សីលដែលអាស្រ័យនូវបច្ច័យ ៤ ហៅថា បច្ចយសន្និស្សិតសីល បានដល់កិរិយាបរិភោគ ប្រើប្រាស់នូវបច្ច័យ ៤ ដែលបរិសុទ្ធដោយកិរិយាពិចារណា។
ពាក្យថា បច្ច័យ បានសេចក្តីថា គ្រឿងដែលសត្វត្រូវអាស្រ័យបរិភោគ ប្រើប្រាស់ ហើយប្រព្រឹត្តទៅបាន។
បច្ច័យ មាន ៤ យ៉ាងគឺ
- ចីវរ គ្រឿងសំរាប់ស្លៀកដណ្តប់បិទបាំងរាងកាយ។
- បិណ្ឌបាត គ្រឿងសម្រាប់បរិភោគ។
- សេនាសនៈ ទីដេក ទីអង្គុយសំរាប់ជ្រកកោន។
- គិលានភេសជ្ជៈ ថ្នាំកែរោគ។
ការបរិភោគ ប្រើប្រាស់នូវបច្ច័យនេះ មាន៤យ៉ាងគឺ
- ថេយ្យបរិភោគ បរិភោគដោយការលួច បានដល់បរិភោគរបស់ភិក្ខុទ្រុស្តសីល។
- ឥណបរិភោគ បរិភោគដោយបំណុល បានដល់បរិភោគរបស់ភិក្ខុដែលមានសីល តែមិនបានពិចារណា។
- ទាយជ្ជបរិភោគ បរិភោគនូវមត៌កដែលត្រូវបាន បានដល់ការបរិភោគរបស់សេក្ខបុគ្គល ៧ពួក។
- សាមិបរិភោគ បរិភោគរបស់ជនជាម្ចាស់ បានដល់បរិភោគរបស់ព្រះខីណាស្រព។
ការមិនបែកធ្លាយ និងបែកធ្លាយនៃបច្ចយសន្និស្សិតសីល
បច្ចយសន្និស្សិតសីល មានការបរិសុទ្ធដោយពិចារណា ឲ្យតែបានពិចារណាហើយ ទាំងបីយ៉ាង ហោចទៅត្រឹមបច្ចវេក្ខណណាមួយ ក្នុងបច្ច័យណាមួយតែត្រឹមមួយចប់ក្តី ពីរចប់ក្តី ក៏បានឈ្មោះថា មិនទាន់បែកធ្លាយនៅឡើយ ត្រាតែមិនបានពិចារណាទទេសោះ រហូតដល់អរុណរះឡើង ទើបបានឈ្មោះថា បែកធ្លាយ ហើយភិក្ខុនោះក៏ស្ថិតនៅក្នុងឥណបរិភោគផងទៀត។ ការពោលមកនេះ ចំពោះតែបច្ច័យឯទៀតក្រៅពីភេសជ្ជបច្ច័យប៉ុណ្ណោះ ឯភេសជ្ជបច្ច័យ ត្រូវពិចារណាក្នុងកាលទទួលផង ក្នុងកាលបរិភោគផង ទើបគួរ ឬបើមិនបានពិចារណា ក្នុងកាលដែលទទួលឲ្យតែបានពិចារណាក្នុងកាលដែលបរិភោគក៏បាន បើមិនបានពិចារណាក្នុងកាលដែលបរិភោគ ទុកជាបានពិចារណាក្នុងកាលដែលទទួល ក៏គង់ត្រូវអាបត្តិទុក្កដ ហើយបាដិមោក្ខសំវរៈក៏បែកធ្លាយផង តែបច្ចយសន្និស្សិតសីល មិនទាន់បែកធ្លាយនៅឡើយ ត្រាតែផុតដែនរបស់អតីតបច្ចវេក្ខណៈទៀត ទើបបែកធ្លាយ ព្រោះតំខណិកបច្ចវេក្ខណៈ ក្នុងគិលានភេសជ្ជបច្ច័យនេះ រក្សាទាំងបាដិមោក្ខសំវរសីល ទាំងបច្ច័យស្និស្សិតសីល ឯអតីតបច្ចវេក្ខណៈរក្សាបានតែត្រឹមបច្ចយសន្និស្សិតសីលតែម្យ៉ាង គឺថាបើបានពិចារណាតែតំខណិកបច្ចវេក្ខណៈហើយ អតីតបច្ចវេក្ខណៈ មិនបាច់ពិចារណាក៏បាន សីលទាំង ២ នឹងមិនបែកធ្លាយឡើយ បើតំខណិកបច្ចវេក្ខណៈ មិនបានពិចារណាហើយ ទុកជាបានពិចារណាអតីតបច្ចវេក្ខណៈក៏មិនបែកធ្លាយ តែបច្ចយសន្និស្សិតសីលប៉ុណ្ណោះ ឯបាដិមោក្ខសំវរសីល នៅជាបែកធ្លាយដដែល ព្រោះភិក្ខុនោះ ត្រូវអាបត្តិទុក្កដរួចហើយ។
