វិបស្សនាធុរៈ គឺការបដិបត្តិធ្វើវិបស្សនា សមាធិ ដើម្បីឃើញច្បាស់នូវសេចក្តីពិតក្នុងលោក គឺឃើញច្បាស់នូវដំណើរសង្ខារធម៌តាមសច្ចភាព ហើយមិនប្រកាន់មាំអ្វីៗក្នុងលោក។ ការធ្វើកិច្ចក្នុងវិបស្សនានេះ អាចដុតបំផ្លាញកិលេសក្នុងខន្ធសន្តាន មានលោភៈ ទោសៈ មោហៈជាដើម។
ព្រះយោគាវាចរ ដែលមានបំណងអប់រំចិត្តដោយការចម្រើនកម្មដ្ឋាន ត្រូវជម្រះសីលរបស់ខ្លួនឲ្យបរិសុទ្ធជាមុនសិន ព្រោះចិត្តរបស់បុគ្គលដែលមានសីលមិនបរិសុទ្ធ ឬទ្រុស្តសីល មិនអាចញុំាងគុណវិសេសឲ្យកើតឡើងបានឡើយ។
ខាងក្រោមនេះ ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំបានស្រង់គោលធម៌ខ្លះៗ ចេញពីសៀវភៅបឋមវិបស្សនា ដែលរៀបរៀងឡើងដោយព្រះគ្រូធម្មវិបស្សនា សំ ប៊ុនធឿន កេតុធម្មោ និងការបង្រៀនរបស់ព្រះធម្មាចារ្យមួយចំនួនទៀត។
- បច្ចយសន្និស្សិតសីល
- បច្ចវេក្ខណៈ ១៦
- បញ្ចក្ខន្ធ
- បដិកូលសញ្ញាក្នុងអាហារ ១០
- បលិពោធ ១០យ៉ាង
- បរិភោគ ៤យ៉ាង
- បរិញ្ញា ៣
- បាបធម៌ ៥យ៉ាង
- បុញ្ញកិរិយាវត្ថុ ១០
- ឫសគល់របស់វិបស្សនាបញ្ញា
- ពុទ្ធគុណ ១០
- ពោធិបក្ខិយធម៌ ៣៧
- ព្រហ្មវិហារ ៤
- ភត្តជាអតិរេកលាភ ១៤យ៉ាង
- មហាភូតរូប ៤
- មេថុនសំយោគ ៧
- វសី ៥យ៉ាង
- វាយោធាតុ ៦យ៉ាង
- វិសុទ្ធិ ៥
- អសំវរធម៌ ៥យ៉ាង
- អនុស្សតិ ១០
- អនុបស្សនា ៧យ៉ាង
- អសុភ ១០
- អសុភកម្មដ្ឋាន ១០
- អានិសង្សសីលសម្បត្តិ
- អាការៈ ៨យ៉ាង
- អាការៈ ១០យ៉ាង
- អានាបានស្សតិ
- អារុប្ប ៤
- អង្គរបស់ឧបចារជ្ឈាន
- ឧបក្កិលេសរបស់វិបស្សនា ១០