មជ្ឈិមនិកាយ មជ្ឈិមបណ្ណាសក

ភាគទី២៤

បញ្ចមភាគ

នមោ តស្ស ភគវតោ អរហតោ សម្មាសម្ពុទ្ធស្ស។

បរិព្វាជកវគ្គោ

បឋមំ ចូឡវច្ឆគោត្តសុត្តំ

[ឱ. តេវិជ្ជវច្ឆគោត្តសុត្តន្តិ បាឋោ ទិស្សតិ។ សោ អដ្ឋកថាយម្បិ ឦទិសោយេវ។]

[១] ឯវម្មេ សុតំ។ ឯកំ សមយំ ភគវា វេសាលិយំ វិហរតិ មហាវនេ កូដាគារសាលាយំ។ តេន ខោ បន សមយេន វច្ឆគោត្តោ បរិព្វាជកោ ឯកបុណ្ឌរីកេ បរិព្វាជការាមេ បដិវសតិ។ អថខោ ភគវា បុព្វណ្ហសមយំ និវាសេត្វា បត្តចីវរមាទាយ វេសាលឹ បិណ្ឌាយ បាវិសិ។ អថខោ ភគវតោ ឯតទហោសិ អតិប្បគោ ខោ តាវ វេសាលិយំ បិណ្ឌាយ ចរិតុំ យន្នូនាហំ យេន ឯកបុណ្ឌរីកោ បរិព្វាជការាមោ យេន វច្ឆគោត្តោ បរិព្វាជកោ តេនុបសង្កមេយ្យន្តិ។ អថខោ ភគវា យេន ឯកបុណ្ឌរីកោ បរិព្វាជការាមោ យេន វច្ឆគោត្តោ បរិព្វាជកោ តេនុបសង្កមិ។ អទ្ទសា ខោ វច្ឆគោត្តោ បរិព្វាជកោ ភគវន្តំ ទូរតោ អាគច្ឆន្តំ ទិស្វា [ឱ.ម. ទិស្វាន។] ភគវន្តំ ឯតទវោច ឯតុ ខោ ភន្តេ ភគវា ស្វាគតំ [ឱ. សាគតំ។] ភន្តេ ភគវតោ ចិរស្សំ ខោ ភន្តេ ភគវា ឥមំ បរិយាយមកាសិ យទិទំ ឥធាគមនាយ និសីទតុ ភន្តេ ភគវា ឥទមាសនំ បញ្ញត្តន្តិ។ និសីទិ ភគវា បញ្ញត្តេ អាសនេ។ វច្ឆគោត្តោបិ ខោ បរិព្វាជកោ អញ្ញតរំ នីចំ អាសនំ គហេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ។

[២] ឯកមន្តំ និសិន្នោ ខោ វច្ឆគោត្តោ បរិព្វាជកោ ភគវន្តំ ឯតទវោច សុតមេតំ [ឱ. សុតំ មេតំ។] ភន្តេ សមណោ គោតមោ សព្វញ្ញូ សព្វទស្សាវី អបរិសេសំ ញាណទស្សនំ បដិជានាតិ ចរតោ ច មេ តិដ្ឋតោ ច សុត្តស្ស ច ជាគរស្ស ច សតតំ សមិតំ ញាណទស្សនំ បច្ចុបដ្ឋិតន្តិ យេ តេ ភន្តេ ឯវមាហំសុ សមណោ គោតមោ សព្វញ្ញូ សព្វទស្សាវី អបរិសេសំ ញាណទស្សនំ បដិជានាតិ ចរតោ ច មេ តិដ្ឋតោ ច សុត្តស្ស ច ជាគរស្ស ច សតតំ សមិតំ ញាណទស្សនំ បច្ចុបដ្ឋិតន្តិ កច្ចិ តេ ភន្តេ ភគវតោ វុត្តវាទិនោ ន ច ភគវន្តំ អភូតេន អព្ភាចិក្ខន្តិ ធម្មស្ស ចានុធម្មំ ព្យាករោន្តិ ន ច កោចិ សហធម្មិកោ វាទានុវាទោ គារយ្ហំ ឋានំ អាគច្ឆតីតិ។ យេ តេ វច្ឆ ឯវមាហំសុ សមណោ គោតមោ សព្វញ្ញូ សព្វទស្សាវី អបរិសេសំ ញាណទស្សនំ បដិជានាតិ ចរតោ ច មេ តិដ្ឋតោ ច សុត្តស្ស ច ជាគរស្ស ច សតតំ សមិតំ ញាណទស្សនំ បច្ចុបដ្ឋិតន្តិ ន មេ តេ វុត្តវាទិនោ អព្ភាចិក្ខន្តិ ច បន មន្តេ [ម. មំ។] អសតា អភូតេនាតិ។

[៣] កថំ ព្យាករមានា បន មយំ ភន្តេ វុត្តវាទិនោ ចេវ ភគវតោ អស្សាម ន ច ភគវន្តំ អភូតេន អព្ភាចិក្ខេយ្យាម ធម្មស្ស ចានុធម្មំ ព្យាករេយ្យាម ន ច កោចិ សហធម្មិកោ វាទានុវាទោ គារយ្ហំ ឋានំ អាគច្ឆេយ្យាតិ។ តេវិជ្ជោ សមណោ គោតមោតិ ខោ វច្ឆ ព្យាករមានោ វុត្តវាទី ចេវ មេ អស្ស ន ច មំ អភូតេន អព្ភាចិក្ខេយ្យ ធម្មស្ស ចានុធម្មំ ព្យាករេយ្យ ន ច កោចិ សហធម្មិកោ វាទានុវាទោ គារយ្ហំ ឋានំ អាគច្ឆេយ្យ។ អហំ ហិ វច្ឆ យាវទេវ អាកង្ខាមិ អនេកវិហិតំ បុព្វេនិវាសំ អនុស្សរាមិ សេយ្យថីទំ ឯកម្បិ ជាតឹ ទ្វេបិ ជាតិយោ។បេ។ ឥតិ សាការំ សឧទ្ទេសំ អនេកវិហិតំ បុព្វេនិវាសំ អនុស្សរាមិ។ អហំ ហិ វច្ឆ យាវទេវ អាកង្ខាមិ ទិព្វេន ចក្ខុនា វិសុទ្ធេន អតិក្កន្តមានុសកេន សត្តេ បស្សាមិ ចវមានេ ឧបបជ្ជមានេ ហីនេ បណីតេ សុវណ្ណេ ទុព្វណ្ណេ សុគតេ ទុគ្គតេ។បេ។ យថាកម្មូបគេ សត្តេ បជានាមិ។ អហំ ហិ វច្ឆ អាសវានំ ខយា អនាសវំ ចេតោវិមុត្តឹ បញ្ញាវិមុត្តឹ ទិដ្ឋេវ ធម្មេ សយំ អភិញ្ញា សច្ឆិកត្វា ឧបសម្បជ្ជ វិហរាមិ។ តេវិជ្ជោ សមណោ គោតមោតិ ខោ វច្ឆ ព្យាករមានោ វុត្តវាទី ចេវ មេ អស្ស ន ច មំ អភូតេន អព្ភាចិក្ខេយ្យ ធម្មស្ស ចានុធម្មំ ព្យាករេយ្យ ន ច កោចិ សហធម្មិកោ វាទានុវាទោ គារយ្ហំ ឋានំ អាគច្ឆេយ្យាតិ។

[៤] ឯវំ វុត្តេ វច្ឆគោត្តោ បរិព្វាជកោ ភគវន្តំ ឯតទវោច អត្ថិ នុ ខោ ភោ គោតម កោចិ គិហី គិហិសញ្ញោជនំ [ឱ. គិហិសំយោជនំ។] អប្បហាយ កាយស្ស ភេទា ទុក្ខស្សន្តករោតិ។ នត្ថិ ខោ វច្ឆ កោចិ គិហី គិហិសញ្ញោជនំ អប្បហាយ កាយស្ស ភេទា ទុក្ខស្សន្តករោតិ។ អត្ថិ បន ភោ គោតម កោចិ គិហី គិហិសញ្ញោជនំ អប្បហាយ កាយស្ស ភេទា សគ្គូបគោតិ។ ន ខោ វច្ឆ ឯកំយេវ សតំ ន ទ្វេ សតានិ ន តីណិ សតានិ ន ចត្តារិ សតានិ ន បញ្ច សតានិ អថខោ ភិយ្យោវ យេ គិហី គិហិសញ្ញោជនំ អប្បហាយ កាយស្ស ភេទា សគ្គូបគាតិ។ អត្ថិ នុ ខោ ភោ គោតម កោចិ អាជីវកោ កាយស្ស ភេទា ទុក្ខស្សន្តករោតិ។ នត្ថិ ខោ វច្ឆ កោចិ អាជីវកោ កាយស្ស ភេទា ទុក្ខស្សន្តករោតិ។ អត្ថិ បន ភោ គោតម កោចិ អាជីវកោ កាយស្ស ភេទា សគ្គូបគោតិ។ ឥតោ ខោ សោ វច្ឆ ឯកនវុតោ កប្បោ យមហំ អនុស្សរាមិ នាភិជានាមិ កញ្ចិ អាជីវកំ សគ្គូបគំ អញ្ញត្រ ឯកេន សោ ចាបិ [ឱ. ចាសិ។] កម្មវាទី កិរិយវាទីតិ។ ឯវំ សន្តេ ភោ គោតម សុញ្ញំ អទុំ តិត្ថាយតនំ អន្តមសោ សគ្គូបគេនាតិ។ ឯវំ [ឱ. សគ្គូបនេបីតិ។ ឯវំ សន្តេ។] វច្ឆ សុញ្ញំ អទុំ តិត្ថាយតនំ អន្តមសោ សគ្គូបគេនាបីតិ។ ឥទមវោច ភគវា អត្តមនោ វច្ឆគោត្តោ បរិព្វាជកោ ភគវតោ ភាសិតំ អភិនន្ទីតិ។

ចូឡវច្ឆគោត្តសុត្តំ បឋមំ [ឱ.ម. តេវិជ្ជវច្ឆគោត្តសុត្តន្តំ បឋមំ។] និដ្ឋិតំ។

ទុតិយំ អគ្គិវច្ឆគោត្តសុត្តំ [ឆដ្ឋ. អគ្គិវច្ឆសុត្តំ]

[៥] ឯវម្មេ សុតំ។ ឯកំ សមយំ ភគវា សាវត្ថិយំ វិហរតិ ជេតវនេ អនាថបិណ្ឌិកស្ស អារាមេ។ អថខោ វច្ឆគោត្តោ បរិព្វាជកោ យេន ភគវា តេនុបសង្កមិ ឧបសង្កមិត្វា ភគវតា សទ្ធឹ សម្មោទិ សម្មោទនីយំ កថំ សារាណីយំ វីតិសារេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ។

[៦] ឯកមន្តំ និសិន្នោ ខោ វច្ឆគោត្តោ បរិព្វាជកោ ភគវន្តំ ឯតទវោច កិន្នុ ខោ ភោ គោតម សស្សតោ លោកោ ឥទមេវ សច្ចំ មោឃមញ្ញន្តិ ឯវំទិដ្ឋី ភវំ គោតមោតិ។ ន ខោ អហំ វច្ឆ ឯវំទិដ្ឋី សស្សតោ លោកោ ឥទមេវ សច្ចំ មោឃមញ្ញន្តិ។ កឹ បន ភោ [ម. កឹ នុ ខោ ភោ។] គោតម អសស្សតោ លោកោ ឥទមេវ សច្ចំ មោឃមញ្ញន្តិ ឯវំទិដ្ឋី ភវំ គោតមោតិ។ ន ខោ អហំ វច្ឆ ឯវំទិដ្ឋី អសស្សតោ លោកោ ឥទមេវ សច្ចំ មោឃមញ្ញន្តិ។ កិន្នុ ខោ ភោ គោតម អន្តវា លោកោ ឥទមេវ សច្ចំ មោឃមញ្ញន្តិ ឯវំទិដ្ឋី ភវំ គោតមោតិ។ ន ខោ អហំ វច្ឆ ឯវំទិដ្ឋី អន្តវា លោកោ ឥទមេវ សច្ចំ មោឃមញ្ញន្តិ។ កឹ បន ភោ គោតម អនន្តវា លោកោ ឥទមេវ សច្ចំ មោឃមញ្ញន្តិ ឯវំទិដ្ឋី ភវំ គោតមោតិ។ ន ខោ អហំ វច្ឆ ឯវំទិដ្ឋី អនន្តវា លោកោ ឥទមេវ សច្ចំ មោឃមញ្ញន្តិ។ កិន្នុ ខោ ភោ គោតម តំ ជីវំ តំ សរីរំ ឥទមេវ សច្ចំ មោឃមញ្ញន្តិ ឯវំទិដ្ឋី ភវំ គោតមោតិ។ ន ខោ អហំ វច្ឆ ឯវំទិដ្ឋី តំ ជីវំ តំ សរីរំ ឥទមេវ សច្ចំ មោឃមញ្ញន្តិ។ កឹ បន ភោ គោតម អញ្ញំ ជីវំ អញ្ញំ សរីរំ ឥទមេវ សច្ចំ មោឃមញ្ញន្តិ ឯវំទិដ្ឋី ភវំ គោតមោតិ។ ន ខោ អហំ វច្ឆ ឯវំទិដ្ឋី អញ្ញំ ជីវំ អញ្ញំ សរីរំ ឥទមេវ សច្ចំ មោឃមញ្ញន្តិ។ កិន្នុ ខោ ភោ គោតម ហោតិ តថាគតោ បរម្មរណា ឥទមេវ សច្ចំ មោឃមញ្ញន្តិ ឯវំទិដ្ឋី ភវំ គោតមោតិ។ ន ខោ អហំ វច្ឆ ឯវំទិដ្ឋី ហោតិ តថាគតោ បរម្មរណា ឥទមេវ សច្ចំ មោឃមញ្ញន្តិ។ កឹ បន ភោ គោតម ន ហោតិ តថាគតោ បរម្មរណា ឥទមេវ សច្ចំ មោឃមញ្ញន្តិ ឯវំទិដ្ឋី ភវំ គោតមោតិ។ ន ខោ អហំ វច្ឆ ឯវំទិដ្ឋី ន ហោតិ តថាគតោ បរម្មរណា ឥទមេវ សច្ចំ មោឃមញ្ញន្តិ។ កិន្នុ ខោ ភោ គោតម ហោតិ ច ន ច ហោតិ តថាគតោ បរម្មរណា ឥទមេវ សច្ចំ មោឃមញ្ញន្តិ ឯវំទិដ្ឋី ភវំ គោតមោតិ។ ន ខោ អហំ វច្ឆ ឯវំទិដ្ឋី ហោតិ ច ន ច ហោតិ តថាគតោ បរម្មរណា ឥទមេវ សច្ចំ មោឃមញ្ញន្តិ។ កឹ បន ភោ គោតម នេវ ហោតិ ន ន ហោតិ តថាគតោ បរម្មរណា ឥទមេវ សច្ចំ មោឃមញ្ញន្តិ ឯវំទិដ្ឋី ភវំ គោតមោតិ។ ន ខោ អហំ វច្ឆ ឯវំទិដ្ឋី នេវ ហោតិ ន ន ហោតិ តថាគតោ បរម្មរណា ឥទមេវ សច្ចំ មោឃមញ្ញន្តិ។

[៧] កិន្នុ ខោ ភោ គោតម សស្សតោ លោកោ ឥទមេវ សច្ចំ មោឃមញ្ញន្តិ ឯវំទិដ្ឋី ភវំ គោតមោតិ ឥតិ បុដ្ឋោ សមានោ ន ខោ អហំ វច្ឆ ឯវំទិដ្ឋី សស្សតោ លោកោ ឥទមេវ សច្ចំ មោឃមញ្ញន្តិ វទេសិ។ កឹ បន ភោ គោតម អសស្សតោ លោកោ ឥទមេវ សច្ចំ មោឃមញ្ញន្តិ ឯវំទិដ្ឋី ភវំ គោតមោតិ ឥតិ បុដ្ឋោ សមានោ ន ខោ អហំ វច្ឆ ឯវំទិដ្ឋី អសស្សតោ លោកោ ឥទមេវ សច្ចំ មោឃមញ្ញន្តិ វទេសិ។ កិន្នុ ខោ ភោ គោតម អន្តវា លោកោ ឥទមេវ សច្ចំ មោឃមញ្ញន្តិ ឯវំទិដ្ឋី ភវំ គោតមោតិ ឥតិ បុដ្ឋោ សមានោ ន ខោ អហំ វច្ឆ ឯវំទិដ្ឋី អន្តវា លោកោ ឥទមេវ សច្ចំ មោឃមញ្ញន្តិ វទេសិ។ កឹ បន ភោ គោតម អនន្តវា លោកោ ឥទមេវ សច្ចំ មោឃមញ្ញន្តិ ឯវំទិដ្ឋី ភវំ គោតមោតិ ឥតិ បុដ្ឋោ សមានោ ន ខោ អហំ វច្ឆ ឯវំទិដ្ឋី អនន្តវា លោកោ ឥទមេវ សច្ចំ មោឃមញ្ញន្តិ វទេសិ។ កិន្នុ ខោ ភោ គោតម តំ ជីវំ តំ សរីរំ ឥទមេវ សច្ចំ មោឃមញ្ញន្តិ ឯវំទិដ្ឋី ភវំ គោតមោតិ ឥតិ បុដ្ឋោ សមានោ ន ខោ អហំ វច្ឆ ឯវំទិដ្ឋី តំ ជីវំ តំ សរីរំ ឥទមេវ សច្ចំ មោឃមញ្ញន្តិ វទេសិ។ កឹ បន ភោ គោតម អញ្ញំ ជីវំ អញ្ញំ សរីរំ ឥទមេវ សច្ចំ មោឃមញ្ញន្តិ ឯវំទិដ្ឋី ភវំ គោតមោតិ ឥតិ បុដ្ឋោ សមានោ ន ខោ អហំ វច្ឆ ឯវំទិដ្ឋី អញ្ញំ ជីវំ អញ្ញំ សរីរំ ឥទមេវ សច្ចំ មោឃមញ្ញន្តិ វទេសិ។ កិន្នុ ខោ ភោ គោតម ហោតិ តថាគតោ បរម្មរណា ឥទមេវ សច្ចំ មោឃមញ្ញន្តិ ឯវំទិដ្ឋី ភវំ គោតមោតិ ឥតិ បុដ្ឋោ សមានោ ន ខោ អហំ វច្ឆ ឯវំទិដ្ឋី ហោតិ តថាគតោ បរម្មរណា ឥទមេវ សច្ចំ មោឃមញ្ញន្តិ វទេសិ។ កឹ បន ភោ គោតម ន ហោតិ តថាគតោ បរម្មរណា ឥទមេវ សច្ចំ មោឃមញ្ញន្តិ ឯវំទិដ្ឋី ភវំ គោតមោតិ ឥតិ បុដ្ឋោ សមានោ ន ខោ អហំ វច្ឆ ឯវំទិដ្ឋី ន ហោតិ តថាគតោ បរម្មរណា ឥទមេវ សច្ចំ មោឃមញ្ញន្តិ វទេសិ។ កិន្នុ ខោ ភោ គោតម ហោតិ ច ន ច ហោតិ តថាគតោ បរម្មរណា ឥទមេវ សច្ចំ មោឃមញ្ញន្តិ ឯវំទិដ្ឋី ភវំ គោតមោតិ ឥតិ បុដ្ឋោ សមានោ ន ខោ អហំ វច្ឆ ឯវំទិដ្ឋី ហោតិ ច ន ច ហោតិ តថាគតោ បរម្មរណា ឥទមេវ សច្ចំ មោឃមញ្ញន្តិ វទេសិ។ កឹ បន ភោ គោតម នេវ ហោតិ ន ន ហោតិ តថាគតោ បរម្មរណា ឥទមេវ សច្ចំ មោឃមញ្ញន្តិ ឯវំទិដ្ឋី ភវំ គោតមោតិ ឥតិ បុដ្ឋោ សមានោ ន ខោ អហំ វច្ឆ ឯវំទិដ្ឋី នេវ ហោតិ ន ន ហោតិ តថាគតោ បរម្មរណា ឥទមេវ សច្ចំ មោឃមញ្ញន្តិ វទេសិ។ កឹ បន ភវំ គោតមោ អាទីនវំ សម្បស្សមានោ ឯវំ ឥមានិ សព្វសោ ទិដ្ឋិគតានិ អនុបគតោតិ។

[៨] សស្សតោ លោកោតិ ខោ វច្ឆ ទិដ្ឋិគតមេតំ ទិដ្ឋិគ្គហនំ ទិដ្ឋិកន្តារោ [ឱ. ទិដ្ឋិកន្តារំ។] ទិដ្ឋិវិសូកំ ទិដ្ឋិវិប្ផន្ទិតំ ទិដ្ឋិសញ្ញោជនំ សទុក្ខំ សវិឃាតំ សឧបាយាសំ សបរិឡាហំ ន និព្វិទាយ ន វិរាគាយ ន និរោធាយ ន ឧបសមាយ ន អភិញ្ញាយ ន សម្ពោធាយ ន និព្វានាយ សំវត្តតិ។ អសស្សតោ លោកោតិ ខោ វច្ឆ។បេ។ អន្តវា លោកោតិ ខោ វច្ឆ។បេ។ អនន្តវា លោកោតិ ខោ វច្ឆ។បេ។ តំ ជីវំ តំ សរីរន្តិ ខោ វច្ឆ។បេ។ អញ្ញំ ជីវំ អញ្ញំ សរីរន្តិ ខោ វច្ឆ។បេ។ ហោតិ តថាគតោ បរម្មរណាតិ ខោ វច្ឆ។បេ។ ន ហោតិ តថាគតោ បរម្មរណាតិ ខោ វច្ឆ។បេ។ ហោតិ ច ន ច ហោតិ តថាគតោ បរម្មរណាតិ ខោ វច្ឆ។បេ។ នេវ ហោតិ ន ន ហោតិ តថាគតោ បរម្មរណាតិ ខោ វច្ឆ ទិដ្ឋិគតមេតំ ទិដ្ឋិគ្គហនំ ទិដ្ឋិកន្តារោ ទិដ្ឋិវិសូកំ ទិដ្ឋិវិប្ផន្ទិតំ ទិដ្ឋិសញ្ញោជនំ សទុក្ខំ សវិឃាតំ សឧបាយាសំ សបរិឡាហំ ន និព្វិទាយ ន វិរាគាយ ន និរោធាយ ន ឧបសមាយ ន អភិញ្ញាយ ន សម្ពោធាយ ន និព្វានាយ សំវត្តតិ។ ឥមំ ខោ អហំ វច្ឆ អាទីនវំ សម្បស្សមានោ ឯវំ ឥមានិ សព្វសោ ទិដ្ឋិគតានិ អនុបគតោតិ។ អត្ថិ បន ភោតោ គោតមស្ស កិញ្ចិ ទិដ្ឋិគតន្តិ។ ទិដ្ឋិគតន្តិ ខោ វច្ឆ អបនីតមេតំ តថាគតស្ស ទិដ្ឋញ្ហេតំ [ម. ទិដ្ឋញ្ចេតំ។] វច្ឆ តថាគតេន ឥតិ រូបំ ឥតិ រូបស្ស សមុទយោ ឥតិ រូបស្ស អត្ថង្គមោ ឥតិ វេទនា ឥតិ វេទនាយ សមុទយោ ឥតិ វេទនាយ អត្ថង្គមោ ឥតិ សញ្ញា ឥតិ សញ្ញាយ សមុទយោ ឥតិ សញ្ញាយ អត្ថង្គមោ ឥតិ សង្ខារា ឥតិ សង្ខារានំ សមុទយោ ឥតិ សង្ខារានំ អត្ថង្គមោ ឥតិ វិញ្ញាណំ ឥតិ វិញ្ញាណស្ស សមុទយោ ឥតិ វិញ្ញាណស្ស អត្ថង្គមោតិ តស្មា តថាគតោ សព្វមញ្ញិតានំ សព្វមត្ថិតានំ [សព្វមថិតានន្តិបិ។] សព្វាហង្ការមមង្ការមានានុសយានំ ខយា វិរាគា និរោធា ចាគា បដិនិស្សគ្គា អនុបាទា វិមុត្តោតិ វទាមីតិ។

[៩] ឯវំ វិមុត្តចិត្តោ បន ភោ គោតម ភិក្ខុ កុហឹ ឧបបជ្ជតីតិ [ម. ឧបជ្ជតីតិប្យត្ថិ។]។ ឧប្បជ្ជតីតិ ខោ វច្ឆ ន ឧបេតិ។ តេនហិ ភោ គោតម ន ឧប្បជ្ជតីតិ។ ន ឧប្បជ្ជតីតិ ខោ វច្ឆ ន ឧបេតិ។ តេនហិ ភោ គោតម ឧប្បជ្ជតិ ច ន ច ឧប្បជ្ជតីតិ។ ឧប្បជ្ជតិ ច ន ច ឧប្បជ្ជតីតិ ខោ វច្ឆ ន ឧបេតិ។ តេនហិ ភោ គោតម នេវ ឧប្បជ្ជតិ ន ន ឧប្បជ្ជតីតិ។ នេវ ឧប្បជ្ជតិ ន ន ឧប្បជ្ជតីតិ ខោ វច្ឆ ន ឧបេតិ។

[១០] ឯវំ វិមុត្តចិត្តោ បន ភោ គោតម ភិក្ខុ កុហឹ ឧប្បជ្ជតីតិ ឥតិ បុដ្ឋោ សមានោ ឧប្បជ្ជតីតិ វច្ឆ [ម. ខោ វច្ឆ។] ន ឧបេតីតិ វទេសិ។ តេនហិ ភោ គោតម ន ឧប្បជ្ជតីតិ ឥតិ បុដ្ឋោ សមានោ ន ឧប្បជ្ជតីតិ ខោ វច្ឆ ន ឧបេតីតិ វទេសិ។ តេនហិ ភោ គោតម ឧប្បជ្ជតិ ច ន ច ឧប្បជ្ជតីតិ ឥតិ បុដ្ឋោ សមានោ ឧប្បជ្ជតិ ច ន ច ឧប្បជ្ជតីតិ ខោ វច្ឆ ន ឧបេតីតិ វទេសិ។ តេនហិ ភោ គោតម នេវ ឧប្បជ្ជតិ ន ន ឧប្បជ្ជតីតិ ឥតិ បុដ្ឋោ សមានោ នេវ ឧប្បជ្ជតិ ន ន ឧប្បជ្ជតីតិ ខោ វច្ឆ ន ឧបេតីតិ វទេសិ។ ឯត្ថាហំ ភោ គោតម អញ្ញាណមាបាទឹ ឯត្ថ សម្មោហមាបាទឹ។ យាបិ មេ ឯសា ភោតោ គោតមស្ស បុរិមេន កថាសល្លាបេន អហុ បសាទមត្តា សាបិ មេ ឯតរហិ អន្តរហិតាតិ។

[១១] អលញ្ហិ តេ វច្ឆ អញ្ញាណាយ អលំ សម្មោហាយ គម្ភីរោ ហយំ [ម. បាយំ។] វច្ឆ ធម្មោ ទុទ្ទសោ ទុរនុពោធោ សន្តោ បណីតោ អតក្កាវចរោ និបុណោ បណ្ឌិតវេទនីយោ សោ តយា ទុជ្ជានោ អញ្ញទិដ្ឋិកេន អញ្ញក្ខន្តិកេន អញ្ញរុចិកេន អញ្ញត្ថយោគេន [ឱ.ម. អញ្ញត្រយោគេន។] អញ្ញត្ថាចរិយកេន [ម. អញ្ញត្រ អាចរិយកេន។] តេនហិ វច្ឆ តំយេវត្ថ បដិបុច្ឆិស្សាមិ យថា តេ ខមេយ្យ តថា នំ ព្យាករេយ្យាសិ តំ កឹ មញ្ញសិ វច្ឆ សចេ តេ បុរតោ អគ្គិ ជលេយ្យ ជានេយ្យាសិ ត្វំ អយំ មេ បុរតោ អគ្គិ ជលតីតិ។ សចេ មេ ភោ គោតម បុរតោ អគ្គិ ជលេយ្យ ជានេយ្យាហំ អយំ មេ បុរតោ អគ្គិ ជលតីតិ។ សចេ បន តំ វច្ឆ ឯវំ បុច្ឆេយ្យ យោ តេ អយំ បុរតោ អគ្គិ ជលតិ អយំ អគ្គិ កឹ បដិច្ច ជលតីតិ ឯវំ បុដ្ឋោ ត្វំ វច្ឆ កិន្តិ ព្យាករេយ្យាសីតិ។ សចេ មំ ភោ គោតម ឯវំ បុច្ឆេយ្យ យោ តេ អយំ បុរតោ អគ្គិ ជលតិ អយំ អគ្គិ កឹ បដិច្ច ជលតីតិ ឯវំ បុដ្ឋោ អហំ ភោ គោតម ឯវំ ព្យាករេយ្យំ យោ មេ [ឱ. យោ មេ អយំ។] បុរតោ អគ្គិ ជលតិ អយំ អគ្គិ តិណកដ្ឋុបាទានំ បដិច្ច ជលតីតិ។ សចេ វច្ឆ បុរតោ សោ អគ្គិ និព្វាយេយ្យ ជានេយ្យាសិ ត្វំ អយំ មេ បុរតោ អគ្គិ និព្វុតោតិ។ សចេ មេ ភោ គោតម បុរតោ សោ អគ្គិ និព្វាយេយ្យ ជានេយ្យាហំ អយំ មេ បុរតោ អគ្គិ និព្វុតោតិ។ សចេ បន តំ វច្ឆ ឯវំ បុច្ឆេយ្យ យោ តេ អយំ បុរតោ អគ្គិ និព្វុតោ សោ អគ្គិ ឥតោ កតមំ ទិសំ គតោ បុរត្ថិមំ វា បច្ឆិមំ វា ឧត្តរំ វា ទក្ខិណំ វាតិ ឯវំ បុដ្ឋោ ត្វំ វច្ឆ កិន្តិ ព្យាករេយ្យាសីតិ។ ន ឧបេតិ ភោ គោតម យញ្ហិ សោ ភោ គោតម អគ្គិ តិណកដ្ឋុបាទានំ បដិច្ច ជលតិ [ឱ. អជលិ។] តស្ស ច បរិយាទានា អញ្ញស្ស ច អនុបហារា អនាហារោ និព្វុតោត្វេវ សង្ខ្យំ គច្ឆតីតិ។

[១២] ឯវមេវ ខោ វច្ឆ យេន រូបេន តថាគតំ បញ្ញាបយមានោ បញ្ញាបេយ្យ តំ រូបំ តថាគតស្ស បហីនំ ឧច្ឆិន្នមូលំ តាលាវត្ថុកតំ អនភាវង្គតំ [ឱ. អនភាវគតំ។] អាយតឹ អនុប្បាទធម្មំ រូបសង្ខាវិមុត្តោ ខោ វច្ឆ តថាគតោ គម្ភីរោ អប្បមេយ្យោ ទុប្បរិយោគាឡ្ហោ។ សេយ្យថាបិ មហាសមុទ្ទោ ឧប្បជ្ជតីតិ ន ឧបេតិ ន ឧប្បជ្ជតីតិ ន ឧបេតិ ឧប្បជ្ជតិ ច ន ច ឧប្បជ្ជតីតិ ន ឧបេតិ នេវ ឧប្បជ្ជតិ ន ន ឧប្បជ្ជតីតិ ន ឧបេតិ។ យាយ វេទនាយ តថាគតំ បញ្ញាបយមានោ បញ្ញាបេយ្យ សា វេទនា តថាគតស្ស បហីនា ឧច្ឆិន្នមូលា តាលាវត្ថុកតា អនភាវង្គតា អាយតឹ អនុប្បាទធម្មា វេទនាសង្ខាវិមុត្តោ ខោ វច្ឆ តថាគតោ គម្ភីរោ អប្បមេយ្យោ ទុប្បរិយោគាឡ្ហោ។ សេយ្យថាបិ មហាសមុទ្ទោ ឧប្បជ្ជតីតិ ន ឧបេតិ ន ឧប្បជ្ជតីតិ ន ឧបេតិ ឧប្បជ្ជតិ ច ន ច ឧប្បជ្ជតីតិ ន ឧបេតិ នេវ ឧប្បជ្ជតិ ន ន ឧប្បជ្ជតីតិ ន ឧបេតិ។ យាយ សញ្ញាយ តថាគតំ បញ្ញាបយមានោ បញ្ញាបេយ្យ សា សញ្ញា តថាគតស្ស បហីនា ឧច្ឆិន្នមូលា តាលាវត្ថុកតា អនភាវង្គតា អាយតឹ អនុប្បាទធម្មា សញ្ញាសង្ខាវិមុត្តោ ខោ វច្ឆ តថាគតោ គម្ភីរោ អប្បមេយ្យោ ទុប្បរិយោគាឡ្ហោ។ សេយ្យថាបិ មហាសមុទ្ទោ ឧប្បជ្ជតីតិ ន ឧបេតិ ន ឧប្បជ្ជតីតិ ន ឧបេតិ ឧប្បជ្ជតិ ច ន ច ឧប្បជ្ជតីតិ ន ឧបេតិ នេវ ឧប្បជ្ជតិ ន ន ឧប្បជ្ជតីតិ ន ឧបេតិ។ យេហិ សង្ខារេហិ តថាគតំ បញ្ញាបយមានោ បញ្ញាបេយ្យ តេ សង្ខារា តថាគតស្ស បហីនា ឧច្ឆិន្នមូលា តាលាវត្ថុកតា អនភាវង្គតា អាយតឹ អនុប្បាទធម្មា សង្ខារសង្ខាវិមុត្តោ ខោ វច្ឆ តថាគតោ គម្ភីរោ អប្បមេយ្យោ ទុប្បរិយោគាឡ្ហោ។ សេយ្យថាបិ មហាសមុទ្ទោ ឧប្បជ្ជតីតិ ន ឧបេតិ ន ឧប្បជ្ជតីតិ ន ឧបេតិ ឧប្បជ្ជតិ ច ន ច ឧប្បជ្ជតីតិ ន ឧបេតិ នេវ ឧប្បជ្ជតិ ន ន ឧប្បជ្ជតីតិ ន ឧបេតិ។ យេន វិញ្ញាណេន តថាគតំ បញ្ញាបយមានោ បញ្ញាបេយ្យ តំ វិញ្ញាណំ តថាគតស្ស បហីនំ ឧច្ឆិន្នមូលំ តាលាវត្ថុកតំ អនភាវង្គតំ អាយតឹ អនុប្បាទធម្មំ វិញ្ញាណសង្ខាវិមុត្តោ ខោ វច្ឆ តថាគតោ គម្ភីរោ អប្បមេយ្យោ ទុប្បរិយោគាឡ្ហោ។ សេយ្យថាបិ មហាសមុទ្ទោ ឧប្បជ្ជតីតិ ន ឧបេតិ ន ឧប្បជ្ជតីតិ ន ឧបេតិ ឧប្បជ្ជតិ ច ន ច ឧប្បជ្ជតីតិ ន ឧបេតិ នេវ ឧប្បជ្ជតិ ន ន ឧប្បជ្ជតីតិ ន ឧបេតីតិ។

[១៣] ឯវំ វុត្តេ វច្ឆគោត្តោ បរិព្វាជកោ ភគវន្តំ ឯតទវោច សេយ្យថាបិ ភោ គោតម គាមស្ស វា និគមស្ស វា អវិទូរេ មហាសាលរុក្ខោ តស្ស អនិច្ចតា សាខាបលាសា បលុជ្ជេយ្យ តចបប្បដិកា បលុជ្ជេយ្យុំ ផេគ្គុ បលុជ្ជេយ្យ សោ អបរេន សមយេន អបគតសាខាបលាសោ អបគតត្តចបប្បដិកោ អបគតផេគ្គុកោ សុទ្ធេ សារេ [ឱ. សុទ្ធោ អស្ស សារេ។] បតិដ្ឋិតោ ឯវមេវ [ឱ. ឯវមេវ ឥទំ។] ភោតោ គោតមស្ស បាវចនំ អបគតសាខាបលាសំ អបគតត្តចបប្បដិកំ អបគតផេគ្គុកំ សុទ្ធេ [ឱ. សុទ្ធំ។] សារេ បតិដ្ឋិតំ អភិក្កន្តំ ភោ គោតម អភិក្កន្តំ ភោ គោតម សេយ្យថាបិ ភោ គោតម និក្កុជ្ជិតំ វា ឧក្កុជ្ជេយ្យ បដិច្ឆន្នំ វា វិវរេយ្យ មូឡ្ហស្ស វា មគ្គំ អាចិក្ខេយ្យ អន្ធការេ វា តេលប្បជ្ជោតំ ធារេយ្យ ចក្ខុមន្តោ រូបានិ ទក្ខន្តីតិ ឯវមេវ ភោតោ គោតមេន អនេកបរិយាយេន ធម្មោ បកាសិតោ ឯសាហំ ភគវន្តំ គោតមំ សរណំ គច្ឆាមិ ធម្មញ្ច ភិក្ខុសង្ឃញ្ច ឧបាសកំ មំ ភវំ គោតមោ ធារេតុ អជ្ជតគ្គេ បាណុបេតំ សរណង្គតន្តិ។

អគ្គិវច្ឆគោត្តសុត្តំ ទុតិយំ និដ្ឋិតំ។

តតិយំ មហាវច្ឆគោត្តសុត្តំ [ឆដ្ឋ. មហាវច្ឆសុត្តំ]

[១៤] ឯវម្មេ សុតំ។ ឯកំ សមយំ ភគវា រាជគហេ វិហរតិ វេឡុវនេ កលន្ទកនិវាបេ។ អថខោ វច្ឆគោត្តោ បរិព្វាជកោ យេន ភគវា តេនុបសង្កមិ ឧបសង្កមិត្វា ភគវតា សទ្ធឹ សម្មោទិ សម្មោទនីយំ កថំ សារាណីយំ វីតិសារេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ។ ឯកមន្តំ និសិន្នោ ខោ វច្ឆគោត្តោ បរិព្វាជកោ ភគវន្តំ ឯតទវោច ទីឃរត្តាហំ ភោតា គោតមេន សហកថី សាធុ មេ ភវំ គោតមោ សង្ខិត្តេន កុសលាកុសលំ ទេសេតូតិ។ សង្ខិត្តេនបិ ខោ តេ អហំ វច្ឆ កុសលាកុសលំ ទេសេយ្យំ វិត្ថារេនបិ ខោ តេ អហំ វច្ឆ កុសលាកុសលំ ទេសេយ្យំ អបិច តេ អហំ វច្ឆ សង្ខិត្តេន កុសលាកុសលំ ទេសេស្សាមិ តំ សុណាហិ សាធុកំ មនសិករោហិ ភាសិស្សាមីតិ។ ឯវំ ភោតិ ខោ វច្ឆគោត្តោ បរិព្វាជកោ ភគវតោ បច្ចស្សោសិ។

[១៥] ភគវា ឯតទវោច លោភោ ខោ វច្ឆ អកុសលំ អលោភោ ខោ វច្ឆ [ឱ.ម. ខោ វច្ឆាតិ ន ទិស្សតិ។] កុសលំ ទោសោ ខោ វច្ឆ អកុសលំ អទោសោ ខោ វច្ឆ [ឱ.ម. ខោ វច្ឆាតិ ន ទិស្សតិ។] កុសលំ មោហោ ខោ វច្ឆ អកុសលំ អមោហោ ខោ វច្ឆ [ឱ.ម. ខោ វច្ឆាតិ ន ទិស្សតិ។] កុសលំ ឥតិ ខោ វច្ឆ ឥមេ តយោ ធម្មា អកុសលា តយោ ធម្មា កុសលា។ បាណាតិបាតោ ខោ វច្ឆ អកុសលំ បាណាតិបាតា វេរមណី កុសលំ អទិន្នាទានំ ខោ វច្ឆ អកុសលំ អទិន្នាទានា វេរមណី កុសលំ កាមេសុមិច្ឆាចារោ ខោ វច្ឆ អកុសលំ កាមេសុមិច្ឆាចារា វេរមណី កុសលំ មុសាវាទោ ខោ វច្ឆ អកុសលំ មុសាវាទា វេរមណី កុសលំ បិសុណា វាចា ខោ វច្ឆ អកុសលំ បិសុណាយ វាចាយ វេរមណី កុសលំ ផរុសា វាចា ខោ វច្ឆ អកុសលំ ផរុសាយ វាចាយ វេរមណី កុសលំ សម្ផប្បលាបោ ខោ វច្ឆ អកុសលំ សម្ផប្បលាបា វេរមណី កុសលំ អភិជ្ឈា ខោ វច្ឆ អកុសលំ អនភិជ្ឈា កុសលំ ព្យាបាទោ ខោ វច្ឆ អកុសលំ អព្យាបាទោ កុសលំ មិច្ឆាទិដ្ឋិ ខោ វច្ឆ អកុសលំ សម្មាទិដ្ឋិ កុសលំ ឥតិ ខោ វច្ឆ ឥមេ ទស ធម្មា អកុសលា ទស ធម្មា កុសលា។ យតោ ខោ វច្ឆ ភិក្ខុនោ តណ្ហា បហីនា ហោតិ ឧច្ឆិន្នមូលា តាលាវត្ថុកតា អនភាវង្គតា អាយតឹ អនុប្បាទធម្មា ហោតិ សោ [ឱ.ម. សោ ហោតិ។] ភិក្ខុ អរហំ ខីណាសវោ វុសិតវា កតករណីយោ ឱហិតភារោ អនុបត្តសទត្ថោ បរិក្ខីណភវសញ្ញោជនោ សម្មទញ្ញា វិមុត្តោតិ។

[១៦] តិដ្ឋតុ ភវំ គោតមោ អត្ថិ បន ភោតោ គោតមស្ស ឯកភិក្ខុ [ឱ.ម. ឯកភិក្ខុបិ។] សាវកោ អាសវានំ ខយា អនាសវំ ចេតោវិមុត្តឹ បញ្ញាវិមុត្តឹ ទិដ្ឋេវ ធម្មេ សយំ អភិញ្ញា សច្ឆិកត្វា ឧបសម្បជ្ជ វិហរតីតិ។ ន ខោ វច្ឆ ឯកំយេវ សតំ ន ទ្វេ សតានិ ន តីណិ សតានិ ន ចត្តារិ សតានិ ន បញ្ច សតានិ អថខោ ភិយ្យោ [ឱ.ម. អថខោ ភិយ្យោ វាតិ ទិស្សតិ។] វ យេ ភិក្ខូ មម សាវកា អាសវានំ ខយា អនាសវំ ចេតោវិមុត្តឹ បញ្ញាវិមុត្តឹ ទិដ្ឋេវ ធម្មេ សយំ អភិញ្ញា សច្ឆិកត្វា ឧបសម្បជ្ជ វិហរន្តីតិ។ តិដ្ឋតុ ភវំ គោតមោ តិដ្ឋន្តុ ភិក្ខូ អត្ថិ បន ភោតោ គោតមស្ស ឯកភិក្ខុនីបិ សាវិកា អាសវានំ ខយា អនាសវំ ចេតោវិមុត្តឹ បញ្ញាវិមុត្តឹ ទិដ្ឋេវ ធម្មេ សយំ អភិញ្ញា សច្ឆិកត្វា ឧបសម្បជ្ជ វិហរតីតិ។ ន ខោ វច្ឆ ឯកំយេវ សតំ ន ទ្វេ សតានិ ន តីណិ សតានិ ន ចត្តារិ សតានិ ន បញ្ច សតានិ អថខោ ភិយ្យោ វ យា ភិក្ខុនិយោ មម សាវិកា អាសវានំ ខយា អនាសវំ ចេតោវិមុត្តឹ បញ្ញាវិមុត្តឹ ទិដ្ឋេវ ធម្មេ សយំ អភិញ្ញា សច្ឆិកត្វា ឧបសម្បជ្ជ វិហរន្តីតិ។

[១៧] តិដ្ឋតុ ភវំ គោតមោ តិដ្ឋន្តុ ភិក្ខូ តិដ្ឋន្តុ ភិក្ខុនិយោ អត្ថិ បន ភោតោ គោតមស្ស ឯកុបាសកោបិ សាវកោ គិហី ឱទាតវសនោ សព្រហ្មចារី [ឱ.ម. ព្រហ្មចារី។] បញ្ចន្នំ ឱរម្ភាគិយានំ សញ្ញោជនានំ បរិក្ខយា ឱបបាតិកោ តត្ថ បរិនិព្វាយី អនាវត្តិធម្មោ តស្មា លោកាតិ។ ន ខោ វច្ឆ ឯកំយេវ សតំ ន ទ្វេ សតានិ ន តីណិ សតានិ ន ចត្តារិ សតានិ ន បញ្ច សតានិ អថខោ ភិយ្យោ វ យេ ឧបាសកា មម សាវកា គិហី ឱទាតវសនា សព្រហ្មចារិនោ បញ្ចន្នំ ឱរម្ភាគិយានំ សញ្ញោជនានំ បរិក្ខយា ឱបបាតិកា តត្ថ បរិនិព្វាយិនោ អនាវត្តិធម្មា តស្មា លោកាតិ។ តិដ្ឋតុ ភវំ គោតមោ តិដ្ឋន្តុ ភិក្ខូ តិដ្ឋន្តុ ភិក្ខុនិយោ តិដ្ឋន្តុ ឧបាសកា គិហី ឱទាតវសនា សព្រហ្មចារិនោ អត្ថិ បន ភោតោ គោតមស្ស ឯកុបាសកោបិ សាវកោ គិហី ឱទាតវសនោ កាមភោគី សាសនករោ ឱវាទប្បដិករោ តិណ្ណវិចិកិច្ឆោ វិគតកថំកថោ វេសារជ្ជប្បត្តោ អបរប្បច្ចយោ សត្ថុ សាសនេ វិហរតីតិ។ ន ខោ វច្ឆ ឯកំយេវ សតំ ន ទ្វេ សតានិ ន តីណិ សតានិ ន ចត្តារិ សតានិ ន បញ្ច សតានិ អថខោ ភិយ្យោ វ យេ ឧបាសកា មម សាវកា គិហី ឱទាតវសនា កាមភោគិនោ សាសនករា ឱវាទប្បដិករា តិណ្ណវិចិកិច្ឆា វិគតកថំកថា វេសារជ្ជប្បត្តា អបរប្បច្ចយា សត្ថុ សាសនេ វិហរន្តីតិ។ តិដ្ឋតុ ភវំ គោតមោ តិដ្ឋន្តុ ភិក្ខូ តិដ្ឋន្តុ ភិក្ខុនិយោ តិដ្ឋន្តុ ឧបាសកា គិហី ឱទាតវសនា សព្រហ្មចារិនោ តិដ្ឋន្តុ ឧបាសកា គិហី ឱទាតវសនា កាមភោគិនោ អត្ថិ បន ភោតោ គោតមស្ស ឯកុបាសិកាបិ សាវិកា គិហី ឱទាតវសនា សព្រហ្មចារិនី បញ្ចន្នំ ឱរម្ភាគិយានំ សញ្ញោជនានំ បរិក្ខយា ឱបបាតិកា តត្ថ បរិនិព្វាយិនី អនាវត្តិធម្មា តស្មា លោកាតិ។ ន ខោ វច្ឆ ឯកំយេវ សតំ ន ទ្វេ សតានិ ន តីណិ សតានិ ន ចត្តារិ សតានិ ន បញ្ច សតានិ អថ ខោ ភិយ្យោ វ យា ឧបាសិកា មម សាវិកា គិហី ឱទាតវសនា សព្រហ្មចារិនិយោ បញ្ចន្នំ ឱរម្ភាគិយានំ សញ្ញោជនានំ បរិក្ខយា ឱបបាតិកា តត្ថ បរិនិព្វាយិនិយោ អនាវត្តិធម្មា តស្មា លោកាតិ។ តិដ្ឋតុ ភវំ គោតមោ តិដ្ឋន្តុ ភិក្ខូ តិដ្ឋន្តុ ភិក្ខុនិយោ តិដ្ឋន្តុ ឧបាសកា គិហី ឱទាតវសនា សព្រហ្មចារិនោ តិដ្ឋន្តុ ឧបាសកា គិហី ឱទាតវសនា កាមភោគិនោ តិដ្ឋន្តុ ឧបាសិកា គិហី ឱទាតវសនា សព្រហ្មចារិនិយោ អត្ថិ បន ភោតោ គោតមស្ស ឯកុបាសិកាបិ សាវិកា គិហី ឱទាតវសនា កាមភោគិនី សាសនករា ឱវាទប្បដិករា តិណ្ណវិចិកិច្ឆា វិគតកថំកថា វេសារជ្ជប្បត្តា អបរប្បច្ចយា សត្ថុ សាសនេ វិហរតីតិ។ ន ខោ វច្ឆ ឯកំយេវ សតំ ន ទ្វេ សតានិ ន តីណិ សតានិ ន ចត្តារិ សតានិ ន បញ្ច សតានិ អថខោ ភិយ្យោ វ យា ឧបាសិកា មម សាវិកា គិហី ឱទាតវសនា កាមភោគិនិយោ សាសនករា ឱវាទប្បដិករា តិណ្ណវិចិកិច្ឆា វិគតកថំកថា វេសារជ្ជប្បត្តា អបរប្បច្ចយា សត្ថុ សាសនេ វិហរន្តីតិ។

[១៨] សចេ ហិ ភោ គោតម ឥមំ ធម្មំ ភវំយេវ គោតមោ អារាធកោ អភវិស្ស នោ ច ខោ ភិក្ខូ អារាធកា អភវឹសុ ឯវមិទំ ព្រហ្មចរិយំ អបរិបូរំ អភវិស្ស តេនង្គេន យស្មា ច ខោ ភោ គោតម ឥមំ ធម្មំ ភវញ្ចេវ គោតមោ អារាធកោ ភិក្ខូ ច អារាធកា ឯវមិទំ ព្រហ្មចរិយំ បរិបូរំ តេនង្គេន។ សចេ ហិ ភោ គោតម ឥមំ ធម្មំ ភវញ្ចេវ គោតមោ អារាធកោ អភវិស្ស ភិក្ខូ ច អារាធកា អភវិស្សំសុ នោ ច ខោ ភិក្ខុនិយោ អារាធិកា អភវឹសុ ឯវមិទំ ព្រហ្មចរិយំ អបរិបូរំ អភវិស្ស តេនង្គេន យស្មា ច ខោ ភោ គោតម ឥមំ ធម្មំ ភវញ្ចេវ គោតមោ អារាធកោ ភិក្ខូ ច អារាធកា ភិក្ខុនិយោ ច អារាធិកា ឯវមិទំ ព្រហ្មចរិយំ បរិបូរំ តេនង្គេន។

[១៩] សចេ ហិ ភោ គោតម ឥមំ ធម្មំ ភវញ្ចេវ គោតមោ អារាធកោ អភវិស្ស ភិក្ខូ ច អារាធកា អភវិស្សំសុ ភិក្ខុនិយោ ច អារាធិកា អភវិស្សំសុ នោ ច ខោ ឧបាសកា គិហី ឱទាតវសនា សព្រហ្មចារិនោ អារាធកា អភវឹសុ ឯវមិទំ ព្រហ្មចរិយំ អបរិបូរំ អភវិស្ស តេនង្គេន យស្មា ច ខោ ភោ គោតម ឥមំ ធម្មំ ភវញ្ចេវ គោតមោ អារាធកោ ភិក្ខូ ច អារាធកា ភិក្ខុនិយោ ច អារាធិកា ឧបាសកា ច គិហី ឱទាតវសនា សព្រហ្មចារិនោ អារាធកា ឯវមិទំ ព្រហ្មចរិយំ បរិបូរំ តេនង្គេន។ សចេ ហិ ភោ គោតម ឥមំ ធម្មំ ភវញ្ចេវ គោតមោ អារាធកោ អភវិស្ស ភិក្ខូ ច អារាធកា អភវិស្សំសុ ភិក្ខុនិយោ ច អារាធិកា អភវិស្សំសុ ឧបាសកា ច គិហី ឱទាតវសនា សព្រហ្មចារិនោ អារាធកា អភវិស្សំសុ នោ ច ខោ ឧបាសកា គិហី ឱទាតវសនា កាមភោគិនោ អារាធកា អភវឹសុ ឯវមិទំ ព្រហ្មចរិយំ អបរិបូរំ អភវិស្ស តេនង្គេន យស្មា ច ខោ ភោ គោតម ឥមំ ធម្មំ ភវញ្ចេវ គោតមោ អារាធកោ ភិក្ខូ ច អារាធកា ភិក្ខុនិយោ ច អារាធិកា ឧបាសកា ច គិហី ឱទាតវសនា សព្រហ្មចារិនោ អារាធកា ឧបាសកា ច គិហី ឱទាតវសនា កាមភោគិនោ អារាធកា ឯវមិទំ ព្រហ្មចរិយំ បរិបូរំ តេនង្គេន។ សចេ ហិ ភោ គោតម ឥមំ ធម្មំ ភវញ្ចេវ គោតមោ អារាធកោ អភវិស្ស ភិក្ខូ ច អារាធកា អភវិស្សំសុ ភិក្ខុនិយោ ច អារាធិកា អភវិស្សំសុ ឧបាសកា ច គិហី ឱទាតវសនា សព្រហ្មចារិនោ អារាធកា អភវិស្សំសុ ឧបាសកា ច គិហី ឱទាតវសនា កាមភោគិនោ អារាធកា អភវិស្សំសុ នោ ច ខោ ឧបាសិកា គិហី ឱទាតវសនា សព្រហ្មចារិនិយោ អារាធិកា អភវឹសុ ឯវមិទំ ព្រហ្មចរិយំ អបរិបូរំ អភវិស្ស តេនង្គេន យស្មា ច ខោ ភោ គោតម ឥមំ ធម្មំ ភវញ្ចេវ គោតមោ អារាធកោ ភិក្ខូ ច អារាធកា ភិក្ខុនិយោ ច អារាធិកា ឧបាសកា ច គិហី ឱទាតវសនា សព្រហ្មចារិនោ អារាធកា ឧបាសកា ច គិហី ឱទាតវសនា កាមភោគិនោ អារាធកា ឧបាសិកា ច គិហី ឱទាតវសនា សព្រហ្មចារិនិយោ អារាធិកា ឯវមិទំ ព្រហ្មចរិយំ បរិបូរំ តេនង្គេន។ សចេ ហិ ភោ គោតម ឥមំ ធម្មំ ភវញ្ចេវ គោតមោ អារាធកោ អភវិស្ស ភិក្ខូ ច អារាធកា អភវិស្សំសុ ភិក្ខុនិយោ ច អារាធិកា អភវិស្សំសុ ឧបាសកា ច គិហី ឱទាតវសនា សព្រហ្មចារិនោ អារាធកា អភវិស្សំសុ ឧបាសកា ច គិហី ឱទាតវសនា កាមភោគិនោ អារាធកា អភវិស្សំសុ ឧបាសិកា ច គិហី ឱទាតវសនា សព្រហ្មចារិនិយោ អារាធិកា អភវិស្សំសុ នោ ច ខោ ឧបាសិកា គិហី ឱទាតវសនា កាមភោគិនិយោ អារាធិកា អភវឹសុ ឯវមិទំ ព្រហ្មចរិយំ អបរិបូរំ អភវិស្ស តេនង្គេន យស្មា ច ខោ ភោ គោតម ឥមំ ធម្មំ ភវញ្ចេវ គោតមោ អារាធកោ ភិក្ខូ ច អារាធកា ភិក្ខុនិយោ ច អារាធិកា ឧបាសកា ច គិហី ឱទាតវសនា សព្រហ្មចារិនោ អារាធកា ឧបាសកា ច គិហី ឱទាតវសនា កាមភោគិនោ អារាធកា ឧបាសិកា ច គិហី ឱទាតវសនា សព្រហ្មចារិនិយោ អារាធិកា ឧបាសិកា ច គិហី ឱទាតវសនា កាមភោគិនិយោ អារាធិកា ឯវមិទំ ព្រហ្មចរិយំ បរិបូរំ តេនង្គេន។

[២០] សេយ្យថាបិ ភោ គោតម គង្គា នទី សមុទ្ទនិន្នា សមុទ្ទបោណា សមុទ្ទបព្ភារា សមុទ្ទំ អាហច្ច តិដ្ឋតិ ឯវមេវាយំ ភោតោ គោតមស្ស បរិសា សគហដ្ឋប្បព្វជិតា និព្វាននិន្នា និព្វានបោណា និព្វានបព្ភារា និព្វានំ អាហច្ច តិដ្ឋតិ។ អភិក្កន្តំ ភោ គោតម អភិក្កន្តំ ភោ គោតម សេយ្យថាបិ និក្កុជ្ជិតំ វា ឧក្កុជ្ជេយ្យ បដិច្ឆន្នំ វា វិវរេយ្យ មូឡ្ហស្ស វា មគ្គំ អាចិក្ខេយ្យ អន្ធការេ វា តេលប្បជ្ជោតំ ធារេយ្យ ចក្ខុមន្តោ រូបានិ ទក្ខន្តីតិ ឯវមេវ [ឱ. ទក្ខិន្តីតិ ឯវមេវំ។] ភោតា គោតមេន អនេកបរិយាយេន ធម្មោ បកាសិតោ ឯសាហំ ភគវន្តំ គោតមំ សរណំ គច្ឆាមិ ធម្មញ្ច ភិក្ខុសង្ឃញ្ច លភេយ្យាហំ ភោតោ គោតមស្ស សន្តិកេ បព្វជ្ជំ លភេយ្យំ ឧបសម្បទន្តិ។ យោ ខោ វច្ឆ អញ្ញតិត្ថិយបុព្វោ ឥមស្មឹ ធម្មវិនយេ អាកង្ខតិ បព្វជ្ជំ អាកង្ខតិ ឧបសម្បទំ សោ ចត្តារោ មាសេ បរិវសតិ ចតុន្នំ មាសានំ អច្ចយេន អារទ្ធចិត្តា ភិក្ខូ បព្វាជេន្តិ ឧបសម្បាទេន្តិ ភិក្ខុភាវាយ អបិច ខ្វេត្ថ [ឱ.ម. មេត្ថ។] បុគ្គលវេមត្តតា វិទិតាតិ។ សចេ ភន្តេ អញ្ញតិត្ថិយបុព្វា ឥមស្មឹ ធម្មវិនយេ អាកង្ខន្តា បព្វជ្ជំ អាកង្ខន្តា ឧបសម្បទំ ចត្តារោ មាសេ បរិវសន្តិ ចតុន្នំ មាសានំ អច្ចយេន អារទ្ធចិត្តា ភិក្ខូ បព្វាជេន្តិ ឧបសម្បាទេន្តិ ភិក្ខុភាវាយ អហំ ចត្តារិ វស្សានិ បរិវសិស្សាមិ ចតុន្នំ វស្សានំ អច្ចយេន អារទ្ធចិត្តា ភិក្ខូ បព្វាជេន្តុ ឧបសម្បាទេន្តុ ភិក្ខុភាវាយាតិ។ អលត្ថ ខោ វច្ឆគោត្តោ បរិព្វាជកោ ភគវតោ សន្តិកេ បព្វជ្ជំ អលត្ថ ឧបសម្បទំ។

