បដ្ឋាន សោឡសមភាគ

ភាគទី១០៩

អនុលោមប្បច្ចនីយប្បដ្ឋាន

សូមនមស្ការ ចំពោះព្រះមានព្រះភាគ អរហន្តសម្មាសម្ពុទ្ឋ អង្គនោះ។

អនុលោមប្បច្ចនីយត្តិកប្បដ្ឋាន

កុសលត្តិកៈ នកុសលត្តិកៈ

[១] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ គឺចិត្តសមុដ្ឋានរូប អាស្រ័យ​នូវពួកខន្ធជាកុសល។ ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវ​ធម៌​ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ គឺខន្ធ៣ផង ចិត្តសមុដ្ឋានរូបផង អាស្រ័យ​​នូវខន្ធ១ ជាកុសល។ ធម៌មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ទើប​កើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ គឺខន្ធ៣ អាស្រ័យ​នូវខន្ធ១ ជាកុសល។ ធម៌មិនមែន​ជា​អកុសលក្តី មិនមែន​ជាអព្យាកតៈក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ គឺខន្ធ៣ អាស្រ័យ​នូវខន្ធ១ ជាកុសល។ ធម៌មិនមែន​ជាកុសលក្តី មិនមែន​ជា​អកុសលក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ គឺចិត្តសមុដ្ឋាន​រូប អាស្រ័យ​នូវពួកខន្ធជាកុសល។ វារៈ៥។

[២] ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ គឺចិត្តសមុដ្ឋានរូប អាស្រ័យ​នូវពួកខន្ធជាអកុសល។ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ គឺខន្ធ៣ផង ចិត្តសមុដ្ឋាន​រូប​ផង អាស្រ័យ​នូវខន្ធ១ជាអកុសល។ ធម៌មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជា​អកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាកុសលក្តី មិនមែន​ជា​អព្យាកតៈ​ក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជា​កុសលក្តី មិនមែន​ជាអកុសលក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ។ វារៈ៥។

[៣] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាកតៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ គឺខន្ធ៣ផង ចិត្តសមុដ្ឋានរូបផង ជាបដិសន្ធិ អាស្រ័យ​នូវខន្ធ១ ជា​វិបាកាព្យាកតៈ និងជាកិរិយាព្យាកតៈ មហាភូត៣ អាស្រ័យ​នូវមហាភូត១ មហាភូត២ អាស្រ័យ​​នូវមហាភូត២។ ចិត្តសមុដ្ឋានរូប អាស្រ័យ​នូវពួកមហាភូត។ ធម៌មិនមែន​ជា​អកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាកតៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ គឺ​វិបាកាព្យាកតៈ បដិសន្ធិ និងមហាភូត។ ធម៌មិនមែន​ជាកុសលក្តី មិនមែន​ជាអកុសលក្តី អាស្រ័យ​​នូវធម៌ជាអព្យាកតៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ គឺវិបាកាព្យាកតៈ និង​កិរិយាព្យាកតៈ។ សេចក្តីបំប្រួញ។ វារៈ៣

[៤] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសលផង ជាអព្យាកតៈផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ គឺចិត្តសមុដ្ឋានរូប អាស្រ័យ​នូវពួកខន្ធជាកុសលផង នូវពួកមហាភូត​ផង។ ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសលផង ជាអព្យាកតៈផង ទើបកើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាកុសលក្តី មិនមែន​ជាអកុសលក្តី អាស្រ័យ​នូវ​ធម៌​ជាកុសលផង ជាអព្យាកតៈផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៥] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសលផង ជាអព្យាកតៈផង ទើបកើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសលផង ជា​អព្យាកតៈ​ផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាកុសលក្តី មិនមែន​ជា​អកុសលក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសលផង ជាអព្យាកតៈផង ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ គឺចិត្តសមុដ្ឋានរូបតែម្យ៉ាង ប្រព្រឹត្ត​ទៅក្នុងតិកៈនេះ។

បញ្ហា១៩ បណ្ឌិតគប្បីធ្វើផងចុះ។

[៦] ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះ​អារម្មណប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះ​អារម្មណប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអកុសលក្តី មិនមែន​ជាអព្យាកតៈក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌​ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៧] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះ​អារម្មណប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះ​អារម្មណប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាកុសលក្តី មិនមែន​ជាអព្យាកតៈក្តី អាស្រ័យ​នូវ​ធម៌ជាអកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៨] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាកតៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះ​អារម្មណប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាកតៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះអារម្មណប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាកុសលក្តី មិនមែន​ជាអកុសលក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌​ជាអព្យាកតៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៩] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១៩ ក្នុងអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៩ ក្នុងអធិបតិប្បច្ច័យ មាន​វារៈ១៩ ក្នុងអនន្តរប្បច្ច័យ មានវារៈ៩ ក្នុងសមនន្តរប្បច្ច័យ មានវារៈ៩ ក្នុង​សហជាតប្បច្ច័យ មានវារៈ១៩ ក្នុងអវិគតប្បច្ច័យ មានវារៈ១៩។

[១០] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះ​នហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះ​នហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាកុសលក្តី មិនមែន​ជាអព្យាកតៈក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌​ជាអកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះនហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​​នូវធម៌ជាអព្យាកតៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះនហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជា​អកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាកតៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះនហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាកុសលក្តី មិនមែន​ជាអកុសលក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាកតៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះ​នហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[១១] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះ​នអារម្មណប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះនអារម្មណប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាកុសលក្តី មិនមែន​ជាអកុសលក្តី អាស្រ័យ​នូវ​ធម៌​ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះនអារម្មណប្បច្ច័យ។ ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​​នូវធម៌ជាអកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះនអារម្មណប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​​នូវធម៌ជាអកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះនអារម្មណប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជា​កុសលក្តី ធម៌មិនមែន​ជាអកុសលក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះ​នអារម្មណប្បច្ច័យ។

[១២] ក្នុងនហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦ ក្នុងនអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ១៥ ក្នុង​នអធិបតិប្បច្ច័យ មានវារៈ១៩ ក្នុងនោវិគតប្បច្ច័យ មានវារៈ១៥។

បច្ចនីយៈ បណ្ឌិតគប្បីឲ្យពិស្តារ ទាំងសហជាតវារៈក្តី បណ្ឌិតគប្បីឲ្យពិស្តារ ទាំងបច្ចយវារៈ​ក្តី បណ្ឌិតក៏គប្បីឲ្យពិស្តារ។

[១៣] ចំណែកខាងបច្ចយវារៈ ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ២៦ ក្នុងអារម្មណប្បច្ច័យ មាន​វារៈ១៨ ក្នុងអវិគតប្បច្ច័យ មានវារៈ២៦។

និស្សយវារៈក្តី សំសដ្ឋវារៈក្តី សម្បយុត្តវារៈក្តី ប្រហែលគ្នានឹងបដិច្ចវារៈដែរ។

[១៤] ធម៌ជាកុសល ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាកុសល ដោយហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ជាកុសល ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ ដោយហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ជាកុសល ជាបច្ច័យនៃធម៌​មិន​មែន​ជាកុសលផង មិនមែន​ជាអព្យាកតៈផង ដោយហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ជាកុសល ជា​បច្ច័យ​នៃធម៌មិនមែន​ជាកុសលផង មិនមែន​ជាអកុសលផង ដោយហេតុប្បច្ច័យ មាន​វារៈ៥។

[១៥] ធម៌ជាអកុសល ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាអកុសល ដោយហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ជា​អកុសល ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាកុសល ដោយហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ជាអកុសល ជា​បច្ច័យ​​នៃធម៌មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ ដោយហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ជាអកុសល ជាបច្ច័យ​នៃ​ធម៌​មិន​មែន​ជាអកុសលផង មិនមែន​ជាអព្យាកតៈផង ដោយហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ជាអកុសល ជា​បច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាកុសលផង មិនមែន​ជាអកុសលផង ដោយហេតុប្បច្ច័យ មាន​វារៈ៥។

[១៦] ធម៌ជាអព្យាកតៈ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាកុសល ដោយហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ជា​អព្យាកតៈ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាអកុសល ដោយហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ជាអព្យាកតៈ ជា​បច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាកុសលផង មិនមែន​ជា​អកុសលផង ដោយហេតុប្បច្ច័យ មាន​វារៈ៣។

[១៧] ធម៌ជាកុសល ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាកុសល ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ មាន​វារៈ៦។ ធម៌ជាអកុសល ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាអកុសល ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ មាន​វារៈ៦។ ធម៌ជាអព្យាកតៈ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

[១៨] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១៣ ក្នុងអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ១៨ ក្នុងអធិបតិប្បច្ច័យ មានវារៈ១៧ ក្នុងអនន្តរប្បច្ច័យ មានវារៈ១៦ ក្នុងសមនន្តរប្បច្ច័យ មានវារៈ១៦ ក្នុង​សហជាតប្បច្ច័យ មានវារៈ១៩ ក្នុងអញ្ញមញ្ញប្បច្ច័យ មានវារៈ៩ ក្នុងនិស្សយប្បច្ច័យ មាន​វារៈ២៦ ក្នុងឧបនិស្សយប្បច្ច័យ មានវារៈ១៨ ក្នុងបុរេជាតប្បច្ច័យ មានវារៈ៦ ក្នុង​បច្ឆាជាតប្បច្ច័យ មានវារៈ៩ ក្នុងកម្មប្បច្ច័យ មានវារៈ១៣ ក្នុងវិបាកប្បច្ច័យ មានវារៈ៣ ក្នុង​អាហារប្បច្ច័យ មានវារៈ១៣។បេ។ ក្នុងមគ្គប្បច្ច័យ មានវារៈ១៣ ក្នុងសម្បយុត្តប្បច្ច័យ មាន​វារៈ៩ ក្នុងវិប្បយុត្តប្បច្ច័យ មានវារៈ១២។បេ។ ក្នុងអវិគតប្បច្ច័យ មានវារៈ២៦។

បញ្ហាវារៈ បណ្ឌិតគប្បីឲ្យពិស្តារផងចុះ។

វេទនាត្តិកៈ នវេទនាត្តិកៈ

[១៩] ធម៌ដែលមិនប្រកប​ដោយសុខវេទនា អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលប្រកប​ដោយសុខវេទនា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ គឺសុខវេទនាផង ចិត្តសមុដ្ឋានរូបផង អាស្រ័យ​នូវ​ពួកខន្ធ ដែលប្រកប​ដោយសុខវេទនា ពួកមហាភូត មិនមានក្នុងខណៈនៃបដិសន្ធិទេ។ ធម៌ដែលមិនប្រកប​ដោយទុក្ខវេទនា អាស្រ័យ​នូវធម៌ដែលប្រកប​ដោយសុខវេទនា ទើប​កើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ គឺខន្ធ៣ផង ចិត្តសមុដ្ឋានរូបផង អាស្រ័យ​នូវខន្ធ១ ដែល​ប្រកប​ដោយសុខវេទនា។ ធម៌ដែលមិនប្រកប​ដោយវេទនា មិនមែន​ជាទុក្ខ មិនមែន​ជាសុខ អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលប្រកប​ដោយសុខវេទនា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ដែលមិនប្រកប​ដោយសុខវេទនាក្តី មិនប្រកប​ដោយវេទនា មិនមែន​ជាទុក្ខ មិនមែន​ជា​សុខក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលប្រកប​ដោយសុខវេទនា ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ដែលមិនប្រកប​ដោយទុក្ខវេទនាក្តី ដែលមិនប្រកប​ដោយវេទនា មិនមែន​ជាទុក្ខ មិនមែន​ជាសុខក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលប្រកប​ដោយសុខវេទនា ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ដែលមិនប្រកប​ដោយសុខវេទនាក្តី ដែលមិនប្រកប​ដោយទុក្ខវេទនាក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលប្រកប​ដោយសុខវេទនា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌​ដែល​មិនប្រកប​ដោយសុខវេទនាក្តី ដែលមិនប្រកប​ដោយទុក្ខវេទនាក្តី ដែលមិនប្រកប​ដោយ​វេទនា មិនមែន​ជាទុក្ខ មិនមែន​ជាសុខក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលប្រកប​ដោយ​សុខវេទនា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៧។

[២០] ធម៌ដែលមិនប្រកប​ដោយទុក្ខវេទនា អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលប្រកប​ដោយទុក្ខវេទនា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ដែលមិនប្រកប​ដោយសុខវេទនា អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលប្រកប​ដោយទុក្ខវេទនា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ដែលប្រកប​ដោយ​វេទនា មិនមែន​ជាទុក្ខមិនមែន​ជាសុខ អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលប្រកប​ដោយទុក្ខវេទនា ទើប​កើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ដែលមិនប្រកប​ដោយសុខវេទនាក្តី ដែលមិនប្រកប​ដោយវេទនាមិនមែន​ជាទុក្ខមិនមែន​ជាសុខក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលប្រកប​ដោយ​ទុក្ខ​វេទនា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ដែលមិនប្រកប​ដោយទុក្ខវេទនាក្តី ដែល​មិន​ប្រកប​ដោយវេទនាមិនមែន​ជាទុក្ខមិនមែន​ជាសុខក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលប្រកប​ដោយ​ទុក្ខវេទនា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ដែលមិនប្រកប​ដោយសុខវេទនាក្តី ដែល​មិនប្រកប​ដោយទុក្ខវេទនាក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលប្រកប​ដោយទុក្ខវេទនា ទើបកើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ដែលមិនប្រកប​ដោយសុខវេទនាក្តី ដែលមិនប្រកប​ដោយ​ទុក្ខវេទនាក្តី ដែលមិនប្រកប​ដោយវេទនាមិនមែន​ជាទុក្ខមិនមែន​ជាសុខក្តី អាស្រ័យ​នូវ​ធម៌ ដែលប្រកប​ដោយទុក្ខវេទនា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៧។

[២១] ធម៌ដែលប្រកប​ដោយវេទនា មិនមែន​ជាទុក្ខមិនមែន​ជាសុខ អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែល​ប្រកប​ដោយវេទនា មិនមែន​ជាទុក្ខមិនមែន​ជាសុខ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ដែលមិនប្រកប​ដោយសុខវេទនា អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលប្រកប​ដោយវេទនាមិនមែន​ជាទុក្ខមិនមែន​ជាសុខ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ដែលមិនប្រកប​ដោយ​ទុក្ខវេទនា អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលប្រកប​ដោយវេទនាមិនមែន​ជាទុក្ខមិនមែន​ជាសុខ ទើប​កើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ដែលមិនប្រកប​ដោយសុខវេទនាក្តី ដែលមិនប្រកប​ដោយវេទនាមិនមែន​ជាទុក្ខមិនមែន​ជាសុខក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលប្រកប​ដោយវេទនា​មិនមែន​ជាទុក្ខមិនមែន​ជាសុខ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ដែលមិនប្រកប​ដោយ​​ទុក្ខវេទនាក្តី ដែលមិនប្រកប​ដោយវេទនាមិនមែន​ជាទុក្ខ មិនមែន​ជាសុខក្តី អាស្រ័យ​​​នូវធម៌ ដែលប្រកប​ដោយវេទនាមិនមែន​ជាទុក្ខ មិនមែន​ជាសុខ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ដែលមិនប្រកប​ដោយសុខវេទនាក្តី ដែលមិនប្រកប​ដោយ​ទុក្ខ​វេទនាក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលប្រកប​ដោយវេទនាមិនមែន​ជាទុក្ខមិនមែន​ជាសុខ ទើប​កើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ដែលមិនប្រកប​ដោយសុខវេទនាក្តី ដែលមិនប្រកប​ដោយ​​ទុក្ខវេទនាក្តី ដែលមិនប្រកប​ដោយវេទនាមិនមែន​ជាទុក្ខ មិនមែន​ជាសុខក្តី អាស្រ័យ​​​នូវធម៌ ដែលប្រកប​ដោយវេទនាមិនមែន​ជាទុក្ខមិនមែន​ជាសុខ ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៧។

[២២] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ២១ ក្នុងអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ២១ ក្នុងអវិគតប្បច្ច័យ មានវារៈ២១។

[២៣] ធម៌ដែលមិនប្រកប​ដោយសុខវេទនា អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលប្រកប​ដោយសុខ​វេទនា ទើបកើតឡើង ព្រោះនហេតុប្បច្ច័យ។

[២៤] ក្នុងនហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ២១ ក្នុងនអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ២១ ក្នុង​នវិប្បយុត្តប្បច្ច័យ មានវារៈ១៤ ក្នុងនោវិគតប្បច្ច័យ មានវារៈ២១។

សហជាតវារៈក្តី បច្ចយវារៈក្តី និស្សយវារៈក្តី សំសដ្ឋវារៈក្តី សម្បយុត្តវារៈក្តី ប្រហែល​គ្នា​នឹងបដិច្ចវារៈដែរ។

[២៥] ធម៌ដែលប្រកប​ដោយសុខវេទនា ជាបច្ច័យនៃធម៌ ដែលមិនប្រកប​ដោយសុខវេទនា ដោយហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ដែលប្រកប​ដោយសុខវេទនា ជាបច្ច័យនៃធម៌ ដែលមិនប្រកប​ដោយទុក្ខវេទនា ដោយហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ដែលប្រកប​ដោយសុខវេទនា ជាបច្ច័យនៃធម៌ ដែលមិនប្រកប​ដោយវេទនាមិនមែន​ជាទុក្ខមិនមែន​ជាសុខ ដោយហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ដែល​ប្រកប​ដោយសុខវេទនា ជាបច្ច័យនៃធម៌ ដែលមិនប្រកប​ដោយសុខវេទនាផង ដែលមិន​ប្រកប​ដោយវេទនាមិនមែន​ជាទុក្ខមិនមែន​ជាសុខផង ដោយហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ដែល​ប្រកប​​ដោយសុខវេទនា ជាបច្ច័យនៃធម៌ ដែលមិនប្រកប​ដោយទុក្ខវេទនាផង ដែលមិន​ប្រកប​ដោយវេទនាមិនមែន​ជាទុក្ខមិនមែន​ជាសុខផង ដោយហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ដែល​ប្រកប​​ដោយសុខវេទនា ជាបច្ច័យនៃធម៌ ដែលមិនប្រកប​ដោយសុខវេទនាផង ដែល​មិន​ប្រកប​ដោយទុក្ខវេទនាផង ដោយហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ដែលប្រកប​ដោយសុខវេទនា ជា​បច្ច័យ​នៃធម៌ដែលមិនប្រកប​ដោយសុខវេទនាផង ដែលមិនប្រកប​ដោយទុក្ខវេទនាផង ដែល​មិនប្រកប​ដោយវេទនាមិនមែន​ជាទុក្ខមិនមែន​ជាសុខផង ដោយហេតុប្បច្ច័យ មាន​វារៈ៧។

[២៦] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ២១ ក្នុងអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ២១ ក្នុងអវិគតប្បច្ច័យ មានវារៈ២១។

បញ្ហាវារៈ បណ្ឌិតគប្បីឲ្យពិស្តារផងចុះ។

វិបាកត្តិកៈ នវិបាកត្តិកៈ

[២៧] ធម៌មិនមែន​ជាវិបាក អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាវិបាក ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​មានវិបាកជាប្រក្រតី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាវិបាក ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​វិបាក ទាំងមិនមែន​ជាមានវិបាកជាប្រក្រតី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាវិបាក ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាធម៌មានវិបាកជា​ប្រក្រតីក្តី មិនមែន​ជាមិនមានវិបាក ទាំងមិនមែន​ជាធម៌មានវិបាកជាប្រក្រតីក្តី អាស្រ័យ​នូវ​ធម៌​ជាវិបាក ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាវិបាកក្តី មិនមែន​ជាធម៌​មានវិបាកជាប្រក្រតីក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាវិបាក ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មាន​វារៈ៥។

[២៨] ធម៌មិនមែន​ជាមានវិបាកជាប្រក្រតី អាស្រ័យ​នូវធម៌មានវិបាកជាប្រក្រតី ទើបកើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាវិបាក អាស្រ័យ​នូវធម៌មានវិបាកជាប្រក្រតី ទើប​កើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាវិបាក ទាំងមិនមែន​ជាមានវិបាក​ជាប្រក្រតី អាស្រ័យ​នូវធម៌មានវិបាកជាប្រក្រតី ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌​មិនមែន​ជាវិបាកក្តី មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាវិបាក ទាំងមិនមែន​ជាធម៌ មានវិបាកជាប្រក្រតីក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មានវិបាកជាប្រក្រតី ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជា​វិបាកក្តី មិនមែន​ជាធម៌មានវិបាកជាប្រក្រតីក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មានវិបាកជាប្រក្រតី ទើប​កើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។

[២៩] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាវិបាក ទាំងមិនមែន​ជាមានវិបាកជាប្រក្រតី អាស្រ័យ​នូវ​ធម៌​មិនមែន​ជាវិបាក ទាំងមិនមែន​ជាមានវិបាកជាប្រក្រតី ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាវិបាក អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាវិបាក ទាំងមិនមែន​ជាមាន​វិបាក​ជាប្រក្រតី ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​មានវិបាកជាប្រក្រតី អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាវិបាក ទាំងមិនមែន​ជាមានវិបាកជាប្រក្រតី ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាធម៌មានវិបាកជាប្រក្រតីក្តី មិនមែន​ជាមិនមែន​វិបាក ទាំងមិនមែន​ជាធម៌មានវិបាកជាប្រក្រតីក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាវិបាក ទាំងមិនមែន​មានវិបាកជាប្រក្រតី ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាវិបាកក្តី មិនមែន​ជាធម៌ មានវិបាកជាប្រក្រតីក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាវិបាក ទាំងមិនមែន​ជាមាន​វិបាក​ជាប្រក្រតី ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។

[៣០] ធម៌មិនមែន​ជាវិបាក អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាវិបាកផង មិនមែន​ជាវិបាក ទាំងមិនមែន​ជាធម៌មានវិបាកជាប្រក្រតីផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​មានវិបាក​ជាប្រក្រតី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាវិបាកផង មិនមែន​ជាវិបាក ទាំងមិនមែន​ជាធម៌មានវិបាក​ជា​ប្រក្រតីផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​វិបាក ទាំងមិនមែន​ជាមានវិបាកជាប្រក្រតី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាវិបាកផង មិនមែន​ជាវិបាក ទាំងមិនមែន​ជាធម៌មានវិបាកជាប្រក្រតីផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាធម៌​មានវិបាកជាប្រក្រតីក្តី មិនមែន​ជាមិនមែន​វិបាក ទាំងមិនមែន​ជាធម៌មានវិបាក​ជាប្រក្រតី​ក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាវិបាកផង មិនមែន​ជាវិបាក ទាំងមិនមែន​ជាធម៌មានវិបាក​ជាប្រក្រតី​ផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាវិបាកក្តី មិនមែន​ជាធម៌មាន​វិបាក​ជា​ប្រក្រតីក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាវិបាកផង មិនមែន​ជាវិបាក ទាំងមិនមែន​ជាធម៌មាន​វិបាក​ជាប្រក្រតីផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។

[៣១] ធម៌មិនមែន​ជាវិបាក អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាធម៌មានវិបាកជាប្រក្រតីផង មិនមែន​ជាវិបាក ទាំងមិនមែន​ជាធម៌មានវិបាកជាប្រក្រតីផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌​មិនមែន​ជាមានវិបាកជាប្រក្រតី អាស្រ័យ​នូវធម៌ ជាធម៌មានវិបាកជាប្រក្រតីផង មិន​មែន​​ជាវិបាក ទាំងមិនមែន​ជាធម៌មានវិបាកជាប្រក្រតីផង ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាវិបាកក្តី មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាវិបាក ទាំងមិនមែន​ជា​ធម៌មាន​វិបាកជាប្រក្រតីក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ ជាធម៌មានវិបាកជាប្រក្រតីផង មិនមែន​ជាវិបាក ទាំង​មិនមែន​ជាធម៌មានវិបាកជាប្រក្រតីផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៣២] ធម៌មិនមែន​មានវិបាកជាប្រក្រតី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាវិបាក ទើបកើតឡើង ព្រោះ​អារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាវិបាក អាស្រ័យ​នូវធម៌ មានវិបាកជាប្រក្រតី ទើបកើតឡើង ព្រោះអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាវិបាក ទាំង​មិនមែន​ជាមានវិបាកជាប្រក្រតី អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាវិបាក ទាំងមិនមែន​ជាមាន​វិបាក​ជាប្រក្រតី ទើបកើតឡើង ព្រោះអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។ ធម៌មិនមែន​មាន​វិបាក​ជាប្រក្រតី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាវិបាកផង មិនមែន​ជាវិបាក ទាំងមិនមែន​ជាធម៌​មាន​វិបាក​ជា​ប្រក្រតីផង ទើបកើតឡើង ព្រោះអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៣៣] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ២៣ ក្នុងអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ១៤។បេ។ ក្នុង​អវិគតប្បច្ច័យ មានវារៈ២៣។

[៣៤] ក្នុងនហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១៨ ក្នុងនអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ១៥។

សហជាតវារៈក្តី បច្ចយវារៈក្តី និស្សយវារៈក្តី សំសដ្ឋវារៈក្តី សម្បយុត្តវារៈក្តី បណ្ឌិត​គប្បីឲ្យ​ពិស្តារផងចុះ។

[៣៥] ធម៌ជាវិបាក ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាវិបាក ដោយហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ជាវិបាក ជា​បច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​មានវិបាកជាប្រក្រតី ដោយហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ជាវិបាក ជាបច្ច័យ​នៃ​ធម៌​មិនមែន​ជាមិនមែន​វិបាក ទាំងមិនមែន​ជាមានវិបាកជាប្រក្រតី ដោយហេតុប្បច្ច័យ ធម៌​ជាវិបាក ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាធម៌មានវិបាកជាប្រក្រតីផង មិនមែន​ជាមិនមែន​វិបាក ទាំងមិនមែន​ជាធម៌មានវិបាកជាប្រក្រតីផង ដោយហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ជាវិបាក ជា​បច្ច័យ​នៃធម៌មិនមែន​ជាវិបាកផង មិនមែន​ជាធម៌មានវិបាកជាប្រក្រតីផង ដោយ​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។

[៣៦] ធម៌ជាវិបាក ជាបច្ច័យ នៃធម៌មិនមែន​ជាវិបាក ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ ធម៌ជាវិបាក ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាមានវិបាកជាប្រក្រតី ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ ធម៌ជាវិបាក ជា​បច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាវិបាក ទាំងមិនមែន​ជាធម៌មានវិបាកជាប្រក្រតី ដោយ​អារម្មណប្បច្ច័យ ធម៌ជាវិបាក ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាវិបាកផង មិនមែន​ជាមិនមែន​ជា​វិបាក ទាំងមិនមែន​មានវិបាកជាប្រក្រតីផង ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ ធម៌ជាវិបាក ជាបច្ច័យ​នៃធម៌មិនមែន​ជាធម៌មានវិបាកជាប្រក្រតីផង មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាវិបាក ទាំងមិនមែន​ជា​ធម៌មានវិបាកជាប្រក្រតីផង ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ ធម៌ជាវិបាក ជាបច្ច័យ​នៃធម៌​មិន​មែន​​ជាវិបាកផង មិនមែន​ជាធម៌មានវិបាកជាប្រក្រតីផង ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ មាន​វារៈ៦។

[៣៧] ធម៌មានវិបាកជាប្រក្រតី ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​មានវិបាកជាប្រក្រតី ដោយ​អារម្មណប្បច្ច័យ ធម៌មានវិបាក ជាប្រក្រតី ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាវិបាក ដោយ​អារម្មណប្បច្ច័យ ធម៌មានវិបាកជាប្រក្រតី ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាវិបាក ទាំង​មិនមែន​ជាមានវិបាកជាប្រក្រតី ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ ធម៌មានវិបាកជាប្រក្រតី ជា​បច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាវិបាកផង មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាវិបាក ទាំងមិនមែន​ជាធម៌មាន​វិបាក​ជាប្រក្រតីផង ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ ធម៌មានវិបាកជាប្រក្រតី ជាបច្ច័យនៃ​ធម៌​មិន​មែន​​ជាធម៌មានវិបាកជាប្រក្រតីផង មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាវិបាក ទាំងមិនមែន​ជាធម៌​មាន​វិបាក​ជាប្រក្រតីផង ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ ធម៌មានវិបាកជាប្រក្រតី ជាបច្ច័យនៃធម៌​មិន​មែន​​ជាវិបាកផង មិនមែន​ជាធម៌មានវិបាកជាប្រក្រតីផង ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ មាន​វារៈ៦។

[៣៨] ធម៌មិនមែន​ជាវិបាក ទាំងមិនមែន​មានវិបាកជាប្រក្រតី ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជា​មិន​មែន​វិបាក ទាំងមិនមែន​ជាមានវិបាកជាប្រក្រតី ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ។បេ។ មាន​វារៈ៦។

[៣៩] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១៣ ក្នុងអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ១៨ ក្នុងអធិបតិប្បច្ច័យ មានវារៈ១៧ ក្នុងអនន្តរប្បច្ច័យ មានវារៈ១៦។បេ។ ក្នុងបុរេជាតប្បច្ច័យ មានវារៈ៦ ក្នុង​បច្ឆាជាតប្បច្ច័យ មានវារៈ៩ ក្នុងអាសេវនប្បច្ច័យ មានវារៈ៦ ក្នុងកម្មប្បច្ច័យ មានវារៈ១៤ ក្នុងវិបាកប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។បេ។ ក្នុងឥន្រ្ទិយប្បច្ច័យ មានវារៈ១៨។បេ។ ក្នុង​វិប្បយុត្តប្បច្ច័យ មានវារៈ១២ ក្នុងអវិគតប្បច្ច័យ មានវារៈ២៣។

បញ្ហាវារៈ បណ្ឌិតគប្បីឲ្យពិស្តារផងចុះ។

ឧបាទិន្នុបាទានិយត្តិកៈ

នឧបាទិន្នុបាទានិយត្តិកៈ

[៤០] ធម៌ដែលមិនមែន​កម្មប្រកប​ដោយកិលេស (មានតណ្ហាជាដើម) កាន់យកហើយ ទាំងជាប្រយាជន៍ដល់​ឧបាទាន អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលកម្មប្រកប​ដោយកិលេស (មាន​តណ្ហា​ជាដើម) កាន់យកហើយ ទាំងជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ដែលមិនមែន​មានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យកហើយ តែជា​ប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលមានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស កាន់យក​ហើយ ទាំងជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ដែលមិន​មែន​​មានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យកហើយ ទាំងមិនជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលមានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស កាន់យកហើយ ទាំងជា​ប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ដែលមិនមែន​មាន​កម្ម​ប្រកប​ដោយកិលេស កាន់យកហើយ ទាំងជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទានក្តី ដែលមិនមែន​មានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យកហើយ ទាំងមិនជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទានក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលមានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស កាន់យកហើយ ទាំងជាប្រយោជន៍​ដល់​ឧបាទាន ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ដែលមិនមែន​មានកម្មប្រកប​ដោយ​កិលេស កាន់យកហើយ តែជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទានក្តី ដែលមិនមែន​មានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យកហើយ ទាំងមិនជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទានក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលមានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស កាន់យកហើយ ទាំងជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន ទើប​កើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។

[៤១] ធម៌ដែលមិនមែន​មានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យកហើយ តែជា​ប្រយោជន៍​ដល់​ឧបាទាន អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលមានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់​យក​ហើយ តែជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ដែល​មិនមែន​មានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យកហើយ ទាំងមិនជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលមានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យកហើយ តែជា​ប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ដែលមិនមែន​មាន​កម្ម​ប្រកប​​ដោយកិលេស មិនកាន់យកហើយ តែជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទានក្តី ធម៌ដែល​មិន​មែន​​​មានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យកហើយ ទាំងមិនជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន​​ក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលមានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យកហើយ តែជា​ប្រយោជន៍​ដល់​ឧបាទាន ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៤២] ធម៌ដែលមិនមែន​មានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យកហើយ ទាំងមិនជា​ប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលមានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់​យកហើយ ទាំងមិនជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌​ដែលមិនមែន​មានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស កាន់យកហើយ តែជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលមានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យកហើយ ទាំង​មិន​ជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ដែលមិនមែន​មាន​កម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យកហើយ តែជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលមានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យកហើយ ទាំងជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ដែលមិនមែន​មានកម្មប្រកប​ដោយ​កិលេស កាន់យកហើយ តែជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទានក្តី ដែលមិនមែន​មានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យកហើយ ទាំងមិនជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទានក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលមានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យកហើយ ទាំងមិនជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ដែលមិនមានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស កាន់​យកហើយ តែជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទានក្តី ដែលមិនមែន​មានកម្មប្រកប​ដោយ​កិលេស មិនកាន់យកហើយ តែជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទានក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលមាន​កម្ម​ប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យកហើយ ទាំងមិនជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន ទើប​កើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។

[៤៣] ធម៌ដែលមិនមែន​មានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស កាន់យកហើយ តែជាប្រយោជន៍​ដល់​ឧបាទាន អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលមានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យកហើយ តែជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទានផង ដែលមានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យក​ហើយ ទាំងមិនជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទានផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌​ដែល​មិនមែន​មានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យកហើយ ទាំងមិនជាប្រយោជន៍​ដល់​ឧបាទាន អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលមានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យកហើយ តែជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទានផង ដែលមានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យក​ហើយ ទាំងមិនជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទានផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌​ដែល​មិនមានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស កាន់យកហើយ តែជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទានក្តី ដែលមិនមែន​មានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យកហើយ ទាំងមិនជាប្រយោជន៍​ដល់​​ឧបាទានក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលមានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យកហើយ តែ​ជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទានផង ដែលមានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យក​ហើយ ទាំងមិនជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទានផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មាន​វារៈ៣។

[៤៤] ធម៌ដែលមិនមែន​មានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស កាន់យកហើយ តែជាប្រយោជន៍​ដល់​ឧបាទាន អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលមានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស កាន់យកហើយ ទាំង​ជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទានផង ដែលមានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យកហើយ តែជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទានផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ដែលមិនមែន​មានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យកហើយ ទាំងមិនជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលមានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស កាន់យកហើយ ទាំងជាប្រយោជន៍​ដល់​ឧបាទានផង ដែលមានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យកហើយ តែជា​ប្រយោជន៍​ដល់​ឧបាទានផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ដែលមិនមែន​មាន​កម្ម​ប្រកប​ដោយកិលេស កាន់យកហើយ ទាំងជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទានក្តី ធម៌ដែល​មិនមែន​មានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យកហើយ ទាំងមិនជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទានក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលមានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស កាន់យកហើយ ទាំងជា​ប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទានផង ដែលមានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យកហើយ តែ​ជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទានផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៤៥] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១៩ ក្នុងអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៩ ក្នុងអធិបតិប្បច្ច័យ មានវារៈ១១ ក្នុងសហជាតប្បច្ច័យ មានវារៈ១៩។បេ។

សហជាត … បច្ចយ … និស្សយ … សំសដ្ឋ … និងសម្បយុត្តវារៈ បណ្ឌិតគប្បីឲ្យ​ពិស្តារ​ផងចុះ។

[៤៦] ធម៌ដែលមានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស កាន់យកហើយ ទាំងជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន ជាបច្ច័យនៃធម៌ ដែលមិនមែន​មានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស កាន់យកហើយ ទាំងជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន ដោយហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ដែលមានកម្មប្រកប​ដោយ​កិលេស កាន់យកហើយ ទាំងជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន ជាបច្ច័យនៃធម៌ ដែលមិនមែន​មាន​កម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យកហើយ តែជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន ដោយ​ហេតុប្បច្ច័យ។បេ។

[៤៧] ធម៌ដែលមានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស កាន់យកហើយ ទាំងជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន ជាបច្ច័យនៃធម៌ ដែលមិនមែន​មានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស កាន់យកហើយ ទាំងជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ ធម៌ដែលមានកម្មប្រកប​ដោយ​កិលេស កាន់យកហើយ ទាំងជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន ជាបច្ច័យនៃធម៌ ដែលមិនមែន​មានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យកហើយ តែជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន ដោយ​អារម្មណប្បច្ច័យ ធម៌ដែលមានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស កាន់យកហើយ ទាំងជា​ប្រយោជន៍​ដល់​ឧបាទាន ជាបច្ច័យនៃធម៌ ដែលមិនមែន​មានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យកហើយ ទាំងមិនជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ ធម៌ដែល​មានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស កាន់យកហើយ ទាំងជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន ជាបច្ច័យ​នៃធម៌ ដែលមិនមែន​មានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស កាន់យកហើយ ទាំងជាប្រយោជន៍​ដល់​ឧបាទានផង ដែលមិនមែន​មានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យកហើយ ទាំង​មិនជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទានផង ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ ធម៌ដែលមានកម្មប្រកប​ដោយ​កិលេស កាន់យកហើយ ទាំងជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន ជាបច្ច័យនៃធម៌ ដែល​មិនមែន​មានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យកហើយ តែជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន​ផង ដែលមិនមែន​មានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យកហើយ ទាំងមិនជា​ប្រយោជន៍​ដល់​ឧបាទានផង ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។

[៤៨] ធម៌ដែលមានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យកហើយ តែជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន ជាបច្ច័យនៃធម៌ ដែលមិនមែន​មានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យកហើយ តែជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ ធម៌ដែលមានកម្មប្រកប​ដោយ​កិលេស មិនកាន់យកហើយ តែជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន ជាបច្ច័យនៃធម៌ ដែលមិន​មែន​​មានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស កាន់យកហើយ ទាំងជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន ដោយ​អារម្មណប្បច្ច័យ ធម៌ដែលមានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យកហើយ តែជា​ប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន ជាបច្ច័យនៃធម៌ ដែលមិនមែន​មានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិន​កាន់យកហើយ ទាំងមិនជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ ធម៌ដែល​មានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យកហើយ តែជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន ជា​បច្ច័យ​នៃធម៌ ដែលមិនមែន​មានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស កាន់យកហើយ ទាំងជា​ប្រយោជន៍​ដល់​ឧបាទានផង ដែលមិនមែន​មានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យក​ហើយ ទាំងមិនជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទានផង ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ ធម៌ដែលមាន​កម្ម​ប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យកហើយ តែជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន ជាបច្ច័យនៃធម៌ ដែលមិនមែន​មានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យកហើយ តែជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទានផង ដែលមិនមែន​មានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យកហើយ ទាំងមិនជា​ប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទានផង ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។

[៤៩] ធម៌ដែលមានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យកហើយ ទាំងមិនជាប្រយោជន៍​ដល់​ឧបាទាន ជាបច្ច័យនៃធម៌ដែលមិនមែន​មានកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យក​ហើយ ទាំងមិនជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ។បេ។ មានវារៈ៥។

[៥០] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១៣ ក្នុងអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ១៥ ក្នុងអធិបតិប្បច្ច័យ មានវារៈ១១។បេ។

បញ្ហាវារៈ បណ្ឌិតគប្បីឲ្យពិស្តារផងចុះ។

សង្កិលិដ្ឋសង្កិលេសិកត្តិកៈ

នសង្កិលិដ្ឋសង្កិលេសិកត្តិកៈ

[៥១] ធម៌ដែលមិនសៅហ្មង ទាំងគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មង អាស្រ័យ​នូវធម៌ដែលសៅហ្មង ទាំងគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ដែលមិនមែន​ជាមិន​សៅហ្មង តែគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មង អាស្រ័យ​នូវធម៌ដែលសៅហ្មង ទាំងគួរដល់​សេចក្តី​សៅហ្មង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ដែលមិនមែន​ជាមិនសៅហ្មង ទាំងមិនគួរ​ដល់​​សេចក្តីសៅហ្មង អាស្រ័យ​នូវធម៌ដែលសៅហ្មង ទាំងគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មង ទើប​កើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ដែលមិនមែន​សៅហ្មង តែគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មងក្តី ធម៌ដែលមិនមែន​ជាមិនសៅហ្មង ទាំងមិនគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មងក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌​ដែល​សៅហ្មង ទាំងគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ដែល​មិនមែន​ជាមិនសៅហ្មង តែគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មងក្តី ធម៌ដែលមិនមែន​ជាមិនសៅហ្មង ទាំងមិនគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មងក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ដែលសៅហ្មង ទាំងគួរដល់​សេចក្តី​សៅហ្មង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។

