សំវរធម៌ ៥យ៉ាង
បាតិមោក្ខសំវរ សេចក្តីសង្រួមនូវកាយ វាចា ទៅតាមសិក្ខាបទដែលមាននៅក្នុងបាតិមោក្ខ បានដល់បារាជិក ៤ សង្ឃាទិសេស ១៣ អិយត ២ និស្សគ្គិយបាចិត្តិយ ៣០ សុទ្ធិកបាចិត្តិយ ៩២ បាដិទេសនិយ ៤ សេក្ខិយវត្ត ៧៥ អធិករណសមថ ៧ រួមជា ២២៧ និងសេចក្តីសង្រួមនូវកាយ វាចា មិនប្រព្រឹត្តកន្លងនូវសិក្ខាបទដែលព្រះដ៏មានព្រះភាគទ្រង់បញ្ញត្តហើយ ខាងក្រៅបាតិមោក្ខ បានដល់ពួកសិក្ខាបទដែលជាពួកថុល្លច្ចយាបត្តិ ទុក្កដាបត្តិ ទុព្ភាសិតាបត្តិ សីលនេះជាបាតិមោក្ខសំវរសីល។
សតិសំវរ សេចក្តីសង្រួមសតិ បានដល់ការសង្រួមក្នុងឥន្ទ្រិយទាំង ៦ គឺ ចក្ខុន្ទ្រិយ ១ សោតិន្ទ្រិយ ១ ឃានិន្ទ្រិយ ១ ជីវ្ហិន្ទ្រិយ ១ កាយិន្ទ្រិយ ១ មនិន្ទ្រិយ ១ គឺជាការសង្រួមស្មារតីតាមផ្លូវភ្នែក ត្រចៀក ច្រមុះ អណ្តាត កាយ និងចិត្ត ហាមឃាត់មិនឲ្យអកុសលធម៌ គឺអភិជ្ឈា និងទោមនស្ស និងបាបធម៌កើតឡើងគ្របសង្កត់ចិត្តបានក្នុងខណៈដែលមានអារម្មណ៍ មានរូបារម្មណ៍ជាដើម មកប៉ះខ្ទប់នឹងទ្វារ មានចក្ខុទ្វារជាដើម។ សីលនេះជាឥន្ទ្រិយសំវរសីល។
ញាណសំវរ សេចក្តីសង្រួមញាណ (ការដឹង) បានដល់ប្រាជ្ញាដែលដំកល់ដោយប្រពៃ ពិចារណាក្នុងការប្រើប្រាស់នូវបច្ច័យ ៤គឺ ចីវរប្បច្ច័យ ១ បិណ្ឌបាតបច្ច័យ ១ សេនាសនបច្ច័យ ១ គិលានភេសជ្ជបច្ច័យ ១ តាមសមគួរដល់ធម៌នៃការប្រើប្រាស់បច្ច័យរបស់អ្នកបួស មានធាតុបច្ចវេក្ខណៈជាដើម។ សីលនេះជាបច្ចយសន្និស្សិតសីល។
ខន្តិសំវរ សេចក្តីសង្រួមក្នុងការអត់ទ្រាំគ្រប់យ៉ាង ចំពោះត្រជាក់ និងក្តៅ លោកធម៌ ៨ គឺលាភ ១ អលាភ ១ យស ១ អយស ១ និន្ទា ១ សរសើរ ១ សុខ ១ ទុក្ខ ១ ជាដើម ដែលកើតឡើងដល់ខ្លួន។
វីរិយសំវរ សេចក្តីសង្រួមនូវការព្យាយាម បានដល់ការព្យាយាមអត់សង្កត់កំចាត់នូវនូវអកុសលវិតក្កៈ ៣គឺ កាមវិតក្កៈ (សេចក្តីត្រិះរិះពីកាម) ១ ព្យាបាទវិតក្កៈ (សេចក្តីត្រិះរិះពីព្យាបាទ) ១ វិហិង្សាវិតក្កៈ (សេចក្តីត្រិះរិះពីបៀតបៀនសត្វ) ១ ដែលកើតឡើងគ្របសង្កត់ចិត្ត។ ម្យ៉ាងទៀត សេចក្តីបរិសុទ្ធិនៃការរស់នៅរបស់អ្នកបួស ដោយការលះបង់នូវបាបធម៌ ៥ និងអនេសនៈ ២១ ដែលព្រះដ៏មានព្រះភាគទ្រង់សំដែងហើយ ក្នុងអាជីវបារិសុទ្ធិសីល ក៏រាប់សង្គ្រោះក្នុងវីរិយសំវរៈនេះដែរ។
សេចក្តីសង្រួម ៥យ៉ាង និងចេតនាវៀរចាកចំពោះវត្ថុដែលដល់ព្រមរបស់កុលបុត្ត ដែលជាអ្នកភ័យខ្លាចក្នុងបាប ក៏ហៅថា សំវរសីលទាំងអស់។
(បឋមវិបស្សនា ព្រះកេតុធម្មោ សំ ប៊ុនធឿន)
ឈូកក្រហម 