[២១] អចិរូបសម្បន្នោ ខោ បនាយស្មា វច្ឆគោត្តោ អទ្ធមាសូបសម្បន្នោ យេន ភគវា តេនុបសង្កមិ ឧបសង្កមិត្វា ភគវន្តំ អភិវាទេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ។ ឯកមន្តំ និសិន្នោ ខោ អាយស្មា វច្ឆគោត្តោ ភគវន្តំ ឯតទវោច យាវតកំ ភន្តេ សេក្ខេន ញាណេន សេក្ខាយ វិជ្ជាយ បត្តព្វំ អនុប្បត្តំ មយា [ឱ.ម. អនុប្បត្តំ តំ មយា។] ឧត្តរឹ មេ [ម. ឧត្តរិ ច មេ។] ភគវា ធម្មំ ទេសេតូតិ។ តេនហិ ត្វំ វច្ឆ ទ្វេ ធម្មេ ឧត្តរឹ ភាវេហិ សមថញ្ច វិបស្សនញ្ច ឥមេ ខោ តេ វច្ឆ ទ្វេ ធម្មា ឧត្តរឹ ភាវិតា សមថោ ច វិបស្សនា ច អនេកធាតុប្បដិវេធាយ សំវត្តិស្សន្តិ។

[២២] សោ ត្វំ វច្ឆ យាវទេវ អាកង្ខិស្សសិ អនេកវិហិតំ ឥទ្ធិវិធំ បច្ចនុភវេយ្យំ ឯកោបិ ហុត្វា ពហុធាបិ អស្សំ ពហុធាបិ ហុត្វា ឯកោ អស្សំ អាវិភាវំ តិរោភាវំ តិរោកុឌ្ឌំ តិរោបាការំ តិរោបព្វតំ អសជ្ជមានោ គច្ឆេយ្យំ សេយ្យថាបិ អាកាសេ បឋវិយំបិ ឧម្មុជ្ជនិម្មុជ្ជំ ករេយ្យំ សេយ្យថាបិ ឧទកេ ឧទកេបិ អភិជ្ជមានេ គច្ឆេយ្យំ សេយ្យថាបិ បឋវិយំ អាកាសេបិ បល្លង្កេន សង្កមេយ្យំ សេយ្យថាបិ បក្ខី សកុណោ ឥមេបិ ចន្ទិមសុរិយេ ឯវំមហិទ្ធិកេ ឯវំមហានុភាវេ បាណិនា បរិមសេយ្យំ បរិមជ្ជេយ្យំ យាវ ព្រហ្មលោកាបិ កាយេន សំវត្តេយ្យន្តិ។ តត្រ តត្រេវ សក្ខិភព្វតំ បាបុណិស្សសិ សតិ សតិ អាយតនេ។

[២៣] សោ ត្វំ វច្ឆ យាវទេវ អាកង្ខិស្សសិ ទិព្វាយ សោតធាតុយា វិសុទ្ធាយ អតិក្កន្តមានុសកាយ ឧភោ សទ្ទេ សុណេយ្យំ សេយ្យថីទំ [ឱ.ម. សេយ្យថីទន្តិ ន ទិស្សតិ។] ទិព្វេ ច មានុសកេ ច [ឱ.ម. មានុសេ ច។] យេ ទូរេ សន្តិកេ ចាតិ។ តត្រ តត្រេវ សក្ខិភព្វតំ បាបុណិស្សសិ សតិ សតិ អាយតនេ។

[២៤] សោ ត្វំ វច្ឆ យាវទេវ អាកង្ខិស្សសិ បរសត្តានំ បរបុគ្គលានំ ចេតសា ចេតោ បរិច្ច បជានេយ្យំ សរាគំ វា ចិត្តំ សរាគំ ចិត្តន្តិ បជានេយ្យំ វីតរាគំ វា ចិត្តំ វីតរាគំ ចិត្តន្តិ បជានេយ្យំ សទោសំ វា ចិត្តំ សទោសំ ចិត្តន្តិ បជានេយ្យំ វីតទោសំ វា ចិត្តំ វីតទោសំ ចិត្តន្តិ បជានេយ្យំ សមោហំ វា ចិត្តំ សមោហំ ចិត្តន្តិ បជានេយ្យំ វីតមោហំ វា ចិត្តំ វីតមោហំ ចិត្តន្តិ បជានេយ្យំ សង្ខិត្តំ វា ចិត្តំ សង្ខិត្តំ ចិត្តន្តិ បជានេយ្យំ វិក្ខិត្តំ វា ចិត្តំ វិក្ខិត្តំ ចិត្តន្តិ បជានេយ្យំ មហគ្គតំ វា ចិត្តំ មហគ្គតំ ចិត្តន្តិ បជានេយ្យំ អមហគ្គតំ វា ចិត្តំ អមហគ្គតំ ចិត្តន្តិ បជានេយ្យំ សឧត្តរំ វា ចិត្តំ សឧត្តរំ ចិត្តន្តិ បជានេយ្យំ អនុត្តរំ វា ចិត្តំ អនុត្តរំ ចិត្តន្តិ បជានេយ្យំ សមាហិតំ វា ចិត្តំ សមាហិតំ ចិត្តន្តិ បជានេយ្យំ អសមាហិតំ វា ចិត្តំ អសមាហិតំ ចិត្តន្តិ បជានេយ្យំ វិមុត្តំ វា ចិត្តំ វិមុត្តំ ចិត្តន្តិ បជានេយ្យំ អវិមុត្តំ វា ចិត្តំ អវិមុត្តំ ចិត្តន្តិ បជានេយ្យន្តិ។ តត្រ តត្រេវ សក្ខិភព្វតំ បាបុណិស្សសិ សតិ សតិ អាយតនេ។

[២៥] សោ ត្វំ វច្ឆ យាវទេវ អាកង្ខិស្សសិ អនេកវិហិតំ បុព្វេនិវាសំ អនុស្សរេយ្យំ សេយ្យថីទំ ឯកម្បិ ជាតឹ ទ្វេបិ ជាតិយោ តិស្សោបិ ជាតិយោ ចតស្សោបិ ជាតិយោ បញ្ចបិ ជាតិយោ ទសបិ ជាតិយោ វីសម្បិ ជាតិយោ តឹសម្បិ ជាតិយោ ចត្តាឡីសម្បិ ជាតិយោ បញ្ញាសម្បិ ជាតិយោ ជាតិសតម្បិ ជាតិសហស្សម្បិ ជាតិសតសហស្សម្បិ អនេកេបិ សំវដ្ដកប្បេ អនេកេបិ វិវដ្ដកប្បេ អនេកេបិ សំវដ្ដវិវដ្ដកប្បេ អមុត្រាសឹ ឯវំនាមោ ឯវំគោត្តោ ឯវំវណ្ណោ ឯវមាហារោ ឯវំសុខទុក្ខប្បដិសំវេទី ឯវមាយុបរិយន្តោ សោ តតោ ចុតោ អមុត្រ ឧទបាទឹ តត្រាបាសឹ ឯវំនាមោ ឯវំគោត្តោ ឯវំវណ្ណោ ឯវមាហារោ ឯវំសុខទុក្ខប្បដិសំវេទី ឯវមាយុបរិយន្តោ សោ តតោ ចុតោ ឥធូបបន្នោតិ ឥតិ សាការំ សឧទ្ទេសំ អនេកវិហិតំ បុព្វេនិវាសំ អនុស្សរេយ្យន្តិ។ តត្រ តត្រេវ សក្ខិភព្វតំ បាបុណិស្សសិ សតិ សតិ អាយតនេ។

[២៦] សោ ត្វំ វច្ឆ យាវទេវ អាកង្ខិស្សសិ ទិព្វេន ចក្ខុនា វិសុទ្ធេន អតិក្កន្តមានុសកេន សត្តេ បស្សេយ្យំ ចវមានេ ឧបបជ្ជមានេ ហីនេ បណីតេ សុវណ្ណេ ទុព្វណ្ណេ សុគតេ ទុគ្គតេ យថាកម្មូបគេ សត្តេ បជានេយ្យំ ឥមេ វត ភោន្តោ សត្តា កាយទុច្ចរិតេន សមន្នាគតា វចីទុច្ចរិតេន សមន្នាគតា មនោទុច្ចរិតេន សមន្នាគតា អរិយានំ ឧបវាទកា មិច្ឆាទិដ្ឋិកា មិច្ឆាទិដ្ឋិកម្មសមាទានា តេ កាយស្ស ភេទា បរម្មរណា អបាយំ ទុគ្គតឹ វិនិបាតំ និរយំ ឧបបន្នា ឥមេ វា បន ភោន្តោ សត្តា កាយសុចរិតេន សមន្នាគតា វចីសុចរិតេន សមន្នាគតា មនោសុចរិតេន សមន្នាគតា អរិយានំ អនុបវាទកា សម្មាទិដ្ឋិកា សម្មាទិដ្ឋិកម្មសមាទានា តេ កាយស្ស ភេទា បរម្មរណា សុគតឹ សគ្គំ លោកំ ឧបបន្នាតិ។ ឥតិ ទិព្វេន ចក្ខុនា វិសុទ្ធេន អតិក្កន្តមានុសកេន សត្តេ បស្សេយ្យំ ចវមានេ ឧបបជ្ជមានេ ហីនេ បណីតេ សុវណ្ណេ ទុព្វណ្ណេ សុគតេ ទុគ្គតេ យថាកម្មូបគេ សត្តេ បជានេយ្យន្តិ។ តត្រ តត្រេវ សក្ខិភព្វតំ បាបុណិស្សសិ សតិ សតិ អាយតនេ។

[២៧] សោ ត្វំ វច្ឆ យាវទេវ អាកង្ខិស្សសិ អាសវានំ ខយា អនាសវំ ចេតោវិមុត្តឹ បញ្ញាវិមុត្តឹ ទិដ្ឋេវ ធម្មេ សយំ អភិញ្ញា សច្ឆិកត្វា ឧបសម្បជ្ជ វិហរេយ្យន្តិ។ តត្រ តត្រេវ សក្ខិភព្វតំ បាបុណិស្សសិ សតិ សតិ អាយតនេតិ។

[២៨] អថខោ អាយស្មា វច្ឆគោត្តោ ភគវតោ ភាសិតំ អភិនន្ទិត្វា អនុមោទិត្វា ឧដ្ឋាយាសនា ភគវន្តំ អភិវាទេត្វា បទក្ខិណំ កត្វា បក្កាមិ។ អថខោ អាយស្មា វច្ឆគោត្តោ ឯកោ វូបកដ្ឋោ អប្បមត្តោ អាតាបី បហិតត្តោ វិហរន្តោ នចិរស្សេវ យស្សត្ថាយ កុលបុត្តា សម្មទេវ អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជន្តិ តទនុត្តរំ ព្រហ្មចរិយបរិយោសានំ ទិដ្ឋេវ ធម្មេ សយំ អភិញ្ញា សច្ឆិកត្វា ឧបសម្បជ្ជ វិហាសិ ខីណា ជាតិ វុសិតំ ព្រហ្មចរិយំ កតំ ករណីយំ នាបរំ ឥត្ថត្តាយាតិ អព្ភញ្ញាសិ។ អញ្ញតរោ ខោ បនាយស្មា វច្ឆគោត្តោ អរហតំ អហោសិ។

[២៩] តេន ខោ បន សមយេន សម្ពហុលា ភិក្ខូ ភគវន្តំ ទស្សនាយ គច្ឆន្តិ។ អទ្ទសា ខោ អាយស្មា វច្ឆគោត្តោ តេ ភិក្ខូ ទូរតោ វ គច្ឆន្តេ ទិស្វាន យេន តេ ភិក្ខូ តេនុបសង្កមិ ឧបសង្កមិត្វា តេ ភិក្ខូ ឯតទវោច ហន្ទ កហំ បន តុម្ហេ អាយស្មន្តោ គច្ឆថាតិ។ ភគវន្តំ ខោ មយំ អាវុសោ ទស្សនាយ គច្ឆាមាតិ។ តេនហាយស្មន្តោ មម វចនេន ភគវតោ បាទេ សិរសា វន្ទថ វច្ឆគោត្តោ ភន្តេ ភិក្ខុ ភគវតោ បាទេ សិរសា វន្ទតិ ឯវញ្ច វទេតិ បរិចិណ្ណោ មេ ភគវា បរិចិណ្ណោ មេ សុគតោតិ។ ឯវមាវុសោតិ ខោ តេ ភិក្ខូ អាយស្មតោ វច្ឆគោត្តស្ស បច្ចស្សោសុំ។ អថខោ តេ ភិក្ខូ យេន ភគវា តេនុបសង្កមឹសុ ឧបសង្កមិត្វា ភគវន្តំ អភិវាទេត្វា ឯកមន្តំ និសីទឹសុ។ ឯកមន្តំ និសិន្នា ខោ តេ ភិក្ខូ ភគវន្តំ ឯតទវោចុំ អាយស្មា ភន្តេ វច្ឆគោត្តោ ភគវតោ បាទេ សិរសា វន្ទតិ ឯវញ្ច វទេតិ បរិចិណ្ណោ មេ ភគវា បរិចិណ្ណោ មេ សុគតោតិ។ បុព្វេវ មេ ភិក្ខវេ វច្ឆគោត្តោ ភិក្ខុ ចេតសា ចេតោ បរិច្ច វិទិតោ តេវិជ្ជោ វច្ឆគោត្តោ ភិក្ខុ មហិទ្ធិកោ មហានុភាវោតិ។ ទេវតាបិ មេ ឯតមត្ថំ អារោចេសុំ តេវិជ្ជោ ភន្តេ វច្ឆគោត្តោ ភិក្ខុ មហិទ្ធិកោ មហានុភាវោតិ។ ឥទមវោច ភគវា អត្តមនា តេ ភិក្ខូ ភគវតោ ភាសិតំ អភិនន្ទុន្តិ។

មហាវច្ឆគោត្តសុត្តំ តតិយំ និដ្ឋិតំ។

ចតុត្ថំ ទីឃនខសុត្តំ

[៣០] ឯវម្មេ សុតំ។ ឯកំ សមយំ ភគវា រាជគហេ វិហរតិ គិជ្ឈកូដេ សូករខតាយំ [សូករខាតាយន្តិ ឥទដ្ឋកថា។]។ អថ ខោ ទីឃនខោ បរិព្វាជកោ យេន ភគវា តេនុបសង្កមិ ឧបសង្កមិត្វា ភគវតា សទ្ធឹ សម្មោទិ សម្មោទនីយំ កថំ សារាណីយំ វីតិសារេត្វា ឯកមន្តំ អដ្ឋាសិ។ ឯកមន្តំ ឋិតោ ខោ ទីឃនខោ បរិព្វាជកោ ភគវន្តំ ឯតទវោច អហញ្ហិ ភោ គោតម ឯវំវាទី ឯវំទិដ្ឋី សព្វំ មេ ន ខមតីតិ។ យាបិ ខោ តេ ឯសា អគ្គិវេស្សន ទិដ្ឋិ សព្វំ មេ ន ខមតីតិ ឯសាបិ តេ ទិដ្ឋិ ន ខមតីតិ ឯសា ចេ មេ ភោ គោតម ទិដ្ឋិ ខមេយ្យ តំបិស្ស [ឱ.ម. តំបស្ស។] តាទិសមេវ តំបិស្ស [ឱ.ម. តំបស្ស។] តាទិសមេវាតិ។ អតោ ខោ តេ អគ្គិវេស្សន ពហូ ហិ ពហុតរា លោកស្មឹ យេ ឯវមាហំសុ តំបិស្ស តាទិសមេវ តំបិស្ស តាទិសមេវាតិ តេ តញ្ចេវ ទិដ្ឋឹ នប្បជហន្តិ អញ្ញញ្ច ទិដ្ឋឹ ឧបាទិយន្តិ។ អតោ ខោ តេ អគ្គិវេស្សន តនូ ហិ តនុតរា លោកស្មឹ យេ ឯវមាហំសុ តំបិស្ស តាទិសមេវ តំបិស្ស តាទិសមេវាតិ តេ តញ្ចេវ ទិដ្ឋឹ បជហន្តិ អញ្ញញ្ច ទិដ្ឋឹ ន ឧបាទិយន្តិ។

[៣១] សន្តិ អគ្គិវេស្សន [ឱ.ម. សន្តគ្គិវេស្សនាតិ ទិស្សតិ។] ឯកេ សមណព្រាហ្មណា ឯវំវាទិនោ ឯវំទិដ្ឋិនោ សព្វំ មេ ខមតីតិ។ សន្តិ អគ្គិវេស្សន ឯកេ សមណព្រាហ្មណា ឯវំវាទិនោ ឯវំទិដ្ឋិនោ សព្វំ មេ ន ខមតីតិ។ សន្តិ អគ្គិវេស្សន ឯកេ សមណព្រាហ្មណា ឯវំវាទិនោ ឯវំទិដ្ឋិនោ ឯកច្ចំ មេ ខមតិ ឯកច្ចំ មេ ន ខមតីតិ។ តត្រ អគ្គិវេស្សន យេ តេ សមណព្រាហ្មណា ឯវំវាទិនោ ឯវំទិដ្ឋិនោ សព្វំ មេ ខមតីតិ តេសមយំ ទិដ្ឋិ សរាគាយ [ឱ.ម. សារាគាយ។] សន្តិកេ សំយោគាយ សន្តិកេ អភិនន្ទនាយ សន្តិកេ អជ្ឈោសានាយ សន្តិកេ ឧបាទានាយ សន្តិកេតិ។ តត្រ អគ្គិវេស្សន យេ តេ សមណព្រាហ្មណា ឯវំវាទិនោ ឯវំទិដ្ឋិនោ សព្វំ មេ ន ខមតីតិ តេសមយំ ទិដ្ឋិ អសារាគាយ សន្តិកេ អសំយោគាយ សន្តិកេ អនភិនន្ទនាយ សន្តិកេ អនជ្ឈោសានាយ សន្តិកេ អនុបាទានាយ សន្តិកេតិ។ ឯវំ វុត្តេ ទីឃនខោ បរិព្វាជកោ ភគវន្តំ ឯតទវោច ឧក្កំសេតិ [ឱ. ឧក្កំសតិ។] មេ ភវំ គោតមោ ទិដ្ឋិគតំ សមុក្កំសេតិ [ឱ. សមុក្កំសតិ។ ម. សម្បហំសតិ។] មេ ភវំ គោតមោ ទិដ្ឋិគតន្តិ។ តត្រ អគ្គិវេស្សន យេ តេ សមណព្រាហ្មណា ឯវំវាទិនោ ឯវំទិដ្ឋិនោ ឯកច្ចំ មេ ខមតិ ឯកច្ចំ មេ ន ខមតីតិ យា ហិ តេសំ [ឱ. យា ហិ ខោ នេសំ។] ខមតិ សាយំ ទិដ្ឋិ សរាគាយ សន្តិកេ សំយោគាយ សន្តិកេ អភិនន្ទនាយ សន្តិកេ អជ្ឈោសានាយ សន្តិកេ ឧបាទានាយ សន្តិកេ យា ហិ តេសំ ន ខមតិ សាយំ ទិដ្ឋិ អសារាគាយ សន្តិកេ អសំយោគាយ សន្តិកេ អនភិនន្ទនាយ សន្តិកេ អនជ្ឈោសានាយ សន្តិកេ អនុបាទានាយ សន្តិកេតិ [ឱ.ម. សន្តិកេ។]។

[៣២] តត្រ អគ្គិវេស្សន [ឱ.ម. តត្រគ្គិវេស្សនាតិ ទិស្សតិ។] យេ តេ សមណព្រាហ្មណា ឯវំវាទិនោ ឯវំទិដ្ឋិនោ សព្វំ មេ ខមតីតិ តត្ថ វិញ្ញូ បុរិសោ ឥតិ បដិសញ្ចិក្ខតិ យា ខោ មេ អយំ ទិដ្ឋិ សព្វំ មេ ខមតីតិ ឥមញ្ចេ អហំ ទិដ្ឋឹ ថាមសា បរាមស្ស អភិនិវិស្ស វោហរេយ្យំ ឥទមេវ សច្ចំ មោឃមញ្ញន្តិ ទ្វីហិ មេ អស្ស វិគ្គហោ យោ ចាយំ សមណោ វា ព្រាហ្មណោ វា ឯវំវាទី ឯវំទិដ្ឋី សព្វំ មេ ន ខមតីតិ យោ ចាយំ សមណោ វា ព្រាហ្មណោ វា ឯវំវាទី ឯវំទិដ្ឋី ឯកច្ចំ មេ ខមតិ ឯកច្ចំ មេ ន ខមតីតិ ឥមេហិ មេ [ម. មេតិ ន ទិស្សតិ។] អស្ស ទ្វីហិ វិគ្គហោ។ ឥតិ វិគ្គហេ សតិ វិវាទោ វិវាទេ សតិ វិឃាតោ វិឃាតេ សតិ វិហេសា។ ឥតិ សោ វិគ្គហញ្ច វិវាទញ្ច វិឃាតញ្ច វិហេសញ្ច អត្តនិ សម្បស្សមានោ តញ្ចេវ ទិដ្ឋឹ បជហតិ អញ្ញញ្ច ទិដ្ឋឹ ន ឧបាទិយតិ។ ឯវមេតាសំ ទិដ្ឋីនំ បហានំ ហោតិ ឯវមេតាសំ ទិដ្ឋីនំ បដិនិស្សគ្គោ ហោតិ។ តត្រ អគ្គិវេស្សន យេ តេ សមណព្រាហ្មណា ឯវំវាទិនោ ឯវំទិដ្ឋិនោ សព្វំ មេ ន ខមតីតិ តត្រ [ឱ.ម. តត្ថ។] វិញ្ញូ បុរិសោ ឥតិ បដិសញ្ចិក្ខតិ យា ខោ មេ អយំ ទិដ្ឋិ សព្វំ មេ ន ខមតីតិ ឥមញ្ចេ អហំ ទិដ្ឋឹ ថាមសា បរាមស្ស អភិនិវិស្ស វោហរេយ្យំ ឥទមេវ សច្ចំ មោឃមញ្ញន្តិ ទ្វីហិ មេ អស្ស វិគ្គហោ យោ ចាយំ សមណោ វា ព្រាហ្មណោ វា ឯវំវាទី ឯវំទិដ្ឋី សព្វំ មេ ខមតីតិ យោ ចាយំ សមណោ វា ព្រាហ្មណោ វា ឯវំវាទី ឯវំទិដ្ឋី ឯកច្ចំ មេ ខមតិ ឯកច្ចំ មេ ន ខមតីតិ ឥមេហិ មេ ទ្វីហិ អស្ស វិគ្គហោ។ ឥតិ វិគ្គហេ សតិ វិវាទោ វិវាទេ សតិ វិឃាតោ វិឃាតេ សតិ វិហេសា។ ឥតិ សោ វិគ្គហញ្ច វិវាទញ្ច វិឃាតញ្ច វិហេសញ្ច អត្តនិ សម្បស្សមានោ តញ្ចេវ ទិដ្ឋឹ បជហតិ អញ្ញញ្ច ទិដ្ឋឹ ន ឧបាទិយតិ។ ឯវមេតាសំ ទិដ្ឋីនំ បហានំ ហោតិ ឯវមេតាសំ ទិដ្ឋីនំ បដិនិស្សគ្គោ ហោតិ។ តត្រ អគ្គិវេស្សន យេ តេ សមណព្រាហ្មណា ឯវំវាទិនោ ឯវំទិដ្ឋិនោ ឯកច្ចំ មេ ខមតិ ឯកច្ចំ មេ ន ខមតីតិ តត្រ វិញ្ញូ បុរិសោ ឥតិ បដិសញ្ចិក្ខតិ យា ខោ មេ អយំ ទិដ្ឋិ ឯកច្ចំ មេ ខមតិ ឯកច្ចំ មេ ន ខមតីតិ ឥមញ្ចេ អហំ ទិដ្ឋឹ ថាមសា បរាមស្ស អភិនិវិស្ស វោហរេយ្យំ ឥទមេវ សច្ចំ មោឃមញ្ញន្តិ ទ្វីហិ មេ អស្ស វិគ្គហោ យោ ចាយំ សមណោ វា ព្រាហ្មណោ វា ឯវំវាទី ឯវំទិដ្ឋី សព្វំ មេ ខមតីតិ យោ ចាយំ សមណោ វា ព្រាហ្មណោ វា ឯវំវាទី ឯវំទិដ្ឋី សព្វំ មេ ន ខមតីតិ ឥមេហិ មេ អស្ស ទ្វីហិ វិគ្គហោ។ ឥតិ វិគ្គហេ សតិ វិវាទោ វិវាទេ សតិ វិឃាតោ វិឃាតេ សតិ វិហេសា។ ឥតិ សោ វិគ្គហញ្ច វិវាទញ្ច វិឃាតញ្ច វិហេសញ្ច អត្តនិ សម្បស្សមានោ តញ្ចេវ ទិដ្ឋឹ បជហតិ អញ្ញញ្ច ទិដ្ឋឹ ន ឧបាទិយតិ។ ឯវមេតាសំ ទិដ្ឋីនំ បហានំ ហោតិ ឯវមេតាសំ ទិដ្ឋីនំ បដិនិស្សគ្គោ ហោតិ។

[៣៣] អយំ ខោ បន អគ្គិវេស្សន កាយោ រូបី ចាតុម្មហាភូតិកោ មាតាបេត្តិកសម្ភវោ ឱទនកុម្មាសូបចយោ អនិច្ចុច្ឆាទនបរិមទ្ទនភេទនវិទ្ធំសនធម្មោ អនិច្ចតោ ទុក្ខតោ រោគតោ គណ្ឌតោ សល្លតោ អឃតោ អាពាធតោ បរតោ បលោកតោ សុញ្ញតោ អនត្តតោ សមនុបស្សិតព្វោ។ តស្សិមំ កាយំ អនិច្ចតោ ទុក្ខតោ រោគតោ គណ្ឌតោ សល្លតោ អឃតោ អាពាធតោ បរតោ បលោកតោ សុញ្ញតោ អនត្តតោ សមនុបស្សតោ យោ កាយស្មឹ កាយច្ឆន្ទោ កាយសិនេហោ [ឱ.ម. កាយស្នេហោ។] កាយន្វយតា សា បហីយតិ។

[៣៤] តិស្សោ ខោ ឥមា អគ្គិវេស្សន វេទនា សុខា វេទនា ទុក្ខា វេទនា អទុក្ខមសុខា វេទនា។ យស្មឹ អគ្គិវេស្សន សមយេ សុខំ វេទនំ វេទេតិ នេវ តស្មឹ សមយេ ទុក្ខំ វេទនំ វេទេតិ ន អទុក្ខមសុខំ វេទនំ វេទេតិ សុខំយេវ តស្មឹ សមយេ វេទនំ វេទេតិ។ យស្មឹ អគ្គិវេស្សន សមយេ ទុក្ខំ វេទនំ វេទេតិ នេវ តស្មឹ សមយេ សុខំ វេទនំ វេទេតិ ន អទុក្ខមសុខំ វេទនំ វេទេតិ ទុក្ខំយេវ តស្មឹ សមយេ វេទនំ វេទេតិ។ យស្មឹ អគ្គិវេស្សន សមយេ អទុក្ខមសុខំ វេទនំ វេទេតិ នេវ តស្មឹ សមយេ សុខំ វេទនំ វេទេតិ ន ទុក្ខំ វេទនំ វេទេតិ អទុក្ខមសុខំយេវ តស្មឹ សមយេ វេទនំ វេទេតិ។ សុខា [ឱ.ម. សុខា បិ ខោ។] អគ្គិវេស្សន អនិច្ចា [ឱ.ម. វេទនា អនិច្ចា។] សង្ខតា បដិច្ចសមុប្បន្នា ខយធម្មា វយធម្មា វិរាគធម្មា និរោធធម្មា។ ទុក្ខាបិ ខោ អគ្គិវេស្សន អនិច្ចា សង្ខតា បដិច្ចសមុប្បន្នា ខយធម្មា វយធម្មា វិរាគធម្មា និរោធធម្មា។ អទុក្ខមសុខាបិ ខោ អគ្គិវេស្សន វេទនា អនិច្ចា សង្ខតា បដិច្ចសមុប្បន្នា ខយធម្មា វយធម្មា វិរាគធម្មា និរោធធម្មា។ ឯវំ បស្សំ អគ្គិវេស្សន សុតវា អរិយស្សាវកោ សុខាយបិ វេទនាយ និព្វិន្ទតិ ទុក្ខាយបិ វេទនាយ និព្វិន្ទតិ អទុក្ខមសុខាយបិ វេទនាយ និព្វិន្ទតិ និព្វិន្ទំ វិរជ្ជតិ វិរាគា វិមុច្ចតិ វិមុត្តស្មឹ វិមុត្តមិតិ ញាណំ ហោតិ ខីណា ជាតិ វុសិតំ ព្រហ្មចរិយំ កតំ ករណីយំ នាបរំ ឥត្ថត្តាយាតិ បជានាតិ។ ឯវំ វិមុត្តចិត្តោ ខោ អគ្គិវេស្សន ភិក្ខុ ន កេនចិ សំវទតិ ន កេនចិ វិវទតិ យញ្ច ខោ [ឱ.ម. ខោសទ្ទោ នត្ថិ។] លោកេ វុត្តំ តេន វោហរតិ អបរាមសន្តិ។

[៣៥] តេន ខោ បន សមយេន អាយស្មា សារីបុត្តោ ភគវតោ បិដ្ឋិតោ និសិន្នោ ភគវន្តំ វីជិយមានោ [ឱ.ម. បិដ្ឋិតោ ឋិតោ ហោតិ ភគវន្តំ វីជមានោតិ ទិស្សន្តិ។]។ អថខោ អាយស្មតោ សារីបុត្តស្ស ឯតទហោសិ តេសំ តេសំ កិរ នោ ភគវា ធម្មានំ អភិញ្ញា បហានមាហ តេសំ តេសំ កិរ នោ សុគតោ ធម្មានំ អភិញ្ញា បដិនិស្សគ្គមាហាតិ។ ឥតិ ហិទំ អាយស្មតោ សារីបុត្តស្ស បដិសញ្ចិក្ខតោ អនុបាទាយ អាសវេហិ ចិត្តំ វិមុច្ចិ។ ទីឃនខស្ស បរិព្វាជកស្ស វិរជំ វីតមលំ ធម្មចក្ខុំ ឧទបាទិ យំ កិញ្ចិ សមុទយធម្មំ សព្វន្តំ និរោធធម្មន្តិ។

[៣៦] អថខោ ទីឃនខោ បរិព្វាជកោ ទិដ្ឋធម្មោ បត្តធម្មោ វិទិតធម្មោ បរិយោគាឡ្ហធម្មោ តិណ្ណវិចិកិច្ឆោ វិគតកថំកថោ វេសារជ្ជប្បត្តោ អបរប្បច្ចយោ សត្ថុ សាសនេ ភគវន្តំ ឯតទវោច អភិក្កន្តំ ភោ គោតម អភិក្កន្តំ ភោ គោតម សេយ្យថាបិ ភោ គោតម និក្កុជ្ជិតំ វា ឧក្កុជ្ជេយ្យ បដិច្ឆន្នំ វា វិវរេយ្យ មូឡ្ហស្ស វា មគ្គំ អាចិក្ខេយ្យ អន្ធការេ វា តេលប្បជ្ជោតំ ធារេយ្យ ចក្ខុមន្តោ រូបានិ ទក្ខន្តីតិ ឯវមេវ ភោតា គោតមេន អនេកបរិយាយេន ធម្មោ បកាសិតោ ឯសាហំ ភគវន្តំ សរណំ គច្ឆាមិ ធម្មញ្ច ភិក្ខុសង្ឃញ្ច ឧបាសកំ មំ ភវំ គោតមោ ធារេតុ អជ្ជតគ្គេ បាណុបេតំ សរណង្គតន្តិ។

ទីឃនខសុត្តំ ចតុត្ថំ និដ្ឋិតំ។

បញ្ចមំ មាគណ្ឌិយសុត្តំ

[៣៧] ឯវម្មេ សុតំ។ ឯកំ សមយំ ភគវា កុរូសុ វិហរតិ កម្មាសធម្មំ នាម [ឱ.ម. កម្មាស្សធម្មន្នាម។] កុរូនំ និគមោ ភារទ្វាជគោត្តស្ស ព្រាហ្មណស្ស អគ្យាគារេ តិណសន្ថរកេ។ អថខោ ភគវា បុព្វណ្ហសមយំ និវាសេត្វា បត្តចីវរមាទាយ កម្មាសធម្មំ បិណ្ឌាយ បាវិសិ។ កម្មាសធម្មេ [ម. កម្មាសធម្មំ។] បិណ្ឌាយ ចរិត្វា បច្ឆាភត្តំ បិណ្ឌបាតប្បដិក្កន្តោ យេន អញ្ញតរោ វនសណ្ឌោ តេនុបសង្កមិ ទិវាវិហារាយ តំ វនសណ្ឌំ អជ្ឈោគាហេត្វា អញ្ញតរស្មឹ រុក្ខមូលេ ទិវាវិហារំ និសីទិ។

[៣៨] អថខោ មាគណ្ឌិយោ [ឱ. មាគន្ទិយោ។] បរិព្វាជកោ ជង្ឃាវិហារំ [ម. ជង្ឃវិហារំ។] អនុចង្កមមានោ អនុវិចរមានោ យេន ភារទ្វាជគោត្តស្ស ព្រាហ្មណស្ស អគ្យាគារំ តេនុបសង្កមិ។ អទ្ទសា ខោ មាគណ្ឌិយោ បរិព្វាជកោ ភារទ្វាជគោត្តស្ស ព្រាហ្មណស្ស អគ្យាគារេ តិណសន្ថរកំ ទិស្វាន ភារទ្វាជគោត្តំ ព្រាហ្មណំ ឯតទវោច កស្ស នវយំ សម្ម ភោតោ ភារទ្វាជស្ស អគ្យាគារេ តិណសន្ថរកោ បញ្ញត្តោ សមណសេយ្យានុរូបំ មញ្ញេតិ។ អត្ថិ ភោ មាគណ្ឌិយ សមណោ គោតមោ សក្យបុត្តោ សក្យកុលា បព្វជិតោ តំ ខោ បន ភវន្តំ គោតមំ ឯវំ កល្យាណោ កិត្តិសទ្ទោ អព្ភុគ្គតោ ឥតិបិ សោ ភគវា អរហំ សម្មាសម្ពុទ្ធោ វិជ្ជាចរណសម្បន្នោ សុគតោ លោកវិទូ អនុត្តរោ បុរិសទម្មសារថិ សត្ថា ទេវមនុស្សានំ ពុទ្ធោ ភគវាតិ តស្សេសា ភោតោ គោតមស្ស សេយ្យា បញ្ញត្តាតិ។ ទុទ្ទិដ្ឋំ វត ភោ ភារទ្វាជ អទ្ទសាម យេ មយំ តស្ស ភោតោ គោតមស្ស ភូនហនស្ស [ឱ.ម. ភូនហុនោ។] សេយ្យំ អទ្ទសាមាតិ។ រក្ខស្សេតំ មាគណ្ឌិយ វាចំ រក្ខស្សេតំ មាគណ្ឌិយ វាចំ ពហូ ហិ តស្សេវ [ឱ. តស្ស។] ភោតោ គោតមស្ស ខត្តិយបណ្ឌិតាបិ ព្រាហ្មណបណ្ឌិតាបិ គហបតិបណ្ឌិតាបិ សមណបណ្ឌិតាបិ អភិប្បសន្នា វិនីតា អរិយេ ញាយេ ធម្មេ កុសលេតិ។ សម្មុខា ចេបិ មយំ ភារទ្វាជ តំ ភវន្តំ គោតមំ បស្សេយ្យាម សម្មុខាបិ នំ វទេយ្យាម ភូនហនោ [ឱ.ម. ភូនហុ។] សមណោ គោតមោតិ តំ កិស្ស ហេតុ ឯវញ្ហិ នោ សុត្តេ ឱចរតីតិ។ សចេ តំ ភោតោ មាគណ្ឌិយស្ស អគរុ អារោចេយ្យាមិ តស្ស សមណស្ស [ឱ. អារោចេយ្យមេតំ សមណស្ស។ ម. អារោចេយ្យាមិ តំ សមណស្ស។] គោតមស្សាតិ។ អប្បោស្សុក្កោ ភវំ ភារទ្វាជោ វុត្តោ ច នំ វទេយ្យាតិ។

[៣៩] អស្សោសិ ខោ ភគវា ទិព្វាយ សោតធាតុយា វិសុទ្ធាយ អតិក្កន្តមានុសកាយ ភារទ្វាជគោត្តស្ស ព្រាហ្មណស្ស មាគណ្ឌិយេន បរិព្វាជកេន សទ្ធឹ ឥមំ កថាសល្លាបំ។ អថខោ ភគវា សាយណ្ហសមយំ បដិសល្លានា វុដ្ឋិតោ យេន ភារទ្វាជគោត្តស្ស ព្រាហ្មណស្ស អគ្យាគារំ តេនុបសង្កមិ ឧបសង្កមិត្វា និសីទិ បញ្ញត្តេ [ឱ. បញ្ញត្តេ វា។] តិណសន្ថរកេ។ អថខោ ភារទ្វាជគោត្តោ ព្រាហ្មណោ យេន ភគវា តេនុបសង្កមិ ឧបសង្កមិត្វា ភគវតា សទ្ធឹ សម្មោទិ សម្មោទនីយំ កថំ សារាណីយំ វីតិសារេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ។ ឯកមន្តំ និសិន្នំ ខោ ភារទ្វាជគោត្តំ ព្រាហ្មណំ ភគវា ឯតទវោច អហុ បន តេ ភារទ្វាជ មាគណ្ឌិយេន បរិព្វាជកេន សទ្ធឹ ឥមំយេវ តិណសន្ថរកំ អារព្ភ កោចិទេវ កថាសល្លាបោតិ។ ឯវំ វុត្តេ ភារទ្វាជគោត្តោ ព្រាហ្មណោ សំវិគ្គោ លោមហដ្ឋជាតោ ភគវន្តំ ឯតទវោច ឯតទេវ ខោ បន មយំ ភោតោ គោតមស្ស អារោចេតុកាមា អថ ច បន ភវំ គោតមោ អនក្ខាតំយេវ អក្ខាសីតិ [ឱ. អនក្ខានំយេវ អកាសីតិ។]។ អយញ្ច ហិទំ ភគវតោ ភារទ្វាជគោត្តេន ព្រាហ្មណេន សទ្ធឹ អន្តរាកថា វិប្បកតា ហោតិ។ អថខោ [ឱ. អថ។] មាគណ្ឌិយោ បរិព្វាជកោ ជង្ឃាវិហារំ អនុចង្កមមានោ អនុវិចរមានោ យេន ភារទ្វាជគោត្តស្ស ព្រាហ្មណស្ស អគ្យាគារំ យេន ភគវា តេនុបសង្កមិ ឧបសង្កមិត្វា ភគវតា សទ្ធឹ សម្មោទិ សម្មោទនីយំ កថំ សារាណីយំ វីតិសារេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ។

[៤០] ឯកមន្តំ និសិន្នំ ខោ មាគណ្ឌិយំ បរិព្វាជកំ ភគវា ឯតទវោច ចក្ខុ [ឱ.ម. ចក្ខុំ។] ខោ មាគណ្ឌិយ រូបារាមំ រូបរតំ រូបសម្មុទិតំ តំ តថាគតស្ស ទន្តំ គុត្តំ រក្ខិតំ សំវុតំ តស្ស ច សំវរាយ ធម្មំ ទេសេតិ ឥទន្នុ តេ ឯតំ មាគណ្ឌិយ សន្ធាយ ភាសិតំ ភូនហនោ សមណោ គោតមោតិ។ ឯតទេវ បន មេ ភោ គោតម សន្ធាយ ភាសិតំ ភូនហនោ សមណោ គោតមោតិ តំ កិស្ស ហេតុ ឯវញ្ហិ នោ សុត្តេ ឱចរតីតិ។ សោតំ ខោ មាគណ្ឌិយ សទ្ទារាមំ។បេ។ ឃានំ ខោ មាគណ្ឌិយ គន្ធារាមំ… ជិវ្ហា ខោ មាគណ្ឌិយ រសារាមា រសរតា រសសម្មុទិតា សា តថាគតស្ស ទន្តា គុត្តា រក្ខិតា សំវុតា តស្សា ច សំវរាយ ធម្មំ ទេសេតិ ឥទន្នុ តេ ឯតំ មាគណ្ឌិយ សន្ធាយ ភាសិតំ ភូនហនោ សមណោ គោតមោតិ។ ឯតទេវ ខោ បន មេ ភោ គោតម សន្ធាយ ភាសិតំ ភូនហនោ សមណោ គោតមោតិ តំ កិស្ស ហេតុ ឯវញ្ហិ នោ សុត្តេ ឱចរតីតិ។ កាយោ ខោ មាគណ្ឌិយ ផោដ្ឋព្វារាមោ។បេ។ មនោ ខោ មាគណ្ឌិយ ធម្មារាមោ ធម្មរតោ ធម្មសម្មុទិតោ សោ តថាគតស្ស ទន្តោ គុត្តោ រក្ខិតោ សំវុតោ តស្ស ច សំវរាយ ធម្មំ ទេសេតិ ឥទន្នុ តេ ឯតំ មាគណ្ឌិយ សន្ធាយ ភាសិតំ ភូនហនោ សមណោ គោតមោតិ។ ឯតទេវ ខោ បន មេ ភោ គោតម សន្ធាយ ភាសិតំ ភូនហនោ សមណោ គោតមោតិ តំ កិស្ស ហេតុ ឯវញ្ហិ នោ សុត្តេ ឱចរតីតិ។

[៤១] តំ កឹ មញ្ញសិ មាគណ្ឌិយ ឥធេកច្ចោ ចក្ខុវិញ្ញេយ្យេហិ រូបេហិ បរិចារិតបុព្វោ អស្ស ឥដ្ឋេហិ កន្តេហិ មនាបេហិ បិយរូបេហិ កាមូបសញ្ហិតេហិ រជនីយេហិ សោ អបរេន សមយេន រូបានំយេវ សមុទយញ្ច អដ្ឋង្គមញ្ច អស្សាទញ្ច អាទីនវញ្ច និស្សរណញ្ច យថាភូតំ វិទិត្វា រូបតណ្ហំ បហាយ រូបបរិឡាហំ បដិវិនោទេត្វា វិគតបិបាសោ អជ្ឈត្តំ វូបសន្តចិត្តោ វិហរេយ្យ ឥមស្ស បន តេ មាគណ្ឌិយ កិមស្ស វចនីយន្តិ។ ន កិញ្ចិ ភោ គោតម។ តំ កឹ មញ្ញសិ មាគណ្ឌិយ ឥធេកច្ចោ សោតវិញ្ញេយ្យេហិ សទ្ទេហិ។បេ។ ឃានវិញ្ញេយ្យេហិ គន្ធេហិ… ជិវ្ហាវិញ្ញេយ្យេហិ រសេហិ… កាយវិញ្ញេយ្យេហិ ផោដ្ឋព្វេហិ បរិចារិតបុព្វោ អស្ស ឥដ្ឋេហិ កន្តេហិ មនាបេហិ បិយរូបេហិ កាមូបសញ្ហិតេហិ រជនីយេហិ សោ អបរេន សមយេន ផោដ្ឋព្វានំយេវ សមុទយញ្ច អដ្ឋង្គមញ្ច អស្សាទញ្ច អាទីនវញ្ច និសរណញ្ច យថាភូតំ វិទិត្វា ផោដ្ឋព្វតណ្ហំ បហាយ ផោដ្ឋព្វបរិឡាហំ បដិវិនោទេត្វា វិគតបិបាសោ អជ្ឈត្តំ វូបសន្តចិត្តោ វិហរេយ្យ ឥមស្ស បន តេ មាគណ្ឌិយ កិមស្ស វចនីយន្តិ។ ន កិញ្ចិ ភោ គោតម។

[៤២] អហំ ខោ បន មាគណ្ឌិយ បុព្វេ អគារិយភូតោ សមានោ បញ្ចហិ កាមគុណេហិ សមប្បិតោ សមង្គីភូតោ បរិចារេសឹ ចក្ខុវិញ្ញេយ្យេហិ រូបេហិ ឥដ្ឋេហិ កន្តេហិ មនាបេហិ បិយរូបេហិ កាមូបសញ្ហិតេហិ រជនីយេហិ សោតវិញ្ញេយ្យេហិ សទ្ទេហិ។បេ។ ឃានវិញ្ញេយ្យេហិ គន្ធេហិ… ជិវ្ហាវិញ្ញេយ្យេហិ រសេហិ… កាយវិញ្ញេយ្យេហិ ផោដ្ឋព្វេហិ ឥដ្ឋេហិ កន្តេហិ មនាបេហិ បិយរូបេហិ កាមូបសញ្ហិតេហិ រជនីយេហិ។ តស្ស មយ្ហំ មាគណ្ឌិយ តយោ បាសាទា អហេសុំ ឯកោ វស្សិកោ ឯកោ ហេមន្តិកោ ឯកោ គិម្ហិកោ។ សោ ខោ អហំ មាគណ្ឌិយ វស្សិកេ បាសាទេ ចត្តារោ មាសេ និប្បុរិសេហិ តុរិយេហិ បរិចារិយមានោ ន ហេដ្ឋាបាសាទំ ឱរោហាមិ។ សោ អបរេន សមយេន កាមានំយេវ សមុទយញ្ច អដ្ឋង្គមញ្ច អស្សាទញ្ច អាទីនវញ្ច និស្សរណញ្ច យថាភូតំ វិទិត្វា កាមតណ្ហំ បហាយ កាមបរិឡាហំ បដិវិនោទេត្វា វិគតបិបាសោ អជ្ឈត្តំ វូបសន្តចិត្តោ វិហរាមិ។ សោ អញ្ញេ សត្តេ បស្សាមិ កាមេសុ អវីតរាគេ កាមតណ្ហាហិ ខជ្ជមានេ កាមបរិឡាហេន បរិឌយ្ហមានេ កាមេ បដិសេវន្តេ សោ តេសំ ន បិហេមិ ន តត្ថ អភិរមាមិ តំ កិស្ស ហេតុ យា ចាយំ [ម. បាយំ។] មាគណ្ឌិយ រតិ អញ្ញត្រេវ កាមេហិ អញ្ញត្រ អកុសលេហិ ធម្មេហិ តាយ រតិយា រមមានោ ហីនស្ស ន បិហេមិ ន តត្ថ អភិរមាមិ។

[៤៣] សេយ្យថាបិ មាគណ្ឌិយ គហបតិ វា គហបតិបុត្តោ វា អទ្ធោ មហទ្ធនោ មហាភោគោ បញ្ចហិ កាមគុណេហិ សមប្បិតោ សមង្គីភូតោ បរិចារេយ្យ ចក្ខុវិញ្ញេយ្យេហិ រូបេហិ ឥដ្ឋេហិ កន្តេហិ មនាបេហិ បិយរូបេហិ កាមូបសញ្ហិតេហិ រជនីយេហិ សោតវិញ្ញេយ្យេហិ សទ្ទេហិ។បេ។ ឃានវិញ្ញេយ្យេហិ គន្ធេហិ។បេ។ ជិវ្ហាវិញ្ញេយ្យេហិ រសេហិ។បេ។ កាយវិញ្ញេយ្យេហិ ផោដ្ឋព្វេហិ ឥដ្ឋេហិ កន្តេហិ មនាបេហិ បិយរូបេហិ កាមូបសញ្ហិតេហិ រជនីយេហិ។ សោ កាយេន សុចរិតំ ចរិត្វា វាចាយ សុចរិតំ ចរិត្វា មនសា សុចរិតំ ចរិត្វា កាយស្ស ភេទា បរម្មរណា សុគតឹ សគ្គំ លោកំ ឧបបជ្ជេយ្យ ទេវានំ តាវត្តឹសានំ សហព្យតំ។ សោ តត្ថ នន្ទនេ វនេ អច្ឆរាសង្ឃបរិវុតោ ទិព្វេហិ បញ្ចហិ កាមគុណេហិ សមប្បិតោ សមង្គីភូតោ បរិចារេយ្យ។ សោ បស្សេយ្យ គហបតឹ វា គហបតិបុត្តំ វា បញ្ចហិ កាមគុណេហិ សមប្បិតំ សមង្គីភូតំ បរិចារិយមានំ។ តំ កឹ មញ្ញសិ មាគណ្ឌិយ អបិ នុ សោ ទេវបុត្តោ នន្ទនេ វនេ អច្ឆរាសង្ឃបរិវុតោ ទិព្វេហិ បញ្ចហិ កាមគុណេហិ សមប្បិតោ សមង្គីភូតោ បរិចារិយមានោ អមុស្ស គហបតិស្ស វា គហបតិបុត្តស្ស វា បិហេយ្យ មានុសកានំ វា បញ្ចន្នំ កាមគុណានំ មានុសកេហិ វា កាមេហិ អាវដ្ដេយ្យាតិ។ នោ ហេតំ ភោ គោតម តំ កិស្ស ហេតុ មានុសកេហិ ភោ គោតម កាមេហិ ទិព្វកាមា [ឱ. ទិព្វា កាមា។] អភិក្កន្តតរា ច បណីតតរា ចាតិ។ ឯវមេវ ខោ អហំ មាគណ្ឌិយ បុព្វេ អាគារិយភូតោ សមានោ បញ្ចហិ កាមគុណេហិ សមប្បិតោ សមង្គីភូតោ បរិចារេសឹ ចក្ខុវិញ្ញេយ្យេហិ រូបេហិ ឥដ្ឋេហិ កន្តេហិ មនាបេហិ បិយរូបេហិ កាមូបសញ្ហិតេហិ រជនីយេហិ សោតវិញ្ញេយ្យេហិ សទ្ទេហិ។បេ។ ឃានវិញ្ញេយ្យេហិ គន្ធេហិ។បេ។ ជិវ្ហាវិញ្ញេយ្យេហិ រសេហិ។បេ។ កាយវិញ្ញេយ្យេហិ ផោដ្ឋព្វេហិ ឥដ្ឋេហិ កន្តេហិ មនាបេហិ បិយរូបេហិ កាមូបសញ្ហិតេហិ រជនីយេហិ។ សោ អបរេន សមយេន កាមានំយេវ សមុទយញ្ច អដ្ឋង្គមញ្ច អស្សាទញ្ច អាទីនវញ្ច និស្សរណញ្ច យថាភូតំ វិទិត្វា កាមតណ្ហំ បហាយ កាមបរិឡាហំ បដិវិនោទេត្វា វិគតបិបាសោ អជ្ឈត្តំ វូបសន្តចិត្តោ វិហរាមិ។ សោ អហំ អញ្ញេ សត្តេ បស្សាមិ កាមេសុ អវីតរាគេ កាមតណ្ហាហិ ខជ្ជមានេ កាមបរិឡាហេន បរិឌយ្ហមានេ កាមេ បដិសេវន្តេ សោ តេសំ ន បិហេមិ ន តត្ថ អភិរមាមិ តំ កិស្ស ហេតុ យា ចាយំ មាគណ្ឌិយ រតិ អញ្ញត្រេវ កាមេហិ អញ្ញត្រ អកុសលេហិ ធម្មេហិ អបិ ទិព្វំ សុខំ សមធិគ្គយ្ហ តិដ្ឋតិ តាយ រតិយា រមមានោ ហីនស្ស ន បិហេមិ ន តត្ថ អភិរមាមិ។

[៤៤] សេយ្យថាបិ មាគណ្ឌិយ កុដ្ឋី បុរិសោ អរុគត្តោ បក្កគត្តោ កិមីហិ ខជ្ជមានោ នខេហិ វណមុខានិ វិប្បតច្ឆមានោ អង្គារកាសុយា កាយំ បរិតាបេយ្យ តស្ស មិត្តាមច្ចា ញាតិសាលោហិតា ភិសក្កំ សល្លកត្តំ ឧបដ្ឋាបេយ្យុំ តស្ស សោ ភិសក្កោ សល្លកត្តោ ភេសជ្ជំ ករេយ្យ សោ ភេសជ្ជំ [ឱ.ម. តំ ភេសជ្ជំ។] អាគម្ម កុដ្ឋេហិ បរិមុច្ចេយ្យ អរោគោ អស្ស សុខី សេរី សយំវសី យេនកាមង្គមោ។ សោ អញ្ញំ កុដ្ឋំ បុរិសំ បស្សេយ្យ អរុគត្តំ បក្កគត្តំ កិមីហិ ខជ្ជមានំ នខេហិ វណមុខានិ វិប្បតច្ឆមានំ អង្គារកាសុយា បរិតាបេន្តំ [ឱ.ម. កាយំ បរិតាបេន្តំ។]។ តំ កឹ មញ្ញសិ មាគណ្ឌិយ អបិ នុ សោ បុរិសោ អមុស្ស កុដ្ឋិស្ស បុរិសស្ស បិហេយ្យ អង្គារកាសុយា វា ភេសជ្ជំ បដិសេវនាយ វាតិ។ នោ ហិទំ ភោ គោតម តំ កិស្ស ហេតុ រោគេ ហិ ភោ គោតម សតិ ភេសជ្ជេន ករណីយំ ហោតិ រោគេ អសតិ ភេសជ្ជេន ករណីយំ ន ហោតីតិ។ ឯវមេវ ខោ អហំ មាគណ្ឌិយ បុព្វេ អាគារិយភូតោ សមានោ បញ្ចហិ កាមគុណេហិ សមប្បិតោ សមង្គីភូតោ បរិចារេសឹ ចក្ខុវិញ្ញេយ្យេហិ រូបេហិ ឥដ្ឋេហិ កន្តេហិ មនាបេហិ បិយរូបេហិ កាមូបសញ្ហិតេហិ រជនីយេហិ សោតវិញ្ញេយ្យេហិ សទ្ទេហិ។បេ។ ឃានវិញ្ញេយ្យេហិ គន្ធេហិ។បេ។ ជិវ្ហាវិញ្ញេយ្យេហិ រសេហិ។បេ។ កាយវិញ្ញេយ្យេហិ ផោដ្ឋព្វេហិ ឥដ្ឋេហិ កន្តេហិ មនាបេហិ បិយរូបេហិ កាមូបសញ្ហិតេហិ រជនីយេហិ។ សោ អបរេន សមយេន កាមានំយេវ សមុទយញ្ច អដ្ឋង្គមញ្ច អស្សាទញ្ច អាទីនវញ្ច និស្សរណញ្ច យថាភូតំ វិទិត្វា កាមតណ្ហំ បហាយ កាមបរិឡាហំ បដិវិនោទេត្វា វិគតបិបាសោ អជ្ឈត្តំ វូបសន្តចិត្តោ វិហរាមិ។ សោ អញ្ញេ សត្តេ បស្សាមិ កាមេសុ អវីតរាគេ កាមតណ្ហាហិ ខជ្ជមានេ កាមបរិឡាហេន បរិឌយ្ហមានេ កាមេ បដិសេវន្តេ សោ តេសំ ន បិហេមិ ន តត្ថ អភិរមាមិ តំ កិស្ស ហេតុ យា ចាយំ មាគណ្ឌិយ រតិ អញ្ញត្រេវ កាមេហិ អញ្ញត្រ អកុសលេហិ ធម្មេហិ អបិ ទិព្វំ សុខំ សមធិគ្គយ្ហ តិដ្ឋតិ តាយ រតិយា រមមានោ ហីនស្ស ន បិហេមិ ន តត្ថ អភិរមាមិ។