[៥២] ធម៌ដែលមិនសៅហ្មង តែគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មង អាស្រ័យ​នូវធម៌ដែលមិន​សៅហ្មង តែគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ដែលមិនមែន​ជាមិនសៅហ្មង ទាំងមិនគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មង អាស្រ័យ​នូវធម៌ដែលមិនសៅហ្មង តែគួរ​ដល់​សេចក្តីសៅហ្មង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ដែលមិនមែន​សៅហ្មង តែគួរ​ដល់​សេចក្តីសៅហ្មងក្តី ធម៌ដែលមិនមែន​ជាមិនសៅហ្មង ទាំងមិនគួរដល់​សេចក្តី​សៅហ្មង​ក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ដែលមិនសៅហ្មង តែគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មង ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៥៣] ធម៌ដែលមិនមែន​ជាមិនសៅហ្មង ទាំងមិនគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មង អាស្រ័យ​នូវធម៌​ដែលមិនសៅហ្មង ទាំងមិនគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ដែលមិនមែន​សៅហ្មង តែគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មង អាស្រ័យ​នូវធម៌ដែលមិនសៅហ្មង ទាំងមិនគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ដែលមិនមែន​ជាមិនសៅហ្មង តែគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មង អាស្រ័យ​នូវធម៌ដែលមិនសៅហ្មង ទាំងមិនគួរ​ដល់​សេចក្តីសៅហ្មង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ដែលមិនសៅហ្មង តែគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មងក្តី ធម៌ដែលមិនមែន​ជាមិនសៅហ្មង ទាំងមិនគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មងក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ដែលមិនសៅហ្មង ទាំងមិនគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មង ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ដែលមិនមែន​សៅហ្មង តែគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មងក្តី ធម៌ដែលមិនមែន​ជាមិនសៅហ្មង តែគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មងក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ដែលមិនសៅហ្មង ទាំងមិន​គួរ​ដល់​សេចក្តីសៅហ្មង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។

[៥៤] ធម៌ដែលមិនមែន​ជាមិនសៅហ្មង តែគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មង អាស្រ័យ​នូវធម៌ដែល​សៅហ្មង ទាំងគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មងផង នូវធម៌ដែលមិនសៅហ្មង ទាំងមិនគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មងផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៥៥] ធម៌ដែលមិនមែន​ជាមិនសៅហ្មង តែគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មង អាស្រ័យ​នូវធម៌ដែល​មិនសៅហ្មង តែគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មងផង នូវធម៌ដែលមិនសៅហ្មង ទាំងមិនគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មងផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។បេ។ មានវារៈ៣។

[៥៦] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១៩ ក្នុងអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៩ ក្នុងអវិគតប្បច្ច័យ មានវារៈ១៩។បេ។

សហជាតវារៈក្តី បច្ចយ … និស្សយ … សំសដ្ឋ … សម្បយុត្តវារៈក្តី ប្រហែល​គ្នានឹង​បញ្ហាវារៈ​ដែរ។

[៥៧] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១៣ ក្នុងអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ១៥ ក្នុងអធិបតិប្បច្ច័យ មានវារៈ១៥ ក្នុងអនន្តរប្បច្ច័យ មានវារៈ១៦។បេ។ ក្នុងបុរេជាតប្បច្ច័យ មានវារៈ៦ ក្នុងបច្ឆាជាតប្បច្ច័យ មានវារៈ៩ ក្នុងអាសេវនប្បច្ច័យ មានវារៈ៨ ក្នុងកម្មប្បច្ច័យ មានវារៈ១៣ ក្នុងវិបាកប្បច្ច័យ មានវារៈ៨ ក្នុងអាហារប្បច្ច័យ មានវារៈ១៣។បេ។ ក្នុងវិប្បយុត្តប្បច្ច័យ មានវារៈ១២ ក្នុងអវិគតប្បច្ច័យ មានវារៈ២៦។

វិតក្កត្តិកៈ នវិតក្កត្តិកៈ

[៥៨] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយវិតក្កៈ និងប្រកប​ដោយវិចារៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយ​វិតក្កៈ ទាំងប្រកប​ដោយវិចារៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមាន​វិតក្កៈ មានត្រឹមតែវិចារៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយវិតក្កៈ និងប្រកប​ដោយវិចារៈ ទើបកើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានវិតក្កៈ ទាំងមិនមានវិចារៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយវិតក្កៈ ទាំងប្រកប​ដោយវិចារៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយវិតក្កៈ និងប្រកប​ដោយវិចារៈក្តី មិនមែន​ជាមិន​មាន​វិតក្កៈ ទាំងមិនមានវិចារៈក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយវិតក្កៈ និងប្រកប​ដោយវិចារៈ ទើប​កើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានវិតក្កៈ មានត្រឹមតែវិចារៈក្តី មិនមែន​ជាមិនមានវិតក្កៈ ទាំងមិនមានវិចារៈក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយវិតក្កៈ និងប្រកប​ដោយ​វិចារៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយវិតក្កៈ និងប្រកប​ដោយវិចារៈក្តី មិនមែន​ជាមិនមានវិតក្កៈ មានត្រឹមតែវិចារៈក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយ​វិតក្កៈ និងប្រកប​ដោយវិចារៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយ​វិតក្កៈ និងប្រកប​ដោយវិចារៈក្តី មិនមែន​ជាមិនមានវិតក្កៈ មានត្រឹមតែវិចារៈក្តី មិនមែន​ជាមិន​មានវិតក្កៈ និងមិនមានវិចារៈក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយវិតក្កៈ និងប្រកប​ដោយ​វិចារៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៧។

[៥៩] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានវិតក្កៈ មានត្រឹមតែវិចារៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានវិតក្កៈ មានត្រឹមតែវិចារៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយវិតក្កៈ និងប្រកប​ដោយវិចារៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានវិតក្កៈ មានត្រឹមតែវិចារៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានវិតក្កៈ ទាំងមិនមានវិចារៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិន​មានវិតក្កៈ មានត្រឹមតែវិចារៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយ​វិតក្កៈ និងប្រកប​ដោយវិចារៈក្តី មិនមែន​ជាមិនមានវិតក្កៈ ទាំងមិនមានវិចារៈក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានវិតក្កៈ មានត្រឹមតែវិចារៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានវិតក្កៈ មានត្រឹមតែវិចារៈក្តី មិនមែន​ជាមិនមានវិតក្កៈ ទាំងមិនមានវិចារៈក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានវិតក្កៈ មានត្រឹមតែវិចារៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌​មិនមែន​ប្រកប​ដោយវិតក្កៈ និងប្រកប​ដោយវិចារៈក្តី មិនមែន​ជាមិនមានវិតក្កៈ មានត្រឹម​តែ​វិចារៈក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានវិតក្កៈ មានត្រឹមតែវិចារៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយវិតក្កៈ និងប្រកប​ដោយវិចារៈក្តី មិនមែន​ជាមិន​មាន​វិតក្កៈ មានត្រឹមតែវិចារៈក្តី មិនមែន​ជាមិនមានវិតក្កៈ ទាំងមិនមានវិចារៈក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌​មិនមានវិតក្កៈ មានត្រឹមតែវិចារៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៧។

[៦០] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានវិតក្កៈ ទាំងមិនមានវិចារៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានវិតក្កៈ ទាំង​មិនមានវិចារៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។បេ។ មានវារៈ៧។

[៦១] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយវិតក្កៈ និងប្រកប​ដោយវិចារៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយ​វិតក្កៈ និងប្រកប​ដោយវិចារៈផង មិនមានវិតក្កៈ ទាំងមិនមានវិចារៈផង ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៧។

[៦២] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយវិតក្កៈ និងប្រកប​ដោយវិចារៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយ​វិតក្កៈ មានត្រឹមតែវិចារៈផង មិនមានវិតក្កៈ ទាំងមិនមានវិចារៈផង ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៧។

[៦៣] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយវិតក្កៈ និងប្រកប​ដោយវិចារៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយ​វិតក្កៈ និងប្រកប​ដោយវិចារៈផង មិនមានវិតក្កៈ មានត្រឹមតែវិចារៈផង ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៧។

[៦៤] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយវិតក្កៈ និងប្រកប​ដោយវិចារៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយ​វិតក្កៈ និងប្រកប​ដោយវិចារៈផង មិនមានវិតក្កៈ មានត្រឹមតែវិចារៈផង មិនមានវិតក្កៈ ទាំង​មិនមានវិចារៈផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៧។

[៦៥] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៤៩ ក្នុងអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៤៩ ក្នុងអវិគតប្បច្ច័យ មានវារៈ៤៩។

សហជាតវារៈក្តី បញ្ហាវារៈក្តី បណ្ឌិតគប្បីឲ្យពិស្តារផងចុះ។

បីតិត្តិកៈ នបីតិត្តិកៈ

[៦៦] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយបីតិ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយបីតិ ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយសុខ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយបីតិ ទើបកើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយឧបេក្ខា អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយ​បីតិ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយបីតិក្តី មិនមែន​ប្រកប​ដោយឧបេក្ខាក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយបីតិ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយសុខក្តី មិនមែន​ប្រកប​ដោយឧបេក្ខាក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយបីតិ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយបីតិក្តី មិនមែន​ប្រកប​ដោយសុខក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយបីតិ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយបីតិក្តី មិនមែន​ប្រកប​ដោយសុខក្តី មិនមែន​ប្រកប​ដោយ​ឧបេក្ខា​ក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយបីតិ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៧។

[៦៧] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយសុខ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយសុខ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៧។

[៦៨] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយឧបេក្ខា អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយឧបេក្ខា ទើបកើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៧។

[៦៩] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយបីតិ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយបីតិផងប្រកប​ដោយសុខ​ផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៧។

[៧០] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ២៨ ក្នុងអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ២៤ ក្នុងអវិគតប្បច្ច័យ មានវារៈ២៨។

សហជាតវារៈក្តី សម្បយុត្តវារៈក្តី បញ្ហាវារៈក្តី បណ្ឌិតគប្បីឲ្យពិស្តារ គ្រប់ៗបទផងចុះ។

ទស្សនត្តិកៈ នទស្សនត្តិកៈ

[៧១] ធម៌ដែលមិនត្រូវលះដោយទស្សនៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ដែលត្រូវលះដោយទស្សនៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ដែលមិនត្រូវលះដោយភាវនា អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលត្រូវលះដោយទស្សនៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ដែលមិនមែន​ជាមិន​ត្រូវ​លះដោយទស្សនៈ មិនត្រូវលះដោយភាវនា អាស្រ័យ​នូវធម៌ដែលត្រូវលះ​ដោយ​ទស្សនៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ដែលមិនត្រូវលះដោយភាវនាក្តី មិនមែន​ជាមិនត្រូវលះដោយទស្សនៈ មិនត្រូវលះដោយភាវនាក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ដែល​ត្រូវលះ​ដោយ​ទស្សនៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ដែលមិនត្រូវលះដោយទស្សនៈក្តី មិនត្រូវលះដោយភាវនាក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ដែលត្រូវលះដោយទស្សនៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។

[៧២] ធម៌ដែលមិនត្រូវលះដោយភាវនា អាស្រ័យ​នូវធម៌ដែលត្រូវលះដោយភាវនា ទើប​កើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។

[៧៣] ធម៌ដែលមិនត្រូវលះដោយទស្សនៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ដែលមិនត្រូវលះ​ដោយ​ទស្សនៈ មិនត្រូវលះដោយភាវនា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៧៤] ធម៌ដែលមិនត្រូវលះដោយទស្សនៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ដែលត្រូវលះដោយទស្សនៈ​ផង មិនត្រូវលះដោយទស្សនៈ មិនត្រូវលះដោយភាវនាផង ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៧៥] ធម៌ដែលមិនត្រូវលះដោយទស្សនៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ដែលត្រូវលះដោយភាវនាផង មិនត្រូវលះដោយទស្សនៈ មិនត្រូវលះដោយភាវនាផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៧៦] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១៩ ក្នុងអវិគតប្បច្ច័យ មានវារៈ១៩។

សហជាតវារៈក្តី សម្បយុត្តវារៈក្តី បញ្ហាវារៈក្តី បណ្ឌិតគប្បីឲ្យពិស្តារផងចុះ។

ទស្សនេនបហាតព្វហេតុកត្តិកៈ

នទស្សនេនបហាតព្វហេតុកត្តិកៈ

[៧៧] ធម៌មានហេតុដែលមិនត្រូវលះដោយទស្សនៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មានហេតុដែល​ត្រូវ​លះដោយទស្សនៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៧៨] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ២៦ ក្នុងអវិគតប្បច្ច័យ មានវារៈ២៦ បណ្ឌិតគប្បី​ឲ្យពិស្តារ​ផងចុះ។

អាចយគាមិត្តិកៈ នអាចយគាមិត្តិកៈ

[៧៩] ធម៌មិនមែន​ដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើង អាស្រ័យ​នូវធម៌ដល់​នូវការសន្សំកពូន​ឡើង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាមិនដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើង អាស្រ័យ​នូវធម៌ដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិន​មែន​​ជាមិនមែន​ដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើង ទាំងមិនមែន​ជាមិនដល់​នូវការសន្សំកពូន​ឡើង អាស្រ័យ​នូវធម៌ដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាមិនដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើងក្តី មិនមែន​ជាមិនមែន​ដល់​នូវការសន្សំ​កពូន​ឡើង ទាំងមិនមែន​ជាមិនដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើងក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ដល់​នូវការ​សន្សំកពូនឡើង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ដល់​នូវការសន្សំកពូន​ឡើងក្តី មិនមែន​ជាមិនដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើងក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ដល់​នូវការសន្សំ​កពូន​ឡើង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។

[៨០] ធម៌មិនមែន​ជាមិនដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើង អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនដល់​នូវការសន្សំ​កពូនឡើង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើង អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌​មិនមែន​ជាមិនមែន​ដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើង ទាំងមិនមែន​ជាមិនដល់​នូវការសន្សំកពូន​ឡើង អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើងក្តី មិនមែន​ជាមិនមែន​ដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើង ទាំងមិនមែន​ជាមិនដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើងក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនដល់​នូវការសន្សំ​កពូន​ឡើង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើងក្តី មិនមែន​ជាមិនដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើងក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនដល់​នូវការសន្សំកពូន​ឡើង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។

[៨១] ធម៌មិនមែន​ដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើង អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ដល់​នូវការសន្សំ​កពូន​ឡើង ទាំងមិនមែន​ជាមិនដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើង ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាមិនដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើង អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើង ទាំងមិនមែន​ជាមិនដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើងក្តី មិនមែន​ជាមិនមែន​ដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើង ទាំងមិនមែន​ជាមិនដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើងក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌​មិនមែន​ដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើង ទាំងមិនមែន​ជាមិនដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើង ទើប​កើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៨២] ធម៌មិនមែន​ដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើង អាស្រ័យ​នូវធម៌ដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើង​ផង មិនមែន​ដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើង ទាំងមិនមែន​ជាមិនដល់​នូវការសន្សំកពូន​ឡើង​ផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាមិនដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើង អាស្រ័យ​នូវធម៌ដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើងផង មិនមែន​ដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើង ទាំង​មិនមែន​ជាមិនដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើងផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិន​មែន​ដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើងក្តី មិនមែន​ជាមិនដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើងក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើងផង មិនមែន​ដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើង ទាំងមិនមែន​ជាមិនដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើងផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៨៣] ធម៌មិនមែន​ដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើង អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនដល់​នូវការសន្សំកពូន​ឡើងផង មិនមែន​ដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើង ទាំងមិនមែន​ជាមិនដល់​នូវការសន្សំកពូន​ឡើងផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាមិនដល់​នូវការសន្សំកពូន​ឡើង អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើងផង មិនមែន​ដល់​នូវការសន្សំកពូន​ឡើង ទាំងមិនមែន​ជាមិនដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើងផង ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើងក្តី មិនមែន​ជាមិនដល់​នូវការសន្សំ​កពូន​ឡើងក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើងផង មិនមែន​ដល់​នូវការ​សន្សំ​​កពូនឡើង ទាំងមិនមែន​ជាមិនដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើងផង ទើបកើតឡើង ព្រោះ​​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៨៤] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១៩ សេចក្តីពិស្តារ មានគ្រប់ៗបទ។

សេក្ខត្តិកៈ នសេក្ខត្តិកៈ

[៨៥] ធម៌មិនមែន​ជាអសេក្ខៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាសេក្ខៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអសេក្ខៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាសេក្ខៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌​មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាសេក្ខៈ ទាំងមិនមែន​ជាអសេក្ខៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាសេក្ខៈ ទើបកើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអសេក្ខៈក្តី មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាសេក្ខៈ ទាំងមិន​មែន​ជាអសេក្ខៈក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាសេក្ខៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិន​មែន​ជាសេក្ខៈក្តី មិនមែន​ជាអសេក្ខៈក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាសេក្ខៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។

[៨៦] ធម៌មិនមែន​ជាអសេក្ខៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអសេក្ខៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាសេក្ខៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអសេក្ខៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាសេក្ខៈ ទាំងមិនមែន​ជាអសេក្ខៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌​ជាអសេក្ខៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាសេក្ខៈក្តី មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាសេក្ខៈ ទាំងមិនមែន​ជាអសេក្ខៈក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអសេក្ខៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាសេក្ខៈក្តី មិនមែន​ជាអសេក្ខៈក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអសេក្ខៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។

[៨៧] ធម៌មិនមែន​ជាសេក្ខៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាសេក្ខៈ ទាំងមិនមែន​ជាអសេក្ខៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអសេក្ខៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជា​សេក្ខៈ ទាំងមិនមែន​ជាអសេក្ខៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជា​សេក្ខៈក្តី មិនមែន​ជាអសេក្ខៈក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាសេក្ខៈ ទាំងមិនមែន​ជាអសេក្ខៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៨៨] ធម៌មិនមែន​ជាសេក្ខៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាសេក្ខៈផង មិនមែន​ជាសេក្ខៈ ទាំងមិនមែន​ជាអសេក្ខៈផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអសេក្ខៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាសេក្ខៈផង មិនមែន​ជាសេក្ខៈ ទាំងមិនមែន​ជាអសេក្ខៈផង ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាសេក្ខៈក្តី មិនមែន​ជាអសេក្ខៈក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាសេក្ខៈផង មិនមែន​ជាសេក្ខៈ ទាំងមិនមែន​ជាអសេក្ខៈផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មាន​វារៈ៣។

[៨៩] ធម៌មិនមែន​ជាសេក្ខៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអសេក្ខៈផង មិនមែន​ជាសេក្ខៈ ទាំងមិន​មែន​​ជាអសេក្ខៈផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអសេក្ខៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអសេក្ខៈផង មិនមែន​ជាសេក្ខៈ ទាំងមិនមែន​ជាអសេក្ខៈផង ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាសេក្ខៈក្តី មិនមែន​ជាអសេក្ខៈក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌​ជា​អសេក្ខៈផង មិនមែន​ជាសេក្ខៈ ទាំងមិនមែន​ជាអសេក្ខៈផង ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៩០] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១៩ សេចក្តីពិស្តារ មានគ្រប់ៗបទ។

បរិត្តត្តិកៈ នបរិត្តត្តិកៈ

[៩១] ធម៌មិនមែន​មានសភាពតូចឆ្មារ អាស្រ័យ​នូវធម៌មានសភាពតូចឆ្មារ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ដល់​នូវសភាពធំ អាស្រ័យ​នូវធម៌មានសភាពតូចឆ្មារ ទើប​កើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​មានប្រមាណមិនបាន អាស្រ័យ​នូវធម៌មាន​សភាព​តូចឆ្មារ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​មានសភាពតូចឆ្មារក្តី មិន​មែន​មានប្រមាណមិនបានក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មានសភាពតូចឆ្មារ ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ដល់​នូវសភាពធំក្តី មិនមែន​មានប្រមាណមិនបានក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មានសភាពតូចឆ្មារ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។

[៩២] ធម៌មិនមែន​ដល់​នូវសភាពធំ អាស្រ័យ​នូវធម៌ដល់​នូវសភាពធំ ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​មានសភាពតូចឆ្មារ អាស្រ័យ​នូវធម៌ដល់​នូវសភាពធំ ទើបកើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​មានប្រមាណមិនបាន អាស្រ័យ​នូវធម៌ដល់​នូវ​សភាព​ធំ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​មានសភាពតូចឆ្មារក្តី មិនមែន​មាន​ប្រមាណមិនបានក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ដល់​នូវសភាពធំ ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ដល់​នូវសភាពធំក្តី មិនមែន​មានប្រមាណមិនបានក្តី អាស្រ័យ​នូវ​ធម៌ដល់​នូវសភាពធំ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។

[៩៣] ធម៌មិនមែន​មានប្រមាណមិនបាន អាស្រ័យ​នូវធម៌មានប្រមាណមិនបាន ទើប​កើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​មានសភាពតូចឆ្មារ អាស្រ័យ​នូវធម៌មាន​ប្រមាណ​មិន​បាន ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ដល់​នូវសភាពធំ អាស្រ័យ​នូវ​ធម៌មានប្រមាណមិនបាន ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ដល់​នូវ​សភាព​ធំ​ក្តី មិនមែន​មានប្រមាណមិនបានក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មានប្រមាណមិនបាន ទើបកើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​មានសភាពតូចឆ្មារក្តី មិនមែន​ដល់​នូវសភាពធំក្តី អាស្រ័យ​​នូវធម៌មានប្រមាណមិនបាន ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។

[៩៤] ធម៌មិនមែន​ដល់​នូវសភាពធំ អាស្រ័យ​នូវធម៌មានសភាពតូចឆ្មារផង មានប្រមាណ​មិន​បានផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​មានប្រមាណមិនបាន អាស្រ័យ​​នូវធម៌មានសភាពតូចឆ្មារផង មានប្រមាណមិនបានផង ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ដល់​នូវសភាពធំក្តី មិនមែន​មានប្រមាណមិនបានក្តី អាស្រ័យ​នូវ​ធម៌មានសភាពតូចឆ្មារផង មានប្រមាណមិនបានផង ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៩៥] ធម៌មិនមែន​មានសភាពតូចឆ្មារ អាស្រ័យ​នូវធម៌មានសភាពតូចឆ្មារផង ដល់​នូវសភាពធំផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ដល់​នូវសភាពធំ អាស្រ័យ​នូវធម៌មានសភាពតូចឆ្មារផង ដល់​នូវសភាពធំផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​មានប្រមាណមិនបាន អាស្រ័យ​នូវធម៌មានសភាពតូចឆ្មារផង ដល់​នូវ​សភាព​ធំ​ផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​មានសភាពតូចឆ្មារក្តី មិនមែន​មាន​ប្រមាណមិនបានក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មានសភាពតូចឆ្មារផង ដល់​នូវសភាពធំផង ទើប​កើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ដល់​នូវសភាពធំក្តី មិនមែន​មានប្រមាណមិនបានក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មានសភាពតូចឆ្មារផង ដល់​នូវសភាពធំផង ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។

[៩៦] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ២៣ ក្នុងអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ១៤។បេ។ បណ្ឌិត​គប្បី​ឲ្យពិស្តារ គ្រប់ៗបទផងចុះ។

បរិត្តារម្មណត្តិកៈ នបរិត្តារម្មណត្តិកៈ

[៩៧] ធម៌មិនមែន​មានអារម្មណ៍តូចឆ្មារ អាស្រ័យ​នូវធម៌មានអារម្មណ៍តូចឆ្មារ ទើបកើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៩៨] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១៩។បេ។ ក្នុងអវិគតប្បច្ច័យ មានវារៈ១៩។

ហីនត្តិកៈ នហីនត្តិកៈ

[៩៩] ធម៌មិនមែន​ថោកទាប អាស្រ័យ​នូវធម៌ថោកទាប ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ដូចគ្នានឹងសង្កិលិដ្ឋសង្កិលេសិកត្តិកៈដែរ។

[១០០] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១៩។បេ។ ក្នុងអវិគតប្បច្ច័យ មានវារៈ១៩។

មិច្ឆត្តត្តិកៈ នមិច្ឆត្តត្តិកៈ

[១០១] ធម៌មិនមែន​មានសភាពខុស និងទៀង អាស្រ័យ​នូវធម៌មានសភាពខុស និងទៀង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​មានសភាពត្រូវ និងទៀង អាស្រ័យ​នូវ​ធម៌​មានសភាពខុស និងទៀង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​មានសភាព​មិន​ទៀង អាស្រ័យ​នូវធម៌មានសភាពខុស និងទៀង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌​មិនមែន​មានសភាពត្រូវ និងទៀងក្តី មិនមែន​មិនទៀងក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មានសភាពខុស និងទៀង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​មានសភាពខុស និងទៀងក្តី មិនមែន​មានសភាពត្រូវ និងទៀងក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មានសភាពខុស និងទៀង ទើប​កើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។

[១០២] ធម៌មិនមែន​មានសភាពត្រូវ និងទៀង អាស្រ័យ​នូវធម៌មានសភាពត្រូវ និងទៀង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​មានសភាពខុស និងទៀង អាស្រ័យ​នូវធម៌មានសភាពត្រូវ និងទៀង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​មិនទៀង អាស្រ័យ​នូវធម៌មានសភាពត្រូវ និងទៀង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​មានសភាពខុស និងទៀងក្តី មិនមែន​មានសភាពមិនទៀងក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មាន​សភាព​ត្រូវ និងទៀង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​មានសភាពខុស និងទៀងក្តី មិនមែន​មានសភាពត្រូវ និងទៀងក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មានសភាពត្រូវ និងទៀង ទើបកើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។

[១០៣] ធម៌មិនមែន​មានសភាពខុស និងទៀង អាស្រ័យ​នូវធម៌មានសភាពមិនទៀង ទើប​កើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[១០៤] ធម៌មិនមែន​មានសភាពខុស និងទៀង អាស្រ័យ​នូវធម៌មានសភាពខុស និងទៀង​ផង មានសភាពមិនទៀងផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[១០៥] ធម៌មិនមែន​មានសភាពខុស និងទៀង អាស្រ័យ​នូវធម៌មានសភាពត្រូវ និងទៀង​ផង មានសភាពមិនទៀងផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[១០៦] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១៩។បេ។ បណ្ឌិតគប្បីឲ្យពិស្តារគ្រប់ៗបទផងចុះ។

មគ្គារម្មណត្តិកៈ នមគ្គារម្មណត្តិកៈ

[១០៧] ធម៌មិនមែន​មានមគ្គជាអារម្មណ៍ អាស្រ័យ​នូវធម៌មានមគ្គជាអារម្មណ៍ ទើបកើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​មានមគ្គជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មានមគ្គជា​អារម្មណ៍ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​មានមគ្គជាអធិបតិ អាស្រ័យ​នូវធម៌​មានមគ្គជាអារម្មណ៍ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​មានមគ្គជា​អារម្មណ៍ក្តី មិនមែន​មានមគ្គជាអធិបតិក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មានមគ្គជាអារម្មណ៍ ទើបកើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​មានមគ្គជាហេតុក្តី មិនមែន​មានមគ្គជាអធិបតិក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មានមគ្គជាអារម្មណ៍ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​មានមគ្គជាអារម្មណ៍ក្តី មិនមែន​មានមគ្គជាហេតុក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មានមគ្គជាអារម្មណ៍ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​មានមគ្គជាអារម្មណ៍ក្តី មិនមែន​មាន​មគ្គជាហេតុក្តី មិនមែន​មានមគ្គជាអធិបតិក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មានមគ្គជាអារម្មណ៍ ទើបកើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៧។

[១០៨] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣៥ ក្នុងអវិគតប្បច្ច័យ មានវារៈ៣៥ បណ្ឌិតគប្បីឲ្យ​ពិស្តារ គ្រប់ៗបទផងចុះ។

ឧប្បន្នត្តិកៈ នឧប្បន្នត្តិកៈ

[១០៩] ធម៌ដែលកើតឡើងហើយ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាមិនទាន់កើតឡើង ដោយ​ហេតុប្បច្ច័យ។

[១១០] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣ ក្នុងអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។បេ។

[១១១] ធម៌ជាបច្ចុប្បន្ន ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាអតីត ដោយហេតុប្បច្ច័យ។

[១១២] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣ ក្នុងអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។បេ។

អតីតារម្មណត្តិកៈ នអតីតារម្មណត្តិកៈ

[១១៣] ធម៌មិនមែន​មានអារម្មណ៍ជាអតីត អាស្រ័យ​នូវធម៌មានអារម្មណ៍ជាអតីត ទើប​កើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​មានអារម្មណ៍ជាអនាគត អាស្រ័យ​នូវធម៌មាន​អារម្មណ៍ជាអតីត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​មានអារម្មណ៍​ជា​បច្ចុប្បន្ន អាស្រ័យ​នូវធម៌មានអារម្មណ៍ជាអតីត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌​មិនមែន​មានអារម្មណ៍ជាអតីតក្តី មិនមែន​មានអារម្មណ៍ជាបច្ចុប្បន្នក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌​មាន​អារម្មណ៍ជាអតីត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​មានអារម្មណ៍ជា​អនាគត​ក្តី មិនមែន​មានអារម្មណ៍ជាបច្ចុប្បន្នក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មានអារម្មណ៍ជាអតីត ទើប​កើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​មានអារម្មណ៍ជាអតីតក្តី មិនមែន​មាន​អារម្មណ៍​ជាអនាគតក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មានអារម្មណ៍ជាអតីត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​មានអារម្មណ៍ជាអតីតក្តី មិនមែន​មានអារម្មណ៍ជាអនាគតក្តី មិនមែន​មាន​អារម្មណ៍​ជាបច្ចុប្បន្នក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មានអារម្មណ៍ជាអតីត ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៧។

[១១៤] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១៩។បេ។ ក្នុងអវិគតប្បច្ច័យ មានវារៈ១៩។

អជ្ឈត្តត្តិកៈ នអជ្ឈត្តត្តិកៈ

[១១៥] ធម៌មិនមែន​ជាខាងក្រៅ អាស្រ័យ​នូវធម៌ខាងក្នុង ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ។ ធម៌មិនមែន​ជាខាងក្នុង អាស្រ័យ​នូវធម៌ខាងក្រៅ ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ។

[១១៦] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ២ សេចក្តីពិស្តារ មានគ្រប់ៗបទ។

អជ្ឈត្តារម្មណត្តិកៈ នអជ្ឈត្តារម្មណត្តិកៈ

[១១៧] ធម៌មិនមែន​មានអារម្មណ៍ខាងក្នុង អាស្រ័យ​នូវធម៌មានអារម្មណ៍ខាងក្នុង ទើប​កើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។បេ។

[១១៨] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។បេ។

សនិទស្សនត្តិកៈ នសនិទស្សនត្តិកៈ

[១១៩] ធម៌មិនមែន​ជាមិនប្រកប​ដោយការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនប្រកប​ដោយការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនប្រកប​ដោយការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាមិនប្រកប​ដោយការឃើញ ទាំងមិនប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនប្រកប​ដោយការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ក្តី មិន​មែន​ជាមិនប្រកប​ដោយការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មិន​ប្រកប​​ដោយការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌​មិនមែន​ជាមិនប្រកប​ដោយការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ក្តី មិនមែន​ជា​មិន​ប្រកប​ដោយការឃើញ ទាំងមិនប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនប្រកប​ដោយ​ការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌​មិន​មែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ក្តី មិនមែន​ជាមិនប្រកប​ដោយ​ការឃើញ ទាំងមិនប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនប្រកប​ដោយការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

[១២០] ធម៌មិនមែន​ជាមិនប្រកប​ដោយការឃើញ ទាំងមិនប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ អាស្រ័យ​​នូវធម៌មិនប្រកប​ដោយការឃើញ ទាំងមិនប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ ទើប​កើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

[១២១] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ អាស្រ័យ​នូវធម៌​មិនប្រកប​ដោយការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ផង មិនប្រកប​ដោយការឃើញ ទាំង​មិនប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

[១២២] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១៨ ក្នុងអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៣ ក្នុងអវិគតប្បច្ច័យ មានវារៈ១៨ សេចក្តីពិស្តារ មានគ្រប់ៗបទ។

សហជាតវារៈក្តី សម្បយុត្តវារៈក្តី បណ្ឌិតគប្បីឲ្យពិស្តារផងចុះ។

[១២៣] ធម៌មិនប្រកប​ដោយការឃើញ ទាំងមិនប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ ជាបច្ច័យនៃ​ធម៌​មិន​មែន​ជាមិនប្រកប​ដោយការឃើញ ទាំងមិនប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ ដោយ​ហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនប្រកប​ដោយការឃើញ ទាំងមិនប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ ជាបច្ច័យ​នៃ​ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ ដោយហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនប្រកប​ដោយការឃើញ ទាំងមិនប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាមិនប្រកប​ដោយការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ ដោយហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិន​ប្រកប​ដោយការឃើញ ទាំងមិនប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ផង មិនមែន​ជាមិនប្រកប​ដោយការឃើញ ទាំងមិនប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ផង ដោយហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនប្រកប​ដោយការឃើញ ទាំងមិនប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាមិនប្រកប​ដោយការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ផង មិនមែន​ជាមិនប្រកប​ដោយការឃើញ ទាំងមិនប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ផង ដោយហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនប្រកប​ដោយការឃើញ ទាំងមិនប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ តែប្រកប​ដោយ​ការ​ប៉ះពាល់​ផង មិនប្រកប​ដោយការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ផង ដោយ​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

[១២៤] ធម៌ប្រកប​ដោយការឃើញ ទាំងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។បេ។

[១២៥] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦ ក្នុងអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។

បញ្ហាវារៈ បណ្ឌិតគប្បីឲ្យពិស្តារផងចុះ។

ចប់ អនុលោមប្បច្ចនីយត្តិកប្បដ្ឋាន។

អនុលោមប្បច្ចនីយទុកប្បដ្ឋាន

ហេតុទុកៈ នហេតុទុកៈ

[១២៦] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ គឺពួកសម្បយុត្តកក្ខន្ធផង ចិត្តសមុដ្ឋានរូបផង អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ គឺបដិសន្ធិ។ ធម៌​មិនមែន​ជាមិនមែន​ហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌​មិនមែន​ជាហេតុក្តី មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។ ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជា​ហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាហេតុក្តី មិនមែន​ជាមិនមែន​ជា​ហេតុក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។ ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុផង មិនមែន​ជាហេតុផង ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុផង មិនមែន​ជាហេតុ​ផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាហេតុក្តី មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ​ក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុផង មិនមែន​ជាហេតុផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១២៧] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩ ក្នុងអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៩ ក្នុងអវិគតប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។

សហជាតវារៈក្តី សម្បយុត្តវារៈក្តី ដូចគ្នានឹងបដិច្ចវារៈដែរ។

[១២៨] ធម៌ជាហេតុ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាហេតុ ដោយហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[១២៩] ធម៌ជាហេតុ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាហេតុ ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ហេតុ ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌ជាហេតុក្តី មិនមែន​ជាហេតុក្តី ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាហេតុ ដោយ​អារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[១៣០] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣ ក្នុងអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៩ ក្នុងអវិគតប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។

បញ្ហាវារៈ បណ្ឌិតគប្បីឲ្យពិស្តារយ៉ាងនេះចុះ។

សហេតុកទុកៈ នសហេតុកទុកៈ

[១៣១] ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុក្តី មិនមែន​ជាមិនមានហេតុក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុក្តី មិនមែន​ជាមិនមានហេតុក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។ ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ អាស្រ័យ​នូវ​ធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុផង មិនមានហេតុផង ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុផង មិនមាន​ហេតុ​ផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុក្តី មិនមែន​ជាមិនមានហេតុក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុផង មិនមាន​ហេតុ​ផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១៣២] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩ ក្នុងអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៦ ក្នុងអវិគតប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។

សហជាតវារៈក្តី បញ្ហាវារៈក្តី បណ្ឌិតគប្បីឲ្យពិស្តារផងចុះ។

ហេតុសម្បយុត្តទុកៈ នហេតុសម្បយុត្តទុកៈ

[១៣៣] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រាសចាកហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយហេតុ ទើប​កើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយហេតុក្តី មិនមែន​ប្រាសចាក​ហេតុ​ក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។ ធម៌មិនមែន​ប្រាសចាកហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រាសចាកហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រាសចាកហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយហេតុក្តី មិនមែន​ប្រាសចាកហេតុក្តី អាស្រ័យ​នូវ​ធម៌ប្រាសចាកហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយហេតុផង ប្រាសចាកហេតុផង ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រាសចាកហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយហេតុផង ប្រាស​ចាក​ហេតុផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយហេតុក្តី មិន​មែន​​ប្រាសចាកហេតុក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយហេតុផង ប្រាសចាកហេតុផង ទើប​កើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១៣៤] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។

សហជាតវារៈក្តី បញ្ហាវារៈក្តី បណ្ឌិតគប្បីឲ្យពិស្តារផងចុះ។

ហេតុសហេតុកទុកៈ នហេតុសហេតុកទុកៈ

[១៣៥] ធម៌មិនមែន​ហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមានហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ទាំង​ប្រព្រឹត្ត​​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាមិន​មាន​ហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមែន​ហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ទាំងប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹង​ហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិន​មាន​ហេតុក្តី មិនមែន​ជាមិនមានហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមែន​ហេតុក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ទាំងប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមែន​ហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹង​ហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមានហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមាន​ហេតុក្តី មិនមែន​ជាមិនមានហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមែន​ហេតុក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។ ធម៌មិន​មែន​​ជាហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមានហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ទាំងប្រព្រឹត្ត​ទៅជា​មួយ​​នឹងហេតុផង ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាហេតុផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមែន​ហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ទាំងប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុផង ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ទាំង​មិន​មែន​ជាហេតុផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមានហេតុក្តី មិនមែន​ជាមិនមានហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមែន​ហេតុក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ទាំងប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុផង ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ទាំងមិន​មែន​​ជាហេតុផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១៣៦] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។

សហជាតវារៈក្តី បញ្ហាវារៈក្តី បណ្ឌិតគប្បីឲ្យពិស្តារផងចុះ។

ហេតុហេតុសម្បយុត្តទុកៈ

នហេតុហេតុសម្បយុត្តទុកៈ

[១៣៧] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ ទាំងមិនមែន​ប្រាសចាកហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ទាំងប្រកប​ដោយហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រាសចាកហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមែន​ហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ទាំងប្រកប​ដោយហេតុ ទើបកើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ ទាំងមិនមែន​ប្រាសចាកហេតុក្តី មិនមែន​ប្រាសចាកហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមែន​ហេតុក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ទាំងប្រកប​ដោយហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។ ធម៌មិនមែន​ប្រាសចាកហេតុ ទាំងមិន​មែន​​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ដែលប្រកប​ដោយហេតុ ទាំងមិនមែន​ហេតុ ទើប​កើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ ទាំងមិនមែន​ប្រាសចាកហេតុ អាស្រ័យ​​នូវធម៌ដែលប្រកប​ដោយហេតុ ទាំងមិនមែន​ហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ ទាំងមិនមែន​ប្រាសចាកហេតុក្តី មិនមែន​ប្រាសចាក​ហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមែន​ហេតុក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ដែលប្រកប​ដោយហេតុ ទាំងមិន​មែន​​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។ ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ ទាំងមិនមែន​ប្រាសចាកហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ទាំងប្រកប​ដោយហេតុផង ប្រកប​ដោយហេតុ ទាំងមិនមែន​ហេតុផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រាសចាកហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមែន​ហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ទាំងប្រកប​ដោយហេតុផង ប្រកប​ដោយហេតុ ទាំងមិនមែន​ហេតុផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ ទាំងមិនមែន​ប្រាសចាកហេតុក្តី មិនមែន​ប្រាសចាកហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិន​មែន​​ហេតុក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ទាំងប្រកប​ដោយហេតុផង ប្រកប​ដោយហេតុ ទាំង​មិនមែន​ហេតុផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១៣៨] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។

សហជាតវារៈក្តី បញ្ហាវារៈក្តី បណ្ឌិតគប្បីឲ្យពិស្តារផងចុះ។

នហេតុសហេតុកទុកៈ នហេតុនសហេតុកទុកៈ

[១៣៩] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ ទាំងមិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌​មិន​មែន​ជាហេតុ ទាំងប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១៤០] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។

សហជាតវារៈក្តី បញ្ហាវារៈក្តី បណ្ឌិតគប្បីឲ្យពិស្តារផងចុះ។

[១៤១] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានបច្ច័យ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងបច្ច័យ ទើប​កើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១៤២] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។

សប្បច្ចយទុកៈ នសប្បច្ចយទុកៈ

[១៤៣] ធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងបច្ច័យ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាមិនមានបច្ច័យ ដោយ​អារម្មណប្បច្ច័យ។ ធម៌មិនមានបច្ច័យ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាមិនមានបច្ច័យ ដោយ​អារម្មណប្បច្ច័យ។បេ។ សង្ខតធម៌ ដូចគ្នានឹងសប្បច្ចយៈដែរ។

សនិទស្សនទុកៈ នសនិទស្សនទុកៈ

[១៤៤] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ ទើបកើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមាន​ការ​ឃើញ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញក្តី មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ។

[១៤៥] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣ ក្នុងបច្ច័យទាំងអស់ សុទ្ធតែមានវារៈ៣។