បច្ចយសន្និស្សិតសីលនេះ ព្រះយោគាវចរភិក្ខុ គប្បីឲ្យសំរេចដោយអំណាចនៃបញ្ញា គឺថា មានបញ្ញាជាគ្រឿងជំនួយឲ្យសម្រេច ព្រោះសីលនេះ ត្រាតែលោកដែលមានប្រាជ្ញាឃើញទោស និងអានិសង្សក្នុងបច្ច័យទាំង ៤ ជាក់ច្បាស់ ទើបអាចពិចារណាធ្វើឲ្យសំរេចទៅបាន ព្រោះហេតុនោះ ព្រះយោគីគប្បីលះបង់នូវសេចក្តីប្រាថ្នា ឈ្លក់ក្នុងបច្ច័យទាំង ៤ ហើយពិចារណាដោយប្រាជ្ញា តាមវិធីដែលលោកបានរៀបរៀងទុកនោះជាមុនសិន ហើយសឹមបរិភោគប្រើប្រាស់។
មានពាក្យសរសើរថា បើភិក្ខុអង្គណាមួយ បានប្រព្រឹត្តធ្វើតាមបែបនេះ ភិក្ខុអង្គនោះ បានឈ្មោះថា ជាអ្នកបានធ្វើនូវកិច្ចដ៏សមគួរ ដល់ពាក្យប្តេជ្ញាដើមរបស់ខ្លួន សមដូចគាថាដែលលោកពោលទុកថា
សាវកអ្នកមានប្រាជ្ញាដ៏ប្រសើរ កាលបើបានស្តាប់នូវព្រះធម៌ដែលព្រះសុគត ទ្រង់សំដែងហើយ ត្រូវពិចារណាជាមុន សឹមសេពនូវបិណ្ឌបាត ទីជ្រក ទីដេក ទីអង្គុយ ទឹកភេសជ្ជៈ ទឹកសម្រាប់លាងធូលី ដែលជាប់នៅឰដ៏សំពត់ សង្ឃាដិ ព្រោះហេតុនោះ ភិក្ខុមិនត្រូវជាប់ចិត្តក្នុងបិណ្ឌបាត ទីដេក ទីអង្គុយ ទឹកភេសជ្ជៈ ទឹកសម្រាប់លាងនូវធូលី ដែលជាប់នៅឰដ៏សំពត់ សង្ឃាដិទាំងឡាយនុ៎ះឡើយ ឲ្យដូចជាដំណក់ទឹកដែលធ្លាក់ចុះលើស្លឹកឈូក។ ភិក្ខុដែលជាអ្នកមានស្មារតីដម្កល់ខ្ជាប់ខ្ជួន សព្វកាលនោះ ត្រូវតែដឹងនូវប្រមាណក្នុងបង្អែម ចំអាប និងគ្រឿងស្រស់ស្រូបទាំងឡាយ ដែលខ្លួនបានហើយអំពីបុគ្គលដទៃក្នុងកាលគួរ ដើម្បីអនុគ្រោះដល់ទាយក ឲ្យដូចជាដឹងប្រមាណក្នុងកិរិយាដុះឡើងនៃកំដៅដោយកិរិយាលាបនូវថ្នាំ។
បុរសអ្នកដើរផ្លូវឆ្ងាយ បរិភោគនូវសាច់របស់កូនកំដរអត្តភាពទាំងទើសទាល់ ក្នុងផ្លូវកន្តារយ៉ាងណា អ្នករទេះសេពនូវខ្លាញ់សំរាប់លាបនូវភ្លៅរទេះសោះ តែខានមិនបានយ៉ាងណា ព្រះយោគីក៏ត្រូវលេបនូវអាហារ បំណងឲ្យគ្រាន់តែញុំាងសរីរៈឲ្យប្រព្រឹត្តទៅបានយ៉ាងនោះ មិនត្រូវឈ្លក់ចិត្តទៅក្នុងអាហារដោយស្ថានឯណានីមួយឡើយ។
សូមអនុមោទនា !!!