[៤៥] សេយ្យថាបិ មាគណ្ឌិយ កុដ្ឋី បុរិសោ អរុគត្តោ បក្កគត្តោ កិមីហិ ខជ្ជមានោ នខេហិ វណមុខានិបិ [ឱ. វណមុខានិ។] វិប្បតច្ឆមានោ អង្គារកាសុយា បរិតាបេយ្យ [ឱ.ម. កាយំ បរិតាបេយ្យ។] តស្ស មិត្តាមច្ចា ញាតិសាលោហិតា ភិសក្កំ សល្លកត្តំ ឧប្បដ្ឋបេយ្យុំ តស្ស សោ ភិសក្កោ សល្លកត្តោ ភេសជ្ជំ ករេយ្យ សោ ភេសជ្ជំ អាគម្ម កុដ្ឋេហិ បរិមុច្ចេយ្យ អរោគោ អស្ស សុខី សេរី សយំវសី យេនកាមង្គមោ។ តមេនំ ទ្វេ ពលវន្តោ បុរិសា នានាពាហាសុ គហេត្វា អង្គារកាសុយា [ឱ. អង្គារកាសុំ។] ឧបកឌ្ឍេយ្យុំ។ តំ កឹ មញ្ញសិ មាគណ្ឌិយ អបិ នុ សោ បុរិសោ ឥតិ ចិតិ ចេវ កាយំ សន្នាបេយ្យាតិ។ ឯវំ ភោ គោតម តំ កិស្ស ហេតុ អសុ ហិ ភោ គោតម អគ្គិ ទុក្ខសម្ផស្សោ ចេវ មហាភិតាបោ ច មហាបរិឡាហោ ចាតិ។ តំ កឹ មញ្ញសិ មាគណ្ឌិយ ឥទានិ ចេវ [ឱ.ម. ឥទានេវ។] នុ ខោ សោ អគ្គិ ទុក្ខសម្ផស្សោ ចេវ មហាភិតាបោ ច មហាបរិឡាហោ ច ឧទាហុ បុព្វេបិ សោ អគ្គិ ទុក្ខសម្ផស្សោ ចេវ មហាភិតាបោ ច មហាបរិឡាហោ ចាតិ។ ឥទានិ ចេវ ភោ គោតម សោ អគ្គិ ទុក្ខសម្ផស្សោ ចេវ មហាភិតាបោ ច មហាបរិឡាហោ ច បុព្វេបិ សោ អគ្គិ ទុក្ខសម្ផស្សោ ចេវ មហាភិតាបោ ច មហាបរិឡាហោ ច អសុ ច [ឱ. អសុ ហិ ច។] ភោ គោតម កុដ្ឋី បុរិសោ អរុគត្តោ បក្កគត្តោ កិមីហិ ខជ្ជមានោ នខេហិ វណមុខានិ វិប្បតច្ឆមានោ ឧបហតិន្ទ្រិយោ ទុក្ខសម្ផស្សេយេវ អគ្គិស្មឹ សុខមិតិ វិបរីតសញ្ញំ បច្ចលត្ថាតិ។ ឯវមេវ ខោ មាគណ្ឌិយ អតីតម្បិ អទ្ធានំ កាមា ទុក្ខសម្ផស្សា ចេវ មហាភិតាបា ច មហាបរិឡាហា [ម. កាមោ ទុក្ខសម្ផស្សោ ចេវ បហាភិតាបោ ច មហាបរិឡាហោ ចាតិ ទិស្សន្តិ។] ច អនាគតម្បិ អទ្ធានំ កាមា ទុក្ខសម្ផស្សា ចេវ មហាភិតាបា ច មហាបរិឡាហា ច ឯតរហិបិ បច្ចុប្បន្នំ អទ្ធានំ កាមា ទុក្ខសម្ផស្សា ចេវ មហាភិតាបា ច មហាបរិឡាហា ច ឥមេ ច មាគណ្ឌិយ សត្តា កាមេសុ អវីតរាគា កាមតណ្ហាហិ ខជ្ជមានា កាមបរិឡាហេន បរិឌយ្ហមានា ឧបហតិន្ទ្រិយា ទុក្ខសម្ផស្សេសុយេវ [ឱ. ទុក្ខសម្ផស្សេសេវ។ ម. ទុក្ខសម្ផស្សេសុចេវ។] កាមេសុ សុខមិតិ វិបរីតសញ្ញំ បច្ចលត្ថុំ។

[៤៦] សេយ្យថាបិ មាគណ្ឌិយ កុដ្ឋី បុរិសោ អរុគត្តោ បក្កគត្តោ កិមីហិ ខជ្ជមានោ នខេហិ វណមុខានិ វិប្បតច្ឆមានោ អង្គារកាសុយា កាយំ បរិតាបេតិ យថា យថា ហិ [ឱ. ខោ។] មាគណ្ឌិយ អសុ កុដ្ឋី បុរិសោ អរុគត្តោ បក្កគត្តោ កិមីហិ ខជ្ជមានោ នខេហិ វណមុខានិ វិប្បតច្ឆមានោ អង្គារកាសុយា កាយំ បរិតាបេតិ តថា តថា តស្សេវ [ឱ. តថា តថាស្ស។] តានិ វណមុខានិ អសុចិតរានិ ចេវ ហោន្តិ ទុគ្គន្ធតរានិ ច បូតិកតរានិ ច ហោតិ ចេវ កាចិ សាតមត្តា អស្សាទមត្តា យទិទំ វណមុខានិ កណ្ឌុវណហេតុ [ឱ.ម. វណមុខានំ កណ្ឌូវណហេតុ។] ឯវមេវ ខោ មាគណ្ឌិយ សត្តា កាមេសុ អវីតរាគា កាមតណ្ហាហិ ខជ្ជមានា កាមបរិឡាហេន បរិឌយ្ហមានា កាមេ បដិសេវន្តិ យថា យថា [ឱ.ម. យថា យថា ខោ។] មាគណ្ឌិយ សត្តា កាមេសុ អវីតរាគា កាមតណ្ហាហិ ខជ្ជមានា កាមបរិឡាហេន បរិឌយ្ហមានា កាមេ បដិសេវន្តិ តថា តថា តេសំ សត្តានំ កាមតណ្ហា ចេវ បវឌ្ឍតិ កាមបរិឡាហេន បរិឌយ្ហន្តិ ចេវ ហោតិ ចេវ កាចិ សាតមត្តា អស្សាទមត្តា យទិទំ បញ្ច កាមគុណេ បដិច្ច។

[៤៧] តំ កឹ មញ្ញសិ មាគណ្ឌិយ អបិ នុ តេ ទិដ្ឋោ វា សុតោ វា រាជា វា រាជមហាមត្តោ វា បញ្ចហិ កាមគុណេហិ សមប្បិតោ សមង្គីភូតោ បរិចារិយមានោ កាមតណ្ហំ អប្បហាយ កាមបរិឡាហំ អប្បដិវិនោទេត្វា វិគតបិបាសោ អជ្ឈត្តំ វូបសន្តចិត្តោ វិហាសិ វា វិហរតិ វា វិហរិស្សតិ វាតិ។ នោ ហិទំ ភោ គោតម។ សាធុ មាគណ្ឌិយ មយាបិ ខោ ឯតំ មាគណ្ឌិយ នេវ ទិដ្ឋំ ន សុតំ រាជា វា រាជមហាមត្តោ វា បញ្ចហិ កាមគុណេហិ សមប្បិតោ សមង្គីភូតោ បរិចារិយមានោ កាមតណ្ហំ អប្បហាយ កាមបរិឡាហំ អប្បដិវិនោទេត្វា វិគតបិបាសោ អជ្ឈត្តំ វូបសន្តចិត្តោ វិហាសិ វា វិហរតិ វា វិហរិស្សតិ វា។ អថខោ មាគណ្ឌិយ យេ ហិ កេចិ សមណា វា ព្រាហ្មណា វា វិគតបិបាសា អជ្ឈត្តំ វូបសន្តចិត្តា វិហំសុ វា វិហរន្តិ វា វិហរិស្សន្តិ វា សព្វេ តេ កាមានំយេវ សមុទយញ្ច អដ្ឋង្គមញ្ច អស្សាទញ្ច អាទីនវញ្ច និស្សរណញ្ច យថាភូតំ វិទិត្វា កាមតណ្ហំ បហាយ កាមបរិឡាហំ បដិវិនោទេត្វា វិគតបិបាសា អជ្ឈត្តំ វូបសន្តចិត្តា វិហំសុ វា វិហរន្តិ វា វិហរិស្សន្តិ វាតិ។

[៤៨] អថខោ ភគវា តាយំ វេលាយំ ឥមំ ឧទានំ ឧទានេសិ

អារោគ្យបរមា លាភា [អរោគ្យា បរមា លាភាតិ បាយតោ ទិស្សតិ។ ឥទដ្ឋកថាយម្បិ ឯវមេវ។] និព្វានំ បរមំ សុខំ

អដ្ឋង្គិកោ ច មគ្គានំ ខេមំ អមតគាមិនន្តិ។

ឯវំ វុត្តេ មាគណ្ឌិយោ បរិព្វាជកោ ភគវន្តំ ឯតទវោច អច្ឆរិយំ ភោ គោតម អព្ភូតំ ភោ គោតម យាវ សុភាសិតញ្ចិទំ ភោតា គោតមេន អារោគ្យបរមា លាភា [អរោគ្យា បរមា លាភាតិ បាយតោ ទិស្សតិ។ ឥទដ្ឋកថាយម្បិ ឯវមេវ។] និព្វានំ បរមំ សុខន្តិ មយាបិ ខោ ឯតំ [ម. មយាបេតំ។] ភោ គោតម សុតំ បុព្វកានំ បរិព្វាជកានំ អាចរិយប្បាចរិយានំ ភាសមានានំ អារោគ្យបរមា លាភា និព្វានំ បរមំ សុខន្តិ តយិទំ ភោ គោតម សមេតីតិ។ យំ បន តេ [ឱ. យំ បន តេ ឯតំ។ ម. យំ បន តេ តំ។] មាគណ្ឌិយ សុតំ បុព្វកានំ បរិព្វាជកានំ អាចរិយប្បាចរិយានំ ភាសមានានំ អារោគ្យបរមា លាភា និព្វានំ បរមំ សុខន្តិ កតមន្តំ អារោគ្យំ កតមន្តំ និព្វានន្តិ។ ឯវំ វុត្តេ មាគណ្ឌិយោ បរិព្វាជកោ សកានេវ សុទំ គត្តានិ បាណិនា អនោមជ្ជតិ ឥទន្តំ ភោ គោតម អារោគ្យំ ឥទន្តំ និព្វានំ អហំ [ឱ. អហំ ហិ។ ម. អហញ្ហិ។] ភោ គោតម ឯតរហិ អរោគោ សុខី ន មំ កិញ្ចិ [ម. ន កិញ្ចិ។] អាពាធតីតិ។

[៤៩] សេយ្យថាបិ មាគណ្ឌិយ ជច្ចន្ធោ បុរិសោ សោ ន បស្សេយ្យ កណ្ហសុក្កានិ រូបានិ ន បស្សេយ្យ នីលកានិ រូបានិ ន បស្សេយ្យ បីតកានិ រូបានិ ន បស្សេយ្យ លោហិតកានិ រូបានិ ន បស្សេយ្យ មញ្ជេដ្ឋិកានិ រូបានិ ន បស្សេយ្យ សមវិសមំ ន បស្សេយ្យ តារករូបានិ ន បស្សេយ្យ ចន្ទិមសុរិយេ។ សោ សុណេយ្យ ចក្ខុមតោ ភាសមានស្ស ឆេកំ វត ភោ ឱទាតំ វត្ថំ អភិរូបំ និម្មលំ សុចិន្តិ។ សោ ឱទាតបរិយេសនំ ចរេយ្យ តមេនំ អញ្ញតរោ [ឱ. តមេនញ្ញតរោ។] បុរិសោ តេលមសិកតេន សាហុឡចីវរេន វញ្ចេយ្យ ឥទន្តេ អម្ភោ បុរិស ឱទាតំ វត្ថំ អភិរូបំ និម្មលំ សុចិន្តិ។ សោ តំ បដិគ្គណ្ហេយ្យ បដិគ្គហេត្វា បារុបេយ្យ បារុបេត្វា អត្តមនោ អត្តមនវាចំ និច្ឆារេយ្យ ឆេកំ វត ភោ ឱទាតំ វត្ថំ អភិរូបំ និម្មលំ សុចន្តិ។ តំ កឹ មញ្ញសិ មាគណ្ឌិយ អបិ នុ សោ ជច្ចន្ធោ បុរិសោ ជានន្តោ បស្សន្តោ អមុំ តេលមសិកតំ សាហុឡចីវរំ បដិគ្គណ្ហេយ្យ បដិគ្គហេត្វា បារុបេយ្យ បារុបេត្វា អត្តមនោ អត្តមនវាចំ និច្ឆារេយ្យ ឆេកំ វត ភោ ឱទាតំ វត្ថំ អភិរូបំ និម្មលំ សុចិន្តិ ឧទាហុ ចក្ខុមតោ សទ្ធាយាតិ។ អជានន្តោ ហិ ភោ គោតម អបស្សន្តោ អសុ សោ [ឱ. អសុ។ ម. សោ។] ជច្ចន្ធោ បុរិសោ អមុំ តេលមសិកតំ សាហុឡចីវរំ បដិគ្គណ្ហេយ្យ បដិគ្គហេត្វា បារុបេយ្យ បារុបេត្វា អត្តមនោ អត្តមនវាចំ និច្ឆារេយ្យ ឆេកំ វត ភោ ឱទាតំ វត្ថំ អភិរូបំ និម្មលំ សុចិន្តិ ឧទាហុ [ឱ.ម. ឧទាហុសទ្ទោ ន ទិស្សតិ។] ចក្ខុមតោ សទ្ធាយាតិ។ ឯវមេវ ខោ មាគណ្ឌិយ អញ្ញតិត្ថិយា បរិព្វាជកា អន្ធា អចក្ខុកា អជានន្តា អារោគ្យំ អបស្សន្តា និព្វានំ អថ ច បនិមំ គាថំ ភាសន្តិ អារោគ្យបរមា លាភា និព្វានំ បរមំ សុខន្តិ។ បុព្វកេហេសា មាគណ្ឌិយ អរហន្តេហិ សម្មាសម្ពុទ្ធេហិ គាថា ភាសិតា

អារោគ្យបរមា លាភា និព្វានំ បរមំ សុខំ

អដ្ឋង្គិកោ ច មគ្គានំ ខេមំ អមតគាមិនន្តិ

ឯសា [ឱ.ម. សា។] ឯតរហិ អនុបុព្វេន បុថុជ្ជនគាថា។

អយំ ខោ [ឱ.ម. អយំ ខោ បន។] មាគណ្ឌិយ កាយោ រោគភូតោ គណ្ឌភូតោ សល្លភូតោ អឃភូតោ អាពាធភូតោ សោ ត្វំ ឥមំ កាយំ រោគភូតំ គណ្ឌភូតំ សល្លភូតំ អឃភូតំ អាពាធភូតំ ឥទន្តំ ភោ គោតម អារោគ្យំ ឥទន្តំ និព្វានន្តិ វទេសិ។ តំ ហិ តេ មាគណ្ឌិយ អរិយំ ចក្ខុំ នត្ថិ យេន ត្វំ អរិយេន ចក្ខុនា អារោគ្យំ ជានេយ្យាសិ និព្វានំ បស្សេយ្យាសីតិ។

[៥០] ឯវំ បសន្នោ អហំ ភោតោ គោតមស្ស បហោតិ មេ ភវំ គោតមោ តថា ធម្មំ ទេសេតុំ យថាហំ អារោគ្យំ ជានេយ្យំ និព្វានំ បស្សេយ្យន្តិ។ សេយ្យថាបិ មាគណ្ឌិយ ជច្ចន្ធោ បុរិសោ [ឱ.ម. បុរិសោ សោ។] ន បស្សេយ្យ កណ្ហសុក្កានិ រូបានិ ន បស្សេយ្យ នីលកានិ រូបានិ ន បស្សេយ្យ បីតកានិ រូបានិ ន បស្សេយ្យ លោហិតកានិ រូបានិ ន បស្សេយ្យ មញ្ជេដ្ឋិកានិ រូបានិ ន បស្សេយ្យ សមវិសមំ ន បស្សេយ្យ តារករូបានិ ន បស្សេយ្យ ចន្ទិមសុរិយេ។ តស្ស មិត្តាមច្ចា ញាតិសាលោហិតា ភិសក្កំ សល្លកត្តំ ឧបដ្ឋបេយ្យុំ តស្ស សោ ភិសក្កោ សល្លកត្តោ ភេសជ្ជំ ករេយ្យ សោ តំ ភេសជ្ជំ អាគម្ម ន ចក្ខូនិ ឧប្បាទេយ្យ ន [ឱ. នសទ្ទោ នត្ថិ។] ចក្ខូនិ វិសោធេយ្យ។ តំ កឹ មញ្ញសិ មាគណ្ឌិយ ននុ សោ វេជ្ជោ យាវទេវ កិលមថស្ស វិឃាតស្ស ភាគី អស្សាតិ។ ឯវំ ភោ គោតម។ ឯវមេវ ខោ មាគណ្ឌិយ អហញ្ចេវ តេ ធម្មំ ទេសេយ្យំ ឥទន្តំ អារោគ្យំ ឥទន្តំ និព្វានន្តិ សោ ត្វំ អារោគ្យំ ន ជានេយ្យាសិ និព្វានំ ន បស្សេយ្យាសិ សោ មមស្ស កិលមថោ សា មមស្ស វិហេសាតិ។

[៥១] ឯវំ បសន្នោ អហំ ភោតោ គោតមស្ស បហោតិ មេ ភវំ គោតមោ តថា ធម្មំ ទេសេតុំ យថាហំ អារោគ្យំ និព្វានំ បស្សេយ្យន្តិ។ សេយ្យថាបិ មាគណ្ឌិយ ជច្ចន្ធោ បុរិសោ សោ ន បស្សេយ្យ កណ្ហសុក្កានិ រូបានិ ន បស្សេយ្យ នីលកានិ រូបានិ ន បស្សេយ្យ បីតកានិ រូបានិ ន បស្សេយ្យ លោហិតកានិ រូបានិ ន បស្សេយ្យ មញ្ជេដ្ឋិកានិ រូបានិ ន បស្សេយ្យ សមវិសមំ ន បស្សេយ្យ តារករូបានិ ន បស្សេយ្យ ចន្ទិមសុរិយេ។ សោ សុណេយ្យ ចក្ខុមតោ ភាសមានស្ស ឆេកំ វត ភោ ឱទាតំ វត្ថំ អភិរូបំ និម្មលំ សុចិន្តិ។ សោ ឱទាតបរិយេសនំ ចរេយ្យ តមេនំ អញ្ញតរោ បុរិសោ តេលមសិកតេន សាហុឡចីវរេន វញ្ចេយ្យ ឥទន្តេ អម្ភោ បុរិស ឱទាតំ វត្ថំ អភិរូបំ និម្មលំ សុចិន្តិ។ សោ តំ បដិគ្គណ្ហេយ្យ បដិគ្គហេត្វា បារុបេយ្យ តស្ស មិត្តាមច្ចា ញាតិសាលោហិតា ភិសក្កំ សល្លកត្តំ ឧបដ្ឋបេយ្យុំ តស្ស សោ ភិសក្កោ សល្លកត្តោ ភេសជ្ជំ ករេយ្យ ឧទ្ធំវិរេចនំ អធោវិរេចនំ អញ្ជនំ បច្ចញ្ជនំ នត្ថុកម្មំ។ សោ តំ ភេសជ្ជំ អាគម្ម ចក្ខូនិ ឧប្បាទេយ្យ ចក្ខូនិ វិសោធេយ្យ តស្ស សហ ចក្ខុប្បាទា យោ អសុកស្មឹ [ឱ.ម. អមុស្មឹ។] តេលមសិកតេ សាហុឡចីវរេ ឆន្ទរាគោ សោ បហីយេថ តញ្ចេនំ [ឱ.ម. តញ្ចនំ។] បុរិសំ អមិត្តតោបិ ទហេយ្យ បច្ចត្ថិកតោបិ ទហេយ្យ អបិច ជីវតា វោរោបេតព្វំ មញ្ញេយ្យ ទីឃរត្តំ វត ភោ អហំ ឥមិនា បុរិសេន តេលមសិកតេន សាហុឡចីវរេន និកតោ វញ្ចិតោ បលុទ្ធោ [ឱ. បលទ្ធោ។] ឥទន្តេ អម្ភោ បុរិស ឱទាតំ វត្ថំ អភិរូបំ និម្មលំ សុចិន្តិ ឯវមេវ ខោ មាគណ្ឌិយ អហញ្ចេវ តេ ធម្មំ ទេសេយ្យំ ឥទន្តំ អារោគ្យំ ឥទន្តំ និព្វានន្តិ។ សោ ត្វំ អារោគ្យំ ជានេយ្យាសិ និព្វានំ បស្សេយ្យាសិ តស្ស តេ សហ ចក្ខុប្បាទា យោ បញ្ចសូបាទានក្ខន្ធេសុ ឆន្ទរាគោ សោ បហីយេថ អបិច តេ ឯវមស្ស ទីឃរត្តំ វត ភោ អហំ ឥមិនា ចិត្តេន និកតោ វញ្ចិតោ បលុទ្ធោ [ឱ. បលទ្ធោ។] អហញ្ច [ឱ. អហំ ហិ។] រូបំយេវ ឧបាទិយមានោ ឧបាទិយឹ វេទនំយេវ ឧបាទិយមានោ ឧបាទិយឹ សញ្ញំយេវ ឧបាទិយមានោ ឧបាទិយឹ សង្ខារំយេវ [ឱ. សង្ខារេយេវ។] ឧបាទិយមានោ ឧបាទិយឹ វិញ្ញាណំយេវ ឧបាទិយមានោ ឧបាទិយឹ តស្ស មេ ឧបាទានប្បច្ចយា ភវោ ភវប្បច្ចយា ជាតិ ជាតិប្បច្ចយា ជរាមរណំ សោកបរិទេវទុក្ខទោមនស្សុបាយាសា សម្ភវន្តិ ឯវមេតស្ស កេវលស្ស ទុក្ខក្ខន្ធស្ស សមុទយោ ហោតីតិ។

[៥២] ឯវំ បសន្នោ អហំ ភោតោ គោតមស្ស បហោតិ មេ ភវំ គោតមោ តថា ធម្មំ ទេសេតុំ យថាហំ ឥមម្ហា អាសនា អនន្ទោ វុដ្ឋហេយ្យន្តិ។ តេនហិ ត្វំ មាគណ្ឌិយ សប្បុរិសេ ភជេយ្យាសិ យតោ ខោ ត្វំ មាគណ្ឌិយ សប្បុរិសេ ភជេស្សសិ តតោ ត្វំ មាគណ្ឌិយ សទ្ធម្មំ សោស្សសិ យតោ ខោ ត្វំ មាគណ្ឌិយ សទ្ធម្មំ សោស្សសិ តតោ ត្វំ មាគណ្ឌិយ ធម្មានុធម្មំ បដិបជ្ជិស្សសិ យតោ ខោ ត្វំ មាគណ្ឌិយ ធម្មានុធម្មំ បដិបជ្ជិស្សសិ តតោ ត្វំ មាគណ្ឌិយ សាមំយេវ ញស្សសិ សាមំ ទក្ខិស្សសិ [ឱ. ទក្ខិសិ។ ម. រក្ខិស្សសិ។] ឥមេ រោគា គណ្ឌា សល្លា ឥធ រោគា គណ្ឌា សល្លា អបរិសេសា និរុជ្ឈន្តិ តស្ស មេ ឧបាទាននិរោធា ភវនិរោធោ ភវនិរោធា ជាតិនិរោធោ ជាតិនិរោធា ជរាមរណំ សោកបរិទេវទុក្ខទោមនស្សុបាយាសា និរុជ្ឈន្តិ ឯវមេតស្ស កេវលស្ស ទុក្ខក្ខន្ធស្ស និរោធោ ហោតីតិ។

[៥៣] ឯវំ វុត្តេ មាគណ្ឌិយោ បរិព្វាជកោ ភគវន្តំ ឯតទវោច អភិក្កន្តំ ភោ គោតម អភិក្កន្តំ ភោ គោតម សេយ្យថាបិ ភោ គោតម និក្កុជ្ជិតំ វា ឧក្កុជ្ជេយ្យ បដិច្ឆន្នំ វា វិវរេយ្យ មូឡ្ហស្ស វា មគ្គំ អាចិក្ខេយ្យ អន្ធការេ វា តេលប្បជ្ជោតំ ធារេយ្យ ចក្ខុមន្តោ រូបានិ ទក្ខន្តីតិ ឯវមេវ ភោតា គោតមេន អនេកបរិយាយេន ធម្មោ បកាសិតោ ឯសាហំ ភវន្តំ គោតមំ សរណំ គច្ឆាមិ ធម្មញ្ច ភិក្ខុសង្ឃញ្ច លភេយ្យាហំ ភោតោ គោតមស្ស សន្តិកេ បព្វជ្ជំ លភេយ្យំ ឧបសម្បទន្តិ។ យោ ខោ មាគណ្ឌិយ អញ្ញតិត្ថិយបុព្វោ ឥមស្មឹ ធម្មវិនយេ អាកង្ខតិ បព្វជ្ជំ អាកង្ខតិ ឧបសម្បទំ សោ ចត្តារោ មាសេ បរិវសតិ ចតុន្នំ មាសានំ អច្ចយេន អារទ្ធចិត្តា ភិក្ខូ បព្វាជេន្តិ ឧបសម្បាទេន្តិ ភិក្ខុភាវាយ អបិច មេត្ថ បុគ្គលវេមត្តតា វិទិតាតិ។ សចេ ភន្តេ អញ្ញតិត្ថិយបុព្វា ឥមស្មឹ ធម្មវិនយេ អាកង្ខន្តា បព្វជ្ជំ អាកង្ខន្តា ឧបសម្បទំ ចត្តារោ មាសេ បរិវសន្តិ ចតុន្នំ មាសានំ អច្ចយេន អារទ្ធចិត្តា ភិក្ខូ បព្វាជេន្តិ ឧបសម្បាទេន្តិ អហំ ចត្តារិ វស្សានិ បរិវសិស្សាមិ ចតុន្នំ វស្សានំ អច្ចយេន អារទ្ធចិត្តា ភិក្ខូ បព្វាជេន្តុ ឧបសម្បាទេន្តុ ភិក្ខុភាវាយាតិ។ អលត្ថ ខោ មាគណ្ឌិយោ បរិព្វាជកោ ភគវតោ សន្តិកេ បព្វជ្ជំ អលត្ថ ឧបសម្បទំ។ អចិរូបសម្បន្នោ ខោ បនាយស្មា មាគណ្ឌិយោ ឯកោ វូបកដ្ឋោ អប្បមត្តោ អាតាបី បហិតត្តោ វិហរន្តោ នចិរស្សេវ យស្សត្ថាយ កុលបុត្តា សម្មទេវ អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជន្តិ តទនុត្តរំ ព្រហ្មចរិយបរិយោសានំ ទិដ្ឋេវ ធម្មេ សយំ អភិញ្ញា សច្ឆិកត្វា ឧបសម្បជ្ជ វិហាសិ ខីណា ជាតិ វុសិតំ ព្រហ្មចរិយំ កតំ ករណីយំ នាបរំ ឥត្ថត្តាយាតិ អព្ភញ្ញាសិ។ អញ្ញតរោ ខោ បនាយស្មា មាគណ្ឌិយោ អរហតំ អហោសីតិ។

មាគណ្ឌិយសុត្តំ បញ្ចមំ និដ្ឋិតំ។

ឆដ្ឋំ សន្ទកសុត្តំ

[៥៤] ឯវម្មេ សុតំ។ ឯកំ សមយំ ភគវា កោសម្ពិយំ វិហរតិ ឃោសិតារាមេ។ តេន ខោ បន សមយេន សន្ទកោ បរិព្វាជកោ បិលក្ខគុហាយំ បដិវសតិ មហតិយា បរិព្វាជកបរិសាយ សទ្ធឹ បញ្ចមត្តេហិ បរិព្វាជកសតេហិ។ អថខោ អាយស្មា អានន្ទោ សាយណ្ហសមយំ បដិសល្លានា វុដ្ឋិតោ ភិក្ខូ អាមន្តេសិ អាយាមាវុសោ យេន ទេវកដសោព្ភោ តេនុបសង្កមិស្សាម គុហាទស្សនាយាតិ។ ឯវមាវុសោតិ ខោ តេ ភិក្ខូ អាយស្មតោ អានន្ទស្ស បច្ចស្សោសុំ។ អថខោ អាយស្មា អានន្ទោ សម្ពហុលេហិ ភិក្ខូហិ សទ្ធឹ យេន ទេវកដសោព្ភោ តេនុបសង្កមិ។ តេន ខោ បន សមយេន សន្ទកោ បរិព្វាជកោ មហតិយា បរិព្វាជកបរិសាយ សទ្ធឹ និសិន្នោ ហោតិ ឧន្នាទិនិយា ឧច្ចាសទ្ទមហាសទ្ទាយ [ឱ. ឧច្ចាសទ្ទាយ មហាសទ្ទាយ។] អនេកវិហិតំ តិរច្ឆានកថំ កថេន្តិយា សេយ្យថីទំ រាជកថំ ចោរកថំ មហាមត្តកថំ សេនាកថំ ភយកថំ យុទ្ធកថំ អន្នកថំ បានកថំ [ឱ.ម. ឯត្ថន្តរេ វត្ថកថន្តិ ទិស្សតិ។] សយនកថំ មាលាកថំ គន្ធកថំ ញាតិកថំ យានកថំ គាមកថំ និគមកថំ នគរកថំ ជនបទកថំ ឥត្ថីកថំ សូរកថំ វិសិខាកថំ កុម្ភដ្ឋានកថំ កុម្ភទាសីកថំ [ឱ.ម. កុម្ភទាសិកថន្តិ ន ទិស្សតិ។] បុព្វបេតកថំ នានត្តកថំ លោកក្ខាយិកំ សមុទ្ទក្ខាយិកំ ឥតិភវាភវកថំ ឥតិ វា។ អទ្ទសា ខោ សន្ទកោ បរិព្វាជកោ អាយស្មន្តំ អានន្ទំ ទូរតោ វ អាគច្ឆន្តំ ទិស្វាន សកំ បរិសំ សណ្ឋបេសិ អប្បសទ្ទា ភោន្តោ ហោន្តុ មា ភោន្តោ សទ្ទមកត្ថ អយំ សមណស្ស គោតមស្ស សាវកោ អាគច្ឆតិ សមណោ អានន្ទោ យាវតា ខោ បន សមណស្ស គោតមស្ស សាវកា កោសម្ពិយំ បដិវសន្តិ អយន្តេសំ [ឱ.ម. អយំ តេសំ។] អញ្ញតរោ សមណោ អានន្ទោ អប្បសទ្ទកាមា ខោ បន តេ អាយស្មន្តោ អប្បសទ្ទវិនីតា អប្បសទ្ទស្ស វណ្ណវាទិនោ អប្បេវ នាម អប្បសទ្ទំ បរិសំ វិទិត្វា ឧបសង្កមិតព្វំ មញ្ញេយ្យាតិ។ អថខោ តេ បរិព្វាជកា តុណ្ហី អហេសុំ។ អថខោ អាយស្មា អានន្ទោ យេន ភវំ សន្ទកោ បរិព្វាជកោ តេនុបសង្កមិ។ អថខោ បន សន្ទកោ [ឱ.ម. អថខោ សន្ទកោ។] បរិព្វាជកោ អាយស្មន្តំ អានន្ទំ ឯតទវោច ឯតុ ខោ ភវំ អានន្ទោ ស្វាគតំ [ឱ. សាគតំ។] ភោតោ អានន្ទស្ស ចិរស្សំ ខោ ភវំ អានន្ទោ ឥមំ បរិយាយមកាសិ យទិទំ ឥធាគមនាយ និសីទតុ ភវំ អានន្ទោ ឥទមាសនំ បញ្ញត្តន្តិ។ និសីទិ ខោ អាយស្មា អានន្ទោ បញ្ញត្តេ អាសនេ។ សន្ទកោបិ ខោ បរិព្វាជកោ អញ្ញតរំ នីចំ អាសនំ គហេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ។

[៥៥] ឯកមន្តំ និសិន្នំ ខោ សន្ទកំ បរិព្វាជកំ អាយស្មា អានន្ទោ ឯតទវោច កាយនុត្ថ សន្ទក ឯតរហិ កថាយ សន្និសិន្នា កា ច បន វោ អន្តរាកថា វិប្បកតាតិ។ តិដ្ឋតេសា ភោ អានន្ទ កថា យាយ មយំ ឯតរហិ កថាយ សន្និសិន្នា នេសា ភោតោ អានន្ទស្ស កថា ទុល្លភា ភវិស្សតិ បច្ឆាបិ សវនាយ សាធុ វត ភវន្តំយេវ អានន្ទំ បដិភាតុ សកេ អាចរិយកេ ធម្មីកថាតិ។ តេនហិ សន្ទក សុណាហិ សាធុកំ មនសិករោហិ ភាសិស្សាមីតិ។ ឯវំ ភោតិ ខោ សន្ទកោ បរិព្វាជកោ អាយស្មតោ អានន្ទស្ស បច្ចស្សោសិ។ អាយស្មា អានន្ទោ ឯតទវោច ចត្តារោមេ សន្ទក តេន ភគវតា ជានតា បស្សតា អរហតា សម្មាសម្ពុទ្ធេន អព្រហ្មចរិយវាសា អក្ខាតា ចត្តារិ ច អនស្សាសិកានិ ព្រហ្មចរិយានិ អក្ខាតានិ យត្ថ វិញ្ញូ បុរិសោ សសក្កំ [ម. សំសក្កំ។] ព្រហ្មចរិយំ ន វសេយ្យ វសន្តោ ច នារាធេយ្យ [ឱ. វសន្តោ វា ន អារាធេយ្យាតិ បាឋា ទិស្សន្តិ។] ញាយំ ធម្មំ កុសលន្តិ។ កតមេ បន តេ [ឱ.ម. តេ ភោ។] អានន្ទ តេន ភគវតា ជានតា បស្សតា អរហតា សម្មាសម្ពុទ្ធេន ចត្តារោ អព្រហ្មចរិយវាសា អក្ខាតា យត្ថ វិញ្ញូ បុរិសោ សសក្កំ ព្រហ្មចរិយំ ន វសេយ្យ វសន្តោ ច នារាធេយ្យ ញាយំ ធម្មំ កុសលន្តិ។

[៥៦] ឥធ សន្ទក ឯកច្ចោ សត្ថា ឯវំវាទី ហោតិ ឯវំទិដ្ឋី នត្ថិ ទិន្នំ នត្ថិ យិដ្ឋំ នត្ថិ ហុតំ នត្ថិ សុកដទុក្កដានំ កម្មានំ ផលំ វិបាកោ នត្ថិ អយំ លោកោ នត្ថិ បរោលោកោ នត្ថិ មាតា នត្ថិ បិតា នត្ថិ សត្តា ឱបបាតិកា នត្ថិ លោកេ សមណព្រាហ្មណា សម្មគ្គតា សម្មាបដិបន្នា យេ ឥមញ្ច លោកំ បរញ្ច លោកំ សយំ អភិញ្ញា សច្ឆិកត្វា បវេទេន្តិ ចាតុម្មហាភូតិកោ អយំ បុរិសោ យទា កាលំ ករោតិ បឋវី បឋវីកាយំ អនុបេតិ អនុបគច្ឆតិ អាបោ អាបោកាយំ អនុបេតិ អនុបគច្ឆតិ តេជោ តេជោកាយំ អនុបេតិ អនុបគច្ឆតិ វាយោ វាយោកាយំ អនុបេតិ អនុបគច្ឆតិ អាកាសំ ឥន្ទ្រិយានិ សង្កមន្តិ អាសន្ទិបញ្ចមា បុរិសា មតំ អាទាយ គច្ឆន្តិ យាវ អាឡហនា [ឱ. យាវាឡាហនា។ ម. យាវ អាឡាហនា។] បទានិ បញ្ញាយន្តិ កាបោតកានិ អដ្ឋីនិ ភវន្តិ ភស្មន្តា ហុតិយោ ទត្តុប្បញ្ញត្តំ យទិទំ ទានំ តេសំ តុច្ឆំ មុសា វិលាបោ យេកេចិ អត្ថិកវាទំ វទន្តិ ពាលេ ច បណ្ឌិតេ ច [អដ្ឋកថាយំ បន ពាលោ ច បណ្ឌិតោ ចាតិ ទិស្សតិ។] កាយស្ស ភេទា ឧច្ឆិជ្ជន្តិ វិនស្សន្តិ ន ហោន្តិ បរម្មរណាតិ។

[៥៧] តត្រ សន្ទក វិញ្ញូ បុរិសោ ឥតិ បដិសញ្ចិក្ខតិ អយំ ខោ ភវំ សត្ថា ឯវំវាទី ឯវំទិដ្ឋី នត្ថិ ទិន្នំ នត្ថិ យិដ្ឋំ នត្ថិ ហុតំ នត្ថិ សុកដទុក្កដានំ កម្មានំ ផលំ វិបាកោ នត្ថិ អយំ លោកោ នត្ថិ បរោ លោកោ នត្ថិ មាតា នត្ថិ បិតា នត្ថិ សត្តា ឱបបាតិកា នត្ថិ លោកេ សមណព្រាហ្មណា សម្មគ្គតា សម្មាបដិបន្នា យេ ឥមញ្ច លោកំ បរញ្ច លោកំ សយំ អភិញ្ញា សច្ឆិកត្វា បវេទេន្តិ ចាតុម្មហាភូតិកោ អយំ បុរិសោ យទា កាលំ ករោតិ បឋវី បឋវីកាយំ អនុបេតិ អនុបគច្ឆតិ អាបោ អាបោកាយំ អនុបេតិ អនុបគច្ឆតិ តេជោ តេជោកាយំ អនុបេតិ អនុបគច្ឆតិ វាយោ វាយោកាយំ អនុបេតិ អនុបគច្ឆតិ អាកាសំ ឥន្ទ្រិយានិ សង្កមន្តិ អាសន្ទិបញ្ចមា បុរិសា មតំ អាទាយ គច្ឆន្តិ យាវ អាឡហនា បទានិ បញ្ញាយន្តិ កាបោតកានិ អដ្ឋីនិ ភវន្តិ ភស្មន្តា ហុតិយោ ទត្តុប្បញ្ញត្តំ យទិទំ ទានំ តេសំ តុច្ឆំ មុសា វិលាបោ យេកេចិ អត្ថិកវាទំ វទន្តិ ពាលេ ច បណ្ឌិតេ ច កាយស្ស ភេទា ឧច្ឆិជ្ជន្តិ វិនស្សន្តិ ន ហោន្តិ បរម្មរណាតិ។ សចេ ឥមស្ស ភោតោ សត្ថុនោ សច្ចំ វចនំ អកតេន មេ ឯត្ថ កតំ អវុសិតេន មេ ឯត្ថ វុសិតំ ឧភោបិ មយំ ឯត្ថ សមសមា សាមញ្ញំ បត្តា យោ ចាហំ ន វទាមិ ឧភោបិ កាយស្ស ភេទា ឧច្ឆិជ្ជិស្សាម វិនស្សិស្សាម ន ភវិស្សាម បរម្មរណាតិ។ អតិរេកំ ខោ បនិមស្ស ភោតោ សត្ថុនោ នគ្គិយំ មុណ្ឌិយំ ឧក្កុដិកប្បធានំ កេសមស្សុលោចនំ យោហំ បុត្តសម្ពាធសយនំ អជ្ឈាវសន្តោ កាសិកចន្ទនំ បច្ចនុភោន្តោ មាលាគន្ធវិលេបនំ ធារេន្តោ ជាតរូបរជតំ សាទិយន្តោ ឥមិនា ភោតា សត្ថារា សមសមគតិកោ ភវិស្សាមិ អភិសម្បរាយំ សោហំ កឹ ជានន្តោ កឹ បស្សន្តោ ឥមស្មឹ សត្ថរិ ព្រហ្មចរិយំ ចរិស្សាមិ សោ អព្រហ្មចរិយវាសោ អយន្តិ ឥតិ វិទិត្វា តស្មា ព្រហ្មចរិយា និព្វិជ្ជ បក្កមតិ។ អយំ ខោ សន្ទក តេន ភគវតា ជានតា បស្សតា អរហតា សម្មាសម្ពុទ្ធេន បឋមោ អព្រហ្មចរិយវាសោ អក្ខាតោ យត្ថ វិញ្ញូ បុរិសោ សសក្កំ ព្រហ្មចរិយំ ន វសេយ្យ វសន្តោ ច នារាធេយ្យ ញាយំ ធម្មំ កុសលំ។

[៥៨] បុន ចបរំ សន្ទក ឥធេកច្ចោ សត្ថា ឯវំវាទី ហោតិ ឯវំទិដ្ឋី ករោតោ ការយតោ ឆិន្ទតោ ឆេទាបយតោ បចតោ បចាបយតោ [ឱ.ម. បាចយតោ។] សោចតោ សោចាបយតោ កិលមតោ កិលមាបយតោ ផន្ទតោ ផន្ទាបយតោ បាណមតិបាតាបយតោ [ឱ. សោចយតោ កិលមយតោ ផន្ទតោ ផន្ទាបយតោ បាណមតិមាបយតោតិ បាឋា ទិស្សន្តិ។] អទិន្នំ អាទិយតោ សន្ធឹ ឆិន្ទតោ និល្លោបំ ហរតោ ឯកាគារិកំ ករោតោ បរិបន្ថេ តិដ្ឋតោ បរទារំ គច្ឆតោ មុសា ភណតោ ករតោ ន ករីយតិ បាបំ ខុរបរិយន្តេន ចេបិ ចក្កេន យោ ឥមិស្សា បឋវិយា បាណេ ឯកំ [ឱ. ឯក។] មំសខលំ ឯកំ [ឱ. ឯក។] មំសបុញ្ជំ ករេយ្យ នត្ថិ តតោនិទានំ បាបំ នត្ថិ បាបស្ស អាគមោ ទក្ខិណញ្ចេបិ [ម. ទក្ខិណំ ចេបិ។] គង្គាយ តីរំ គច្ឆេយ្យ ហនន្តោ ឃាតេន្តោ ឆិន្ទន្តោ ឆេទាបេន្តោ បចន្តោ បាចេន្តោ [ម. បចាបេន្តោ។] នត្ថិ តតោនិទានំ បាបំ នត្ថិ បាបស្ស អាគមោ ឧត្តរញ្ចេបិ គង្គាយ តីរំ គច្ឆេយ្យ ទទន្តោ ទាបេន្តោ យជន្តោ យជាបេន្តោ នត្ថិ តតោនិទានំ បុញ្ញំ នត្ថិ បុញ្ញស្ស អាគមោ ទានេន ទមេន សញ្ញមេន [ឱ.ម. សំយមេន។] សច្ចវជ្ជេន នត្ថិ បុញ្ញំ នត្ថិ បុញ្ញស្ស អាគមោតិ។

[៥៩] តត្រ សន្ទក វិញ្ញូ បុរិសោ ឥតិ បដិសញ្ចិក្ខតិ អយំ ខោ ភវំ សត្ថា ឯវំវាទី ឯវំទិដ្ឋី ករតោ ការយតោ ឆិន្ទតោ ឆេទាបយតោ បចតោ បចាបយតោ សោចតោ សោចាបយតោ កិលមតោ កិលមាបយតោ ផន្ទតោ ផន្ទាបយតោ បាណមតិបាតាបយតោ អទិន្នំ អាទិយតោ សន្ធឹ ឆិន្ទតោ និល្លោបំ ហរតោ ឯកាគារិកំ ករោតោ បរិបន្ថេ តិដ្ឋតោ បរទារំ គច្ឆតោ មុសា ភណតោ ករតោ ន ករីយតិ បាបំ ខុរបរិយន្តេន ចេបិ ចក្កេន យោ ឥមិស្សា បឋវិយា បាណេ ឯកំ មំសខលំ ឯកំ មំសបុញ្ជំ ករេយ្យ នត្ថិ តតោនិទានំ បាបំ នត្ថិ បាបស្ស អាគមោ ទក្ខិណញ្ចេបិ គង្គាយ តីរំ គច្ឆេយ្យ ហនន្តោ ឃាតេន្តោ ឆិន្ទន្តោ ឆេទាបេន្តោ បចន្តោ បាចេន្តោ នត្ថិ តតោនិទានំ បាបំ នត្ថិ បាបស្ស អាគមោ ឧត្តរញ្ចេបិ [ម. ឧត្តរំ ចេបិ។] គង្គាយ តីរំ គច្ឆេយ្យ ទទន្តោ ទាបេន្តោ យជន្តោ យជាបេន្តោ នត្ថិ តតោនិទានំ បុញ្ញំ នត្ថិ បុញ្ញស្ស អាគមោ ទានេន ទមេន សញ្ញមេន សច្ចវជ្ជេន នត្ថិ បុញ្ញំ នត្ថិ បុញ្ញស្ស អាគមោតិ។ សចេ ឥមស្ស ភោតោ សត្ថុនោ សច្ចំ វចនំ អកតេន មេ ឯត្ថ កតំ អវុសិតេន មេ ឯត្ថ វុសិតំ ឧភោបិ មយំ ឯត្ថ សមសមា សាមញ្ញំ បត្តា យោ ចាហំ ន វទាមិ ឧភិន្នំ កុរុតំ [ម. កតំ។] ន ករីយតិ បាបន្តិ។ អតិរេកំ ខោ បនិមស្ស ភោតោ សត្ថុនោ នគ្គិយំ មុណ្ឌិយំ ឧក្កុដិកប្បធានំ កេសមស្សុលោចនំ យោហំ បុត្តសម្ពាធសយនំ អជ្ឈាវសន្តោ កាសិកចន្ទនំ បច្ចនុភោន្តោ មាលាគន្ធវិលេបនំ ធារេន្តោ ជាតរូបរជតំ សាទិយន្តោ ឥមិនា ភោតា សត្ថារា សមសមគតិកោ ភវិស្សាមិ អភិសម្បរាយំ សោហំ កឹ ជានន្តោ កឹ បស្សន្តោ ឥមស្មឹ សត្ថរិ ព្រហ្មចរិយំ ចរិស្សាមិ សោ អព្រហ្មចរិយវាសោ អយន្តិ ឥតិ វិទិត្វា តស្មា ព្រហ្មចរិយា និព្វិជ្ជ បក្កមតិ។ អយំ ខោ សន្ទក តេន ភគវតា ជានតា បស្សតា អរហតា សម្មាសម្ពុទ្ធេន ទុតិយោ អព្រហ្មចរិយវាសោ អក្ខាតោ យត្ថ វិញ្ញូ បុរិសោ សសក្កំ ព្រហ្មចរិយំ ន វសេយ្យ វសន្តោ ច នារាធេយ្យ ញាយំ ធម្មំ កុសលំ។

[៦០] បុន ចបរំ សន្ទក ឥធេកច្ចោ សត្ថា ឯវំវាទី ហោតិ ឯវំទិដ្ឋី នត្ថិ ហេតុ នត្ថិ បច្ចយោ សត្តានំ សង្កិលេសាយ អហេតូ អប្បច្ចយា សត្តា សង្កិលិស្សន្តិ នត្ថិ ហេតុ នត្ថិ បច្ចយោ សត្តានំ វិសុទ្ធិយា អហេតូ អប្បច្ចយា សត្តា វិសុជ្ឈន្តិ នត្ថិ ពលំ នត្ថិ វីរិយំ នត្ថិ បុរិសថាមោ នត្ថិ បុរិសបរក្កមោ សព្វេ សត្តា សព្វេ បាណា សព្វេ ភូតា សព្វេ ជីវា អវសា អពលា អវីរិយា និយតិសង្គតិភាវបរិណតា ឆស្វេវាភិជាតីសុ សុខទុក្ខំ បដិសំវេទេន្តីតិ។

[៦១] តត្រ សន្ទក វិញ្ញូ បុរិសោ ឥតិ បដិសញ្ចិក្ខតិ អយំ ខោ ភវំ សត្ថា ឯវំវាទី ឯវំទិដ្ឋី នត្ថិ ហេតុ នត្ថិ បច្ចយោ សត្តានំ សង្កិលេសាយ អហេតូ អប្បច្ចយា សត្តា សង្កិលិស្សន្តិ នត្ថិ ហេតុ នត្ថិ បច្ចយោ សត្តានំ វិសុទ្ធិយា អហេតូ អប្បច្ចយា សត្តា វិសុជ្ឈន្តិ នត្ថិ ពលំ នត្ថិ វីរិយំ នត្ថិ បុរិសថាមោ នត្ថិ បុរិសបរក្កមោ សព្វេ សត្តា សព្វេ បាណា សព្វេ ភូតា សព្វេ ជីវា អវសា អពលា អវីរិយា និយតិសង្គតិភាវបរិណតា ឆស្វេវាភិជាតីសុ សុខទុក្ខំ បដិសំវេទេន្តីតិ។ សចេ ឥមស្ស ភោតោ សត្ថុនោ សច្ចំ វចនំ អកតេន មេ ឯត្ថ កតំ អវុសិតេន មេ ឯត្ថ វុសិតំ ឧភោបិ មយំ ឯត្ថ សមសមា សាមញ្ញំ បត្តា យោ ចាហំ ន វទាមិ ឧភោ អហេតូ អប្បច្ចយា វិសុជ្ឈិស្សាមាតិ។ អតិរេកំ ខោ បនិមស្ស ភោតោ សត្ថុនោ នគ្គិយំ មុណ្ឌិយំ ឧក្កុដិកប្បធានំ កេសមស្សុលោចនំ យោហំ បុត្តសម្ពាធសយនំ អជ្ឈាវសន្តោ កាសិកចន្ទនំ បច្ចនុភោន្តោ មាលាគន្ធវិលេបនំ ធារេន្តោ ជាតរូបរជតំ សាទិយន្តោ ឥមិនា ភោតា សត្ថារា សមសមគតិកោ ភវិស្សាមិ អភិសម្បរាយំ សោហំ កឹ ជានន្តោ កឹ បស្សន្តោ ឥមស្មឹ សត្ថរិ ព្រហ្មចរិយំ ចរិស្សាមិ សោ អព្រហ្មចរិយវាសោ អយន្តិ ឥតិ វិទិត្វា តស្មា ព្រហ្មចរិយា និព្វិជ្ជ បក្កមតិ។ អយំ ខោ សន្ទក តេន ភគវតា ជានតា បស្សតា អរហតា សម្មាសម្ពុទ្ធេន តតិយោ អព្រហ្មចរិយវាសោ អក្ខាតោ យត្ថ វិញ្ញូ បុរិសោ សសក្កំ ព្រហ្មចរិយំ ន វសេយ្យ វសន្តោ ច នារាធេយ្យ ញាយំ ធម្មំ កុសលំ។

[៦២] បុន ចបរំ សន្ទក ឥធេកច្ចោ សត្ថា ឯវំវាទី ហោតិ ឯវំទិដ្ឋី សត្តិមេ កាយា អកដា អកដវិធា អនិម្មិតា អនិម្មាតា វញ្ឈា កូដដ្ឋា ឯសិកដ្ឋាយិដ្ឋិតា [ឦសិកដ្ឋាយិដ្ឋិតាតិបិ បាឋោ។] តេ ន ឥញ្ជន្តិ ន វិបរិណាមេន្តិ នាញ្ញមញ្ញំ [ឱ. ន វិបរិណមន្តិ ន អញ្ញមញ្ញំ។ ម. ន វិបរិណាមេន្តិ ន អញ្ញមញ្ញំ្។] ព្យាពាធេន្តិ នាលំ អញ្ញមញ្ញស្ស សុខាយ វា ទុក្ខាយ វា សុខទុក្ខាយ វា កតមេ សត្ត បឋវីកាយោ អាបោកាយោ តេជោកាយោ វាយោកាយោ សុខេ ទុក្ខេ ជីវេ សត្តមេ [ម. ឯវំ។ ឱ. សត្តិមេ។] ឥមេ សត្ត កាយា អកដា អកដវិធា អនិម្មិតា អនិម្មាតា វញ្ឈា កូដដ្ឋា ឯសិកដ្ឋាយិដ្ឋិតា តេ ន ឥញ្ជន្តិ ន វិបរិណាមេន្តិ នាញ្ញមញ្ញំ ព្យាពាធេន្តិ នាលំ អញ្ញមញ្ញស្ស សុខាយ វា ទុក្ខាយ វា សុខទុក្ខាយ វា តត្ថ នត្ថិ ហន្តា វា ឃាតេតា វា សោតា វា សាវេតា វា វិញ្ញាតា វា វិញ្ញាបេតា វា យោបិ តិណ្ហេន សត្ថេន សីសំ ឆិន្ទតិ ន កោចិ កញ្ចិ ជីវិតា វោរោបេតិ សត្តន្នំ ត្វេវ កាយានមន្តរេន សត្ថំ វិវរមនុប្បតតិ។ ចុទ្ទស ខោ បនិមានិ យោនិប្បមុខសតសហស្សានិ សដ្ឋិញ្ច [ឱ.ម. យោនិបមុខសតសហស្សានិ សដ្ឋិ ច។] សតានិ ឆ ច សតានិ បញ្ច ច កម្មុនោ សតានិ បញ្ច ច កម្មានិ តីណិ ច កម្មានិ កម្មេ ច អឌ្ឍកម្មេ ច ទ្វដ្ឋិប្បដិបទា ទ្វដ្ឋន្តរកប្បា ឆឡាភិជាតិយោ អដ្ឋ បុរិសភូមិយោ ឯកូនបញ្ញាស អាជីវសតេ ឯកូនបញ្ញាស បរិព្វាជកសតេ ឯកូនបញ្ញាស នាគាវាសសតេ វីសេ ឥន្ទ្រិយសតេ តឹសេ និរយសតេ ឆត្តឹស រជោធាតុយោ សត្ត សញ្ញិគព្ភា សត្ត អសញ្ញិគព្ភា សត្ត និគន្ថគព្ភា សត្ត ទេវា សត្ត មានុសា សត្ត បិសាចា សត្ត សរា សត្ត បវុដា [ម. សផុដា។] សត្ត បាសាណា [ឱ. សត្ត បាសាណាតិ ន ទិស្សតិ។] សត្ត បបាតា សត្ត បបាតសតានិ សត្ត សុបិនា សត្ត សុបិនសតានិ ចូឡាសីតិ មហាកប្បិនោ សតសហស្សានិ យានិ ពាលេ ច បណ្ឌិតេ ច សន្ធាវិត្វា សំសរិត្វា ទុក្ខស្សន្តំ ករិស្សន្តិ។ តត្ថ នត្ថិ ឥមិនាហំ សីលេន វា វតេ្តន វា តបេន វា ព្រហ្មចរិយេន វា អប្បរិបក្កំ វា កម្មំ បរិបាចេស្សាមិ បរិបក្កំ វា កម្មំ ផុស្ស ផុស្ស ព្យន្តី [ម. ព្យន្តឹ។] ករិស្សាមីតិ ហេវំ នត្ថិ ទោណមិតេ [ឱ.ម. ទោណមិតេ។] សុខទុក្ខេ បរិយន្តកតេ សំសារេ នត្ថិ ហាយនវឌ្ឍនេ នត្ថិ ឧក្កំសាវកំសេ។ សេយ្យថាបិ នាម សុត្តគុឡេ ខិត្តេ និព្វេធិយមានមេវ បលេតិ ឯវមេវ ពាលេ ច បណ្ឌិតេ ច សន្ធាវិត្វា សំសរិត្វា ទុក្ខស្សន្តំ ករិស្សន្តីតិ។