សប្បដិឃទុកៈ នសប្បដិឃទុកៈ

[១៤៦] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ ទើប​កើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការប៉ះពាល់ អាស្រ័យ​នូវ​ធម៌​ប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការ​ប៉ះពាល់ក្តី មិនមែន​ជាមិនមានការប៉ះពាល់ក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការប៉ះពាល់ អាស្រ័យ​នូវធម៌​មិនមានការប៉ះពាល់ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការប៉ះ​ពាល់ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការប៉ះពាល់ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិន​មែន​​​ប្រកប​​ដោយការប៉ះពាល់ក្តី មិនមែន​ជាមិនមានការប៉ះពាល់ក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌​មិន​មាន​​ការប៉ះពាល់ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការ​ប៉ះ​ពាល់ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ផង មិនមានការប៉ះពាល់ផង ទើបកើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការប៉ះពាល់ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយ​ការប៉ះពាល់ផង មិនមានការប៉ះពាល់ផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌​មិនមែន​ប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ក្តី មិនមែន​ជាមិនមានការប៉ះពាល់ក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌​ប្រកប​​ដោយការប៉ះពាល់ផង មិនមានការប៉ះពាល់ផង ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ។

[១៤៧] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩ សេចក្តីពិស្តារ មានគ្រប់ៗបទ។

រូបីទុកៈ នរូបីទុកៈ

[១៤៨] ធម៌មិនមានរូប អាស្រ័យ​នូវធម៌មានរូប ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១៤៩] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩ ក្នុងបច្ច័យទាំងអស់ សុទ្ធតែមានវារៈ៩។

លោកិយទុកៈ នលោកិយទុកៈ

[១៥០] ធម៌មិនមែន​ជាលោកុត្តរៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាលោកិយ ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ ធម៌មិនមែន​ជាលោកិយ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាលោកុត្តរៈ ទើបកើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាលោកុត្តរៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាលោកុត្តរៈ ទើបកើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាលោកិយក្តី មិនមែន​ជាលោកុត្តរៈក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាលោកុត្តរៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។ ធម៌មិនមែន​ជាលោកុត្តរៈ អាស្រ័យ​​នូវធម៌ជាលោកិយផង ជាលោកុត្តរៈផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១៥១] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥ ក្នុងបច្ច័យទាំងអស់ សុទ្ធតែមានវារៈ៥។

កេនចិវិញ្ញេយ្យទុកៈ នកេនចិវិញ្ញេយ្យទុកៈ

[១៥២] ធម៌ដែលមិនមែន​ត្រូវដឹងច្បាស់ដោយវិញ្ញាណណានីមួយ​ អាស្រ័យ​នូវធម៌ដែល​ត្រូវ​ដឹងច្បាស់ដោយវិញ្ញាណណានីមួយ​ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ដែលមិន​មែន​ជាមិនមែន​ត្រូវដឹងច្បាស់ដោយវិញ្ញាណណានីមួយ​ អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលត្រូវដឹង​ច្បាស់​ដោយវិញ្ញាណណានីមួយ​ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ដែលមិនមែន​ត្រូវ​ដឹងច្បាស់ដោយវិញ្ញាណណានីមួយ​ក្តី មិនមែន​ជាមិនមែន​ត្រូវដឹងច្បាស់ដោយ​វិញ្ញាណ​ណានីមួយ​ក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ដែលត្រូវដឹងច្បាស់ដោយវិញ្ញាណណានីមួយ​ ទើបកើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។ ធម៌ដែលមិនមែន​ជាមិនមែន​ត្រូវដឹងច្បាស់ដោយវិញ្ញាណ​ណា​នីមួយ​ អាស្រ័យ​នូវធម៌ដែលមិនមែន​ត្រូវដឹងច្បាស់ដោយវិញ្ញាណណានីមួយ​ ទើបកើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[១៥៣] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩ ក្នុងបច្ច័យទាំងអស់ សុទ្ធតែមានវារៈ៩។

អាសវទុកៈ នោអាសវទុកៈ

[១៥៤] ធម៌មិនមែន​ជាអាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​អាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអាសវៈក្តី មិនមែន​ជាមិនមែន​អាសវៈក្តី អាស្រ័យ​នូវ​ធម៌​ជាអាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​អាសវៈ អាស្រ័យ​​នូវ​ធម៌មិនមែន​ជាអាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាអាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអាសវៈក្តី មិនមែន​ជាមិនមែន​អាសវៈក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាអាសវៈ ទើបកើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។ ធម៌មិនមែន​ជាអាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអាសវៈផង មិនមែន​ជាអាសវៈផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​អាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអាសវៈផង មិនមែន​ជាអាសវៈផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិន​មែន​ជាអាសវៈក្តី មិនមែន​ជាមិនមែន​អាសវៈក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអាសវៈផង មិនមែន​ជាអាសវៈផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១៥៥] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩ ក្នុងបច្ច័យទាំងអស់ សុទ្ធតែមានវារៈ៩។

សាសវទុកៈ នសាសវទុកៈ

[១៥៦] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានអាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអាសវៈ ទើប​កើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានអាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមាន​អាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអាសវៈ អាស្រ័យ​​នូវធម៌មិនមានអាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអាសវៈក្តី មិនមែន​ជាមិនមានអាសវៈក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានអាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានអាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌​ប្រព្រឹត្ត​​ទៅជាមួយ​នឹងអាសវៈផង មិនមានអាសវៈផង ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ។

[១៥៧] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥ មានសេចក្តីពិស្តារគ្រប់ៗបទ។

អាសវសម្បយុត្តទុកៈ នអាសវសម្បយុត្តទុកៈ

[១៥៨] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយអាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយអាសវៈ ទើបកើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រាសចាកអាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយ​អាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយអាសវៈក្តី មិនមែន​ប្រាសចាកអាសវៈក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយអាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ។ ធម៌មិនមែន​ប្រាសចាកអាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រាសចាកអាសវៈ ទើប​កើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយអាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌​ប្រាសចាក​អាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយអាសវៈក្តី មិនមែន​ប្រាសចាកអាសវៈក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រាសចាកអាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ។ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយអាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយអាសវៈផង ប្រាសចាកអាសវៈផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រាសចាកអាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយអាសវៈផង ប្រាសចាកអាសវៈផង ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយអាសវៈក្តី មិនមែន​ប្រាសចាកអាសវៈក្តី អាស្រ័យ​នូវ​ធម៌ប្រកប​ដោយអាសវៈផង ប្រាសចាកអាសវៈផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១៥៩] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩ ក្នុងបច្ច័យទាំងអស់ សុទ្ធតែមានវារៈ៩។

អាសវសាសវទុកៈ នអាសវសាសវទុកៈ

[១៦០] ធម៌មិនមែន​ជាអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមានអាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអាសវៈ ទាំងប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជា​មិនមានអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមែន​អាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអាសវៈ ទាំងប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអាសវៈ ទាំង​មិនមែន​ជាមិនមានអាសវៈក្តី មិនមែន​ជាមិនមានអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមែន​អាសវៈ​ក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអាសវៈ ទាំងប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ។ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមែន​អាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ជាអាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមានអាសវៈ អាស្រ័យ​​នូវធម៌ជាអាសវៈ ទាំងប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអាសវៈផង ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹង​អាសវៈ ទាំងមិនមែន​ជាអាសវៈផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[១៦១] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩ ក្នុងបច្ច័យទាំងអស់ សុទ្ធតែមានវារៈ៩។

អាសវអាសវសម្បយុត្តទុកៈ

នអាសវអាសវសម្បយុត្តទុកៈ

[១៦២] ធម៌មិនមែន​ជាអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ប្រាសចាកអាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអាសវៈ ទាំងប្រកប​ដោយអាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ប្រាសចាកអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមែន​អាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ជាអាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជា​អាសវៈ ទាំងមិនមែន​ប្រាសចាកអាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអាសវៈ ទាំងប្រកប​ដោយ​អាសវៈ​ផង ប្រាសចាកអាសវៈ ទាំងមិនមែន​អាសវៈផង ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[១៦៣] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩ ក្នុងបច្ច័យទាំងអស់ សុទ្ធតែមានវារៈ៩។

អាសវវិប្បយុត្តសាសវទុកៈ

អាសវវិប្បយុត្តនសាសវទុកៈ

[១៦៤] ធម៌ប្រាសចាកអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមានអាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រាសចាក​អាសវៈ ទាំងប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មាន​វារៈ១។ ធម៌ប្រាសចាកអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមានអាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រាស​ចាក​អាសវៈ ទាំងមិនមានអាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌ប្រាសចាកអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមានអាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រាសចាកអាសវៈ ទាំងប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអាសវៈផង ប្រាសចាកអាសវៈ ទាំងមិនមានអាសវៈផង ទើប​កើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។

[១៦៥] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥ ក្នុងអវិគតប្បច្ច័យ មានវារៈ៥ សេចក្តីពិស្តារ មាន​គ្រប់បទទាំងអស់។

ឆគោច្ឆកទុកៈ ឆគោច្ឆកទុកៈ

[១៦៦] ធម៌មិនមែន​ជាសញ្ញោជនៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាសញ្ញោជនៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាគន្ថៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាគន្ថៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាឱឃៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាឱឃៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាយោគៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាយោគៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជានីវរណៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជានីវរណៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាបរាមាសៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាបរាមាសៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ មានសេចក្តីដូចអាសវគោច្ឆកៈដែរ។

មហន្តរទុកៈ មហន្តរទុកៈ

[១៦៧] ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអារម្មណ៍ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹង​អារម្មណ៍ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមាន​អារម្មណ៍ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានអារម្មណ៍ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មាន​វារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអារម្មណ៍ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹង​អារម្មណ៍ផង មិនមានអារម្មណ៍ផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[១៦៨] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩ ក្នុងអវិគតប្បច្ច័យ មានវារៈ៩ សេចក្តីពិស្តារ មាន​គ្រប់​បទទាំងអស់។

[១៦៩] ធម៌មិនមែន​ជាចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ សេចក្តីបំប្រួញ។

[១៧០] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥ ក្នុងអវិគតប្បច្ច័យ មានវារៈ៥ សេចក្តីពិស្តារ មាន​គ្រប់បទទាំងអស់។

[១៧១] ធម៌មិនមែន​ជាចេតសិក អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាចេតសិក ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ។ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយចិត្ត ទើបកើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។ ធម៌ដែលមិនមែន​ច្រឡំដោយចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌ដែល​ច្រឡំ​ដោយចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។ ធម៌មិនមែន​តាំងឡើងដោយចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌តាំងឡើងដោយចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។ ធម៌មិនមែន​កើតជាមួយ​នឹងចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌កើតជាមួយ​នឹងចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។ ធម៌​មិន​មែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅតាមចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅតាមចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ។ ធម៌ដែលមិនមែន​ច្រឡំ តាំងឡើងដោយចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌ដែលច្រឡំ តាំង​ឡើងដោយចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។ ធម៌ដែលមិនមែន​ច្រឡំ តាំង​ឡើង កើតជាមួយ​នឹងចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌ដែលច្រឡំ តាំងឡើង កើតជាមួយ​នឹងចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។ ធម៌ដែលមិនមែន​ច្រឡំ តាំងឡើង ប្រព្រឹត្ត​ទៅតាម​ចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌ដែលច្រឡំ តាំងឡើង ប្រព្រឹត្ត​ទៅតាមចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ។ ធម៌មិនមែន​ជាខាងក្នុង អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាខាងក្នុង ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាខាងក្រៅ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាខាងក្រៅ ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ។ ធម៌មិនមែន​ជាឧបាទា អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាឧបាទា ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ឧបាទា អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាឧបាទា ទើបកើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១៧២] ធម៌មិនមែន​ដែលកម្មប្រកប​ដោយកិលេស (មានតណ្ហាជាដើម) កាន់យកហើយ អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលកម្មប្រកប​ដោយកិលេស (មានតណ្ហាជាដើម) កាន់យកហើយ ទើប​កើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ដែលកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិន​កាន់យកហើយ អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យកហើយ ទើប​កើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១៧៣] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥ ក្នុងអវិគតប្បច្ច័យ មានវារៈ៥ សេចក្តីពិស្តារ មាន​គ្រប់បទទាំងអស់។

ទ្វិគោច្ឆកទុកៈ ទ្វិគោច្ឆកទុកៈ

[១៧៤] ធម៌មិនមែន​ជាឧបាទាន អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាឧបាទាន ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។ ធម៌មិនមែន​ជាកិលេស អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកិលេស ទើបកើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។

ទស្សនេនបហាតព្វទុកៈ

នទស្សនេនបហាតព្វទុកៈ

[១៧៥] ធម៌ដែលមិនមែន​ត្រូវលះដោយទស្សនៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ដែលត្រូវលះដោយ​ទស្សនៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ដែលមិនមែន​ជាមិនត្រូវលះដោយ​ទស្សនៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលត្រូវលះដោយទស្សនៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌​ដែលមិនត្រូវលះដោយទស្សនៈក្តី ដែលមិនមែន​ជាមិនត្រូវលះដោយទស្សនៈក្តី អាស្រ័យ​​នូវធម៌ ដែលត្រូវលះដោយទស្សនៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មាន​វារៈ៣។ ធម៌ដែលមិនត្រូវលះដោយទស្សនៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលមិនមែន​ត្រូវលះដោយ​ទស្សនៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ ធម៌ដែលមិនត្រូវលះដោយ​ទស្សនៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលត្រូវលះដោយទស្សនៈផង ដែលមិនត្រូវលះដោយ​ទស្សនៈ​ផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។

[១៧៦] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥ ក្នុងអវិគតប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។

ភាវនាយបហាតព្វទុកៈ

នភាវនាយបហាតព្វទុកៈ

[១៧៧] ធម៌ដែលមិនត្រូវលះដោយភាវនា អាស្រ័យ​នូវធម៌ដែលត្រូវលះដោយភាវនា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ដែលមិនមែន​ជាមិនត្រូវលះដោយភាវនា អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលត្រូវលះដោយភាវនា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១៧៨] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥ ក្នុងអវិគតប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។

ទស្សនេនបហាតព្វហេតុកទុកៈ

នទស្សនេនបហាតព្វហេតុកទុកៈ

[១៧៩] ធម៌មានហេតុដែលមិនត្រូវលះដោយទស្សនៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មានហេតុដែលត្រូវ​លះដោយទស្សនៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានហេតុ​ដែល​ត្រូវលះដោយទស្សនៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មានហេតុដែលត្រូវលះដោយទស្សនៈ ទើបកើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១៨០] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។

ភាវនាយបហាតព្វហេតុកទុកៈ

នភាវនាយបហាតព្វហេតុកទុកៈ

[១៨១] ធម៌មានហេតុដែលមិនត្រូវលះដោយភាវនា អាស្រ័យ​នូវធម៌មានហេតុដែល​ត្រូវ​លះដោយភាវនា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មានហេតុដែលមិនមែន​ជាមិន​ត្រូវ​លះដោយភាវនា អាស្រ័យ​នូវធម៌មានហេតុដែលត្រូវលះដោយភាវនា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១៨២] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។

សវិតក្កទុកៈ នសវិតក្កទុកៈ

[១៨៣] ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងវិតក្កៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹង​វិតក្កៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានវិតក្កៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានវិតក្កៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១៨៤] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។

សវិចារទុកៈ នសវិចារទុកៈ

[១៨៥] ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងវិចារៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹង​វិចារៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានវិចារៈ អាស្រ័យ​​នូវធម៌មិនមានវិចារៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១៨៦] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។

សប្បីតិកទុកៈ នសប្បីតិកទុកៈ

[១៨៧] ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងបីតិ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងបីតិ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានបីតិ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានបីតិ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១៨៨] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។

បីតិសហគតទុកៈ នបីតិសហគតទុកៈ

[១៨៩] ធម៌ដែលមិនមែន​ប្រកប​ដោយបីតិ អាស្រ័យ​នូវធម៌ដែលប្រកប​ដោយបីតិ ទើប​កើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌ដែលមិនមែន​ជាមិនប្រកប​ដោយបីតិ អាស្រ័យ​​នូវធម៌ដែលមិនមែន​ប្រកប​ដោយបីតិ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១៩០] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។

សុខសហគតទុកៈ នសុខសហគតទុកៈ

[១៩១] ធម៌ដែលមិនមែន​ប្រកប​ដោយសុខ អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលប្រកប​ដោយសុខ ទើប​កើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌ដែលមិនមែន​ជាមិនប្រកប​ដោយសុខ អាស្រ័យ​​នូវធម៌ ដែលមិនមែន​ប្រកប​ដោយសុខ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១៩២] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។

ឧបេក្ខាសហគតទុកៈ នឧបេក្ខាសហគតទុកៈ

[១៩៣] ធម៌ដែលមិនមែន​ប្រកប​ដោយឧបេក្ខា អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលប្រកប​ដោយឧបេក្ខា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌ដែលមិនមែន​ជាមិនប្រកប​ដោយ​ឧបេក្ខា អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលមិនមែន​ប្រកប​ដោយឧបេក្ខា ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ។

[១៩៤] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។

កាមាវចរទុកៈ នកាមាវចរទុកៈ

[១៩៥] ធម៌មិនមែន​ជាកាមាវចរៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកាមាវចរ ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាកាមាវចរៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជា​កាមាវចរៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១៩៦] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។

រូបាវចរទុកៈ នរូបាវចរទុកៈ

[១៩៧] ធម៌មិនមែន​ជារូបាវចរៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជារូបាវចរៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ជារូបាវចរៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជា​រូបាវចរៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១៩៨] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។

អរូបាវចរទុកៈ នអរូបាវចរទុកៈ

[១៩៩] ធម៌មិនមែន​ជាអរូបាវចរៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអរូបាវចរៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាអរូបាវចរៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជា​អរូបាវចរៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[២០០] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។

បរិយាបន្នទុកៈ នបរិយាបន្នទុកៈ

[២០១] ធម៌ដែលមិនមែន​រាប់បញ្ចូលក្នុងវដ្តៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលរាប់បញ្ចូលក្នុងវដ្តៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។ ធម៌ដែលមិនមែន​ជាមិនរាប់បញ្ចូលក្នុងវដ្តៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលមិនរាប់បញ្ចូលក្នុងវដ្តៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ដែលមិនមែន​រាប់បញ្ចូលក្នុងវដ្តៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលមិនរាប់បញ្ចូលក្នុងវដ្តៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ដែលមិនរាប់បញ្ចូលក្នុងវដ្តៈក្តី មិនមែន​ជាមិនរាប់បញ្ចូលក្នុងវដ្តៈក្តី អាស្រ័យ​​នូវធម៌មិនរាប់បញ្ចូលក្នុងវដ្តៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។ ធម៌មិនមែន​ជាមិនរាប់បញ្ចូលក្នុងវដ្តៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ដែលរាប់បញ្ចូលក្នុងវដ្តៈផង មិនរាប់បញ្ចូលក្នុង​វដ្តៈផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[២០២] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។

និយ្យានិកទុកៈ ននិយ្យានិកទុកៈ

[២០៣] ធម៌មិនមែន​ជាគ្រឿងនាំចេញចាកវដ្តៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាគ្រឿងនាំចេញចាកវដ្តៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាគ្រឿងនាំចេញចាកវដ្តៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនជាគ្រឿងនាំចេញចាកវដ្តៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[២០៤] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។

និយតទុកៈ ននិយតទុកៈ

[២០៥] ធម៌មិនមែន​ជាទៀង អាស្រ័យ​នូវធម៌ទៀង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មាន​វារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាទៀង អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនទៀង ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ។

[២០៦] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។

សឧត្តរទុកៈ នសឧត្តរទុកៈ

[២០៧] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានឧត្តរៈ (ការរើឡើងនូវខ្លួន) អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយ​ឧត្តរៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានឧត្តរៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានឧត្តរៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយឧត្តរៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានឧត្តរៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយឧត្តរៈក្តី មិនមែន​ជាមិនមានឧត្តរៈក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានឧត្តរៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានឧត្តរៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយឧត្តរៈផង មិនមានឧត្តរៈផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[២០៨] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។

សរណទុកៈ នសរណទុកៈ

[២០៩] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយរណៈ (លាមក) អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយរណៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានរណៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយរណៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយរណៈក្តី មិនមែន​ជា​មិនមានរណៈក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយរណៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ។ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានរណៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានរណៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ។ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយរណៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយរណៈផង មិនមានរណៈផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[២១០] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥ ក្នុងអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ២ ក្នុងអវិគតប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។

[២១១] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានរណៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយរណៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[២១២] ក្នុងនហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ២ ក្នុងនអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៣ ក្នុង​នោវិគតប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

បណ្ឌិតគប្បីញុំាងសហជាតវារៈផង បច្ចយវារៈផង និស្សយវារៈផង សំសដ្ឋវារៈផង សម្បយុត្តវារៈផង ឲ្យពិស្តារដូចបដិច្ចវារៈផងចុះ។

[២១៣] ធម៌ប្រកប​ដោយរណៈ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយរណៈ ដោយ​ហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ប្រកប​ដោយរណៈ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាមិនមានរណៈ ដោយ​ហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ប្រកប​ដោយរណៈ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយរណៈផង មិន​មែន​​ជាមិនមានរណៈផង ដោយហេតុប្បច្ច័យ។ ធម៌មិនមានរណៈ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយរណៈ ដោយហេតុប្បច្ច័យ។

[២១៤] ធម៌ប្រកប​ដោយរណៈ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយរណៈ ដោយ​អារម្មណប្បច្ច័យ ធម៌ប្រកប​ដោយរណៈ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាមិនមានរណៈ ដោយ​អារម្មណប្បច្ច័យ។បេ។

[២១៥] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៤ ក្នុងអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៤ ក្នុងអធិបតិប្បច្ច័យ មានវារៈ៥ ក្នុងអនន្តរប្បច្ច័យ មានវារៈ៤ ក្នុងអវិគតប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។

[២១៦] ធម៌ប្រកប​ដោយរណៈ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយរណៈ ដោយ​អារម្មណប្បច្ច័យ … ជាបច្ច័យ ដោយសហជាតប្បច្ច័យ … ជាបច្ច័យ ដោយ​ឧបនិស្សយប្បច្ច័យ … ជាបច្ច័យ ដោយបច្ឆាជាតប្បច្ច័យ … ជាបច្ច័យ ដោយកម្មប្បច្ច័យ។

[២១៧] ធម៌ប្រកប​ដោយរណៈ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាមិនមានរណៈ ដោយ​អារម្មណប្បច្ច័យ … ជាបច្ច័យ ដោយសហជាតប្បច្ច័យ … ជាបច្ច័យ ដោយ​ឧបនិស្សយប្បច្ច័យ។បេ។

[២១៨] ក្នុងនហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៧ ក្នុងនអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៧ ក្នុង​នអធិបតិប្បច្ច័យ មានវារៈ៧ ក្នុងនអនន្តរប្បច្ច័យ មានវារៈ៧ ក្នុងនោវិគតប្បច្ច័យ មាន​វារៈ៤។

[២១៩] ក្នុងនអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៤ ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[២២០] ក្នុងអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៤ ព្រោះនហេតុប្បច្ច័យ។

បញ្ហាវារៈ ក្នុងកុសលត្តិកៈយ៉ាងណា បណ្ឌិតគប្បីឲ្យពិស្តារយ៉ាងនោះផងចុះ។

ចប់ អនុលោមប្បច្ចនីយទុកប្បដ្ឋាន។

អនុលោមប្បច្ចនីយទុកត្តិកប្បដ្ឋាន

ហេតុទុកកុសលត្តិកៈ នហេតុទុកនកុសលត្តិកៈ

[២២១] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាហេតុ ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ជាកុសលផង មិនមែន​ជាហេតុ ជាកុសលផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ អារម្មណ៍ មិនមានចិត្តជាសមុដ្ឋានទេ។

[២២២] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣ ក្នុងអធិបតិប្បច្ច័យ មានវារៈ៣ ក្នុងអវិគតប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

សហជាតវារៈក្តី និស្សយវារៈក្តី ប្រហែលគ្នានឹងបដិច្ចវារៈដែរ។

[២២៣] ធម៌ជាហេតុ ជាកុសល ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាកុសល ដោយ​ហេតុប្បច្ច័យ។

[២២៤] ធម៌ជាហេតុ ជាកុសល ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាកុសល ដោយ​អារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ ជាកុសល ជាបច្ច័យនៃ​ធម៌​មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាកុសល ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌ជាហេតុ ជាកុសលក្តី មិនមែន​ជាហេតុ ជាកុសលក្តី ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាកុសល ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[២២៥] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១ ក្នុងអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៩ ក្នុងអធិបតិប្បច្ច័យ មានវារៈ៩ ក្នុងអវិគតប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ឯបញ្ហាវារៈ បណ្ឌិតគប្បីឲ្យពិស្តារផងចុះ។

[២២៦] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ជាអកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាហេតុ ជាអកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ជាអកុសលផង មិនមែន​ជាហេតុ ជាអកុសលផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[២២៧] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣ ក្នុងអធិបតិប្បច្ច័យ មានវារៈ៣ ក្នុងអវិគតប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

សហជាតវារៈក្តី និស្សយវារៈក្តី ប្រហែលគ្នានឹងបដិច្ចវារៈដែរ។

[២២៨] ធម៌ជាហេតុ ជាអកុសល ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាអកុសល ដោយហេតុប្បច្ច័យ។

[២២៩] ធម៌ជាហេតុ ជាអកុសល ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាអកុសល ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ ជាអកុសល ជាបច្ច័យនៃ​ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាអកុសល ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌ជាហេតុ ជាអកុសលក្តី មិនមែន​ជាហេតុ ជាអកុសលក្តី ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាអកុសល ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[២៣០] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១ ក្នុងអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៩ ក្នុងអធិបតិប្បច្ច័យ មានវារៈ១ ក្នុងអវិគតប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[២៣១] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាអព្យាក្រឹត អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាហេតុ ជាអព្យាក្រឹត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[២៣២] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣ ក្នុងអធិបតិប្បច្ច័យ មានវារៈ៣ ក្នុងអវិគតប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

និស្សយវារៈក្តី បញ្ហាវារៈក្តី បណ្ឌិតគប្បីឲ្យពិស្តារផងចុះ។

ហេតុទុកវេទនាត្តិកៈ នហេតុទុកវេទនាត្តិកៈ

[២៣៣] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ប្រកប​ដោយសុខវេទនា អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ប្រកប​ដោយសុខវេទនា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ប្រកប​ដោយសុខវេទនា អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាហេតុ ប្រកប​ដោយសុខវេទនា ទើប​កើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[២៣៤] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣ ក្នុងអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៣ ក្នុងអវិគតប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

សហជាតវារៈក្តី បញ្ហាវារៈក្តី បណ្ឌិតគប្បីឲ្យពិស្តារផងចុះ។

[២៣៥] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ប្រកប​ដោយទុក្ខវេទនា អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ប្រកប​ដោយទុក្ខវេទនា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[២៣៦] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣ សេចក្តីពិស្តារ មានគ្រប់ៗបទ។

[២៣៧] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ប្រកប​ដោយអទុក្ខមសុខវេទនា អាស្រ័យ​នូវធម៌​ជាហេតុ ប្រកប​ដោយអទុក្ខមសុខវេទនា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[២៣៨] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣ សេចក្តីពិស្តារ មានគ្រប់ៗបទ។

ហេតុទុកវិបាកត្តិកៈ នហេតុទុកនវិបាកត្តិកៈ

[២៣៩] ធម៌មិនមែន​ជាវិបាក មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាវិបាក ជាហេតុ ទើប​កើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​មានវិបាកជាប្រក្រតី មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មានវិបាកជាប្រក្រតី ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាវិបាក ទាំងមិនមានវិបាកជាប្រក្រតី មិនមែន​ជា​មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ មិនមែន​ជាវិបាក ទាំងមិនមែន​មានវិបាកជាប្រក្រតី មិន​មែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

ហេតុទុកឧបាទិន្នុបាទានិយត្តិកៈ

នហេតុទុកនឧបាទិន្នុបាទានិយត្តិកៈ

[២៤០] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ ដែលកម្មប្រកប​ដោយកិលេស (មានតណ្ហាជាដើម) មិនកាន់​យកហើយ តែជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ដែលកម្មប្រកប​ដោយ​កិលេស កាន់យកហើយ ទាំងជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ដែលកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យកហើយ តែជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ដែលកម្ម​ប្រកប​​ដោយកិលេស មិនកាន់យកហើយ តែជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ដែលកម្មប្រកប​ដោយ​កិលេស មិនកាន់យកហើយ ទាំងមិនជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ដែលកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យកហើយ ទាំងមិនជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

ហេតុទុកសង្កិលិដ្ឋសង្កិលេសិកត្តិកៈ

នហេតុទុកនសង្កិលិដ្ឋសង្កិលេសិកត្តិកៈ

[២៤១] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ ដែលមិនមែន​សៅហ្មង តែគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មង អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ដែលសៅហ្មង ទាំងគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មង ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ ដែលមិនមែន​ជាមិនសៅហ្មង តែគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មង អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាហេតុ ដែលមិនសៅហ្មង តែគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ ដែលមិនមែន​ជាមិនសៅហ្មង ទាំងមិនគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មង អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ដែលមិនសៅហ្មង ទាំងមិនគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

ហេតុទុកវិតក្កត្តិកៈ នហេតុទុកនវិតក្កត្តិកៈ

[២៤២] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងវិតក្កៈ និងប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងវិចារៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងវិតក្កៈ និងប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងវិចារៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាមិនមានវិតក្កៈ និងមានត្រឹមតែវិចារៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ មិនមានវិតក្កៈ និងមាន​ត្រឹមតែវិចារៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣ ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាមិនមានវិតក្កៈ និងមិនមានវិចារៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ មិនមានវិតក្កៈ និងមិនមាន​វិចារៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

ហេតុទុកបីតិត្តិកៈ នហេតុទុកនបីតិត្តិកៈ

[២៤៣] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ប្រកប​ដោយបីតិ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ប្រកប​ដោយបីតិ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ប្រកប​ដោយសុខ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ប្រកប​ដោយសុខ ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ប្រកប​ដោយឧបេក្ខា អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ប្រកប​ដោយឧបេក្ខា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

ហេតុទុកទស្សនត្តិកៈ នហេតុទុកនទស្សនត្តិកៈ

[២៤៤] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ ដែលមិនមែន​ត្រូវលះដោយទស្សនៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជា​ហេតុ ដែលត្រូវលះដោយទស្សនៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌​មិនមែន​ជាហេតុ ដែលមិនមែន​ត្រូវលះដោយភាវនា អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ដែលត្រូវ​លះ​ដោយភាវនា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ ដែលមិនមែន​ជាមិនមែន​ត្រូវលះដោយទស្សនៈ មិនមែន​ត្រូវលះដោយភាវនា អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាហេតុ ដែលមិនមែន​ត្រូវលះដោយទស្សនៈ មិនមែន​ត្រូវលះ​ដោយ​ភាវនា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

ហេតុទុកទស្សនេនបហាតព្វហេតុកទុកៈ

នហេតុទុកនទស្សនេនបហាតព្វហេតុកទុកៈ

[២៤៥] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​មានហេតុដែលត្រូវលះដោយទស្សនៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ មានហេតុដែលត្រូវលះដោយទស្សនៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​មានហេតុ ដែលត្រូវលះដោយភាវនា អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ មានហេតុដែលត្រូវលះដោយភាវនា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាមិនមែន​មានហេតុដែលត្រូវលះ​ដោយ​ទស្សនៈ មិនមែន​ត្រូវលះដោយភាវនា អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ មិនមែន​មានហេតុដែល​ត្រូវលះដោយទស្សនៈ មិនមែន​ត្រូវលះដោយភាវនា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។

ហេតុទុកអាចយគាមិត្តិកៈ

នហេតុទុកនអាចយគាមិត្តិកៈ

[២៤៦] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើង អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាមិនដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើង អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ មិនដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាមិនមែន​ដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើង ទាំងមិនមែន​ជាមិន​ដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើង អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ដល់​នូវការសន្សំ​កពូន​ឡើង ទាំងមិនមែន​ជាមិនដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើង ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

ហេតុទុកសេក្ខត្តិកៈ នហេតុទុកនសេក្ខត្តិកៈ

[២៤៧] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាសេក្ខៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ជាសេក្ខៈ ទើប​កើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាអសេក្ខៈ អាស្រ័យ​​នូវធម៌ជាហេតុ ជាអសេក្ខៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌​មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាសេក្ខៈ ទាំងមិនមែន​ជាអសេក្ខៈ អាស្រ័យ​​នូវធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាសេក្ខៈ ទាំងមិនមែន​ជាអសេក្ខៈ ទើបកើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

ហេតុទុកបរិត្តត្តិកៈ នហេតុទុកនបរិត្តត្តិកៈ

[២៤៨] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​មានសភាពតូចឆ្មារ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិន​មែន​ជាហេតុ មានសភាពតូចឆ្មារ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌​មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ដល់​នូវសភាពធំ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ដល់​នូវសភាពធំ ទើប​កើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​មានប្រមាណ​មិន​បាន អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ មានប្រមាណមិនបាន ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

ហេតុទុកបរិត្តារម្មណត្តិកៈ

នហេតុទុកនបរិត្តារម្មណត្តិកៈ

[២៤៩] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​មានអារម្មណ៍តូចឆ្មារ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ មានអារម្មណ៍តូចឆ្មារ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជា​ហេតុ មិនមែន​មានអារម្មណ៍ដល់​នូវសភាពធំ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ មានអារម្មណ៍ដល់​នូវសភាពធំ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិន​មែន​​មានអារម្មណ៍ប្រមាណមិនបាន អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ មានអារម្មណ៍ប្រមាណ​មិន​បាន ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

ហេតុទុកហីនត្តិកៈ នហេតុទុកនហីនត្តិកៈ

[២៥០] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ថោកទាប អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ថោកទាប ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ហេតុ មិនមែន​ជាកណ្តាល អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាហេតុ ជាកណ្តាល ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ឧត្តម អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ឧត្តម ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

ហេតុទុកមិច្ឆត្តត្តិកៈ នហេតុទុកនមិច្ឆត្តត្តិកៈ

[២៥១] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​មានសភាពខុស និងទៀង អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ មានសភាពខុស និងទៀង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​មានសភាពត្រូវ និងទៀង អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ មានសភាពត្រូវ និងទៀង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាមិនទៀង អាស្រ័យ​នូវធម៌ មិនមែន​ជាហេតុ មិនទៀង ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

ហេតុទុកមគ្គារម្មណត្តិកៈ

នហេតុទុកនមគ្គារម្មណត្តិកៈ

[២៥២] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​មានមគ្គជាអារម្មណ៍ អាស្រ័យ​នូវធម៌ ជាហេតុ មានមគ្គជាអារម្មណ៍ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​មានមគ្គ ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ មានមគ្គជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​មានមគ្គជាអធិបតិ អាស្រ័យ​នូវ​ធម៌ជាហេតុ មានមគ្គជាអធិបតិ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

ហេតុទុកឧប្បន្នត្តិកៈ នហេតុទុកនឧប្បន្នត្តិកៈ

[២៥៣] ធម៌ជាហេតុ ដែលមិនទាន់កើតឡើង ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាមិនទាន់កើតឡើង ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។ ធម៌ជាហេតុ ដែលប្រុង​នឹង​កើត​ឡើង ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ប្រុងនឹងកើតឡើង ដោយ​អារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។

ហេតុទុកអតីតត្តិកៈ នហេតុទុកនអតីតត្តិកៈ

[២៥៤] ធម៌ជាហេតុ ជាអតីត ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាអតីត ដោយ​អារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។ ធម៌ជាហេតុ ជាអនាគត ជាបច្ច័យ នៃធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាអនាគត ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។

ហេតុទុកអតីតារម្មណត្តិកៈ

នហេតុទុកនអតីតារម្មណត្តិកៈ

[២៥៥] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​មានអារម្មណ៍ជាអតីត អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ មាន​អារម្មណ៍ជាអតីត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​មានអារម្មណ៍ជាអនាគត អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ មានអារម្មណ៍ជាអនាគត ទើប​កើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​មាន​អារម្មណ៍​ជាបច្ចុប្បន្ន អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ មានអារម្មណ៍ជាបច្ចុប្បន្ន ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

ហេតុទុកអជ្ឈត្តារម្មណត្តិកៈ

នហេតុទុកនអជ្ឈត្តារម្មណត្តិកៈ

[២៥៦] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​មានអារម្មណ៍ខាងក្នុង អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ មាន​អារម្មណ៍ខាងក្នុង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​មានអារម្មណ៍ខាងក្រៅ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ មានអារម្មណ៍ខាងក្រៅ ទើបកើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

ហេតុទុកសនិទស្សនត្តិកៈ

នហេតុទុកនសនិទស្សនត្តិកៈ

[២៥៧] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ ប្រកប​ដោយការឃើញ ទាំងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ។បេ។ ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ ប្រកប​ដោយ​ការ​ឃើញ ទាំងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ប្រកប​ដោយ​ការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ផង មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ផង ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ មាន​វារៈ៣។

[២៥៨] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ ទើប​កើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។

[២៥៩] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ ទាំងមិនមានការប៉ះពាល់ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ មិនមានការឃើញ ទាំងមិនមានការប៉ះពាល់ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ ទាំងមិនមាន​ការ​ប៉ះពាល់ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមានការឃើញ ទាំងមិនមានការប៉ះពាល់ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ ទាំងមិនមានការប៉ះពាល់ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ មិនមានការឃើញ ទាំងមិនមាន​ការ​ប៉ះពាល់ផង មិនមែន​ជាហេតុ មិនមានការឃើញ ទាំងមិនមានការប៉ះពាល់ផង ទើបកើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[២៦០] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

សហេតុកទុកកុសលត្តិកៈ

នសហេតុកទុកនកុសលត្តិកៈ

[២៦១] ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌​ប្រព្រឹត្ត​​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ មិនមែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​ជាមួយ​នឹងហេតុ ជាអកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិន​មែន​ជាមិនមានហេតុ មិនមែន​ជាអព្យាក្រឹត ពឹងផ្អែកនឹងធម៌មិនមានហេតុ ជាអព្យាក្រឹត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។

ហេតុសម្បយុត្តទុកកុសលត្តិកៈ

នហេតុសម្បយុត្តទុកនកុសលត្តិកៈ

[២៦២] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយហេតុ មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយ​ហេតុ ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយ​ហេតុ មិនមែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយហេតុ ជាអកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ប្រាសចាកហេតុ មិនមែន​ជាអព្យាក្រឹត ពឹង​ផ្អែក​នឹងធម៌ប្រាសចាកហេតុ ជាអព្យាក្រឹត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។

ហេតុសហេតុកទុកកុសលត្តិកៈ

នហេតុសហេតុកទុកនកុសលត្តិកៈ

[២៦៣] ធម៌ជាហេតុ ទាំងប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ជាកុសល ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមានហេតុ មិនមែន​ជាកុសល ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ មាន​វារៈ១។ ធម៌ជាហេតុ ទាំងប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ជាកុសល ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជា​មិនមានហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាកុសល ដោយ​អារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ២។ ធម៌ជាហេតុ ទាំងប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ជាកុសល ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមានហេតុ មិនមែន​ជាកុសលផង មិន​មែន​ជាមិនមានហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាកុសលផង ដោយ​អារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[២៦៤] ធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាហេតុ ជាកុសល ជាបច្ច័យនៃ​ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាកុសល ដោយ​អារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៤។ … ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិន​មាន​ហេតុ មិនមែន​ជាកុសល ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។ … ជាបច្ច័យនៃ​ធម៌​មិនមែន​ជាហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមានហេតុ មិនមែន​ជាកុសលផង មិនមែន​ជាមិន​មានហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាកុសលផង ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

[២៦៥] ធម៌ជាហេតុ ទាំងប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ជាកុសលក្តី ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាហេតុ ជាកុសលក្តី ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាហេតុ ទាំងមិន​មែន​​ជាមិនមានហេតុ មិនមែន​ជាកុសល ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៧។ … ជា​បច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាមិនមានហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមែន​ហេតុ មិនមែន​ជាកុសល ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៨។ … ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាហេតុ ទាំងមិនមែន​ជា​មិនមានហេតុ មិនមែន​ជាកុសលផង មិនមែន​ជាមិនមានហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាកុសលផង ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។

[២៦៦] ធម៌ជាហេតុ ទាំងប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ជាអកុសល ជាបច្ច័យនៃធម៌​មិន​មែន​​ជាហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមានហេតុ មិនមែន​ជាអកុសល ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ ប្រស្នា៩យ៉ាង បណ្ឌិតគប្បីធ្វើ ដោយឧបាយនុ៎ះផងចុះ។

[២៦៧] ធម៌ជាហេតុ ទាំងប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ជាអព្យាក្រឹត ជាបច្ច័យនៃធម៌​មិន​មែន​ជាហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមានហេតុ មិនមែន​ជាអព្យាក្រឹត ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ ប្រស្នាទាំង៩ បណ្ឌិតគប្បីធ្វើផងចុះ។ សេចក្តីបំប្រួញ។

ហេតុចេវហេតុសម្បយុត្តទុកៈ ប្រហែលគ្នានឹងហេតុចេវសហេតុកទុកៈដែរ។ សេចក្តី​បំប្រួញ។ មានប្រស្នា៩។

នហេតុសហេតុកទុកកុសលត្តិកៈ

នហេតុនសហេតុកទុកនកុសលត្តិកៈ

[២៦៨] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ និងមិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាហេតុ និងប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ជាកុសល ទើបកើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ និងមិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ មិនមែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាហេតុ និងប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹង​ហេតុ ជាអកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ និងមិនមែន​ជាមិនមានហេតុ មិនមែន​ជាអព្យាក្រឹត អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាហេតុ និង​មិនមានហេតុ ជាអព្យាក្រឹត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។

សប្បច្ចយទុកកុសលត្តិកៈ

នសប្បច្ចយទុកនកុសលត្តិកៈ

[២៦៩] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានបច្ច័យ មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​ជាមួយ​​នឹងបច្ច័យ ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានបច្ច័យ មិនមែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងបច្ច័យ ជា​អកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានបច្ច័យ មិនមែន​ជាអព្យាក្រឹត អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងបច្ច័យ ជាអព្យាក្រឹត ទើបកើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ សេចក្តីបំប្រួញ ប្រហែលគ្នានឹងសប្បច្ចយៈដែរ។

សនិទស្សនទុកកុសលត្តិកៈ

នសនិទស្សនទុកនកុសលត្តិកៈ

[២៧០] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមាន​ការឃើញ ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ អកុសល ប្រហែល​គ្នានឹងកុសលដែរ។ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ មិនមែន​ជាអព្យាក្រឹត អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ ជាអព្យាក្រឹត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

សប្បដិឃទុកកុសលត្តិកៈ

នសប្បដិឃទុកនកុសលត្តិកៈ

[២៧១] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមាន​ការប៉ះពាល់ ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការប៉ះពាល់ ជា​អកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ក្នុងអព្យាក្រឹត មានវារៈ១។

រូបីទុកកុសលត្តិកៈ នរូបីទុកនកុសលត្តិកៈ

[២៧២] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានរូប មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានរូប ជា​កុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានរូប មិន​មែន​​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានរូប ជាអកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានរូប មិនមែន​ជាអព្យាក្រឹត ពឹងផ្អែកនឹង​ធម៌មានរូប ជាអព្យាក្រឹត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។

លោកិយទុកកុសលត្តិកៈ

នលោកិយទុកនកុសលត្តិកៈ

[២៧៣] ធម៌មិនមែន​ជាលោកុត្តរៈ មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាលោកិយ ជា​កុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ២។ ធម៌មិនមែន​ជាលោកុត្តរៈ មិនមែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាលោកិយ ជាអកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ ធម៌មិនមែន​ជាលោកិយ មិនមែន​ជាអព្យាក្រឹត ពឹងផ្អែកនឹងធម៌ជាលោកិយ ជាអព្យាក្រឹត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ២។

កេនចិវិញ្ញេយ្យទុកកុសលត្តិកៈ

នកេនចិវិញ្ញេយ្យទុកនកុសលត្តិកៈ

[២៧៤] ធម៌ដែលមិនមែន​ត្រូវដឹងដោយវិញ្ញាណណានីមួយ​ មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលត្រូវដឹងដោយវិញ្ញាណណានីមួយ​ ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។ ធម៌ដែលមិនមែន​ត្រូវដឹងដោយវិញ្ញាណណានីមួយ​ មិនមែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលត្រូវដឹងដោយវិញ្ញាណណានីមួយ​ ជាអកុសល ទើប​កើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។ ធម៌ដែលមិនមែន​ត្រូវដឹងដោយ​វិញ្ញាណ​ណានីមួយ​ មិនមែន​ជាអព្យាក្រឹត ពឹងផ្អែកនឹងធម៌ ដែលត្រូវដឹងដោយវិញ្ញាណណានីមួយ​ ជាអព្យាក្រឹត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។

អាសវទុកកុសលត្តិកៈ នោអាសវទុកនកុសលត្តិកៈ

[២៧៥] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានអាសវៈ មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជា​អាសវៈ ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ ធម៌មិនមែន​ជាអាសវៈ មិនមែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអាសវៈ ជាអកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​អាសវៈ មិនមែន​ជាអព្យាក្រឹត ពឹងផ្អែក​នឹងធម៌មិនមែន​ជាអាសវៈ ជាអព្យាក្រឹត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

សាសវទុកកុសលត្តិកៈ នសាសវទុកនកុសលត្តិកៈ

[២៧៦] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានអាសវៈ មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​ជាមួយ​នឹងអាសវៈ ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាមិន​មានអាសវៈ មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានអាសវៈ ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ២។ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានអាសវៈ មិនមែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអាសវៈ ជាអកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអាសវៈ មិនមែន​ជាអព្យាក្រឹត អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអាសវៈ ជាអព្យាក្រឹត ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ២។

អាសវសម្បយុត្តទុកកុសលត្តិកៈ

នអាសវសម្បយុត្តទុកនកុសលត្តិកៈ

[២៧៧] ធម៌ដែលមិនមែន​ប្រកប​ដោយអាសវៈ មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌​ដែល​ប្រាសចាកអាសវៈ ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ ធម៌ដែល​មិនមែន​ប្រកប​ដោយអាសវៈ មិនមែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលប្រកប​ដោយ​អាសវៈ ជាអកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌ដែលមិនមែន​ប្រកប​ដោយអាសវៈ មិនមែន​ជាអព្យាក្រឹត អាស្រ័យ​នូវធម៌ដែលប្រាសចាកអាសវៈ ជា​អព្យាក្រឹត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

អាសវសាសវទុកកុសលត្តិកៈ

នអាសវសាសវទុកនកុសលត្តិកៈ

[២៧៨] ធម៌មិនមែន​ជាអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមានអាសវៈ មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ជាអាសវៈ ជាកុសល ទើបកើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ ធម៌មិនមែន​ជាអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមាន​អាសវៈ មិនមែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអាសវៈ ទាំងប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹង​អាសវៈ ជាអកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាមិន​មានអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមែន​អាសវៈ មិនមែន​ជាអព្យាក្រឹត អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ជាអាសវៈ ជាអព្យាក្រឹត ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

អាសវោចេវអាសវសម្បយុត្តទុកៈ

នវគោច្ឆកៈ បណ្ឌិតមិនសំដៅយកក្នុងប្រស្នាដោយលោកុត្តរបរិយាយក្នុងចន្លោះទេ វារៈ​ទាំង​៥​នេះ មិនមែន​ជាមិនមាន តែមិនប្រាកដទេ។

អាសវវិប្បយុត្តសាសវទុកកុសលត្តិក

អាសវវិប្បយុត្តនសាសវទុកនកុសលត្តិក

[២៧៩] ធម៌ដែលប្រាសចាកអាសវៈ និងមិនមែន​ជាមិនមានអាសវៈ មិនមែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលប្រាសចាកអាសវៈ និងប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអាសវៈ ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ ធម៌ដែលប្រាសចាកអាសវៈ និងមិនមែន​ជាមិនមានអាសវៈ មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលប្រាសចាកអាសវៈ និង​មិន​មានអាសវៈ ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ ធម៌ដែល​ប្រាសចាក​អាសវៈ និងមិនមែន​ជាមិនមានអាសវៈ មិនមែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវ​ធម៌ដែលប្រាសចាកអាសវៈ និងប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអាសវៈ ជាអកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ ធម៌ដែលប្រាសចាកអាសវៈ តែមិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​ជាមួយ​​នឹងអាសវៈ មិនមែន​ជាអព្យាក្រឹត អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលប្រាសចាកអាសវៈ និង​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអាសវៈ ជាអព្យាក្រឹត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មាន​វារៈ២។

ឆគោច្ឆកទុកកុសលត្តិកៈ

ឆគោច្ឆកទុកនកុសលត្តិកៈ

[២៨០] ធម៌មិនមែន​ជាសញ្ញោជនៈ មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជា​សញ្ញោជនៈ ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាគន្ថៈ មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាគន្ថៈ ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាឱឃៈ មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាឱឃៈ ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាយោគៈ មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាយោគៈ ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជា​នីវរណៈ មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជានីវរណៈ ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាបរាមាសៈ មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាបរាមាសៈ ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

សារម្មណទុកកុសលត្តិកៈ

នសារម្មណទុកនកុសលត្តិកៈ

[២៨១] ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអារម្មណ៍ មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអារម្មណ៍ ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអារម្មណ៍ មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអារម្មណ៍ ជាអកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។

ចិត្តទុកកុសលត្តិកៈ នចិត្តទុកនកុសលត្តិកៈ

[២៨២] ធម៌មិនមែន​ជាចិត្ត មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាចិត្ត ជាកុសល ទើប​កើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាចិត្ត មិនមែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាចិត្ត ជាអកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាចិត្ត មិនមែន​ជាអព្យាក្រឹត អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាចិត្ត ជាអព្យាក្រឹត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

ចេតសិកទុកកុសលត្តិកៈ

នចេតសិកទុកនកុសលត្តិកៈ

[២៨៣] ធម៌មិនមែន​ជាចេតសិក មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាចេតសិក ជា​កុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាចេតសិក មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាចេតសិក ជាអកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានចេតសិក មិនមែន​ជាអព្យាក្រឹត អាស្រ័យ​នូវធម៌​មិន​មានចេតសិក ជាអព្យាក្រឹត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

ចិត្តសម្បយុត្តទុកកុសលត្តិកៈ

នចិត្តសម្បយុត្តទុកនកុសលត្តិកៈ

[២៨៤] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយចិត្ត មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលប្រកប​ដោយចិត្ត ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយចិត្ត មិនមែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ ប្រកប​ដោយចិត្ត ជាអកុសល ទើប​កើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ អព្យាកតមូល មានតែវារៈ៣។

ចិត្តសំសដ្ឋទុកកុសលត្តិកៈ

នចិត្តសំសដ្ឋទុកនកុសលត្តិកៈ

[២៨៥] ធម៌ដែលមិនមែន​ច្រឡំដោយចិត្ត មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែល​ច្រឡំ​ដោយចិត្ត ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ ធម៌ដែលមិនមែន​ច្រឡំដោយចិត្ត មិនមែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលច្រឡំដោយចិត្ត ជាអកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ អព្យាកតមូល មានតែវារៈ៣។

ចិត្តសមុដ្ឋានទុកកុសលត្តិកៈ

នោចិត្តសមុដ្ឋានទុកនកុសលត្តិកៈ

[២៨៦] ធម៌មិនមែន​ជាមិនតាំងឡើងដោយចិត្ត មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌តាំង​ឡើង​ដោយចិត្ត ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាមិនតាំងឡើងដោយចិត្ត មិនមែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌តាំងឡើងដោយចិត្ត ជា​អកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ អព្យាកតមូល មានតែវារៈ៣។

ចិត្តសហភុទុកកុសលត្តិកៈ

នោចិត្តសហភុទុកនកុសលត្តិកៈ

[២៨៧] ធម៌មិនមែន​កើតជាមួយ​នឹងចិត្ត មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌កើតជាមួយ​នឹងចិត្ត ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។ ធម៌មិនមែន​កើត​ជាមួយ​នឹងចិត្ត មិនមែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌កើតជាមួយ​នឹងចិត្ត ជាអកុសល ទើប​កើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។ អព្យាកតមូល មានតែវារៈ៣។

ចិត្តានុបរិវត្តិទុកកុសលត្តិកៈ

នោចិត្តានុបរិវត្តិទុកនកុសលត្តិកៈ

[២៨៨] ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅតាមចិត្ត មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅតាមចិត្ត ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។ ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅតាមចិត្ត មិនមែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅតាមចិត្ត ជាអកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។ អព្យាកតមូល មានតែវារៈ៣។

ចិត្តសំសដ្ឋសមុដ្ឋានទុកកុសលត្តិកៈ

នោចិត្តសំសដ្ឋសមុដ្ឋានទុកនកុសលត្តិកៈ

[២៨៩] ធម៌ដែលមិនមែន​ច្រឡំ និងតាំងឡើងដោយចិត្ត មិនមែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលច្រឡំ និងតាំងឡើងដោយចិត្ត ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

ចិត្តសំសដ្ឋសមុដ្ឋានសហភុទុកកុសលត្តិកៈ

នោចិត្តសំសដ្ឋសមុដ្ឋានសហភុទុកនកុសលត្តិកៈ

[២៩០] ធម៌ដែលមិនមែន​ច្រឡំ តាំងឡើង និងកើតជាមួយ​នឹងចិត្ត មិនមែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលច្រឡំ តាំងឡើង និងកើតជាមួយ​នឹងចិត្ត ជាអកុសល ទើបកើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ អព្យាកតមូល មានតែវារៈ៣។

ចិត្តសំសដ្ឋសមុដ្ឋានានុបរិវត្តិទុកកុសលត្តិកៈ

នោចិត្តសំសដ្ឋសមុដ្ឋានានុបរិវត្តិទុកនកុសលត្តិកៈ

[២៩១] ធម៌ដែលមិនមែន​ច្រឡំ តាំងឡើង និងប្រព្រឹត្ត​ទៅតាមចិត្ត មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ដែលច្រឡំ តាំងឡើង និងប្រព្រឹត្ត​ទៅតាមចិត្ត ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ច្រឡំ តាំងឡើង និងប្រព្រឹត្ត​ទៅតាមចិត្ត មិន​មែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលច្រឡំ តាំងឡើង និងប្រព្រឹត្ត​ទៅតាមចិត្ត ជា​អកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ អព្យាកតមូល មានតែវារៈ៣។

អជ្ឈត្តិកទុកកុសលត្តិកៈ

នអជ្ឈត្តិកទុកនកុសលត្តិកៈ

[២៩២] ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅខាងក្នុង មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅខាងក្នុង ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅខាងក្នុង មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ខាងក្រៅ ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅខាងក្នុង មិនមែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅខាងក្នុង ជាអកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅខាងក្នុង មិនមែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាខាងក្រៅ ជាអកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ អព្យាកតមូល មានតែវារៈ៣។

ឧបាទាទុកកុសលត្តិកៈ នឧបាទាទុកនកុសលត្តិកៈ

[២៩៣] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាឧបាទា មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ មិនមែន​ជាឧបាទា ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាឧបាទា មិនមែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាឧបាទា ជាអកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ អព្យាកតមូល មានតែវារៈ៣។

ឧបាទិន្នទុកកុសលត្តិកៈ នឧបាទិន្នទុកនកុសលត្តិកៈ

[២៩៤] ធម៌ដែលមិនមែន​កម្មប្រកប​ដោយកិលេស (មានតណ្ហាជាដើម) កាន់យកហើយ មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យកហើយ ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ ធម៌ដែលមិនមែន​កម្មប្រកប​ដោយកិលេស កាន់យកហើយ មិនមែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យកហើយ ជាអកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មាន​វារៈ១។ អព្យាកតមូល មានតែវារៈ១។

ឧបាទានគោច្ឆកទុកកុសលត្តិកៈ

នោឧបាទានគោច្ឆកទុកនកុសលត្តិកៈ

[២៩៥] ធម៌មិនមែន​ជាឧបាទាន មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាឧបាទាន ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ ធម៌មិនមែន​ជាឧបាទាន មិនមែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាឧបាទាន ជាអកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

កិលេសគោច្ឆកទុកកុសលត្តិកៈ

នោកិលេសគោច្ឆកទុកនកុសលត្តិកៈ

[២៩៦] ធម៌មិនមែន​ជាកិលេស មិនមែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាកិលេស ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។

ទស្សនេនបហាតព្វទុកកុសលត្តិកៈ

នទស្សនេនបហាតព្វទុកនកុសលត្តិកៈ

[២៩៧] ធម៌ដែលមិនមែន​ត្រូវលះដោយទស្សនៈ មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលមិនមែន​ត្រូវលះដោយទស្សនៈ ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មាន​វារៈ១។ ធម៌ដែលមិនមែន​ត្រូវលះដោយទស្សនៈ មិនមែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលត្រូវលះដោយទស្សនៈ ជាអកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ២។ ធម៌ដែលមិនមែន​ជាមិនមែន​ត្រូវលះដោយទស្សនៈ មិនមែន​ជាអព្យាក្រឹត អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលមិនមែន​ត្រូវលះដោយទស្សនៈ ជាអព្យាក្រឹត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ២។

ភាវនាយបហាតព្វទុកកុសលត្តិកៈ

នភាវនាយបហាតព្វទុកនកុសលត្តិកៈ

[២៩៨] ធម៌ដែលមិនមែន​ជាមិនមែន​ត្រូវលះដោយភាវនា មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលមិនមែន​ត្រូវលះដោយភាវនា ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ ធម៌ដែលមិនមែន​ត្រូវលះដោយភាវនា មិនមែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលត្រូវលះដោយភាវនា ជាអកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ២។ ធម៌ដែលមិនមែន​ជាមិនមែន​ត្រូវលះដោយភាវនា មិនមែន​ជាអព្យាក្រឹត អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលមិនមែន​ត្រូវលះដោយភាវនា ជាអព្យាក្រឹត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ២។

ទស្សនេនបហាតព្វហេតុកទុកកុសលត្តិកៈ

នទស្សនេនបហាតព្វហេតុកទុកនកុសលត្តិកៈ

[២៩៩] ធម៌ដែលមានហេតុមិនមែន​ត្រូវលះដោយទស្សនៈ មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលមានហេតុមិនមែន​ត្រូវលះដោយទស្សនៈ ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ ធម៌ដែលមានហេតុមិនមែន​ត្រូវលះដោយទស្សនៈ មិនមែន​ជា​កុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលមានហេតុត្រូវលះដោយទស្សនៈ ជាអកុសល ទើបកើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌ដែលមានហេតុមិនមែន​ត្រូវលះដោយទស្សនៈ មិនមែន​ជាអព្យាក្រឹត អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលមានហេតុមិនមែន​ត្រូវលះដោយទស្សនៈ ជាអព្យាក្រឹត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ២។

បណ្ឌិតគប្បីរាប់ក្នុងអព្យាកតវារៈ ដោយអំណាចនៃបច្ច័យ ក្នុងបទទាំងពួងចុះ។

ភាវនាយបហាតព្វហេតុកទុកកុសលត្តិកៈ

នភាវនាយបហាតព្វហេតុកទុកនកុសលត្តិកៈ

[៣០០] ធម៌ដែលមានហេតុមិនមែន​ត្រូវលះដោយភាវនា មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលមានហេតុមិនមែន​ត្រូវលះដោយភាវនា ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ ធម៌ដែលមានហេតុ មិនមែន​ត្រូវលះដោយភាវនា មិនមែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលមានហេតុមិនមែន​ត្រូវលះដោយភាវនា ជាអកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ អព្យាកតមូល មានតែវារៈ២។

សវិតក្កទុកកុសលត្តិកៈ នសវិតក្កទុកនកុសលត្តិកៈ

[៣០១] ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងវិតក្កៈ មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌​ប្រព្រឹត្ត​​ទៅជាមួយ​នឹងវិតក្កៈ ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងវិតក្កៈ មិនមែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​ជា​មួយ​នឹងវិតក្កៈ ជាអកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ អព្យាកត​មូល មានតែវារៈ៣។

សវិចារទុកកុសលត្តិកៈ នសវិចារទុកនកុសលត្តិកៈ

[៣០២] ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងវិចារៈ មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងវិចារៈ ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងវិចារៈ មិនមែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​ជា​មួយ​នឹងវិចារៈ ជាអកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ អព្យាកត​មូល មានតែវារៈ៣។

សប្បីតិកទុកកុសលត្តិកៈ នសប្បីតិកទុកនកុសលត្តិកៈ

[៣០៣] ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងបីតិ មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងបីតិ ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមាន​បីតិ មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានបីតិ ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងបីតិ មិនមែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងបីតិ ជាអកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានបីតិ មិនមែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានបីតិ ជាអកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ អព្យាកតមូល មានតែវារៈ៣។

បីតិសហគតទុកកុសលត្តិកៈ

នបីតិសហគតទុកនកុសលត្តិកៈ

[៣០៤] ធម៌ដែលមិនមែន​ប្រកប​ដោយបីតិ មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែល​ប្រកប​​ដោយបីតិ ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌ដែល​មិនមែន​ប្រកប​ដោយបីតិ មិនមែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលប្រកប​ដោយបីតិ ជា​អកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ អព្យាកតមូល មាន​តែវារៈ៣។

សុខសហគតទុកកុសលត្តិកៈ

នសុខសហគតទុកនកុសលត្តិកៈ

[៣០៥] ធម៌ដែលមិនមែន​ប្រកប​ដោយសុខ មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែល​ប្រកប​ដោយសុខ ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ដែលមិនមែន​ប្រកប​ដោយសុខ មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលមិនមែន​ប្រកប​ដោយសុខ ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ដែលមិនមែន​ប្រកប​ដោយសុខ មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលប្រកប​ដោយសុខ ជាកុសលផង ដែលមិនមែន​ប្រកប​ដោយសុខ ជាកុសលផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌ដែលមិនមែន​ប្រកប​ដោយសុខ មិនមែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលប្រកប​ដោយសុខ ជាអកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ដែលមិនមែន​ជាមិនមែន​ប្រកប​ដោយសុខ មិន​មែន​​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលមិនមែន​ប្រកប​ដោយសុខ ជាអកុសល ទើបកើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ អព្យាកតមូល មានតែវារៈ៣។

ឧបេក្ខាសហគតទុកកុសលត្តិកៈ

នឧបេក្ខាសហគតទុកនកុសលត្តិកៈ

[៣០៦] ធម៌ដែលមិនមែន​ប្រកប​ដោយឧបេក្ខា មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលប្រកប​ដោយឧបេក្ខា ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ដែលមិនមែន​ជាមិនមែន​ប្រកប​ដោយឧបេក្ខា មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលមិនមែន​ប្រកប​ដោយឧបេក្ខា ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌ដែល​មិន​មែន​ប្រកប​ដោយឧបេក្ខា មិនមែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលប្រកប​ដោយឧបេក្ខា ជាអកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ដែលមិនមែន​ជាមិនមែន​ប្រកប​ដោយ​ឧបេក្ខា មិនមែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលមិនមែន​ប្រកប​ដោយឧបេក្ខា ជា​អកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ អព្យាកតមូល មានតែវារៈ៣។

កាមាវចរទុកកុសលត្តិកៈ

នកាមាវចរទុកនកុសលត្តិកៈ

[៣០៧] ធម៌មិនមែន​ជាកាមាវចរ មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកាមាវចរកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាកាមាវចរ មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាកាមាវចរកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មាន​វារៈ២។ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាកាមាវចរ មិនមែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌​ជា​កាមាវចរអកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ អព្យាកតមូល មាន​វារៈ២។

រូបាវចរទុកកុសលត្តិកៈ

នរូបាវចរទុកនកុសលត្តិកៈ

[៣០៨] ធម៌មិនមែន​ជារូបាវចរ មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ជារូបាវចរកុសល ទើប​កើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​រូបាវចរ មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជារូបាវចរកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ២។ ធម៌មិន​មែន​ជាមិនមែន​ជារូបាវចរ មិនមែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជារូបាវចរ​អកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ អព្យាកតមូល មានវារៈ២។

អរូបាវចរទុកកុសលត្តិកៈ

នអរូបាវចរទុកនកុសលត្តិកៈ

[៣០៩] ធម៌មិនមែន​ជាអរូបាវចរ មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអរូបាវចរកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ២។ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាអរូបាវចរ មិនមែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាអរូបាវចរ ជាអកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ អព្យាកតមូល មានវារៈ២។

បរិយាបន្នទុកកុសលត្តិកៈ

នបរិយាបន្នទុកនកុសលត្តិកៈ

[៣១០] ធម៌មិនមែន​ជាអបរិយាបន្នៈ (ដែលមិនរាប់បញ្ចូលក្នុងតេភូមិកវដ្តៈ)មិនមែន​ជា​កុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាបរិយាបន្នៈ (ដែលរាប់បញ្ចូលក្នុងតេភូមិកវដ្តៈ) ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអបរិយាបន្នៈ មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអបរិយាបន្នៈជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ២។ ធម៌មិនមែន​ជាអបរិយាបន្នៈ មិនមែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាបរិយាបន្នៈ ជា​អកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ អព្យាកតមូល មានវារៈ២។

និយ្យានិកទុកកុសលត្តិកៈ ននិយ្យានិកទុកនកុសលត្តិកៈ

[៣១១] ធម៌មិនមែន​ជានិយ្យានិកៈ (កាត់នូវសំសារវដ្តៈ ដោយមិនមានសេសសល់) មិន​មែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ជានិយ្យានិកជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជានិយ្យានិកៈ មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអនិយ្យានិកៈ ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ២។ ធម៌មិនមែន​ជានិយ្យានិកៈ មិនមែន​ជា​អកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអនិយ្យានិកៈ ជាអកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ អព្យាកតមូល មានវារៈ២។

និយតទុកកុសលត្តិកៈ ននិយតទុកនកុសលត្តិកៈ

[៣១២] ធម៌មិនមែន​ទៀង មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ទៀង ជាកុសល ទើប​កើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ទៀង មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌​មិន​ទៀង ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ២។ ធម៌មិនមែន​ទៀង មិន​មែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ទៀង ជាអកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ទៀង មិនមែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនទៀង ជាអកុសល ទើប​កើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ២។ អព្យាកតមូល មានវារៈ២។

សឧត្តរទុកកុសលត្តិកៈ នសឧត្តរទុកនកុសលត្តិក

[៣១៣] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានឧត្តរៈ (គ្រឿងរើឡើងនូវខ្លួន) មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងឧត្តរៈ ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិន​មែន​ជាមិនមានឧត្តរៈ មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាឧត្តរៈ ជាកុសល ទើប​កើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ២។ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានឧត្តរៈ មិនមែន​ជា​អកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងឧត្តរៈ ជាអកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ អព្យាកតមូល មានវារៈ២។

សរណទុកកុសលត្តិកៈ នសរណទុកនកុសលត្តិកៈ

[៣១៤] ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌​មិន​មែន​ជារណៈ ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មិនមែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹង​រណៈ ជាអកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។

[៣១៥] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានរណៈ មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជា​រណៈ ជាអព្យាកតៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹង​រណៈ មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជារណៈ ជាអព្យាកតៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៣១៦] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ២ ក្នុងអវិគតប្បច្ច័យ មានវារៈ២។

សហជាតវារៈក្តី សម្បយុត្តវារៈក្តី ដូចគ្នានឹងបដិច្ចវារៈដែរ។

[៣១៧] ធម៌មិនមានរណៈ ជាអព្យាកតៈ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាមិនមានរណៈ មិន​មែន​​ជាអព្យាកតៈ ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ ធម៌មិនមានរណៈ ជាអព្យាកតៈ ជាបច្ច័យ​នៃ​ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ។

[៣១៨] ក្នុងអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ២ ក្នុងអវិគតប្បច្ច័យ មានវារៈ២។

សរណទុកវេទនាត្តិកៈ នសរណទុកនវេទនាត្តិកៈ

[៣១៩] ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មិនមែន​ប្រកប​ដោយសុខវេទនា អាស្រ័យ​​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ ប្រកប​ដោយសុខវេទនា ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានរណៈ មិនមែន​ប្រកប​ដោយសុខវេទនា អាស្រ័យ​​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ ប្រកប​ដោយសុខវេទនា ទើបកើតឡើង ព្រោះ​​ហេតុប្បច្ច័យ។ ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មិនមែន​ប្រកប​ដោយ​សុខវេទនា​ក្តី មិនមែន​ជាមិនមានរណៈ មិនមែន​ប្រកប​ដោយសុខវេទនាក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ ប្រកប​ដោយសុខវេទនា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មិនមែន​ប្រកប​ដោយសុខវេទនា អាស្រ័យ​នូវ​ធម៌មិនមានរណៈ ប្រកប​ដោយសុខវេទនា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៤។ ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មិនមែន​ប្រកប​ដោយទុក្ខវេទនា អាស្រ័យ​នូវធម៌​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ ប្រកប​ដោយទុក្ខវេទនា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មិនមែន​ប្រកប​ដោយ​អទុក្ខម​សុខវេទនា អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ ប្រកប​ដោយអទុក្ខមសុខវេទនា ទើប​កើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៤។

សរណទុកវិបាកត្តិកៈ នសរណទុកនវិបាកត្តិកៈ

[៣២០] ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មិនមែន​ជាវិបាក អាស្រ័យ​នូវធម៌មិន​មានរណៈជាវិបាក ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មិនមែន​មានវិបាកជាប្រក្រតី អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹង​រណៈ មានវិបាកជាប្រក្រតី ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​ជាមួយ​​នឹងរណៈ មិនមានវិបាកជាប្រក្រតី អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានរណៈ មានវិបាកជា​ប្រក្រតី ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ២។ ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មិនមែន​ជាមិនមែន​វិបាក ទាំងមិនមែន​មានវិបាកជាប្រក្រតី អាស្រ័យ​នូវធម៌មិន​មានរណៈ មិនមែន​ជាវិបាក ទាំងមិនមែន​មានវិបាកជាប្រក្រតី ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។

សរណទុកឧបាទិន្នុបាទានិយត្តិកៈ

នសរណទុកនឧបាទិន្នុបាទានិយត្តិកៈ

[៣២១] ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ ដែលមិនមែន​កម្មប្រកប​ដោយកិលេស (មានតណ្ហាជាដើម) កាន់យកហើយ ទាំងជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន អាស្រ័យ​នូវធម៌​មិនមានរណៈ ដែលកម្មប្រកប​ដោយកិលេស កាន់យកហើយ ទាំងជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ ដែលមិនមែន​កម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យកហើយ ទាំងមិនជា​ប្រយោជន៍​ដល់​ឧបាទាន អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានរណៈ ដែលកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យកហើយ ទាំងមិនជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។

សរណទុកសង្កិលិដ្ឋសង្កិលេសិកត្តិកៈ

នសរណទុកនសង្កិលិដ្ឋសង្កិលេសិកត្តិកៈ

[៣២២] ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ ដែលមិនមែន​សៅហ្មង គួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មង អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ ដែលសៅហ្មង ទាំងគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ ដែលមិនមែន​ជាមិនសៅហ្មង តែគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មង អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានរណៈ ដែលមិនសៅហ្មង តែគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មង ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ២។ ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ ដែលមិនមែន​ជាមិន​សៅហ្មង ទាំងមិនគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មង អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានរណៈ ដែលមិន​សៅហ្មង ទាំងមិនគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។

សរណទុកវិតក្កត្តិកៈ នសរណទុកនវិតក្កត្តិកៈ

[៣២៣] ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងវិតក្កៈ ទាំងប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងវិចារៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងវិតក្កៈ ទាំងប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងវិចារៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងវិតក្កៈ ទាំងប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងវិចារៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានរណៈ ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹង​វិតក្កៈទាំងប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយនឹង​វិចារៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មិនមែន​ជាមិនមានវិតក្កៈ មានត្រឹមតែវិចារៈ អាស្រ័យ​​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មិនមានវិតក្កៈ មានត្រឹមតែវិចារៈ ទើបកើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៤។ ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មិនមែន​ជាមិនមានវិតក្កៈ ទាំងមិនមានវិចារៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានរណៈ មិនមានវិតក្កៈ មិនមាន​វិចារៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។

សរណទុកបីតិត្តិកៈ នសរណទុកនបីតិត្តិកៈ

[៣២៤] ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មិនមែន​ប្រកប​ដោយបីតិ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ ប្រកប​ដោយបីតិ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មិនមែន​ប្រកប​ដោយបីតិ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានរណៈ ប្រកប​ដោយបីតិ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មិនមែន​ប្រកប​ដោយសុខ អាស្រ័យ​នូវធម៌​ប្រព្រឹត្ត​​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ ប្រកប​ដោយសុខ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មាន​វារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មិនមែន​ប្រកប​ដោយសុខ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានរណៈ ប្រកប​ដោយសុខ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មិនមែន​ប្រកប​ដោយឧបេក្ខា អាស្រ័យ​នូវធម៌​ប្រព្រឹត្ត​​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ ប្រកប​ដោយឧបេក្ខា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មាន​វារៈ៤។

សរណទុកទស្សនត្តិកៈ នសរណទុកនទស្សនត្តិកៈ

[៣២៥] ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ ដែលមិនមែន​ត្រូវលះ ដោយទស្សនៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ ដែលត្រូវលះដោយទស្សនៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ ដែលមិនមែន​ត្រូវលះដោយភាវនា អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ ដែលត្រូវលះដោយ​ភាវនា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានរណៈ ដែល​មិនមែន​ជាមិនមែន​ត្រូវលះដោយទស្សនៈ ទាំងមិនមែន​ត្រូវលះដោយភាវនា អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានរណៈ ដែលមិនមែន​ត្រូវលះដោយទស្សនៈ ទាំងមិនមែន​ត្រូវលះដោយ​ភាវនា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។

សរណទុកទស្សនេនបហាតព្វហេតុកត្តិកៈ

នសរណទុកនទស្សនេនបហាតព្វហេតុកត្តិកៈ

[៣២៦] ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មានហេតុដែលមិនត្រូវលះ ដោយ​ទស្សនៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មានហេតុដែលត្រូវលះ​ដោយ​ទស្សនៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មានហេតុដែលមិនមែន​ត្រូវលះដោយភាវនា អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មានហេតុដែលត្រូវលះ ដោយភាវនា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មាន​វារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានរណៈ មានហេតុដែលមិនមែន​ជាមិនមែន​ត្រូវលះដោយ​ទស្សនៈ ទាំងមិនមែន​ត្រូវលះដោយភាវនា អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានរណៈ មានហេតុដែល​មិនមែន​ត្រូវលះដោយទស្សនៈ ទាំងមិនមែន​ត្រូវលះដោយភាវនា ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។

សរណទុកអាចយគាមិត្តិកៈ

នសរណទុកនអាចយគាមិត្តិកៈ

[៣២៧] ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មិនមែន​ដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើង អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ ដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ២។ ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មិនមែន​ជា​មិន​ដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើង អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានរណៈ មិនដល់​នូវការសន្សំកពូន​ឡើង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានរណៈ មិនមែន​​ជាមិនមែន​ដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើង ទាំងមិនមែន​ជាមិនដល់​នូវការសន្សំ​កពូន​ឡើង អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានរណៈ មិនមែន​ដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើង ទាំងមិនមែន​ជាមិនដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

សរណទុកសេក្ខត្តិកៈ នសរណទុកនសេក្ខត្តិកៈ

[៣២៨] ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មិនមែន​ជាសេក្ខៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌​មិន​មានរណៈ ជាសេក្ខៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មិនមែន​ជាអសេក្ខៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានរណៈ ជាអសេក្ខៈ ទើប​កើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មិន​មែន​​ជានេវសេក្ខានាសេក្ខៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានរណៈ ជានេវសេក្ខានាសេក្ខៈ ទើប​កើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។

សរណទុកបរិត្តត្តិកៈ នសរណទុកនបរិត្តត្តិកៈ

[៣២៩] ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មិនមែន​មានសភាពតូចឆ្មារ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានរណៈ មានសភាពតូចឆ្មារ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មិនមែន​ដល់​នូវសភាពធំ អាស្រ័យ​នូវធម៌​មិន​មាន​រណៈ ដល់​នូវសភាពធំ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មិនមែន​មានប្រមាណមិនបាន អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានរណៈ មានប្រមាណមិនបាន ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។

សរណទុកបរិត្តារម្មណត្តិកៈ

នសរណទុកនបរិត្តារម្មណត្តិកៈ

[៣៣០] ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មិនមែន​មានអារម្មណ៍តូចឆ្មារ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មានអារម្មណ៍តូចឆ្មារ ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ២។ ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មិនមែន​មាន​អារម្មណ៍​ដល់​នូវសភាពធំ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មានអារម្មណ៍ដល់​នូវ​សភាព​ធំ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ២។ ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មិនមានអារម្មណ៍ប្រមាណមិនបាន អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានរណៈ មាន​អារម្មណ៍​ប្រមាណមិនបាន ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។

សរណទុកហីនត្តិកៈ នសរណទុកនហីនត្តិកៈ

[៣៣១] ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មិនមែន​ថោកទាប អាស្រ័យ​នូវធម៌​ប្រព្រឹត្ត​​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ ថោកទាប ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មិនមែន​ជាកណ្តាល អាស្រ័យ​នូវធម៌មិន​មាន​រណៈ ជាកណ្តាល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ២។ ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​ជាមួយ​​នឹងរណៈ មិនមែន​ឧត្តម អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានរណៈ ឧត្តម ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។

សរណទុកមិច្ឆត្តត្តិកៈ នសរណទុកនមិច្ឆត្តត្តិកៈ

[៣៣២] ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មិនមែន​មានសភាពខុស និងទៀង អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មានសភាពខុស និងទៀង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មិនមែន​មាន​សភាពត្រូវ និងទៀង អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានរណៈ មានសភាពត្រូវ និងទៀង ទើបកើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។ ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មិនមែន​ជាមិនទៀង អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មានសភាពមិនទៀង ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ២។

សរណទុកមគ្គារម្មណត្តិកៈ នសរណទុកនមគ្គារម្មណត្តិកៈ

[៣៣៣] ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មិនមែន​មានមគ្គជាអារម្មណ៍ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានរណៈ មានមគ្គជាអារម្មណ៍ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មិនមែន​មានមគ្គជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិន​មានរណៈ មានមគ្គជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មិនមែន​មានមគ្គជាអធិបតិ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានរណៈ មានមគ្គជាអធិបតិ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។

សរណទុកឧប្បន្នត្តិកៈ នសរណទុកនឧប្បន្នត្តិកៈ

[៣៣៤] ធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មិនទាន់កើតឡើងហើយ ជាបច្ច័យនៃធម៌​មិន​មែន​​​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មិនមែន​ជាមិនទាន់កើតឡើងហើយ ដោយ​អារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៤។ ធម៌មិនមានរណៈ ដែលកើតឡើង ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជា​មិនមានរណៈ ដែលមិនមែន​កើតឡើង ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ២។

សរណទុកអតីតត្តិកៈ នសរណទុកនអតីតត្តិកៈ

[៣៣៥] ធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ ជាអតីត ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​ជា​មួយ​នឹងរណៈ មិនមែន​ជាអតីត ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៤។ អនាគតធម៌ ដូចជា​អតីតធម៌ដែរ។

សរណទុកអតីតារម្មណត្តិកៈ

នសរណទុកនអតីតារម្មណត្តិកៈ

[៣៣៦] ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មិនមែន​មានអារម្មណ៍ជាអតីត អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មានអារម្មណ៍ជាអតីត ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មិនមែន​មានអារម្មណ៍ជាអតីត អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានរណៈ មានអារម្មណ៍ជាអតីត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ២។ ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មិនមែន​មានអារម្មណ៍ជាអនាគត អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មានអារម្មណ៍ជាអនាគត ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ២។ ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មិនមែន​មាន​អារម្មណ៍ជាបច្ចុប្បន្ន អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មានអារម្មណ៍ជា​បច្ចុប្បន្ន ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ២។

សរណទុកអជ្ឈត្តារម្មណត្តិកៈ

នសរណទុកនអជ្ឈត្តារម្មណត្តិកៈ

[៣៣៧] ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មិនមែន​មានអារម្មណ៍ជាខាងក្នុង អាស្រ័យ​​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មានអារម្មណ៍ជាខាងក្នុង ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ២។ ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មិនមែន​មាន​អារម្មណ៍ជាខាងក្រៅ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មានអារម្មណ៍ជាខាង​ក្រៅ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ២។

សរណទុកសនិទស្សនត្តិកៈ

នសរណទុកនសនិទស្សនត្តិកៈ

[៣៣៨] ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មិនមានការឃើញ តែ​ប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។

[៣៣៩] ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ ទាំងមិន​មានការប៉ះពាល់ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មិនមានការឃើញ ទាំង​មិនមានការប៉ះពាល់ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ ទាំងមិនមានការប៉ះពាល់ អាស្រ័យ​នូវធម៌​មិន​មានរណៈ មិនមានការឃើញ ទាំងមិនមានការប៉ះពាល់ ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ ទាំង​មិនមានការប៉ះពាល់ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មិនមានការឃើញ ទាំង​មិនមានការប៉ះពាល់ផង មិនមានរណៈ មិនមានការឃើញ ទាំងមិនមានការប៉ះពាល់ផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៣៤០] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣ ក្នុងអវិគតប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៣៤១] ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ ទាំងមិន​មាន​ការប៉ះពាល់ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានរណៈ មិនមានការឃើញ ទាំងមិនមាន​ការ​ប៉ះពាល់ ទើបកើតឡើង ព្រោះនហេតុប្បច្ច័យ។