[៦៣] តត្រ សន្ទក វិញ្ញូ បុរិសោ ឥតិ បដិសញ្ចិក្ខតិ អយំ ខោ ភវំ សត្ថា ឯវំវាទី ឯវំទិដ្ឋី សត្តិមេ កាយា អកដា អកដវិធា អនិម្មិតា អនិម្មាតា វញ្ឈា កូដដ្ឋា ឯសិកដ្ឋាយិដ្ឋិតា តេ ន ឥញ្ជន្តិ ន វិបរិណាមេន្តិ នាញ្ញមញ្ញំ ព្យាពាធេន្តិ នាលំ អញ្ញមញ្ញស្ស សុខាយ វា ទុក្ខាយ វា សុខទុក្ខាយ វា កតមេ សត្ត បឋវីកាយោ អាបោកាយោ តេជោកាយោ វាយោកាយោ សុខេ ទុក្ខេ ជីវេ សត្តមេ ឥមេ សត្ត កាយា អកដា អកដវិធា អនិម្មិតា អនិម្មាតា វញ្ឈា កូដដ្ឋា ឯសិកដ្ឋាយិដ្ឋិតា តេ ន ឥញ្ជន្តិ ន វិបរិណាមេន្តិ នាញ្ញមញ្ញំ ព្យាពាធេន្តិ នាលំ អញ្ញមញ្ញស្ស សុខាយ វា ទុក្ខាយ វា សុខទុក្ខាយ វា តត្ថ នត្ថិ ហន្តា វា ឃាតេតា វា សោតា វា សាវេតា វា វិញ្ញាតា វា វិញ្ញាបេតា វា យោបិ តិណ្ហេន សត្ថេន សីសំ ឆិន្ទតិ ន កោចិ កញ្ចិ ជីវិតា វោរោបេតិ សត្តន្នំ ត្វេវ កាយានមន្តរេន សត្ថំ វិវរមនុប្បតតិ។ ចុទ្ទស ខោ បនិមានិ យោនិប្បមុខសតសហស្សានិ សដ្ឋិញ្ច សតានិ ឆ ច សតានិ បញ្ច ច កម្មុនោ សតានិ បញ្ច ច កម្មានិ តីណិ ច កម្មានិ កម្មេ ច អឌ្ឍកម្មេ ច ទ្វដ្ឋិប្បដិបទា ទ្វដ្ឋន្តរកប្បា ឆឡាភិជាតិយោ អដ្ឋ បុរិសភូមិយោ ឯកូនបញ្ញាស អាជីវសតេ ឯកូនបញ្ញាស បរិព្វាជកសតេ ឯកូនបញ្ញាស នាគាវាសសតេ វីសេ ឥន្ទ្រិយសតេ តឹសេ និរយសតេ ឆត្តឹស រជោធាតុយោ សត្ត សញ្ញីគព្ភា សត្ត អសញ្ញិគព្ភា សត្ត និគន្ថគព្ភា សត្ត ទេវា សត្ត មានុសា សត្ត បិសាចា សត្ត សរា សត្ត បវុដា សត្ត បាសាណា សត្ត បបាតា សត្ត បបាតសតានិ សត្ត សុបិនា សត្ត សុបិនសតានិ ចូឡាសីតិ មហាកប្បិនោ សតសហស្សានិ យានិ ពាលេ ច បណ្ឌិតេ ច សន្ធាវិត្វា សំសរិត្វា ទុក្ខស្សន្តំ ករិស្សន្តិ។ តត្ថ នត្ថិ ឥមិនាហំ សីលេន វា វត្តេន វា តបេន វា ព្រហ្មចរិយេន វា អបរិបក្កំ វា កម្មំ បរិបាចេស្សាមិ បរិបក្កំ វា កម្មំ ផុស្ស ផុស្ស ព្យន្តីករិស្សាមីតិ ហេវំ នត្ថិ ទោណមិតេ សុខទុក្ខេ បរិយន្តកតេ សំសារេ នត្ថិ ហាយនវឌ្ឍនេ នត្ថិ ឧក្កំសាវកំសេ។ សេយ្យថាបិ នាម សុត្តគុឡេ ខិត្តេ និព្វេធិយមានមេវ បលេតិ ឯវមេវ ពាលេ ច បណ្ឌិតេ ច សន្ធាវិត្វា សំសរិត្វា ទុក្ខស្សន្តំ ករិស្សន្តីតិ។ សចេ បន ឥមស្ស ភោតោ សត្ថុនោ សច្ចំ វចនំ អកតេន មេ ឯត្ថ កតំ អវុសិតេន មេ ឯត្ថ វុសិតំ ឧភោបិ មយំ ឯត្ថ សមសមា សាមញ្ញំ បត្តា យោ ចាហំ ន វទាមិ ឧភោ សន្ធាវិត្វា សំសរិត្វា ទុក្ខស្សន្តំ ករិស្សាមាតិ។ អតិរេកំ ខោ [ម. អតិរេកតរំ ខោ។] បនិមស្ស ភោតោ សត្ថុនោ នគ្គិយំ មុណ្ឌិយំ ឧក្កុដិកប្បធានំ កេសមស្សុលោចនំ យោហំ បុត្តសម្ពាធសយនំ អជ្ឈាវសន្តោ កាសិកចន្ទនំ បច្ចនុភោន្តោ មាលាគន្ធវិលេបនំ ធារេន្តោ ជាតរូបរជតំ សាទិយន្តោ ឥមិនា ភោតា សត្ថារា សមសមគតិកោ ភវិស្សាមិ អភិសម្បរាយំ សោហំ កឹ ជានន្តោ កឹ បស្សន្តោ ឥមស្មឹ សត្ថរិ ព្រហ្មចរិយំ ចរិស្សាមិ សោ អព្រហ្មចរិយវាសោ អយន្តិ ឥតិ វិទិត្វា តស្មា ព្រហ្មចរិយា និព្វិជ្ជ បក្កមតិ។ អយំ ខោ សន្ទក តេន ភគវតា ជានតា បស្សតា អរហតា សម្មាសម្ពុទ្ធេន ចតុត្ថោ អព្រហ្មចរិយវាសោ អក្ខាតោ យត្ថ វិញ្ញូ បុរិសោ សសក្កំ ព្រហ្មចរិយំ ន វសេយ្យ វសន្តោ ច នារាធេយ្យ ញាយំ ធម្មំ កុសលំ។ ឥមេ ខោ សន្ទក តេន ភគវតា ជានតា បស្សតា អរហតា សម្មាសម្ពុទ្ធេន ចត្តារោ អព្រហ្មចរិយវាសា អក្ខាតា យត្ថ វិញ្ញូ បុរិសោ សសក្កំ ព្រហ្មចរិយំ ន វសេយ្យ វសន្តោ ច នារាធេយ្យ ញាយំ ធម្មំ កុសលន្តិ។

[៦៤] អច្ឆរិយំ ភោ អានន្ទ អព្ភូតំ ភោ អានន្ទ យាវញ្ចិទំ តេន ភគវតា ជានតា បស្សតា អរហតា សម្មាសម្ពុទ្ធេន ចត្តារោ អព្រហ្មចរិយវាសា វ សមានា អព្រហ្មចរិយវាសាតិ អក្ខាតា យត្ថ វិញ្ញូ បុរិសោ សសក្កំ ព្រហ្មចរិយំ ន វសេយ្យ វសន្តោ ច នារាធេយ្យ ញាយំ ធម្មំ កុសលំ។ កតមានិ បន តានិ ភោ អានន្ទ តេន ភគវតា ជានតា បស្សតា អរហតា សម្មាសម្ពុទ្ធេន ចត្តារិ អនស្សាសិកានិ ព្រហ្មចរិយានិ អក្ខាតានិ យត្ថ វិញ្ញូ បុរិសោ សសក្កំ ព្រហ្មចរិយំ ន វសេយ្យ វសន្តោ ច នារាធេយ្យ ញាយំ ធម្មំ កុសលន្តិ។

[៦៥] ឥធ សន្ទក ឯកច្ចោ សត្ថា សព្វញ្ញូ សព្វទស្សាវី អបរិសេសំ ញាណទស្សនំ បដិជានាតិ ចរតោ ច មេ តិដ្ឋតោ ច សុត្តស្ស ច ជាគរស្ស ច សតតំ សមិតំ ញាណទស្សនំ បច្ចុបដ្ឋិតន្តិ។ សោ សុញ្ញម្បិ អគារំ បវិសតិ បិណ្ឌម្បិ ន លភតិ កុក្កុរោបិ ឌំសតិ ចណ្ឌេនបិ ហត្ថិនា សមាគច្ឆតិ ចណ្ឌេនបិ អស្សេន សមាគច្ឆតិ ចណ្ឌេនបិ គោណេន សមាគច្ឆតិ ឥត្ថិយាបិ បុរិសស្សបិ នាមម្បិ គោត្តម្បិ បុច្ឆតិ គាមស្សបិ និគមស្សបិ នាមម្បិ មគ្គម្បិ បុច្ឆតិ។ សោ កិមិទន្តិ បុដ្ឋោ សមានោ សុញ្ញំ មេ អគារំ បវិសិតព្វំ អហោសិ តេន បាវិសឹ បិណ្ឌំ មេ អលទ្ធព្វំ [ម. បិណ្ឌំបិ អលទ្ធព្វំ។] អហោសិ តេនាលទ្ធំ កុក្កុរេន ឌំសិតព្វំ អហោសិ តេនម្ហិ ទដ្ឋោ ចណ្ឌេន ហត្ថិនា សមាគន្តព្វំ អហោសិ តេន សមាគមឹ ចណ្ឌេន អស្សេន សមាគន្តព្វំ អហោសិ តេន សមាគមឹ ចណ្ឌេន គោណេន សមាគន្តព្វំ អហោសិ តេន សមាគមឹ ឥត្ថិយាបិ បុរិសស្សបិ នាមម្បិ គោត្តម្បិ បុច្ឆិតព្វំ អហោសិ តេន បុច្ឆឹ គាមស្សបិ និគមស្សបិ នាមម្បិ មគ្គម្បិ បុច្ឆិតព្វំ អហោសិ តេន បុច្ឆិន្តិ។ តត្រ សន្ទក វិញ្ញូ បុរិសោ ឥតិ បដិសញ្ចិក្ខតិ អយំ ខោ ភវំ សត្ថា សព្វញ្ញូ សព្វទស្សាវី អបរិសេសំ ញាណទស្សនំ បដិជានាតិ ចរតោ ច មេ តិដ្ឋតោ ច សុត្តស្ស ច ជាគរស្ស ច សតតំ សមិតំ ញាណទស្សនំ បច្ចុបដ្ឋិតន្តិ។ សោ សុញ្ញម្បិ អគារំ បវិសតិ បិណ្ឌម្បិ ន លភតិ កុក្កុរោបិ ឌំសតិ ចណ្ឌេន ហត្ថិនា សហគច្ឆតិ ចណ្ឌេនបិ អស្សេន សមាគច្ឆតិ ចណ្ឌេនបិ គោណេន សមាគច្ឆតិ ឥត្ថិយាបិ បុរិសស្សបិ នាមម្បិ គោត្តម្បិ បុច្ឆតិ គាមស្សបិ និគមស្សបិ នាមម្បិ មគ្គម្បិ បុច្ឆតិ។ សោ កិមិទន្តិ បុដ្ឋោ សមានោ សុញ្ញំ អគារំ បវិសិតព្វំ អហោសិ តេន បាវិសឹ បិណ្ឌំ មេ អលទ្ធព្វំ អហោសិ តេនាលទ្ធំ កុក្កុរេន ឌំសិតព្វំ អហោសិ តេនម្ហិ ទដ្ឋោ ចណ្ឌេន ហត្ថិនា សមាគន្តព្វំ អហោសិ តេន សមាគមឹ ចណ្ឌេន អស្សេន សមាគន្តព្វំ អហោសិ តេន សមាគមឹ ចណ្ឌេន គោណេន សមាគន្តព្វំ អហោសិ តេន សមាគមឹ ឥត្ថិយាបិ បុរិសស្សបិ នាមម្បិ គោត្តម្បិ បុច្ឆិតព្វំ អហោសិ តេន បុច្ឆឹ គាមស្សបិ និគមស្សបិ នាមម្បិ មគ្គម្បិ បុច្ឆិតព្វំ អហោសិ តេន បុច្ឆិន្តិ។ សោ អនស្សាសិកំ ឥទំ ព្រហ្មចរិយន្តិ ឥតិ វិទិត្វា តស្មា ព្រហ្មចរិយា និព្វិជ្ជ បក្កមតិ។ ឥទំ ខោ សន្ទក តេន ភគវតា ជានតា បស្សតា អរហតា សម្មាសម្ពុទ្ធេន បឋមំ អនស្សាសិកំ ព្រហ្មចរិយំ អក្ខាតំ យត្ថ វិញ្ញូ បុរិសោ សសក្កំ ព្រហ្មចរិយំ ន វសេយ្យ វសន្តោ ច នារាធេយ្យ ញាយំ ធម្មំ កុសលំ។

[៦៦] បុន ចបរំ សន្ទក ឥធេកច្ចោ សត្ថា អនុស្សវិកោ ហោតិ អនុស្សវសច្ចោ។ សោ អនុស្សវេន ឥតិហីតិហបរម្បរាយ បិដកសម្បទាយ ធម្មំ ទេសេតិ។ អនុស្សវិកស្ស ខោ បន សន្ទក សត្ថុនោ អនុស្សវសច្ចស្ស សុសុតម្បិ ហោតិ ទុស្សុតម្បិ ហោតិ តថាបិ ហោតិ អញ្ញថាបិ ហោតិ។ តត្រ សន្ទក វិញ្ញូ បុរិសោ ឥតិ បដិសញ្ចិក្ខតិ អយំ ខោ ភវំ សត្ថា អនុស្សវិកោ អនុស្សវសច្ចោ។ សោ អនុស្សវេន ឥតិហីតិហបរម្បរាយ បិដកសម្បទាយ ធម្មំ ទេសេតិ។ អនុស្សវិកស្ស ខោ បន សត្ថុនោ អនុស្សវសច្ចស្ស សុសុតម្បិ ហោតិ ទុស្សុតម្បិ ហោតិ តថាបិ ហោតិ អញ្ញថាបិ ហោតិ។ សោ អនស្សាសិកំ ឥទំ ព្រហ្មចរិយន្តិ ឥតិ វិទិត្វា តស្មា ព្រហ្មចរិយា និព្វិជ្ជ បក្កមតិ។ ឥទំ ខោ សន្ទក តេន ភគវតា ជានតា បស្សតា អរហតា សម្មាសម្ពុទ្ធេន ទុតិយំ អនស្សាសិកំ ព្រហ្មចរិយំ អក្ខាតំ យត្ថ វិញ្ញូ បុរិសោ សសក្កំ ព្រហ្មចរិយំ ន វសេយ្យ វសន្តោ ច នារាធេយ្យ ញាយំ ធម្មំ កុសលំ។

[៦៧] បុន ចបរំ សន្ទក ឥធេកច្ចោ សត្ថា តក្កី ហោតិ វីមំសី។ សោ តក្កបរិយាហតំ វីមំសានុចរិតំ សយំបដិភានំ ធម្មំ ទេសេតិ។ តក្កិស្ស ខោ បន សន្ទក សត្ថុនោ វីមំសិស្ស សុតក្កិតម្បិ ហោតិ ទុត្តក្កិតម្បិ ហោតិ តថាបិ ហោតិ អញ្ញថាបិ ហោតិ។ តត្រ សន្ទក វិញ្ញូ បុរិសោ ឥតិ បដិសញ្ចិក្ខតិ អយំ ខោ ភវំ សត្ថា តក្កី វីមំសី។ សោ តក្កបរិយាហតំ វីមំសានុចរិតំ សយំបដិភានំ ធម្មំ ទេសេតិ។ តក្កិស្ស ខោ បន សត្ថុនោ វីមំសិស្ស សុតក្កិតម្បិ ហោតិ ទុត្តក្កិតម្បិ ហោតិ តថាបិ ហោតិ អញ្ញថាបិ ហោតិ។ សោ អនស្សាសិកំ ឥទំ ព្រហ្មចរិយន្តិ ឥតិ វិទិត្វា តស្មា ព្រហ្មចរិយា និព្វិជ្ជ បក្កមតិ។ ឥទំ ខោ សន្ទក តេន ភគវតា ជានតា បស្សតា អរហតា សម្មាសម្ពុទ្ធេន តតិយំ អនស្សាសិកំ ព្រហ្មចរិយំ អក្ខាតំ យត្ថ វិញ្ញូ បុរិសោ សសក្កំ ព្រហ្មចរិយំ ន វសេយ្យ វសន្តោ ច នារាធេយ្យ ញាយំ ធម្មំ កុសលំ។

[៦៨] បុន ចបរំ សន្ទក ឥធេកច្ចោ សត្ថា មន្ទោ មោមុហោ។ សោ មន្ទត្តា មោមុហត្តា តថា តថា បញ្ហំ បុដ្ឋោ សមានោ វាចាវិក្ខេបំ អាបជ្ជតិ អមរាវិក្ខេបំ ឯវន្តិបិ មេ នោ តថាតិបិ មេ នោ អញ្ញថាតិបិ មេ នោ នោតិបិ មេ នោ នោតិបិ មេ នោតិ។ តត្រ សន្ទក វិញ្ញូ បុរិសោ ឥតិ បដិសញ្ចិក្ខតិ អយំ ខោ ភវំ សត្ថា មន្ទោ មោមុហោ។ សោ មន្ទត្តា មោមុហត្តា តថា តថា បញ្ហំ បុដ្ឋោ សមានោ វាចាវិក្ខេបំ អាបជ្ជតិ អមរាវិក្ខេបំ ឯវន្តិបិ មេ នោ តថាតិបិ មេ នោ អញ្ញថាតិបិ មេ នោ នោតិបិ មេ នោ នោ នោតិបិ មេ នោតិ។ សោ អនស្សាសិកំ ឥទំ ព្រហ្មចរិយន្តិ ឥតិ វិទិត្វា តស្មា ព្រហ្មចរិយា និព្វិជ្ជ បក្កមតិ។ ឥទំ ខោ សន្ទក តេន ភគវតា ជានតា បស្សតា អរហតា សម្មាសម្ពុទ្ធេន ចតុត្ថំ អនស្សាសិកំ ព្រហ្មចរិយំ អក្ខាតំ យត្ថ វិញ្ញូ បុរិសោ សសក្កំ ព្រហ្មចរិយំ ន វសេយ្យ វសន្តោ ច នារាធេយ្យ ញាយំ ធម្មំ កុសលន្តិ។ ឥមានិ ខោ សន្ទក តេន ភគវតា ជានតា បស្សតា អរហតា សម្មាសម្ពុទ្ធេន ចត្តារិ អនស្សាសិកានិ ព្រហ្មចរិយានិ អក្ខាតានិ យត្ថ វិញ្ញូ បុរិសោ សសក្កំ ព្រហ្មចរិយំ ន វសេយ្យ វសន្តោ ច នារាធេយ្យ ញាយំ ធម្មំ កុសលន្តិ។

[៦៩] អច្ឆរិយំ ភោ អានន្ទ អព្ភូតំ ភោ អានន្ទ យាវញ្ចិទំ តេន ភគវតា ជានតា បស្សតា អរហតា សម្មាសម្ពុទ្ធេន ចត្តារិ អនស្សាសិកានេវ ព្រហ្មចរិយានិ អនស្សាសិកានិ ព្រហ្មចរិយានីតិ អក្ខាតានិ យត្ថ វិញ្ញូ បុរិសោ សសក្កំ ព្រហ្មចរិយំ ន វសេយ្យ វសន្តោ ច នារាធេយ្យ ញាយំ ធម្មំ កុសលំ។ សោ បន ភោ អានន្ទ សត្ថា កឹវាទី កិមក្ខាយី យត្ថ វិញ្ញូ បុរិសោ សសក្កំ ព្រហ្មចរិយំ វសេយ្យ វសន្តោ ច អារាធេយ្យ ញាយំ ធម្មំ កុសលន្តិ។

[៧០] ឥធ សន្ទក តថាគតោ លោកេ ឧប្បជ្ជតិ អរហំ សម្មាសម្ពុទ្ធោ វិជ្ជាចរណសម្បន្នោ សុគតោ លោកវិទូ អនុត្តរោ បុរិសទម្មសារថិ សត្ថា ទេវមនុស្សានំ ពុទ្ធោ ភគវា។បេ។ សោ ឥមេ បញ្ច នីវរណេ បហាយ ចេតសោ ឧបក្កិលេសេ បញ្ញាយ ទុព្វលីករណេ វិវិច្ចេវ កាមេហិ វិវិច្ច អកុសលេហិ ធម្មេហិ សវិតក្កំ សវិចារំ វិវេកជំ បីតិសុខំ បឋមំ ឈានំ ឧបសម្បជ្ជ វិហរតិ។ យស្មឹ ខោ បន [ឱ. សត្តសុបិ ឋានេសុ អយំ បាឋោ នត្ថិ។] សន្ទក សត្ថរិ សាវកោ ឯវរូបំ ឱឡារវិសេសំ អធិគច្ឆតិ តត្ថ វិញ្ញូ បុរិសោ សសក្កំ ព្រហ្មចរិយំ វសេយ្យ វសន្តោ ច អារាធេយ្យ ញាយំ ធម្មំ កុសលំ។ បុន ចបរំ សន្ទក ភិក្ខុ វិតក្កវិចារានំ វូបសមា។បេ។ ទុតិយំ ឈានំ ឧបសម្បជ្ជ វិហរតិ។ យស្មឹ ខោ បន សន្ទក សត្ថរិ សាវកោ ឯវរូបំ ឱឡារវិសេសំ អធិគច្ឆតិ តត្ថ វិញ្ញូ បុរិសោ សសក្កំ ព្រហ្មចរិយំ វសេយ្យ វសន្តោ ច អារាធេយ្យ ញាយំ ធម្មំ កុសលំ។ បុន ចបរំ សន្ទក ភិក្ខុ បីតិយា ច វិរាគា។បេ។ តតិយំ ឈានំ ឧបសម្បជ្ជ វិហរតិ។ យស្មឹ ខោ បន សន្ទក សត្ថរិ សាវកោ ឯវរូបំ ឱឡារវិសេសំ អធិគច្ឆតិ តត្ថ វិញ្ញូ បុរិសោ សសក្កំ ព្រហ្មចរិយំ វសេយ្យ វសន្តោ ច អារាធេយ្យ ញាយំ ធម្មំ កុសលំ។ បុន ចបរំ សន្ទក ភិក្ខុ សុខស្ស ច បហានា ទុក្ខស្ស ច បហានា។បេ។ ចតុត្ថំ ឈានំ ឧបសម្បជ្ជ វិហរតិ។ យស្មឹ ខោ បន សន្ទក សត្ថរិ អរិយស្សាវកោ ឯវរូបំ ឱឡារវិសេសំ អធិគច្ឆតិ តត្ថ វិញ្ញូ បុរិសោ សសក្កំ ព្រហ្មចរិយំ វសេយ្យ វសន្តោ ច អារាធេយ្យ ញាយំ ធម្មំ កុសលំ។

[៧១] សោ ឯវំ សមាហិតេ ចិត្តេ បរិសុទ្ធេ បរិយោទាតេ អនង្គណេ វិគតូបក្កិលេសេ មុទុភូតេ កម្មនីយេ ឋិតេ អានេញ្ជប្បត្តេ បុព្វេនិវាសានុស្សតិញ្ញាណាយ ចិត្តំ អភិនិន្នាមេតិ។ សោ អនេកវិហិតំ បុព្វេនិវាសំ អនុស្សរតិ សេយ្យថីទំ ឯកម្បិ ជាតឹ ទ្វេបិ ជាតិយា។បេ។ ឥតិ សាការំ សឧទ្ទេសំ អនេកវិហិតំ បុព្វេនិវាសំ អនុស្សរតិ។ យស្មឹ ខោ បន សន្ទក សត្ថរិ សាវកោ ឯវរូបំ ឱឡារវិសេសំ អធិគច្ឆតិ តត្ថ វិញ្ញូ បុរិសោ សសក្កំ ព្រហ្មចរិយំ វសេយ្យ វសន្តោ ច អារាធេយ្យ ញាយំ ធម្មំ កុសលំ។ សោ ឯវំ សមាហិតេ ចិត្តេ បរិសុទ្ធេ បរិយោទាតេ អនង្គណេ វិគតូបក្កិលេសេ មុទុភូតេ កម្មនីយេ ឋិតេ អានេញ្ជប្បត្តេ សត្តានំ ចុតូបបាតញ្ញណាយ ចិត្តំ អភិនិន្នាមេតិ។ សោ ទិព្វេន ចក្ខុនា វិសុទ្ធេន អតិក្កន្តមានុសកេន សត្តេ បស្សតិ ចវមានេ ឧបបជ្ជមានេ ហីនេ បណីតេ សុវណ្ណេ ទុព្វណ្ណេ សុគតេ ទុគ្គតេ។បេ។ យថាកម្មូបគេ សត្តេ បជានាតិ។ យស្មឹ ខោ បន សន្ទក សត្ថរិ សាវកោ ឯវរូបំ ឱឡារវិសេសំ អធិគច្ឆតិ តត្ថ វិញ្ញូ បុរិសោ សសក្កំ ព្រហ្មចរិយំ វសេយ្យ វសន្តោ ច អារាធេយ្យ ញាយំ ធម្មំ កុសលំ។ សោ ឯវំ សមាហិតេ ចិត្តេ បរិសុទ្ធេ បរិយោទាតេ អនង្គណេ វិគតូបក្កិលេសេ មុទុភូតេ កម្មនីយេ ឋិតេ អានេញ្ជប្បត្តេ អាសវានំ ខយញ្ញាណាយ ចិត្តំ អភិនិន្នាមេតិ។ សោ ឥទំ ទុក្ខន្តិ យថាភូតំ បជានាតិ អយំ ទុក្ខសមុទយោតិ យថាភូតំ បជានាតិ អយំ ទុក្ខនិរោធោតិ យថាភូតំ បជានាតិ អយំ ទុក្ខនិរោធគាមិនី បដិបទាតិ យថាភូតំ បជានាតិ។បេ។ អយំ អាសវនិរោធគាមិនី បដិបទាតិ យថាភូតំ បជានាតិ។ តស្ស ឯវំ ជានតោ ឯវំ បស្សតោ កាមាសវាបិ ចិត្តំ វិមុច្ចតិ ភវាសវាបិ ចិត្តំ វិមុច្ចតិ អវិជ្ជាសវាបិ ចិត្តំ វិមុច្ចតិ វិមុត្តស្មឹ វិមុត្តមិតិ ញាណំ ហោតិ ខីណា ជាតិ វុសិតំ ព្រហ្មចរិយំ កតំ ករណីយំ នាបរំ ឥត្ថត្តាយាតិ បជានាតិ។ យស្មឹ ខោ បន សន្ទក សត្ថរិ សាវកោ ឯវរូបំ ឱឡារវិសេសំ អធិគច្ឆតិ តត្ថ វិញ្ញូ បុរិសោ សសក្កំ ព្រហ្មចរិយំ វសេយ្យ វសន្តោ ច អារាធេយ្យ ញាយំ ធម្មំ កុសលន្តិ។

[៧២] យោ បន សោ ភោ អានន្ទ ភិក្ខុ អរហំ ខីណាសវោ វុសិតវា កតករណីយោ ឱហិតភារោ អនុប្បត្តសទត្ថោ បរិក្ខីណភវសញ្ញោជនោ សម្មទញ្ញា វិមុត្តោ បរិភុញ្ជេយ្យ សោ កាមេតិ។ យោ សោ សន្ទក ភិក្ខុ អរហំ ខីណាសវោ វុសិតវា កតករណីយោ ឱហិតភារោ អនុប្បត្តសទត្ថោ បរិក្ខីណភវសញ្ញោជនោ សម្មទញ្ញា វិមុត្តោ អភព្វោ សោ បញ្ច ឋានានិ អជ្ឈាចរិតុំ អភព្វោ ខីណាសវោ ភិក្ខុ សញ្ចិច្ច បាណេ ជីវិតា វោរោបេតុំ អភព្វោ ខីណាសវោ ភិក្ខុ អទិន្នំ ថេយ្យសង្ខាតំ អាទាតុំ អភព្វោ ខីណាសវោ ភិក្ខុ មេថុនំ ធម្មំ បដិសេវិតុំ អភព្វោ ខីណាសវោ ភិក្ខុ សម្បជានមុសា ភាសិតុំ អភព្វោ ខីណាសវោ ភិក្ខុ សន្និធិការកំ កាមេ បរិភុញ្ជិតុំ សេយ្យថាបិ បុព្វេ អាគារិយភូតោ។ យោ សោ សន្ទក ភិក្ខុ អរហំ ខីណាសវោ វុសិតវា កតករណីយោ ឱហិតភារោ អនុប្បត្តសទត្ថោ បរិក្ខីណភវសញ្ញោជនោ សម្មទញ្ញា វិមុត្តោ អភព្វោ សោ ឥមានិ បញ្ច ឋានានិ អជ្ឈាចរិតុន្តិ។

[៧៣] យោ បន សោ ភោ អានន្ទ ភិក្ខុ អរហំ ខីណាសវោ វុសិតវា កតករណីយោ ឱហិតភារោ អនុប្បត្តសទត្ថោ បរិក្ខីណភវសញ្ញោជនោ សម្មទញ្ញា វិមុត្តោ តស្ស ចរតោ ច តិដ្ឋតោ ច សុត្តស្ស ច ជាគរស្ស ច សតតំ សមិតំ ញាណទស្សនំ បច្ចុបដ្ឋិតំ ខីណា មេ អាសវាតិ។ តេនហិ សន្ទក ឧបមន្តេ ករិស្សាមិ ឧបមាយបិធេកច្ចេ វិញ្ញូ បុរិសា ភាសិតស្ស អត្ថំ អាជានន្តិ។ សេយ្យថាបិ សន្ទក បុរិសស្ស ហត្ថបាទា ឆិន្នា តស្ស ចរតោ ចេវ តិដ្ឋតោ ច សុត្តស្ស ច ជាគរស្ស ច សតតំ សមិតំ ឆិន្នាវ ហត្ថបាទា អបិច ខោ បន បច្ចវេក្ខមានោ ជានាតិ ឆិន្នា មេ ហត្ថបាទាតិ ឯវមេវ ខោ សន្ទក យោ សោ ភិក្ខុ អរហំ ខីណាសវោ វុសិតវា កតករណីយោ ឱហិតភារោ អនុប្បត្តសទត្ថោ បរិក្ខីណភវសញ្ញោជនោ សម្មទញ្ញា វិមុត្តោ តស្ស ចរតោ ចេវ តិដ្ឋតោ ច សុត្តស្ស ច ជាគរស្ស ច សតតំ សមិតំ ខីណាវ អាសវា អបិច ខោ បន បច្ចវេក្ខមានោ ជានាតិ ខីណា មេ អាសវាតិ។

[៧៤] កីវ [ម. កច្ចិ។] ពហុកា បន ភោ អានន្ទ ឥមស្មឹ ធម្មវិនយេ និយ្យាតារោតិ។ ន ខោ សន្ទក ឯកំយេវ សតំ ន ទ្វេ សតានិ ន តីណិ សតានិ ន ចត្តារិ សតានិ ន បញ្ច សតានិ អថខោ ភិយ្យោវ យេ ឥមស្មឹ ធម្មវិនយេ និយ្យាតារោតិ។ អច្ឆរិយំ ភោ អានន្ទ អព្ភូតំ ភោ អានន្ទ ន ច នាម សធម្មោក្កំសនា ភវិស្សតិ ន បរធម្មវម្ភនា អាយតនេវ ធម្មទេសនា តាវ ពហុកា ច និយ្យាតារោ បញ្ញាយិស្សន្តិ ឥមេ បនាជីវកា បុត្តមតាយ បុត្តា អត្តានញ្ចេវ ឧក្កំសេន្តិ បរេ ច វម្ភេន្តិ តយោ ចេវ និយ្យាតារោ បញ្ញាបេន្តិ សេយ្យថីទំ នន្ទំ វច្ឆំ កិសំ សង្កិច្ចំ មក្ខលឹ គោសាលន្តិ។ អថខោ សន្ទកោ បរិព្វាជកោ សកំ បរិសំ អាមន្តេសិ ចរន្តុ ភោន្តោ សមណេ គោតមេ ព្រហ្មចរិយវាសោ នទានិ សុករំ អម្ហេហិ លាភសក្ការសិលោកេ បរិចជិ្ជតុន្តិ។ ឥតិ ហិទំ សន្ទកោ បរិព្វាជកោ សកំ បរិសំ ឧយ្យោជេសិ ភគវតិ ព្រហ្មចរិយេតិ។

សន្ទកសុត្តំ ឆដ្ឋំ និដ្ឋិតំ។

សត្តមំ មហាសកុលុទាយិសុត្តំ

[៧៥] ឯវម្មេ សុតំ។ ឯកំ សមយំ ភគវា រាជគហេ វិហរតិ វេឡុវនេ កលន្ទកនិវាបេ។ តេន ខោ បន សមយេន សម្ពហុលា អភិញ្ញាតា អភិញ្ញាតា បរិព្វាជកា មោរនិវាបេ បរិព្វាជការាមេ បដិវសន្តិ សេយ្យថីទំ អន្នភារោ វរតរោ [ឱ. អនុតារោ វរធរោ។ ម. អន្នភារោ វរធរោ។] សកុលុទាយិ ច បរិព្វាជកោ អញ្ញេ ច អភិញ្ញាតា អភិញ្ញាតា បរិព្វាជកា។ អថខោ ភគវា បុព្វណ្ហសមយំ និវាសេត្វា បត្តចីវរមាទាយ រាជគហំ បិណ្ឌាយ បាវិសិ។ អថខោ ភគវតោ ឯតទហោសិ អតិប្បគោ ខោ តាវ រាជគហេ បិណ្ឌាយ ចរិតុំ យន្នូនាហំ យេន មោរនិវាបោ បរិព្វាជការាមោ យេន សកុលុទាយិ ច [ឱ.ម. ចសទ្ទោ នត្ថិ។] បរិព្វាជកោ តេនុបសង្កមេយ្យន្តិ។ អថខោ ភគវា យេន មោរនិវាបោ បរិព្វាជការាមោ តេនុបសង្កមិ។

[៧៦] តេន ខោ បន សមយេន សកុលុទាយិ បរិព្វាជកោ មហតិយា បរិព្វាជកបរិសាយ សទ្ធឹ និសិន្នោ ហោតិ ឧន្នាទិនិយា ឧច្ចាសទ្ទមហាសទ្ទាយ អនេកវិហិតំ តិរច្ឆានកថំ កថេន្តិយា សេយ្យថីទំ រាជកថំ ចោរកថំ មហាមត្តកថំ សេនាកថំ ភយកថំ យុទ្ធកថំ អន្នកថំ បានកថំ វត្ថកថំ សយនកថំ មាលាកថំ គន្ធកថំ ញាតិកថំ យានកថំ គាមកថំ និគមកថំ នគរកថំ ជនបទកថំ ឥត្ថីកថំ [ម. បុរិសកន្តិ ឯត្ថន្តរេ ទិស្សតិ។] សូរកថំ វិសិខាកថំ កុម្ភដ្ឋានកថំ កុម្ភទាសីកថំ [ឱ.ម. កុម្ភទាសីកថន្តិ ន ទិស្សតិ។] បុព្វបេតកថំ នានត្តកថំ លោកក្ខាយិកំ សមុទ្ទក្ខាយិកំ ឥតិភវាភវកថំ ឥតិ វា។ អទ្ទសា ខោ សកុលុទាយិ បរិព្វាជកោ ភគវន្តំ ទូរតោ វ អាគច្ឆន្តំ ទិស្វាន សកំ បរិសំ សណ្ឋបេសិ [ឱ. សណ្ឋាបេសិ។] អប្បសទ្ទា ភោន្តោ ហោន្តុ មា ភោន្តោ សទ្ទមកត្ថ អយំ សមណោ គោតមោ អាគច្ឆតិ អប្បសទ្ទកាមោ ខោ បន សោ អាយស្មា អប្បសទ្ទវណ្ណវាទី [ឱ. អប្បសទ្ទស្ស វណ្ណវាទី។ ម. អប្បសទ្ទវីនិតោ អប្បសទ្ទស្ស វណ្ណវាទី។] អប្បេវ នាម អប្បសទ្ទំ បរិសំ វិទិត្វា ឧបសង្កមិតព្វំ មញ្ញេយ្យាតិ។ អថខោ តេ បរិព្វាជកា តុណ្ហី អហេសុំ។ អថខោ ភគវា យេន សកុលុទាយិ បរិព្វាជកោ តេនុបសង្កមិ។ អថខោ សកុលុទាយិ បរិព្វាជកោ ភគវន្តំ ឯតទវោច ឯតុ ខោ ភន្តេ ភគវា ស្វាគតំ ភន្តេ ភគវតោ ចិរស្សំ ខោ ភន្តេ ភគវា ឥមំ បរិយាយមកាសិ យទិទំ ឥធាគមនាយ និសីទតុ ភន្តេ ភគវា ឥទមាសនំ បញ្ញត្តន្តិ។ និសីទិ ភគវា បញ្ញត្តេ អាសនេ។ សកុលុទាយិបិ ខោ បរិព្វាជកោ អញ្ញតរំ នីចំ អាសនំ គហេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ។ ឯកមន្តំ និសិន្នំ ខោ សកុលុទាយឹ បរិព្វាជកំ ភគវា ឯតទវោច កាយ នុត្ថ ឧទាយិ ឯតរហិ កថាយ សន្និសិន្នា កា ច បន វោ អន្តរាកថា វិប្បកតាតិ។

[៧៧] តិដ្ឋតេសា ភន្តេ កថា យាយ មយំ ឯតរហិ កថាយ សន្និសិន្នា នេសា ភន្តេ កថា ភគវតោ ទុល្លភា ភវិស្សតិ បច្ឆាបិ សវនាយ បុរិមានិ ភន្តេ ទិវសានិ បុរិមតរានិ នានាតិត្ថិយានំ សមណព្រាហ្មណានំ កុតូហលសាលាយ [កោតុហលសាលាយន្តិបិ បាឋោ។] សន្និសិន្នានំ សន្និបតិតានំ អយមន្តរាកថា ឧទបាទិ លាភា វត ភោ អង្គមគធានំ សុលទ្ធំ វត ភោ អង្គមគធានំ តត្រិមេ [ឱ. យត្ថិមេ។ ម. តត្រិមេ។] សមណព្រាហ្មណា សង្ឃិនោ គណិនោ គណាចរិយា ញាតា យសស្សិនោ តិត្ថករា សាធុសម្មតា ពហុជនស្ស រាជគហំ វស្សាវាសំ ឧបគតា [ឱ.ម. ឱសដា។]។ អយម្បិ ខោ បូរណោ កស្សបោ សង្ឃី ចេវ គណី ច គណាចរិយោ [ឱ.ម. គណាចរិយោ ច។] ញាតោ យសស្សី តិត្ថករោ សាធុសម្មតោ ពហុជនស្ស សោបិ រាជគហំ វស្សាវាសំ ឧបគតោ។ អយម្បិ ខោ មក្ខលិ គោសាលោ… អជិតោ កេសកម្ពលោ… បកុទ្ធោ កច្ចាយនោ… សញ្ជយោ វេលដ្ឋបុត្តោ… និគន្ថោ នាដបុត្តោ សង្ឃី ចេវ គណី ច គណាចរិយោ ញាតោ យសស្សី តិត្ថករោ សាធុសម្មតោ ពហុជនស្ស សោបិ រាជគហំ វស្សាវាសំ ឧបគតោ។ អយម្បិ ខោ សមណោ គោតមោ សង្ឃី ចេវ គណី ច គណាចរិយោ ញាតោ យសស្សី តិត្ថករោ សាធុសម្មតោ ពហុជនស្ស សោបិ រាជគហំ វស្សាវាសំ ឧបគតោ។ កោ នុ ខោ ឥមេសំ ភវតំ សមណព្រាហ្មណានំ សង្ឃីនំ គណីនំ គណាចរិយានំ ញាតានំ យសស្សីនំ តិត្ថករានំ សាធុសម្មតានំ ពហុជនស្ស សាវកានំ សក្កតោ គរុកតោ មានិតោ បូជិតោ កញ្ច [ឱ. កថំ ច។ ម. កិញ្ច។] បន សាវកា សក្កត្វា គរុកត្វា ឧបនិស្សាយ វិហរន្តីតិ។

[៧៨] តត្រេកច្ចេ ឯវមាហំសុ អយំ ខោ បូរណោ កស្សបោ សង្ឃី ចេវ គណី ច គណាចរិយោ ញាតោ យសស្សី តិត្ថករោ សាធុសម្មតោ ពហុជនស្ស សោ ខោ សាវកានំ ន សក្កតោ ន គរុកតោ ន មានិតោ ន បូជិតោ ន ច បន បូរណំ កស្សបំ សាវកា សក្កត្វា គរុកត្វា ឧបនិស្សាយ វិហរន្តិ។ ភូតបុព្វំ បូរណោ កស្សបោ អនេកសតាយ បរិសាយ ធម្មំ ទេសេសិ។ តត្រ អញ្ញតរោ [ឱ. តត្រញ្ញតរោ។ ម. តត្រាញ្ញតរោ។] បូរណស្ស កស្សបស្ស សាវកោ សទ្ទមកាសិ មា ភោន្តោ បូរណំ កស្សបំ ឯតមត្ថំ បុច្ឆិត្ថ នេសោ ឯតំ ជានាតិ មយមេតំ ជានាម អម្ហេ ឯតមត្ថំ បុច្ឆិត្ថ មយមេតំ ភវតំ ព្យាករិស្សាមាតិ។ ភូតបុព្វំ បូរណោ កស្សបោ ពាហា បគ្គយ្ហ កន្ទន្តោ ន លភតិ អប្បសទ្ទា ភោន្តោ ហោន្តុ មា ភោន្តោ សទ្ទមកត្ថ នេតេ ភវន្តេ បុច្ឆន្តិ អម្ហេ ឯតេ បុច្ឆន្តិ មយមេតេសំ ព្យាករិស្សាមាតិ។ ពហូ ខោ បន បូរណស្ស កស្សបស្ស សាវកា វាទំ អារោបេត្វា អបក្កន្តា ន ត្វំ ឥមំ ធម្មវិនយំ អាជានាសិ អហំ ឥមំ ធម្មវិនយំ អាជានាមិ កឹ ត្វំ ឥមំ ធម្មវិនយំ អាជានិស្សសិ មិច្ឆាបដិបន្នោ ត្វមសិ អហមស្មិ សម្មាបដិបន្នោ សហិតមេ្ម អសហិតន្តេ បុរេ វចនីយំ បច្ឆា អវច បច្ឆា វចនីយំ បុរេ អវច អធិចិណ្ណន្តេ [ឱ. អវិចិណ្ណន្តេ។] វិបរាវត្តំ អារោបិតោ តេ វាទោ និគ្គហិតោសិ ចរ វាទប្បមោក្ខាយ និព្វេធេហិ វា សចេ បហោសីតិ។ ឥតិ បូរណោ កស្សបោ សាវកានំ ន សក្កតោ ន គរុកតោ ន មានិតោ ន បូជិតោ ន ច បន បូរណំ កស្សបំ សាវកា សក្កត្វា គរុកត្វា ឧបនិស្សាយ វិហរន្តិ អក្កុដ្ឋោ ច បន បូរណោ កស្សបោ ធម្មក្កោសេនាតិ។ ឯកច្ចេ ឯវមាហំសុ អយម្បិ ខោ មក្ខលិ គោសាលោ… អជិតោ កេសកម្ពលោ… បកុទ្ធោ កច្ចាយនោ… សញ្ជយោ វេលដ្ឋបុត្តោ… និគន្ថោ នាដបុត្តោ សង្ឃី ចេវ គណី ច គណាចរិយោ ញាតោ យសស្សី តិត្ថករោ សាធុសម្មតោ ពហុជនស្ស សោបិ សាវកានំ ន សក្កតោ ន គរុកតោ ន មានិតោ ន បូជិតោ ន ច បន [ឱ. ន បន។] និគន្ថំ នាដបុត្តំ សាវកា សក្កត្វា គរុកត្វា ឧបនិស្សាយ វិហរន្តិ។ ភូតបុព្វំ និគន្ថោ នាដបុត្តោ អនេកសតាយ បរិសាយ ធម្មំ ទេសេសិ។ តត្រ អញ្ញតរោ និគន្ថស្ស នាដបុត្តស្ស សាវកោ សទ្ទមកាសិ មា ភោន្តោ និគន្ថំ នាដបុត្តំ ឯតមត្ថំ បុច្ឆិត្ថ នេសោ ឯតំ ជានាតិ មយមេតំ ជានាម អម្ហេ ឯតមត្ថំ បុច្ឆិត្ថ មយមេតំ ភវតំ ព្យាករិស្សាមាតិ។ ភូតបុព្វំ និគន្ថោ នាដបុត្តោ ពាហា បគ្គយ្ហ កន្ទន្តោ ន លភតិ អប្បសទ្ទា ភោន្តោ ហោន្តុ មា ភោន្តោ សទ្ទមកត្ថ នេតេ ភវន្តេ បុច្ឆន្តិ អម្ហេ ឯតេ បុច្ឆន្តិ មយមេតេសំ [ឱ. មយមេតំ។] ព្យាករិស្សាមាតិ។ ពហូ ខោ បន និគន្ថស្ស នាដបុត្តស្ស សាវកា វាទំ អារោបេត្វា អបក្កន្តា ន ត្វំ ឥមំ ធម្មវិនយំ អាជានាសិ អហំ ឥមំ ធម្មវិនយំ អាជានាមិ កឹ ត្វំ ឥមំ ធម្មវិនយំ អាជានិស្សសិ មិច្ឆាបដិបន្នោ ត្វមសិ អហមស្មិ សម្មាបដិបន្នោ សហិតម្មេ អសហិតន្តេ បុរេ វចនីយំ បច្ឆា អវច បច្ឆា វចនីយំ បុរេ អវច អធិចិណ្ណន្តេ វិបរាវត្តំ អារោបិតោ តេ វាទោ និគ្គហិតោសិ ចរ វាទប្បមោក្ខាយ និព្វេធេហិ វា សចេ បហោសីតិ។ ឥតិ និគន្ថោ នាដបុត្តោ សាវកានំ ន សក្កតោ ន គរុកតោ ន មានិតោ ន បូជិតោ ន ច បន និគន្ថំ នាដបុត្តំ សាវកា សក្កត្វា គរុកត្វា ឧបនិស្សាយ វិហរន្តិ អក្កុដ្ឋោ ច បន និគន្ថោ នាដបុត្តោ ធម្មក្កោសេនាតិ។

[៧៩] ឯកច្ចេ ឯវមាហំសុ អយម្បិ ខោ [ឱ. អយំ ខោ។] សមណោ គោតមោ សង្ឃី ចេវ គណី ច គណាចរិយោ ញាតោ យសស្សី តិត្ថករោ សាធុសម្មតោ ពហុជនស្ស សោ ច ខោ សាវកានំ សក្កតោ គរុកតោ មានិតោ បូជិតោ សមណញ្ច បន គោតមំ សាវកា សក្កត្វា គរុកត្វា ឧបនិស្សាយ វិហរន្តិ។ ភូតបុព្វំ សមណោ គោតមោ អនេកសតាយ បរិសាយ ធម្មំ ទេសេសិ។ តត្រ អញ្ញតរោ សមណស្ស គោតមស្ស សាវកោ ឧក្កាសិ។ តមេនមញ្ញតរោ [ម. តមេនាញ្ញតរោ។] សព្រហ្មចារី ជន្នុកេន ឃដ្ដេសិ អប្បសទ្ទោ អាយស្មា ហោតុ មា អាយស្មា សទ្ទមកាសិ សត្ថា នោ ភគវា ធម្មំ ទេសេសីតិ។ យស្មឹ សមយេ សមណោ គោតមោ អនេកសតាយ បរិសាយ ធម្មំ ទេសេតិ នេវ តស្មឹ សមយេ សមណស្ស គោតមស្ស សាវកានំ ខិបិតសទ្ទោ វា ហោតិ ឧក្កាសិតសទ្ទោ វា តមេនំ មហាជនកាយោ បច្ចាសឹសមានរូបោ បច្ចុបដ្ឋិតោ ហោតិ យន្នោ ភគវា ធម្មំ ភាសិស្សតិ តន្នោ សោស្សាមាតិ។ សេយ្យថាបិ នាម បុរិសោ ចាតុម្មហាបថេ ខុទ្ទំ មធុំ អនេលកំ បីឡេយ្យ តមេនំ មហាជនកាយោ បច្ចាសឹសមានរូបោ បច្ចុបដ្ឋិតោ អស្ស ឯវមេវ យស្មឹ សមយេ សមណោ គោតមោ អនេកសតាយ បរិសាយ ធម្មំ ទេសេតិ នេវ តស្មឹ សមយេ សមណស្ស គោតមស្ស សាវកានំ ខិបិតសទ្ទោ វា ហោតិ ឧក្កាសិតសទ្ទោ វា តមេនំ មហាជនកាយោ បច្ចាសឹសមានរូបោ បច្ចុបដ្ឋិតោ ហោតិ យន្នោ ភគវា ធម្មំ ភាសិស្សតិ តន្នោ សោស្សាមាតិ។ យេបិ សមណស្ស គោតមស្ស សាវកា សព្រហ្មចារីហិ សម្បយោជេត្វា សិក្ខំ បច្ចក្ខាយ ហីនាយាវត្តន្តិ តេបិ សត្ថុនោ ចេវ វណ្ណវាទិនោ ហោន្តិ ធម្មស្ស ច វណ្ណវាទិនោ ហោន្តិ សង្ឃស្ស ច វណ្ណវាទិនោ ហោន្តិ អត្តគរហិនោយេវ ហោន្តិ អនញ្ញគរហិនោ មយមេវម្ហា អលក្ខិកា មយំ អប្បបុញ្ញា យេ មយំ ឯវំ ស្វាក្ខាតេ ធម្មវិនយេ បព្វជិត្វា ន សក្ខិម្ហ យាវជីវំ បរិបុណ្ណំ បរិសុទ្ធំ ព្រហ្មចរិយំ ចរិតុន្តិ។ តេ អារាមិកភូតា វា ឧបាសកភូតា វា បញ្ចសុ សិក្ខាបទេសុ សមាទាយ វត្តន្តិ។ ឥតិ សមណោ គោតមោ សាវកានំ សក្កតោ គរុកតោ មានិតោ បូជិតោ សមណញ្ច បន គោតមំ សាវកា សក្កត្វា គរុកត្វា ឧបនិស្សាយ វិហរន្តីតិ។ កតី បន ត្វំ ឧទាយិ មយិ ធម្មេ សមនុបស្សសិ យេហិ មម សាវកា សក្ករោន្តិ គរុករោន្តិ មានេន្តិ បូជេន្តិ សក្កត្វា គរុកត្វា ឧបនិស្សាយ វិហរន្តីតិ។

[៨០] បញ្ច ខោ អហំ ភន្តេ ភគវតិ ធម្មេ សមនុបស្សាមិ យេហិ ភគវន្តំ សាវកា សក្ករោន្តិ គរុករោន្តិ មានេន្តិ បូជេន្តិ សក្កត្វា គរុកត្វា ឧបនិស្សាយ វិហរន្តិ កតមេ បញ្ច ភគវា ហិ ភន្តេ អប្បាហារោ អប្បាហារតាយ ច វណ្ណវាទី យម្បិ ភន្តេ ភគវា អប្បាហារោ អប្បាហារតាយ ច វណ្ណវាទី ឥមំ ខោ អហំ ភន្តេ ភគវតិ បឋមំ ធម្មំ សមនុបស្សាមិ យេន ភគវន្តំ សាវកា សក្ករោន្តិ គរុករោន្តិ មានេន្តិ បូជេន្តិ សក្កត្វា គរុកត្វា ឧបនិស្សាយ វិហរន្តិ។

[៧១] បុន ចបរំ ភន្តេ ភគវា សន្តុដ្ឋោ ឥតរីតរេន ចីវរេន ឥតរីតរចីវរសន្តុដ្ឋិយា ច វណ្ណវាទី យម្បិ ភន្តេ ភគវា សន្តុដ្ឋោ ឥតរីតរេន ចីវរេន ឥតរីតរចីវរសន្តុដ្ឋិយា ច វណ្ណវាទី ឥមំ ខោ អហំ ភន្តេ ភគវតិ ទុតិយំ ធម្មំ សមនុបស្សាមិ យេន ភគវន្តំ សាវកា សក្ករោន្តិ គរុករោន្តិ មានេន្តិ បូជេន្តិ សក្កត្វា គរុកត្វា ឧបនិស្សាយ វិហរន្តិ។

[៨២] បុន ចបរំ ភន្តេ ភគវា សន្តុដ្ឋោ ឥតរីតរេន បិណ្ឌបាតេន ឥតរីតរបិណ្ឌបាតសន្តុដ្ឋិយា ច វណ្ណវាទី យម្បិ ភន្តេ ភគវា សន្តុដ្ឋោ ឥតរីតរេន បិណ្ឌបាតេន ឥតរីតរបិណ្ឌបាតសន្តុដ្ឋិយា ច វណ្ណវាទី ឥមំ ខោ អហំ ភន្តេ ភគវតិ តតិយំ ធម្មំ សមនុបស្សាមិ យេន ភគវន្តំ សាវកា សក្ករោន្តិ គរុករោន្តិ មានេន្តិ បូជេន្តិ សក្កត្វា គរុកត្វា ឧបនិស្សាយ វិហរន្តិ។

[៨៣] បុន ចបរំ ភន្តេ ភគវា សន្តុដ្ឋោ ឥតរីតរេន សេនាសនេន ឥតរីតរសេនាសនសន្តុដ្ឋិយា ច វណ្ណវាទី យម្បិ ភន្តេ ភគវា សន្តុដ្ឋោ ឥតរីតរេន សេនាសនេន ឥតរីតរសេនាសនសន្តុដ្ឋិយា ច វណ្ណវាទី ឥមំ ខោ អហំ ភន្តេ ភគវតិ ចតុត្ថំ ធម្មំ សមនុបស្សាមិ យេន ភគវន្តំ សាវកា សក្ករោន្តិ គរុករោន្តិ មានេន្តិ បូជេន្តិ សក្កត្វា គរុកត្វា ឧបនិស្សាយ វិហរន្តិ។

[៨៤] បុន ចបរំ ភន្តេ ភគវា បវិវិត្តោ បវិវេកស្ស ច វណ្ណវាទី យម្បិ ភន្តេ ភគវា បវិវិត្តោ បវិវេកស្ស ច វណ្ណវាទី ឥមំ ខោ អហំ ភន្តេ ភគវតិ បញ្ចមំ ធម្មំ សមនុបស្សាមិ យេន ភគវន្តំ សាវកា សក្ករោន្តិ គរុករោន្តិ មានេន្តិ បូជេន្តិ សក្កត្វា គរុកត្វា ឧបនិស្សាយ វិហរន្តិ។ ឥមេ ខោ អហំ ភន្តេ ភគវតិ បញ្ច ធម្មេ សមនុបស្សាមិ យេហិ ភគវន្តំ សាវកា សក្ករោន្តិ គរុករោន្តិ មានេន្តិ បូជេន្តិ សក្កត្វា គរុកត្វា ឧបនិស្សាយ វិហរន្តីតិ។

[៨៥] អប្បាហារោ សមណោ គោតមោ អប្បាហារតាយ ច វណ្ណវាទីតិ ឥតិ ចេ មំ ឧទាយិ សាវកា សក្ករេយ្យុំ គរុករេយ្យុំ មានេយ្យុំ បូជេយ្យុំ សក្កត្វា គរុកត្វា ឧបនិស្សាយ វិហរេយ្យុំ សន្តិ ខោ បន មេ ឧទាយិ សាវកា កោសកាហារាបិ អទ្ធកោសកាហារាបិ វេលុវាហារាបិ អទ្ធវេលុវាហារាបិ អហំ ខោ បនុទាយិ អប្បេកទា ឥមិនា បត្តេន សមតិត្តិកម្បិ ភុញ្ជាមិ ភិយ្យោបិ ភុញ្ជាមិ។ អប្បាហារោ សមណោ គោតមោ អប្បាហារតាយ ច វណ្ណវាទីតិ ឥតិ ចេ មំ ឧទាយិ សាវកា សក្ករេយ្យុំ គរុករេយ្យុំ មានេយ្យុំ បូជេយ្យុំ សក្កត្វា គរុកត្វា ឧបនិស្សាយ វិហរេយ្យុំ យេ តេ ឧទាយិ មម សាវកា កោសកាហារាបិ អទ្ធកោសកាហារាបិ វេលុវាហារាបិ អទ្ធវេលុវាហារាបិ ន មន្តេ ឥមិនា ធម្មេន សក្ករេយ្យុំ គរុករេយ្យុំ មានេយ្យុំ បូជេយ្យុំ សក្កត្វា គរុកត្វា ឧបនិស្សាយ វិហរេយ្យុំ។

[៨៦] សន្តុដ្ឋោ សមណោ គោតមោ ឥតរីតរេន ចីវរេន ឥតរីតរចីវរសន្តុដ្ឋិយា ច វណ្ណវាទីតិ ឥតិ ចេ មំ ឧទាយិ សាវកា សក្ករេយ្យុំ គរុករេយ្យុំ មានេយ្យុំ បូជេយ្យុំ សក្កត្វា គរុកត្វា ឧបនិស្សាយ វិហរេយ្យុំ សន្តិ ខោ បន មេ ឧទាយិ សាវកា បំសុកូលិកា លូខចីវរធរា តេ សុសានា វា សង្ការកូដា វា បាបណិកា វា នន្តកានិ ឧច្ចិនិត្វា សង្ឃាដឹ ករិត្វា ធារេន្តិ អហំ ខោ បនុទាយិ អប្បេកទា គហបតានិ ចីវរានិ ធារេមិ ទឡ្ហានិ សុត្តលូខានិ [ឱ. យត្ថលូខានិ។ ម. សត្ថលូខានិ។] អលាវុលោមសានិ សន្តុដ្ឋោ សមណោ គោតមោ ឥតរីតរេន ចីវរេន ឥតរីតរចីវរសន្តុដ្ឋិយា ច វណ្ណវាទីតិ ឥតិ ចេ មំ ឧទាយិ សាវកា សក្ករេយ្យុំ គរុករេយ្យុំ មានេយ្យុំ បូជេយ្យុំ សក្កត្វា គរុកត្វា ឧបនិស្សាយ វិហរេយ្យុំ យេ តេ ឧទាយិ មម សាវកា បំសុកូលិកា លូខចីវរធរា តេ សុសានា វា សង្ការកុដា វា បាបណិកា វា នន្តកានិ ឧច្ចិនិត្វា សង្ឃាដឹ ករិត្វា ធារេន្តិ ន មន្តេ ឥមិនា ធម្មេន សក្ករេយ្យុំ គរុករេយ្យុំ មានេយ្យុំ បូជេយ្យុំ សក្កត្វា គរុកត្វា ឧបនិស្សាយ វិហរេយ្យុំ។