[៣៤២] ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ ទាំងមិន​មានការប៉ះពាល់ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មិនមានការឃើញ ទាំង​មិនមានការប៉ះពាល់ ទើបកើតឡើង ព្រោះនអារម្មណប្បច្ច័យ។

[៣៤៣] ក្នុងនហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១ ក្នុងនអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៣ ក្នុង​នោវិគតប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

សហជាតវារៈក្តី សម្បយុត្តវារៈក្តី ដូចបដិច្ចវារៈដែរ។

[៣៤៤] ធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មិនមានការឃើញ ទាំងមិនមានការប៉ះពាល់ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ ទាំង​មិនមានការប៉ះពាល់ ដោយហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមានរណៈ មិនមានការឃើញ ទាំង​មិនមានការប៉ះពាល់ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មិនមែន​ជាមិន​មានការឃើញ ទាំងមិនមានការប៉ះពាល់ ដោយហេតុប្បច្ច័យ។

[៣៤៥] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ២ ក្នុងអធិបតិប្បច្ច័យ មានវារៈ២ ក្នុងអវិគតប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៣៤៦] ធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មិនមានការឃើញ ទាំងមិនមានការប៉ះពាល់ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងរណៈ មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ ទាំង​មិន​មានការប៉ះពាល់ ដោយសហជាតប្បច្ច័យ … ជាបច្ច័យ ដោយបច្ឆាជាតប្បច្ច័យ ជា​បច្ច័យ ដោយកម្មប្បច្ច័យ។

[៣៤៧] ក្នុងនហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣ ក្នុងនអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៣ ក្នុង​នោវិគតប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

បញ្ហាវារៈ ក្នុងកុសលត្តិកៈ យ៉ាងណា បណ្ឌិតគប្បីឲ្យពិស្តារ យ៉ាងនោះផងចុះ។

ចប់ អនុលោមប្បច្ចនីយទុកត្តិកប្បដ្ឋាន។

អនុលោមប្បច្ចនីយត្តិកទុកប្បដ្ឋាន

កុសលត្តិកហេតុទុកៈ នកុសលត្តិកនហេតុទុកៈ

[៣៤៨] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល ទាំងមិនមែន​ជាហេតុក្តី មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ ទាំងមិនមែន​ជា​ហេតុក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌​មិន​មែន​ជាកុសល ទាំងមិនមែន​ជាហេតុក្តី មិនមែន​ជាអកុសល ទាំងមិនមែន​ជាហេតុក្តី អាស្រ័យ​​នូវធម៌ជាកុសល ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។

[៣៤៩] ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល ទាំងមិនមែន​ជាហេតុក្តី មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ ទាំងមិនមែន​ជា​ហេតុក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិន​មែន​ជាកុសល ទាំងមិនមែន​ជាហេតុក្តី មិនមែន​ជាអកុសល ទាំងមិនមែន​ជាហេតុក្តី អាស្រ័យ​​នូវធម៌ជាអកុសល ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។

[៣៥០] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាកតៈ ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាកតៈ ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល ទាំងមិនមែន​ជាហេតុក្តី មិនមែន​ជាអកុសល ទាំងមិនមែន​ជាហេតុក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌​ជា​អព្យាកតៈ ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៣៥១] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១៣ ក្នុងអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៩ ក្នុងអវិគតប្បច្ច័យ មានវារៈ១៣។

[៣៥២] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ជាហេតុ ទើប​កើតឡើង ព្រោះនអារម្មណប្បច្ច័យ។

[៣៥៣] ក្នុងនអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៩ ក្នុងនអធិបតិប្បច្ច័យ មានវារៈ១៣ ក្នុង​នវិប្បយុត្តប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។

បណ្ឌិត គប្បីញុំាងសហជាតវារៈផង សម្បយុត្តវារៈផង ឲ្យពិស្តារ ដូចជាបដិច្ចវារៈផងចុះ។

[៣៥៤] ធម៌ជាកុសល ជាហេតុ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាហេតុ ដោយហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ជាកុសល ជាហេតុ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាហេតុ ដោយហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ជាកុសល ជាហេតុ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ មិនមែន​ជាហេតុ ដោយហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។ ធម៌ជាអកុសល ជាហេតុ ជា​បច្ច័យ​នៃធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាហេតុ ដោយហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។ ធម៌ជា​អព្យាកតៈ ជាហេតុ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាហេតុ ដោយ​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៣៥៥] ធម៌ជាកុសល ជាហេតុ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាហេតុ ដោយ​អារម្មណប្បច្ច័យ។

[៣៥៦] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១៣ ក្នុងអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ១៨ ក្នុង​អវិគតប្បច្ច័យ មានវារៈ១៣។

បណ្ឌិតគប្បីញុំាងបញ្ហាវារៈ ឲ្យពិស្តារផងចុះ។

[៣៥៧] ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ។

[៣៥៨] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩ ក្នុងអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៩ ក្នុងអវិគតប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។ ក្នុងបច្ច័យទាំងអស់ សុទ្ធតែមានវារៈ៩។

កុសលត្តិកសហេតុកទុកៈ

នកុសលត្តិកនសហេតុកទុកៈ

[៣៥៩] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជា​កុសល ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល ទាំង​មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុក្តី មិនមែន​ជាអកុសល ទាំងមិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជា​មួយ​​នឹងហេតុក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល ទាំងមិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុក្តី មិនមែន​ជាអកុសល ទាំងមិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​ជាមួយ​​នឹងហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាកតៈ ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹង​ហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​ជាមួយ​នឹងហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាកតៈ ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល ទាំងមិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុក្តី មិនមែន​ជាអកុសល ទាំងមិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌​ជា​អព្យាកតៈ ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៣៦០] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩ ក្នុងអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៣ ក្នុងអវិគតប្បច្ច័យ មានវារៈ១១។

សហជាតវារៈក្តី សម្បយុត្តវារៈក្តី ដូចជាបដិច្ចវារៈដែរ។

[៣៦១] ធម៌ជាកុសល ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ដោយហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ជាកុសល ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ដោយហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ជាកុសល ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាកុសល ទាំងមិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុផង មិនមែន​ជាអកុសល ទាំងមិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុផង ដោយហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌ជាអកុសល ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ដោយហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ជាអកុសល ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ជាបច្ច័យ​នៃ​ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ដោយហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ជា​អកុសល ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាកុសល ទាំងមិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុផង មិនមែន​ជាអកុសល ទាំងមិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុផង ដោយហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌ជាអព្យាកតៈ ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹង​ហេតុ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ដោយ​ហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ជាអព្យាកតៈ ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ដោយហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ជាអព្យាកតៈ ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាកុសល ទាំងមិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​ជាមួយ​នឹងហេតុផង មិនមែន​ជាអកុសល ទាំងមិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុផង ដោយ​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៣៦២] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩ ក្នុងអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ១៥។បេ។ ក្នុង​អវិគតប្បច្ច័យ មានវារៈ១១។

[៣៦៣] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាមិនមានហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល មិន​មានហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ មិនមែន​ជា​មិន​មានហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល មិនមានហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល ទាំងមិនមែន​ជាមិនមានហេតុក្តី មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមានហេតុក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល មិនមានហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាមិនមានហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាកតៈ មិនមានហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជា​អកុសល មិនមែន​ជាមិនមានហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាកតៈ មិនមានហេតុ ទើបកើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល ទាំងមិនមែន​ជាមិនមានហេតុក្តី មិនមែន​ជាអកុសល ទាំងមិនមែន​ជាមិនមានហេតុក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាកតៈ មិនមានហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៣៦៤] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦ ក្នុងអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៦ ក្នុងអវិគតប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

កុសលត្តិកហេតុសម្បយុត្តទុកៈ

នកុសលត្តិកនហេតុសម្បយុត្តទុកៈ

[៣៦៥] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ប្រកប​ដោយហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ប្រកប​ដោយហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ដូចជាសហេតុកទុកៈដែរ។

កុសលត្តិកហេតុសហេតុកទុកៈ

នកុសលត្តិកនហេតុសហេតុកទុកៈ

[៣៦៦] ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមានហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ជាហេតុ ទាំងប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ មិនមែន​ជាហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមានហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ជាហេតុ ទាំងប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមានហេតុក្តី មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ មិនមែន​ជាហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមានហេតុក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជា​កុសល ជាហេតុ ទាំងប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមានហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល ជាហេតុ ទាំងប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមានហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាកតៈ ជាហេតុ ទាំងប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ … ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាហេតុ ទាំង​មិនមែន​ជាមិនមានហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ … ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមានហេតុក្តី មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមានហេតុក្តី ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៣៦៧] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។

[៣៦៨] ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាមិនមានហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមែន​ហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាហេតុ … ធម៌​មិន​មែន​​ជាអព្យាកតៈ មិនមែន​ជាមិនមានហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមែន​ហេតុ … ធម៌មិនមែន​ជា​អកុសល មិនមែន​ជាមិនមានហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមែន​ហេតុក្តី មិនមែន​ជា​អព្យាកតៈ មិនមែន​ជាមិនមានហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមែន​ហេតុក្តី ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាមិនមានហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមែន​ហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាហេតុ … ធម៌មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ មិនមែន​ជាមិនមានហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមែន​ហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាហេតុ … ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាមិនមានហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមែន​ហេតុក្តី … មិន​មែន​ជាអព្យាកតៈ មិនមែន​ជាមិនមានហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមែន​ហេតុក្តី … មាន​វារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាមិនមានហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមែន​ហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាកតៈ ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាហេតុ … ធម៌​មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាមិនមានហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមែន​ហេតុ … ធម៌​មិន​មែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាមិនមានហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមែន​ហេតុក្តី មិនមែន​ជា​អកុសល មិនមែន​ជាមិនមានហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមែន​ហេតុក្តី ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៣៦៩] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។

កុសលត្តិកហេតុហេតុសម្បយុត្តទុកៈ

នកុសលត្តិកនហេតុហេតុសម្បយុត្តទុកៈ

[៣៧០] ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាហេតុ ទាំងមិនមែន​ប្រាសចាកហេតុ អាស្រ័យ​​នូវធម៌ជាកុសល ជាហេតុ ទាំងប្រកប​ដោយហេតុ … ធម៌មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ មិនមែន​ជាហេតុ ទាំងមិនមែន​ប្រាសចាកហេតុ … ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជា​ហេតុ ទាំងមិនមែន​ប្រាសចាកហេតុក្តី មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ មិនមែន​ជាហេតុ ទាំងមិន​មែន​ប្រាសចាកហេតុក្តី ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ អកុសល បណ្ឌិត​គប្បីធ្វើឲ្យមានវារៈ៣។ អព្យាកតៈ បណ្ឌិតគប្បីធ្វើឲ្យមានវារៈ៣។ ជាវារៈ៩។ ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ប្រាសចាកហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមែន​ហេតុ អាស្រ័យ​នូវ​ធម៌​ជា​កុសល ប្រកប​ដោយហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាហេតុ … ធម៌មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ មិនមែន​ប្រាសចាកហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមែន​ហេតុ … ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ប្រាសចាក​ហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមែន​ហេតុក្តី មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ មិនមែន​ប្រាស​ចាកហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុក្តី … មានវារៈ៣។ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល ប្រកប​ដោយហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាហេតុ … មានវារៈ៣។ អព្យាកតៈ មានវារៈ៣។ ជា​វារៈ៩។បេ។

កុសលត្តិកនហេតុសហេតុកទុកៈ

នកុសលត្តិកនហេតុនសហេតុកទុកៈ

[៣៧១] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាហេតុ និងមិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល មិនមែន​ជាហេតុ និងប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ … ធម៌​មិន​មែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាហេតុ និងមិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ … ធម៌មិន​មែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាហេតុ និងមិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុក្តី មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាហេតុ និងមិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុក្តី…។ នូវធម៌ជា​អកុសល មិនមែន​ជាហេតុ និងប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ … មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាកតៈ មិនមែន​ជាហេតុ និងប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ … មិនមែន​ជាអកុសល … ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាហេតុ និងមិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​ជាមួយ​នឹងហេតុក្តី មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាហេតុ និងមិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​ជាមួយ​នឹងហេតុក្តី … មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាហេតុ និងមិនមែន​ជាមិនមានហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាកតៈ មិនមែន​ជាហេតុ និងមិនមានហេតុ … ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាហេតុ និងមិនមែន​ជាមិនមានហេតុ … ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាហេតុ និងមិនមែន​ជាមិនមានហេតុក្តី មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាហេតុ និងមិនមែន​ជាមិនមានហេតុក្តី ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

កុសលត្តិកសប្បច្ចយទុកៈ

នកុសលត្តិកនសប្បច្ចយទុកៈ

[៣៧២] ធម៌ជាអព្យាកតៈ មិនមានបច្ច័យ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ មិនមែន​ជាមិនមានបច្ច័យ ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ … នៃធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាមិន​មានបច្ច័យ … នៃធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាមិនមានបច្ច័យ … នៃធម៌មិនមែន​ជាអកុសល ទាំងមិនមែន​ជាមិនមានបច្ច័យផង មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ ទាំងមិនមែន​ជាមិន​មាន​បច្ច័យផង … ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាកុសល ទាំងមិនមែន​ជាមិនមានបច្ច័យផង មិន​មែន​ជាអកុសល ទាំងមិនមែន​ជាមិនមានបច្ច័យផង ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ មាន​វារៈ៥។

អសង្ខតៈ ក៏ដូចគ្នានឹងអប្បច្ចយៈដែរ។

កុសលត្តិកសនិទស្សនទុកៈ

នកុសលត្តិកនសនិទស្សនទុកៈ

[៣៧៣] ធម៌ជាអព្យាកតៈ ប្រកប​ដោយការឃើញ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ … មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ។បេ។ បញ្ហា ៦ បណ្ឌិតគប្បីធ្វើផងចុះ។ ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល មិនមានការឃើញ…។ ដោយ​អកុសល មានតែវារៈ៣។ ដោយអព្យាកតៈ មានតែវារៈ៣។ ជាវារៈ៩។

កុសលត្តិកសប្បដិឃទុកៈ

នកុសលត្តិកនសប្បដិឃទុកៈ

[៣៧៤] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជា​អព្យាកតៈ ប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ … ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ប្រកប​ដោយ​ការប៉ះពាល់ … ធម៌មិនមែន​ជាកុសល ទាំងមិនមែន​ប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ក្តី មិនមែន​ជា​អកុសល ទាំងមិនមែន​ប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ក្តី … មានវារៈ៣។ កុសល មានវារៈ៣ ដោយអប្បដិឃៈ។ អកុសល មានវារៈ៣ ដោយអប្បដិឃៈ។ អព្យាកតៈ មានវារៈ៣ ដោយអប្បដិឃៈ។ កុសល ជាអប្បដិឃៈ និងអព្យាកតៈ ជាអប្បដិឃៈ មានវារៈ៣។ អកុសល ជាអប្បដិឃៈ និងអព្យាកតៈ ជាអប្បដិឃៈ មានវារៈ៣។ ជាវារៈ១៥។

កុសលត្តិករូបីទុកៈ នកុសលត្តិកនរូបីទុកៈ

[៣៧៥] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​មានរូប អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាកតៈ មានរូប … មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​មានរូប … ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​មានរូបក្តី មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​មានរូបក្តី … មានវារៈ៣។ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល មិនមានរូប … មានវារៈ៣។ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល មិនមានរូប … មានវារៈ៣។ អាស្រ័យ​នូវ​ធម៌​ជា​អព្យាកតៈ មិនមានរូប … មានវារៈ៣។ ជាវារៈ៩។

កុសលត្តិកលោកិយទុកៈ នកុសលត្តិកនលោកិយទុកៈ

[៣៧៦] ធម៌មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ មិនមែន​ជាលោកិយ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាកតៈ ជា​លោកិយ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ … ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជា​លោកិយ … ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាលោកិយ … ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល ទាំង​មិនមែន​ជាលោកិយក្តី មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ ទាំងមិនមែន​ជាលោកិយក្តី … ធម៌​មិនមែន​ជាកុសល ទាំងមិនមែន​ជាលោកិយក្តី មិនមែន​ជាអកុសល ទាំងមិនមែន​ជា​លោកិយក្តី … មានវារៈ៥។ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាលោកុត្តរៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌​ជាកុសល ជាលោកុត្តរៈ … ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាលោកុត្តរៈ … មិនមែន​ជាកុសល ទាំងមិនមែន​ជាលោកុត្តរៈក្តី មិនមែន​ជាអកុសល ទាំងមិនមែន​ជាលោកុត្តរៈក្តី … មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាលោកុត្តរៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាកតៈ ជាលោកុត្តរៈ … ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាលោកុត្តរៈ … ធម៌មិនមែន​ជាកុសល ទាំងមិនមែន​ជាលោកុត្តរៈក្តី មិនមែន​ជាអកុសល ទាំងមិនមែន​ជាលោកុត្តរៈក្តី ទើប​កើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

កុសលត្តិកកេនចិវិញ្ញេយ្យទុកៈ

នកុសលត្តិកនកេនចិវិញ្ញេយ្យទុកៈ

[៣៧៧] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ត្រូវដឹងដោយវិញ្ញាណណានីមួយ​ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ដែលត្រូវដឹងដោយវិញ្ញាណណានីមួយ​ … ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិន​មែន​​ត្រូវដឹងដោយវិញ្ញាណណានីមួយ​ … ធម៌មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ មិនមែន​ត្រូវដឹងដោយ​វិញ្ញាណណានីមួយ​។ សេចក្តីបំប្រួញ។ ធម៌ដែលត្រូវដឹងដោយវិញ្ញាណណានីមួយ​ មាន​វារៈ៣។ ជាវារៈ១៩។ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាមិនមែន​ត្រូវដឹងដោយ​វិញ្ញាណ​ណានីមួយ​ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល មិនមែន​ត្រូវដឹងដោយវិញ្ញាណណានីមួយ​ … ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាមិនមែន​ត្រូវដឹងដោយវិញ្ញាណណានីមួយ​ … មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ មិនមែន​ជាមិនមែន​ត្រូវដឹងដោយវិញ្ញាណណានីមួយ​ ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ។បេ។ បញ្ហា ១៩ បណ្ឌិតគប្បីធ្វើ (ក្នុងធម៌) ដែលមិនមែន​ត្រូវដឹងដោយ​វិញ្ញាណ​ណានីមួយ​ ដោយឧបាយនេះចុះ។

កុសលត្តិកអាសវទុកៈ នកុសលត្តិកនអាសវទុកៈ

[៣៧៨] ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាអាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ជាអាសវៈ … ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាអាសវៈ … ធម៌មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ មិនមែន​ជា​អាសវៈ … ធម៌មិនមែន​ជាកុសល ទាំងមិនមែន​ជាអាសវៈក្តី មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ ទាំងមិន​មែន​​ជាអាសវៈក្តី … ធម៌មិនមែន​ជាកុសល ទាំងមិនមែន​ជាអាសវៈក្តី មិនមែន​ជាអកុសល ទាំងមិនមែន​ជាអាសវៈក្តី ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាអាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល មិនមែន​ជាអាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ … ធម៌មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ មិនមែន​ជាមិនមែន​ជា​អាសវៈ … ធម៌មិនមែន​ជាកុសល ទាំងមិនមែន​ជាមិនមែន​ជាអាសវៈក្តី មិនមែន​ជា​អព្យាកតៈ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមែន​អាសវៈក្តី ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មាន​វារៈ៣។

កុសលត្តិកសាសវទុកៈ នកុសលត្តិកនសាសវទុកៈ

[៣៧៩] … អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាកតៈ ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអាសវៈ ដូចគ្នានឹង​លោកិយទុកៈ​ដែរ។បេ។

កុសលត្តិកអាសវសម្បយុត្តទុកៈ

នកុសលត្តិកនអាសវសម្បយុត្តទុកៈ

[៣៨០] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ប្រកប​ដោយអាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល ប្រកប​ដោយអាសវៈ … ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ប្រកប​ដោយអាសវៈ … ធម៌​មិន​មែន​ជាអព្យាកតៈ មិនមែន​ប្រកប​ដោយអាសវៈ … ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ប្រកប​ដោយអាសវៈក្តី មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ មិនមែន​ប្រកប​ដោយអាសវៈក្តី … ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ប្រកប​ដោយអាសវៈក្តី មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ប្រកប​ដោយ​អាសវៈក្តី ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ប្រាសចាកអាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល ប្រាសចាកអាសវៈ … ធម៌មិនមែន​ជា​អព្យាកតៈ មិនមែន​ប្រាសចាកអាសវៈ … ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ប្រាសចាក​អាសវៈក្តី មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ មិនមែន​ប្រាសចាកអាសវៈក្តី ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

កុសលត្តិកអាសវសាសវទុកៈ

នកុសលត្តិកនអាសវសាសវទុកៈ

[៣៨១] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមានអាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល ជាអាសវៈ ទាំងប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអាសវៈ … ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមានអាសវៈ … ធម៌មិនមែន​ជា​អព្យាកតៈ មិនមែន​ជាអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមានអាសវៈ … ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមានអាសវៈក្តី មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ មិនមែន​ជាអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមានអាសវៈក្តី … ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមានអាសវៈក្តី មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមានអាសវៈក្តី ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។ ធម៌មិនមែន​ជា​កុសល មិនមែន​ជាមិនមានអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមែន​ជាអាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌​ជា​អកុសល ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ជាអាសវៈ … ធម៌មិនមែន​ជា​អព្យាកតៈ មិនមែន​ជាមិនមានអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមែន​ជាអាសវៈ … ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាមិនមានអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមែន​ជាអាសវៈក្តី មិនមែន​ជា​អព្យាកតៈ មិនមែន​ជាមិនមានអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមែន​ជាអាសវៈក្តី ទើបកើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

កុសលត្តិកអាសវអាសវសម្បយុត្តទុកៈ

នកុសលត្តិកនអាសវអាសវសម្បយុត្តទុកៈ

[៣៨២] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ប្រាសចាកអាសវៈ អាស្រ័យ​​នូវធម៌ជាអកុសល ជាអាសវៈ ទាំងប្រកប​ដោយអាសវៈ … ធម៌មិនមែន​ជា​អព្យាកតៈ មិនមែន​ជាអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ប្រាសចាកអាសវៈ … ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ប្រាសចាកអាសវៈក្តី មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ មិនមែន​ជាអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ប្រាសចាកអាសវៈក្តី ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មាន​វារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ប្រាសចាកអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមែន​អាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល ប្រកប​ដោយអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ជាអាសវៈ … ធម៌មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ មិនមែន​ប្រាសចាកអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមែន​អាសវៈ … ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ប្រាសចាកអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមែន​អាសវៈក្តី មិន​មែន​​ជាអព្យាកតៈ មិនមែន​ប្រាសចាកអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមែន​អាសវៈក្តី ទើបកើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

កុសលត្តិកអាសវវិប្បយុត្តសាសវទុកៈ

នកុសលត្តិកអាសវវិប្បយុត្តនសាសវទុកៈ

[៣៨៣] នូវធម៌ជាអព្យាកតៈ ប្រាសចាកអាសវៈ ទាំងប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអាសវៈ…។ ដូចគ្នានឹងលោកិយទុកវារៈដែរ។

កុសលត្តិកឆគោច្ឆកទុកៈ

នកុសលត្តិកឆគោច្ឆកទុកៈ

[៣៨៤] សញ្ញោជនៈ ជាអកុសល។ សេចក្តីបំប្រួញ។ គន្ថៈ ឱឃៈ យោគៈ នីវរណៈ បរាមាសៈ។បេ។

កុសលត្តិកសារម្មណទុកៈ

នកុសលត្តិកនសារម្មណទុកៈ

[៣៨៥] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអារម្មណ៍ អាស្រ័យ​នូវ​ធម៌​ជាកុសល ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអារម្មណ៍ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអារម្មណ៍ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអារម្មណ៍ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិន​មែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអារម្មណ៍ក្តី មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអារម្មណ៍ក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអារម្មណ៍ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអារម្មណ៍ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអារម្មណ៍ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអារម្មណ៍ អាស្រ័យ​​នូវធម៌ជាអកុសល ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអារម្មណ៍ ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអារម្មណ៍ក្តី មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអារម្មណ៍ក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល ប្រព្រឹត្ត​​ទៅជាមួយ​នឹងអារម្មណ៍ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យមានវារៈ៣។ ធម៌​មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអារម្មណ៍ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាកតៈ ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអារម្មណ៍ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៣៨៦] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។

[៣៨៧] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាមិនមានអារម្មណ៍ ពឹងផ្អែកនឹងធម៌ជាអព្យាកតៈ មិនមានអារម្មណ៍ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាមិនមានអារម្មណ៍ ពឹងផ្អែកនឹងធម៌ជាអព្យាកតៈ មិនមានអារម្មណ៍ ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាមិនមានអារម្មណ៍ក្តី មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាមិនមានអារម្មណ៍ក្តី ពឹងផ្អែកនឹងធម៌ជាអព្យាកតៈ មិនមានអារម្មណ៍ ទើបកើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៣៨៨] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

កុសលត្តិកចិត្តទុកៈ នកុសលត្តិកនចិត្តទុកៈ

[៣៨៩] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ជាចិត្ត ទើប​កើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាចិត្ត អាស្រ័យ​នូវ​ធម៌​ជាកុសល ជាចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ មិនមែន​ជាចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ជាចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាចិត្តក្តី មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ មិនមែន​ជាចិត្តក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌​ជាកុសល ជាចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជា​ចិត្តក្តី មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាចិត្តក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ជាចិត្ត ទើប​កើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាចិត្ត អាស្រ័យ​​នូវធម៌ជាអកុសល ជាចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល ជាចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ មិនមែន​ជាចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល ជាចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាចិត្តក្តី មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ មិនមែន​ជាចិត្តក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល ជាចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាចិត្តក្តី មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ មិនមែន​ជាចិត្តក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល ជាចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាកតៈ ជាចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាកតៈ ជាចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាចិត្តក្តី មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាចិត្តក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាកតៈ ជា​ចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៣៩០] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១៣។

[៣៩១] ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាមិនមែន​ចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល មិន​មែន​​ជាចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ មិនមែន​ជាមិន​មែន​ចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល មិនមែន​ជាចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាមិនមែន​ចិត្តក្តី មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ មិនមែន​ជា​មិន​មែន​ចិត្តក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល មិនមែន​ជាចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាមិនមែន​ចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល មិនមែន​ជាចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ មិនមែន​ជាមិនមែន​ចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល មិនមែន​ជាចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាមិនមែន​ចិត្តក្តី មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ មិន​មែន​ជាមិនមែន​ចិត្តក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល មិនមែន​ជាចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ពួកអព្យាកតៈ មានវារៈ៣។

[៣៩២] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។

កុសលត្តិកចេតសិកទុកៈ

នកុសលត្តិកនចេតសិកទុកៈ

[៣៩៣] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាចេតសិក អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ជា​ចេតសិក ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាចេតសិក អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ជាចេតសិក ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអព្យាក្រឹត មិនមែន​ជាចេតសិក អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ជាចេតសិក ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាចេតសិកក្តី មិនមែន​ជាអព្យាក្រឹត មិនមែន​ជាចេតសិកក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ជាចេតសិក ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាចេតសិកក្តី មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាចេតសិកក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ជាចេតសិក ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។ ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាចេតសិក អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល ជាចេតសិក ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជា​ចេតសិក អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល ជាចេតសិក ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ មិនមែន​ជាចេតសិក អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល ជាចេតសិក ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាចេតសិកក្តី មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ មិនមែន​ជាចេតសិកក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល ជាចេតសិក ទើបកើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាចេតសិកក្តី មិនមែន​ជា​អកុសល មិនមែន​ជាចេតសិកក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល ជាចេតសិក ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាចេតសិក អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាកតៈ ជាចេតសិក ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជា​អកុសល មិនមែន​ជាចេតសិក អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាកតៈ ជាចេតសិក ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាចេតសិកក្តី មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាចេតសិកក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាក្រឹត ជាចេតសិក ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៣៩៤] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១៣។ ក្នុងអចេតសិក មានវារៈ៩។

កុសលត្តិកចិត្តសម្បយុត្តទុកៈ

នកុសលត្តិកនចិត្តសម្បយុត្តទុកៈ

[៣៩៥] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ប្រកប​ដោយចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ប្រកប​ដោយចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ប្រកប​ដោយចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ប្រកប​ដោយចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ មិនមែន​ប្រកប​ដោយចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ប្រកប​ដោយចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ប្រកប​ដោយចិត្តក្តី មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ មិនមែន​ប្រកប​ដោយចិត្តក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ប្រកប​ដោយចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ប្រកប​ដោយចិត្តក្តី មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ប្រកប​ដោយចិត្តក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ប្រកប​ដោយចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។ ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ប្រកប​ដោយចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល ប្រកប​ដោយចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ប្រកប​ដោយចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាក្រឹត ប្រកប​ដោយចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ប្រកប​ដោយចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាក្រឹត ប្រកប​ដោយចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ប្រកប​ដោយចិត្តក្តី មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ប្រកប​ដោយចិត្តក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាក្រឹត ប្រកប​ដោយចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៣៩៦] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១៣។ ក្នុងចិត្តសម្បយុត្ត មានវារៈ៣។

កុសលត្តិកចិត្តសំសដ្ឋទុកៈ

នកុសលត្តិកនចិត្តសំសដ្ឋទុកៈ

[៣៩៧] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​លាយឡំដោយចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល លាយឡំដោយចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​លាយឡំដោយចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល លាយឡំដោយចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអព្យាក្រឹត មិនមែន​លាយឡំដោយចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌​ជា​កុសល លាយឡំដោយចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិន​មែន​លាយឡំដោយចិត្តក្តី មិនមែន​ជាអព្យាក្រឹត មិនមែន​លាយឡំដោយចិត្តក្តី អាស្រ័យ​​នូវធម៌ជាកុសល លាយឡំដោយចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌​មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​លាយឡំដោយចិត្តក្តី មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​លាយឡំដោយចិត្តក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល លាយឡំដោយចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។ ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​លាយឡំដោយចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល លាយឡំដោយចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌​មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​លាយឡំដោយចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល លាយឡំ​ដោយចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអព្យាក្រឹត មិនមែន​លាយឡំ​ដោយចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល លាយឡំដោយចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​លាយឡំដោយចិត្តក្តី មិនមែន​ជាអព្យាក្រឹត មិនមែន​លាយឡំដោយចិត្តក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល លាយឡំដោយចិត្ត ទើប​កើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​លាយឡំដោយចិត្តក្តី មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​លាយឡំដោយចិត្តក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល លាយឡំដោយ​ចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​លាយឡំដោយចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាក្រឹត លាយឡំដោយចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​លាយឡំដោយចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាក្រឹត លាយឡំដោយចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​លាយឡំដោយចិត្តក្តី មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​លាយឡំ​ដោយ​ចិត្តក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាក្រឹត លាយឡំដោយចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៣៩៨] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១៣។

កុសលត្តិកចិត្តសមុដ្ឋានទុកៈ

នកុសលត្តិកនចិត្តសមុដ្ឋានទុកៈ

[៣៩៩] ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​តាំងឡើងដោយចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល តាំងឡើងដោយចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអព្យាក្រឹត មិនមែន​តាំងឡើងដោយចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល តាំងឡើងដោយចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​តាំងឡើងដោយចិត្តក្តី មិនមែន​ជា​អព្យាក្រឹត មិនមែន​តាំងឡើងដោយចិត្តក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល តាំងឡើងដោយចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​តាំងឡើងដោយចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល តាំងឡើងដោយចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអព្យាក្រឹត មិនមែន​តាំងឡើងដោយចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល តាំងឡើងដោយចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​តាំងឡើងដោយចិត្តក្តី មិនមែន​ជាអព្យាក្រឹត មិនមែន​តាំងឡើង​ដោយ​ចិត្តក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល តាំងឡើងដោយចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​តាំងឡើងដោយចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌​ជា​អព្យាក្រឹត តាំងឡើងដោយចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៤០០] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩ ក្នុងអវិគតប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។

[៤០១] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាមិនមែន​តាំងឡើងដោយចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌​ជាកុសល មិនមែន​តាំងឡើងដោយចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។ ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាមិនមែន​តាំងឡើងដោយចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌​ជា​អកុសល មិនមែន​តាំងឡើងដោយចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាមិនមែន​តាំងឡើងដោយចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌ជា​អព្យាក្រឹត មិនមែន​តាំងឡើងដោយចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៤០២] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១៣ ក្នុងអវិគតប្បច្ច័យ មានវារៈ១៣។

កុសលត្តិកចិត្តសហភុទុកៈ

នកុសលត្តិកនចិត្តសហភុទុកៈ

[៤០៣] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​កើតជាមួយ​នឹងចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល កើតជាមួយ​នឹងចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។ ធម៌មិនមែន​ជា​អកុសល មិនមែន​កើតជាមួយ​នឹងចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល កើតជាមួយ​នឹងចិត្ត ទើប​កើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​កើត​ជាមួយ​នឹងចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាក្រឹត កើតជាមួយ​នឹងចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៤០៤] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១៣ ក្នុងអវិគតប្បច្ច័យ មានវារៈ១៣។

[៤០៥] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាមិនមែន​កើតជាមួយ​នឹងចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌​ជាកុសល មិនមែន​កើតជាមួយ​នឹងចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។ ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាមិនមែន​កើតជាមួយ​នឹងចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌ជា​អកុសល មិនមែន​កើតជាមួយ​នឹងចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។ ធម៌​មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាមិនមែន​កើតជាមួយ​នឹងចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាក្រឹត មិនមែន​កើតជាមួយ​នឹងចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៤០៦] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១៣ ក្នុងអវិគតប្បច្ច័យ មានវារៈ១៣។

កុសលត្តិកចិត្តានុបរិវត្តិទុកៈ

នកុសលត្តិកនចិត្តានុបរិវត្តិទុកៈ

[៤០៧] អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ប្រព្រឹត្ត​ទៅតាមចិត្ត … មានវារៈ១៣។ អាស្រ័យ​នូវធម៌​ជាអកុសល មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅតាមចិត្ត … មានវារៈ១៣។ វារៈទាំងនេះ គឺលោក​បំប្រួញហើយ។

ប្រជុំ ៣ នៃទុកៈ ប្រហែលគ្នានឹងចិត្តទុកៈដែរ។

កុសលត្តិកអជ្ឈត្តិកទុកៈ

នកុសលត្តិកនអជ្ឈត្តិកទុកៈ

[៤០៨] អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ខាងក្នុង … ប្រហែលគ្នានឹងចិត្តទុកៈដែរ។ ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាខាងក្រៅ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ជាខាងក្រៅ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

កុសលត្តិកឧបាទាទុកៈ

នកុសលត្តិកនឧបាទាទុកៈ

[៤០៩] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាឧបាទា អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាក្រឹត ជាឧបាទា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជា​មិនមែន​ជាឧបាទា អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល មិនមែន​ជាឧបាទា ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ជាវារៈ៩។

កុសលត្តិកឧបាទិន្នទុកៈ

នកុសលត្តិកនឧបាទិន្នទុកៈ

[៤០១] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ដែលកម្មប្រកប​ដោយកិលេស (មានតណ្ហាជា​ដើម) កាន់យក អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាក្រឹត ដែលកម្មប្រកប​ដោយកិលេស កាន់យក ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ដែលកម្មប្រកប​ដោយកិលេស កាន់យក អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាក្រឹត ដែលកម្មប្រកប​ដោយកិលេស កាន់យក ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ដែល​កម្ម​ប្រកប​ដោយកិលេស កាន់យកក្តី មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ដែលកម្មប្រកប​ដោយ​កិលេស កាន់យកក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាក្រឹត ដែលកម្មប្រកប​ដោយកិលេស កាន់​យក ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

កុសលត្តិកទ្វិគោច្ឆកទុកៈ

នកុសលត្តិកនទ្វិគោច្ឆកទុកៈ

[៤១១] ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាឧបាទាន អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល ជា​ឧបាទាន ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាកិលេស អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល ជាកិលេស ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

កុសលត្តិកទស្សនេនបហាតព្វទុកៈ

នកុសលត្តិកនទស្សនេនបហាតព្វទុកៈ

[៤១២] ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល ដែលមិនមែន​ត្រូវលះដោយទស្សនៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌​ជាអកុសល ដែលត្រូវលះដោយទស្សនៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល ដែលមិនមែន​ត្រូវលះដោយទស្សនៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល ដែលត្រូវ​លះដោយទស្សនៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល ដែលមិន​មែន​ត្រូវលះដោយទស្សនៈក្តី មិនមែន​ជាអកុសល ដែលមិនមែន​ត្រូវលះដោយទស្សនៈក្តី អាស្រ័យ​​នូវធម៌ជាអកុសល ដែលត្រូវលះដោយទស្សនៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ។

[៤១៣] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៤១៤] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល ដែលមិនមែន​ជាមិនមែន​ត្រូវលះដោយទស្សនៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាក្រឹត ដែលមិនមែន​ត្រូវលះដោយទស្សនៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអព្យាក្រឹត ដែលមិនមែន​ជាមិនមែន​ត្រូវលះដោយទស្សនៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាក្រឹត ដែលមិនមែន​ត្រូវលះដោយទស្សនៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល ដែលមិនមែន​ជាមិនមែន​ត្រូវលះដោយទស្សនៈក្តី មិន​មែន​ជាអព្យាក្រឹត ដែលមិនមែន​ជាមិនមែន​ត្រូវលះដោយទស្សនៈក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌​ជាអព្យាក្រឹត ដែលមិនមែន​ត្រូវលះដោយទស្សនៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៤១៥] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

កុសលត្តិកភាវនាយបហាតព្វទុកៈ

នកុសលត្តិកនភាវនាយបហាតព្វទុកៈ

[៤១៦] ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល ដែលមិនមែន​ត្រូវលះដោយភាវនា (មគ្គខាងលើ) អាស្រ័យ​​នូវធម៌ជាអកុសល ដែលត្រូវលះដោយភាវនា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល ដែលមិនមែន​ត្រូវលះដោយភាវនា អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល ដែលត្រូវលះដោយភាវនា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិន​មែន​ត្រូវលះដោយភាវនាក្តី ដែលមិនមែន​ជាអកុសល ដែលមិនមែន​ត្រូវលះ​ដោយ​ភាវនា​ក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល ដែលត្រូវលះដោយភាវនា ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ។

[៤១៧] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៤១៨] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល ដែលមិនមែន​ជាមិនមែន​ត្រូវលះដោយភាវនា អាស្រ័យ​នូវ​ធម៌ជាអព្យាក្រឹត ដែលមិនមែន​ត្រូវលះដោយភាវនា ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ។

[៤១៩] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

កុសលត្តិកទស្សនេនបហាតព្វហេតុកទុកៈ

នកុសលត្តិកនទស្សនេនបហាតព្វហេតុកទុកៈ

[៤២០] ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​មានហេតុដែលត្រូវលះដោយទស្សនៈ អាស្រ័យ​នូវ​ធម៌ជាអកុសល មានហេតុដែលត្រូវលះដោយទស្សនៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ។

[៤២១] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៤២២] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាមិនមែន​មានហេតុដែលត្រូវលះដោយទស្សនៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល មានហេតុដែលមិនមែន​ត្រូវលះដោយទស្សនៈ ទើបកើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាអព្យាក្រឹត មិនមែន​ជាមិនមែន​មានហេតុដែលត្រូវលះដោយទស្សនៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាក្រឹត មិនមែន​មាន​ហេតុ​ដែល​ត្រូវលះដោយទស្សនៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៤២៣] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

កុសលត្តិកភាវនាយបហាតព្វហេតុកទុកៈ

នកុសលត្តិកនភាវនាយបហាតព្វហេតុកទុកៈ

[៤២៤] ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​មានហេតុដែលត្រូវលះដោយភាវនា អាស្រ័យ​នូវ​ធម៌ជាអកុសល មានហេតុដែលត្រូវលះដោយភាវនា ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ។

[៤២៥] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៤២៦] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាមិនមែន​មានហេតុដែលត្រូវលះដោយភាវនា អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល មិនមែន​មានហេតុដែលត្រូវលះដោយភាវនា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាអព្យាក្រឹត មិនមែន​ជាមិនមែន​មានហេតុ​ដែលត្រូវលះដោយភាវនា អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាក្រឹត មិនមែន​មានហេតុ​ដែលត្រូវ​លះ​ដោយភាវនា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៤២៧] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