[៨៧] សន្តុដ្ឋោ សមណោ គោតមោ ឥតរីតរេន បិណ្ឌបាតេន ឥតរីតរបិណ្ឌបាតសន្តុដ្ឋិយា ច វណ្ណវាទីតិ ឥតិ ចេ មំ ឧទាយិ សាវកា សក្ករេយ្យុំ គរុករេយ្យុំ មានេយ្យុំ បូជេយ្យុំ សក្កត្វា គរុកត្វា ឧបនិស្សាយ វិហរេយ្យុំ សន្តិ ខោ បន មេ ឧទាយិ សាវកា បិណ្ឌបាតិកា សបទានចារិនោ ឧច្ចាបកេ [ឱ. ឧច្ឆេ បកេ។ ម. ឧច្ឆាសកេ។] វតេ្ត [អដ្ឋកថាយំ ភត្តេតិ បាឋោ ទិស្សតិ។] រតា តេ អន្តរឃរំ បវិដ្ឋា សមានា អាសនេនបិ និមន្តិយមានា ន សាទិយន្តិ អហំ ខោ បនុទាយិ អប្បេកទា និមន្តនេបិ ភុញ្ជាមិ សាលីនំ ឱទនំ វិចិតកាឡកំ អនេកសូបំ អនេកព្យញ្ជនំ សន្តុដ្ឋោ សមណោ គោតមោ ឥតរីតរេន បិណ្ឌបាតេន ឥតរីតរបិណ្ឌបាតសន្តុដ្ឋិយា ច វណ្ណវាទីតិ ឥតិ ចេ មំ ឧទាយិ សាវកា សក្ករេយ្យុំ គរុករេយ្យុំ មានេយ្យុំ បូជេយ្យុំ សក្កត្វា គរុកត្វា ឧបនិស្សាយ វិហរេយ្យុំ យេ តេ ឧទាយិ មម សាវកា បិណ្ឌបាតិកា សបទានចារិនោ ឧច្ចាបកេ វតេ្ត រតា តេ អន្តរឃរំ បវិដ្ឋា សមានា អាសនេនបិ និមន្តិយមានា ន សាទិយន្តិ ន មន្តេ ឥមិនា ធម្មេន សក្ករេយ្យុំ គរុករេយ្យុំ មានេយ្យុំ បូជេយ្យុំ សក្កត្វា គរុកត្វា ឧបនិស្សាយ វិហរេយ្យុំ។

[៨៨] សន្តុដ្ឋោ សមណោ គោតមោ ឥតរីតរេន សេនាសនេន ឥតរីតរសេនាសនសន្តុដ្ឋិយា ច វណ្ណវាទីតិ ឥតិ ចេ មំ ឧទាយិ សាវកា សក្ករេយ្យុំ គរុករេយ្យុំ មានេយ្យុំ បូជេយ្យុំ សក្កត្វា គរុកត្វា ឧបនិស្សាយ វិហរេយ្យុំ សន្តិ ខោ បន មេ ឧទាយិ សាវកា រុក្ខមូលិកា អព្ភោកាសិកា តេ អដ្ឋ មាសេ ឆន្នំ ន ឧបេន្តិ អហំ ខោ បនុទាយិ អប្បេកទា កូដាគារេសុបិ វិហរាមិ ឧល្លិត្តាវលិត្តេសុ និវាតេសុ ផុសិតគ្គលេសុ បិហិតវាតបានេសុ សន្តុដ្ឋោ សមណោ គោតមោ ឥតរីតរេន សេនាសនេន ឥតរីតរសេនាសនសន្តុដ្ឋិយា ច វណ្ណវាទីតិ ឥតិ ចេ មំ ឧទាយិ សាវកា សក្ករេយ្យុំ គរុករេយ្យុំ មានេយ្យុំ បូជេយ្យុំ សក្កត្វា គរុកត្វា ឧបនិស្សាយ វិហរេយ្យុំ យេ តេ ឧទាយិ មម សាវកា រុក្ខមូលិកា អព្ភោកាសិកា តេ [ឱ. តេតិ បទំ ន ទិស្សតិ។] អដ្ឋ មាសេ ឆន្នំ ន ឧបេន្តិ ន មន្តេ ឥមិនា ធម្មេន សក្ករេយ្យុំ គរុករេយ្យុំ មានេយ្យុំ បូជេយ្យុំ សក្កត្វា គរុកត្វា ឧបនិស្សាយ វិហរេយ្យុំ។

[៨៩] បវិវិត្តោ សមណោ គោតមោ បវិវេកស្ស ច វណ្ណវាទីតិ ឥតិ ចេ មំ ឧទាយិ សាវកា សក្ករេយ្យុំ គរុករេយ្យុំ មានេយ្យុំ បូជេយ្យុំ សក្កត្វា គរុកត្វា ឧបនិស្សាយ វិហរេយ្យុំ សន្តិ ខោ បន មេ ឧទាយិ សាវកា អារញ្ញកា បន្តានិ សេនាសនានិ អរញ្ញវនបត្ថានិ [ឱ.ម. អារញ្ញកា បន្តសេនាសនា អារញ្ញវនបត្ថានិ បន្តានិ សេនាសនីតិ ទិស្សន្តិ។] អជ្ឈោគហេត្វា វិហរន្តិ តេ អន្វឌ្ឍមាសំ សង្ឃមជ្ឈេ ឱសរន្តិ បាតិមោក្ខុទ្ទេសាយ អហំ ខោ បនុទាយិ អប្បេកទា អាកិណ្ណោ វិហរាមិ ភិក្ខូហិ ភិក្ខុនីហិ ឧបាសកេហិ ឧបាសិកាហិ រញ្ញា រាជមហាមត្តេហិ តិត្ថិយេហិ តិត្ថិយស្សាវកេហិ បវិវិត្តោ សមណោ គោតមោ បវិវេកស្ស ច វណ្ណវាទីតិ ឥតិ ចេ មំ ឧទាយិ សាវកា សក្ករេយ្យុំ គរុករេយ្យុំ មានេយ្យុំ បូជេយ្យុំ សក្កត្វា គរុកត្វា ឧបនិស្សាយ វិហរេយ្យុំ យេ តេ ឧទាយិ មម សាវកា អារញ្ញកា បន្តានិ សេនាសនានិ អរញ្ញវនបត្ថានិ អជ្ឈោគហេត្វា វិហរន្តិ តេ អន្វឌ្ឍមាសំ សង្ឃមជ្ឈេ ឱសរន្តិ បាតិមោក្ខុទ្ទេសាយ ន មន្តេ ឥមិនា ធម្មេន សក្ករេយ្យុំ គរុករេយ្យុំ មានេយ្យុំ បូជេយ្យុំ សក្កត្វា គរុកត្វា ឧបនិស្សាយ វិហរេយ្យុំ។ ឥតិ ខោ ឧទាយិ ន មំ សាវកា ឥមេហិ បញ្ចហិ ធម្មេហិ សក្ករោន្តិ គរុករោន្តិ មានេន្តិ បូជេន្តិ សក្កត្វា គរុកត្វា ឧបនិស្សាយ វិហរន្តិ។

[៩០] អត្ថិ ខោ ឧទាយិ អញ្ញេ ច បញ្ច ធម្មា យេហិ បញ្ចហិ ធម្មេហិ [ឱ. បញ្ចហិ ធម្មេហីតិ ន ទិស្សតិ។] មម សាវកា សក្ករោន្តិ គរុករោន្តិ មានេន្តិ បូជេន្តិ សក្កត្វា គរុកត្វា ឧបនិស្សាយ វិហរន្តិ កតមេ បញ្ច ឥធុទាយិ មម សាវកា អធិសីលេ សម្ភាវេន្តិ សីលវា សមណោ គោតមោ បរមេន សីលក្ខន្ធេន សមន្នាគតោតិ។ យមុទាយិ [ឱ. យំ បនុទាយិ] មម សាវកា អធិសីលេ សម្ភាវេន្តិ សីលវា សមណោ គោតមោ បរមេន សីលក្ខន្ធេន សមន្នាគតោតិ។ អយំ ខោ ឧទាយិ បឋមោ ធម្មោ យេន មម សាវកា សក្ករោន្តិ គរុករោន្តិ មានេន្តិ បូជេន្តិ សក្កត្វា គរុកត្វា ឧបនិស្សាយ វិហរន្តិ។

[៩១] បុន ចបរំ ឧទាយិ មម សាវកា អភិក្កន្តេ ញាណទស្សនេ សម្ភាវេន្តិ ជានំយេវាហ សមណោ គោតមោ ជានាមីតិ បស្សំយេវាហ សមណោ គោតមោ បស្សាមីតិ អភិញ្ញាយ សមណោ គោតមោ ធម្មំ ទេសេតិ នោ អនភិញ្ញាយ សនិទានំ សមណោ គោតមោ ធម្មំ ទេសេតិ នោ អនិទានំ សប្បាដិហារិយំ សមណោ គោតមោ ធម្មំ ទេសេតិ នោ អប្បាដិហារិយន្តិ។ យមុទាយិ [ឱ. យំ បនុទាយិ។] មម សាវកា អភិក្កន្តេ ញាណទស្សនេ សម្ភាវេន្តិ ជានំយេវាហ សមណោ គោតមោ ជានាមីតិ បស្សំយេវាហ សមណោ គោតមោ បស្សាមីតិ អភិញ្ញាយ សមណោ គោតមោ ធម្មំ ទេសេតិ នោ អនភិញ្ញាយ សនិទានំ សមណោ គោតមោ ធម្មំ ទេសេតិ នោ អនិទានំ សប្បាដិហារិយំ សមណោ គោតមោ ធម្មំ ទេសេតិ នោ អប្បាដិហារិយន្តិ។ អយំ ខោ ឧទាយិ ទុតិយោ ធម្មោ យេន មម សាវកា សក្ករោន្តិ គរុករោន្តិ មានេន្តិ បូជេន្តិ សក្កត្វា គរុកត្វា ឧបនិស្សាយ វិហរន្តិ។

[៩២] បុន ចបរំ ឧទាយិ មម សាវកា អធិប្បញ្ញាយ សម្ភាវេន្តិ បញ្ញវា សមណោ គោតមោ បរមេន បញ្ញាខន្ធេន សមន្នាគតោ តំ វត អនាគតំ វា វាទបថំ ន ទក្ខតិ ឧប្បន្នំ វា បរប្បវាទំ ន សហធម្មេន សុនិគ្គហិតំ និគ្គហិស្សតីតិ នេតំ ឋានំ វិជ្ជតិ។ តំ កឹ មញ្ញសិ ឧទាយិ អបិ នុ មេ សាវកា ឯវំ ជានន្តា ឯវំ បស្សន្តា អន្តរន្តរា កថំ ឱបាតេយ្យុន្តិ [ម. កថា ឱបាតេយ្យន្តិ។]។ នោ ហេតំ ភន្តេ។ ន ខោ បនាហំ ឧទាយិ សាវកេសុ អនុសាសនឹ បច្ចាសឹសាមិ អញ្ញទត្ថុំ [ឱ.ម. អញ្ញទត្ថុ។] មមំយេវ សាវកា អនុសាសនឹ បច្ចាសឹសន្តិ។ យមុទាយិ មម សាវកា អធិប្បញ្ញាយ សម្ភាវេន្តិ បញ្ញវា សមណោ គោតមោ បរមេន បញ្ញាខន្ធេន សមន្នាគតោ តំ វត អនាគតំ វា វាទបថំ ន ទក្ខតិ ឧប្បន្នំ វា បរប្បវាទំ ន សហធម្មេន សុនិគ្គហិតំ និគ្គហិស្សតីតិ នេតំ ឋានំ វិជ្ជតិ។ អយំ ខោ ឧទាយិ តតិយោ ធម្មោ យេន មម សាវកា សក្ករោន្តិ គរុករោន្តិ មានេន្តិ បូជេន្តិ សក្កត្វា គរុកត្វា ឧបនិស្សាយ វិហរន្តិ។

[៩៣] បុន ចបរំ ឧទាយិ មម សាវកា យេន ទុក្ខេន ទុក្ខោតិណ្ណា ទុក្ខបរេតា តេ មំ ឧបសង្កមិត្វា ទុក្ខំ អរិយសច្ចំ បុច្ឆន្តិ តេសាហំ ទុក្ខំ អរិយសច្ចំ បុដ្ឋោ ព្យាករោមិ តេសាហំ ចិត្តំ អារាធេមិ បញ្ហស្ស វេយ្យាករណេន តេ មំ ឧបសង្កមិត្វា [ឱ.ម. ឧបសង្កមិត្វាតិ ន ទិស្សតិ។] ទុក្ខសមុទយំ… ទុក្ខនិរោធំ… ទុក្ខនិរោធគាមិនឹ បដិបទំ [ឱ.ម. ទុក្ខនិរោធគាមិនីបដិបទំ។] អរិយសច្ចំ បុច្ឆន្តិ តេសាហំ ទុក្ខនិរោធគាមិនឹ បដិបទំ អរិយសច្ចំ បុដ្ឋោ ព្យាករោមិ តេសាហំ ចិត្តំ អារាធេមិ បញ្ហស្ស វេយ្យាករណេន។ យមុទាយិ មម សាវកា យេន ទុក្ខេន ទុក្ខោតិណ្ណា ទុក្ខបរេតា តេ មំ ឧបសង្កមិត្វា ទុក្ខំ អរិយសច្ចំ បុច្ឆន្តិ តេសាហំ ទុក្ខំ អរិយសច្ចំ បុដ្ឋោ ព្យាករោមិ តេសាហំ ចិត្តំ អារាធេមិ បញ្ហស្ស វេយ្យាករណេន តេ មំ ឧបសង្កមិត្វា ទុក្ខសមុទយំ … ទុក្ខនិរោធំ… ទុក្ខនិរោធគាមិនឹ បដិបទំ អរិយសច្ចំ បុច្ឆន្តិ តេសាហំ ទុក្ខនិរោធគាមិនឹ បដិបទំ អរិយសច្ចំ បុដ្ឋោ ព្យាករោមិ តេសាហំ ចិត្តំ អារាធេមិ បញ្ហស្ស វេយ្យាករណេន។ អយំ ខោ ឧទាយិ ចតុត្ថោ ធម្មោ យេន មម សាវកា សក្ករោន្តិ គរុករោន្តិ មានេន្តិ បូជេន្តិ សក្កត្វា គរុកត្វា ឧបនិស្សាយ វិហរន្តិ។

[៩៤] បុន ចបរំ ឧទាយិ អក្ខាតា មយា សាវកានំ បដិបទា យថាបដិបន្នា មេ សាវកា ចត្តារោ សតិប្បដ្ឋានេ ភាវេន្តិ។ ឥធុទាយិ ភិក្ខុ កាយេ កាយានុបស្សី វិហរតិ អាតាបី សម្បជានោ សតិមា វិនេយ្យ លោកេ អភិជ្ឈាទោមនស្សំ វេទនាសុ វេទនានុបស្សី វិហរតិ… ចិត្តេ ចិត្តានុបស្សី វិហរតិ… ធម្មេសុ ធម្មានុបស្សី វិហរតិ អាតាបី សម្បជានោ សតិមា វិនេយ្យ លោកេ អភិជ្ឈាទោមនស្សំ។ តត្រ ច បន មេ សាវកា ពហូ អភិញ្ញាវោសានបារមិប្បត្តា វិហរន្តិ។

[៩៥] បុន ចបរំ ឧទាយិ អក្ខាតា មយា សាវកានំ បដិបទា យថាបដិប្បន្នា មេ សាវកា ចត្តារោ សម្មប្បធានេ ភាវេន្តិ។ ឥធុទាយិ ភិក្ខុ អនុប្បន្នានំ បាបកានំ អកុសលានំ ធម្មានំ អនុប្បាទាយ ឆន្ទំ ជនេតិ វាយមតិ វីរិយំ អារភតិ ចិត្តំ បគ្គណ្ហាតិ បទហតិ ឧប្បន្នានំ បាបកានំ អកុសលានំ ធម្មានំ បហានាយ ឆន្ទំ ជនេតិ វាយមតិ វីរិយំ អារភតិ ចិត្តំ បគ្គណ្ហាតិ បទហតិ អនុប្បន្នានំ កុសលានំ ធម្មានំ ឧប្បាទាយ ឆន្ទំ ជនេតិ វាយមតិ វីរិយំ អារភតិ ចិត្តំ បគ្គណ្ហាតិ បទហតិ ឧប្បន្នានំ កុសលានំ ធម្មានំ ឋិតិយា អសម្មោសាយ ភិយ្យោភាវាយ វេបុល្លាយ ភាវនាយ បារិបូរិយា ឆន្ទំ ជនេតិ វាយមតិ វីរិយំ អារភតិ ចិត្តំ បគ្គណ្ហាតិ បទហតិ។ តត្រ ច បន មេ សាវកា ពហូ អភិញ្ញាវោសានបារមិប្បត្តា វិហរន្តិ។

[៩៦] បុន ចបរំ ឧទាយិ អក្ខាតា មយា សាវកានំ បដិបទា យថាបដិបន្នា មេ សាវកា ចត្តារោ ឥទ្ធិបាទេ ភាវេន្តិ។ ឥធុទាយិ ភិក្ខុ ឆន្ទសមាធិប្បធានសង្ខារសមន្នាគតំ ឥទ្ធិបាទំ ភាវេតិ វីរិយសមាធិប្បធានសង្ខារសមន្នាគតំ ឥទ្ធិបាទំ ភាវេតិ ចិត្តសមាធិប្បធានសង្ខារសមន្នាគតំ ឥទ្ធិបាទំ ភាវេតិ វីមំសាសមាធិប្បធានសង្ខារសមន្នាគតំ ឥទ្ធិបាទំ ភាវេតិ។ តត្រ ច បន មេ សាវកា ពហូ អភិញ្ញាវោសានបារមិប្បត្តា វិហរន្តិ។

[៩៧] បុន ចបរំ ឧទាយិ អក្ខាតា មយា សាវកានំ បដិបទា យថាបដិបន្នា មេ សាវកា បញ្ចិន្ទ្រិយានិ ភាវេន្តិ។ ឥធុទាយិ ភិក្ខុ សទ្ធិន្ទ្រិយំ ភាវេតិ ឧបសមគាមឹ សម្ពោធគាមឹ វីរិយិន្ទ្រិយំ ភាវេតិ… សតិន្ទ្រិយំ ភាវេតិ… សមាធិន្ទ្រិយំ ភាវេតិ… បញ្ញិន្ទ្រិយំ ភាវេតិ ឧបសមគាមឹ សម្ពោធគាមឹ។ តត្រ ច បន មេ សាវកា ពហូ អភិញ្ញាវោសានបារមិប្បត្តា វិហរន្តិ។

[៩៨] បុន ចបរំ ឧទាយិ អក្ខាតា មយា សាវកានំ បដិបទា យថាបដិបន្នា មេ សាវកា បញ្ច ពលានិ ភាវេន្តិ។ ឥធុទាយិ ភិក្ខុ សទ្ធាពលំ ភាវេតិ ឧបសមគាមឹ សម្ពោធគាមឹ វីរិយពលំ ភាវេតិ… សតិពលំ ភាវេតិ… សមាធិពលំ ភាវេតិ… បញ្ញាពលំ ភាវេតិ ឧបសមគាមឹ សម្ពោធគាមឹ។ តត្រ ច បន មេ សាវកា ពហូ អភិញ្ញាវោសានបារមិប្បត្តា វិហរន្តិ។

[៩៩] បុន ចបរំ ឧទាយិ អក្ខាតា មយា សាវកានំ បដិបទា យថាបដិបន្នា មេ សាវកា សត្ត ពោជ្ឈង្គេ ភាវេន្តិ។ ឥធុទាយិ ភិក្ខុ សតិសម្ពោជ្ឈង្គំ ភាវេតិ វិវេកនិស្សិតំ វិរាគនិស្សិតំ និរោធនិស្សិតំ វោស្សគ្គបរិណាមឹ ធម្មវិចយសម្ពោជ្ឈង្គំ ភាវេតិ។បេ។ វីរិយសម្ពោជ្ឈង្គំ ភាវេតិ… បីតិសម្ពោជ្ឈង្គំ ភាវេតិ… បស្សទ្ធិសម្ពោជ្ឈង្គំ ភាវេតិ… សមាធិសម្ពោជ្ឈង្គំ ភាវេតិ… ឧបេក្ខាសម្ពោជ្ឈង្គំ ភាវេតិ វិវេកនិស្សិតំ វិរាគនិស្សិតំ និរោធនិស្សិតំ វោស្សគ្គបរិណាមឹ។ តត្រ ច បន មេ សាវកា ពហូ អភិញ្ញាវោសានបារមិប្បត្តា វិហរន្តិ។

[១០០] បុន ចបរំ ឧទាយិ អក្ខាតា មយា សាវកានំ បដិបទា យថាបដិបន្នា មេ សាវកា អរិយំ អដ្ឋង្គិកំ មគ្គំ ភាវេន្តិ។ ឥធុទាយិ ភិក្ខុ សម្មាទិដ្ឋឹ ភាវេតិ សម្មាសង្កប្បំ ភាវេតិ សម្មាវាចំ ភាវេតិ សម្មាកម្មន្តំ ភាវេតិ សម្មាអាជីវំ ភាវេតិ សម្មាវាយាមំ ភាវេតិ សម្មាសតឹ ភាវេតិ សម្មាសមាធឹ ភាវេតិ។ តត្រ ច បន មេ សាវកា ពហូ អភិញ្ញាវោសានបារមិប្បត្តា វិហរន្តិ។

[១០១] បុន ចបរំ ឧទាយិ អក្ខាតា មយា សាវកានំ បដិបទា យថាបដិបន្នា មេ សាវកា អដ្ឋ វិមោក្ខេ ភាវេន្តិ។ រូបី រូបានិ បស្សតិ អយំ បឋមោ វិមោក្ខោ។ អជ្ឈត្តំ អរូបសញ្ញី ពហិទ្ធា រូបានិ បស្សតិ អយំ ទុតិយោ វិមោក្ខោ។ សុភន្តេវ អធិមុត្តោ ហោតិ អយំ តតិយោ វិមោក្ខោ។ សព្វសោ រូបសញ្ញានំ សមតិក្កមា បដិឃសញ្ញានំ អដ្ឋង្គមា នានត្តសញ្ញានំ អមនសិការា អនន្តោ អាកាសោតិ អាកាសានញ្ចាយតនំ ឧបសម្បជ្ជ វិហរតិ អយំ ចតុត្ថោ វិមោក្ខោ។ សព្វសោ អាកាសានញ្ចាយតនំ សមតិក្កម្ម អនន្តំ វិញ្ញាណន្តិ វិញ្ញាណញ្ចាយតនំ ឧបសម្បជ្ជ វិហរតិ អយំ បញ្ចមោ វិមោក្ខោ។ សព្វសោ វិញ្ញាណញ្ចាយតនំ សមតិក្កម្ម នត្ថិ កិញ្ចីតិ អាកិញ្ចញ្ញាយតនំ ឧបសម្បជ្ជ វិហរតិ អយំ ឆដ្ឋោ វិមោក្ខោ។ សព្វសោ អាកិញ្ចញ្ញាយតនំ សមតិក្កម្ម នេវសញ្ញានាសញ្ញាយតនំ ឧបសម្បជ្ជ វិហរតិ អយំ សត្តមោ វិមោក្ខោ។ សព្វសោ នេវសញ្ញានាសញ្ញាយតនំ សមតិក្កម្ម សញ្ញាវេទយិតនិរោធំ ឧបសម្បជ្ជ វិហរតិ អយំ អដ្ឋមោ វិមោក្ខោ។ តត្រ ច បន មេ សាវកា ពហូ អភិញ្ញាវោសានបារមិប្បត្តា វិហរន្តិ។

[១០២] បុន ចបរំ ឧទាយិ អក្ខាតា មយា សាវកានំ បដិបទា យថាបដិបន្នា មេ សាវកា អដ្ឋ អភិភាយតនានិ ភាវេន្តិ។ អជ្ឈត្តំ រូបសញ្ញី ឯកោ ពហិទ្ធា រូបានិ បស្សតិ បរិត្តានិ សុវណ្ណទុព្វណ្ណានិ តានិ អភិភុយ្យ ជានាមិ បស្សាមីតិ ឯវំសញ្ញី ហោតិ ឥទំ បឋមំ អភិភាយតនំ។ អជ្ឈត្តំ រូបសញ្ញី ឯកោ ពហិទ្ធា រូបានិ បស្សតិ អប្បមាណានិ សុវណ្ណទុព្វណ្ណានិ តានិ អភិភុយ្យ ជានាមិ បស្សាមីតិ ឯវំសញ្ញី ហោតិ ឥទំ ទុតិយំ អភិភាយតនំ។ អជ្ឈត្តំ អរូបសញ្ញី ឯកោ ពហិទ្ធា រូបានិ បស្សតិ បរិត្តានិ សុវណ្ណទុព្វណ្ណានិ តានិ អភិភុយ្យ ជានាមិ បស្សាមីតិ ឯវំសញ្ញី ហោតិ ឥទំ តតិយំ អភិភាយតនំ។ អជ្ឈត្តំ អរូបសញ្ញី ឯកោ ពហិទ្ធា រូបានិ បស្សតិ អប្បមាណានិ តានិ អភិភុយ្យ ជានាមិ បស្សាមីតិ ឯវំសញ្ញី ហោតិ ឥទំ ចតុត្ថំ អភិភាយតនំ។ អជ្ឈត្តំ អរូបសញ្ញី ឯកោ ពហិទ្ធា រូបានិ បស្សតិ នីលានិ នីលវណ្ណានិ នីលនិទស្សនានិ នីលនិភាសានិ។ សេយ្យថាបិ នាម ឧម្មារបុប្ផំ នីលវណ្ណំ នីលនិទស្សនំ នីលនិភាសំ សេយ្យថាបិ វា បន តំ វត្ថំ ពារាណសេយ្យកំ ឧភតោភាគវិមដ្ឋំ នីលំ នីលវណ្ណំ នីលនិទស្សនំ នីលនិភាសំ ឯវមេវ អជ្ឈត្តំ អរូបសញ្ញី ឯកោ ពហិទ្ធា រូបានិ បស្សតិ នីលានិ នីលវណ្ណានិ នីលនិទស្សនានិ នីលនិភាសានិ តានិ អភិភុយ្យ ជានាមិ បស្សាមីតិ ឯវំសញ្ញី ហោតិ ឥទំ បញ្ចមំ អភិភាយតនំ។ អជ្ឈត្តំ អរូបសញ្ញី ឯកោ ពហិទ្ធា រូបានិ បស្សតិ បីតានិ បីតវណ្ណានិ បីតនិទស្សនានិ បីតនិភាសានិ។ សេយ្យថាបិ នាម កណ្ណិការបុប្ផំ បីតវណ្ណំ បីតនិទស្សនំ បីតនិភាសំ សេយ្យថាបិ វា បន តំ វត្ថំ ពារាណសេយ្យកំ ឧភតោភាគវិមដ្ឋំ បីតំ បីតវណ្ណំ បីតនិទស្សនំ បីតនិភាសំ ឯវមេវ អជ្ឈត្តំ អរូបសញ្ញី ឯកោ ពហិទ្ធា រូបានិ បស្សតិ បីតានិ បីតវណ្ណានិ បីតនិទស្សនានិ បីតនិភាសានិ តានិ អភិភុយ្យ ជានាមិ បស្សាមីតិ ឯវំសញ្ញី ហោតិ ឥទំ ឆដ្ឋំ អភិភាយតនំ។ អជ្ឈត្តំ អរូបសញ្ញី ឯកោ ពហិទ្ធា រូបានិ បស្សតិ លោហិតកានិ លោហិតកវណ្ណានិ លោហិតកនិទស្សនានិ លោហិតកនិភាសានិ។ សេយ្យថាបិ នាម ពន្ធុជីវកបុប្ផំ លោហិតកំ លោហិតកវណ្ណំ លោហិតកនិទស្សនំ លោហិតកនិភាសំ សេយ្យថាបិ វា បន តំ វត្ថំ ពារាណសេយ្យកំ ឧភតោភាគវិមដ្ឋំ លោហិតកំ លោហិតកវណ្ណំ លោហិតកនិទស្សនំ លោហិតកនិភាសំ ឯវមេវ អជ្ឈត្តំ អរូបសញ្ញី ឯកោ ពហិទ្ធា រូបានិ បស្សតិ លោហិតកានិ លោហិតកវណ្ណានិ លោហិតកនិទស្សនានិ លោហិតកនិភាសានិ តានិ អភិភុយ្យ ជានាមិ បស្សាមីតិ ឯវំសញ្ញី ហោតិ ឥទំ សត្តមំ អភិភាយតនំ។ អជ្ឈត្តំ អរូបសញ្ញី ឯកោ ពហិទ្ធា រូបានិ បស្សតិ ឱទាតានិ ឱទាតវណ្ណានិ ឱទាតនិទស្សនានិ ឱទាតនិភាសានិ។ សេយ្យថាបិ នាម ឱសធិតារកា ឱទាតា ឱទាតវណ្ណា ឱទាតនិទស្សនា ឱទាតនិភាសា សេយ្យថាបិ វា បន តំ វត្ថំ ពារាណសេយ្យកំ ឧភតោភាគវិមដ្ឋំ ឱទាតំ ឱទាតវណ្ណំ ឱទាតនិទស្សនំ ឱទាតនិភាសំ ឯវមេវ អជ្ឈត្តំ អរូបសញ្ញី ឯកោ ពហិទ្ធា រូបានិ បស្សតិ ឱទាតានិ ឱទាតវណ្ណានិ ឱទាតនិទស្សនានិ ឱទាតនិភាសានិ តានិ អភិភុយ្យ ជានាមិ បស្សាមីតិ ឯវំសញ្ញី ហោតិ ឥទំ អដ្ឋមំ អភិភាយតនំ។ តត្រ ច បន មេ សាវកា ពហូ អភិញ្ញាវោសានបារមិប្បត្តា វិហរន្តិ។

[១០៣] បុន ចបរំ ឧទាយិ អក្ខាតា មយា សាវកានំ បដិបទា យថាបដិបន្នា មេ សាវកា ទស កសិណាយតនានិ ភាវេន្តិ បឋវីកសិណមេកោ សញ្ជានាតិ ឧទ្ធមធោ តិរិយំ អន្វយំ [ឱ. អទ្វយំ។] អប្បមាណំ អាបោកសិណមេកោ សញ្ជានាតិ។បេ។ តេជោកសិណមេកោ សញ្ជានាតិ… វាយោកសិណមេកោ សញ្ជានាតិ… នីលកសិណមេកោ សញ្ជានាតិ… បីតកសិណមេកោ សញ្ជានាតិ… លោហិតកសិណមេកោ សញ្ជានាតិ… ឱទាតកសិណមេកោ សញ្ជានាតិ… អាកាសកសិណមេកោ សញ្ជានាតិ … វិញ្ញាណកសិណមេកោ សញ្ជានាតិ ឧទ្ធមធោ តិរិយំ អន្វយំ អប្បមាណំ។ តត្រ ច បន មេ សាវកា ពហូ អភិញ្ញាវោសានបារមិប្បត្តា វិហរន្តិ។

[១០៤] បុន ចបរំ ឧទាយិ អក្ខាតា មយា សាវកានំ បដិបទា យថាបដិបន្នា មេ សាវកា ចត្តារិ ឈានានិ ភាវេន្តិ។ ឥធុទាយិ ភិក្ខុ វិវិច្ចេវ កាមេហិ វិវិច្ច អកុសលេហិ ធម្មេហិ សវិតក្កំ សវិចារំ វិវេកជំ បីតិសុខំ បឋមំ ឈានំ ឧបសម្បជ្ជ វិហរតិ សោ ឥមមេវ កាយំ វិវេកជេន បីតិសុខេន អភិសន្នេតិ បរិសន្នេតិ [ឱ. អភិសន្ទេតិ បរិសន្ទេតីតិ បាឋោ ទិស្សតិ។] បរិបូរេតិ បរិប្ផរតិ នាស្ស កិញ្ចិ សព្វាវតោ កាយស្ស វិវេកជេន បីតិសុខេន អប្ផុតំ ហោតិ។ សេយ្យថាបិ ឧទាយិ ទក្ខោ នហាបកោ វា នហាបកន្តេវាសី វា កំសថាលេ នហានិយចុណ្ណានិ អាកីរិត្វា ឧទកេន បរិប្ផោសកំ សន្នេយ្យ [ឱ. បរិប្ផោសកំ សន្ទេយ្យាតិ ទិស្សតិ។] សាស្ស [ម. សាយំ។] នហានិយបិណ្ឌិ ស្នេហានុគ្គតា ស្នេហាបរេតា សន្តរពាហិរា ផុដ្ឋា [ឱ. សន្តរពាហិរា ផុតា។ ម. សមន្តរពាហិរា ផុដា។] ស្នេហេន ន ច បគ្ឃរិនី ឯវមេវ ខោ ឧទាយិ ភិក្ខុ ឥមមេវ កាយំ វិវេកជេន បីតិសុខេន អភិសន្នេតិ បរិសន្នេតិ បរិបូរេតិ បរិប្ផរតិ នាស្ស កិញ្ចិ សព្វាវតោ កាយស្ស វិវេកជេន បីតិសុខេន អប្ផុតំ ហោតិ។

[១០៥] បុន ចបរំ ឧទាយិ ភិក្ខុ វិតក្កវិចារានំ វូបសមា។បេ។ ទុតិយំ ឈានំ ឧបសម្បជ្ជ វិហរតិ សោ ឥមមេវ កាយំ សមាធិជេន បីតិសុខេន អភិសន្នេតិ បរិសន្នេតិ បរិបូរេតិ បរិប្ផរតិ នាស្ស កិញ្ចិ សព្វាវតោ កាយស្ស សមាធិជេន បីតិសុខេន អប្ផុតំ ហោតិ។ សេយ្យថាបិ ឧទាយិ ឧទករហទោ គម្ភីរោ ឧព្ភិតោទកោ [ឱ. ឧទករហទោ ឧព្ភិទោទកោតិ ទិស្សតិ។] តស្ស នេវស្ស បុរត្ថិមាយ ទិសាយ ឧទកស្សាយមុខំ ន បច្ឆិមាយ ទិសាយ ឧទកស្សាយមុខំ ន ឧត្តរាយ ទិសាយ ឧទកស្សាយមុខំ ន ទក្ខិណាយ ទិសាយ ឧទកស្សាយមុខំ ទេវោ ច កាលេន កាលំ សម្មាធារំ នានុប្បវេច្ឆេយ្យ អថខោ តម្ហា ឧទករហទា សីតា វារិធារា ឧព្ភិជ្ជិត្វា តមេវ ឧទករហទំ សីតេន វារិនា អភិសន្នេយ្យ បរិសន្នេយ្យ បរិបូរេយ្យ បរិប្ផរេយ្យ នាស្ស កិញ្ចិ សព្វាវតោ ឧទករហទស្ស សីតេន វារិនា អប្ផុតំ អស្ស ឯវមេវ ខោ ឧទាយិ ភិក្ខុ ឥមមេវ កាយំ សមាធិជេន បីតិសុខេន អភិសន្នេតិ បរិសន្នេតិ បរិបូរេតិ បរិប្ផរតិ នាស្ស កិញ្ចិ សព្វាវតោ កាយស្ស សមាធិជេន បីតិសុខេន អប្ផុតំ ហោតិ។

[១០៦] បុន ចបរំ ឧទាយិ ភិក្ខុ បីតិយា ច វិរាគា។បេ។ តតិយំ ឈានំ ឧបសម្បជ្ជ វិហរតិ សោ ឥមមេវ កាយំ និប្បីតិកេន សុខេន អភិសន្នេតិ បរិសន្នេតិ បរិបូរេតិ បរិប្ផរតិ នាស្ស កិញ្ចិ សព្វាវតោ កាយស្ស និប្បីតិកេន សុខេន អប្ផុតំ ហោតិ។ សេយ្យថាបិ ឧទាយិ ឧប្បលិនិយំ វា បទុមិនិយំ វា បុណ្ឌរីកិនិយំ វា អប្បេកច្ចានិ ឧប្បលានិ វា បទុមានិ វា បុណ្ឌរីកានិ វា ឧទកេ ជាតានិ ឧទកេ សំវឌ្ឍានិ ឧទកានុគ្គតានិ អន្តោនិម្មុគ្គបោសិតានិ តានិ យាវ ច អគ្គា យាវ ច មូលា តេន [ឱ.ម. សីតេន។] វារិនា អភិសន្នានិ បរិសន្នានិ បរិបូរានិ បរិប្ផុតានិ នាស្ស កិញ្ចិ សព្វាវតំ ឧប្បលានំ វា បទុមានំ វា បុណ្ឌរីកានំ វា តេន វារិនា អប្ផុតំ អស្ស ឯវមេវ ឧទាយិ ភិក្ខុ ឥមមេវ កាយំ និប្បីតិកេន សុខេន អភិសន្នេតិ បរិសន្នេតិ បរិបូរេតិ បរិប្ផរតិ នាស្ស កិញ្ចិ សព្វាវតោ កាយស្ស និប្បីតិកេន សុខេន អប្ផុតំ ហោតិ។

[១០៧] បុន ចបរំ ឧទាយិ ភិក្ខុ សុខស្ស ច បហានា។បេ។ ចតុត្ថំ ឈានំ ឧបសម្បជ្ជ វិហរតិ សោ ឥមមេវ កាយំ បរិសុទ្ធេន ចេតសា បរិយោទាតេន ផរិត្វា និសិន្នោ ហោតិ នាស្ស កិញ្ចិ សព្វាវតោ កាយស្ស បរិសុទ្ធេន ចេតសា បរិយោទាតេន អប្ផុតំ ហោតិ។ សេយ្យថាបិ ឧទាយិ បុរិសោ ឱទាតេន វត្ថេន សីសំ បារុបិត្វា និសិន្នោ អស្ស នាស្ស កិញ្ចិ សព្វាវតោ កាយស្ស ឱទាតេន វត្ថេន អប្ផុតំ អស្ស ឯវមេវ ខោ ឧទាយិ ភិក្ខុ ឥមមេវ កាយំ បរិសុទ្ធេន ចេតសា បរិយោទាតេន ផរិត្វា និសិន្នោ ហោតិ នាស្ស កិញ្ចិ សព្វាវតោ កាយស្ស បរិសុទ្ធេន ចេតសា បរិយោទាតេន អប្ផុតំ ហោតិ។ តត្រ ច បន មេ សាវកា ពហូ អភិញ្ញាវោសានបារមិប្បត្តា វិហរន្តិ។

[១០៨] បុន ចបរំ ឧទាយិ អក្ខាតា មយា សាវកានំ បដិបទា យថាបដិបន្នា មេ សាវកា ឯវំ បជានន្តិ អយំ ខោ មេ កាយោ រូបី ចាតុម្មហាភូតិកោ មាតាបេត្តិកសម្ភវោ ឱទនកុម្មាសូបចយោ អនិច្ចុច្ឆាទនបរិមទ្ទនភេទនវិទ្ធំសនធម្មោ ឥទញ្ច បន មេ វិញ្ញាណំ ឯត្ថ សិតំ ឯត្ថ បដិពទ្ធំ។ សេយ្យថាបិ ឧទាយិ មណិ វេឡុរិយោ សុភោ ជោតិមា អដ្ឋំសោ សុបរិកម្មកតោ អច្ឆោ វិប្បសន្នោ សព្វាការសម្បន្នោ តត្រស្ស [ម. តត្រិទំ។] សុត្តំ អាវុតំ នីលំ វា បីតំ វា លោហិតំ វា ឱទាតំ វា បណ្ឌុសុត្តំ វា តមេនំ ចក្ខុមា បុរិសោ ហត្ថេ ករិត្វា បច្ចវេក្ខេយ្យ អយំ ខោ មណិ វេឡុរិយោ សុភោ ជោតិមា អដ្ឋំសោ សុបរិកម្មកតោ អច្ឆោ វិប្បសន្នោ សព្វាការសម្បន្នោ តត្រិទំ សុត្តំ អាវុតំ នីលំ វា បីតំ វា លោហិតំ វា ឱទាតំ វា បណ្ឌុសុត្តំ វាតិ ឯវមេវ ខោ ឧទាយិ អក្ខាតា មយា សាវកានំ បដិបទា យថាបដិបន្នា មេ សាវកា ឯវំ បជានន្តិ [ឱ. ជានន្តិ។] អយំ ខោ មេ កាយោ រូបី ចាតុម្មហាភូតិកោ មាតាបេត្តិកសម្ភវោ ឱទនកុម្មាសូបចយោ អនិច្ចុច្ឆាទនបរិមទ្ទនភេទនវិទ្ធំសនធម្មោ ឥទញ្ច បន មេ វិញ្ញាណំ ឯត្ថ សិតំ ឯត្ថ បដិពទ្ធន្តិ។ តត្រ ច បន មេ សាវកា ពហូ អភិញ្ញាវោសានបារមិប្បត្តា វិហរន្តិ។

[១០៩] បុន ចបរំ ឧទាយិ អក្ខាតា មយា សាវកានំ បដិបទា យថាបដិបន្នា មេ សាវកា ឥមម្ហា កាយា អញ្ញំ កាយំ អភិនិម្មិនន្តិ រូបឹ មនោមយំ សព្វង្គប្បច្ចង្គឹ អហីនិន្ទ្រិយំ។ សេយ្យថាបិ ឧទាយិ បុរិសោ មុញ្ជម្ហា ឦសិកំ ឧព្វាហេយ្យ [ឱ. ឥសិកំ បព្វាហេយ្យ។] តស្ស ឯវមស្ស អយំ ឦសិកា អយំ មុញ្ជោ អញ្ញោ មុញ្ជោ អញ្ញា ឦសិកា មុញ្ជម្ហាត្វេវ ឦសិកា ឧព្វាឡ្ហាតិ [ឱ. បព្វាឡ្ហាតិ។ ម. បព្វឡ្ហាតិ។] សេយ្យថាបិ វា [ឱ.ម. សេយ្យថា វា។] បនុទាយិ បុរិសោ អសឹ កោសិយា ឧព្វាហេយ្យ តស្ស ឯវមស្ស អយំ អសិ អយំ កោសិ អញ្ញោ អសិ អញ្ញា កោសិ កោសិយា ត្វេវ អសិ ឧព្វាឡ្ហោតិ សេយ្យថាបិ វា បនុទាយិ បុរិសោ អយំ ករណ្ឌា ឧទ្ធរេយ្យ តស្ស ឯវមស្ស អយំ អហិ អយំ ករណ្ឌោ អញ្ញោ អហិ អញ្ញោ ករណ្ឌោ ករណ្ឌា ត្វេវ អហិ ឧព្ភតោតិ ឯវមេវ ខោ ឧទាយិ អក្ខាតា មយា សាវកានំ បដិបទា យថាបដិបន្នា មេ សាវកា ឥមម្ហា កាយា អញ្ញំ កាយំ អភិនិម្មិនន្តិ រូបឹ មនោមយំ សព្វង្គប្បច្ចង្គឹ អហីនិន្ទ្រិយំ។ តត្រ ច បន មេ សាវកា ពហូ អភិញ្ញាវោសានបារមិប្បត្តា វិហរន្តិ។

[១១០] បុន ចបរំ ឧទាយិ អក្ខាតា មយា សាវកានំ បដិបទា យថាបដិបន្នា មេ សាវកា អនេកវិហិតំ ឥទ្ធិវិធំ បច្ចនុភោន្តិ ឯកោបិ ហុត្វា ពហុធា ហោន្តិ ពហុធាបិ ហុត្វា ឯកោ ហោន្តិ អាវិភាវំ តិរោភាវំ តិរោកុឌ្ឌំ តិរោបាការំ តិរោបព្វតំ អសជ្ជមានា គច្ឆន្តិ សេយ្យថាបិ អាកាសេ។ បឋវិយាបិ ឧម្មុជ្ជនិម្មុជ្ជំ ករោន្តិ សេយ្យថាបិ ឧទកេ។ ឧទកេបិ អភិជ្ជមានេ គច្ឆន្តិ សេយ្យថាបិ បឋវិយំ [ម. បឋវិយា។]។ អាកាសេបិ បល្លង្កេន កមន្តិ សេយ្យថាបិ បក្ខី សកុណា [ឱ.ម. សកុណោ។]។ ឥមេបិ ចន្ទិមសុរិយេ ឯវំមហិទ្ធិកេ ឯវំមហានុភាវេ បាណិនា បរិមសន្តិ បរិមជ្ជន្តិ យាវ ព្រហ្មលោកាបិ កាយេន វសំ វត្តេន្តិ។ សេយ្យថាបិ ឧទាយិ ទក្ខោ កុម្ភការោ វា កុម្ភការន្តេវាសី វា សុបរិកម្មកតាយ មត្តិកាយ យំយទេវ ភាជនវិកតឹ អាកង្ខេយ្យ តន្តទេវ ករេយ្យ អភិនិប្ផាទេយ្យ សេយ្យថា វា បនុទាយិ ទក្ខោ ទន្តការោ វា ទន្តការន្តេវាសី វា សុបរិកម្មកតស្មឹ ទន្តស្មឹ យំយទេវ ទន្តវិកតឹ អាកង្ខេយ្យ តន្តទេវ ករេយ្យ អភិនិប្ផាទេយ្យ សេយ្យថា វា បនុទាយិ ទក្ខោ សុវណ្ណការោ វា សុវណ្ណការន្តេវាសី វា សុបរិកម្មកតស្មឹ សុវណ្ណស្មឹ យំយទេវ សុវណ្ណវិកតឹ អាកង្ខេយ្យ តន្តទេវ ករេយ្យ អភិនិប្ផាទេយ្យ ឯវមេវ ខោ ឧទាយិ អក្ខាតា មយា សាវកានំ បដិបទា យថាបដិបន្នា មេ សាវកា អនេកវិហិតំ ឥទ្ធិវិធំ បច្ចនុភោន្តិ ឯកោបិ ហុត្វា ពហុធា ហោន្តិ ពហុធាបិ ហុត្វា ឯកោ ហោន្តិ អាវិភាវំ តិរោភាវំ តិរោកុឌ្ឌំ តិរោបាការំ តិរោបព្វតំ អសជ្ជមានា គច្ឆន្តិ សេយ្យថាបិ អាកាសេបិ។ បឋវិយាបិ ឧម្មុជ្ជនិម្មុជ្ជំ ករោន្តិ សេយ្យថាបិ ឧទកេ។ ឧទកេបិ អភិជ្ជមានេ គច្ឆន្តិ សេយ្យថាបិ បឋវិយំ។ អាកាសេបិ បល្លង្កេន កមន្តិ សេយ្យថាបិ បក្ខី សកុណា។ ឥមេបិ ចន្ទិមសុរិយេ ឯវំមហិទ្ធិកេ ឯវំមហានុភាវេ បាណិនា បរិមសន្តិ បរិមជ្ជន្តិ យាវ ព្រហ្មលោកាបិ កាយេន វសំ វត្តេន្តិ។ តត្រ ច បន មេ សាវកា ពហូ អភិញ្ញាវោសានបារមិប្បត្តា វិហរន្តិ។

[១១១] បុន ចបរំ ឧទាយិ អក្ខាតា មយា សាវកានំ បដិបទា យថាបដិបន្នា មេ សាវកា ទិព្វាយ សោតធាតុយា វិសុទ្ធាយ អតិក្កន្តមានុសកាយ ឧភោ សទ្ទេ សុណន្តិ ទិព្វេ ច មានុសេ ច យេ ទូរេ សន្តិកេ ច។ សេយ្យថាបិ ឧទាយិ ពលវា សង្ខធមោ អប្បកសិរេនេ ច [ឱ.ម. អប្បកសិរេនេវ។] ចតុទ្ទិសា វិញ្ញាបេយ្យ ឯវមេវ ខោ ឧទាយិ អក្ខាតា មយា សាវកានំ បដិបទា យថាបដិបន្នា មេ សាវកា ទិព្វាយ សោតធាតុយា វិសុទ្ធាយ អតិក្កន្តមានុសកាយ ឧភោ សទ្ទេ សុណន្តិ ទិព្វេ ច មានុសេ ច យេ ទូរេ សន្តិកេ ច។ តត្រ ច បន មេ សាវកា ពហូ អភិញ្ញាវោសានបារមិប្បត្តា វិហរន្តិ។

[១១២] បុន ចបរំ ឧទាយិ អក្ខាតា មយា សាវកានំ បដិបទា យថាបដិបន្នា មេ សាវកា បរសត្តានំ បរបុគ្គលានំ ចេតសា ចេតោ បរិច្ច បជានន្តិ សរាគំ វា ចិត្តំ សរាគំ ចិត្តន្តិ បជានន្តិ វីតរាគំ វា ចិត្តំ វីតរាគំ ចិត្តន្តិ បជានន្តិ សទោសំ វា ចិត្តំ សទោសំ ចិត្តន្តិ បជានន្តិ វីតទោសំ វា ចិត្តំ វីតទោសំ ចិត្តន្តិ បជានន្តិ សមោហំ វា ចិត្តំ សមោហំ ចិត្តន្តិ បជានន្តិ វីតមោហំ វា ចិត្តំ វីតមោហំ ចិត្តន្តិ បជានន្តិ សង្ខិត្តំ វា ចិត្តំ សង្ខិត្តំ ចិត្តន្តិ បជានន្តិ វិក្ខិត្តំ វា ចិត្តំ វិក្ខិត្តំ ចិត្តន្តិ បជានន្តិ មហគ្គតំ វា ចិត្តំ មហគ្គតំ ចិត្តន្តិ បជានន្តិ អមហគ្គតំ វា ចិត្តំ អមហគ្គតំ ចិត្តន្តិ បជានន្តិ សឧត្តរំ វា ចិត្តំ សឧត្តរំ ចិត្តន្តិ បជានន្តិ អនុត្តរំ វា ចិត្តំ អនុត្តរំ ចិត្តន្តិ បជានន្តិ សមាហិតំ វា ចិត្តំ សមាហិតំ ចិត្តន្តិ បជានន្តិ អសមាហិតំ វា ចិត្តំ អសមាហិតំ ចិត្តន្តិ បជានន្តិ វិមុត្តំ វា ចិត្តំ វិមុត្តំ ចិត្តន្តិ បជានន្តិ អវិមុត្តំ វា ចិត្តំ អវិមុត្តំ ចិត្តន្តិ បជានន្តិ។ សេយ្យថាបិ ឧទាយិ ឥត្ថី វា បុរិសោ វា ទហរោ យុវា មណ្ឌនកជាតិកោ [ឱ. មណ្ឌនជាតិកោ។] អាទាសេ វា បរិសុទ្ធេ បរិយោទាតេ អច្ឆេ វា ឧទកបត្តេ សកំ មុខនិមិត្តំ បច្ចវេក្ខមានោ សកណិកំ វា សកណិកន្តិ បជានេយ្យ អកណិកំ វា អកណិកន្តិ បជានេយ្យ ឯវមេវ ឧទាយិ អក្ខាតា មយា សាវកានំ បដិបទា យថាបដិបន្នា មេ សាវកា បរសត្តានំ បរបុគ្គលានំ ចេតសា ចេតោ បរិច្ច បជានន្តិ សរាគំ វា ចិត្តំ សរាគំ ចិត្តន្តិ បជានន្តិ វីតរាគំ វា ចិត្តំ វីតរាគំ ចិត្តន្តិ បជានន្តិ សទោសំ វា ចិត្តំ សទោសំ ចិត្តន្តិ បជានន្តិ វីតទោសំ វា ចិត្តំ វីតទោសំ ចិត្តន្តិ បជានន្តិ សមោហំ វា ចិត្តំ… វីតមោហំ វា ចិត្តំ… សង្ខិត្តំ វា ចិត្តំ… វិក្ខិត្តំ វា ចិត្តំ… មហគ្គតំ វា ចិត្តំ… អមហគ្គតំ វា ចិត្តំ… សឧត្តរំ វា ចិត្តំ… អនុត្តរំ វា ចិត្តំ… សមាហិតំ វា ចិត្តំ… អសមាហិតំ វា ចិត្តំ… វិមុត្តំ វា ចិត្តំ… អវិមុត្តំ វា ចិត្តំ អវិមុត្តំ ចិត្តន្តិ បជានន្តិ។ តត្រ ច បន មេ សាវកា ពហូ អភិញ្ញាវោសានបារមិប្បត្តា វិហរន្តិ។

[១១៣] បុន ចបរំ ឧទាយិ អក្ខាតា មយា សាវកានំ បដិបទា យថាបដិបន្នា មេ សាវកា អនេកវិហិតំ បុព្វេនិវាសំ អនុស្សរន្តិ សេយ្យថីទំ ឯកម្បិ ជាតឹ ទ្វេបិ ជាតិយោ តិស្សោបិ ជាតិយោ ចតស្សោបិ ជាតិយោ បញ្ចបិ ជាតិយោ ទសបិ ជាតិយោ វីសម្បិ ជាតិយោ តឹសម្បិ ជាតិយោ ចត្តាឡីសម្បិ ជាតិយោ បញ្ញាសម្បិ ជាតិយោ ជាតិសតម្បិ ជាតិសហស្សម្បិ ជាតិសតសហស្សម្បិ អនេកេបិ សំវដ្ដកប្បេ អនេកេបិ វិវដ្ដកប្បេ អនេកេបិ សំវដ្ដវិវដ្ដកប្បេ អមុត្រាសឹ ឯវំនាមោ ឯវំគោត្តោ ឯវំវណ្ណោ ឯវមាហារោ ឯវំសុខទុក្ខប្បដិសំវេទី ឯវមាយុបរិយន្តោ សោ តតោ ចុតោ អមុត្រ ឧទបាទឹ តត្រាបាសឹ ឯវំនាមោ ឯវំគោត្តោ ឯវំវណ្ណោ ឯវមាហារោ ឯវំសុខទុក្ខប្បដិសំវេទី ឯវមាយុបរិយន្តោ សោ តតោ ចុតោ ឥធូបបន្នោតិ។ ឥតិ សាការំ សឧទ្ទេសំ អនេកវិហិតំ បុព្វេនិវាសំ អនុស្សរន្តិ។ សេយ្យថាបិ ឧទាយិ បុរិសោ សកម្ហា គាមា អញ្ញំ គាមំ គច្ឆេយ្យ តម្ហាបិ គាមា អញ្ញំ គាមំ គច្ឆេយ្យ សោ តម្ហា គាមា សកំយេវ គាមំ បច្ចាគច្ឆេយ្យ តស្ស ឯវមស្ស អហំ ខោ សកម្ហា គាមា អមុំ គាមំ អាគច្ឆឹ តត្រ ឯវំ អដ្ឋាសឹ ឯវំ និសីទឹ ឯវំ អភាសឹ ឯវំ តុណ្ហី អហោសឹ តម្ហាបិ គាមា អមុំ គាមំ អាគច្ឆឹ តត្រាបិ ឯវំ អដ្ឋាសឹ ឯវំ និសីទឹ ឯវំ អភាសឹ ឯវំ តុណ្ហី អហោសឹ សោម្ហិ តម្ហា គាមា សកំយេវ គាមំ បច្ចាគតោតិ ឯវមេវ ខោ ឧទាយិ អក្ខាតា មយា សាវកានំ បដិបទា យថាបដិបន្នា មេ សាវកា អនេកវិហិតំ បុព្វេនិវាសំ អនុស្សរន្តិ សេយ្យថីទំ ឯកម្បិ ជាតឹ ទ្វេបិ ជាតិយោ។បេ។ ឥតិ សាការំ សឧទ្ទេសំ អនេកវិហិតំ បុព្វេនិវាសំ អនុស្សរន្តិ។ តត្រ ច បន មេ សាវកា ពហូ អភិញ្ញាវោសានបារមិប្បត្តា វិហរន្តិ។

[១១៤] បុន ចបរំ ឧទាយិ អក្ខាតា មយា សាវកានំ បដិបទា យថាបដិបន្នា មេ សាវកា ទិព្វេន ចក្ខុនា វិសុទ្ធេន អតិក្កន្តមានុសកេន សត្តេ បស្សន្តិ ចវមានេ ឧបបជ្ជមានេ ហីនេ បណីតេ សុវណ្ណេ ទុព្វណ្ណេ សុគតេ ទុគ្គតេ យថាកម្មូបគេ សត្តេ បជានន្តិ ឥមេ វត ភោន្តោ សត្តា កាយទុច្ចរិតេន សមន្នាគតា វចីទុច្ចរិតេន សមន្នាគតា មនោទុច្ចរិតេន សមន្នាគតា អរិយានំ ឧបវាទកា មិច្ឆាទិដ្ឋិកម្មសមាទានា តេ កាយស្ស ភេទា បរម្មរណា អបាយំ ទុគ្គតឹ វិនិបាតំ និរយំ ឧបបន្នា ឥមេ វា បន ភោន្តោ សត្តា កាយសុចរិតេន សមន្នាគតា វចីសុចរិតេន សមន្នាគតា មនោសុចរិតេន សមន្នាគតា អរិយានំ អនុបវាទកា សម្មាទិដ្ឋិកា សម្មាទិដ្ឋិកម្មសមាទានា តេ កាយស្ស ភេទា បរម្មរណា សុគតឹ សគ្គំ លោកំ ឧបបន្នាតិ។ ឥតិ ទិព្វេន ចក្ខុនា វិសុទ្ធេន អតិក្កន្តមានុសកេន សត្តេ បស្សន្តិ ចវមានេ ឧបបជ្ជមានេ ហីនេ បណីតេ សុវណ្ណេ ទុព្វណ្ណេ សុគតេ ទុគ្គតេ យថាកម្មូបគេ សត្តេ បជានន្តិ។ សេយ្យថាបស្សុ [ម. សេយ្យថាបិ។] ឧទាយិ ទ្វេ អគារា សទ្វារា តត្រ [ឱ. តត្ថ។] ចក្ខុមា បុរិសោ មជ្ឈេ ឋិតោ បស្សេយ្យ មនុស្សេ គេហេ បវិសន្តេបិ និក្ខមន្តេបិ អនុសំចរន្តេបិ អនុវិចរន្តេបិ ឯវមេវ ខោ ឧទាយិ អក្ខាតា មយា សាវកានំ បដិបទា យថាបដិបន្នា មេ សាវកា ទិព្វេន ចក្ខុនា វិសុទ្ធេន អតិក្កន្តមានុសកេន សត្តេ បស្សន្តិ ចវមានេ ឧបបជ្ជមានេ ហីនេ បណីតេ សុវណ្ណេ ទុព្វណ្ណេ សុគតេ ទុគ្គតេ។បេ។ យថាកម្មូបគេ សត្តេ បជានន្តិ។ តត្រ ច បន មេ សាវកា ពហូ អភិញ្ញាវោសានបារមិប្បត្តា វិហរន្តិ។