កុសលត្តិកសវិតក្កទុកៈ នកុសលត្តិកនសវិតក្កទុកៈ

[៤២៨] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងវិតក្កៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌​ជា​កុសល ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងវិតក្កៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៤២៩] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១៣។

[៤៣០] ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាមិនមានវិតក្កៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល មិន​មានវិតក្កៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៤៣១] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។

កុសលត្តិកសវិចារទុកៈ នកុសលត្តិកនសវិចារទុកៈ

[៤៣២] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងវិចារៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជា​កុសល ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងវិចារៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៤៣៣] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១៣។

[៤៣៤] ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាមិនមានវិចារៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល មិន​មានវិចារៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៤៣៥] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។

កុសលត្តិកសប្បីតិកទុកៈ នកុសលត្តិកនសប្បីតិកទុកៈ

[៤៣៦] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងបីតិ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជា​កុសល ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងបីតិ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៤៣៧] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១៣។

[៤៣៨] ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាមិនមានបីតិ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល មិន​មានបីតិ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៤៣៩] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។

កុសលត្តិកបីតិសហគតទុកៈ

នកុសលត្តិកនបីតិសហគតទុកៈ

[៤៤០] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ប្រកប​ដោយបីតិ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ប្រកប​ដោយបីតិ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៤៤១] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១៣។

[៤៤២] ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាមិនមែន​ប្រកប​ដោយបីតិ អាស្រ័យ​នូវធម៌​ជា​កុសល មិនមែន​ប្រកប​ដោយបីតិ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៤៤៣] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។

កុសលត្តិកសុខសហគតទុកៈ

នកុសលត្តិកនសុខសហគតទុកៈ

[៤៤៤] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ប្រកប​ដោយសុខ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ប្រកប​​ដោយសុខ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៤៤៥] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១៣។

[៤៤៦] ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាមិនមែន​ប្រកប​ដោយសុខ អាស្រ័យ​នូវធម៌​ជាកុសល មិនមែន​ប្រកប​ដោយសុខ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៤៤៧] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។

កុសលត្តិកឧបេក្ខាសហគតទុកៈ

នកុសលត្តិកនឧបេក្ខាសហគតទុកៈ

[៤៤៨] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ប្រកប​ដោយឧបេក្ខា អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ប្រកប​​ដោយឧបេក្ខា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៤៤៩] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១៣។

[៤៥០] ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាមិនមែន​ប្រកប​ដោយឧបេក្ខា អាស្រ័យ​នូវធម៌​ជាកុសល មិនមែន​ប្រកប​ដោយឧបេក្ខា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៤៥១] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។

កុសលត្តិកកាមាវចរទុកៈ

នកុសលត្តិកនកាមាវចរទុកៈ

[៤៥២] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាកាមាវចរ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាក្រឹត ជា​កាមាវចរ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាកាមាវចរ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល មិនមែន​ជាកាមាវចរ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

កុសលត្តិករូបាវចរទុកៈ

នកុសលត្តិកនរូបាវចរទុកៈ

[៤៥៣] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជារូបាវចរ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ជារូបាវចរ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាមិនមែន​ជារូបាវចរ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាក្រឹត មិនមែន​ជារូបាវចរ ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

កុសលត្តិកអរូបាវចរទុកៈ

នកុសលត្តិកនអរូបាវចរទុកៈ

[៤៥៤] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាអរូបាវចរ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ជា​អរូបាវចរ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។ ធម៌មិនមែន​ជាអព្យាក្រឹត មិនមែន​​ជាមិនមែន​ជាអរូបាវចរ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាក្រឹត មិនមែន​ជាអរូបាវចរ ទើប​កើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។

កុសលត្តិកបរិយាបន្នទុកៈ នកុសលត្តិកនបរិយាបន្នទុកៈ

[៤៥៥] ធម៌មិនមែន​ជាអព្យាក្រឹត មិនមែន​ជាបរិយាបន្នៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាក្រឹត ជា​បរិយាបន្នៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាអបរិយាបន្នៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ជាអបរិយាបន្នៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

កុសលត្តិកនិយ្យានិកទុកៈ នកុសលត្តិកននិយ្យានិកទុកៈ

[៤៥៦] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជានិយ្យានិកៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ជា​និយ្យានិកៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាអព្យាក្រឹត មិនមែន​ជាអនិយ្យានិកៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាក្រឹត ជាអនិយ្យានិកៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

កុសលត្តិកនិយតទុកៈ នកុសលត្តិកននិយតទុកៈ

[៤៥៧] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ទៀង អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ទៀង ទើប​កើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។ ធម៌មិនមែន​ជាអព្យាក្រឹត មិនមែន​ជាមិនទៀង អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាក្រឹត មិនទៀង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។

កុសលត្តិកសឧត្តរទុកៈ នកុសលត្តិកនសឧត្តរទុកៈ

[៤៥៨] ធម៌មិនមែន​ជាអព្យាក្រឹត មិនមែន​ប្រកប​ដោយឧត្តរៈ (ការរើខ្លួន) អាស្រ័យ​នូវធម៌​ជាអព្យាក្រឹត ប្រកប​ដោយឧត្តរៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។ ធម៌​មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាអនុត្តរៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ជាអនុត្តរៈ ទើប​កើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

កុសលត្តិកសរណទុកៈ នកុសលត្តិកនសរណទុកៈ

[៤៥៩] ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាសរណៈ (មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងធម៌​ជាសឹកសត្រូវ) អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល ជាសរណៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាសរណៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល ជាសរណៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាសរណៈក្តី មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាសរណៈក្តីៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល ជាសរណៈ ទើបកើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាអព្យាក្រឹត មិនមែន​ជាមិនមានរណៈ (ធម៌ជាសឹកសត្រូវ) អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាក្រឹត ជាសរណៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាមិនមានរណៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជា​អព្យាក្រឹត មិនមានរណៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិន​មែន​​ជាមិនមានរណៈក្តី មិនមែន​ជាអព្យាក្រឹត មិនមែន​ជាមិនមានរណៈក្តី អាស្រ័យ​នូវ​ធម៌ជាអព្យាក្រឹត មិនមានរណៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

វេទនាត្តិកហេតុទុកៈ នវេទនាត្តិកនហេតុទុកៈ

[៤៦០] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយសុខវេទនា មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយ​សុខវេទនា ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយ​ទុក្ខវេទនា មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយសុខវេទនា ជាហេតុ ទើបកើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយអទុក្ខមសុខវេទនា មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយសុខវេទនា ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មាន​វារៈ៧។ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយទុក្ខវេទនា មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយទុក្ខវេទនា ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៧។ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយអទុក្ខមសុខវេទនា មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយ​អទុក្ខម​សុខវេទនា ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៧។

[៤៦១] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ២១ ក្នុងអវិគតប្បច្ច័យ មានវារៈ២១ ក្នុងបច្ច័យទាំងអស់ សុទ្ធតែមានវារៈ២១។

[៤៦២] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយទុក្ខវេទនា មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌​ប្រកប​ដោយសុខវេទនា មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយអទុក្ខមសុខវេទនា មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយសុខវេទនា មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយទុក្ខវេទនា មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុក្តី មិនមែន​ប្រកប​ដោយអទុក្ខមសុខវេទនា មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយសុខវេទនា មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយសុខវេទនា មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយទុក្ខវេទនា មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយសុខវេទនា មិន​មែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយអទុក្ខមសុខវេទនា មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៤៦៣] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។

វិបាកត្តិកហេតុទុក នវិបាកត្តិកនហេតុទុកៈ

[៤៦៤] ធម៌មិនមែន​ជាវិបាក មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាវិបាក ជាហេតុ ទើប​កើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​មានវិបាកធម៌ជាប្រក្រតី មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​​នូវធម៌ជាវិបាក ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាមិន​មែន​វិបាក ទាំងមិនមែន​មានវិបាកធម៌ជាប្រក្រតី មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាវិបាក ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​មានវិបាកធម៌ជាប្រក្រតី មិនមែន​ជាហេតុក្តី មិនមែន​ជាមិនមែន​វិបាក ទាំងមិនមែន​មានវិបាកធម៌ជាប្រក្រតី មិនមែន​ជា​ហេតុក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាវិបាក ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាវិបាក មិនមែន​ជាហេតុក្តី មិនមែន​មានវិបាកធម៌ជាប្រក្រតី មិនមែន​ជាហេតុក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាវិបាក ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។ ធម៌មិនមែន​មានវិបាកធម៌ជាប្រក្រតី មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មានវិបាកធម៌ជាប្រក្រតី ជា​ហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាវិបាក មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មានវិបាកធម៌ជាប្រក្រតី ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​វិបាក ទាំងមិនមែន​មានវិបាកធម៌ជាប្រក្រតី មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌​មានវិបាកធម៌ជាប្រក្រតី ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាវិបាក មិនមែន​ជាហេតុក្តី មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាវិបាក ទាំងមិនមែន​មានវិបាកធម៌ជាប្រក្រតី មិន​មែន​ជាហេតុក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មានវិបាកធម៌ជាប្រក្រតី ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាវិបាក មិនមែន​ជាហេតុក្តី មិនមែន​មានវិបាកធម៌ជាប្រក្រតី មិនមែន​ជាហេតុក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មានវិបាកធម៌ជាប្រក្រតី ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។ ធម៌មិនមែន​ជាវិបាក មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាវិបាក ទាំងមិនមែន​មានវិបាកធម៌ជាប្រក្រតី ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​មានវិបាកធម៌ជាប្រក្រតី មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាវិបាក ទាំងមិនមែន​មានវិបាកធម៌ជាប្រក្រតី ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌​មិនមែន​ជាវិបាក មិនមែន​ជាហេតុក្តី មិនមែន​មានវិបាកធម៌ជាប្រក្រតី មិនមែន​ជាហេតុក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាវិបាក ទាំងមិនមែន​មានវិបាកធម៌ជាប្រក្រតី ជាហេតុ ទើប​កើត​ឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៤៦៥] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១៣។

[៤៦៦] ធម៌មិនមែន​មានវិបាកធម៌ជាប្រក្រតី មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាវិបាក មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាវិបាក ទាំងមិនមែន​មានវិបាកធម៌ជាប្រក្រតី មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាវិបាក មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​មានវិបាកធម៌ជាប្រក្រតី មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុក្តី មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាវិបាក ទាំង​មិនមែន​មានវិបាកធម៌ជាប្រក្រតី មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាវិបាក មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាវិបាក មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មានវិបាកធម៌ជាប្រក្រតី មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាវិបាក ទាំងមិនមែន​មាន​វិបាកធម៌ជាប្រក្រតី មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មានវិបាកធម៌ជាប្រក្រតី មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាវិបាក មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុក្តី មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាវិបាក ទាំងមិនមែន​មានវិបាកធម៌ជាប្រក្រតី មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មានវិបាកធម៌ជាប្រក្រតី មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាវិបាក ទាំងមិន​មែន​មានវិបាកធម៌ជាប្រក្រតី មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាវិបាក ទាំងមិនមែន​មានវិបាកធម៌ជាប្រក្រតី មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាវិបាក មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាវិបាក ទាំងមិនមែន​មានវិបាកធម៌ជាប្រក្រតី មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ។បេ។ ធម៌មិនមែន​ជាវិបាក មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុក្តី មិនមែន​មាន​វិបាកធម៌ជាប្រក្រតី មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាវិបាក ទាំង​មិនមែន​មានវិបាកធម៌ជាប្រក្រតី មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។ ធម៌មិនមែន​មានវិបាកធម៌ជាប្រក្រតី មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាវិបាក មិនមែន​ជាហេតុផង មិនមែន​ជាវិបាក ទាំងមិនមែន​មានវិបាក​ធម៌ជា​ប្រក្រតី មិនមែន​ជាហេតុផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៤៦៧] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១៤។

ឧបាទិន្នុបាទានិយត្តិកហេតុទុកៈ

នឧបាទិន្នុបាទានិយត្តិកនហេតុទុកៈ

[៤៦៨] ធម៌ដែលមិនមែន​កម្មប្រកប​ដោយកិលេស (មានតណ្ហាជាដើម) កាន់យក ទាំង​ជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលកម្មប្រកប​ដោយ​កិលេស កាន់យក ទាំងជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ដែលមិនមែន​កម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យក ទាំងជាប្រយោជន៍​ដល់​ឧបាទាន មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលកម្មប្រកប​ដោយកិលេស កាន់យក ទាំងជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ដែល​មិនមែន​កម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យក ទាំងមិនជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន មិន​មែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលកម្មប្រកប​ដោយកិលេស កាន់យក ទាំងជា​ប្រយោជន៍​ដល់​ឧបាទាន ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ដែលមិនមែន​កម្មប្រកប​ដោយកិលេស កាន់យក ទាំងជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន មិនមែន​ជាហេតុក្តី ដែលមិន​មែន​កម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យក ទាំងមិនជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន មិនមែន​ជាហេតុក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលកម្មប្រកប​ដោយកិលេស កាន់យក ទាំងជា​ប្រយោជន៍​ដល់​ឧបាទាន ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ដែលមិនមែន​កម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យក ទាំងជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន មិនមែន​ជាហេតុក្តី ដែល​មិនមែន​កម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យក ទាំងមិនជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន មិន​មែន​​ជាហេតុក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលកម្មប្រកប​ដោយកិលេស កាន់យក ទាំងជា​ប្រយោជន៍​ដល់​ឧបាទាន ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។ ធម៌ដែលមិនមែន​កម្មប្រកប​ដោយកិលេស កាន់យក ទាំងជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យក ទាំង​ជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌​ដែលមិនមែន​កម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យក ទាំងមិនជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យក ទាំង​មិនជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។

[៤៦៩] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១៣។

[៤៧០] ធម៌ដែលមិនមែន​កម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យក ទាំងជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលកម្មប្រកប​ដោយ​កិលេស​កាន់​យក ទាំងជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៤៧១] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។

សង្កិលិដ្ឋសង្កិលេសិកត្តិកហេតុទុកៈ

នសង្កិលិដ្ឋសង្កិលេសិកត្តិកនហេតុទុកៈ

[៤៧២] ធម៌ដែលមិនមែន​សៅហ្មង តែគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មង មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវ​ធម៌ដែលសៅហ្មង ទាំងគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មង ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះ​ហេតុប្បច្ច័យ។

[៤៧៣] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១៣។

[៤៧៤] ធម៌ដែលមិនមែន​ជាមិនសៅហ្មង ទាំងគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មង មិនមែន​ជាមិន​មែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ដែលសៅហ្មង ទាំងគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មង មិនមែន​ជា​ហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៤៧៥] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។

វិតក្កត្តិកហេតុទុកៈ នវិតក្កត្តិកនហេតុទុកៈ

[៤៧៦] ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងវិតក្កៈ ទាំងប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងវិចារៈ មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងវិតក្កៈ ទាំងប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងវិចារៈ ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៤៧៧] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១៥។

[៤៧៨] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានវិតក្កៈ មានត្រឹមតែវិចារៈ មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងវិតក្កៈ ទាំងប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងវិចារៈ មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៤៧៩] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ២៨។

បីតិត្តិកហេតុទុកៈ នបីតិត្តិកនហេតុទុកៈ

[៤៨០] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយបីតិ មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយបីតិ ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៤៨១] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ២៨។

[៤៨២] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយឧបេក្ខា មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយបីតិ មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៤៨៣] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១៨។

ទស្សនត្តិកហេតុទុកៈ នទស្សនត្តិកនហេតុទុកៈ

[៤៨៤] ធម៌ដែលមិនមែន​ត្រូវលះដោយទស្សនៈ មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលត្រូវលះដោយទស្សនៈ ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៤៨៥] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១៣។

[៤៨៦] ធម៌ដែលមិនមែន​ត្រូវលះដោយភាវនា មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលត្រូវលះដោយទស្សនៈ មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៤៨៧] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។

ទស្សនេនបហាតព្វហេតុកត្តិកហេតុទុកៈ

នទស្សនេនបហាតព្វហេតុកត្តិកនហេតុទុកៈ

[៤៨៨] ធម៌មានហេតុដែលមិនមែន​ត្រូវលះដោយទស្សនៈ មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មានហេតុដែលត្រូវលះដោយទស្សនៈ ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៤៨៩] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១៦។

[៤៩០] ធម៌មានហេតុដែលមិនមែន​ត្រូវលះដោយភាវនា មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មានហេតុដែលត្រូវលះដោយទស្សនៈ មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៤៩១] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។

អាចយគាមិត្តិកហេតុទុកៈ

នអាចយគាមិត្តិកនហេតុទុកៈ

[៤៩២] ធម៌មិនមែន​ដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើង មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើង ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៤៩៣] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១៣។

[៤៩៤] ធម៌មិនមែន​ដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើង មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើង មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៤៩៥] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។

សេក្ខត្តិកហេតុទុកៈ នសេក្ខត្តិកនហេតុទុកៈ

[៤៩៦] ធម៌មិនមែន​ជាសេក្ខៈ មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាសេក្ខៈ ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៤៩៧] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១៣។

[៤៩៨] ធម៌មិនមែន​ជាអសេក្ខៈ មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាសេក្ខៈ មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៤៩៩] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។

បរិត្តត្តិកហេតុទុកៈ នបរិត្តត្តិកនហេតុទុកៈ

[៥០០] ធម៌មិនមែន​ដល់​នូវសភាពធំ មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មានសភាពតូចឆ្មារ ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៥០១] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១៣។

[៥០២] ធម៌មិនមែន​មានសភាពតូចឆ្មារ មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មានសភាពតូចឆ្មារ មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៥០៣] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១៤។

បរិត្តារម្មណត្តិកហេតុទុកៈ

នបរិត្តារម្មណត្តិកនហេតុទុកៈ

[៥០៤] ធម៌មិនមែន​មានអារម្មណ៍តូចឆ្មារ មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មានអារម្មណ៍តូចឆ្មារ ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៥០៥] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ២១។

[៥០៦] ធម៌មិនមែន​មានអារម្មណ៍ដល់​នូវសភាពធំ មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មានអារម្មណ៍តូចឆ្មារ មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៥០៧] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។

ហីនត្តិកហេតុទុកៈ នហីនត្តិកនហេតុទុកៈ

[៥០៨] ធម៌មិនមែន​ថោកទាប មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ថោកទាប ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៥០៩] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១៣។

[៥១០] ធម៌មិនមែន​ជាកណ្តាល មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ថោកទាប មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៥១១] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។

មិច្ឆត្តត្តិកហេតុទុកៈ នមិច្ឆត្តត្តិកនហេតុទុកៈ

[៥១២] ធម៌មិនមែន​មានសភាពខុស និងទៀង មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មានសភាពខុស និងទៀង ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៥១៣] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១៣។

[៥១៤] ធម៌មិនមែន​មានសភាពត្រូវ និងទៀង មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មានសភាពខុស និងទៀង មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៥១៥] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។

មគ្គារម្មណត្តិកហេតុទុកៈ

នមគ្គារម្មណត្តិកនហេតុទុកៈ

[៥១៦] ធម៌មិនមែន​មានមគ្គជាអារម្មណ៍ មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មានមគ្គជាអារម្មណ៍ ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៥១៧] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ២៥។

[៥១៨] ធម៌មិនមែន​មានមគ្គជាហេតុ មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មានមគ្គជាអារម្មណ៍ មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៥១៩] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១៣។

ឧប្បន្នត្តិកហេតុទុកៈ នឧប្បន្នត្តិកនហេតុទុកៈ

[៥២០] ធម៌កើតឡើងហើយ ជាហេតុ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាមិនទាន់កើតឡើងហើយ មិនមែន​ជាហេតុ ដោយហេតុប្បច្ច័យ ធម៌កើតឡើងហើយ ជាហេតុ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​កើតឡើង មិនមែន​ជាហេតុ ដោយហេតុប្បច្ច័យ ធម៌កើតឡើងហើយ ជាហេតុ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាមិនទាន់កើតឡើងហើយ មិនមែន​ជាហេតុផង មិនមែន​កើតឡើង មិនមែន​ជាហេតុផង ដោយហេតុប្បច្ច័យ។

[៥២១] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

អតីតត្តិកហេតុទុកៈ នអតីតត្តិកនហេតុទុកៈ

[៥២២] ធម៌ជាបច្ចុប្បន្ន ជាហេតុ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាអតីត មិនមែន​ជាហេតុ ដោយហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ជាបច្ចុប្បន្ន ជាហេតុ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាអនាគត មិនមែន​ជាហេតុ ដោយហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ជាបច្ចុប្បន្ន ជាហេតុ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាអតីត មិនមែន​ជាហេតុផង មិនមែន​ជាអនាគត មិនមែន​ជាហេតុផង ដោយហេតុប្បច្ច័យ។

[៥២៣] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

អតីតារម្មណត្តិកហេតុទុកៈ

នអតីតារម្មណត្តិកនហេតុទុកៈ

[៥២៤] ធម៌មិនមែន​មានអារម្មណ៍ជាអតីត មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មានអារម្មណ៍ជាអតីត ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៥២៥] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ២១។

[៥២៦] ធម៌មិនមែន​មានអារម្មណ៍ជាអនាគត មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មានអារម្មណ៍ជាអតីត មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៥២៧] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។

អជ្ឈត្តត្តិកហេតុទុកៈ នអជ្ឈត្តត្តិកនហេតុទុកៈ

[៥២៨] ធម៌មិនមែន​ជាខាងក្រៅ មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាខាងក្នុង ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាខាងក្នុង មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាខាងក្រៅ ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៥២៩] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ២។

[៥៣០] ធម៌មិនមែន​ជាខាងក្រៅ មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាខាងក្នុង មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាខាងក្នុង មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាខាងក្រៅ មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៥៣១] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ២។

អជ្ឈត្តារម្មណត្តិកហេតុទុកៈ នអជ្ឈត្តារម្មណត្តិកនហេតុទុកៈ

[៥៣២] ធម៌មិនមែន​មានអារម្មណ៍ជាខាងក្នុង មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មានអារម្មណ៍ជាខាងក្នុង ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៥៣៣] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

[៥៣៤] ធម៌មិនមែន​មានអារម្មណ៍ជាខាងក្រៅ មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មានអារម្មណ៍ជាខាងក្នុង មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៥៣៥] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ២។

សនិទស្សនត្តិកហេតុទុកៈ

នសនិទស្សនត្តិកនហេតុទុកៈ

[៥៣៦] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។បេ។ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាហេតុក្តី មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាហេតុក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៥៣៧] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

[៥៣៨] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុក្តី មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៥៣៩] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

សនិទស្សនត្តិកសហេតុកទុកៈ

នសនិទស្សនត្តិកនសហេតុកទុកៈ

[៥៤០] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។បេ។ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុក្តី មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៥៤១] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

[៥៤២] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនមានហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមានហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៥៤៣] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

សនិទស្សនត្តិកហេតុសម្បយុត្តទុកៈ

នសនិទស្សនត្តិកនហេតុសម្បយុត្តទុកៈ

[៥៤៤] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រកប​ដោយហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ប្រកប​ដោយហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រកប​ដោយហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ប្រកប​ដោយហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។បេ។ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រកប​ដោយហេតុក្តី មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រកប​ដោយហេតុក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ប្រកប​ដោយហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៥៤៥] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

[៥៤៦] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រាសចាកហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ប្រាសចាកហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៥៤៧] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

សនិទស្សនត្តិកហេតុសហេតុកទុកៈ

នសនិទស្សនត្តិកនហេតុសហេតុកទុកៈ

[៥៤៨] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមានហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ជាហេតុ ទាំងប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៥៤៩] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៥៥០] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនមានហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៥៥១] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

សនិទស្សនត្តិកហេតុហេតុសម្បយុត្តទុកៈ

នសនិទស្សនត្តិកនហេតុហេតុសម្បយុត្តទុកៈ

[៥៥២] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាហេតុ ទាំងមិនមែន​ប្រាសចាកហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ជាហេតុ ទាំងប្រកប​ដោយហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៥៥៣] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៥៥៤] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រាសចាកហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ប្រកប​ដោយហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៥៥៥] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

សនិទស្សនត្តិកហេតុសហេតុកទុកៈ

នសនិទស្សនត្តិកនហេតុនសហេតុកទុកៈ

[៥៥៦] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាហេតុ និងមិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាហេតុ និងប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៥៥៧] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

[៥៥៨] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាហេតុ និងមិនមែន​ជាមិនមានហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាហេតុ និងមិនមានហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៥៥៩] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

សនិទស្សនត្តិកសនិទស្សនទុកៈ

នសនិទស្សនត្តិកនសនិទស្សនទុកៈ

[៥៦០] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមានការឃើញ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៥៦១] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។

សនិទស្សនត្តិកសប្បដិឃទុកៈ

នសនិទស្សនត្តិកនសប្បដិឃទុកៈ

[៥៦២] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ ប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ ប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ក្តី មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ ប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ

[៥៦៣] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៥៦៤] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនមានការប៉ះពាល់ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមានការប៉ះពាល់ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនមានការប៉ះពាល់ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមានការប៉ះពាល់ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។បេ។ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនមានការប៉ះពាល់ក្តី មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនមានការប៉ះពាល់ក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមានការប៉ះពាល់ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៥៦៥] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។

សនិទស្សនត្តិករូបីទុកៈ នសនិទស្សនត្តិកនរូបីទុកៈ

[៥៦៦] ធម៌មិនមែន​ជាប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមានរូប អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មានរូប ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៥៦៧] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៥៦៨] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនមានរូប អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមានរូប ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនមានរូប អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមានរូប ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។បេ។ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនមានរូបក្តី មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនមានរូបក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមានរូប ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៥៦៩] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

សនិទស្សនត្តិកលោកិយទុកៈ

នសនិទស្សនត្តិកនលោកិយទុកៈ

[៥៧០] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាលោកុត្តរៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ជាលោកុត្តរៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៥៧១] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

សនិទស្សនត្តិកកេនចិវិញ្ញេយ្យទុកៈ

នសនិទស្សនត្តិកនកេនចិវិញ្ញេយ្យទុកៈ

[៥៧២] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាធម៌គប្បីដឹងដោយវិញ្ញាណណានីមួយ​ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ ជាធម៌គប្បីដឹងដោយវិញ្ញាណណានីមួយ​ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាធម៌គប្បីដឹងដោយវិញ្ញាណណានីមួយ​ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ ជាធម៌គប្បីដឹងដោយវិញ្ញាណណានីមួយ​ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាធម៌គប្បីដឹងដោយវិញ្ញាណណានីមួយ​ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ ជាធម៌គប្បីដឹងដោយវិញ្ញាណណានីមួយ​ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។បេ។ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាធម៌គប្បីដឹងដោយវិញ្ញាណណានីមួយ​ក្តី មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាធម៌គប្បីដឹងដោយវិញ្ញាណណានីមួយ​ក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ ជាធម៌គប្បីដឹងដោយវិញ្ញាណណានីមួយ​ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាធម៌គប្បីដឹងដោយវិញ្ញាណណានីមួយ​ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ជាធម៌គប្បីដឹងដោយវិញ្ញាណណានីមួយ​ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាធម៌គប្បីដឹងដោយវិញ្ញាណណានីមួយ​ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ ជាធម៌គប្បីដឹងដោយវិញ្ញាណណានីមួយ​ផង មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ជាធម៌គប្បីដឹងដោយវិញ្ញាណណានីមួយ​ផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

[៥៧៣] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១៨។

[៥៧៤] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាធម៌គប្បីដឹងដោយវិញ្ញាណណានីមួយ​ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ ជាធម៌គប្បីដឹងដោយវិញ្ញាណណានីមួយ​ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៥៧៥] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១៨។

សនិទស្សនត្តិកអាសវទុកៈ

នសនិទស្សនត្តិកនោអាសវទុកៈ

[៥៧៦] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាអាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ជាអាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាអាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ជាអាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។បេ។ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាអាសវៈក្តី មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាអាសវៈក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ជាអាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៥៧៧] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

[៥៧៨] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាអាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាអាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាអាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាអាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាអាសវៈក្តី មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាអាសវៈក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាអាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៥៧៩] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

សនិទស្សនត្តិកសាសវទុកៈ

នសនិទស្សនត្តិកនសាសវទុកៈ

[៥៨០] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអាសវៈ ពឹងផ្អែកនឹងធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអាសវៈ ពឹងផ្អែកនឹងធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអាសវៈក្តី មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអាសវៈក្តី ពឹងផ្អែកនឹងធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៥៨១] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៥៨២] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនមានអាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមានអាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនមានអាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមានអាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។បេ។ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនមានអាសវៈក្តី មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនមានអាសវៈក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមានអាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៥៨៣] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

សនិទស្សនត្តិកអាសវសម្បយុត្តទុកៈ

នសនិទស្សនត្តិកនអាសវសម្បយុត្តទុកៈ

[៥៨៤] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រកប​ដោយអាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ប្រកប​ដោយអាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រកប​ដោយអាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ប្រកប​ដោយអាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។បេ។ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រកប​ដោយអាសវៈក្តី មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រកប​ដោយអាសវៈក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ប្រកប​ដោយអាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៥៨៥] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

[៥៨៦] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រាសចាកអាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ប្រាសចាកអាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៥៨៧] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

សនិទស្សនត្តិកអាសវសាសវទុកៈ

នសនិទស្សនត្តិកនអាសវសាសវទុកៈ

[៥៨៨] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមានអាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ជាអាសវៈ ទាំងប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមានអាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ជាអាសវៈ ទាំងប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។បេ។ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមានអាសវៈក្តី មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមានអាសវៈក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ជាអាសវៈ ទាំងប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៥៨៩] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

[៥៩០] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនមានអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមានអាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ជាអាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនមានអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមែន​អាសវៈក្តី មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនមានអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមែន​អាសវៈក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ជាអាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៥៩១] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

សនិទស្សនត្តិកអាសវអាសវសម្បយុត្តទុកៈ

នសនិទស្សនត្តិកនអាសវអាសវសម្បយុត្តទុកៈ

[៥៩២] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ប្រាសចាកអាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ជាអាសវៈ ទាំងប្រកប​ដោយអាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ប្រាសចាកអាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ជាអាសវៈ ទាំងប្រកប​ដោយអាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ប្រាសចាកអាសវៈក្តី មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ប្រាសចាកអាសវៈក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ជាអាសវៈ ទាំងប្រកប​ដោយអាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៥៩៣] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៥៩៤] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រាសចាកអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមែន​អាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ប្រកប​ដោយអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ជាអាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៥៩៥] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

សនិទស្សនត្តិកអាសវវិប្បយុត្តសាសវទុកៈ

នសនិទស្សនត្តិកអាសវវិប្បយុត្តនសាសវទុកៈ

[៥៩៦] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ ប្រាសចាកអាសវៈ និងមិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយនឹង​អាសវៈ ពឹងផ្អែកនឹងធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ប្រាសចាកអាសវៈ និងប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ ប្រាសចាកអាសវៈ និងមិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអាសវៈ ពឹងផ្អែកនឹងធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ប្រាសចាកអាសវៈ និងប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ ប្រាសចាកអាសវៈ និងមិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអាសវៈក្តី មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ ប្រាសចាកអាសវៈ និងមិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអាសវៈក្តី ពឹងផ្អែកនឹងធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ប្រាសចាកអាសវៈ និងប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៥៩៧] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៥៩៨] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ប្រាសចាកអាសវៈ និងមិនមែន​ជាមិនមានអាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ប្រាសចាកអាសវៈ និងមិនមានអាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ ប្រាសចាកអាសវៈ និងមិនមែន​ជាមិនមានអាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ប្រាសចាកអាសវៈ និងមិនមានអាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។បេ។ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ ប្រាសចាកអាសវៈ និងមិនមែន​ជាមិនមានអាសវៈក្តី មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ ប្រាសចាកអាសវៈ និងមិនមែន​ជាមិនមានអាសវៈក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ប្រាសចាកអាសវៈ និងមិនមានអាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៥៩៩] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

សនិទស្សនត្តិកឆគោច្ឆកទុកៈ

នសនិទស្សនត្តិកឆគោច្ឆកទុកៈ

[៦០០] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាសញ្ញោជនៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ជាសញ្ញោជនៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាគន្ថៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ជាគន្ថៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាឱឃៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ជាឱឃៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាយោគៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ជាយោគៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជានីវរណៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ជានីវរណៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាបរាមាសៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ជាបរាមាសៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

សនិទស្សនត្តិកសារម្មណទុកៈ

នសនិទស្សនត្តិកនសារម្មណទុកៈ

[៦០១] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអារម្មណ៍ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអារម្មណ៍ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអារម្មណ៍ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអារម្មណ៍ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។បេ។ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអារម្មណ៍ក្តី មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអារម្មណ៍ក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអារម្មណ៍ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៦០២] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

[៦០៣] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនមានអារម្មណ៍ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមានអារម្មណ៍ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៦០៤] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

សនិទស្សនត្តិកចិត្តទុកៈ

នសនិទស្សនត្តិកនោចិត្តទុកៈ

[៦០៥] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ជាចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ជាចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។បេ។ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាចិត្តក្តី មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាចិត្តក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ជាចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៦០៦] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

[៦០៧] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៦០៨] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

សនិទស្សនត្តិកចេតសិកទុកៈ

នសនិទស្សនត្តិកនចេតសិកទុកៈ

[៦០៩] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាចេតសិក អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ជាចេតសិក ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាចេតសិក អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ជាចេតសិក ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។បេ។ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាចេតសិកក្តី មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាចេតសិកក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ជាចេតសិក ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៦១០] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។ សេចក្តីបំប្រួញ។

សនិទស្សនត្តិកចិត្តសម្បយុត្តទុកៈ

នសនិទស្សនត្តិកនចិត្តសម្បយុត្តទុកៈ

[៦១១] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រកប​ដោយចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ប្រកប​ដោយចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រកប​ដោយចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ប្រកប​ដោយចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។បេ។ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រកប​ដោយចិត្តក្តី មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រកប​ដោយចិត្តក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ប្រកប​ដោយចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៦១២] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

សនិទស្សនត្តិកចិត្តសំសដ្ឋទុកៈ

នសនិទស្សនត្តិកនចិត្តសំសដ្ឋទុកៈ

[៦១៣] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ច្រឡំដោយចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ច្រឡំដោយចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ច្រឡំដោយចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ច្រឡំដោយចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។បេ។ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ច្រឡំដោយចិត្តក្តី មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ច្រឡំដោយចិត្តក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ច្រឡំដោយចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៦១៤] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

សនិទស្សនត្តិកចិត្តសមុដ្ឋានទុកៈ

នសនិទស្សនត្តិកនោចិត្តសមុដ្ឋានទុកៈ

[៦១៥] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​តាំងឡើងដោយចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ តាំងឡើងដោយចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៦១៦] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

សនិទស្សនត្តិកចិត្តសហភុទុកៈ

នសនិទស្សនត្តិកនោចិត្តសហភុទុកៈ

[៦១៧] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​កើតជាមួយ​នឹងចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ កើតជាមួយ​នឹងចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៦១៨] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

សនិទស្សនត្តិកចិត្តានុបរិវត្តិទុកៈ

នសនិទស្សនត្តិកនោចិត្តានុបរិវត្តិទុកៈ

[៦១៩] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅតាមចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ប្រព្រឹត្ត​ទៅតាមចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៦២០] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

សនិទស្សនត្តិកចិត្តសំសដ្ឋសមុដ្ឋានទុកៈ

នសនិទស្សនត្តិកនោចិត្តសំសដ្ឋសមុដ្ឋានទុកៈ

[៦២១] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ដែលមិនមែន​ច្រឡំ និងតាំងឡើងអំពីចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ច្រឡំ និងតាំងឡើងដោយចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៦២២] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

សនិទស្សនត្តិកចិត្តសំសដ្ឋសមុដ្ឋានសហភុទុកៈ

នសនិទស្សនត្តិកនោចិត្តសំសដ្ឋសមុដ្ឋានសហភុទុកៈ

[៦២៣] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ដែលមិនមែន​ច្រឡំ តាំងឡើង កើតជាមួយ​នឹងចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ដែលច្រឡំ តាំងឡើង កើតជាមួយ​នឹងចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៦២៤] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

សនិទស្សនត្តិកចិត្តសំសដ្ឋសមុដ្ឋានានុបរិវត្តិទុកៈ

នសនិទស្សនត្តិកនោចិត្តសំសដ្ឋសមុដ្ឋានានុបរិវត្តិទុកៈ

[៦២៥] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ដែលមិនមែន​ច្រឡំ តាំងឡើង ប្រព្រឹត្ត​ទៅតាមចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ដែលច្រឡំ តាំងឡើង ប្រព្រឹត្ត​ទៅតាមចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៦២៦] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

សនិទស្សនត្តិកអជ្ឈត្តិកទុកៈ

នសនិទស្សនត្តិកនអជ្ឈត្តិកទុកៈ

[៦២៧] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅខាងក្នុង អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ប្រព្រឹត្ត​ទៅខាងក្នុង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅខាងក្នុង អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ប្រព្រឹត្ត​ទៅខាងក្នុង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។បេ។ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅខាងក្នុងក្តី មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅខាងក្នុងក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ប្រព្រឹត្ត​ទៅខាងក្នុង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៦២៨] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

[៦២៩] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅខាងក្រៅ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ប្រព្រឹត្ត​ទៅខាងក្រៅ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៦៣០] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១១។

សនិទស្សនត្តិកឧបាទាទុកៈ

នសនិទស្សនត្តិកនឧបាទាទុកៈ

[៦៣១] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាឧបាទា អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ជាឧបាទា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៦៣២] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៦៣៣] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាឧបាទា អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាឧបាទា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។បេ។ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាឧបាទា អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាឧបាទា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាឧបាទា អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាឧបាទាផង មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាឧបាទាផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

[៦៣៤] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១៨។

សនិទស្សនត្តិកឧបាទិន្នទុកៈ

នសនិទស្សនត្តិកនឧបាទិន្នទុកៈ

[៦៣៥] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ដែលមិនមែន​កម្មប្រកប​ដោយកិលេស (មានតណ្ហាជាដើម) កាន់យកហើយ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ដែលកម្មប្រកប​ដោយកិលេស កាន់យកហើយ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ ដែលមិនមែន​កម្មប្រកប​ដោយកិលេស កាន់យកហើយ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ដែលកម្មប្រកប​ដោយកិលេស កាន់យកហើយ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។បេ។ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ ដែលមិនមែន​កម្មប្រកប​ដោយកិលេស កាន់យកហើយក្តី មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ ដែលមិនមែន​កម្មប្រកប​ដោយកិលេស កាន់យកហើយក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ដែលកម្មប្រកប​ដោយកិលេស កាន់យកហើយ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៦៣៦] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

សនិទស្សនត្តិកឧបាទានគោច្ឆកទុកៈ

នសនិទស្សនត្តិកនោឧបាទានគោច្ឆកទុកៈ

[៦៣៧] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាឧបាទាន អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ជាឧបាទាន ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៦៣៨] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

សនិទស្សនត្តិកកិលេសគោច្ឆកទុកៈ

នសនិទស្សនត្តិកនោកិលេសគោច្ឆកទុកៈ

[៦៣៩] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាកិលេស អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ជាកិលេស ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៦៤០] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

សនិទស្សនត្តិកទស្សនេនបហាតព្វទុកៈ

នសនិទស្សនត្តិកនទស្សនេនបហាតព្វទុកៈ

[៦៤១] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ត្រូវលះដោយទស្សនៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ត្រូវលះដោយទស្សនៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៦៤២] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

[៦៤៣] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនមែន​ត្រូវលះដោយទស្សនៈ ពឹងផ្អែកនឹងធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ត្រូវលះដោយទស្សនៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនមែន​ត្រូវលះដោយទស្សនៈ ពឹងផ្អែកនឹងធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ត្រូវលះដោយទស្សនៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនមែន​ត្រូវលះដោយទស្សនៈក្តី មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនមែន​ត្រូវលះដោយទស្សនៈក្តី ពឹងផ្អែកនឹងធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ត្រូវលះដោយទស្សនៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៦៤៤] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

សនិទស្សនត្តិកភាវនាយបហាតព្វទុកៈ

នសនិទស្សនត្តិកនភាវនាយបហាតព្វទុកៈ

[៦៤៥] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ត្រូវលះដោយភាវនា អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ត្រូវលះដោយភាវនា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៦៤៦] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

[៦៤៧] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនមែន​ត្រូវលះដោយភាវនា ពឹងផ្អែកនឹងធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ត្រូវលះដោយភាវនា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៦៤៨] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

សនិទស្សនត្តិកទស្សនេនបហាតព្វហេតុកទុកៈ

នសនិទស្សនត្តិកនទស្សនេនបហាតព្វហេតុកទុកៈ

[៦៤៩] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​មានហេតុត្រូវលះដោយទស្សនៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មានហេតុត្រូវលះដោយទស្សនៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៦៥០] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