[១១៥] បុន ចបរំ ឧទាយិ អក្ខាតា មយា សាវកានំ បដិបទា យថាបដិបន្នា មេ សាវកា អាសវានំ ខយា អនាសវំ ចេតោវិមុត្តឹ បញ្ញាវិមុត្តឹ ទិដ្ឋេវ ធម្មេ សយំ អភិញ្ញា សច្ឆិកត្វា ឧបសម្បជ្ជ វិហរន្តិ។ សេយ្យថាបិ ឧទាយិ បព្វតសង្ខេបេ ឧទករហទោ អច្ឆោ វិប្បសន្នោ អនាវិលោ តត្រ [ឱ.ម. តត្ថ។] ចក្ខុមា បុរិសោ តីរេ ឋិតោ បស្សេយ្យ សិប្បិកសម្ពុកម្បិ សក្ខរកឋលម្បិ មច្ឆគុម្ពម្បិ ចរន្តម្បិ តិដ្ឋន្តម្បិ តស្ស ឯវមស្ស អយំ ខោ ឧទករហទោ អច្ឆោ វិប្បសន្នោ អនាវិលោ តត្រិមេ [ម. តត្ថិមេ។] សិប្បិកសម្ពុកាបិ សក្ខរកឋលាបិ មច្ឆគុម្ពាបិ ចរន្តិបិ តិដ្ឋន្តិបីតិ ឯវមេវ ខោ ឧទាយិ អក្ខាតា មយា សាវកានំ បដិបទា យថាបដិបន្នា មេ សាវកា អាសវានំ ខយា អនាសវំ ចេតោវិមុត្តឹ បញ្ញាវិមុត្តឹ ទិដ្ឋេវ ធម្មេ សយំ អភិញ្ញា សច្ឆិកត្វា ឧបសម្បជ្ជ វិហរន្តិ។ តត្រ ច បន មេ សាវកា ពហូ អភិញ្ញាវោសានបារមិប្បត្តា វិហរន្តិ។

[១១៦] អយំ ខោ ឧទាយិ បញ្ចមោ ធម្មោ យេន មម សាវកា សក្ករោន្តិ គរុករោន្តិ មានេន្តិ បូជេន្តិ សក្កត្វា គរុកត្វា ឧបនិស្សាយ វិហរន្តិ។ ឥមេ ខោ ឧទាយិ បញ្ច ធម្មា យេហិ មម សាវកា សក្ករោន្តិ គរុករោន្តិ មានេន្តិ បូជេន្តិ សក្កត្វា គរុកត្វា ឧបនិស្សាយ វិហរន្តីតិ។ ឥទមវោច ភគវា អត្តមនោ សកុលុទាយិ បរិព្វាជកោ ភគវតោ ភាសិតំ អភិនន្ទីតិ។

មហាសកុលុទាយិសុត្តំ សត្តមំ និដ្ឋិតំ។

អដ្ឋមំ សមណមុណ្ឌិកសុត្តំ

[១១៧] ឯវម្មេ សុតំ។ ឯកំ សមយំ ភគវា សាវត្ថិយំ វិហរតិ ជេតវនេ អនាថបិណ្ឌិកស្ស អារាមេ។ តេន ខោ បន សមយេន ឧគ្គាហមានោ បរិព្វាជកោ សមណមុណ្ឌិកាបុត្តោ សមយប្បវាទកេ តិណ្ឌុកាចីរេ ឯកសាលកេ មល្លិកាយ អារាមេ បដិវសតិ មហតិយា បរិព្វាជកបរិសាយ សទ្ធឹ បញ្ចមត្តេហិ បរិព្វាជកសតេហិ។ អថខោ បញ្ចកង្គោ ថបតិ សាវត្ថិយា និក្ខមិ ទិវាទិវស្ស ភគវន្តំ ទស្សនាយ។ អថខោ បញ្ចកង្គស្ស ថបតិស្ស ឯតទហោសិ អកាលោ ខោ តាវ ភគវន្តំ ទស្សនាយ បដិសល្លិនោ ភគវា មនោភាវនិយានម្បិ ភិក្ខូនំ អសមយោ ទស្សនាយ បដិសល្លីនា មនោភាវនីយា ភិក្ខូ យន្នូនាហំ យេន សមយប្បវាទកោ តិណ្ឌុកាចីរោ ឯកសាលកោ មល្លិកាយ អារាមោ យេន ឧគ្គាហមានោ បរិព្វាជកោ សមណមុណ្ឌិកាបុត្តោ តេនុបសង្កមេយ្យន្តិ។ អថខោ បញ្ចកង្គោ ថបតិ យេន សមយប្បវាទកោ តិណ្ឌុកាចីរោ ឯកសាលកោ មល្លិកាយ អារាមោ តេនុបសង្កមិ។

[១១៨] តេន ខោ បន សមយេន ឧគ្គាហមានោ បរិព្វាជកោ សមណមុណ្ឌិកាបុត្តោ មហតិយា បរិព្វាជកបរិសាយ សទ្ធឹ និសិន្នោ ហោតិ ឧន្នាទិនិយា ឧច្ចាសទ្ទមហាសទ្ទាយ [ឱ. ឧច្ចាសទ្ទាយ មហាសទ្ទាយ។] អនេកវិហិតំ តិរច្ឆានកថំ កថេន្តិយា សេយ្យថីទំ រាជកថំ ចោរកថំ មហាមត្តកថំ សេនាកថំ ភយកថំ យុទ្ធកថំ អន្នកថំ បានកថំ វត្ថកថំ សយនកថំ មាលាកថំ គន្ធកថំ ញាតិកថំ យានកថំ គាមកថំ និគមកថំ នគរកថំ ជនបទកថំ ឥត្ថីកថំ សូរកថំ វិសិខាកថំ កុម្ភដ្ឋានកថំ កុម្ភទាសីកថំ [ឱ.ម. កុម្ភទាសីកថន្តិ ន ទិស្សតិ។] បុព្វបេតកថំ នានត្តកថំ លោកក្ខាយិកំ សមុទ្ទក្ខាយិកំ ឥតិភវាភវកថំ ឥតិ វា។ អទ្ទសា ខោ ឧគ្គាហមានោ បរិព្វាជកោ សមណមុណ្ឌិកាបុត្តោ បញ្ចកង្គំ ថបតឹ ទូរតោ អាគច្ឆន្តំ ទិស្វាន សកំ បរិសំ សណ្ឋបេសិ អប្បសទ្ទា ភោន្តោ ហោន្តុ មា ភោន្តោ សទ្ទមកត្ថ [ឱ.ម. ឯត្ថន្តរេ អយន្តិ ទិស្សតិ។] សមណស្ស គោតមស្ស សាវកោ អាគច្ឆតិ បញ្ចកង្គោ ថបតិ យាវតា ខោ បន សមណស្ស គោតមស្ស សាវកា គិហី ឱទាតវសនា សាវត្ថិយំ បដិវសន្តិ អយំ តេសំ អញ្ញតរោ បញ្ចកង្គោ ថបតិ អប្បសទ្ទកាមា ខោ បន តេ អាយស្មន្តោ អប្បសទ្ទវិនីតា អប្បសទ្ទស្ស វណ្ណវាទិនោ អប្បេវ នាម អប្បសទ្ទំ បរិសំ វិទិត្វា ឧបសង្កមិតព្វំ មញ្ញេយ្យាតិ [បស្សេយ្យាតីតិ កត្ថចិ បោត្ថកេ ទិស្សតិ។]។ អថខោ តេ បរិព្វាជកា តុណ្ហី អហេសុំ។ អថខោ បញ្ចកង្គោ ថបតិ យេន ឧគ្គាហមានោ បរិព្វាជកោ សមណមុណ្ឌិកាបុត្តោ តេនុបសង្កមិ ឧបសង្កមិត្វា ឧគ្គាហមានេន បរិព្វាជកេន សមណមុណ្ឌិកាបុត្តេន សទ្ធឹ សម្មោទិ សម្មោទនីយំ កថំ សារាណីយំ វីតិសារេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ។

[១១៩] ឯកមន្តំ និសិន្នំ ខោ បញ្ចកង្គំ ថបតឹ ឧគ្គាហមានោ បរិព្វាជកោ សមណមុណ្ឌិកាបុត្តោ ឯតទវោច ចតូហិ ខោ អហំ ថបតិ ធម្មេហិ សមន្នាគតំ បុរិសបុគ្គលំ បញ្ញាបេមិ សម្បន្នកុសលំ បរមកុសលំ ឧត្តមប្បត្តិបត្តំ សមណំ អយោជ្ឈំ កតមេហិ ចតូហិ ឥធ ថបតិ ន កាយេន បាបកំ កម្មំ ករោតិ ន បាបិកំ វាចំ ភាសតិ ន បាបកំ សង្កប្បំ សង្កប្បេតិ ន បាបកំ អាជីវំ អាជីវតិ ឥមេហិ ខោ អហំ ថបតិ ចតូហិ ធម្មេហិ សមន្នាគតំ បុរិសបុគ្គលំ បញ្ញាបេមិ សម្បន្នកុសលំ បរមកុសលំ ឧត្តមប្បត្តិបត្តំ សមណំ អយោជ្ឈន្តិ។ អថខោ បញ្ចកង្គោ ថបតិ ឧគ្គាហមានស្ស បរិព្វាជកស្ស សមណមុណ្ឌិកាបុត្តស្ស ភាសិតំ នេវ អភិនន្ទិ នប្បដិក្កោសិ អនភិនន្ទិត្វា អប្បដិក្កោសិត្វា ឧដ្ឋាយាសនា បក្កាមិ ភគវតោ សន្តិកេ ឯតស្ស ភាសិតស្ស អត្ថំ អាជានិស្សាមីតិ។ អថខោ បញ្ចកង្គោ ថបតិ យេន ភគវា តេនុបសង្កមិ ឧបសង្កមិត្វា ភគវន្តំ អភិវាទេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ។ ឯកមន្តំ និសិន្នោ ខោ បញ្ចកង្គោ ថបតិ យាវតកោ អហោសិ ឧគ្គាហមានេន បរិព្វាជកេន សមណមុណ្ឌិកាបុត្តេន សទ្ធឹ កថាសល្លាបោ តំ សព្វំ ភគវតោ អារោចេសិ។

[១២០] ឯវំ វុត្តេ ភគវា បញ្ចកង្គំ ថបតឹ ឯតទវោច ឯវំ សន្តេ ខោ ថបតិ ទហរោ កុមារោ មន្ទោ ឧត្តានសេយ្យកោ សម្បន្នកុសលោ ភវិស្សតិ បរមកុសលោ ឧត្តមប្បត្តិបត្តោ សមណោ អយោជ្ឈោ យថា ឧគ្គាហមានស្ស បរិព្វាជកស្ស សមណមុណ្ឌិកាបុត្តស្ស វចនំ។ ទហរស្ស ហិ ថបតិ កុមារស្ស មន្ទស្ស ឧត្តានសេយ្យកស្ស កាយោតិបិ ន ហោតិ កុតោ បន កាយេន បាបកំ កម្មំ ករិស្សតិ អញ្ញត្រ ផន្ទិតមត្តា។ ទហរស្ស ហិ ថបតិ កុមារស្ស មន្ទស្ស ឧត្តានសេយ្យកស្ស វាចាតិបិ ន ហោតិ កុតោ បន បាបិកំ វាចំ ភាសិស្សតិ អញ្ញត្រ រោទិតមត្តា។ ទហរស្ស ហិ ថបតិ កុមារស្ស មន្ទស្ស ឧត្តានសេយ្យកស្ស សង្កប្បោតិបិ ន ហោតិ កុតោ បន បាបកំ សង្កប្បំ សង្កប្បិស្សតិ អញ្ញត្រ វិកុជ្ជិតមត្តា។ ទហរស្ស ហិ ថបតិ កុមារស្ស មន្ទស្ស ឧត្តានសេយ្យកស្ស អាជីវោតិបិ ន ហោតិ កុតោ បន បាបកំ អាជីវំ អាជីវិស្សតិ អញ្ញត្រ មាតុ ថញ្ញា។ ឯវំ សន្តេ ខោ ថបតិ ទហរោ កុមារោ មន្ទោ ឧត្តានសេយ្យកោ សម្បន្នកុសលោ ភវិស្សតិ បរមកុសលោ ឧត្តមប្បត្តិបត្តោ សមណោ អយោជ្ឈោ យថា ឧគ្គាហមានស្ស បរិព្វាជកស្ស សមណមុណ្ឌិកាបុត្តស្ស វចនំ។

[១២១] ចតូហិ ខោ អហំ ថបតិ ធម្មេហិ សមន្នាគតំ បុរិសបុគ្គលំ បញ្ញាបេមិ ន ចេវ សម្បន្នកុសលំ ន បរមកុសលំ ន ឧត្តមប្បត្តិបត្តំ សមណំ អយោជ្ឈំ អបិចិមំ ទហរំ កុមារំ មន្ទំ ឧត្តានសេយ្យកំ សមធិគ្គយ្ហ តិដ្ឋតិ កតមេហិ ចតូហិ ឥធ ថបតិ ន កាយេន បាបកំ កម្មំ ករោតិ ន បាបិកំ វាចំ ភាសតិ ន បាបកំ សង្កប្បំ សង្កប្បេតិ ន បាបកំ អាជីវំ អាជីវតិ ឥមេហិ ខោ អហំ ថបតិ ចតូហិ ធម្មេហិ សមន្នាគតំ បុរិសបុគ្គលំ បញ្ញាបេមិ ន ចេវ សម្បន្នកុសលំ ន បរមកុសលំ ន ឧត្តមប្បត្តិបត្តំ សមណំ អយោជ្ឈំ អបិចិមំ ទហរំ កុមារំ មន្ទំ ឧត្តានសេយ្យកំ សមធិគ្គយ្ហ តិដ្ឋតិ។

[១២២] ទសហិ ខោ អហំ ថបតិ ធម្មេហិ សមន្នាគតំ បុរិសបុគ្គលំ បញ្ញាបេមិ សម្បន្នកុសលំ បរមកុសលំ ឧត្តមប្បត្តិបត្តំ សមណំ អយោជ្ឈំ។ ឥមេ អកុសលា សីលា តមហំ [ឱ. ឥមេ អកុសលសីលា តហន្តិ ទិស្សន្តិ។] ថបតិ វេទិតព្វន្តិ វទាមិ។ ឥតោ សមុដ្ឋានា អកុសលា សីលា តមហំ ថបតិ វេទិតព្វន្តិ វទាមិ។ ឥធ អកុសលា សីលា អបរិសេសា និរុជ្ឈន្តិ តមហំ ថបតិ វេទិតព្វន្តិ វទាមិ។ ឯវំ បដិបន្នោ អកុសលានំ សីលានំ និរោធាយ បដិបន្នោ ហោតិ តមហំ ថបតិ វេទិតព្វន្តិ វទាមិ។ ឥមេ កុសលា សីលា តមហំ ថបតិ វេទិតព្វន្តិ វទាមិ។ ឥតោ សមុដ្ឋានា កុសលា សីលា តមហំ ថបតិ វេទិតព្វន្តិ វទាមិ។ ឥធ កុសលា សីលា អបរិសេសា និរុជ្ឈន្តិ តមហំ ថបតិ វេទិតព្វន្តិ វទាមិ។ ឯវំ បដិបន្នោ កុសលានំ សីលានំ និរោធាយ បដិបន្នោ ហោតិ តមហំ ថបតិ វេទិតព្វន្តិ វទាមិ។ ឥមេ អកុសលា សង្កប្បា តមហំ ថបតិ វេទិតព្វន្តិ វទាមិ។ ឥតោ សមុដ្ឋានា អកុសលា សង្កប្បា តមហំ ថបតិ វេទិតព្វន្តិ វទាមិ។ ឥធ អកុសលា សង្កប្បា អបរិសេសា និរុជ្ឈន្តិ តមហំ ថបតិ វេទិតព្វន្តិ វទាមិ។ ឯវំ បដិបន្នោ អកុសលានំ សង្កប្បានំ និរោធាយ បដិបន្នោ ហោតិ តមហំ ថបតិ វេទិតព្វន្តិ វទាមិ។ ឥមេ កុសលា សង្កប្បា តមហំ ថបតិ វេទិតព្វន្តិ វទាមិ ឥតោ សមុដ្ឋានា កុសលា សង្កប្បា តមហំ ថបតិ វេទិតព្វន្តិ វទាមិ។ ឥធ កុសលា សង្កប្បា អបរិសេសា និរុជ្ឈន្តិ តមហំ ថបតិ វេទិតព្វន្តិ វទាមិ។ ឯវំ បដិបន្នោ កុសលានំ សង្កប្បានំ និរោធាយ បដិបន្នោ ហោតិ តមហំ ថបតិ វេទិតព្វន្តិ វទាមិ។

[១២៣] កតមេ ច ថបតិ អកុសលា សីលា។ អកុសលំ កាយកម្មំ អកុសលំ វចីកម្មំ បាបកោ អាជីវោ ឥមេ វុច្ចន្តិ ថបតិ អកុសលា សីលា។ ឥមេ ច ថបតិ អកុសលា សីលា កឹសមុដ្ឋានា។ សមុដ្ឋានម្បិ នេសំ វុត្តំ។ ចិត្តសមុដ្ឋានាតិស្ស វចនីយំ។ កតមំ ចិត្តំ។ ចិត្តម្បិ ហិ ពហុ អនេកវិធំ នានប្បការកំ យំ ចិត្តំ សរាគំ សទោសំ សមោហំ ឥតោ សមុដ្ឋានា អកុសលា សីលា។ ឥមេ ច ថបតិ អកុសលា សីលា កុហឹ អបរិសេសា និរុជ្ឈន្តិ។ និរោធោបិ នេសំ វុត្តោ។ ឥធ ថបតិ ភិក្ខុ កាយទុច្ចរិតំ បហាយ កាយសុចរិតំ ភាវេតិ វចីទុច្ចរិតំ បហាយ វចីសុចរិតំ ភាវេតិ មនោទុច្ចរិតំ បហាយ មនោសុចរិតំ ភាវេតិ មិច្ឆាជីវំ បហាយ សម្មាជីវេន ជីវិតំ កប្បេតិ ឯត្ថេតេ អកុសលា សីលា អបរិសេសា និរុជ្ឈន្តិ។ កថំ បដិបន្នោ ថបតិ អកុសលានំ សីលានំ និរោធាយ បដិបន្នោ ហោតិ។ ឥធ ថបតិ ភិក្ខុ អនុប្បន្នានំ បាបកានំ អកុសលានំ ធម្មានំ អនុប្បាទាយ ឆន្ទំ ជនេតិ វាយមតិ វីរិយំ អារភតិ ចិត្តំ បគ្គណ្ហាតិ បទហតិ ឧប្បន្នានំ បាបកានំ អកុសលានំ ធម្មានំ បហានាយ ឆន្ទំ ជនេតិ វាយមតិ វីរិយំ អារភតិ ចិត្តំ បគ្គណ្ហាតិ បទហតិ អនុប្បន្នានំ កុសលានំ ធម្មានំ ឧប្បាទាយ ឆន្ទំ ជនេតិ វាយមតិ វីរិយំ អារភតិ ចិត្តំ បគ្គណ្ហាតិ បទហតិ ឧប្បន្នានំ កុសលានំ ធម្មានំ ឋិតិយា អសម្មោសាយ ភិយ្យោភាវាយ វេបុល្លាយ ភាវនាយ បារិបូរិយា ឆន្ទំ ជនេតិ វាយមតិ វីរិយំ អារភតិ ចិត្តំ បគ្គណ្ហាតិ បទហតិ។ ឯវំ បដិបន្នោ ខោ ថបតិ អកុសលានំ សីលានំ និរោធាយ បដិបន្នោ ហោតិ។

[១២៤] កតមេ ច ថបតិ កុសលា សីលា។ កុសលំ កាយកម្មំ កុសលំ វចីកម្មំ អាជីវបារិសុទ្ធឹបិ ខោ អហំ ថបតិ សីលស្មឹ វទាមិ ឥមេ វុច្ចន្តិ ថបតិ កុសលា សីលា។ ឥមេ ច ថបតិ កុសលា សីលា កឹសមុដ្ឋានា។ សមុដ្ឋានម្បិ នេសំ វុត្តំ។ ចិត្តសមុដ្ឋានាតិស្ស វចនីយំ។ កតមំ ចិត្តំ។ ចិត្តម្បិ ហិ ពហុ អនេកវិធំ នានប្បការកំ យំ ចិត្តំ វីតរាគំ វីតទោសំ វីតមោហំ ឥតោ សមុដ្ឋានា កុសលា សីលា។ ឥមេ ច ថបតិ កុសលា សីលា កុហឹ អបរិសេសា និរុជ្ឈន្តិ។ និរោធោបិ នេសំ វុត្តោ។ ឥធ ថបតិ ភិក្ខុ សីលវា ហោតិ នោ ច សីលមយោ តញ្ច ចេតោវិមុត្តឹ បញ្ញាវិមុត្តឹ យថាភូតំ បជានាតិ យត្ថស្ស តេ កុសលា សីលា អបរិសេសា និរុជ្ឈន្តិ។ កថំ បដិបន្នោ ច ថបតិ កុសលានំ សីលានំ និរោធាយ បដិបន្នោ ហោតិ។ ឥធ ថបតិ ភិក្ខុ អនុប្បន្នានំ បាបកានំ អកុសលានំ ធម្មានំ អនុប្បាទាយ ឆន្ទំ ជនេតិ វាយមតិ វីរិយំ អារភតិ ចិត្តំ បគ្គណ្ហាតិ បទហតិ ឧប្បន្នានំ បាបកានំ អកុសលានំ ធម្មានំ បហានាយ។បេ។ អនុប្បន្នានំ កុសលានំ ធម្មានំ ឧប្បាទាយ។បេ។ ឧប្បន្នានំ កុសលានំ ធម្មានំ ឋិតិយា អសម្មោសាយ ភិយ្យោភាវាយ វេបុល្លាយ ភាវនាយ បារិបូរិយា ឆន្ទំ ជនេតិ វាយមតិ វីរិយំ អារភតិ ចិត្តំ បគ្គណ្ហាតិ បទហតិ។ ឯវំ បដិបន្នោ ខោ ថបតិ កុសលានំ សីលានំ និរោធាយ បដិបន្នោ ហោតិ។

[១២៥] កតមេ ច ថបតិ អកុសលា សង្កប្បា។ កាមសង្កប្បោ ព្យាបាទសង្កប្បោ វិហឹសាសង្កប្បោ ឥមេ វុច្ចន្តិ ថបតិ អកុសលា សង្កប្បា។ ឥមេ ច ថបតិ អកុសលា សង្កប្បា កឹសមុដ្ឋានា។ សមុដ្ឋានម្បិ នេសំ វុត្តំ។ សញ្ញាសមុដ្ឋានាតិស្ស វចនីយំ។ កតមា សញ្ញា។ សញ្ញាបិ ហិ ពហុ អនេកវិធា នានប្បការកា យា កាមសញ្ញា ព្យាបាទសញ្ញា វិហឹសាសញ្ញា ឥតោសមុដ្ឋានា អកុសលា សង្កប្បា។ ឥមេ ច ថបតិ អកុសលា សង្កប្បា កុហឹ អបរិសេសា និរុជ្ឈន្តិ។ និរោធោបិ នេសំ វុត្តោ។ ឥធ ថបតិ ភិក្ខុ វិវិច្ចេវ កាមេហិ វិវិច្ច អកុសលេហិ ធម្មេហិ សវិតក្កំ សវិចារំ វិវេកជំ បីតិសុខំ បឋមំ ឈានំ ឧបសម្បជ្ជ វិហរតិ ឯត្ថេតេ អកុសលា សង្កប្បា អបរិសេសា និរុជ្ឈន្តិ។ កថំ បដិបន្នោ ច ថបតិ អកុសលានំ សង្កប្បានំ និរោធាយ បដិបន្នោ ហោតិ។ ឥធ ថបតិ ភិក្ខុ អនុប្បន្នានំ បាបកានំ អកុសលានំ ធម្មានំ អនុប្បាទាយ ឆន្ទំ ជនេតិ វាយមតិ វីរិយំ អារភតិ ចិត្តំ បគ្គណ្ហាតិ បទហតិ ឧប្បន្នានំ បាបកានំ អកុសលានំ ធម្មានំ បហានាយ។បេ។ អនុប្បន្នានំ កុសលានំ ធម្មានំ ឧប្បាទាយ។បេ។ ឧប្បន្នានំ កុសលានំ ធម្មានំ ឋិតិយា អសម្មោសាយ ភិយ្យោភាវាយ វេបុល្លាយ ភាវនាយ បារិបូរិយា ឆន្ទំ ជនេតិ វាយមតិ វីរិយំ អារភតិ ចិត្តំ បគ្គណ្ហាតិ បទហតិ។ ឯវំ បដិបន្នោ ខោ ថបតិ អកុសលានំ សង្កប្បានំ និរោធាយ បដិបន្នោ ហោតិ។

[១២៦] កតមេ ច ថបតិ កុសលា សង្កប្បា។ នេក្ខម្មសង្កប្បោ អព្យាបាទសង្កប្បោ អវិហឹសាសង្កប្បោ ឥមេ វុច្ចន្តិ ថបតិ កុសលា សង្កប្បា។ ឥមេ ច ថបតិ កុសលា សង្កប្បា កឹសមុដ្ឋានា។ សមុដ្ឋានម្បិ នេសំ វុត្តំ។ សញ្ញាសមុដ្ឋានាតិស្ស វចនីយំ។ កតមា សញ្ញា។ សញ្ញាបិ ហិ ពហុ អនេកវិធា នានប្បការកា យា [ឱ.ម. យាតិ ន ទិស្សតិ។] នេក្ខម្មសញ្ញា អព្យាបាទសញ្ញា អវិហឹសាសញ្ញា ឥតោសមុដ្ឋានា កុសលា សង្កប្បា។ ឥមេ ច ថបតិ កុសលា សង្កប្បា កុហឹ អបរិសេសា និរុជ្ឈន្តិ។ និរោធោបិ នេសំ វុត្តោ។ ឥធ ថបតិ ភិក្ខុ វិតក្កវិចារានំ វូបសមា។បេ។ ទុតិយំ ឈានំ ឧបសម្បជ្ជ វិហរតិ ឯត្ថេតេ កុសលា សង្កប្បា អបរិសេសា និរុជ្ឈន្តិ។ កថំ បដិបន្នោ ច ថបតិ កុសលានំ សង្កប្បានំ និរោធាយ បដិបន្នោ ហោតិ។ ឥធ ថបតិ ភិក្ខុ អនុប្បន្នានំ បាបកានំ អកុសលានំ ធម្មានំ អនុប្បាទាយ ឆន្ទំ ជនេតិ វាយមតិ វីរិយំ អារភតិ ចិត្តំ បគ្គណ្ហាតិ បទហតិ ឧប្បន្នានំ បាបកានំ អកុសលានំ ធម្មានំ បហានាយ។បេ។ អនុប្បន្នានំ កុសលានំ ធម្មានំ ឧប្បាទាយ។បេ។ ឧប្បន្នានំ កុសលានំ ធម្មានំ ឋិតិយា អសម្មោសាយ ភិយ្យោភាវាយ វេបុល្លាយ ភាវនាយ បារិបូរិយា ឆន្ទំ ជនេតិ វាយមតិ វីរិយំ អារភតិ ចិត្តំ បគ្គណ្ហាតិ បទហតិ។ ឯវំ បដិបន្នោ ខោ ថបតិ កុសលានំ សង្កប្បានំ និរោធាយ បដិបន្នោ ហោតិ។

[១២៧] កតមេហិ ថបតិ ទសហិ ធម្មេហិ សមន្នាគតំ បុរិសបុគ្គលំ បញ្ញាបេមិ សម្បន្នកុសលំ បរមកុសលំ ឧត្តមប្បត្តិបត្តំ សមណំ អយោជ្ឈំ។ ឥធ ថបតិ ភិក្ខុ អសេក្ខាយ សម្មាទិដ្ឋិយា សមន្នាគតោ ហោតិ អសេក្ខេន សម្មាសង្កប្បេន សមន្នាគតោ ហោតិ អសេក្ខាយ សម្មាវាចាយ សមន្នាគតោ ហោតិ អសេក្ខេន សម្មាកម្មន្តេន សមន្នាគតោ ហោតិ អសេក្ខេន សម្មាអាជីវេន សមន្នាគតោ ហោតិ អសេក្ខេន សម្មាវាយាមេន សមន្នាគតោ ហោតិ អសេក្ខាយ សម្មាសតិយា សមន្នាគតោ ហោតិ អសេក្ខេន សម្មាសមាធិនា សមន្នាគតោ ហោតិ អសេក្ខេន សម្មាញាណេន សមន្នាគតោ ហោតិ អសេក្ខាយ សម្មាវិមុត្តិយា សមន្នាគតោ ហោតិ។ ឥមេហិ ខោ អហំ ថបតិ ទសហិ ធម្មេហិ សមន្នាគតំ បុរិសបុគ្គលំ បញ្ញាបេមិ សម្បន្នកុសលំ បរមកុសលំ ឧត្តមប្បត្តិបត្តំ សមណំ អយោជ្ឈន្តិ។ ឥទមវោច ភគវា អត្តមនោ បញ្ចកង្គោ ថបតិ ភគវតោ ភាសិតំ អភិនន្ទីតិ។

សមណមុណ្ឌិកសុត្តំ អដ្ឋមំ និដ្ឋិតំ។

នវមំ ចូឡសកុលុទាយិសុត្តំ

[១២៨] ឯវម្មេ សុតំ។ ឯកំ សមយំ ភគវា រាជគហេ វិហរតិ វេឡុវនេ កលន្ទកនិវាបេ។ តេន ខោ បន សមយេន សកុលុទាយិ បរិព្វាជកោ មោរនិវាបេ បរិព្វាជការាមេ បដិវសតិ មហតិយា បរិព្វាជកបរិសាយ សទ្ធឹ។ អថខោ ភគវា បុព្វណ្ហសមយំ និវាសេត្វា បត្តចីវរមាទាយ យេន រាជគហំ តេន បិណ្ឌាយ បាវិសិ [ឱ.ម. បត្តចីវរំ អាទាយ រាជគហំ បិណ្ឌាយ បាវិសីតិ ទិស្សតិ។]។ អថខោ ភគវតោ ឯតទហោសិ អតិប្បគោ ខោ តាវ រាជគហេ [ឱ. រាជគហំ។] បិណ្ឌាយ ចរិតុំ យន្នូនាហំ យេន មោរនិវាបោ បរិព្វាជការាមោ យេន សកុលុទាយិ បរិព្វាជកោ តេនុបសង្កមេយ្យន្តិ។ អថខោ ភគវា យេន មោរនិវាបោ បរិព្វាជការាមោ តេនុបសង្កមិ។

[១២៩] តេន ខោ បន សមយេន សកុលុទាយិ បរិព្វាជកោ មហតិយា បរិព្វាជកបរិសាយ សទ្ធឹ និសិន្នោ ហោតិ ឧន្នាទិនិយា ឧច្ចាសទ្ទមហាសទ្ទាយ អនេកវិហិតំ តិរច្ឆានកថំ កថេន្តិយា សេយ្យថីទំ រាជកថំ។បេ។ ឥតិភវាភវកថំ ឥតិ វា។ អទ្ទសា ខោ សកុលុទាយិ បរិព្វាជកោ ភគវន្តំ ទូរតោ វ អាគច្ឆន្តំ ទិស្វាន សកំ បរិសំ សណ្ឋបេសិ អប្បសទ្ទា ភោន្តោ ហោន្តុ មា ភោន្តោ សទ្ទមកត្ថ អយំ សមណោ គោតមោ អាគច្ឆតិ អប្បសទ្ទកាមោ ខោ បន សោ អាយស្មា អប្បសទ្ទស្ស វណ្ណវាទី អប្បេវ នាម អប្បសទ្ទំ បរិសំ វិទិត្វា ឧបសង្កមិតព្វំ មញ្ញេយ្យាតិ។ អថខោ តេ បរិព្វាជកា តុណ្ហី អហេសុំ។ អថខោ ភគវា យេន សកុលុទាយិ បរិព្វាជកោ តេនុបសង្កមិ។ អថខោ សកុលុទាយិ បរិព្វាជកោ ភគវន្តំ ឯតទវោច ឯតុ ខោ ភន្តេ ភគវា ស្វាគតំ [ឱ. សាគតំ។] ភន្តេ ភគវតោ ចិរស្សំ ខោ ភន្តេ ភគវា ឥមំ បរិយាយមកាសិ យទិទំ ឥធាគមនាយ និសីទតុ ភន្តេ ភគវា ឥទមាសនំ បញ្ញត្តន្តិ។ និសីទិ ភគវា បញ្ញត្តេ អាសនេ។ សកុលុទាយិបិ ខោ បរិព្វាជកោ អញ្ញតរំ នីចំ អាសនំ គហេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ។ ឯកមន្តំ និសិន្នំ ខោ សកុលុទាយឹ បរិព្វាជកំ ភគវា ឯតទវោច កាយ នុត្ថឧទាយិ ឯតរហិ កថាយ សន្និសិន្នា កា ច បន វោ អន្តរាកថា វិប្បកតាតិ។

[១៣០] តិដ្ឋតេសា ភន្តេ កថា យាយ មយំ ឯតរហិ កថាយ សន្និសិន្នា នេសា ភន្តេ កថា ភគវតោ ទុល្លភា ភវិស្សតិ បច្ឆាបិ សវនាយ យទាហំ ភន្តេ ឥមំ បរិសំ អនុបសង្កន្តោ ហោមិ អថាយំ បរិសា អនេកវិហិតំ តិរច្ឆានកថំ កថេន្តី និសិន្នា ហោតិ យទា ច ខោ អហំ ភន្តេ ឥមំ បរិសំ ឧបសង្កន្តោ ហោមិ អថាយំ បរិសា មមំយេវ មុខំ ឱលោកេន្តី និសិន្នា ហោតិ យន្នោ សមណោ គោតមោ ឧទាយិ ធម្មំ ភាសិស្សតិ តន្នោ [ម. តំ។] សោស្សាមាតិ។ យទា បន ភន្តេ ភគវា ឥមំ បរិសំ ឧបសង្កន្តោ ហោតិ អថ ច អហញ្ចេវ [ឱ. អថ អហញ្ចេវ។ ម. អថាហញ្ចេវ។] អយញ្ច បរិសា ភគវតោ មុខំ ឱលោកេន្តី និសិន្នា ហោតិ [ឱ.ម. ហោម។] យន្នោ ភគវា ធម្មំ ភាសិស្សតិ តន្នោ សោស្សាមាតិ។ តេនហិ ឧទាយិ តញ្ញេវេត្ថ [ឱ.ម. តេនហុទាយិ តំយេវេត្ថ។] បដិភាតុ យថា មំ បដិភាសេយ្យាតិ។

[១៣១] បុរិមានិ ភន្តេ ទិវសានិ បុរិមតរានិ សព្វញ្ញូ សព្វទស្សាវី អបរិសេសំ ញាណទស្សនំ បដិជានមានោ ចរតោ ច មេ តិដ្ឋតោ ច សុត្តស្ស ច ជាគរស្ស ច សតតំ សមិតំ ញាណទស្សនំ បច្ចុបដ្ឋិតន្តិ សោ មយា បុព្វន្តំ អារព្ភ បញ្ហំ បុដ្ឋោ សមានោ អញ្ញេនញ្ញំ បដិចរិ ពហិទ្ធាកថំ អបនាមេសិ កោបញ្ច ទោសញ្ច អប្បច្ចយញ្ច បាត្វាកាសិ តស្ស មយ្ហំ ភន្តេ ភគវន្តំយេវ អារព្ភ សតិ ឧទបាទិ អហោ នូន ភគវា អហោ នូន សុគតោ យោ ឥមេសំ ធម្មានំ កុសលោតិ។ កោ បនេសោ ឧទាយិ សព្វញ្ញូ សព្វទស្សាវី អបរិសេសំ ញាណទស្សនំ បដិជានមានោ ចរតោ ច មេ តិដ្ឋតោ ច សុត្តស្ស ច ជាគរស្ស ច សតតំ បុព្វន្តំ សមិតំ ញាណទស្សនំ បច្ចុបដ្ឋិតន្តិ សោ តយា បុព្វន្តំ អារព្ភ បញ្ហំ បុដ្ឋោ សមានោ អញ្ញេនញ្ញំ បដិចរិ ពហិទ្ធាកថំ អបនាមេសិ កោបញ្ច ទោសញ្ច អប្បច្ចយញ្ច បាត្វាកាសីតិ។ និគន្ថោ ភន្តេ នាដបុត្តោតិ។

[១៣២] យោ ខោ ឧទាយិ អនេកវិហិតំ បុព្វេនិវាសំ អនុស្សរេយ្យ សេយ្យថីទំ ឯកម្បិ ជាតឹ ទ្វេបិ ជាតិយោ។បេ។ ឥតិ សាការំ សឧទ្ទេសំ អនេកវិហិតំ បុព្វេនិវាសំ អនុស្សរេយ្យ សោ វា មំ បុព្វន្តំ អារព្ភ បញ្ហំ បុច្ឆេយ្យ តំ វាហំ បុព្វន្តំ អារព្ភ បញ្ហំ បុច្ឆេយ្យំ សោ វា មេ បុព្វន្តំ អារព្ភ បញ្ហស្ស វេយ្យាករណេន ចិត្តំ អារាធេយ្យ តស្ស វាហំ បុព្វន្តំ អារព្ភ បញ្ហស្ស វេយ្យាករណេន ចិត្តំ អារាធេយ្យំ យោ [ឱ. សោ។] ខោ ឧទាយិ ទិព្វេន ចក្ខុនា វិសុទ្ធេន អតិក្កន្តមានុសកេន សត្តេ បស្សេយ្យ ចវមានេ ឧបបជ្ជមានេ ហីនេ បណីតេ សុវណ្ណេ ទុព្វណ្ណេ សុគតេ ទុគ្គតេ។បេ។ យថាកម្មូបគេ សត្តេ បជានេយ្យ សោ វា មំ អបរន្តំ អារព្ភ បញ្ហំ បុច្ឆេយ្យ តំ វាហំ អបរន្តំ អារព្ភ បញ្ហំ បុច្ឆេយ្យំ សោ វា មេ [ម. មំ។] អបរន្តំ អារព្ភ បញ្ហស្ស វេយ្យាករណេន ចិត្តំ អារាធេយ្យ តស្ស វាហំ អបរន្តំ អារព្ភ បញ្ហស្ស វេយ្យាករណេន ចិត្តំ អារាធេយ្យំ អបិចុទាយិ តិដ្ឋតុ បុព្វន្តោ តិដ្ឋតុ អបរន្តោ ធម្មន្តេ ទេសេស្សាមិ ឥមស្មឹ សតិ ឥទំ ហោតិ ឥមស្សុប្បាទា ឥទំ ឧប្បជ្ជតិ ឥមស្មឹ អសតិ ឥទំ ន ហោតិ ឥមស្ស និរោធា ឥទំ និរុជ្ឈតីតិ។ អហញ្ហិ [ឱ. អហំ។] ភន្តេ យាវតកម្បិ មេ ឥមិនា អត្តភាវេន បច្ចនុភូតំ តម្បិ ន បហោមិ ឥតិ សាការំ សឧទ្ទេសំ អនុស្សរិតុំ កុតោ បនាហំ អនេកវិហិតំ បុព្វេនិវាសំ អនុស្សរិស្សាមិ សេយ្យថីទំ ឯកម្បិ ជាតឹ ទ្វេបិ ជាតិយោ តិស្សោបិ ជាតិយោ។បេ។ ឥតិ សាការំ សឧទ្ទេសំ អនេកវិហិតំ បុព្វេនិវាសំ អនុស្សរិស្សាមិ សេយ្យថាបិ ភគវា អហញ្ហិ ភន្តេ ឯតរហិ បំសុបិសាចកម្បិ ន បស្សាមិ កុតោ បនាហំ ទិព្វេន ចក្ខុនា វិសុទ្ធេន អតិក្កន្តមានុសកេន សត្តេ បស្សិស្សាមិ ចវមានេ ឧបបជ្ជមានេ ហីនេ បណីតេ សុវណ្ណេ ទុព្វណ្ណេ សុគតេ ទុគ្គតេ។បេ។ យថាកម្មូបគេ សត្តេ បជានិស្សាមិ សេយ្យថាបិ ភគវា យម្បន មំ ភន្តេ ភគវា ឯវមាហ អបិចុទាយិ តិដ្ឋតុ បុព្វន្តោ តិដ្ឋតុ អបរន្តោ ធម្មន្តេ ទេសេស្សាមិ ឥមស្មឹ សតិ ឥទំ ហោតិ ឥមស្សុប្បាទា ឥទំ ឧប្បជ្ជតិ ឥមស្មឹ អសតិ ឥទំ ន ហោតិ ឥមស្ស និរោធា ឥទំ និរុជ្ឈតីតិ តញ្ច បន មេ ភិយ្យោសោ មត្តាយ ន បក្ខាយតិ អប្បេវ នាម [ឱ.ម. អប្បេវ នាមាហំ។] ភន្តេ សកេ អាចរិយកេ ភគវតោ ចិត្តំ អារាធេយ្យំ បញ្ហស្ស វេយ្យាករណេនាតិ។

[១៣៣] កិន្តិ បន តេ ឧទាយិ សកេ អាចរិយកេ ហោតីតិ។ អម្ហាកំ ភន្តេ សកេ អាចរិយកេ ឯវំ ហោតិ អយំ បរមោ វណ្ណោ អយំ បរមោ វណ្ណោតិ។ យម្បន តេ តំ [ឱ. ឯតំ។] ឧទាយិ សកេ អាចរិយកេ ឯវំ ហោតិ អយំ បរមោ វណ្ណោ អយំ បរមោ វណ្ណោតិ កតមោ បន [បនសទ្ទោ ន ទិស្សតិ។] សោ បរមោ វណ្ណោតិ។ យស្មា ភន្តេ វណ្ណា អញ្ញោ វណ្ណោ ឧត្តរិតរោ វា បណីតតរោ វា នត្ថិ សោ បរមោ វណ្ណោតិ។ កតមោ បន សោ ឧទាយិ វណ្ណោ យស្មា វណ្ណា អញ្ញោ វណ្ណោ ឧត្តរិតរោ វា បណីតតរោ វា នត្ថីតិ។ យស្មា ភន្តេ វណ្ណា អញ្ញោ វណ្ណោ ឧត្តរិតរោ វា បណីតតរោ វា នត្ថិ សោ បរមោ វណ្ណោតិ។

[១៣៤] ទីឃាបិ ខោ តេ ឯសា ឧទាយិ ផរេយ្យ យស្មា ភន្តេ វណ្ណា អញ្ញោ វណ្ណោ ឧត្តរិតរោ វា បណីតតរោ វា នត្ថិ សោ បរមោ វណ្ណោតិ វទេសិ តញ្ច វណ្ណំ ន បញ្ញាបេសិ។ សេយ្យថាបិ ឧទាយិ បុរិសោ ឯវំ វទេយ្យ អហំ យា ឥមស្មឹ ជនបទេ ជនបទកល្យាណី តំ ឥច្ឆាមិ តំ កាមេមីតិ។ តមេនំ ឯវំ វទេយ្យុំ អម្ភោ បុរិស យំ ត្វំ ជនបទកល្យាណឹ ឥច្ឆសិ កាមេសិ ជានាសិ តំ ជនបទកល្យាណឹ ខត្តិយឹ វា ព្រាហ្មណឹ វា វេស្សឹ វា សុទ្ទឹ វាតិ [ឱ.ម. ខត្តិយី វា ព្រាហ្មណី វា វេស្សី វា សុទ្ទី វាតិ។]។ ឥតិ បុដ្ឋោ នោតិ វទេយ្យ។ តមេនំ ឯវំ វទេយ្យុំ អម្ភោ បុរិស យំ ត្វំ ជនបទកល្យាណឹ ឥច្ឆសិ កាមេសិ ជានាសិ តំ ជនបទកល្យាណឹ ឯវំវណ្ណា [ឱ. ឯវំនាមា។] ឯវំគោត្តាតិ ឥតិ វាតិ។បេ។ ទីឃា វា រស្សា វា មជ្ឈិមា វា កាឡី វា សាមា វា មង្គុរច្ឆវី វាតិ អមុកស្មឹ នាម [ឱ.ម. នាមាតិ ន ទិស្សតិ។] គាមេ វា និគមេ វា នគរេ វាតិ។ ឥតិ បុដ្ឋោ នោតិ វទេយ្យ។ តមេនំ ឯវំ វទេយ្យុំ អម្ភោ បុរិស យំ ត្វំ ន ជានាសិ ន បស្សសិ តំ ត្វំ ឥច្ឆសិ កាមេសីតិ។ ឥតិ បុដ្ឋោ អាមាតិ វទេយ្យ។ តំ កឹ មញ្ញសិ ឧទាយិ ននុ ឯវំ សន្តេ តស្ស បុរិសស្ស អប្បាដិហិរិកតំ ភាសិតំ សម្បជ្ជតីតិ។ អទ្ធា ខោ ភន្តេ ឯវំ សន្តេ តស្ស បុរិសស្ស អប្បាដិហិរិកតំ ភាសិតំ សម្បជ្ជតីតិ។ ឯវមេវ ខោ ត្វំ ឧទាយិ យស្មា ភន្តេ វណ្ណា អញ្ញោ វណ្ណោ ឧត្តរិតរោ វា បណីតតរោ វា នត្ថិ សោ បរមោ វណ្ណោតិ វទេសិ តញ្ច វណ្ណំ ន បញ្ញាបេសីតិ។ សេយ្យថាបិ ភន្តេ មណិ វេឡុរិយោ សុភោ ជោតិមា អដ្ឋំសោ សុបរិកម្មកតោ បណ្ឌុកម្ពលេ និក្ខិត្តោ ភាសតេវ តបតេវ វិរោចតេវ [ឱ. ភាសតិ ច តបតិ ច វិរោចតិ ច។] ឯវំវណ្ណោ អត្តា ហោតិ អរោគោ បរម្មរណាតិ។

[១៣៥] តំ កឹ មញ្ញសិ ឧទាយិ យោ វា មណិ វេឡុរិយោ សុភោ ជោតិមា អដ្ឋំសោ សុបរិកម្មកតោ បណ្ឌុកម្ពលេ និក្ខិត្តោ ភាសតេវ តបតេវ វិរោចតេវ យោ វា រត្តន្ធការតិមិសាយ កិមិខជ្ជោបនកោ ឥមេសំ ឧភិន្នំ វណ្ណានំ កតមោ វណ្ណោ អភិក្កន្តតរោ ច បណីតតរោ ចាតិ។ យ្វាយំ ភន្តេ រត្តន្ធការតិមិសាយ កិមិខជ្ជោបនកោ អយំ ឥមេសំ ឧភិន្នំ វណ្ណានំ អភិក្កន្តតរោ ច បណីតតរោ ចាតិ។

[១៣៦] តំ កឹ មញ្ញសិ ឧទាយិ យោ វា រត្តន្ធការតិមិសាយ កិមិខជ្ជោបនកោ យោ វា រត្តន្ធការតិមិសាយ តេលប្បទីបោ ឥមេសំ ឧភិន្នំ វណ្ណានំ កតមោ វណ្ណោ អភិក្កន្តតរោ ច បណីតតរោ ចាតិ។ យ្វាយំ ភន្តេ រត្តន្ធការតិមិសាយ តេលប្បទីបោ អយំ ឥមេសំ ឧភិន្នំ វណ្ណានំ អភិក្កន្តតរោ ច បណីតតរោ ចាតិ។

[១៣៧] តំ កឹ មញ្ញសិ ឧទាយិ យោ វា រត្តន្ធការតិមិសាយ តេលប្បទីបោ យោ វា រត្តន្ធការតិមិសាយ មហាអគ្គិក្ខន្ធោ ឥមេសំ ឧភិន្នំ វណ្ណានំ កតមោ វណ្ណោ អភិក្កន្តតរោ ច បណីតតរោ ចាតិ។ យ្វាយំ ភន្តេ រត្តន្ធការតិមិសាយ មហាអគ្គិក្ខន្ធោ អយំ ឥមេសំ ឧភិន្នំ វណ្ណានំ អភិក្កន្តតរោ ច បណីតតរោ ចាតិ។

[១៣៨] តំ កឹ មញ្ញសិ ឧទាយិ យោ វា រត្តន្ធការតិមិសាយ អគ្គិក្ខន្ធោ យា វា រត្តិយា បច្ចូសសមយំ វិទ្ធេ វិគតវលាហកេ ទេវេ ឱសធិតារកា ឥមេសំ ឧភិន្នំ វណ្ណានំ កតមោ វណ្ណោ អភិក្កន្តតរោ ច បណីតតរោ ចាតិ។ យាយំ ភន្តេ រត្តិយា បច្ចូសសមយំ វិទ្ធេ វិគតវលាហកេ ទេវេ ឱសធិតារកា អយំ ឥមេសំ ឧភិន្នំ វណ្ណានំ អភិក្កន្តតរោ ច បណីតតរោ ចាតិ។

[១៣៩] តំ កឹ មញ្ញសិ ឧទាយិ យា វា រត្តិយា បច្ចូសសមយំ វិទ្ធេ វិគតវលាហកេ ទេវេ ឱសធិតារកា យោ វា តទហុបោសថេ បណ្ណរសេ វិទ្ធេ វិគតវលាហកេ ទេវេ អភិទោ [ម. ចតុបទេសុ អភិទោសន្តិ ទិស្សតិ។] អឌ្ឍរត្តសមយំ ចន្ទោ ឥមេសំ ឧភិន្នំ វណ្ណានំ កតមោ វណ្ណោ អភិក្កន្តតរោ ច បណីតតរោ ចាតិ។ យ្វាយំ ភន្តេ តទហុបោសថេ បណ្ណរសេ វិទ្ធេ វិគតវលាហកេ ទេវេ អភិទោ អឌ្ឍរត្តសមយំ ចន្ទោ អយំ ឥមេសំ ឧភិន្នំ វណ្ណានំ អភិក្កន្តតរោ ច បណីតតរោ ចាតិ។

[១៤០] តំ កឹ មញ្ញសិ ឧទាយិ យោ វា តទហុបោសថេ បណ្ណរសេ វិទ្ធេ វិគតវលាហកេ ទេវេ អភិទោ អឌ្ឍរត្តសមយំ ចន្ទោ យោ វា វស្សានំ បច្ឆិមេ មាសេ សរទសមយេ វិទ្ធេ វិគតវលាហកេ ទេវេ អភិទោ មជ្ឈន្តិកសមយំ សុរិយោ ឥមេសំ ឧភិន្នំ វណ្ណានំ កតមោ វណ្ណោ អភិក្កន្តតរោ ច បណីតតរោ ចាតិ។ យ្វាយំ ភន្តេ វស្សានំ បច្ឆិមេ មាសេ សរទសមយេ វិទ្ធេ វិគតវលាហកេ ទេវេ អភិទោ មជ្ឈន្តិកសមយំ សុរិយោ អយំ ឥមេសំ ឧភិន្នំ វណ្ណានំ អភិក្កន្តតរោ ច បណីតតរោ ចាតិ។ តតោ ខោ [ឱ.ម. អតោ ខោតិ ទិស្សតិ។] តេ ឧទាយិ ពហូ ហិ ពហុតរា ទេវា យេ ឥមេសំ ចន្ទិមសុរិយានំ អាភា នានុភោន្តិ ត្យាហំ បជានាមិ អថ ច បនាហំ ន វទាមិ យស្មា វណ្ណា អញ្ញោ វណ្ណោ ឧត្តរិតរោ វា បណីតតរោ វា នត្ថីតិ អថ ច បន ត្វំ ឧទាយិ យ្វាយំ វណ្ណោ កិមិនា ខជ្ជោបនកេន និហីនតរោ ច កិលិដ្ឋតរោ [ឱ. ហីនតរោ ច បតីកិដ្ឋតរោ ច។] សោ បរមោ វណ្ណោតិ វទេសិ តញ្ច វណ្ណំ ន បញ្ញាបេសីតិ។ អច្ឆិទំ [អច្ឆិរតិបិ អច្ឆិរន្តិបិ បាឋោ ទិស្សតិ។] ភគវា កថំ អច្ឆិទំ សុគត [ឱ.ម. សុគតោ។] កថន្តិ។ កឹ បន ត្វំ ឧទាយិ ឯវំ វទេសិ អច្ឆិទំ ភគវា កថំ អច្ឆិទំ សុគត កថន្តិ។ អម្ហាកំ ភន្តេ សកេ អាចរិយកេ ឯវំ ហោតិ អយំ បរមោ វណ្ណោ អយំ បរមោ វណ្ណោតិ។ តេ មយំ ភន្តេ ភគវតា សកេ អាចរិយកេ សមនុយុញ្ជិយមានា សមនុគ្គាហិយមានា សមនុភាសិយមានា រិត្តា តុច្ឆា អបរទ្ធាតិ។

[១៤១] កឹ បនុទាយិ អត្ថិ ឯកន្តសុខោ លោកោ អត្ថិ អាការវតី បដិបទា ឯកន្តសុខស្ស លោកស្ស សច្ឆិកិរិយាយាតិ។ អម្ហាកំ ភន្តេ សកេ អាចរិយកេ ឯវំ ហោតិ អត្ថិ ឯកន្តសុខោ លោកោ អត្ថិ អាការវតី បដិបទា ឯកន្តសុខស្ស លោកស្ស សច្ឆិកិរិយាយាតិ។ កតមា បន សា ឧទាយិ អាការវតី បដិបទា ឯកន្តសុខស្ស លោកស្ស សច្ឆិកិរិយាយាតិ។ ឥធ ភន្តេ ឯកច្ចោ បាណាតិបាតំ បហាយ បាណាតិបាតា បដិវិរតោ ហោតិ អទិន្នាទានំ បហាយ អទិន្នាទានា បដិវិរតោ ហោតិ កាមេសុមិច្ឆាចារំ បហាយ កាមេសុមិច្ឆាចារា បដិវិរតោ ហោតិ មុសាវាទំ បហាយ មុសាវាទា បដិវិរតោ ហោតិ អញ្ញតរំ វា បន តបោគុណំ សមាទាយ វត្តតិ អយំ ខោ សា ភន្តេ អាការវតី បដិបទា ឯកន្តសុខស្ស លោកស្ស សច្ឆិកិរិយាយាតិ។

[១៤២] តំ កឹ មញ្ញសិ ឧទាយិ យស្មឹ សមយេ បាណាតិបាតំ បហាយ បាណាតិបាតា បដិវិរតោ ហោតិ ឯកន្តសុខី វា តស្មឹ សមយេ អត្តា ហោតិ សុខទុក្ខី វាតិ។ សុខទុក្ខី ភន្តេតិ [ឱ.ម. ឥតិសទ្ទោ នត្ថិ។]។ តំ កឹ មញ្ញសិ ឧទាយិ យស្មឹ សមយេ អទិន្នាទានំ បហាយ អទិន្នាទានា បដិវិរតោ ហោតិ ឯកន្តសុខី វា តស្មឹ សមយេ អត្តា ហោតិ សុខទុក្ខី វាតិ។ សុខទុក្ខី ភន្តេតិ។ តំ កឹ មញ្ញសិ ឧទាយិ យស្មឹ សមយេ កាមេសុមិច្ឆាចារំ បហាយ កាមេសុមិច្ឆាចារា បដិវិរតោ ហោតិ ឯកន្តសុខី វា តស្មឹ សមយេ អត្តា ហោតិ សុខទុក្ខី វាតិ។ សុខទុក្ខី ភន្តេតិ។ តំ កឹ មញ្ញសិ ឧទាយិ យស្មឹ សមយេ មុសាវាទំ បហាយ មុសាវាទា បដិវិរតោ ហោតិ ឯកន្តសុខី វា តស្មឹ សមយេ អត្តា ហោតិ សុខទុក្ខី វាតិ។ សុខទុក្ខី ភន្តេតិ។ តំ កឹ មញ្ញសិ ឧទាយិ យស្មឹ សមយេ អញ្ញតរំ តបោគុណំ សមាទាយ វត្តតិ ឯកន្តសុខី វា តស្មឹ សមយេ អត្តា ហោតិ សុខទុក្ខី វាតិ។ សុខទុក្ខី ភន្តេតិ។ តំ កឹ មញ្ញសិ ឧទាយិ អបិ នុ ខោ វោកិណ្ណសុខទុក្ខំ បដិបទំ អាគម្ម ឯកន្តសុខស្ស លោកស្ស សច្ឆិកិរិយា ហោតីតិ [ម. សច្ឆិកិរិយាយាតិ។]។ អច្ឆិទំ ភគវា កថំ អច្ឆិទំ សុគត កថន្តិ។ កឹ បន ត្វំ ឧទាយិ ឯវំ វទេសិ អច្ឆិទំ ភគវា កថំ អច្ឆិទំ សុគត កថន្តិ។ អម្ហាកំ ភន្តេ សកេ អាចរិយកេ ឯវំ ហោតិ អត្ថិ ឯកន្តសុខោ លោកោ អត្ថិ អាការវតី បដិបទា ឯកន្តសុខស្ស លោកស្ស សច្ឆិកិរិយាយាតិ។ តេ មយំ ភន្តេ ភគវតា សកេ អាចរិយកេ សមនុយុញ្ជិយមានា សមនុគ្គាហិយមានា សមនុភាសិយមានា រិត្តា តុច្ឆា អបរទ្ធាបិ កឹ បន ភន្តេ អត្ថិ ឯកន្តសុខោ លោកោ អត្ថិ អាការវតី បដិបទា ឯកន្តសុខស្ស លោកស្ស សច្ឆិកិរិយាយាតិ។ អត្ថិ ខោ ឧទាយិ ឯកន្តសុខោ លោកោ អត្ថិ អាការវតី បដិបទា ឯកន្តសុខស្ស លោកស្ស សច្ឆិកិរិយាយាតិ។ កតមា បន សា ភន្តេ អាការវតី បដិបទា ឯកន្តសុខស្ស លោកស្ស សច្ឆិកិរិយាយាតិ។