[៦៥១] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនមែន​មានហេតុត្រូវលះដោយទស្សនៈ ពឹងផ្អែកនឹងធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​មានហេតុត្រូវលះដោយទស្សនៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៦៥២] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

សនិទស្សនត្តិកភាវនាយបហាតព្វហេតុកទុកៈ

នសនិទស្សនត្តិកនភាវនាយបហាតព្វហេតុកទុកៈ

[៦៥៣] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមានហេតុត្រូវលះដោយភាវនា អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មានហេតុត្រូវលះដោយភាវនា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៦៥៤] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

[៦៥៥] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនមែន​មានហេតុត្រូវលះដោយភាវនា អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​មានហេតុត្រូវលះដោយភាវនា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៦៥៦] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

សនិទស្សនត្តិកសវិតក្កទុកៈ

នសនិទស្សនត្តិកនសវិតក្កទុកៈ

[៦៥៧] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រកប​ដោយវិតក្កៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ប្រកប​ដោយវិតក្កៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រកប​ដោយវិតក្កៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ប្រកប​ដោយវិតក្កៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។បេ។ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រកប​ដោយវិតក្កៈក្តី មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រកប​ដោយវិតក្កៈក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ប្រកប​ដោយវិតក្កៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៦៥៨] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

[៦៥៩] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនមានវិតក្កៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមានវិតក្កៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនមានវិតក្កៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមានវិតក្កៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនមានវិតក្កៈក្តី មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនមានវិតក្កៈក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមានវិតក្កៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៦៦០] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

សនិទស្សនត្តិកសវិចារទុកៈ

នសនិទស្សនត្តិកនសវិចារទុកៈ

[៦៦១] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រកប​ដោយវិចារៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ប្រកប​ដោយវិចារៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៦៦២] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

[៦៦៣] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនមានវិចារៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមានវិចារៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនមានវិចារៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមានវិចារៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនមានវិចារៈក្តី មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនមានវិចារៈក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមានវិចារៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៦៦៤] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

សនិទស្សនត្តិកសប្បីតិកទុកៈ

នសនិទស្សនត្តិកនសប្បីតិកទុកៈ

[៦៦៥] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងបីតិ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងបីតិ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងបីតិ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងបីតិ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។បេ។ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ នឹងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងបីតិក្តី មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងបីតិក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងបីតិ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៦៦៦] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

[៦៦៧] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនមានបីតិ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមានបីតិ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនមានបីតិ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមានបីតិ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនមានបីតិក្តី មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនមានបីតិក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមានបីតិ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៦៦៨] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

សនិទស្សនត្តិកបីតិសហគតទុកៈ

នសនិទស្សនត្តិកនបីតិសហគតទុកៈ

[៦៦៩] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រកប​ដោយបីតិ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ប្រកប​ដោយបីតិ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រកប​ដោយបីតិ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ប្រកប​ដោយបីតិ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។បេ។ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រកប​ដោយបីតិក្តី មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រកប​ដោយបីតិក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ប្រកប​ដោយបីតិ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៦៧០] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

[៦៧១] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនប្រកប​ដោយបីតិ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រកប​ដោយបីតិ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៦៧២] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

សនិទស្សនត្តិកសុខសហគតទុកៈ

នសនិទស្សនត្តិកនសុខសហគតទុកៈ

[៦៧៣] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រកប​ដោយសុខ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ប្រកប​ដោយសុខ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៦៧៤] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

[៦៧៥] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនមែន​ប្រកប​ដោយសុខ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រកប​ដោយសុខ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៦៧៦] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

សនិទស្សនត្តិកឧបេក្ខាសហគតទុកៈ

នសនិទស្សនត្តិកនឧបេក្ខាសហគតទុកៈ

[៦៧៧] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រកប​ដោយឧបេក្ខា អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ប្រកប​ដោយឧបេក្ខា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រកប​ដោយឧបេក្ខា អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ប្រកប​ដោយឧបេក្ខា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។បេ។ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រកប​ដោយឧបេក្ខាក្តី មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រកប​ដោយឧបេក្ខាក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ប្រកប​ដោយឧបេក្ខា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៦៧៨] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

[៦៧៩] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនមែន​ប្រកប​ដោយឧបេក្ខា អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រកប​ដោយឧបេក្ខា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៦៨០] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

សនិទស្សនត្តិកកាមាវចរទុកៈ

នសនិទស្សនត្តិកនកាមាវចរទុកៈ

[៦៨១] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាកាមាវចរ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ជាកាមាវចរ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៦៨២] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៦៨៣] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាកាមាវចរ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាកាមាវចរ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។បេ។ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាកាមាវចរក្តី មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាកាមាវចរក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាកាមាវចរ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៦៨៤] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

សនិទស្សនត្តិករូបាវចរទុកៈ

នសនិទស្សនត្តិកនរូបាវចរទុកៈ

[៦៨៥] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជារូបាវចរ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ជារូបាវចរ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៦៨៦] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

[៦៨៧] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនមែន​ជារូបាវចរ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជារូបាវចរ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៦៨៨] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

សនិទស្សនត្តិកអរូបាវចរទុកៈ

នសនិទស្សនត្តិកនអរូបាវចរទុកៈ

[៦៨៩] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាអរូបាវចរ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ជាអរូបាវចរ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៦៩០] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

[៦៩១] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាអរូបាវចរ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាអរូបាវចរ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៦៩២] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

សនិទស្សនត្តិកបរិយាបន្នទុកៈ

នសនិទស្សនត្តិកនបរិយាបន្នទុកៈ

[៦៩៣] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាអបរិយាបន្នៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ជាបរិយាបន្នៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៦៩៤] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៦៩៥] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាអបរិយាបន្នៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ជាអបរិយាបន្នៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាអបរិយាបន្នៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ជាអបរិយាបន្នៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។បេ។ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាអបរិយាបន្នៈក្តី មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាអបរិយាបន្នៈក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ជាអបរិយាបន្នៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៦៩៦] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

សនិទស្សនត្តិកនិយ្យានិកទុកៈ

នសនិទស្សនត្តិកននិយ្យានិកទុកៈ

[៦៩៧] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជានិយ្យានិកៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ជានិយ្យានិកៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៦៩៨] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

[៦៩៩] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនមាននិយ្យានិកៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមាននិយ្យានិកៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៧០០] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

សនិទស្សនត្តិកនិយតទុកៈ

នសនិទស្សនត្តិកននិយតទុកៈ

[៧០១] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ទៀង អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ទៀង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៧០២] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

[៧០៣] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនទៀង ពឹងផ្អែកនឹងធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនទៀង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៧០៤] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

សនិទស្សនត្តិកសឧត្តរទុកៈ

នសនិទស្សនត្តិកនសឧត្តរទុកៈ

[៧០៥] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រកប​ដោយឧត្តរៈ ពឹងផ្អែកនឹងធម៌មិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ ប្រកប​ដោយឧត្តរៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៧០៦] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៧០៧] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនមានឧត្តរៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមានឧត្តរៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៧០៨] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

សនិទស្សនត្តិកសរណទុកៈ

នសនិទស្សនត្តិកនសរណទុកៈ

[៧០៩] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រកប​ដោយរណៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ប្រកប​ដោយរណៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៧១០] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

[៧១១] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនមានរណៈ ពឹងផ្អែកនឹងធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមានរណៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៧១២] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

សហជាតវារៈក្តី សម្បយុត្តវារៈក្តី ដូចគ្នានឹងបដិច្ចវារៈដែរ។

[៧១៣] ធម៌ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមានរណៈ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនមានរណៈ ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ។

អនុលោមក្តី បច្ចនីយៈក្តី អនុលោមប្បច្ចនីយៈក្តី បច្ចនីយានុលោមក្តី នៃបញ្ហាវារៈ ក្នុងកុសលត្តិកៈ លោករាប់ហើយយ៉ាងណា បណ្ឌិតគប្បីរាប់យ៉ាងនោះដែរ។

ចប់ អនុលោមប្បច្ចនីយត្តិកទុកប្បដ្ឋាន។

អនុលោមប្បច្ចនីយត្តិកត្តិកប្បដ្ឋាន

កុសលត្តិកវេទនាត្តិកៈ

នកុសលត្តិកនវេទនាត្តិកៈ

[៧១៤] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ប្រកប​ដោយសុខវេទនា អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ប្រកប​ដោយសុខវេទនា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ប្រកប​ដោយសុខវេទនា អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ប្រកប​ដោយសុខវេទនា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។បេ។ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ប្រកប​ដោយសុខវេទនាក្តី មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ប្រកប​ដោយសុខវេទនាក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ប្រកប​ដោយសុខវេទនា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។

[៧១៥] ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ប្រកប​ដោយសុខវេទនា អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល ប្រកប​ដោយសុខវេទនា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ប្រកប​ដោយសុខវេទនា អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល ប្រកប​ដោយសុខវេទនា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។បេ។ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ប្រកប​ដោយសុខវេទនាក្តី មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ប្រកប​ដោយសុខវេទនាក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល ប្រកប​ដោយសុខវេទនា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។

[៧១៦] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ប្រកប​ដោយសុខវេទនា អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាកតៈ ប្រកប​ដោយសុខវេទនា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ប្រកប​ដោយសុខវេទនា អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាកតៈ ប្រកប​ដោយសុខវេទនា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ប្រកប​ដោយសុខវេទនាក្តី មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ប្រកប​ដោយសុខវេទនាក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាកតៈ ប្រកប​ដោយសុខវេទនា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៧១៧] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១៣ ក្នុងអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៩ ក្នុងអវិគតប្បច្ច័យ មានវារៈ១៣។

[៧១៨] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ប្រកប​ដោយសុខវេទនា អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាកតៈ ប្រកប​ដោយសុខវេទនា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៧១៩] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ប្រកប​ដោយសុខវេទនា អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ប្រកប​ដោយសុខវេទនា ទើបកើតឡើង ព្រោះនអារម្មណប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអកុលស មិនមែន​ប្រកប​ដោយសុខវេទនា អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ប្រកប​ដោយសុខវេទនា ទើបកើតឡើង ព្រោះនអារម្មណប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ប្រកប​ដោយសុខវេទនាក្តី មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ប្រកប​ដោយសុខវេទនាក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ប្រកប​ដោយសុខវេទនា ទើបកើតឡើង ព្រោះនអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ប្រកប​ដោយសុខវេទនា អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល ប្រកប​ដោយសុខវេទនា ទើបកើតឡើង ព្រោះនអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ប្រកប​ដោយសុខវេទនា អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាកតៈ ប្រកប​ដោយសុខវេទនា ទើបកើតឡើង ព្រោះនអារម្មណប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ប្រកប​ដោយសុខវេទនា អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាកតៈ ប្រកប​ដោយសុខវេទនា ទើបកើតឡើង ព្រោះនអារម្មណប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ប្រកប​ដោយសុខវេទនាក្តី មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ប្រកប​ដោយសុខវេទនាក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាកតៈ ប្រកប​ដោយសុខវេទនា ទើបកើតឡើង ព្រោះនអារម្មណប្បច្ច័យមានវារៈ៣។

[៧២០] ក្នុងនហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣ ក្នុងនអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៩ ក្នុងនអធិបតិប្បច្ច័យ មានវារៈ១៣ ក្នុងនោវិគតប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។

[៧២១] ក្នុងនអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៩ ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៧២២] ក្នុងអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៣ ព្រោះនហេតុប្បច្ច័យ។

សហជាតវារៈក្តី បច្ចយវារៈក្តី និស្សយវារៈក្តី សំសដ្ឋវារៈក្តី សម្បយុត្តវារៈក្តី ដូចគ្នានឹងបដិច្ចវារៈដែរ។

[៧២៣] ធម៌ជាកុសល ប្រកប​ដោយសុខវេទនា ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ប្រកប​ដោយសុខវេទនា ដោយហេតុប្បច្ច័យ។បេ។ ក្នុងអារម្មណបុ្បច្ច័យ មានវារៈ១៨។

បញ្ហាវារៈ បណ្ឌិតគប្បីឲ្យពិស្តារផងចុះ។

[៧២៤] ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ប្រកប​ដោយទុក្ខវេទនា អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល ប្រកប​ដោយទុក្ខវេទនា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ប្រកប​ដោយទុក្ខវេទនា អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល ប្រកប​ដោយទុក្ខវេទនា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។បេ។ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ប្រកប​ដោយទុក្ខវេទនាក្តី មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ប្រកប​ដោយទុក្ខវេទនាក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល ប្រកប​ដោយទុក្ខវេទនា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៧២៥] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥ ក្នុងអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៦ ក្នុងអវិគតប្បច្ច័យ មានវារៈ៨។

[៧២៦] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ប្រកប​ដោយទុក្ខវេទនា អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាកតៈ ប្រកប​ដោយទុក្ខវេទនា ទើបកើតឡើង ព្រោះនហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ប្រកប​ដោយទុក្ខវេទនា អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាកតៈ ប្រកប​ដោយទុក្ខវេទនា ទើបកើតឡើង ព្រោះនហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ប្រកប​ដោយទុក្ខវេទនាក្តី មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ប្រកប​ដោយទុក្ខវេទនាក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាកតៈ ប្រកប​ដោយទុក្ខវេទនា ទើបកើតឡើង ព្រោះនហេតុប្បច្ច័យ។

[៧២៧] ក្នុងនហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

សហជាតវារៈក្តី បញ្ហាវារៈក្តី បណ្ឌិតគប្បីឲ្យពិស្តារផងចុះ។

[៧២៨] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ប្រកប​ដោយអទុក្ខមសុខវេទនា អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ប្រកប​ដោយអទុក្ខមសុខវេទនា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៧២៩] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១៣ សេចក្តីពិស្តារ មានគ្រប់បច្ច័យទាំងអស់។

កុសលត្តិកវិបាកត្តិកៈ នកុសលត្តិកនវិបាកត្តិកៈ

[៧៣០] ធម៌មិនមែន​ជាវិបាក មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាវិបាក ជាអព្យាកតៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៧៣១] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៧៣២] ធម៌មិនមែន​មានវិបាកជាប្រក្រតី មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌មានវិបាកជាប្រក្រតី ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​មានវិបាកជាប្រក្រតី មិនមែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌មានវិបាកជាប្រក្រតី ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​មានវិបាកជាប្រក្រតី មិនមែន​ជាកុសលក្តី មិនមែន​មានវិបាកជាប្រក្រតី មិនមែន​ជាអកុសលក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មានវិបាកជាប្រក្រតី ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​មានវិបាកជាប្រក្រតី មិនមែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌មានវិបាកជាប្រក្រតី ជាអកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​មានវិបាកជាប្រក្រតី មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌មានវិបាកជាប្រក្រតី ជាអកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​មានវិបាកធម៌ជាប្រក្រតី មិនមែន​ជាកុសលក្តី មិនមែន​មានវិបាកធម៌ជាប្រក្រតី មិនមែន​ជាអកុសលក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មានវិបាកជាប្រក្រតី ជាអកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៧៣៣] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

[៧៣៤] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​វិបាក ទាំងមិនមែន​មានវិបាកជាប្រក្រតី មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាវិបាក ទាំងមិនមែន​មានវិបាកជាប្រក្រតី ជាអព្យាកតៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​វិបាក ទាំងមិនមែន​មានវិបាកជាប្រក្រតី មិនមែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាវិបាក ទាំងមិនមែន​មានវិបាកជាប្រក្រតី ជាអព្យាកតៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​វិបាក ទាំងមិនមែន​មានវិបាកជាប្រក្រតី មិនមែន​ជាអកុសលក្តី មិនមែន​ជាមិនមែន​វិបាក ទាំងមិនមែន​មានវិបាកជាប្រក្រតី មិនមែន​ជាអកុសលក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាវិបាក ទាំងមិនមែន​មានវិបាកជាប្រក្រតី ជាអព្យាកតៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៧៣៥] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

កុសលត្តិកឧបាទិន្នុបាទានិយត្តិកៈ

នកុសលត្តិកនឧបាទិន្នុបាទានិយត្តិកៈ

[៧៣៦] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ដែលកម្មប្រកប​ដោយកិលេស (មានតណ្ហាជាដើម) កាន់យក និងជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាកតៈ ដែលកម្មប្រកប​ដោយកិលេសកាន់យក និងជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ដែលកម្មប្រកប​ដោយកិលេសកាន់យក និងជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាកតៈ ដែលកម្មប្រកប​ដោយកិលេសកាន់យក និងជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ដែលកម្មប្រកប​ដោយកិលេសកាន់យក និងជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទានក្តី មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ដែលកម្មប្រកប​ដោយកិលេសកាន់យក និងជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទានក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាកតៈ ដែលកម្មប្រកប​ដោយកិលេសកាន់យក និងជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ

[៧៣៧] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៧៣៨] ធម៌ជាកុសល ដែលកម្មប្រកប​ដោយកិលេសមិនកាន់យក តែជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ដែលកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យក តែជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ … មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ដែលកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យក តែជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន … ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ដែលកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យក តែជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទានផង មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ដែលកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យក តែជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទានផង ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ។ ក្នុងអកុសល មានវារៈ៣។ ក្នុងអព្យាកតអនុបាទិន្នុបាទានិយៈ មានវារៈ៣ដែរ។បេ។

[៧៣៩] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ដែលកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យក តែជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ដែលកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យក តែជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ដែលកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យក តែជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាកតៈ ដែលកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យក តែជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៧៤០] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

កុសលត្តិកសង្កិលិដ្ឋសង្កិលេសិកត្តិកៈ

នកុសលត្តិកនសង្កិលិដ្ឋសង្កិលេសិកត្តិកៈ

[៧៤១] ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​សៅហ្មង ទាំងគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មង អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល ដែលសៅហ្មង ទាំងគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៧៤២] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៧៤៣] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាមិនសៅហ្មង តែគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មង អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ដែលមិនសៅហ្មង តែគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៧៤៤] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៧៤៥] ធម៌មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ មិនមែន​ជាមិនសៅហ្មង តែគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មង ពឹងផ្អែកនឹងធម៌ជាអព្យាកតៈ ដែលមិនសៅហ្មង តែគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មង … មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាមិនសៅហ្មង តែគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មង … មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាមិនសៅហ្មង តែគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មង … ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាមិនសៅហ្មង តែគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មងក្តី មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ មិនមែន​ជាមិនសៅហ្មង តែគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មងក្តី … ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាមិនសៅហ្មង តែគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មងក្តី មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ មិនមែន​ជាមិនសៅហ្មង តែគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មងក្តី … ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាមិនសៅហ្មង តែគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មងក្តី មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាមិនសៅហ្មង តែគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មងក្តី ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៧៤៦] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

[៧៤៧] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាមិនសៅហ្មង ទាំងមិនគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មង អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល មិនមែន​សៅហ្មង តែគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាមិនសៅហ្មង ទាំងមិនគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មង អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាកតៈ មិនមែន​សៅហ្មង ទាំងមិនគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៧៤៨] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

កុសលត្តិកវិតក្កត្តិកៈ នកុសលត្តិកនវិតក្កត្តិកៈ

[៧៤៩] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ប្រកប​ដោយវិតក្កៈ និងប្រកប​ដោយវិចារៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ប្រកប​ដោយវិតក្កៈ និងប្រកប​ដោយវិចារៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៧៥០] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១៣។ ក្នុងកុសល មានវារៈ៥ ក្នុងអកុសល មានវារៈ៥ ក្នុងអព្យាកតៈ មានវារៈ៣។

[៧៥១] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាមិនមានវិតក្កៈ មានត្រឹមតែវិចារៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល មិនមានវិតក្កៈ មានត្រឹមតែវិចារៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៧៥២] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១៣។

[៧៥៣] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាមិនមានវិតក្កៈ និងមិនមានវិចារៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល មិនមានវិតក្កៈ និងមិនមានវិចារៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៧៥៤] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

កុសលត្តិកបីតិត្តិកៈ នកុសលត្តិកនបីតិត្តិកៈ

[៧៥៥] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងបីតិ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងបីតិ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។

[៧៥៦] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១៣។

[៧៥៧] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងសុខ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងសុខ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។

[៧៥៨] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១៣។

[៧៥៩] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងឧបេក្ខា អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងឧបេក្ខា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។

[៧៦០] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១៣។

កុសលត្តិកទស្សនត្តិកៈ នកុសលត្តិកនទស្សនត្តិកៈ

[៧៦១] ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល ដែលមិនមែន​ត្រូវលះដោយទស្សនៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល ដែលត្រូវលះដោយទស្សនៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៧៦២] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៧៦៣] ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល ដែលមិនមែន​ត្រូវលះដោយភាវនា អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល ដែលត្រូវលះដោយភាវនា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៧៦៤] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៧៦៥] ធម៌មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ ដែលមិនមែន​ជាមិនមែន​ត្រូវលះដោយទស្សនៈ និងមិនមែន​ត្រូវលះដោយភាវនា អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាកតៈ ដែលមិនមែន​ត្រូវលះដោយទស្សនៈ និងមិនមែន​ត្រូវលះដោយភាវនា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៧៦៦] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

កុសលត្តិកទស្សនេនបហាតព្វហេតុកត្តិកៈ

នកុសលត្តិកនទស្សនេនបហាតព្វហេតុកត្តិកៈ

[៧៦៧] ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល ដែលមិនមែន​មានហេតុត្រូវលះដោយទស្សនៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល ដែលមានហេតុត្រូវលះដោយទស្សនៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៧៦៨] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៧៦៩] ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល ដែលមិនមែន​មានហេតុត្រូវលះដោយភាវនា អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល ដែលមានហេតុត្រូវលះដោយភាវនា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៧៧០] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៧៧១] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល ដែលមិនមែន​ជាមិនមែន​មានហេតុត្រូវលះដោយទស្សនៈ និងមិនមែន​ត្រូវលះដោយភាវនា អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល ដែលមិនមែន​មានហេតុត្រូវលះដោយទស្សនៈ និងមិនមែន​ត្រូវលះដោយភាវនា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៧៧២] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៧៧៣] ធម៌មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ ដែលមិនមែន​ជាមិនមែន​មានហេតុត្រូវលះដោយទស្សនៈ និងមិនមែន​ត្រូវលះដោយភាវនា ពឹងផ្អែកនឹងធម៌ជាអព្យាកតៈ ដែលមិនមែន​មានហេតុត្រូវលះដោយទស្សនៈ និងមិនមែន​ត្រូវលះដោយភាវនា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៧៧៤] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

កុសលត្តិកអាចយគាមិត្តិកៈ

នកុសលត្តិកនអាចយគាមិត្តិកៈ

[៧៧៥] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើង អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៧៧៦] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

[៧៧៧] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាមិនដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើង អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល មិនដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៧៧៨] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៧៧៩] ធម៌មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ មិនមែន​ជាមិនដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើង និងមិនមែន​ជាមិនដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើង ពឹងផ្អែកនឹងធម៌ជាអព្យាកតៈ មិនមែន​ដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើង និងមិនមែន​ជាមិនដល់​នូវការសន្សំកពូនឡើង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៧៨០] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។

កុសលត្តិកសេក្ខត្តិកៈ នកុសលត្តិកនសេក្ខត្តិកៈ

[៧៨១] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាសេក្ខៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ជាសេក្ខៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។ មូល២ មានវារៈ៦។

[៧៨២] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាអសេក្ខៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាកតៈ ជាអសេក្ខៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៧៨៣] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៧៨៤] ធម៌មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាសេក្ខៈ និងមិនមែន​ជាអសេក្ខៈ ពឹងផ្អែកនឹងធម៌ជាអព្យាកតៈ មិនមែន​ជាសេក្ខៈ និងមិនមែន​ជាអសេក្ខៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៧៨៥] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។

កុសលត្តិកបរិត្តត្តិកៈ នកុសលត្តិកនបរិត្តត្តិកៈ

[៧៨៦] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាសភាពតូចឆ្មារ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាកតៈ ជាសភាពតូចឆ្មារ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៧៨៧] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៧៨៨] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ដល់​នូវសភាពធំ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ដល់​នូវសភាពធំ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៧៨៩] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

[៧៩០] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​មានប្រមាណមិនបាន អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល មានប្រមាណមិនបាន ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៧៩១] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

កុសលត្តិកបរិត្តារម្មណត្តិកៈ

នកុសលត្តិកនបរិត្តារម្មណត្តិកៈ

[៧៩២] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​មានអារម្មណ៍តូចឆ្មារ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល មានអារម្មណ៍តូចឆ្មារ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៧៩៣] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។

[៧៩៤] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​មានអារម្មណ៍ដល់​នូវសភាពធំ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល មានអារម្មណ៍ដល់​នូវសភាពធំ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៧៩៥] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។

[៧៩៦] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​មានអារម្មណ៍ប្រមាណមិនបាន អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល មានអារម្មណ៍ប្រមាណមិនបាន ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៧៩៧] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

កុសលត្តិកហីនត្តិកៈ នកុសលត្តិកនហីនត្តិកៈ

[៧៩៨] ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ថោកទាប អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល ថោកទាប ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៧៩៩] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៨០០] ធម៌មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ មិនមែន​ជាកណ្តាល ពឹងផ្អែកនឹងធម៌ជាអព្យាកតៈ ជាកណ្តាល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៨០១] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

[៨០២] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ឧត្តម អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល ឧត្តម ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៨០៣] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។

កុសលត្តិកមិច្ឆត្តត្តិកៈ នកុសលត្តិកនមិច្ឆត្តត្តិកៈ

[៨០៤] ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​មានសភាពខុស និងទៀង អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល មានសភាពខុស និងទៀង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៨០៥] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៨០៦] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​មានសភាពត្រូវ និងទៀង អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល មានសភាពត្រូវ និងទៀង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៨០៧] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៨០៨] ធម៌មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ មិនមែន​ជាមិនទៀង ពឹងផ្អែកនឹងធម៌ជាអព្យាកតៈ មិនទៀង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៨០៩] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។

កុសលត្តិកមគ្គារម្មណត្តិកៈ

នកុសលត្តិកនមគ្គារម្មណត្តិកៈ

[៨១០] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​មានមគ្គជាអារម្មណ៍ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល មានមគ្គជាអារម្មណ៍ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៨១១] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

[៨១២] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​មានមគ្គជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល មានមគ្គជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៨១៣] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៨១៤] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​មានមគ្គជាអធិបតិ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល មានមគ្គជាអធិបតិ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៨១៥] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

កុសលត្តិកឧប្បន្នត្តិកៈ

នកុសលត្តិកនឧប្បន្នត្តិកៈ

[៨១៦] ធម៌ជាកុសល មិនទាន់កើតឡើងហើយ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាមិនទាន់កើតឡើងហើយ ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ។

[៨១៧] ក្នុងអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៦ ធម៌ដែលកើតឡើង ដូចគ្នានឹងធម៌ដែលមិនទាន់កើតឡើងហើយ។

កុសលត្តិកអតីតត្តិកៈ

នកុសលត្តិកនអតីតត្តិកៈ

[៨១៨] ធម៌ជាកុសល ជាអតីត ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាអតីត ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ។

[៨១៩] ក្នុងអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

អនាគត ដូចគ្នានឹងអតីតដែរ។

កុសលត្តិកអតីតារម្មណត្តិកៈ

នកុសលត្តិកនអតីតារម្មណត្តិកៈ

[៨២០] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​មានអារម្មណ៍ជាអតីត អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល មានអារម្មណ៍ជាអតីត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៨២១] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។

[៨២២] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​មានអារម្មណ៍ជាអនាគត អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល មានអារម្មណ៍ជាអនាគត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៨២៣] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។

[៨២៤] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​មានអារម្មណ៍ជាបច្ចុប្បន្ន អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល មានអារម្មណ៍ជាបច្ចុប្បន្ន ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៨២៥] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។

កុសលត្តិកអជ្ឈត្តារម្មណត្តិកៈ

នកុសលត្តិកនអជ្ឈត្តារម្មណត្តិកៈ

[៨២៦] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​មានអារម្មណ៍ជាខាងក្នុង អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល មានអារម្មណ៍ជាខាងក្នុង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៨២៧] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។

[៨២៨] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​មានអារម្មណ៍ជាខាងក្រៅ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល មានអារម្មណ៍ជាខាងក្រៅ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៨២៩] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។

កុសលត្តិកសនិទស្សនត្តិកៈ

នកុសលត្តិកនសនិទស្សនត្តិកៈ

[៨៣០] ធម៌ជាអព្យាកតៈ ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ។

[៨៣១] ក្នុងអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

បទដែលគួរដឹង បណ្ឌិតគប្បីធ្វើឲ្យមានវារៈ៣ផងចុះ។

[៨៣២] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាកតៈ មិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាកតៈ មិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ក្តី មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាកតៈ មិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៨៣៣] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៨៣៤] ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ក្តី មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ក្តី មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាកតៈ មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាកតៈ មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ក្តី មិនមែន​ជាអកុសល មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអព្យាកតៈ មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកុសល មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ផង ជាអព្យាកតៈ មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាកុសល មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអកុសល មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ផង ជាអព្យាកតៈ មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៨៣៥] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១៥។

វេទនាត្តិកកុសលត្តិកៈ នវេទនាត្តិកនកុសលត្តិកៈ

[៨៣៦] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយសុខវេទនា មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយសុខវេទនា ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយទុក្ខវេទនា មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយសុខវេទនា ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយអទុក្ខមសុខវេទនា មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយសុខវេទនា ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយសុខវេទនា មិនមែន​ជាកុសលក្តី មិនមែន​ប្រកប​ដោយអទុក្ខមសុខវេទនា មិនមែន​ជាកុសលក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយសុខវេទនា ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយទុក្ខវេទនា មិនមែន​ជាកុសលក្តី មិនមែន​ប្រកប​ដោយអទុក្ខមសុខវេទនា មិនមែន​ជាកុសលក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយសុខវេទនា ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយសុខវេទនា មិនមែន​ជាកុសលក្តី មិនមែន​ប្រកប​ដោយទុក្ខវេទនា មិនមែន​ជាកុសលក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយសុខវេទនា ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយសុខវេទនា មិនមែន​ជាកុសលក្តី មិនមែន​ប្រកប​ដោយទុក្ខវេទនា មិនមែន​ជាកុសលក្តី មិនមែន​ប្រកប​ដោយអទុក្ខមសុខវេទនា មិនមែន​ជាកុសលក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយសុខវេទនា ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៧។ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយអទុក្ខមសុខវេទនា មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយអទុក្ខមសុខវេទនា ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៧។

[៨៣៧] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១៤។

[៨៣៨] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយសុខវេទនា មិនមែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយសុខវេទនា ជាអកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៧។ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយទុក្ខវេទនា ជាអកុសល … មានវារៈ៧។ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយអទុក្ខមសុខវេទនា ជាអកុសល … មានវារៈ៧។ មានបញ្ហា២១។

[៨៣៩] ធម៌ប្រកប​ដោយសុខវេទនា ជាអព្យាកតៈ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយសុខវេទនា មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ។ សេចក្តីបំប្រួញ។

ធម៌ជាអព្យាកតៈ រមែងកើតឡើង មានវារៈ៣ គ្រប់ៗបទ ការផ្លាស់ប្តូរនៃវេទនា ប្រព្រឹត្ត​ទៅក្នុងបញ្ហា២១ បណ្ឌិតគប្បីធ្វើនូវអព្យាកតមូល ប្រកប​ដោយទុក្ខវេទនាផង នូវអព្យាកតមូល ប្រកប​ដោយអទុក្ខមសុខវេទនាផង។

វិបាកត្តិកកុសលត្តិកៈ នវិបាកត្តិកនកុសលត្តិកៈ

[៨៤០] ធម៌មិនមែន​មានវិបាកធម៌ជាប្រក្រតី មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌មានវិបាកធម៌ជាប្រក្រតី ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៨៤១] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៨៤២] ធម៌មិនមែន​មានវិបាកធម៌ជាប្រក្រតី មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌មានវិបាកធម៌ជាប្រក្រតី ជាអកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៨៤៣] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៨៤៤] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាវិបាក និងមិនមែន​មានវិបាកធម៌ជាប្រក្រតី មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ ពឹងផ្អែកនឹងធម៌មិនមែន​ជាវិបាក និងមិនមែន​មានវិបាកធម៌ជាប្រក្រតី ជាអព្យាកតៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៨៤៥] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

ឧបាទិន្នុបាទានិយត្តិកកុសលត្តិកៈ

នឧបាទិន្នុបាទានិយត្តិកនកុសលត្តិកៈ

[៨៤៦] ធម៌ដែលកម្មប្រកប​ដោយកិលេស (មានតណ្ហាជាដើម) កាន់យក និងជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យក តែជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌ដែលមិនមែន​កម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យក និងមិនជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យក និងមិនជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៨៤៧] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

[៨៤៨] ធម៌ដែលមិនមែន​កម្មប្រកប​ដោយកិលេសកាន់យក និងជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន មិនមែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យក តែជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន ជាអកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៨៤៩] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៨៥០] ធម៌ដែលមិនមែន​កម្មប្រកប​ដោយកិលេសកាន់យក និងជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលកម្មប្រកប​ដោយកិលេសកាន់យក និងជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន ជាអព្យាកតៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៨៥១] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។

សង្កិលិដ្ឋសង្កិលេសិកត្តិកកុសលត្តិកៈ

នសង្កិលិដ្ឋសង្កិលេសិកត្តិកនកុសលត្តិកៈ

[៨៥២] ធម៌មិនមែន​សៅហ្មង និងគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មង មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនសៅហ្មង តែគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មង ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាមិនសៅហ្មង និងមិនគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មង មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនសៅហ្មង និងមិនគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មង ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៨៥៣] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

[៨៥៤] ធម៌មិនមែន​សៅហ្មង និងគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មង មិនមែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌សៅហ្មង និងគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មង ជាអកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៨៥៥] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

វិតក្កត្តិកកុសលត្តិកៈ នវិតក្កត្តិកនកុសលត្តិកៈ

[៨៥៦] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយវិតក្កៈ និងប្រកប​ដោយវិចារៈ មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយវិតក្កៈ និងប្រកប​ដោយវិចារៈ ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានវិតក្កៈ មានត្រឹមតែវិចារៈ មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានវិតក្កៈ មានត្រឹមតែវិចារៈ ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៨៥៧] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១៥។

[៨៥៨] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយវិតក្កៈ និងប្រកប​ដោយវិចារៈ មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយវិតក្កៈ និងប្រកប​ដោយវិចារៈ ជាអកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៨៥៩] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។

បីតិត្តិកកុសលត្តិកៈ នបីតិត្តិកនកុសលត្តិកៈ

[៨៦០] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយបីតិ មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយបីតិ ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៧។ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយសុខ មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយសុខ ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៧។ ដូចគ្នានឹងវេទនាត្តិកៈដែរ។ សេចក្តីបំប្រួញ។

សនិទស្សនត្តិកកុសលត្តិកៈ

នសនិទស្សនត្តិកនកុសលត្តិកៈ

[៨៦១] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។បេ។ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាកុសលក្តី មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាកុសលក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ជាកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ

[៨៦២] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

[៨៦៣] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ជាអកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាអកុសល អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ជាអកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។បេ។ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាអកុសលក្តី មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាអកុសលក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ជាអកុសល ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៨៦៤] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

[៨៦៥] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ ពឹងផ្អែកនឹងធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ជាអព្យាកតៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាអព្យាកតៈ ពឹងផ្អែកនឹងធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ជាអព្យាកតៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាអព្យាកតៈក្តី មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាអព្យាកតៈក្តី ពឹងផ្អែកនឹងធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ជាអព្យាកតៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៨៦៦] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

សនិទស្សនត្តិកវេទនាត្តិកៈ

នសនិទស្សនត្តិកនវេទនាត្តិកៈ

[៨៦៧] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រកប​ដោយសុខវេទនា អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ប្រកប​ដោយសុខវេទនា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៨៦៨] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

[៨៦៩] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រកប​ដោយទុក្ខវេទនា អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ប្រកប​ដោយទុក្ខវេទនា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៨៧០] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

[៨៧១] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រកប​ដោយអទុក្ខមសុខវេទនា អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ប្រកប​ដោយអទុក្ខមសុខវេទនា ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៨៧២] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

សនិទស្សនត្តិកវិបាកត្តិកៈ

នសនិទស្សនត្តិកនវិបាកត្តិកៈ

[៨៧៣] ធម៌មិនមែន​ជាវិបាក មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាវិបាក មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៨៧៤] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

[៨៧៥] ធម៌មិនមែន​មានវិបាកជាប្រក្រតី មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ អាស្រ័យ​នូវធម៌មានវិបាកជាប្រក្រតី មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៨៧៦] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

[៨៧៧] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាវិបាក និងមិនមែន​មានវិបាកជាប្រក្រតី មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាវិបាក និងមិនមែន​មានវិបាកជាប្រក្រតី មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៨៧៨] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

សនិទស្សនត្តិកឧបាទិន្នុបាទានិយត្តិកៈ

នសនិទស្សនត្តិកនឧបាទិន្នុបាទានិយត្តិកៈ

[៨៧៩] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ដែលកម្មប្រកប​ដោយកិលេស (មានតណ្ហាជាដើម) កាន់យក និងជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ដែលកម្មប្រកប​ដោយកិលេសកាន់យក និងជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៨៨០] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

[៨៨១] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ដែលមិនមែន​កម្មប្រកប​ដោយកិលេសមិនកាន់យក តែជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ដែលកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យក តែជាប្រយោជន៍ដល់​ឧបាទាន ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៨៨២] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

សនិទស្សនត្តិកសង្កិលិដ្ឋសង្កិលេសិកត្តិកៈ

នសនិទស្សនត្តិកនសង្កិលិដ្ឋសង្កិលេសិកត្តិកៈ

[៨៨៣] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​សៅហ្មង និងគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មង អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ដែលសៅហ្មង និងគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៨៨៤] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

[៨៨៥] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនសៅហ្មង តែគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មង ពឹងផ្អែកនឹងធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនសៅហ្មង តែគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៨៨៦] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៨៨៧] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនសៅហ្មង តែគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មង អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនសៅហ្មង និងមិនគួរដល់​សេចក្តីសៅហ្មង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៨៨៨] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

សនិទស្សនត្តិកវិតក្កត្តិកៈ

នសនិទស្សនត្តិកនវិតក្កត្តិកៈ

[៨៨៩] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ប្រកប​ដោយវិតក្កៈ និងប្រកប​ដោយវិចារៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ ប្រកប​ដោយវិតក្កៈ និងប្រកប​ដោយវិចារៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៨៩០] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

[៨៩១] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនមានវិតក្កៈ មានត្រឹមតែវិចារៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមានវិតក្កៈ មានត្រឹមតែវិចារៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៨៩២] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

[៨៩៣] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនមានវិតក្កៈ និងមិនមានវិចារៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមានវិតក្កៈ និងមិនមានវិចារៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៨៩៤] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ សេចក្តីបំប្រួញ។

សនិទស្សនត្តិកអជ្ឈត្តារម្មណត្តិកៈ

នសនិទស្សនត្តិកនអជ្ឈត្តារម្មណត្តិកៈ

[៨៩៥] អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មានអារម្មណ៍ជាខាងក្នុង … មានវារៈ៦។

[៨៩៦] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​មានអារម្មណ៍ជាខាងក្រៅ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មានអារម្មណ៍ជាខាងក្រៅ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​មានអារម្មណ៍ជាខាងក្រៅ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មានអារម្មណ៍ជាខាងក្រៅ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​មានអារម្មណ៍ជាខាងក្រៅ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មានអារម្មណ៍ជាខាងក្រៅ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។បេ។ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ និងប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​មានអារម្មណ៍ជាខាងក្រៅក្តី មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ តែប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​មានអារម្មណ៍ជាខាងក្រៅក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ និងមិនមានការប៉ះពាល់ មានអារម្មណ៍ជាខាងក្រៅ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៨៩៧] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦ ក្នុងអវិគតប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

បញ្ហាវារៈ បណ្ឌិតគប្បីឲ្យពិស្តារផងចុះ។

ចប់ អនុលោមប្បច្ចនីយត្តិកត្តិកប្បដ្ឋាន។

អនុលោមប្បច្ចនីយទុកទុកប្បដ្ឋាន

ហេតុទុកសហេតុកទុកៈ

នហេតុទុកនសហេតុកទុកៈ

[៨៩៨] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាហេតុ ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុផង មិនមែន​ជាហេតុ ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៨៩៩] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣ ក្នុងអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ១ ក្នុងអវិគតប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។

[៩០០] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាហេតុ ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៩០១] ក្នុងនហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១ ក្នុងនអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៣ ក្នុងនោវិគតប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