[១៤៣] ឥធុទាយិ ភិក្ខុ វិវិច្ចេវ កាមេហិ។បេ។ បឋមំ ឈានំ ឧបសម្បជ្ជ វិហរតិ វិតក្កវិចារានំ វូបសមា។បេ។ ទុតិយំ ឈានំ ឧបសម្បជ្ជ វិហរតិ បីតិយា ច វិរាគា។បេ។ តតិយំ ឈានំ ឧបសម្បជ្ជ វិហរតិ អយំ ខោ សា ឧទាយិ អាការវតី បដិបទា ឯកន្តសុខស្ស លោកស្ស សច្ឆិកិរិយាយាតិ។ កិន្នុ ខោ [ឱ. ន ខោ។] សា ភន្តេ អាការវតី បដិបទា ឯកន្តសុខស្ស លោកស្ស សច្ឆិកិរិយាយ សច្ឆិកតោ ហិស្ស ភន្តេ ឯត្តាវតា ឯកន្តសុខោ លោកោ ហោតីតិ។ ន ខ្វស្ស ឧទាយិ ឯត្តាវតា ឯកន្តសុខោ លោកោ សច្ឆិកតោ ហោតិ អាការវតី ត្វេវ សា បដិបទា ឯកន្តសុខស្ស លោកស្ស សច្ឆិកិរិយាយាតិ។

[១៤៤] ឯវំ វុត្តេ សកុលុទាយិស្ស បរិព្វាជកស្ស បរិសា ឧន្នាទីនិ ឧច្ចាសទ្ទមហាសទ្ទា [ឱ. ឧច្ចាសទ្ទា មហាសទ្ទា។] អហោសិ [ម. អហេសុំ។] ឯត្ថ មយំ អនស្សាម សាចរិយកា ឯត្ថ មយំ អនស្សាម សាចរិយកា ន មយំ ឥតោ ភិយ្យោ ឧត្តរិតរំ បជានាមាតិ។ អថខោ សកុលុទាយិ បរិព្វាជកោ តេ បរិព្វាជកេ អប្បសទ្ទេ កត្វា ភគវន្តំ ឯតទវោច កិត្តាវតា បនស្ស ភន្តេ ឯកន្តសុខោ លោកោ សច្ឆិកតោ ហោតីតិ។

[១៤៥] ឥធុទាយិ ភិក្ខុ សុខស្ស ច បហានា។បេ។ ចតុត្ថំ ឈានំ ឧបសម្បជ្ជ វិហរតិ យាវតា ទេវតា ឯកន្តសុខំ លោកំ ឧបបន្នា តាហិ ទេវតាហិ សទ្ធឹ សន្តិដ្ឋតិ សល្លបតិ សាកច្ឆំ សមាបជ្ជតិ ឯត្តាវតា ខ្វស្ស ឧទាយិ ឯកន្តសុខោ លោកោ សច្ឆិកតោ ហោតីតិ។ ឯតស្ស នូន ភន្តេ ឯកន្តសុខស្ស លោកស្ស សច្ឆិកិរិយាហេតុ ភិក្ខូ ភគវតិ ព្រហ្មចរិយំ ចរន្តីតិ។ ន ខោ ឧទាយិ ឯតស្ស ឯកន្តសុខស្ស លោកស្ស សច្ឆិកិរិយាហេតុ ភិក្ខូ មយិ ព្រហ្មចរិយំ ចរន្តិ អត្ថិ ខោ ឧទាយិ អញ្ញេវ ធម្មា ឧត្តរិតរា ច បណីតតរា ច យេសំ សច្ឆិកិរិយាហេតុ ភិក្ខូ មយិ ព្រហ្មចរិយំ ចរន្តីតិ។ កតមេ បន តេ ភន្តេ ធម្មា ឧត្តរិតរា ច បណីតតរា ច យេសំ សច្ឆិកិរិយាហេតុ ភិក្ខូ ភគវតិ ព្រហ្មចរិយំ ចរន្តីតិ។

[១៤៦] ឥធុទាយិ តថាគតោ លោកេ ឧប្បជ្ជតិ អរហំ សម្មាសម្ពុទ្ធោ វិជ្ជាចរណសម្បន្នោ សុគតោ លោកវិទូ អនុត្តរោ បុរិសទម្មសារថិ សត្ថា ទេវមនុស្សានំ ពុទ្ធោ ភគវា។បេ។ សោ ឥមេ បញ្ច នីវរណេ បហាយ ចេតសោ ឧបក្កិលេសេ បញ្ញាយ ទុព្វលីករណេ វិវិច្ចេវ កាមេហិ។បេ។ បឋមំ ឈានំ ឧបសម្បជ្ជ វិហរតិ អយម្បិ ខោ ឧទាយិ ធម្មោ ឧត្តរិតរោ ច បណីតតរោ ច យស្ស សច្ឆិកិរិយាហេតុ ភិក្ខូ មយិ ព្រហ្មចរិយំ ចរន្តិ។ បុន ចបរំ ឧទាយិ ភិក្ខុ វិតក្កវិចារានំ វូបសមា។បេ។ ទុតិយំ ឈានំ… តតិយំ ឈានំ… ចតុត្ថំ ឈានំ ឧបសម្បជ្ជ វិហរតិ អយម្បិ ខោ ឧទាយិ ធម្មោ ឧត្តរិតរោ ច បណីតតរោ ច យស្ស សច្ឆិកិរិយាហេតុ ភិក្ខូ មយិ ព្រហ្មចរិយំ ចរន្តិ។

[១៤៧] សោ ឯវំ សមាហិតេ ចិត្តេ បរិសុទ្ធេ បរិយោទាតេ អនង្គណេ វិគតូបក្កិលេសេ មុទុភូតេ កម្មនីយេ ឋិតេ អានេញ្ជប្បត្តេ បុព្វេនិវាសានុស្សតិញ្ញាណាយ ចិត្តំ អភិនិន្នាមេតិ សោ អនេកវិហិតំ បុព្វេនិវាសំ អនុស្សរតិ សេយ្យថីទំ ឯកម្បិ ជាតឹ ទ្វេបិ ជាតិយោ។បេ។ ឥតិ សាការំ សឧទ្ទេសំ អនេកវិហិតំ បុព្វេនិវាសំ អនុស្សរតិ អយម្បិ ខោ ឧទាយិ ធម្មោ ឧត្តរិតរោ ច បណីតតរោ ច យស្ស សច្ឆិកិរិយាហេតុ ភិក្ខូ មយិ ព្រហ្មចរិយំ ចរន្តិ។ សោ ឯវំ សមាហិតេ ចិត្តេ បរិសុទ្ធេ បរិយោទាតេ អនង្គណេ វិគតូបក្កិលេសេ មុទុភូតេ កម្មនីយេ ឋិតេ អានេញ្ជប្បត្តេ សត្តានំ ចុតូបបាតញ្ញាណាយ ចិត្តំ អភិនិន្នាមេតិ សោ ទិព្វេន ចក្ខុនា វិសុទ្ធេន អតិក្កន្តមានុសកេន សត្តេ បស្សតិ ចវមានេ ឧបបជ្ជមានេ ហីនេ បណីតេ សុវណ្ណេ ទុព្វណ្ណេ សុគតេ ទុគ្គតេ។បេ។ យថាកម្មូបគេ សត្តេ បជានាតិ អយម្បិ ខោ ឧទាយិ ធម្មោ ឧត្តរិតរោ ច បណីតតរោ ច យស្ស សច្ឆិកិរិយាហេតុ ភិក្ខូ មយិ ព្រហ្មចរិយំ ចរន្តិ។ សោ ឯវំ សមាហិតេ ចិត្តេ បរិសុទ្ធេ បរិយោទាតេ អនង្គណេ វិគតូបក្កិលេសេ មុទុភូតេ កម្មនីយេ ឋិតេ អានេញ្ជប្បត្តេ អាសវានំ ខយញ្ញាណាយ ចិត្តំ អភិនិន្នាមេតិ សោ ឥទំ ទុក្ខន្តិ យថាភូតំ បជានាតិ អយំ ទុក្ខសមុទយោតិ។បេ។ អយំ ទុក្ខនិរោធោតិ។បេ។ អយំ ទុក្ខនិរោធគាមិនី បដិបទាតិ យថាភូតំ បជានាតិ ឥមេ អាសវាតិ យថាភូតំ បជានាតិ អយំ អាសវសមុទយោតិ។បេ។ អយំ អាសវនិរោធោតិ។បេ។ អយំ អាសវនិរោធគាមិនី បដិបទាតិ យថាភូតំ បជានាតិ។ តស្ស ឯវំ ជានតោ ឯវំ បស្សតោ កាមាសវាបិ ចិត្តំ វិមុច្ចតិ ភវាសវាបិ ចិត្តំ វិមុច្ចតិ អវិជ្ជាសវាបិ ចិត្តំ វិមុច្ចតិ វិមុត្តស្មឹ វិមុត្តមិតិ [ម. វិមុត្តម្ហីតិ។] ញាណំ ហោតិ ខីណា ជាតិ វុសិតំ ព្រហ្មចរិយំ កតំ ករណីយំ នាបរំ ឥត្ថត្តាយាតិ បជានាតិ អយំ ខោ ឧទាយិ ធម្មោ ឧត្តរិតរោ ច បណីតតរោ ច យស្ស សច្ឆិកិរិយាហេតុ ភិក្ខូ មយិ ព្រហ្មចរិយំ ចរន្តិ។ ឥមេ ខោ ឧទាយិ ធម្មា ឧត្តរិតរា ច បណីតតរា ច យេសំ សច្ឆិកិរិយាហេតុ ភិក្ខូ មយិ ព្រហ្មចរិយំ ចរន្តីតិ។

[១៤៨] ឯវំ វុត្តេ សកុលុទាយិ បរិព្វាជកោ ភគវន្តំ ឯតទវោច អភិក្កន្តំ ភន្តេ អភិក្កន្តំ ភន្តេ សេយ្យថាបិ ភន្តេ និក្កុជ្ជិតំ វា ឧក្កុជ្ជេយ្យ បដិច្ឆន្នំ វា វិវរេយ្យ មូឡ្ហស្ស វា មគ្គំ អាចិក្ខេយ្យ អន្ធការេ វា តេលប្បជ្ជោតំ ធារេយ្យ ចក្ខុមន្តោ រូបានិ ទក្ខន្តីតិ ឯវមេវ [ឱ. ឯវមេវំ។] ភគវតា អនេកបរិយាយេន ធម្មោ បកាសិតោ ឯសាហំ ភន្តេ ភគវន្តំ សរណំ គច្ឆាមិ ធម្មញ្ច ភិក្ខុសង្ឃញ្ច លភេយ្យាហំ ភន្តេ ភគវតោ សន្តិកេ បព្វជ្ជំ លភេយ្យំ ឧបសម្បទន្តិ។

[១៤៩] ឯវំ វុត្តេ សកុលុទាយិស្ស បរិព្វាជកស្ស បរិសា សកុលុទាយឹ បរិព្វាជកំ ឯតទវោច [ម. ឯតទវោច។] មា ភវំ ឧទាយិ សមណេ គោតមេ ព្រហ្មចរិយំ ចរិ មា ភវំ ឧទាយិ អាចរិយោ ហុត្វា អន្តេវាសីវាសំ វសិ សេយ្យថាបិ នាម ឧទកមណិកោ [ឱ.ម. មណិកោ។] ហុត្វា ឧទ្ទេកនិកោ អស្ស ឯវំ សម្បទមិទំ [ឱ. សម្បទមេតំ។] ភោតោ ឧទាយិស្ស ភវិស្សតិ មា ភវំ ឧទាយិ សមណេ គោតមេ ព្រហ្មចរិយំ ចរិ មា ភវំ ឧទាយិ អាចរិយោ ហុត្វា អន្តេវាសីវាសំ វសីតិ។ ឥតិ ហិទំ សកុលុទាយិស្ស បរិព្វាជកស្ស បរិសា សកុលុទាយឹ បរិព្វាជកំ អន្តរាយមកាសិ ភគវតិ ព្រហ្មចរិយេតិ។

ចូឡសកុលុទាយិសុត្តំ នវមំ និដ្ឋិតំ។

ទសមំ វេខណសសុត្តំ [ឱ. វេខនស្សសុត្តំ។ ម. វេខនសសុត្តំ។]

[១៥០] ឯវម្មេ សុតំ។ ឯកំ សមយំ ភគវា សាវត្ថិយំ វិហរតិ ជេតវនេ អនាថបិណ្ឌិកស្ស អារាមេ។ អថខោ វេខណសោ បរិព្វាជកោ យេន ភគវា តេនុបសង្កមិ ឧបសង្កមិត្វា ភគវតា សទ្ធឹ សម្មោទិ សម្មោទនីយំ កថំ សារាណីយំ វីតិសារេត្វា ឯកមន្តំ អដ្ឋាសិ។

[១៥១] ឯកមន្តំ ឋិតោ ខោ វេខណសោ បរិព្វាជកោ ភគវតោ សន្តិកេ ឧទានំ ឧទានេសិ អយំ បរមោ វណ្ណោ អយំ បរមោ វណ្ណោតិ។ កឹ បន ត្វំ កច្ចាន ឯវំ វទេសិ អយំ បរមោ វណ្ណោ អយំ បរមោ វណ្ណោតិ កតមោ បរមោ វណ្ណោតិ។ យស្មា ភោ គោតម វណ្ណា អញ្ញោ វណ្ណោ ឧត្តរិតរោ វា បណីតតរោ វា នត្ថិ សោ បរមោ វណ្ណោតិ។ កតមោ សោ [ឱ.ម. កតមោ បន សោ។] កច្ចាន វណ្ណោ យស្មា វណ្ណា អញ្ញោ វណ្ណោ ឧត្តរិតរោ វា បណីតតរោ វា នត្ថីតិ។ យស្មា ភោ គោតម វណ្ណា អញ្ញោ វណ្ណោ ឧត្តរិតរោ វា បណីតតរោ វា នត្ថិ សោ បរមោ វណ្ណោតិ។

[១៥២] ទីឃាបិ ខោ តេ ឯសា កច្ចាន ផរេយ្យ យស្មា ភោ គោតម វណ្ណា អញ្ញោ វណ្ណោ ឧត្តរិតរោ វា បណីតតរោ វា នត្ថិ សោ បរមោ វណ្ណោតិ វទេសិ តញ្ច វណ្ណំ ន បញ្ញាបេសិ។ សេយ្យថាបិ កច្ចាន បុរិសោ ឯវំ វទេយ្យ អហំ យា ឥមស្មឹ ជនបទេ ជនបទកល្យាណី តំ ឥច្ឆាមិ តំ កាមេមីតិ។ តមេនំ ឯវំ វទេយ្យុំ អម្ភោ បុរិស យំ ត្វំ ជនបទកល្យាណឹ ឥច្ឆសិ កាមេសិ ជានាសិ តំ ជនបទកល្យាណឹ ខត្តិយឹ វា ព្រាហ្មណឹ វា វេស្សឹ វា សុទ្ទឹ វាតិ [ឱ.ម. ខត្តិយី វា ព្រាហ្មណី វា វេស្សី វា សុទ្ទី វាតីតិ ទិស្សន្តិ។]។ ឥតិ បុដ្ឋោ នោតិ វទេយ្យ។ តមេនំ ឯវំ វទេយ្យុំ អម្ភោ បុរិស យំ ត្វំ ជនបទកល្យាណឹ ឥច្ឆសិ កាមេសិ ជានាសិ តំ ជនបទកល្យាណឹ ឯវំវណ្ណា ឯវំគោត្តា ឥតិ វាតិ។បេ។ ទីឃា វា រស្សា វា មជ្ឈិមា វា កាឡី វា សាមា វា មង្គុរច្ឆវី វាតិ អមុកស្មឹ នាម [ឱ.ម. នាមសទ្ទោ ន ទិស្សតិ។] គាមេ វា និគមេ វា នគរេ វាតិ។ ឥតិ បុដ្ឋោ នោតិ វទេយ្យ។ តមេនំ ឯវំ វទេយ្យុំ អម្ភោ បុរិស យំ ត្វំ ន ជានាសិ ន បស្សសិ តំ ត្វំ ឥច្ឆសិ កាមេសីតិ។ ឥតិ បុដ្ឋោ អាមាតិ វទេយ្យ។ តំ កឹ មញ្ញសិ កច្ចាន ននុ ឯវំ សន្តេ តស្ស បុរិសស្ស អប្បាដិហិរិកតំ [ឱ.ម. អប្បាដិហិរកតំ។] ភាសិតំ សម្បជ្ជតីតិ។ អទ្ធា ខោ ភោ គោតម ឯវំ សន្តេ តស្ស បុរិសស្ស អប្បាដិហិរិកតំ ភាសិតំ សម្បជ្ជតីតិ។ ឯវមេវ ខោ ត្វំ កច្ចាន យស្មា ភោ គោតម វណ្ណា អញ្ញោ វណ្ណោ ឧត្តរិតរោ វា បណីតតរោ វា នត្ថិ សោ បរមោ វណ្ណោតិ វទេសិ តញ្ច វណ្ណំ ន បញ្ញាបេសីតិ។ សេយ្យថាបិ ភោ គោតម មណិ វេឡុរិយោ សុភោ ជោតិមា អដ្ឋំសោ សុបរិកម្មកតោ បណ្ឌុកម្ពលេ និក្ខិត្តោ ភាសតេវ តបតេវ វិរោចតេវ [ឱ. ភាសតិ ច វិរោចតិ ចាតិ ទិស្សន្តិ។] ឯវំ វណ្ណោ អត្តា ហោតិ អរោគោ បរម្មរណាតិ។

[១៥៣] តំ កឹ មញ្ញសិ កច្ចាន យោ វា មណិ វេឡុរិយោ សុភោ ជោតិមា អដ្ឋំសោ សុបរិកម្មកតោ បណ្ឌុកម្ពលេ និក្ខិត្តោ ភាសតេវ តបតេវ វិរោចតេវ យោ វា រត្តន្ធការតិមិសាយ កិមិ ខជ្ជោបនកោ ឥមេសំ ឧភិន្នំ វណ្ណានំ កតមោ វណ្ណោ អភិក្កន្តតរោ ច បណីតតរោ ចាតិ។ យ្វាយំ ភោ គោតម រត្តន្ធការតិមិសាយ កិមិ ខជ្ជោបនកោ អយំ ឥមេសំ ឧភិន្នំ វណ្ណានំ អភិក្កន្តតរោ ច បណីតតរោ ចាតិ។

[១៥៤] តំ កឹ មញ្ញសិ កច្ចាន យោ វា រត្តន្ធការតិមិសាយ កិមិ ខជ្ជោបនកោ យោ វា រត្តន្ធការតិមិសាយ តេលប្បទីបោ ឥមេសំ ឧភិន្នំ វណ្ណានំ កតមោ វណ្ណោ អភិក្កន្តតរោ ច បណីតតរោ ចាតិ។ យ្វាយំ ភោ គោតម រត្តន្ធការតិមិសាយ តេលប្បទីបោ អយំ ឥមេសំ ឧភិន្នំ វណ្ណានំ អភិក្កន្តតរោ ច បណីតតរោ ចាតិ។

[១៥៥] តំ កឹ មញ្ញសិ កច្ចាន យោ វា រត្តន្ធការតិមិសាយ តេលប្បទីបោ យោ វា រត្តន្ធការតិមិសាយ មហាអគ្គិក្ខន្ធោ ឥមេសំ ឧភិន្នំ វណ្ណានំ កតមោ វណ្ណោ អភិក្កន្តតរោ ច បណីតតរោ ចាតិ។ យ្វាយំ ភោ គោតម រត្តន្ធការតិមិសាយ មហាអគ្គិក្ខន្ធោ អយំ ឥមេសំ ឧភិន្នំ វណ្ណានំ អភិក្កន្តតរោ ច បណីតតរោ ចាតិ។

[១៥៦] តំ កឹ មញ្ញសិ កច្ចាន យោ វា រត្តន្ធការតិមិសាយ មហាអគ្គិក្ខន្ធោ យា វា រត្តិយា បច្ចូសសមយំ វិទ្ធេ វិគតវលាហកេ ទេវេ ឱសធិតារកា ឥមេសំ ឧភិន្នំ វណ្ណានំ កតមោ វណ្ណោ អភិក្កន្តតរោ ច បណីតតរោ ចាតិ។ យ្វាយំ ភោ គោតម រត្តិយា បច្ចូសសមយំ វិទ្ធេ វិគតវលាហកេ ទេវេ ឱសធិតារកា អយំ ឥមេសំ ឧភិន្នំ វណ្ណានំ អភិក្កន្តតរោ ច បណីតតរោ ចាតិ។

[១៥៧] តំ កឹ មញ្ញសិ កច្ចាន យា វា រត្តិយា បច្ចូសសមយំ វិទ្ធេ វិគតវលាហកេ ទេវេ ឱសធិតារកា យោ វា តទហុបោសថេ បណ្ណរសេ វិទ្ធេ វិគតវលាហកេ ទេវេ អភិទោ [កត្ថចិ បោត្ថកេ អភិទោសន្តិ ទិស្សតិ។] អឌ្ឍរត្តសមយំ ចន្ទោ ឥមេសំ ឧភិន្នំ វណ្ណានំ កតមោ វណ្ណោ អភិក្កន្តតរោ ច បណីតតរោ ចាតិ។ យ្វាយំ ភោ គោតម តទហុបោសថេ បណ្ណរសេ វិទ្ធេ វិគតវលាហកេ ទេវេ អភិទោ អឌ្ឍរត្តសមយំ ចន្ទោ អយំ ឥមេសំ ឧភិន្នំ វណ្ណានំ អភិក្កន្តតរោ ច បណីតតរោ ចាតិ។

[១៥៨] តំ កឹ មញ្ញសិ កច្ចាន យោ វា តទហុបោសថេ បណ្ណរសេ វិទ្ធេ វិគតវលាហកេ ទេវេ អភិទោ អឌ្ឍរត្តសមយំ ចន្ទោ យោ វា វស្សានំ បច្ឆិមេ មាសេ សរទសមយេ វិទ្ធេ វិគតវលាហកេ ទេវេ អភិទោ មជ្ឈន្តិកសមយំ សុរិយោ ឥមេសំ ឧភិន្នំ វណ្ណានំ កតមោ វណ្ណោ អភិក្កន្តតរោ ច បណីតតរោ ចាតិ។ យ្វាយំ ភោ គោតម វស្សានំ បច្ឆិមេ មាសេ សរទសមយេ វិទ្ធេ វិគតវលាហកេ ទេវេ អភិទោ មជ្ឈន្តិកសមយំ សុរិយោ អយំ ឥមេសំ ឧភិន្នំ វណ្ណានំ អភិក្កន្តតរោ ច បណីតតរោ ចាតិ។

[១៥៩] តតោ ខោ [ឱ.ម. អតោ ខោ។] តេ កច្ចាន ពហូ ហិ ពហុតរា ទេវា យេ ឥមេសំ ចន្ទិមសុរិយានំ អាភា នានុភោន្តិ ត្យាហំ បជានាមិ អថ ច បនាហំ ន វទាមិ យស្មា វណ្ណា អញ្ញោ វណ្ណោ ឧត្តរិតរោ វា [ឱ.ម. ច។] បណីតតរោ វា [ឱ.ម. ច។] នត្ថីតិ អថ ច បន ត្វំ កច្ចាន យ្វាយំ វណ្ណោ កិមិនា ខជ្ជោបនកេន និហីនតរោ ច កិលិដ្ឋតរោ ច សោ បរមោ វណ្ណោតិ វទេសិ តញ្ច វណ្ណំ ន បញ្ញាបេសិ [ឱ. ន បញ្ញាបេសីតិ។]។ បញ្ច ខោ ឥមេ កច្ចាន កាមគុណា កតមេ បញ្ច ចក្ខុវិញ្ញេយ្យា រូបា ឥដ្ឋា កន្តា មនាបា បិយរូបា កាមូបសញ្ហិតា រជនីយា សោតវិញ្ញេយ្យា សទ្ទា… ឃានវិញ្ញេយ្យា គន្ធា… ជិវ្ហាវិញ្ញេយ្យា រសា… កាយវិញ្ញេយ្យា ផោដ្ឋព្វា ឥដ្ឋា កន្តា មនាបា បិយរូបា កាមូបសញ្ហិតា រជនីយា ឥមេ ខោ កច្ចាន បញ្ច កាមគុណា។ យំ ខោ កច្ចាន ឥមេ បញ្ច កាមគុណា បដិច្ច ឧប្បជ្ជតិ សុខំ សោមនស្សំ ឥទំ វុច្ចតិ កាមសុខំ។ ឥតិ កាមេហិ កាមសុខំ កាមសុខា កាមគ្គសុខំ តត្ថ អគ្គមក្ខាយតីតិ។

[១៦០] ឯវំ វុត្តេ វេខណសោ បរិព្វាជកោ ភគវន្តំ ឯតទវោច អច្ឆរិយំ ភោ គោតម អព្ភូតំ ភោ គោតម យាវ សុភាសិតញ្ចិទំ ភោតា គោតមេន កាមេហិ កាមសុខំ កាមសុខា កាមគ្គសុខំ តត្ថ អគ្គមក្ខាយតីតិ។ ទុជ្ជានំ ខោ ឯតំ កច្ចាន តយា អញ្ញទិដ្ឋិកេន អញ្ញក្ខន្តិកេន អញ្ញរុចិកេន អញ្ញត្ថយោគេន [ឱ.ម. អញ្ញត្រ យោគេន។] អញ្ញថាចរិយកេន កាមំ [ម. កាមា វា។] វា កាមសុខំ វា កាមគ្គសុខំ វាតិ [ឱ.ម. វា។]។ យេ ខោ តេ កច្ចាន ភិក្ខូ អរហន្តោ ខីណាសវា វុសិតវន្តោ កតករណីយា ឱហិតភារា អនុប្បត្តសទត្ថា បរិក្ខីណភវសញ្ញោជនា សម្មទញ្ញា វិមុត្តា តេ ខោ ឯតំ ជានេយ្យុំ កាមំ វា កាមសុខំ កាមគ្គសុខំ វាតិ។

[១៦១] ឯវំ វុត្តេ វេខណសោ បរិព្វាជកោ កុបិតោ អនត្តមនោ ភគវន្តំយេវ ខុំសេន្តោ ភគវន្តំយេវ វម្ភេន្តោ ភគវន្តំយេវ វទមានោ សមណោ គោតមោ [ឱ. សមណោ ច គោតមោ។] បាបិតោ ភវិស្សតីតិ ភគវន្តំ ឯតទវោច ឯវមេវ បនិធេកច្ចេ [ឱ. បនិធេកេ។] សមណព្រាហ្មណា អជានន្តា បុព្វន្តំ អជានន្តា អបរន្តំ អថ ច បន ខីណា ជាតិ វុសិតំ ព្រហ្មចរិយំ កតំ ករណីយំ នាបរំ ឥត្ថត្តាយាតិ បជានាមាតិ បដិជានន្តិ តេសមិទំ ភាសិតំ ហស្សកំយេវ សម្បជ្ជតិ លាមកំយេវ [ឱ.ម. នាមកំយេវ។] សម្បជ្ជតិ រិត្តកំយេវ សម្បជ្ជតិ តុច្ឆកំយេវ សម្បជ្ជតីតិ។

[១៦២] យេ ខោ តេ កច្ចាន សមណព្រាហ្មណា អជានន្តា បុព្វន្តំ អជានន្តា អបរន្តំ ខីណា ជាតិ វុសិតំ ព្រហ្មចរិយំ កតំ ករណីយំ នាបរំ ឥត្ថត្តាយាតិ បជានាមាតិ បដិជានន្តិ តេសំ សោយេវ សហធម្មិកោ និគ្គហោ ហោតិ អបិច កច្ចាន តិដ្ឋតុ បុព្វន្តោ តិដ្ឋតុ អបរន្តោ ឯតុ វិញ្ញូ បុរិសោ អសឋោ អមាយាវី ឧជុជាតិកោ អហមនុសាសាមិ អហំ ធម្មំ ទេសេមិ យថានុសិដ្ឋំ តថា បដិបជ្ជមានោ នចិរស្សេវ សាមញ្ញេវ ញស្សតិ សាមំ ទក្ខីតិ ឯវំ កិរ សម្មា ពន្ធនា វិប្បមោក្ខោ ហោតិ យទិទំ អវិជ្ជាពន្ធនា។ សេយ្យថាបិ កច្ចាន ទហរោ កុមារោ មន្ទោ ឧត្តានសេយ្យកោ កណ្ឋបញ្ចមេហិ ពន្ធនេហិ ពន្ធោ [ឱ. ពទ្ធោ។] អស្ស សុត្តពន្ធនេហិ តស្ស វុឌ្ឍិមន្វាយ បរិបាកមន្វាយ ឥន្ទ្រិយានំ តានិ ពន្ធនានិ មុញ្ចេយ្យុំ សោ មោក្ខោម្ហីតិ ខោ ជានេយ្យ នោ ច ពន្ធនំ ឯវមេវ ខោ កច្ចាន ឯតុ វិញ្ញូ បុរិសោ អសឋោ អមាយាវី ឧជុជាតិកោ អហមនុសាសាមិ អហំ ធម្មំ ទេសេមិ យថានុសិដ្ឋំ តថា បដិបជ្ជមានោ នចិរស្សេវ សាមញ្ញេវ ញស្សតិ សាមំ ទក្ខីតិ ឯវំ កិរ សម្មា ពន្ធនា វិប្បមោក្ខោ ហោតិ យទិទំ អវិជ្ជាពន្ធនាតិ។

[១៦៣] ឯវំ វុត្តេ វេខណសោ បរិព្វាជកោ ភគវន្តំ ឯតទវោច អភិក្កន្តំ ភោ គោតម អភិក្កន្តំ ភោ គោតម។បេ។ ឧបាសកំ មំ ភវំ គោតមោ ធារេតុ អជ្ជតគ្គេ បាណុបេតំ សរណង្គតន្តិ។

វេខណសសុត្តំ ទសមំ និដ្ឋិតំ។

បរិព្វាជកវគ្គោ តតិយោ។

តស្ស វគ្គស្ស ឧទ្ទានំ

បុណ្ឌរី អគ្គិ សហកថិនាមោ

ទីឃនខោ បុន ភណ្ឌគោត្តោ

សន្ទកុទាយិ មុណ្ឌិកបុត្តោ

មណិកោ តថា កច្ចានោ វរវគ្គោ [ឥទំ ឧទ្ទានំ ឱ. បោត្ថកេ ន ទិស្សតិ។]។

រាជវគ្គោ

បឋមំ ឃដិការសុត្តំ

[១៦៤] ឯវម្មេ សុតំ។ ឯកំ សមយំ ភគវា កោសលេសុ ចារិកំ ចរតិ មហតា ភិក្ខុសង្ឃេន សទ្ធឹ។ អថខោ ភគវា មគ្គា ឱក្កម្ម អញ្ញតរស្មឹ បទេសេ សិតំ បាត្វាកាសិ។ អថខោ អាយស្មតោ អានន្ទស្ស ឯតទហោសិ កោ នុ ខោ ហេតុ កោ បច្ចយោ ភគវតោ សិតស្ស បាតុកម្មាយ ន អការណេន តថាគតា សិតំ បាតុករោន្តីតិ។ អថខោ អាយស្មា អានន្ទោ ឯកំសំ ឧត្តរាសង្គំ [កត្ថចិ បោត្ថកេ ចីវរន្តិ ទិស្សតិ។] ករិត្វា យេន ភគវា តេនញ្ជលិម្បណាមេត្វា ភគវន្តំ ឯតទវោច កោ នុ ខោ ភន្តេ ហេតុ កោ បច្ចយោ ភគវតោ សិតស្ស បាតុកម្មាយ ន អការណេន តថាគតា សិតំ បាតុករោន្តីតិ។

[១៦៥] ភូតបុព្វំ អានន្ទ ឥមស្មឹ បទេសេ វេភឡិគំ [ឱ. វេភឡិង្គំ។ ម. វេគឡិង្គំ។] នាម និគមោ [ឱ.ម. គាមនិគមោ។] អហោសិ ឥទ្ធោ ចេវ ផីតោ ច ពហុជនោ អាកិណ្ណមនុស្សោ។ វេភឡិគំ ខោ អានន្ទ និគមំ កស្សបោ ភគវា អរហំ សម្មាសម្ពុទ្ធោ ឧបនិស្សាយ វិហាសិ។ ឥធ សុទំ អានន្ទ កស្សបស្ស ភគវតោ អរហតោ សម្មាសម្ពុទ្ធស្ស អារាមោ អហោសិ។ ឥធ សុទំ អានន្ទ កស្សបោ ភគវា អរហំ សម្មាសម្ពុទ្ធោ និសិន្នោ [ឱ.ម. និសិន្នកោ។] ភិក្ខុសង្ឃំ ឱវទតីតិ។

[១៦៦] អថខោ អាយស្មា អានន្ទោ ចតុគ្គុណំ សង្ឃាដឹ បញ្ញាបេត្វា ភគវន្តំ ឯតទវោច តេនហិ ភន្តេ ភគវា និសីទតុ ឯវាយំ ភូមិប្បទេសោ ទ្វីហិ អរហន្តេហិ សម្មាសម្ពុទ្ធេហិ បរិភុត្តោ ភវិស្សតីតិ។ និសីទិ ភគវា បញ្ញត្តេ អាសនេ។ និសជ្ជ ខោ ភគវា អាយស្មន្តំ អានន្ទំ អាមន្តេសិ ភូតបុព្វំ អានន្ទ ឥមស្មឹ បទេសេ វេភឡិគំ នាម និគមោ អហោសិ ឥទ្ធោ ចេវ ផីតោ ច ពហុជនោ អាកិណ្ណមនុស្សោ។ វេភឡិគំ ខោ អានន្ទ និគមំ កស្សបោ ភគវា អរហំ សម្មាសម្ពុទ្ធោ ឧបនិស្សាយ វិហាសិ។ ឥធ សុទំ អានន្ទ កស្សបស្ស ភគវតោ អរហតោ សម្មាសម្ពុទ្ធស្ស អារាមោ អហោសិ។ ឥធ សុទំ អានន្ទ កស្សបោ ភគវា អរហំ សម្មាសម្ពុទ្ធោ និសិន្នោ ភិក្ខុសង្ឃំ ឱវទតិ។ វេភឡិគេ ខោ អានន្ទ និគមេ ឃដិការោ នាម កុម្ភការោ កស្សបស្ស ភគវតោ អរហតោ សម្មាសម្ពុទ្ធស្ស ឧបដ្ឋាកោ អហោសិ អគ្គុបដ្ឋាកោ។ ឃដិការស្ស ខោ អានន្ទ កុម្ភការស្ស ជោតិបាលោ នាម មាណវោ សហាយោ អហោសិ បិយសហាយោ។ អថខោ អានន្ទ ឃដិការោ កុម្ភការោ ជោតិបាលំ មាណវំ អាមន្តេសិ អាយាម សម្ម ជោតិបាល កស្សបំ ភគវន្តំ អរហន្តំ សម្មាសម្ពុទ្ធំ ទស្សនាយ ឧបសង្កមិស្សាម សាធុសម្មតញ្ហិ មេ តស្ស ភគវតោ ទស្សនំ អរហតោ សម្មាសម្ពុទ្ធស្សាតិ។

[១៦៧] ឯវំ វុត្តេ អានន្ទ ជោតិបាលោ មាណវោ ឃដិការំ កុម្ភការំ ឯតទវោច អលំ សម្ម ឃដិការ កឹ បន តេន មុណ្ឌកេន សមណកេន ទិដ្ឋេនាតិ។ ទុតិយម្បិ ខោ អានន្ទ។បេ។ តតិយម្បិ ខោ អានន្ទ ឃដិការោ កុម្ភការោ ជោតិបាលំ មាណវំ ឯតទវោច អាយាម សម្ម ជោតិបាល កស្សបំ ភគវន្តំ អរហន្តំ សម្មាសម្ពុទ្ធំ ទស្សនាយ ឧបសង្កមិស្សាម សាធុសម្មតញ្ហិ មេ តស្ស ភគវតោ ទស្សនំ អរហតោ សម្មាសម្ពុទ្ធស្សាតិ។ តតិយម្បិ ខោ អានន្ទ ជោតិបាលោ មាណវោ ឃដិការំ កុម្ភការំ ឯតទវោច អលំ សម្ម ឃដិការ កឹ បន តេន មុណ្ឌកេន សមណកេន ទិដ្ឋេនាតិ។ តេនហិ សម្ម ជោតិបាល សោត្តិសិនានំ [ឱ. សោត្តឹ សិនានឹ។] អាទាយ នទឹ គមិស្សាម សិនាយិតុន្តិ។ ឯវំ សម្មាតិ ខោ អានន្ទ ជោតិបាលោ មាណវោ ឃដិការស្ស កុម្ភការស្ស បច្ចស្សោសិ។

[១៦៨] អថខោ អានន្ទ ឃដិការោ ច កុម្ភការោ ជោតិបាលោ ច មាណវោ សោត្តិសិនានំ អាទាយ នទឹ អគមំសុ សិនាយិតុំ។ អថខោ អានន្ទ ឃដិការោ កុម្ភការោ ជោតិបាលំ មាណវំ អាមន្តេសិ អយំ សម្ម ជោតិបាល កស្សបស្ស ភគវតោ អរហតោ សម្មាសម្ពុទ្ធស្ស អវិទូរេ អារាមោ អាយាម សម្ម ជោតិបាល កស្សបំ ភគវន្តំ អរហន្តំ សម្មាសម្ពុទ្ធំ ទស្សនាយ ឧបសង្កមិស្សាម សាធុសម្មតញ្ហិ មេ តស្ស ភគវតោ ទស្សនំ អរហតោ សម្មាសម្ពុទ្ធស្សាតិ។

[១៦៩] ឯវំ វុត្តេ អានន្ទ ជោតិបាលោ មាណវោ ឃដិការំ កុម្ភការំ ឯតទវោច អលំ សម្ម ឃដិការ កឹ បន តេន មុណ្ឌកេន សមណកេន ទិដ្ឋេនាតិ។ ទុតិយម្បិ ខោ អានន្ទ។បេ។ តតិយម្បិ ខោ អានន្ទ ឃដិការោ កុម្ភការោ ជោតិបាលំ មាណវំ ឯតទវោច អយំ សម្ម ជោតិបាល កស្សបស្ស ភគវតោ អរហតោ សម្មាសម្ពុទ្ធស្ស អវិទូរេ អារាមោ អាយាម សម្ម ជោតិបាល កស្សបំ ភគវន្តំ អរហន្តំ សម្មាសម្ពុទ្ធំ ទស្សនាយ ឧបសង្កមិស្សាម សាធុសម្មតញ្ហិ មេ តស្ស ភគវតោ ទស្សនំ អរហតោ សម្មាសម្ពុទ្ធស្សាតិ។ តតិយម្បិ ខោ អានន្ទ ជោតិបាលោ មាណវោ ឃដិការំ កុម្ភការំ ឯតទវោច អលំ សម្ម ឃដិការ កឹ បន តេន មុណ្ឌកេន សមណកេន ទិដ្ឋេនាតិ។

[១៧០] អថខោ អានន្ទ ឃដិការោ កុម្ភការោ ជោតិបាលំ មាណវំ ឱវដ្ដិកាយ បរាមសិត្វា ឯតទវោច អយំ សម្ម ជោតិបាល កស្សបស្ស ភគវតោ អរហតោ សម្មាសម្ពុទ្ធស្ស អវិទូរេ អារាមោ អាយាម សម្ម ជោតិបាល កស្សបំ ភគវន្តំ អរហន្តំ សម្មាសម្ពុទ្ធំ ទស្សនាយ ឧបសង្កមិស្សាម សាធុសម្មតញ្ហិ មេ តស្ស ភគវតោ ទស្សនំ អរហតោ សម្មាសម្ពុទ្ធស្សាតិ។ អថខោ អានន្ទ ជោតិបាលោ មាណវោ ឱវដ្ដិកំ វិនិវេឋេត្វា [ម. វិនិវដ្តេត្វា។] ឃដិការំ កុម្ភការំ ឯតទវោច អលំ សម្ម ឃដិការ កឹ បន តេន មុណ្ឌកេន សមណកេន ទិដ្ឋេនាតិ។ អថខោ អានន្ទ ឃដិការោ កុម្ភការោ ជោតិបាលំ មាណវំ សីសនហាតំ កេសេសុ បរាមសិត្វា ឯតទវោច អយំ សម្ម ជោតិបាល កស្សបស្ស ភគវតោ អរហតោ សម្មាសម្ពុទ្ធស្ស អវិទូរេ អារាមោ អាយាម សម្ម ជោតិបាល កស្សបំ ភគវន្តំ អរហន្តំ សម្មាសម្ពុទ្ធំ ទស្សនាយ ឧបសង្កមិស្សាម សាធុសម្មតញ្ហិ មេ តស្ស ភគវតោ ទស្សនំ អរហតោ សម្មាសម្ពុទ្ធស្សាតិ។ អថខោ អានន្ទ ជោតិបាលស្ស មាណវស្ស ឯតទហោសិ អច្ឆរិយំ វត ភោ អព្ភូតំ វត ភោ យត្រ ហិ នាមាយំ ឃដិការោ កុម្ភការោ ឥត្តរជច្ចោ សមានោ អម្ហាកំ សីសនហាតានំ កេសេសុ បរាមសិត្វា មញ្ញិស្សតិ ន វតិទំ ឱរកំ មញ្ញេ ភវិស្សតីតិ។ ឃដិការំ កុម្ភការំ ឯតទវោច យាវតទោហិបិ សម្ម ឃដិការាតិ។ យាវតទោហិបិ សម្ម ជោតិបាល តថា ហិ បន មេ សាធុសម្មតំ តស្ស ភគវតោ ទស្សនំ អរហតោ សម្មាសម្ពុទ្ធស្សាតិ។ តេនហិ សម្ម ឃដិការ មុញ្ច គមិស្សាមាតិ។

[១៧១] អថខោ អានន្ទ ឃដិការោ ច កុម្ភការោ ជោតិបាលោ ច មាណវោ យេន កស្សបោ ភគវា អរហំ សម្មាសម្ពុទ្ធោ តេនុបសង្កមឹសុ ឧបសង្កមិត្វា ឃដិការោ កុម្ភការោ កស្សបំ ភគវន្តំ អរហន្តំ សម្មាសម្ពុទ្ធំ អភិវាទេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ។ ជោតិបាលោ បន មាណវោ កស្សបេន ភគវតា អរហតា សម្មាសម្ពុទ្ធេន សទ្ធឹ សម្មោទិ សម្មោទនីយំ កថំ សារាណីយំ វីតិសារេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ។ ឯកមន្តំ និសិន្នោ ខោ [ឱ.ម. ខោ អានន្ទ។] ឃដិការោ កុម្ភការោ កស្សបំ ភគវន្តំ អរហន្តំ សម្មាសម្ពុទ្ធំ ឯតទវោច អយំ មេ ភន្តេ ជោតិបាលោ មាណវោ សហាយោ បិយសហាយោ ឥមស្ស ភគវា ធម្មំ ទេសេតូតិ។

[១៧២] អថខោ អានន្ទ កស្សបោ ភគវា អរហំ សម្មាសម្ពុទ្ធោ ឃដិការញ្ច កុម្ភការំ ជោតិបាលញ្ច មាណវំ ធម្មិយា កថាយ សន្ទស្សេសិ សមាទបេសិ សមុត្តេជេសិ សម្បហំសេសិ។ អថខោ អានន្ទ ឃដិការោ ច កុម្ភការោ ជោតិបាលោ ច មាណវោ កស្សបេន ភគវតា អរហតា សម្មាសម្ពុទ្ធេន ធម្មិយា កថាយ សន្ទស្សិតា សមាទបិតា សមុត្តេជិតា សម្បហំសិតា កស្សបស្ស ភគវតោ អរហតោ សម្មាសម្ពុទ្ធស្ស ភាសិតំ អភិនន្ទិត្វា អនុមោទិត្វា ឧដ្ឋាយាសនា កស្សបំ ភគវន្តំ អរហន្តំ សម្មាសម្ពុទ្ធំ អភិវាទេត្វា បទក្ខិណំ កត្វា បក្កមឹសុ។

[១៧៣] អថខោ អានន្ទ ជោតិបាលោ មាណវោ ឃដិការំ កុម្ភការំ ឯតទវោច ឥមំ នុ ត្វំ សម្ម ឃដិការ ធម្មំ សុណន្តោ អថ ច បន អគារស្មា [ឱ. ន អគារស្មា។] អនគារិយំ បព្វជសីតិ [ម. ន បព្វជសីតិ។]។ ននុ មំ សម្ម ជោតិបាល ជានាសិ អន្ធេ ជិណ្ណេ មាតាបិតរោ បោសេមីតិ។ តេនហិ សម្ម ឃដិការ អហំ អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជិស្សាមីតិ។

[១៧៤] អថខោ អានន្ទ ឃដិការោ ច កុម្ភការោ ជោតិបាលោ ច មាណវោ យេន កស្សបោ ភគវា អរហំ សម្មាសម្ពុទ្ធោ តេនុបសង្កមឹសុ ឧបសង្កមិត្វា កស្សបំ ភគវន្តំ អរហន្តំ សម្មាសម្ពុទ្ធំ អភិវាទេត្វា ឯកមន្តំ និសីទឹសុ។ ឯកមន្តំ និសិន្នោ ខោ អានន្ទ ឃដិការោ កុម្ភការោ កស្សបំ ភគវន្តំ អរហន្តំ សម្មាសម្ពុទ្ធំ ឯតទវោច អយំ មេ ភន្តេ ជោតិបាលោ មាណវោ សហាយោ បិយសហាយោ ឥមំ ភគវា បព្វាជេតូតិ។ អលត្ថ ខោ អានន្ទ ជោតិបាលោ មាណវោ កស្សបស្ស ភគវតោ អរហតោ សម្មាសម្ពុទ្ធស្ស សន្តិកេ បព្វជ្ជំ អលត្ថ ឧបសម្បទំ។ អថខោ អានន្ទ កស្សបោ ភគវា អរហំ សម្មាសម្ពុទ្ធោ អចិរូបសម្បន្នេ ជោតិបាលេ មាណវេ អឌ្ឍមាសូបសម្បន្នេ វេភឡិគេ យថាភិរន្តំ វិហរិត្វា យេន ពារាណសី តេន ចារិកំ បក្កាមិ អនុបុព្វេន ចារិកញ្ចរមានោ យេន ពារាណសី តទវសរិ។

[១៧៥] តត្រ សុទំ អានន្ទ កស្សបោ ភគវា អរហំ សម្មាសម្ពុទ្ធោ ពារាណសិយំ វិហរតិ ឥសិបតនេ មិគទាយេ។ អស្សោសិ ខោ អានន្ទ កិកិ [ឱ.ម. កិកី។] កាសិរាជា កស្សបោ កិរ ភគវា អរហំ សម្មាសម្ពុទ្ធោ ពារាណសឹ អនុប្បត្តោ ពារាណសិយំ វិហរតិ ឥសិបតនេ មិគទាយេតិ។ អថខោ អានន្ទ កិកិ កាសិរាជា ភទ្រានិ ភទ្រានិ យានានិ យោជាបេត្វា ភទ្រំ យានំ អភិរូហិត្វា ភទ្រេហិ ភទ្រេហិ យានេហិ ពារាណសិយា និយ្យាសិ មហច្ចរាជានុភាវេន [ឱ. មហតា រាជានុភាវេន។] កស្សបំ ភគវន្តំ អរហន្តំ សម្មាសម្ពុទ្ធំ ទស្សនាយ យាវតិកា យានស្ស ភូមិ យានេន គន្ត្វា យានា បច្ចោរោហិត្វា បត្តិកោ វ យេន កស្សបោ ភគវា អរហំ សម្មាសម្ពុទ្ធោ តេនុបសង្កមិ ឧបសង្កមិត្វា កស្សបំ ភគវន្តំ អរហន្តំ សម្មាសម្ពុទ្ធំ អភិវាទេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ។

[១៧៦] ឯកមន្តំ និសិន្នំ ខោ អានន្ទ កិកឹ កាសិរាជានំ កស្សបោ ភគវា អរហំ សម្មាសម្ពុទ្ធោ ធម្មិយា កថាយ សន្ទស្សេសិ សមាទបេសិ សមុត្តេជេសិ សម្បហំសេសិ។ អថខោ អានន្ទ កិកិ កាសិរាជា កស្សបេន ភគវតា អរហតា សម្មាសម្ពុទ្ធេន ធម្មិយា កថាយ សន្ទស្សិតោ សមាទបិតោ សមុត្តេជិតោ សម្បហំសិតោ កស្សបំ ភគវន្តំ អរហន្តំ សម្មាសម្ពុទ្ធំ ឯតទវោច អធិវាសេតុ មេ ភន្តេ ភគវា ស្វាតនាយ ភត្តំ សទ្ធឹ ភិក្ខុសង្ឃេនាតិ។ អធិវាសេសិ ខោ អានន្ទ កស្សបោ ភគវា អរហំ សម្មាសម្ពុទ្ធោ តុណ្ហីភាវេន។ អថខោ អានន្ទ កិកិ កាសិរាជា កស្សបស្ស ភគវតោ អរហតោ សម្មាសម្ពុទ្ធស្ស អធិវាសនំ វិទិត្វា ឧដ្ឋាយាសនា កស្សបំ ភគវន្តំ អរហន្តំ សម្មាសម្ពុទ្ធំ អភិវាទេត្វា បទក្ខិណំ កត្វា បក្កាមិ។ អថខោ អានន្ទ កិកិ កាសិរាជា តស្សា រត្តិយា អច្ចយេន សកេ និវេសនេ បណីតំ ខាទនីយំ ភោជនីយំ បដិយាទាបេត្វា បណ្ឌុមុទិកស្ស សាលិនោ វិចិតកាឡកំ [ម. វិគតកាឡកំ។] អនេកសូបំ អនេកព្យញ្ជនំ កស្សបស្ស ភគវតោ អរហតោ សម្មាសម្ពុទ្ធស្ស កាលំ អារោចាបេសិ កាលោ ភន្តេ និដ្ឋិតំ ភត្តន្តិ។

[១៧៧] អថខោ អានន្ទ កស្សបោ ភគវា អរហំ សម្មាសម្ពុទ្ធោ បុព្វណ្ហសមយំ និវាសេត្វា បត្តចីវរមាទាយ យេន កិកិស្ស កាសិរញ្ញោ និវេសនំ តេនុបសង្កមិ ឧបសង្កមិត្វា បញ្ញត្តេ អាសនេ និសីទិ សទ្ធឹ ភិក្ខុសង្ឃេន។ អថខោ អានន្ទ កិកិ កាសិរាជា ពុទ្ធប្បមុខំ ភិក្ខុសង្ឃំ បណីតេន ខាទនីយេន ភោជនីយេន សហត្ថា សន្តប្បេសិ សម្បវារេសិ។ អថខោ អានន្ទ កិកិ កាសិរាជា កស្សបំ ភគវន្តំ អរហន្តំ សម្មាសម្ពុទ្ធំ ភុត្តាវឹ ឱនីតបត្តបាណឹ អញ្ញតរំ នីចំ អាសនំ គហេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ។ ឯកមន្តំ និសិន្នោ ខោ អានន្ទ កិកិ កាសិរាជា កស្សបំ ភគវន្តំ អរហន្តំ សម្មាសម្ពុទ្ធំ ឯតទវោច អធិវាសេតុ មេ ភន្តេ ភគវា ពារាណសិយំ វស្សាវាសំ ឯវរូបំ សង្ឃស្ស ឧបដ្ឋានំ ភវិស្សតីតិ។ អលំ មហារាជ អធិវុដ្ឋោ មេ វស្សាវាសោតិ។ ទុតិយម្បិ ខោ អានន្ទ។បេ។ តតិយម្បិ ខោ អានន្ទ កិកិ កាសិរាជា កស្សបំ ភគវន្តំ អរហន្តំ សម្មាសម្ពុទ្ធំ ឯតទវោច អធិវាសេតុ មេ ភន្តេ ភគវា ពារាណសិយំ វស្សាវាសំ ឯវរូបំ សង្ឃស្ស ឧបដ្ឋានំ ភវិស្សតីតិ។ អលំ មហារាជ អធិវុដ្ឋោ មេ វស្សាវាសោតិ។ អថខោ អានន្ទ កិកិស្ស កាសិរញ្ញោ ន មេ កស្សបោ ភគវា អរហំ សម្មាសម្ពុទ្ធោ អធិវាសេសិ ពារាណសិយំ វស្សាវាសន្តិ អហុទេវ អញ្ញថត្តំ អហុ ទោមនស្សំ។ អថខោ អានន្ទ កិកិ កាសិរាជា កស្សបំ ភគវន្តំ អរហន្តំ សម្មាសម្ពុទ្ធំ ឯតទវោច អត្ថិ នុ ខោ [ឱ. តេ។] ភន្តេ អញ្ញោ កោចិ មយា [ម. មយ្ហំ។] ឧបដ្ឋាកតរោតិ។

[១៧៨] អត្ថិ មហារាជ វេភឡិគំ នាម និគមោ តត្ថ ឃដិការោ នាម កុម្ភការោ សោ មេ ឧបដ្ឋាកោ អគ្គុបដ្ឋាកោ តុយ្ហំ ខោ បន មហារាជ ន មេ កស្សបោ ភគវា អរហំ សម្មាសម្ពុទ្ធោ អធិវាសេសិ ពារាណសិយំ វស្សាវាសន្តិ អត្ថេវ អញ្ញថត្តំ អត្ថិ ទោមនស្សំ តយិទំ ឃដិការេ កុម្ភការេ នត្ថិ ន ច ភវិស្សតិ ឃដិការោ ខោ មហារាជ កុម្ភការោ ពុទ្ធំ សរណំ គតោ ធម្មំ សរណំ គតោ សង្ឃំ សរណំ គតោ ឃដិការោ ខោ មហារាជ កុម្ភការោ បាណាតិបាតា បដិវិរតោ អទិន្នាទានា បដិវិរតោ កាមេសុ មិច្ឆាចារា បដិវិរតោ មុសាវាទា បដិវិរតោ សុរាមេរយមជ្ជប្បមាទដ្ឋានា បដិវិរតោ ឃដិការោ ខោ មហារាជ កុម្ភការោ ពុទ្ធេ អវេច្ចប្បសាទេន សមន្នាគតោ ធម្មេ អវេច្ចប្បសាទេន សមន្នាគតោ សង្ឃេ អវេច្ចប្បសាទេន សមន្នាគតោ អរិយកន្តេហិ សីលេហិ សមន្នាគតោ ឃដិការោ ខោ មហារាជ កុម្ភការោ ទុក្ខេ និក្កង្ខោ ទុក្ខសមុទយេ និក្កង្ខោ ទុក្ខនិរោធេ និក្កង្ខោ ទុក្ខនិរោធគាមិនិយា បដិបទាយ និក្កង្ខោ ឃដិការោ ខោ មហារាជ កុម្ភការោ ឯកភត្តិកោ ព្រហ្មចារី សីលវា កល្យាណធម្មោ ឃដិការោ ខោ មហារាជ កុម្ភការោ និក្ខិត្តមណិសុវណ្ណោ អបេតជាតរូបរជតោ ឃដិការោ ខោ មហារាជ កុម្ភការោ ន មុសលេន ន សហត្ថា បឋវិញ្ច ខនតិ យំ ហោតិ កូលបលុគ្គំ [ម. កុលបលុគ្គំ។] វា មូសិកុក្កុរោ [ម. មូសិកកុក្កុរោ។] វា តំ កាជេន [ឱ. កាមេន។] អាហរិត្វា ភាជនំ ករិត្វា ឯវមាហ ឯត្ថ យោ ឥច្ឆតិ តណ្ឌុលបតិភស្តានិ វា មុគ្គបតិភស្តានិ វា កាឡាយំបតិភស្តានិ វា [ឱ. តណ្ឌុលបធិវត្តានិ វា មុគ្គបធិវត្តានិ វា កាឡាយបធិវត្តានិ វាតិ បាឋោ ទិស្សន្តិ។] និក្ខិបិត្វា យំ ឥច្ឆតិ តំ ហរតូតិ ឃដិការោ ខោ មហារាជ កុម្ភការោ អន្ធេ ជិណ្ណេ មាតាបិតរោ បោសេតិ ឃដិការោ ខោ មហារាជ កុម្ភការោ បញ្ចន្នំ ឱរម្ភាគិយានំ សញ្ញោជនានំ បរិក្ខយា ឱបបាតិកោ តត្ថ បរិនិព្វាយី អនាវត្តិធម្មោ តស្មា លោកា។