សហជាតវារៈក្តី សម្បយុត្តវារៈក្តី ដូចគ្នានឹងបដិច្ចវារៈដែរ។

[៩០២] ធម៌ជាហេតុ ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ដោយហេតុប្បច្ច័យ។

[៩០៣] ធម៌ជាហេតុ ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ ធម៌ជាហេតុ ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុផង មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុផង ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ។ ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុផង មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុផង ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ។

[៩០៤] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១ ក្នុងអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៦ ក្នុងអធិបតិប្បច្ច័យ មានវារៈ២ ក្នុងអវិគតប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។

បញ្ហាវារៈ បណ្ឌិតគប្បីឲ្យពិស្តារផងចុះ។

[៩០៥] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាមិនមានហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ មិនមានហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាមិនមានហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមានហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៩០៦] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៤។

ហេតុទុកហេតុសម្បយុត្តទុកៈ

នហេតុទុកនហេតុសម្បយុត្តទុកៈ

[៩០៧] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ប្រកប​ដោយហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ប្រកប​ដោយហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ដូចគ្នានឹងសហេតុកៈដែរ។

[៩០៨] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ប្រាសចាកហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ប្រាសចាកហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ប្រាសចាកហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាហេតុប្រាសចាកហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៩០៩] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៤។

ហេតុទុកហេតុសហេតុកទុកៈ

នហេតុទុកនហេតុសហេតុកទុកៈ

[៩១០] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមានហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ជាហេតុ ទាំងប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៩១១] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។

[៩១២] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាមិនមានហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែនហេតុ ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៩១៣] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។

ហេតុទុកហេតុហេតុសម្បយុត្តទុកៈ

នហេតុទុកនហេតុហេតុសម្បយុត្តទុកៈ

[៩១៤] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាហេតុ ទាំងមិនមែន​ប្រាសចាកហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ជាហេតុ ទាំងប្រកប​ដោយហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៩១៥] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។

[៩១៦] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ប្រាសចាកហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាហេតុ ប្រកប​ដោយហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៩១៧] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។

ហេតុទុកនហេតុសហេតុកទុកៈ

នហេតុទុកនហេតុនសហេតុកទុកៈ

[៩១៨] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាហេតុ ទាំងមិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាហេតុ ទាំងប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៩១៩] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។

[៩២០] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមានហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាហេតុ ទាំងមិនមានហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៩២១] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។

ហេតុទុកសប្បច្ចយទុកៈ

នហេតុទុកនសប្បច្ចយទុកៈ

[៩២២] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមានបច្ច័យ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាមិនមានបច្ច័យ ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ។បេ។ នៃធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាមិនមានបច្ច័យ ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ។បេ។ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាមិនមានបច្ច័យផង មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាមិនមានបច្ច័យផង ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ។

[៩២៣] ក្នុងអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

អសង្ខតៈ ដូចជាអប្បច្ចយៈដែរ។បេ។

ហេតុទុកសនិទស្សនទុកៈ

នហេតុទុកនសនិទស្សនទុកៈ

[៩២៤] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ ប្រកប​ដោយការឃើញ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ … ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ … ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញផង មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញផង ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ។

[៩២៥] ក្នុងអារម្មណប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៩២៦] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ មិនមានការឃើញ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៩២៧] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

ហេតុទុកសប្បដិឃទុកៈ

នហេតុទុកនសប្បដិឃទុកៈ

[៩២៨] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាហេតុ ប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៩២៩] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។

[៩៣០] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាមិនមានការប៉ះពាល់ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ មិនមានការប៉ះពាល់ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៩៣១] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

ហេតុទុករូបីទុកៈ នហេតុទុកនរូបីទុកៈ

[៩៣២] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​មានរូប អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មានរូប ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៩៣៣] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៩៣៤] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាមិនមានរូប អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ មិនមានរូប ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៩៣៥] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

ហេតុទុកលោកិយទុកៈ

នហេតុទុកនលោកិយទុកៈ

[៩៣៦] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាលោកិយ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាហេតុ ជាលោកិយ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៩៣៧] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៩៣៨] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាលោកុត្តរៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ជាលោកុត្តរៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៩៣៩] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

ហេតុទុកកេនចិវិញ្ញេយ្យទុកៈ

នហេតុទុកនកេនចិវិញ្ញេយ្យទុកៈ

[៩៤០] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ ដែលមិនមែន​ត្រូវដឹងដោយវិញ្ញាណណានីមួយ​ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ដែលត្រូវដឹងដោយវិញ្ញាណណានីមួយ​ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៩៤១] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។

[៩៤២] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ ដែលមិនមែន​ជាមិនមែន​ត្រូវដឹងដោយវិញ្ញាណណានីមួយ​ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ដែលមិនមែន​ត្រូវដឹងដោយវិញ្ញាណណានីមួយ​ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៩៤៣] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។

ហេតុទុកអាសវទុកៈ នហេតុទុកនោអាសវទុកៈ

[៩៤៤] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាអាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ជាអាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៩៤៥] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។

[៩៤៦] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាអាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ មិនមែន​ជាអាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៩៤៧] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។

ហេតុទុកសាសវទុកៈ នហេតុទុកនសាសវទុកៈ

[៩៤៨] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាហេតុ ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៩៤៩] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៩៥០] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាមិនមានអាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ មិនមានអាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៩៥១] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

ហេតុទុកអាសវសម្បយុត្តទុកៈ

នហេតុទុកនអាសវសម្បយុត្តទុកៈ

[៩៥២] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ប្រកប​ដោយអាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ប្រកប​ដោយអាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៩៥៣] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។

[៩៥៤] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ប្រាសចាកអាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ប្រាសចាកអាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៩៥៥] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

ហេតុទុកអាសវសាសវទុកៈ

នហេតុទុកនអាសវសាសវទុកៈ

[៩៥៦] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាអាសវៈ និងមិនមែន​ជាមិនមានអាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ជាអាសវៈ និងប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៩៥៧] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។

[៩៥៨] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាមិនមានអាសវៈ និងមិនមែន​ជាមិនមែន​ជាអាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអាសវៈ និងមិនមែន​ជាអាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៩៥៩] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។

ហេតុទុកអាសវអាសវសម្បយុត្តទុកៈ

នហេតុទុកនអាសវអាសវសម្បយុត្តទុកៈ

[៩៦០] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាអាសវៈ និងមិនមែន​ប្រាសចាកអាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ជាអាសវៈ និងប្រកប​ដោយអាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៩៦១] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៩៦២] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ប្រាសចាកអាសវៈ និងមិនមែន​ជាមិនមែន​ជាអាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាហេតុ ប្រកប​ដោយអាសវៈ និងមិនមែន​ជាអាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៩៦៣] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

ហេតុទុកអាសវវិប្បយុត្តសាសវទុកៈ

នហេតុទុកអាសវវិប្បយុត្តនសាសវទុកៈ

[៩៦៤] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ ប្រាសចាកអាសវៈ និងមិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាហេតុ ប្រាសចាកអាសវៈ និងប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ដូចគ្នានឹងលោកិយៈដែរ។

[៩៦៥] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ ប្រាសចាកអាសវៈ និងមិនមែន​ជាមិនមានអាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ប្រាសចាកអាសវៈ និងមិនមានអាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ ប្រាសចាកអាសវៈ និងមិនមែន​ជាមិនមានអាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាហេតុ ប្រាសចាកអាសវៈ និងមិនមានអាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ ប្រាសចាកអាសវៈ និងមិនមែន​ជាមិនមានអាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ប្រាសចាកអាសវៈ និងមិនមានអាសវៈផង មិនមែន​ជាហេតុ ប្រាសចាកអាសវៈ និងមិនមានអាសវៈផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៩៦៦] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

ហេតុទុកសញ្ញោជនគោច្ឆកទុកៈ

នហេតុទុកនោសញ្ញោជនគោច្ឆកទុកៈ

[៩៦៧] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាសញ្ញោជនៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ជាសញ្ញោជនៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៩៦៨] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

ហេតុទុកគន្ថគោច្ឆកទុកៈ

នហេតុទុកនោគន្ថគោច្ឆកទុកៈ

[៩៦៩] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាគន្ថៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ជាគន្ថៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៩៧០] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។

ហេតុទុកឱឃគោច្ឆកទុកៈ

នហេតុទុកនោឱឃគោច្ឆកទុកៈ

[៩៧១] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាឱឃៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ជាឱឃៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៩៧២] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។

ហេតុទុកយោគគោច្ឆកទុកៈ

នហេតុទុកនោយោគគោច្ឆកទុកៈ

[៩៧៣] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាយោគៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ជាយោគៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៩៧៤] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។

ហេតុទុកនីវរណគោច្ឆកទុកៈ

នហេតុទុកនោនីវរណគោច្ឆកទុកៈ

[៩៧៥] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជានីវរណៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ជានីវរណៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៩៧៦] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

ហេតុទុកបរាមាសគោច្ឆកទុកៈ

នហេតុទុកនោបរាមាសគោច្ឆកទុកៈ

[៩៧៧] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាបរាមាសៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាហេតុ ជាបរាមាសៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៩៧៨] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

ហេតុទុកសារម្មណទុកៈ

នហេតុទុកនសារម្មណទុកៈ

[៩៧៩] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអារម្មណ៍ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអារម្មណ៍ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៩៨០] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៩៨១] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាមិនមានអារម្មណ៍ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមានអារម្មណ៍ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៩៨២] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

ហេតុទុកចិត្តទុកៈ នហេតុទុកនោចិត្តទុកៈ

[៩៨៣] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាហេតុ ជាចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៩៨៤] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៩៨៥] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ មិនមែន​ជាចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៩៨៦] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

ហេតុទុកចេតសិកទុកៈ

នហេតុទុកនចេតសិកទុកៈ

[៩៨៧] ធម៌មិនមែជាហេតុ មិនមែន​ជាចេតសិក អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ជាចេតសិក ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៩៨៨] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៩៨៩] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ហេតុ មិនមែន​ជាមិនមានចេតសិក អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមានចេតសិក ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៩៩០] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

ហេតុទុកចិត្តសម្បយុត្តទុកៈ

នហេតុទុកនចិត្តសម្បយុត្តទុកៈ

[៩៩១] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ប្រកប​ដោយចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ប្រកប​ដោយចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៩៩២] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៩៩៣] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ហេតុ មិនមែន​ប្រាសចាកចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាហេតុ ប្រាសចាកចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៩៩៤] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

ហេតុទុកចិត្តសំសដ្ឋទុកៈ

នហេតុទុកនចិត្តសំសដ្ឋទុកៈ

[៩៩៥] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​លាយឡំដោយចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ លាយឡំដោយចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ហេតុ មិនមែន​លាយឡំដោយចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាហេតុ លាយឡំដោយចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៩៩៦] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

ហេតុទុកចិត្តសមុដ្ឋានទុកៈ

នហេតុទុកនោចិត្តសមុដ្ឋានទុកៈ

[៩៩៧] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​តាំងឡើងដោយចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ តាំងឡើងដោយចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[៩៩៨] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[៩៩៩] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ហេតុ មិនមែន​ជាមិនមែន​តាំងឡើងដោយចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​តាំងឡើងដោយចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១០០០] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

ហេតុទុកចិត្តសហភុទុកៈ

នហេតុទុកនោចិត្តសហភុទុកៈ

[១០០១] ធម៌មិនមែន​ហេតុ មិនមែន​កើតជាមួយ​នឹងចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ កើតជាមួយ​នឹងចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១០០២] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[១០០៣] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ហេតុ មិនមែន​ជាមិនមែន​កើតជាមួយ​នឹងចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​កើតជាមួយ​នឹងចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១០០៤] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

ហេតុទុកចិត្តានុបរិវត្តិទុកៈ នហេតុទុកនោចិត្តានុបរិវត្តិទុកៈ

[១០០៥] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅតាមចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ប្រព្រឹត្ត​ទៅតាមចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១០០៦] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[១០០៧] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ហេតុ មិនមែន​ជាមិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅតាមចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅតាមចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១០០៨] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

ហេតុទុកចិត្តសំសដ្ឋសមុដ្ឋានទុកៈ

នហេតុទុកនោចិត្តសំសដ្ឋសមុដ្ឋានទុកៈ

[១០០៩] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​លាយឡំ និងតាំងឡើងដោយចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ លាយឡំ និងតាំងឡើងដោយចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១០១០] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[១០១១] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ហេតុ មិនមែន​ជាមិនមែន​លាយឡំ និងតាំងឡើងដោយចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​លាយឡំ និងតាំងឡើងដោយចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១០១២] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

ហេតុទុកចិត្តសំសដ្ឋសមុដ្ឋានសហភុទុកៈ

នហេតុទុកនោចិត្តសំសដ្ឋសមុដ្ឋានសហភុទុកៈ

[១០១៣] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​លាយឡំ តាំងឡើង និងកើតជាមួយ​នឹងចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ លាយឡំ តាំងឡើង និងកើតជាមួយ​នឹងចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១០១៤] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[១០១៥] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ហេតុ មិនមែន​ជាមិនមែន​លាយឡំ តាំងឡើង និងកើតជាមួយ​នឹងចិត្ត អាស្រ័យនូវធម៌មិនមែនជាហេតុ មិនមែនលាយឡំ តាំងឡើង និងកើតជាមួយនឹងចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១០១៦] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

ហេតុទុកចិត្តសំសដ្ឋសមុដ្ឋានានុបរិវត្តិទុកៈ

នហេតុទុកនោចិត្តសំសដ្ឋសមុដ្ឋានានុបរិវត្តិទុកៈ

[១០១៧] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​លាយឡំ តាំងឡើង និងប្រព្រឹត្ត​ទៅតាមចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ លាយឡំ តាំងឡើង និងប្រព្រឹត្ត​ទៅតាមចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១០១៨] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[១០១៩] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ហេតុ មិនមែន​ជាមិនមែន​លាយឡំ តាំងឡើង និងប្រព្រឹត្ត​ទៅតាមចិត្ត អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​លាយឡំ តាំងឡើង និងប្រព្រឹត្ត​ទៅតាមចិត្ត ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១០២០] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

សេចក្តីបំប្រួញ។បេ។ បណ្ឌិតគប្បីឲ្យពិស្តារ ដោយអំណាចនៃន័យនេះចុះ។

ហេតុទុកទស្សនេនបហាតព្វទុកៈ

នហេតុទុកនទស្សនេនបហាតព្វទុកៈ

[១០២១] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ត្រូវលះដោយទស្សនៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ត្រូវលះដោយទស្សនៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១០២២] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[១០២៣] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ហេតុ មិនមែន​ជាមិនមែន​ត្រូវលះដោយទស្សនៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ត្រូវលះដោយទស្សនៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣ដែរ។

ហេតុទុកទស្សនេនបហាតព្វហេតុកទុកៈ

នហេតុទុកនទស្សនេនបហាតព្វហេតុកទុកៈ

[១០២៤] ជាហេតុ មានហេតុត្រូវលះដោយទស្សនៈ … មានវារៈ៣ដែរ។

[១០២៥] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ហេតុ មិនមែន​ជាមិនមែន​មានហេតុត្រូវលះដោយទស្សនៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​មានហេតុត្រូវលះដោយទស្សនៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១០២៦] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។បេ។

ហេតុទុកសរណទុកៈ នហេតុទុកនសរណទុកៈ

[១០២៧] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ប្រកប​ដោយរណៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ប្រកប​ដោយរណៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ហេតុ មិនមែន​ប្រកប​ដោយរណៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាហេតុ ប្រកប​ដោយរណៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ប្រកប​ដោយរណៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ប្រកប​ដោយរណៈផង មិនមែន​ជាហេតុ ប្រកប​ដោយរណៈផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១០២៨] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[១០២៩] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ហេតុ មិនមែន​ជាមិនមានរណៈ ពឹងផ្អែកនឹងធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមានរណៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១០៣០] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ហេតុ មិនមែន​ជាមិនមានរណៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមានរណៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាមិនមានរណៈក្តី មិនមែន​ជាមិនមែន​ហេតុ មិនមែន​ជាមិនមានរណៈក្តី អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាហេតុ មិនមានរណៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១០៣១] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

សហេតុកទុកហេតុទុកៈ នសហេតុកទុកនហេតុទុកៈ

[១០៣២] ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានហេតុ មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានហេតុ ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១០៣៣] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

[១០៣៤] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានហេតុ មិនមែន​ជាមិនមែន​ហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[១០៣៥] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

ហេតុសម្បយុត្តទុកហេតុទុកៈ

នហេតុសម្បយុត្តទុកនហេតុទុកៈ

[១០៣៦] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយហេតុ មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយហេតុ ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ប្រាសចាកហេតុ មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រាសចាកហេតុ ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[១០៣៧] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៦។

[១០៣៨] ធម៌មិនមែន​ប្រាសចាកហេតុ មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយហេតុ មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១០៣៩] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

ហេតុសហេតុកទុកហេតុទុកៈ

នហេតុសហេតុកទុកនហេតុទុកៈ

[១០៤០] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមានហេតុ មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ទាំងប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១០៤១] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។

[១០៤២] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១០៤៣] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។

ហេតុហេតុសម្បយុត្តទុកហេតុទុកៈ

នហេតុហេតុសម្បយុត្តទុកនហេតុទុកៈ

[១០៤៤] ធម៌មិនមែន​ជាហេតុ ទាំងមិនមែន​ប្រាសចាកហេតុ មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាហេតុ ទាំងប្រកប​ដោយហេតុ ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១០៤៥] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។

[១០៤៦] ធម៌មិនមែន​ប្រាសចាកហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាហេតុ មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១០៤៧] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។

សប្បច្ចយទុកហេតុទុកៈ នសប្បច្ចយទុកនហេតុទុកៈ

[១០៤៨] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានបច្ច័យ មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងបច្ច័យ ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១០៤៩] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។

[១០៥០] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានបច្ច័យ មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងបច្ច័យ មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១០៥១] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។

សង្ខតៈ ដូចគ្នានឹងសប្បច្ចយៈដែរ។

សនិទស្សនទុកហេតុទុកៈ

នសនិទស្សនទុកនហេតុទុកៈ

[១០៥២] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការឃើញ មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១០៥៣] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[១០៥៤] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការឃើញ មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១០៥៥] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។

សប្បដិឃទុកហេតុទុកៈ

នសប្បដិឃទុកនហេតុទុកៈ

[១០៥៦] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការប៉ះពាល់ ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១០៥៧] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[១០៥៨] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានការប៉ះពាល់ មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១០៥៩] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។

រូបីទុកហេតុទុក នរូបីទុកនហេតុទុកៈ

[១០៦០] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានរូប មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានរូប ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១០៦១] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[១០៦២] ធម៌មិនមែន​មានរូប មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មានរូប មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានរូប មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានរូប មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១០៦៣] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

លោកិយទុកហេតុទុកៈ នលោកិយទុកនហេតុទុកៈ

[១០៦៤] ធម៌មិនមែន​ជាលោកុត្តរៈ មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាលោកិយ ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ ធម៌មិនមែន​ជាលោកុត្តរៈ មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាលោកុត្តរៈ ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[១០៦៥] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៤។

[១០៦៦] ធម៌មិនមែន​ជាលោកុត្តរៈ មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាលោកិយ មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ ធម៌មិនមែន​ជាលោកិយ មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាលោកុត្តរៈ មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។

[១០៦៧] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ២។

កេនចិវិញ្ញេយ្យទុកហេតុទុកៈ

នកេនចិវិញ្ញេយ្យទុកនហេតុទុកៈ

[១០៦៨] ធម៌ដែលមិនមែន​ជាមិនមែន​ត្រូវដឹងដោយវិញ្ញាណណានីមួយ​ មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលត្រូវដឹងដោយវិញ្ញាណណានីមួយ​ ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌ដែលមិនមែន​ជាមិនមែន​ត្រូវដឹងដោយវិញ្ញាណណានីមួយ​ មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលមិនមែន​ត្រូវដឹងដោយវិញ្ញាណណានីមួយ​ ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌ដែលមិនមែន​ត្រូវដឹងដោយវិញ្ញាណណានីមួយ​ មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ដែលត្រូវដឹងដោយវិញ្ញាណណានីមួយ​ ជាហេតុផង មិនមែន​ត្រូវដឹងដោយវិញ្ញាណណានីមួយ​ ជាហេតុផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[១០៦៩] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។

[១០៧០] ធម៌ដែលមិនមែន​ត្រូវដឹងដោយវិញ្ញាណណានីមួយ​ មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលត្រូវដឹងដោយវិញ្ញាណណានីមួយ​ មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១០៧១] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។

អាសវទុកហេតុទុកៈ នោអាសវទុកនហេតុទុកៈ

[១០៧២] ធម៌មិនមែន​ជាអាសវៈ មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអាសវៈ ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាអាសវៈ មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាអាសវៈ ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ ធម៌មិនមែន​ជាអាសវៈ មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអាសវៈ ជាហេតុផង មិនមែន​ជាអាសវៈ ជាហេតុផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។

[១០៧៣] ក្នុងបច្ច័យទាំងអស់ សុទ្ធតែមានវារៈ៥។

[១០៧៤] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាអាសវៈ មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាអាសវៈ មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១០៧៥] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។

សាសវទុកហេតុទុកៈ នសាសវទុកនហេតុទុកៈ

[១០៧៦] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានអាសវៈ មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអាសវៈ ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានអាសវៈ មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានអាសវៈ ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[១០៧៧] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៤។

ដូចគ្នានឹងលោកិយទុកៈដែរ។

អាសវសម្បយុត្តទុកហេតុទុកៈ

នអាសវសម្បយុត្តទុកនហេតុទុកៈ

[១០៧៨] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយអាសវៈ មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយអាសវៈ ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ប្រាសចាកអាសវៈ មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រាសចាកអាសវៈ ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយអាសវៈ មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយអាសវៈ ជាហេតុផង ប្រាសចាកអាសវៈ ជាហេតុផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[១០៧៩] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៩។

[១០៨០] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយអាសវៈ មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយអាសវៈ មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយអាសវៈ មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រាសចាកអាសវៈ មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។

[១០៨១] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៤។

អាសវសាសវទុកហេតុទុកៈ

នអាសវសាសវទុកនហេតុទុកៈ

[១០៨២] ធម៌មិនមែន​ជាអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមានអាសវៈ មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអាសវៈ ទាំងប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអាសវៈ ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមានអាសវៈ មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ជាអាសវៈ ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ ធម៌មិនមែន​ជាអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមានអាសវៈ មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអាសវៈ ទាំងប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអាសវៈ ជាហេតុផង ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ជាអាសវៈ ជាហេតុផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។

[១០៨៣] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។

[១០៨៤] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមែន​ជាអាសវៈ មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអាសវៈ ទាំងប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអាសវៈ មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១០៨៥] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៥។

អាសវអាសវសម្បយុត្តទុកហេតុទុកៈ

នអាសវអាសវសម្បយុត្តទុកនហេតុទុកៈ

[១០៨៦] ធម៌មិនមែន​ជាអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ប្រាសចាកអាសវៈ មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអាសវៈ ទាំងប្រកប​ដោយអាសវៈ ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ជាអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ប្រាសចាកអាសវៈ មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ជាអាសវៈ ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។

[១០៨៧] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៤។

[១០៨៨] ធម៌មិនមែន​ប្រាសចាកអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមែន​ជាអាសវៈ មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាអាសវៈ ទាំងប្រកប​ដោយអាសវៈ មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ ធម៌មិនមែន​ប្រាសចាកអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមែន​ជាអាសវៈ មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយអាសវៈ ទាំងមិនមែន​ជាអាសវៈ មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[១០៨៩] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៤។

អាសវវិប្បយុត្តសាសវទុកហេតុទុកៈ

អាសវវិប្បយុត្តនសាសវទុកនហេតុទុកៈ

[១០៩០] ធម៌ប្រាសចាកអាសវៈ និងមិនមែន​ជាមិនមានអាសវៈ មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រាសចាកអាសវៈ និងប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអាសវៈ ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ ធម៌ប្រាសចាកអាសវៈ និងមិនមែន​ជាមិនមានអាសវៈ មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រាសចាកអាសវៈ និងមិនមានអាសវៈ ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យមានវារៈ៣។

[១០៩១] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៤។

[១០៩២] ធម៌ប្រាសចាកអាសវៈ និងមិនមែន​ជាមិនមានអាសវៈ មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រាសចាកអាសវៈ និងប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអាសវៈ មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ប្រាសចាកអាសវៈ និងមិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអាសវៈ មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រាសចាកអាសវៈ និងមិនមានអាសវៈ មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១០៩៣] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ២។

ឆគោច្ឆកទុកហេតុទុកៈ ឆគោច្ឆកទុកនហេតុទុកៈ

[១០៩៤] ធម៌មិនមែន​ជាសញ្ញោជនៈ មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាសញ្ញោជនៈ ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាគន្ថៈ មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាគន្ថៈ ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាឱឃៈ មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាឱឃៈ ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាយោគៈ មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាយោគៈ ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជានីវរណៈ មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជានីវរណៈ ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាបរាមាសៈ មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាបរាមាសៈ ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១០៩៥] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

សារម្មណទុកហេតុទុកៈ នសារម្មណទុកនហេតុទុកៈ

[១០៦៩] ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអារម្មណ៍ មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអារម្មណ៍ ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១០៩៧] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[១០៩៨] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានអារម្មណ៍ មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអារម្មណ៍ មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានអារម្មណ៍ មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានអារម្មណ៍ មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានអារម្មណ៍ មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅជាមួយ​នឹងអារម្មណ៍ មិនមែន​ជាហេតុផង មិនមានអារម្មណ៍ មិនមែន​ជាហេតុផង ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១០៩៩] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

ចិត្តទុកហេតុទុកៈ នោចិត្តទុកនហេតុទុកៈ

[១១០០] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាចិត្ត មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាចិត្ត ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១១០១] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[១១០២] ធម៌មិនមែន​ជាចិត្ត មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាចិត្ត មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១១០៣] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

ចេតសិកទុកហេតុទុកៈ

នចេតសិកទុកនហេតុទុកៈ

[១១០៤] ធម៌មិនមែន​ជាចេតសិក មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាចេតសិក ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១១០៥] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[១១០៦] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានចេតសិក មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាចេតសិក មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១១០៧] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

ចិត្តសម្បយុត្តទុកហេតុទុកៈ

នចិត្តសម្បយុត្តទុកនហេតុទុកៈ

[១១០៨] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយចិត្ត មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយចិត្ត ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១១០៩] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ សេចក្តីបំប្រួញ។

ចិត្តសំសដ្ឋទុកហេតុទុកៈ

នចិត្តសំសដ្ឋទុកនហេតុទុកៈ

[១១១០] ធម៌ដែលមិនមែន​លាយឡំដោយចិត្ត មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលលាយឡំដោយចិត្ត ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១១១១] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

ចិត្តសមុដ្ឋានទុកហេតុទុកៈ

នោចិត្តសមុដ្ឋានទុកនហេតុទុកៈ

[១១១២] ធម៌មិនមែន​តាំងឡើងអំពីចិត្ត មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌តាំងឡើងអំពីចិត្ត ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១១១៣] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

ចិត្តសហភុទុកហេតុទុកៈ

នោចិត្តសហភុទុកនហេតុទុកៈ

[១១១៤] ធម៌មិនមែន​កើតជាមួយ​នឹងចិត្ត មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌កើតជាមួយ​នឹងចិត្ត ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១១១៥] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

ចិត្តានុបរិវត្តិទុកហេតុទុកៈ

នោចិត្តានុបរិវត្តិទុកនហេតុទុកៈ

[១១១៦] ធម៌មិនមែន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅតាមចិត្ត មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រព្រឹត្ត​ទៅតាមចិត្ត ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១១១៧] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

ចិត្តសំសដ្ឋសមុដ្ឋានទុកហេតុទុកៈ

នោចិត្តសំសដ្ឋសមុដ្ឋានទុកនហេតុទុកៈ

[១១១៨] ធម៌មិនមែន​លាយឡំ និងតាំងឡើងដោយចិត្ត មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌លាយឡំ និងតាំងឡើងដោយចិត្ត ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១១១៩] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

ចិត្តសំសដ្ឋសមុដ្ឋានសហភុទុកហេតុទុកៈ

នោចិត្តសំសដ្ឋសមុដ្ឋានសហភុទុកនហេតុទុកៈ

[១១២០] ធម៌មិនមែន​លាយឡំ តាំងឡើង និងកើតជាមួយ​នឹងចិត្ត មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌លាយឡំ តាំងឡើង និងកើតជាមួយ​នឹងចិត្ត ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១១២១] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

ចិត្តសំសដ្ឋសមុដ្ឋានានុបរិវត្តិទុកហេតុទុកៈ

នោចិត្តសំសដ្ឋសមុដ្ឋានានុបរិវត្តិទុកនហេតុទុកៈ

[១១២២] ធម៌មិនមែន​លាយឡំ តាំងឡើង និងប្រព្រឹត្ត​ទៅតាមចិត្ត មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌លាយឡំ តាំងឡើង និងប្រព្រឹត្ត​ទៅតាមចិត្ត ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១១២៣] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

អជ្ឈត្តិកទុកហេតុទុកៈ នអជ្ឈត្តិកទុកនហេតុទុកៈ

[១១២៤] ធម៌មិនមែន​ខាងក្រៅ មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ខាងក្រៅ ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១១២៥] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[១១២៦] ធម៌មិនមែន​ខាងក្នុង មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ខាងក្នុង មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១១២៧] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

ឧបាទាទុកហេតុទុកៈ នឧបាទាទុកនហេតុទុកៈ

[១១២៨] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាឧបាទា មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមែន​ជាឧបាទា ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១១២៩] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

[១១៣០] ធម៌មិនមែន​ជាឧបាទា មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាឧបាទា មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១១៣១] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។

ឧបាទិន្នទុកហេតុទុកៈ នឧបាទិន្នទុកនហេតុទុកៈ

[១១៣២] ធម៌មិនមែន​ដែលកម្មប្រកប​ដោយកិលេស (មានតណ្ហាជាដើម)កាន់យក មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលកម្មប្រកប​ដោយកិលេសកាន់យក ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ដែលកម្មប្រកប​ដោយកិលេសកាន់យក មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលកម្មប្រកប​ដោយកិលេសមិនកាន់យក ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។

[១១៣៣] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៤។

[១១៣៤] ធម៌មិនមែន​ដែលកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យក មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលកម្មប្រកប​ដោយកិលេសកាន់យក មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ ធម៌មិនមែន​ដែលកម្មប្រកប​ដោយកិលេស កាន់យក មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលកម្មប្រកប​ដោយកិលេស មិនកាន់យក មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។

[១១៣៥] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ២។

ទ្វិគោច្ឆកទុកហេតុទុកៈ ទ្វិគោច្ឆកទុកនហេតុទុកៈ

[១១៣៦] ធម៌មិនមែន​ជាឧបាទាន មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាឧបាទាន មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌មិនមែន​ជាកិលេស មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ជាកិលេស ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

ទស្សនេនបហាតព្វទុកហេតុទុកៈ ទនស្សនេនបហាតព្វទុកនហេតុទុកៈ

[១១៣៧] ធម៌ដែលមិនមែន​ត្រូវលះដោយទស្សនៈ មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលត្រូវលះដោយទស្សនៈ ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌ដែលមិនមែន​ជាមិនមែន​ត្រូវលះដោយទស្សនៈ មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលមិនមែន​ត្រូវលះដោយទស្សនៈ ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។

[១១៣៨] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៤។

[១១៣៩] ធម៌ដែលមិនមែន​ត្រូវលះដោយទស្សនៈ មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលត្រូវលះដោយទស្សនៈ មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ ធម៌ដែលមិនមែន​ជាមិនមែន​ត្រូវលះដោយទស្សនៈ មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ មិនមែន​ត្រូវលះដោយទស្សនៈ មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។

[១១៤០] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ២។

ភាវនាយបហាតព្វទុកហេតុទុកៈ

នភាវនាយបហាតព្វទុកនហេតុទុកៈ

[១១៤១] ធម៌ដែលមិនមែន​ត្រូវលះដោយភាវនា មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលត្រូវលះដោយភាវនា ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១១៤២] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៤។

[១១៤៣] ធម៌ដែលមិនមែន​ត្រូវលះដោយភាវនា មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលត្រូវលះដោយភាវនា មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ ធម៌ដែលមិនមែន​ជាមិនមែន​ត្រូវលះដោយភាវនា មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលមិនមែន​ត្រូវលះដោយភាវនា មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។

[១១៤៤] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ២។

ទស្សនេនបហាតព្វហេតុកទុកហេតុទុកៈ

នទស្សនេនបហាតព្វហេតុកទុកនហេតុទុកៈ

[១១៤៥] ធម៌ដែលមានហេតុមិនមែន​ត្រូវលះដោយទស្សនៈ មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលមានហេតុត្រូវលះដោយទស្សនៈ ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌ដែលមានហេតុមិនមែន​ជាមិនមែន​ត្រូវលះដោយទស្សនៈ មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលមានហេតុមិនមែន​ត្រូវលះដោយទស្សនៈ ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។ ក្នុងបញ្ហាទាំងអស់ សុទ្ធតែមានវារៈ៣។

[១១៤៦] ធម៌ដែលមានហេតុមិនមែន​ជាមិនមែន​ត្រូវលះដោយទស្សនៈ មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលមានហេតុត្រូវលះដោយទស្សនៈ មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ធម៌ដែលមានហេតុមិនមែន​ត្រូវលះដោយទស្សនៈ មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ ដែលមានហេតុមិនមែន​ត្រូវលះដោយទស្សនៈ មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១១៤៧] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ២។ សេចក្តីបំប្រួញ។

សរណទុកហេតុទុកៈ នសរណទុកនហេតុទុកៈ

[១១៤៨] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយរណៈ មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយរណៈ ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៣។ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយរណៈ មិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានរណៈ ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។

[១១៤៩] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ៤។

[១១៥០] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានរណៈ មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយរណៈ មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយរណៈ មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានរណៈ មិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។

[១១៥១] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ២។

សរណទុកសហេតុកទុកៈ នសរណទុកនសហេតុកទុកៈ

[១១៥២] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយរណៈ មិនមែន​ប្រកប​ដោយហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយរណៈ ប្រកប​ដោយហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានរណៈ មិនមែន​ប្រកប​ដោយហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានរណៈ ប្រកប​ដោយហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។

[១១៥៣] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ២។

[១១៥៤] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានរណៈ មិនមែន​ជាមិនមានហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយរណៈ មិនមានហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយរណៈ មិនមែន​ជាមិនមានហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានរណៈ មិនមានហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។

[១១៥៥] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ២។

សរណទុកហេតុសម្បយុត្តទុកៈ

នសរណទុកនហេតុសម្បយុត្តទុកៈ

[១១៥៦] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយរណៈ មិនមែន​ប្រកប​ដោយហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយរណៈ ប្រកប​ដោយហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១១៥៧] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ២។

ដូចគ្នានឹងសហេតុកទុកៈដែរ។

សរណទុកហេតុសហេតុកទុកៈ

នសរណទុកនហេតុសហេតុកទុកៈ

[១១៥៨] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានរណៈ មិនមែន​ជាហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមានហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយរណៈ ជាហេតុ ទាំងប្រកប​ដោយហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយរណៈ មិនមែន​ជាហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមានហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានរណៈ ជាហេតុ ទាំងប្រកប​ដោយហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។

[១១៥៩] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ២។

[១១៦០] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានរណៈ មិនមែន​ជាមិនមានហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយរណៈ ប្រកប​ដោយហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយរណៈ មិនមែន​ប្រកប​ដោយហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមែន​ជាហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានរណៈ ប្រកប​ដោយហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។

[១១៦១] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ២។

សរណទុកហេតុហេតុសម្បយុត្តទុកៈ

នសរណទុកនហេតុហេតុសម្បយុត្តទុកៈ

[១១៦២] ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានរណៈ មិនមែន​ជាហេតុ ទាំងមិនមែន​ប្រាសចាកហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយរណៈ ជាហេតុ ទាំងប្រកប​ដោយហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ ដូចគ្នានឹងហេតុចេវសហេតុកទុកៈដែរ។

សរណទុកនហេតុសហេតុកទុកៈ

នសរណទុកនហេតុនសហេតុកទុកៈ

[១១៦៣] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយរណៈ មិនមែន​ជាហេតុ ទាំងមិនមែន​ប្រកប​ដោយហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយរណៈ មិនមែន​ជាហេតុ ទាំងប្រកប​ដោយហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយរណៈ មិនមែន​ជាហេតុ ទាំងមិនមែន​ប្រកប​ដោយហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានរណៈ មិនមែន​ជាហេតុ ទាំងប្រកប​ដោយហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។

[១១៦៤] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ២។

[១១៦៥] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយរណៈ មិនមែន​ជាហេតុ ទាំងមិនមែន​ជាមិនមានហេតុ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានរណៈ មិនមែន​ជាហេតុ ទាំងមិនមានហេតុ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

[១១៦៦] ក្នុងហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។

សរណទុកចូឡន្តរទុកៈ នសរណទុកចូឡន្តរទុកៈ

[១១៦៧] ធម៌មិនមានរណៈ មិនមានបច្ច័យ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយរណៈ មិនមែន​ជាមិនមានបច្ច័យ ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ។ ធម៌មិនមានរណៈ ជាអសង្ខតៈ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយរណៈ មិនមែន​ជាអសង្ខតៈ ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ។ ធម៌មិនមានរណៈ ប្រកប​ដោយការឃើញ ជាបច្ច័យនៃធម៌មិនមែន​ជាមិនមានរណៈ មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ … នៃធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយរណៈ មិនមែន​ប្រកប​ដោយការឃើញ ដោយអារម្មណប្បច្ច័យ។បេ។

សរណទុកអាសវទុកៈ

នសរណទុកនោអាសវទុកៈ

[១១៦៨] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយរណៈ មិនមែន​ជាអាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយរណៈ ជាអាសវៈ … ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានរណៈ មិនមែន​ជាអាសវៈ … ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយរណៈ មិនមែន​ជាអាសវៈក្តី មិនមែន​ជាមិនមានរណៈ មិនមែន​ជាអាសវៈក្តី ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានរណៈ មិនមែន​ជាមិនមែន​ជាអាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយរណៈ មិនមែន​ជាអាសវៈ … មានវារៈ១។

សរណទុកសាសវទុកៈ នសរណទុកនសាសវទុកៈ

[១១៦៩] ធម៌មិនមែន​ជាប្រកប​ដោយរណៈ មិនមែន​ប្រកប​ដោយអាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានរណៈ ប្រកប​ដោយអាសវៈ…។ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយរណៈ មិនមែន​ជាមិនមានអាសវៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានរណៈ មិនមានអាសវៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ មានវារៈ១។

បណ្ឌិតគប្បីឲ្យពិស្តារ គ្រប់បច្ច័យទាំងអស់ តាមឧបាយនេះចុះ។ សេចក្តីបំប្រួញ។

សរណទុកសារម្មណទុកៈ

នសរណទុកនសារម្មណទុកៈ

[១១៧០] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយរណៈ មិនមែន​ប្រកប​ដោយអារម្មណ៍ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយរណៈ ប្រកប​ដោយអារម្មណ៍ … ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយរណៈ មិនមែន​ប្រកប​ដោយអារម្មណ៍ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានរណៈ ប្រកប​ដោយអារម្មណ៍…។ សេចក្តីបំប្រួញ។

សរណទុកទស្សនេនបហាតព្វទុកៈ

នសរណទុកនទស្សនេនបហាតព្វទុកៈ

[១១៧១] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយរណៈ មិនមែន​ត្រូវលះដោយទស្សនៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌ប្រកប​ដោយរណៈ ត្រូវលះដោយទស្សនៈ … មានវារៈ១។ ធម៌មិនមែន​ជាមិនមានរណៈ មិនមែន​ជាមិនមែន​ត្រូវលះដោយទស្សនៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានរណៈ មិនមែន​ត្រូវលះដោយទស្សនៈ…។ សេចក្តីបំប្រួញ។

សរណទុកសឧត្តរទុកៈ

នសរណទុកនសឧត្តរទុកៈ

[១១៧២] ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយរណៈ មិនមែន​ប្រកប​ដោយឧត្តរៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានរណៈ ប្រកប​ដោយឧត្តរៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។ ធម៌មិនមែន​ប្រកប​ដោយរណៈ មិនមែន​ជាមិនមានឧត្តរៈ អាស្រ័យ​នូវធម៌មិនមានរណៈ មិនមានឧត្តរៈ ទើបកើតឡើង ព្រោះហេតុប្បច្ច័យ។

សហជាតវារៈក្តី បញ្ហាវារៈក្តី បណ្ឌិតគប្បីឲ្យពិស្តារចុះ។

ចប់ អនុលោមប្បច្ចនីយទុកទុកប្បដ្ឋាន។

ចប់ ភាគ១០៩។

សូមអនុមោទនា !!!

Oben-pfeil