[១៧៩] ឯកមិទាហំ មហារាជ សមយំ វេភឡិគេ នាម និគមេ វិហរាមិ។ អថខ្វាហំ មហារាជ បុព្វណ្ហសមយំ និវាសេត្វា បត្តចីវរមាទាយ យេន ឃដិការស្ស កុម្ភការស្ស មាតាបិតរោ តេនុបសង្កមឹ ឧបសង្កមិត្វា ឃដិការស្ស កុម្ភការស្ស មាតាបិតរោ ឯតទវោចំ ហន្ទ កោ នុ ខោ អយំ ភគវោ គតោតិ។ និក្ខន្តោ ខោ តេ ភន្តេ ឧបដ្ឋាកោ អតោ កុម្ភិយា ឱទនំ គហេត្វា បរិយោគា សូបំ គហេត្វា បរិភុញ្ជាតិ។ អថខ្វាហំ មហារាជ កុម្ភិយា ឱទនំ គហេត្វា បរិយោគា សូបំ គហេត្វា បរិភុញ្ជិត្វា ឧដ្ឋាយាសនា បក្កាមឹ។ អថខោ មហារាជ ឃដិការោ កុម្ភការោ យេន មាតាបិតរោ តេនុបសង្កមិ ឧបសង្កមិត្វា មាតាបិតរោ ឯតទវោច កោ កុម្ភិយា ឱទនំ គហេត្វា បរិយោគា សូបំ គហេត្វា បរិភុញ្ជិត្វា ឧដ្ឋាយាសនា បក្កន្តោតិ។ កស្សបោ តាត ភគវា អរហំ សម្មាសម្ពុទ្ធោ កុម្ភិយា ឱទនំ គហេត្វា បរិយោគា សូបំ គហេត្វា បរិភុញ្ជិត្វា ឧដ្ឋាយាសនា បក្កន្តោតិ។ អថខោ មហារាជ ឃដិការស្ស កុម្ភការស្ស ឯតទហោសិ លាភា វត មេ សុលទ្ធំ វត មេ យស្ស មេ កស្សបោ ភគវា អរហំ សម្មាសម្ពុទ្ធោ ឯវំ អភិវិស្សដ្ឋោតិ។ អថខោ មហារាជ ឃដិការំ កុម្ភការំ អឌ្ឍមាសំ បីតិសុខំ ន វិជហិ សត្តាហំ មាតាបិតូនំ។

[១៨០] ឯកមិទាហំ មហារាជ សមយំ តត្ថេវ វេភឡិគេ នាម និគមេ វិហរាមិ។ អថខ្វាហំ មហារាជ បុព្វណ្ហសមយំ និវាសេត្វា បត្តចីវរមាទាយ យេន ឃដិការស្ស កុម្ភការស្ស មាតាបិតរោ តេនុបសង្កមឹ ឧបសង្កមិត្វា ឃដិការស្ស កុម្ភការស្ស មាតាបិតរោ ឯតទវោចំ ហន្ទ កោ នុ ខោ អយំ ភគវោ គតោតិ។ និក្ខន្តោ ខោ តេ ភន្តេ ឧបដ្ឋាកោ អតោ កឡោបិយា កុម្មាសំ គហេត្វា បរិយោគា សូបំ គហេត្វា បរិភុញ្ជាតិ។ អថខ្វាហំ មហារាជ កឡោបិយា កុម្មាសំ គហេត្វា បរិយោគា សូបំ គហេត្វា បរិភុញ្ជិត្វា ឧដ្ឋាយាសនា បក្កាមឹ។ អថខោ មហារាជ ឃដិការោ កុម្ភការោ យេន មាតាបិតរោ តេនុបសង្កមិ ឧបសង្កមិត្វា មាតាបិតរោ ឯតទវោច កោ កឡោបិយា កុម្មាសំ គហេត្វា បរិយោគា សូបំ គហេត្វា បរិភុញ្ជិត្វា ឧដ្ឋាយាសនា បក្កន្តោតិ។ កស្សបោ តាត ភគវា អរហំ សម្មាសម្ពុទ្ធោ កឡោបិយា កុម្មាសំ គហេត្វា បរិយោគា សូបំ គហេត្វា បរិភុញ្ជិត្វា ឧដ្ឋាយាសនា បក្កន្តោតិ។ អថខោ មហារាជ ឃដិការស្ស កុម្ភការស្ស ឯតទហោសិ លាភា វត មេ សុលទ្ធំ វត មេ យស្ស មេ កស្សបោ ភគវា អរហំ សម្មាសម្ពុទ្ធោ ឯវំ អភិវិស្សដ្ឋោតិ។ អថខោ មហារាជ ឃដិការំ កុម្ភការំ អឌ្ឍមាសំ បីតិសុខំ ន វិជហិ សត្តាហំ មាតាបិតូនំ។

[១៨១] ឯកមិទាហំ មហារាជ សមយំ តត្ថេវ វេភឡិគេ នាម និគមេ វិហរាមិ។ តេន ខោ បន សមយេន កុដិ ឱវស្សតិ។ អថខ្វាហំ មហារាជ ភិក្ខូ អាមន្តេសឹ គច្ឆថ ភិក្ខវេ ឃដិការស្ស កុម្ភការស្ស និវេសនេ តិណំ ជានថាតិ។ ឯវំ វុត្តេ មហារាជ តេ [ឱ. តេសទ្ទោ ន ទិស្សតិ។] ភិក្ខូ មំ ឯតទវោចុំ នត្ថិ ខោ ភន្តេ ឃដិការស្ស កុម្ភការស្ស និវេសនេ តិណំ អត្ថិ ច ខ្វាស្ស អាវេសនំ តិណច្ឆទនន្តិ។ គច្ឆថ ភិក្ខវេ ឃដិការស្ស កុម្ភការស្ស អាវេសនំ ឧត្តិណំ ករោថាតិ។ អថខោ តេ មហារាជ ភិក្ខូ ឃដិការស្ស កុម្ភការស្ស អាវេសនំ ឧត្តិណមកំសុ។ អថខោ មហារាជ ឃដិការស្ស កុម្ភការស្ស មាតាបិតរោ តេ [ឱ. តេសទ្ទោ ន ទិស្សតិ។] ភិក្ខូ ឯតទវោចុំ តេ អាវេសនំ ឧត្តិណំ ករោន្តីតិ។ ភិក្ខូ ភគិនិ កស្សបស្ស ភគវតោ អរហតោ សម្មាសម្ពុទ្ធស្ស កុដិ ឱវស្សតីតិ។ ហរថ ភន្តេ ហរថ ភទ្រមុខាតិ។ អថខោ មហារាជ ឃដិការោ កុម្ភការោ យេន មាតាបិតរោ តេនុបសង្កមិ ឧបសង្កមិត្វា មាតាបិតរោ ឯតទវោច កេ អាវេសនំ ឧត្តិណមកំសូតិ។ ភិក្ខូ តាត កស្សបស្ស កិរ [ឱ. កិរសទ្ទោ ន ទិស្សតិ។] ភគវតោ អរហតោ សម្មាសម្ពុទ្ធស្ស កុដិ ឱវស្សតីតិ។ អថខោ មហារាជ ឃដិការស្ស កុម្ភការស្ស ឯតទហោសិ លាភា វត មេ សុលទ្ធំ វត មេ យស្ស មេ កស្សបោ ភគវា អរហំ សម្មាសម្ពុទ្ធោ ឯវំ អភិវិស្សដ្ឋោតិ។ អថខោ មហារាជ ឃដិការំ កុម្ភការំ អឌ្ឍមាសំ បីតិសុខំ ន វិជហិ សត្តាហំ មាតាបិតូនំ។ អថខោ តំ មហារាជ អាវេសនំ សព្វំ តេមាសំ អាកាសច្ឆទនំ អដ្ឋាសិ ន ចាតិវស្សិ ឯវរូបោ ច មហារាជ ឃដិការោ កុម្ភការោតិ។ លាភា ភន្តេ ឃដិការស្ស កុម្ភការស្ស សុលទ្ធំ ភន្តេ ឃដិការស្ស កុម្ភការស្ស យស្ស ភគវា ឯវំ អភិវិស្សដ្ឋោតិ។

[១៨២] អថខោ អានន្ទ កិកិ កាសិរាជា ឃដិការស្ស កុម្ភការស្ស បញ្ចមត្តានិ តណ្ឌុលវាហសតានិ បាហេសិ បណ្ឌុមុទិកស្ស សាលិនោ តទូបិយញ្ច សូបេយ្យំ។ អថខោ តេ អានន្ទ រាជបុរិសោ ឃដិការំ កុម្ភការំ ឧបសង្កមិត្វា ឯតទវោចុំ ឥមានិ វោ [ឱ. តេ។ ម. ខោ។] ភន្តេ បញ្ចមត្តានិ តណ្ឌុលវាហសតានិ កិកិនា កាសិរាជេន បហិតានិ បណ្ឌុមុទិកស្ស សាលិនោ តទូបិយញ្ច សូបេយ្យំ តានិ ភន្តេ បដិគ្គណ្ហាតូតិ [ម. បដិគ្គណ្ហតាតិ។]។ រាជា ខោ ពហុកិច្ចោ ពហុករណីយោ អលម្មេ រញ្ញោ វ ហោតូតិ។

[១៨៣] សិយា ខោ បន តេ អានន្ទ ឯវមស្ស អញ្ញោ នូន តេន សមយេន ជោតិបាលោ មាណវោ អហោសីតិ។ ន ខោ បនេតំ អានន្ទ ឯវំ ទដ្ឋព្វំ អហំ តេន សមយេន ជោតិបាលោ មាណវោ អហោសិន្តិ។ ឥទមវោច ភគវា អត្តមនោ អាយស្មា អានន្ទោ ភគវតោ ភាសិតំ អភិនន្ទីតិ។

ឃដិការសុត្តំ បឋមំ និដ្ឋិតំ។

ទុតិយំ រដ្ឋបាលសុត្តំ

[១៨៤] ឯវម្មេ សុតំ។ ឯកំ សមយំ ភគវា កុរូសុ ចារិកញ្ចរមានោ មហតា ភិក្ខុសង្ឃេន សទ្ធឹ យេន ថុល្លកោដ្ឋិតំ [ម. ថុល្លកោដ្ឋិកោ។] នាម កុរូនំ និគមោ តទវសរិ។ អស្សោសុំ ខោ ថុល្លកោដ្ឋិតកា [ម. ថុល្លកោដ្ឋិកា។] ព្រាហ្មណគហបតិកា សមណោ ខលុ ភោ គោតមោ សក្យបុត្តោ សក្យកុលា បព្វជិតោ កុរូសុ ចារិកំ ចរមានោ មហតា ភិក្ខុសង្ឃេន សទ្ធឹ ថុល្លកោដ្ឋិតំ អនុប្បត្តោ តំ ខោ បន ភគវន្តំ គោតមំ ឯវំ កល្យាណោ កិត្តិសទ្ទោ អព្ភុគ្គតោ ឥតិបិ សោ ភគវា អរហំ សម្មាសម្ពុទ្ធោ វិជ្ជាចរណសម្បន្នោ សុគតោ លោកវិទូ អនុត្តរោ បុរិសទម្មសារថិ សត្ថា ទេវមនុស្សានំ ពុទ្ធោ ភគវា [ឱ.ម. ភគវាតិ។] សោ ឥមំ លោកំ សទេវកំ សមារកំ សព្រហ្មកំ សស្សមណព្រាហ្មណឹ បជំ សទេវមនុស្សំ សយំ អភិញ្ញា សច្ឆិកត្វា បវេទេតិ សោ ធម្មំ ទេសេតិ អាទិកល្យាណំ មជ្ឈេកល្យាណំ បរិយោសានកល្យាណំ សាត្ថំ សព្យញ្ជនំ កេវលបរិបុណ្ណំ បរិសុទ្ធំ ព្រហ្មចរិយំ បកាសេតិ សាធុ ខោ បន តថារូបានំ អរហតំ ទស្សនំ ហោតីតិ។

[១៨៥] អថខោ ថុល្លកោដ្ឋិតកា ព្រាហ្មណគហបតិកា យេន ភគវា តេនុបសង្កមឹសុ ឧបសង្កមិត្វា អប្បេកច្ចេ ភគវន្តំ អភិវាទេត្វា ឯកមន្តំ និសីទឹសុ អប្បេកច្ចេ ភគវតា សទ្ធឹ សម្មោទឹសុ សម្មោទនីយំ កថំ សារាណីយំ វីតិសារេត្វា ឯកមន្តំ និសីទឹសុ អប្បេកច្ចេ យេន ភគវា តេនញ្ជលិម្បណាមេត្វា ឯកមន្តំ និសីទឹសុ អប្បេកច្ចេ ភគវតោ សន្តិកេ នាមគោត្តំ សាវេត្វា ឯកមន្តំ និសីទឹសុ អប្បេកច្ចេ តុណ្ហីភូតា ឯកមន្តំ និសីទឹសុ។ ឯកមន្តំ និសិន្នេ ខោ ថុល្លកោដ្ឋិតកេ ព្រាហ្មណគហបតិកេ ភគវា ធម្មិយា កថាយ សន្ទស្សេសិ សមាទបេសិ សមុត្តេជេសិ សម្បហំសេសិ។

[១៨៦] តេន ខោ បន សមយេន រដ្ឋបាលោ នាម កុលបុត្តោ តស្មឹយេវ ថុល្លកោដ្ឋិតេ អគ្គកុលិកស្ស [ម. អគ្គកុលស្ស។] បុត្តោ តិស្សំ បរិសាយំ និសិន្នោ ហោតិ។ អថខោ រដ្ឋបាលស្ស កុលបុត្តស្ស ឯតទហោសិ យថា យថា ខ្វាហំ ភគវតា ធម្មំ ទេសិតំ អាជានាមិ នយិទំ សុករំ អគារំ អជ្ឈាវសតា ឯកន្តបរិបុណ្ណំ ឯកន្តបរិសុទ្ធំ សង្ខលិខិតំ ព្រហ្មចរិយំ ចរិតុំ យន្នូនាហំ កេសមស្សុំ ឱហារេត្វា កាសាយានិ វត្ថានិ អច្ឆាទេត្វា អគារស្មា អនគារិយំ បព្វាជេយ្យន្តិ។ អថខោ ថុល្លកោដ្ឋិតកា ព្រាហ្មណគហបតិកា ភគវតា ធម្មិយា កថាយ សន្ទស្សិតា សមាទបិតា សមុត្តេជិតា សម្បហំសិតា ភគវតោ ភាសិតំ អភិនន្ទិត្វា អនុមោទិត្វា ឧដ្ឋាយាសនា ភគវន្តំ អភិវាទេត្វា បទក្ខិណំ កត្វា បក្កមឹសុ។ អថខោ រដ្ឋបាលោ កុលបុត្តោ អចិរប្បក្កន្តេសុ ថុល្លកោដ្ឋិតកេសុ ព្រាហ្មណគហបតិកេសុ យេន ភគវា តេនុបសង្កមិ ឧបសង្កមិត្វា ភគវន្តំ អភិវាទេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ។ ឯកមន្តំ និសិន្នោ ខោ រដ្ឋបាលោ កុលបុត្តោ ភគវន្តំ ឯតទវោច យថា យថាហំ ភន្តេ ភគវតោ ធម្មំ ទេសិតំ អាជានាមិ នយិទំ សុករំ អគារំ អជ្ឈាវសតា ឯកន្តបរិបុណ្ណំ ឯកន្តបរិសុទ្ធំ សង្ខលិខិតំ ព្រហ្មចរិយំ ចរិតុំ ឥច្ឆាមហំ ភន្តេ កេសមស្សុំ ឱហារេត្វា កាសាយានិ វត្ថានិ អច្ឆាទេត្វា អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជិតុំ លភេយ្យាហំ ភន្តេ ភគវតោ សន្តិកេ បព្វជ្ជំ លភេយ្យំ ឧបសម្បទន្តិ។ អនុញ្ញាតោសិ បន ត្វំ រដ្ឋបាល មាតាបិតូហិ អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជ្ជាយាតិ។ ន ខោហំ ភន្តេ អនុញ្ញាតោ មាតាបិតូហិ អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជ្ជាយាតិ។ ន ខោ រដ្ឋបាល តថាគតា អននុញ្ញាតំ មាតាបិតូហិ បុត្តំ បព្វាជេន្តីតិ។ ស្វាហំ ភន្តេ តថា ករិស្សាមិ យថា មំ មាតាបិតរោ អនុជានិស្សន្តិ អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជ្ជាយាតិ។

[១៨៧] អថខោ រដ្ឋបាលោ កុលបុត្តោ ឧដ្ឋាយាសនា ភគវន្តំ អភិវាទេត្វា បទក្ខិណំ កត្វា យេន មាតាបិតរោ តេនុបសង្កមិ ឧបសង្កមិត្វា មាតាបិតរោ ឯតទវោច អម្មតាត [ឱ.ម. អម្មុតាតា។] យថា យថាហំ ភគវតា ធម្មំ ទេសិតំ អាជានាមិ នយិទំ សុករំ អគារំ អជ្ឈាវសតា ឯកន្តបរិបុណ្ណំ ឯកន្តបរិសុទ្ធំ សង្ខលិខិតំ ព្រហ្មចរិយំ ចរិតុំ ឥច្ឆាមហំ កេសមស្សុំ ឱហារេត្វា កាសាយានិ វត្ថានិ អច្ឆាទេត្វា អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជិតុំ អនុជានាថ មំ អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជ្ជាយាតិ។

[១៨៨] ឯវំ វុត្តេ រដ្ឋបាលស្ស កុលបុត្តស្ស មាតាបិតរោ រដ្ឋបាលំ កុលបុត្តំ ឯតទវោចុំ ត្វំ ខោសិ [ឱ. ខោ។] តាត រដ្ឋបាល អម្ហាកំ ឯកបុត្តកោ បិយោ មនាបោ សុខេធិតោ [សុខេ ឋិតោតិប្យត្ថិ។] សុខបរិហតោ ន ត្វំ តាត រដ្ឋបាល កិញ្ចិ [ឱ.ម. កស្សចិ។] ទុក្ខស្ស ជានាសិ ឯហិ ត្វំ តាត រដ្ឋបាល ភុញ្ជ ច បិវ ច បរិចារេហិ ច ភុញ្ជន្តោ បិវន្តោ បរិចារេន្តោ កាមេ បរិភុញ្ជន្តោ បុញ្ញានិ ករោន្តោ អភិរមស្សុ ន តំ មយំ អនុជានាម អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជ្ជាយ មរណេនបិ តេ មយំ អកាមកា វិនា ភវិស្សាម កឹ បន មយំ តំ ជីវន្តំ អនុជានិស្សាម អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជ្ជាយាតិ។ ទុតិយម្បិ ខោ។បេ។ តតិយម្បិ ខោ រដ្ឋបាលោ កុលបុត្តោ មាតាបិតរោ ឯតទវោច អម្មតាត យថា យថាហំ ភគវតា ធម្មំ ទេសិតំ អាជានាមិ នយិទំ សុករំ អគារំ អជ្ឈាវសតា ឯកន្តបរិបុណ្ណំ ឯកន្តបរិសុទ្ធំ សង្ខលិខិតំ ព្រហ្មចរិយំ ចរិតុំ ឥច្ឆាមហំ កេសមស្សុំ ឱហារេត្វា កាសាយានិ វត្ថានិ អច្ឆាទេត្វា អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជិតុំ អនុជានាថ មំ អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជ្ជាយាតិ។ តតិយម្បិ ខោ រដ្ឋបាលស្ស កុលបុត្តស្ស មាតាបិតរោ រដ្ឋបាលំ កុលបុត្តំ ឯតទវោចុំ ត្វំ ខោសិ តាត រដ្ឋបាល អម្ហាកំ ឯកបុត្តកោ បិយោ មនាបោ សុខេធិតោ សុខបរិហតោ ន ត្វំ តាត រដ្ឋបាល កិញ្ចិ [ឱ. កស្សចិ។] ទុក្ខស្ស ជានាសិ ឯហិ ត្វំ តាត រដ្ឋបាល ភុញ្ជ ច បិវ ច បរិចារេហិ ច ភុញ្ជន្តោ បិវន្តោ បរិចារេន្តោ កាមេ បរិភុញ្ជន្តោ បុញ្ញានិ ករោន្តោ អភិរមស្សុ ន តំ មយំ អនុជានាម អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជ្ជាយ មរណេនបិ តេ មយំ អកាមកា វិនា ភវិស្សាម កឹ បន មយំ តំ ជីវន្តំ អនុជានិស្សាម អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជ្ជាយាតិ។

[១៨៩] អថខោ រដ្ឋបាលោ កុលបុត្តោ ន មំ មាតាបិតរោ អនុជានន្តិ អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជ្ជាយាតិ តត្ថេវ អនន្តរហិតាយ ភូមិយា និបជ្ជិ ឥធេ វា [ឱរោបិយបោត្ថកេ អថខោ រដ្ឋបាលោ កុលបុត្តោ មាតាបិតូសុ បព្វជ្ជំ អសភមានោ តត្ថេវ អនន្តរហិតាយ ភូមិយា និបជ្ជំ ឥធេវាតិ វចនំ ទិស្សតិ។] មេ មរណំ ភវិស្សតិ បព្វជ្ជា វាតិ។ អថខោ រដ្ឋបាលោ កុលបុត្តោ ឯកម្បិ ភត្តំ ន ភុញ្ជិ ទ្វេបិ ភត្តានិ ន ភុញ្ជិ តីណិបិ ភត្តានិ ន ភុញ្ជិ ចត្តារិបិ ភត្តានិ ន ភុញ្ជិ បញ្ចបិ ភត្តានិ ន ភុញ្ជិ ឆបិ ភត្តានិ ន ភុញ្ជិ សត្តបិ ភត្តានិ ន ភុញ្ជិ [ឱរោបិយបោត្ថកេ អថខោ រដ្ឋបាលោ កុលបុត្តោ ឯកម្បិ ភត្តំ ន ភុញ្ជិ… សត្តបិ ភត្តានិ ន ភុញ្ជីតិ វចនំ ន ទិស្សតិ។]។

[១៩០] អថខោ រដ្ឋបាលស្ស កុលបុត្តស្ស មាតាបិតរោ រដ្ឋបាលំ កុលបុត្តំ ឯតទវោចុំ ត្វំ ខោសិ តាត រដ្ឋបាល អម្ហាកំ ឯកបុត្តកោ បិយោ មនាបោ សុខេធិតោ សុខបរិហតោ ន ត្វំ តាត រដ្ឋបាល កិញ្ចិ ទុក្ខស្ស ជានាសិ ឧដ្ឋេហិ តាត រដ្ឋបាល ភុញ្ជ ច បិវ ច បរិចារេហិ ច ភុញ្ជន្តោ បិវន្តោ បរិចារេន្តោ កាមេ បរិភុញ្ជន្តោ បុញ្ញានិ ករោន្តោ អភិរមស្សុ ន តំ មយំ អនុជានាម អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជ្ជាយ មរណេនបិ តេ មយំ អកាមកា វិនា ភវិស្សាម កឹ បន មយំ [ឱ. មយន្តិ ន ទិស្សតិ។] តំ ជីវន្តំ អនុជានិស្សាម អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជ្ជាយាតិ។ ឯវំ វុត្តេ រដ្ឋបាលោ កុលបុត្តោ តុណ្ហី អហោសិ។ ទុតិយម្បិ ខោ រដ្ឋបាលស្ស កុលបុត្តស្ស មាតាបិតរោ រដ្ឋបាលំ កុលបុត្តំ ឯតទវោចុំ។បេ។ ទុតិយម្បិ ខោ រដ្ឋបាលោ កុលបុត្តោ តុណ្ហី អហោសិ។ តតិយម្បិ ខោ រដ្ឋបាលស្ស កុលបុត្តស្ស មាតាបិតរោ រដ្ឋបាលំ កុលបុត្តំ ឯតទវោចុំ ត្វំ ខោសិ តាត រដ្ឋបាល អម្ហាកំ ឯកបុត្តកោ បិយោ មនាបោ សុខេធិតោ សុខបរិហតោ ន ត្វំ តាត រដ្ឋបាល កិញ្ចិ ទុក្ខស្ស ជានាសិ ឧដ្ឋេហិ តាត រដ្ឋបាល ភុញ្ជ ច បិវ ច បរិចារេហិ ច ភុញ្ជន្តោ បិវន្តោ បរិចារេន្តោ កាមេ បរិភុញ្ជន្តោ បុញ្ញានិ ករោន្តោ អភិរមស្សុ ន តំ មយំ អនុជានាម អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជ្ជាយ មរណេនបិ តេ មយំ អកាមកា វិនា ភវិស្សាម កឹ បន មយំ តំ ជីវន្តំ អនុជានិស្សាម អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជ្ជាយាតិ។ តតិយម្បិ ខោ រដ្ឋបាលោ កុលបុត្តោ តុណ្ហី អហោសិ។

[១៩១] អថខោ រដ្ឋបាលស្ស កុលបុត្តស្ស សហាយកា យេន រដ្ឋបាលោ កុលបុត្តោ តេនុបសង្កមឹសុ ឧបសង្កមិត្វា រដ្ឋបាលំ កុលបុត្តំ ឯតទវោចុំ [ឱ. អថខោ រដ្ឋបាលស្ស កុលបុត្តស្ស មាតាបិតរោ យេន រដ្ឋបាលស្ស កុលបុត្តស្ស សហាយកា តេនុបសង្កមឹសុ ឧបសង្កមិត្វា រដ្ឋបាលស្ស កុលបុត្តស្ស សហាយកេ ឯតទវោចុំ។ ឯសោ តាតា រដ្ឋបាលោ កុលបុត្តោ អនន្តរហិតាយ ភូមិយា និបន្នោ។ ឥធេវ មេ មរណំ ភវិស្សតិ បព្វជ្ជា វាតិ។ ឯហិ តាតា យេន រដ្ឋបាលោ កុលបុត្តោ តេនុបសង្កមថ ឧបសង្កមិត្វា រដ្ឋបាលំ កុលបុត្តំ ឯវំ វទេថាតិ ទិស្សន្តិ។] ត្វំ ខោសិ សម្ម រដ្ឋបាល មាតាបិតូនំ ឯកបុត្តកោ បិយោ មនាបោ សុខេធិតោ សុខបរិហតោ ន ត្វំ សម្ម រដ្ឋបាល កិញ្ចិ ទុក្ខស្ស ជានាសិ ឧដ្ឋេហិ សម្ម រដ្ឋបាល ភុញ្ជ ច បិវ ច បរិចារេហិ ច ភុញ្ជន្តោ បិវន្តោ បរិចារេន្តោ កាមេ បរិភុញ្ជន្តោ បុញ្ញានិ ករោន្តោ អភិរមស្សុ ន តំ មាតាបិតរោ អនុជានន្តិ អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជ្ជាយ មរណេនបិ តេ មាតាបិតរោ អកាមកា វិនា ភវិស្សន្តិ កឹ បន តេ តំ ជីវន្តំ អនុជានិស្សន្តិ អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជ្ជាយាតិ។ ឯវំ វុត្តេ រដ្ឋបាលោ កុលបុត្តោ តុណ្ហី អហោសិ។ ទុតិយម្បិ ខោ។បេ។ តតិយម្បិ ខោ រដ្ឋបាលស្ស កុលបុត្តស្ស សហាយកា រដ្ឋបាលំ កុលបុត្តំ ឯតទវោចុំ ត្វំ ខោសិ សម្ម រដ្ឋបាល មាតាបិតូនំ ឯកបុត្តកោ បិយោ មនាបោ សុខេធិតោ សុខបរិហតោ។បេ។ ឧដ្ឋេហិ សម្ម រដ្ឋបាល ភុញ្ជ ច បិវ ច បរិចារេហិ ច ភុញ្ជន្តោ បិវន្តោ បរិចារេន្តោ កាមេ បរិភុញ្ជន្តោ បុញ្ញានិ ករោន្តោ អភិរមស្សុ ន តំ មាតាបិតរោ អនុជានន្តិ អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជ្ជាយ មរណេនបិ តេ មាតាបិតរោ អកាមកា វិនា ភវិស្សន្តិ កឹ បន តេ តំ ជីវន្តំ អនុជានិស្សន្តិ អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជ្ជាយាតិ។ តតិយម្បិ ខោ រដ្ឋបាលោ កុលបុត្តោ តុណ្ហី អហោសិ។ អថខោ រដ្ឋបាលស្ស កុលបុត្តស្ស សហាយកា យេន រដ្ឋបាលស្ស កុលបុត្តស្ស មាតាបិតរោ តេនុបសង្កមឹសុ ឧបសង្កមិត្វា រដ្ឋបាលស្ស កុលបុត្តស្ស មាតាបិតរោ ឯតទវោចុំ អម្មតាត ឯសោ រដ្ឋបាលោ កុលបុត្តោ តត្ថេវ អនន្តរហិតាយ ភូមិយា និបន្នោ ឥធ វា មេ មរណំ ភវិស្សតិ បព្វជ្ជា វាតិ សចេ តុម្ហេ រដ្ឋបាលំ កុលបុត្តំ នានុជានិស្សថ អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជ្ជាយ តត្ថេវ មរណំ ភវិស្សតិ សចេ បន តុម្ហេ រដ្ឋបាលំ កុលបុត្តំ អនុជានិស្សថ អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជ្ជាយ បព្វជិតំបិ នំ ទក្ខិស្សថ សចេ រដ្ឋបាលោ កុលបុត្តោ នាភិរមិស្សតិ អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជ្ជាយ កា តស្ស អញ្ញា គតិ ភវិស្សតិ ឥធេវ បច្ចាគមិស្សតិ អនុជានាថ រដ្ឋបាលំ កុលបុត្តំ អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជ្ជាយាតិ។

[១៩២] អនុជានាម តាតា រដ្ឋបាលំ កុលបុត្តំ អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជ្ជាយ បព្វជិតេន ច បន តេ មាតាបិតរោ ឧទ្ទស្សេតព្វាតិ អថខោ រដ្ឋបាលស្ស កុលបុត្តស្ស សហាយកា យេន រដ្ឋបាលោ កុលបុត្តោ តេនុបសង្កមឹសុ ឧបសង្កមិត្វា រដ្ឋបាលំ កុលបុត្តំ ឯតទវោចុំ អនុញ្ញាតោសិ មាតាបិតូហិ អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជ្ជាយ បព្វជិតេន ច បន តេ មាតាបិតរោ ឧទ្ទស្សេតព្វាតិ។

[១៩៣] អថខោ រដ្ឋបាលោ កុលបុត្តោ ឧដ្ឋហិត្វា ពលំ គាហេត្វា [ឱ.ម. គហេត្វា។] យេន ភគវា តេនុបសង្កមិ ឧបសង្កមិត្វា ភគវន្តំ អភិវាទេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ។ ឯកមន្តំ និសិន្នោ ខោ រដ្ឋបាលោ កុលបុត្តោ ភគវន្តំ ឯតទវោច អនុញ្ញាតោម្ហិ អហំ [ឱ.ម. អញ្ញាតោ អហំ។] ភន្តេ មាតាបិតូហិ អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជ្ជាយ បព្វាជេតុ មំ ភគវាតិ។ អលត្ថ ខោ រដ្ឋបាលោ កុលបុត្តោ ភគវតោ សន្តិកេ បព្វជ្ជំ អលត្ថ ឧបសម្បទំ។ អថខោ ភគវា អចិរូបសម្បន្នេ អាយស្មន្តេ រដ្ឋបាលេ អឌ្ឍមាសូបសម្បន្នេ ថុល្លកោដ្ឋិតេ យថាភិរន្តំ វិហរិត្វា យេន សាវត្ថី តេន ចារិកំ បក្កាមិ អនុបុព្វេន ចារិកំ ចរមានោ យេន សាវត្ថី តទវសរិ។

[១៩៤] តត្រ សុទំ ភគវា សាវត្ថិយំ វិហរតិ ជេតវនេ អនាថបិណ្ឌិកស្ស អារាមេ។ អថខោ អាយស្មា រដ្ឋបាលោ ឯកោ វូបកដ្ឋោ អប្បមត្តោ អាតាបី បហិតត្តោ វិហរន្តោ នចិរស្សេវ យស្សត្ថាយ កុលបុត្តា សម្មទេវ អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជន្តិ តទនុត្តរំ ព្រហ្មចរិយបរិយោសានំ ទិដ្ឋេវ ធម្មេ សយំ អភិញ្ញា សច្ឆិកត្វា ឧបសម្បជ្ជ វិហាសិ ខីណា ជាតិ វុសិតំ ព្រហ្មចរិយំ កតំ ករណីយំ នាបរំ ឥត្ថត្តាយាតិ អព្ភញ្ញាសិ។ អញ្ញតរោ ខោ បនាយស្មា រដ្ឋបាលោ អរហតំ អហោសិ។

[១៩៥] អថខោ អាយស្មា រដ្ឋបាលោ យេន ភគវា តេនុបសង្កមិ ឧបសង្កមិត្វា ភគវន្តំ អភិវាទេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ។ ឯកមន្តំ និសិន្នោ ខោ អាយស្មា រដ្ឋបាលោ ភគវន្តំ ឯតទវោច ឥច្ឆាមហំ ភន្តេ មាតាបិតរោ ឧទ្ទស្សេតុំ សចេ មំ ភគវា អនុជានាតីតិ។ អថខោ [ឱ.ម. អថខោ ភគវា។] អាយស្មតោ រដ្ឋបាលស្ស ចេតសា ចេតោ បរិច្ច មនសាកាសិ យថា [ឱ. យទា។] ភគវា អញ្ញាសិ អភព្វោ ខោ រដ្ឋបាលោ កុលបុត្តោ សិក្ខំ បច្ចក្ខាយ ហីនាយាវត្តិតុន្តិ។ អថខោ ភគវា អាយស្មន្តំ រដ្ឋបាលំ ឯតទវោច យស្សិទានិ [ឱ.ម. យស្សទានិ ត្វំ។] រដ្ឋបាល កាលំ មញ្ញសីតិ។ អថខោ អាយស្មា រដ្ឋបាលោ ឧដ្ឋាយាសនា ភគវន្តំ អភិវាទេត្វា បទក្ខិណំ កត្វា សេនាសនំ សំសាមេត្វា បត្តចីវរមាទាយ យេន ថុល្លកោដ្ឋិតំ [ម. ថុល្លកោដ្ឋិតោ។] តេន ចារិកំ បក្កាមិ អនុបុព្វេន ចារិកំ ចរមានោ យេន ថុល្លកោដ្ឋិតំ [ម. ថុល្លកោដ្ឋិតោ។] តទវសរិ។

[១៩៦] តត្រ សុទំ អាយស្មា រដ្ឋបាលោ ថុល្លកោដ្ឋិតេ វិហរតិ រញ្ញោ កោរព្យស្ស [ឱ. កោរវ្យស្ស។] មិគាចីរេ [ម. មិគចីរេ។]។ អថខោ អាយស្មា រដ្ឋបាលោ បុព្វណ្ហសមយំ និវាសេត្វា បត្តចីវរមាទាយ ថុល្លកោដ្ឋិតំ បិណ្ឌាយ បាវិសិ។ ថុល្លកោដ្ឋិតេ សបទានំ បិណ្ឌាយ ចរមានោ យេន សកបិតុ និវេសនំ តេនុបសង្កមិ។ តេន ខោ បន សមយេន អាយស្មតោ រដ្ឋបាលស្ស បិតា មជ្ឈិមាយ ទ្វារសាលាយ ឧល្លិក្ខាបេតិ។ អទ្ទសា ខោ អាយស្មតោ រដ្ឋបាលស្ស បិតា អាយស្មន្តំ រដ្ឋបាលំ ទូរតោ វ អាគច្ឆន្តំ ទិស្វាន ឯតទវោច ឥមេហិ មុណ្ឌកេហិ សមណកេហិ អម្ហាកំ ឯកបុត្តកោ បិយោ មនាបោ បព្វាជិតោតិ។ អថខោ អាយស្មា រដ្ឋបាលោ សកបិតុ និវេសនេ នេវ ទានំ អលត្ថ ន បច្ចក្ខានំ អញ្ញទត្ថុំ [ឱ.ម. អញ្ញទត្ថុ។] អក្កោសមេវ អលត្ថ។

[១៩៧] តេន ខោ បន សមយេន អាយស្មតោ រដ្ឋបាលស្ស ញាតិទាសី អាភិទោសិកំ កុម្មាសំ [ម. បូតិកុម្មាសំ។] ឆឌ្ឌេតុកាមា ហោតិ។ អថខោ អាយស្មា រដ្ឋបាលោ តំ ញាតិទាសឹ ឯតទវោច សចេ តំ ភគិនិ ឆឌ្ឌនីយធម្មំ ឥធ មេ បត្តេ អាកីរាតិ។ អថខោ អាយស្មតោ រដ្ឋបាលស្ស ញាតិទាសី តំ អាភិទោសិកំ កុម្មាសំ អាយស្មតោ រដ្ឋបាលស្ស បត្តេ អាកីរន្តិ ហត្ថានញ្ច បាទានញ្ច សរស្ស ច និមិត្តំ អគ្គហេសិ។ អថខោ អាយស្មតោ រដ្ឋបាលស្ស ញាតិទាសី យេនាយស្មតោ រដ្ឋបាលស្ស មាតា តេនុបសង្កមិ ឧបសង្កមិត្វា អាយស្មតោ រដ្ឋបាលស្ស មាតរំ ឯតទវោច យគ្ឃយ្យេ ជានេយ្យាសិ អយ្យបុត្តោ រដ្ឋបាលោ អនុប្បត្តោតិ។ សចេ ជេ សច្ចំ ភណសិ អទាសឹ តំ ករោមីតិ [ឱ. វទសិ អទាសិ ភវសីតិ។ ម. វទសិ ភវិស្សតិ។]។ អថខោ អាយស្មតោ រដ្ឋបាលស្ស មាតា យេនាយស្មតោ រដ្ឋបាលស្ស បិតា តេនុបសង្កមិ ឧបសង្កមិត្វា អាយស្មតោ រដ្ឋបាលស្ស បិតរំ ឯតទវោច យគ្ឃេ គហបតិ ជានេយ្យាសិ រដ្ឋបាលោ កិរ កុលបុត្តោ អនុប្បត្តោតិ។

[១៩៨] តេន ខោ បន សមយេន អាយស្មា រដ្ឋបាលោ តំ អាភិទោសិកំ កុម្មាសំ អញ្ញតរំ កុឌ្ឌំ និស្សាយ បរិភុញ្ជតិ។ អថខោ អាយស្មតោ រដ្ឋបាលស្ស បិតា យេនាយស្មា រដ្ឋបាលោ តេនុបសង្កមិ ឧបសង្កមិត្វា អាយស្មន្តំ រដ្ឋបាលំ ឯតទវោច អត្ថិ នាម តាត រដ្ឋបាល អាភិទោសិកំ កុម្មាសំ បរិភុញ្ជិស្សសិ ននុ តាត រដ្ឋបាល សកំ គេហំ គន្តព្វន្តិ។ កុតោ នោ គហបតិ អម្ហាកំ គេហំ អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជិតានំ អនគារា [ឱ. អនាគារា។] មយំ គហបតិ អគមម្ហា [ម. អគមម្ហ។] ខោ តេ គហបតិ គេហំ តត្ថ នេវ ទានំ អលត្ថម្ហា ន បច្ចក្ខានំ អញ្ញទត្ថុំ អកោសមេវ អលត្ថម្ហាតិ។ ឯហិ តាត រដ្ឋបាល ឃរំ គមិស្សាមាតិ។ អលំ គហបតិ កតំ មេ អជ្ជ ភត្តកិច្ចន្តិ [ម. ភត្តកិច្ចំ។]។ តេនហិ តាត រដ្ឋបាល អធិវាសេហិ ស្វាតនាយ ភត្តន្តិ។ អធិវាសេសិ ខោ អាយស្មា រដ្ឋបាលោ តុណ្ហីភាវេន។

[១៩៩] អថខោ អាយស្មតោ រដ្ឋបាលស្ស បិតា អាយស្មតោ រដ្ឋបាលស្ស អធិវាសនំ វិទិត្វា យេន សកំ និវេសនំ តេនុបសង្កមិ ឧបសង្កមិត្វា ហរិតេន គោមយេន បឋវិយា ឧបលិម្បេត្វា មហន្តំ ហិរញ្ញសុវណ្ណស្ស បុញ្ជំ ការាបេត្វា ទ្វេ បុញ្ជេ ការាបេត្វា ឯកំ ហិរញ្ញស្ស ឯកំ សុវណ្ណស្ស មហន្តា បុញ្ជា អហេសុំ។ ឱរតោ ឋិតោ បុរិសោ បារតោ ឋិតំ បុរិសំ ន បស្សតិ តថា បារតោ ឋិតោ ឱរតោ ឋិតំ តេ បុញ្ជេ កិលញ្ជេហិ បដិច្ឆាទាបេត្វា មជ្ឈេ អាសនំ បញ្ញាបេត្វា តិរោករណីយំ បរិក្ខិបិត្វា អាយស្មតោ រដ្ឋបាលស្ស បុរាណទុតិយិកេ អាមន្តេសិ [ឱរោបិយមរម្មបោត្ថកេសុ អថខោ អាយស្មតោ រដ្ឋបាលស្ស បិតា អាយស្មតោ រដ្ឋបាលស្ស អធិវាសនំ វិទិត្វា យេន សកំ និវេសនំ តេនុបសង្កមិ ឧបសង្កមិត្វា មហន្តំ ហិរញ្ញសុវណ្ណស្ស បុញ្ជំ ការាបេត្វា កិលញ្ជេហិ បដិច្ឆាទាបេត្វា អាយស្មតោ រដ្ឋបាលស្ស បុរាណទុតិយិកេ អាមន្តេសីតិ បាឋក្កមោ ទិស្សតិ។] ឯថ តុម្ហេ វធុកេ យេន អលង្ការេន អលង្កតា បុព្វេ បុត្តស្ស រដ្ឋបាលស្ស [ឱ.ម. បុព្វេ រដ្ឋបាលស្ស កុលបុត្តស្ស។] បិយា ហោថ មនាបា តេន អលង្ការេន អលង្ករោថាតិ។ អថខោ អាយស្មតោ រដ្ឋបាលស្ស បិតា តស្សា រត្តិយា អច្ចយេន សកេ និវេសនេ បណីតំ ខាទនីយំ ភោជនីយំ បដិយាទាបេត្វា អាយស្មតោ រដ្ឋបាលស្ស កាលំ អារោចេសិ កាលោ តាត រដ្ឋបាល និដ្ឋិតំ ភត្តន្តិ។ អថខោ អាយស្មា រដ្ឋបាលោ បុព្វណ្ហសមយំ និវាសេត្វា បត្តចីវរមាទាយ យេន សកបិតុ និវេសនំ តេនុបសង្កមិ ឧបសង្កមិត្វា បញ្ញត្តេ អាសនេ និសីទិ។ អថខោ អាយស្មតោ រដ្ឋបាលស្ស បិតា តំ ហិរញ្ញសុវណ្ណស្ស បុញ្ជំ វិវរាបេត្វា អាយស្មន្តំ រដ្ឋបាលំ ឯតទវោច ឥទំ តេ តាត រដ្ឋបាល មត្តិកំ [ម. មាតុមត្តិកំ។] ធនំ អញ្ញំ បេត្តិកំ [ម. បិត្តិកំ។] អញ្ញំ បេតាមហំ [ឱ.ម. បិតាមហំ។] សក្កា តាត រដ្ឋបាល ភោគេ ច ភុញ្ជិតុំ បុញ្ញានិ ច កាតុំ ឯហិ ត្វំ តាត រដ្ឋបាល សិក្ខំ បច្ចក្ខាយ ហីនាយាវត្តិត្វា ភោគេ ច ភុញ្ជស្សុ បុញ្ញានិ ច ករោហីតិ។ សចេ មេ ត្វំ គហបតិ វចនំ ករេយ្យាសិ ឥមំ ហិរញ្ញសុវណ្ណស្ស បុញ្ជំ សកដេសុ [ម. សកដេ។] អារោបេត្វា និព្វាហាបេត្វា មជ្ឈេគង្គាយ នទិយា សោតេ ឱសីទាបេយ្យាសិ [ឱ.ម. ឧបិលាបេយ្យាសិ។] តំ កិស្ស ហេតុ [ម. ហេតុ យេ។] ឧប្បជ្ជិស្សន្តិ ហិ តេ គហបតិ តតោនិទានំ សោកបរិទេវទុក្ខទោមនស្សុបាយាសាតិ។ អថខោ អាយស្មតោ រដ្ឋបាលស្ស បុរាណទុតិយិកា បច្ចេកំ បាទេសុ គហេត្វា អាយស្មន្តំ រដ្ឋបាលំ ឯតទវោចុំ កីទិសា នាម តាត អយ្យបុត្ត អច្ឆរាយោ យាសំ ត្វំ ហេតុ ព្រហ្មចរិយំ ចរសីតិ។ ន ខោ មយំ ភគិនិ អច្ឆរានំ ហេតុ ព្រហ្មចរិយំ ចរាមាតិ។ ភគិនិវាទេន នោ អយ្យបុត្តោ រដ្ឋបាលោ សមុទាចរតីតិ តត្ថេវ មុច្ឆិតា បតឹសុ។ អថខោ អាយស្មា រដ្ឋបាលោ បិតរំ ឯតទវោច សចេ គហបតិ ភោជនំ ទាតព្វំ ទេថ មា នោ វិហេឋេថាតិ។ ភុញ្ជ តាត រដ្ឋបាល និដ្ឋិតំ ភត្តន្តិ។ អថខោ អាយស្មតោ រដ្ឋបាលស្ស បិតា អាយស្មន្តំ រដ្ឋបាលំ បណីតេន ខាទនីយេន ភោជនីយេន សហត្ថា សន្តប្បេសិ សម្បវារេសិ។

[២០០] អថខោ អាយស្មា រដ្ឋបាលោ ភុត្តាវី ឱនីតបត្តបាណី ឋិតកោ វ ឥមា គាថា អភាសិ

បស្ស ចិត្តកតំ ពិម្ពំ អរុកាយំ សមុស្សិតំ

អាតុរំ ពហុសង្កប្បំ យស្ស នត្ថិ ធុវំ ឋិតិ

បស្ស ចិត្តកតំ រូបំ មណិនា កុណ្ឌលេន ច

អដ្ឋិតចេន ឱនទ្ធំ សហ វត្ថេភិ [ឱ. វត្ថេហិ។] សោភតិ

អលត្ថកកតា បាទា មុខំ ចុណ្ណកមក្ខិតំ

អលំ ពាលស្ស មោហាយ នោ ច បារគវេសិនោ

អដ្ឋបាទកតា កេសា នេត្តា អញ្ជនមក្ខិតា

អលំ ពាលស្ស មោហាយ នោ ច បារគវេសិនោ

អញ្ជនីវ នវា ចិត្តា បូតិកាយោ អលង្កតោ

អលំ ពាលស្ស មោហាយ នោ ច បារគវេសិនោ

ឱទហិ មិគវោ បាសំ នាសទា វាករំ មិគោ

ភុត្វា និវាបំ គច្ឆាមិ [ឱ. គច្ឆាម។] កន្ទន្តេ មិគពន្ធកេតិ។

អថខោ អាយស្មា រដ្ឋបាលោ ឋិតកោ វ ឥមា គាថា ភាសិត្វា យេន រញ្ញោ កោរព្យស្ស មិគាចីរំ តេនុបសង្កមិ ឧបសង្កមិត្វា អញ្ញតរស្មឹ រុក្ខមូលេ ទិវាវិហារំ និសីទិ។

[២០១] អថខោ រាជា កោរព្យោ មិគវំ អាមន្តេសិ សោធេហិ មិគវ មិគាចីរំ ឧយ្យានភូមឹ គច្ឆាម សុភូមឹ ទស្សនាយាតិ។ ឯវំ ទេវាតិ ខោ មិគវោ រញ្ញោ កោរព្យស្ស បដិស្សុត្វា មិគាចីរំ សោធេន្តោ អទ្ទស អាយស្មន្តំ រដ្ឋបាលំ អញ្ញតរស្មឹ រុក្ខមូលេ ទិវាវិហារំ និសិន្នំ ទិស្វាន យេន រាជា កោរព្យោ តេនុបសង្កមិ ឧបសង្កមិត្វា រាជានំ កោរព្យំ ឯតទវោច សុទ្ធំ ខោ តេ ទេវ មិគាចីរំ អត្ថិ ចេត្ថ រដ្ឋបាលោ នាម កុលបុត្តោ ឥមស្មឹយេវ ថុល្លកោដ្ឋិតេ អគ្គកុលិកស្ស បុត្តោ យស្ស ត្វំ អភិណ្ហំ កិត្តយមានោ អហោសិ សោ អញ្ញតរស្មឹ រុក្ខមូលេ ទិវាវិហារំ និសិន្នោតិ។ តេនហិ សម្ម មិគវ អលន្ទានជ្ជ [ឱ.ម. អលំ ទានជ្ជ។] ឧយ្យានភូមិយា តមេវទានិ មយំ ភវន្តំ រដ្ឋបាលំ បយិរូបាសិស្សាមាតិ។ អថខោ រាជា កោរព្យោ យំ តត្ថ ខាទនីយំ ភោជនីយំ បតិយត្តំ តំ សព្វំ វិសជ្ជេថាតិ វត្វា ភទ្រានិ ភទ្រានិ យានានិ យោជាបេត្វា ភទ្រំ យានំ អភិរូហិត្វា ភទ្រេហិ ភទ្រេហិ យានេហិ ថុល្លកោដ្ឋិតម្ហា និយ្យាសិ មហច្ចរាជានុភាវេន អាយស្មន្តំ រដ្ឋបាលំ ទស្សនាយ។ យាវតិកា យានស្ស ភូមិ យានេន គន្ត្វា យានា បច្ចោរោហិត្វា បត្តិកោ វ ឧស្សដាយ ឧស្សដាយ បរិសាយ យេនាយស្មា រដ្ឋបាលោ តេនុបសង្កមិ ឧបសង្កមិត្វា អាយស្មតា រដ្ឋបាលេន សទ្ធឹ សម្មោទិ សម្មោទនីយំ កថំ សារាណីយំ វីតិសារេត្វា ឯកមន្តំ អដ្ឋាសិ។ ឯកមន្តំ ឋិតោ ខោ រាជា កោរព្យោ អាយស្មន្តំ រដ្ឋបាលំ ឯតទវោច ឥធ ភវំ រដ្ឋបាល កដ្ឋត្ថរេ [ឱ.ម. ហត្ថត្ថតេ។] និសីទតូតិ។ អលំ មហារាជ និសីទ ត្វំ និសិន្នោ អហំ សកេ អាសនេតិ។ និសីទិ ខោ រាជា កោរព្យោ បញ្ញត្តេ អាសនេ។

[២០២] និសជ្ជ ខោ រាជា កោរព្យោ អាយស្មន្តំ រដ្ឋបាលំ ឯតទវោច ចត្តារិមានិ ភោ រដ្ឋបាល បារិជុញ្ញានិ យេហិ បារិជុញ្ញេហិ សមន្នាគតា ឥធេកច្ចេ កេសមស្សុំ ឱហារេត្វា កាសាយានិ វត្ថានិ អច្ឆាទេត្វា អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជន្តិ កតមានិ ចត្តារិ ជរាបារិជុញ្ញំ ព្យាធិបារិជុញ្ញំ ភោគបារិជុញ្ញំ ញាតិបារិជុញ្ញំ។

[២០៣] កតមំ [ឱ.ម. កតមញ្ច។] ភោ រដ្ឋបាល ជរាបារិជុញ្ញំ។ ឥធ ភោ រដ្ឋបាល ឯកច្ចោ ជិណ្ណោ ហោតិ វុឌ្ឍោ មហល្លកោ អទ្ធគតោ វយោអនុប្បត្តោ។ សោ ឥតិ បដិសញ្ចិក្ខតិ អហំ ខោម្ហិ ឯតរហិ ជិណ្ណោ វុឌ្ឍោ មហល្លកោ អទ្ធគតោ វយោអនុប្បត្តោ ន ខោ បន មយា សុករំ អនធិគតំ វា ភោគំ [ឱ. ភោគា។] អធិគន្តុំ អធិគតំ វា ភោគំ ផាតឹ កាតុំ យន្នូនាហំ កេសមស្សុំ ឱហារេត្វា កាសាយានិ វត្ថានិ អច្ឆាទេត្វា អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជេយ្យន្តិ។ សោ តេន ជរាបារិជុញ្ញេន សមន្នាគតោ កេសមស្សុំ ឱហារេត្វា កាសាយានិ វត្ថានិ អច្ឆាទេត្វា អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជតិ ឥទំ វុច្ចតិ ភោ រដ្ឋបាល ជរាបារិជុញ្ញំ។ ភវំ ខោ បន រដ្ឋបាលោ ឯតរហិ ទហរោ យុវា សុសុកាឡកេសោ ភទ្រេន យោព្វនេន សមន្នាគតោ បឋមេន វយសា តំ ភោតោ រដ្ឋបាលស្ស ជរាបារិជុញ្ញំ នត្ថិ។ កឹ ភវំ រដ្ឋបាលោ ញត្វា វា ទិស្វា វា សុត្វា វា អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជិតោ។

[២០៤] កតមញ្ច បន ភោ រដ្ឋបាល ព្យាធិបារិជុញ្ញំ។ ឥធ ភោ រដ្ឋបាល ឯកច្ចោ អាពាធិកោ ហោតិ ទុក្ខិតោ ពាឡ្ហគិលានោ។ សោ ឥតិ បដិសញ្ចិក្ខតិ អហំ ខោម្ហិ ឯតរហិ អាពាធិកោ ទុក្ខិតោ ពាឡ្ហគិលានោ ន ខោ បន មយា សុករំ អនធិគតំ វា ភោគំ អធិគន្តុំ អធិគតំ វា ភោគំ ផាតឹ កាតុំ យន្នូនាហំ កេសមស្សុំ ឱហារេត្វា កាសាយានិ វត្ថានិ អច្ឆាទេត្វា អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជេយ្យន្តិ។ សោ តេន ព្យាធិបារិជុញ្ញេន សមន្នាគតោ កេសមស្សុំ ឱហារេត្វា កាសាយានិ វត្ថានិ អច្ឆាទេត្វា អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជតិ ឥទំ វុច្ចតិ ភោ រដ្ឋបាល ព្យាធិបារិជុញ្ញំ។ ភវំ ខោ បន រដ្ឋបាលោ ឯតរហិ អប្បាពាធោ អប្បាតង្កោ សមវេបាកិនិយា គហណិយា សមន្នាគតោ នាតិសីតាយ នាច្ចុណ្ហាយ តំ ភោតោ រដ្ឋបាលស្ស ព្យាធិបារិជុញ្ញំ នត្ថិ។ កឹ ភវំ រដ្ឋបាលោ ញត្វា វា ទិស្វា វា សុត្វា វា អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជិតោ។

[២០៥] កតមញ្ច ភោ រដ្ឋបាល ភោគបារិជុញ្ញំ។ ឥធ ភោ រដ្ឋបាល ឯកច្ចោ អឌ្ឍោ ហោតិ មហទ្ធនោ មហាភោគោ តស្ស តេ ភោគា អនុបុព្វេន បរិក្ខយំ គច្ឆន្តិ។ សោ ឥតិ បដិសញ្ចិក្ខតិ អហំ ខោ បុព្វេ អឌ្ឍោ អហោសឹ មហទ្ធនោ មហាភោគោ តស្ស មេ តេ ភោគា អនុបុព្វេន បរិក្ខយំ គតា ន ខោ បន មយា សុករំ អនធិគតេ វា ភោគេ អធិគន្តុំ អធិគតេ វា ភោគេ [ឱ. អនធិគតា វា ភោគា អធិគន្តុំ អធិគតា វា ភោគា។ ម. អនធិគតំ… ភោគំ។] ផាតឹ កាតុំ យន្នូនាហំ កេសមស្សុំ ឱហារេត្វា កាសាយានិ វត្ថានិ អច្ឆាទេត្វា អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជេយ្យន្តិ។ សោ តេន ភោគបារិជុញ្ញេន សមន្នាគតោ កេសមស្សុំ ឱហារេត្វា កាសាយានិ វត្ថានិ អច្ឆាទេត្វា អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជតិ ឥទំ វុច្ចតិ ភោ រដ្ឋបាល ភោគបារិជុញ្ញំ ភវំ ខោ បន រដ្ឋបាលោ ឥមស្មឹយេវ ថុល្លកោដ្ឋិតេ អគ្គកុលិកស្ស បុត្តោ តំ ភោតោ រដ្ឋបាលស្ស ភោគបារិជុញ្ញំ នត្ថិ។ កឹ ភវំ រដ្ឋបាលោ ញត្វា វា ទិស្វា វា សុត្វា វា អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជិតោ។

[២០៦] កតមញ្ច ភោ រដ្ឋបាល ញាតិបារិជុញ្ញំ។ ឥធ ភោ រដ្ឋបាល ឯកច្ចស្ស ពហូ ហោន្តិ មិត្តាមច្ចា ញាតិសាលោហិតា តស្ស តេ ញាតកា អនុបុព្វេន បរិក្ខយំ គច្ឆន្តិ។ សោ ឥតិ បដិសញ្ចិក្ខតិ មមំ ខោ បុព្វេ ពហូ អហេសុំ មិត្តាមច្ចា ញាតិសាលោហិតា តស្ស មេ តេ [ឱ. តេតិ បទំ នត្ថិ។] ញាតកា អនុបុព្វេន បរិក្ខយំ គតា ន ខោ បន មយា សុករំ អនធិគតេ វា ភោគេ អធិគន្តុំ អធិគតេ វា ភោគេ ផាតឹ កាតុំ យន្នូនាហំ កេសមស្សុំ ឱហារេត្វា កាសាយានិ វត្ថានិ អច្ឆាទេត្វា អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជេយ្យន្តិ។ សោ តេន ញាតិបារិជុញ្ញេន សមន្នាគតោ កេសមស្សុំ ឱហារេត្វា កាសាយានិ វត្ថានិ អច្ឆាទេត្វា អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជតិ ឥទំ វុច្ចតិ ភោ រដ្ឋបាល ញាតិបារិជុញ្ញំ។ ភោតោ ខោ បន រដ្ឋបាលស្ស ឥមស្មឹយេវ ថុល្លកោដ្ឋិតេ ពហូ មិត្តាមច្ចា ញាតិសាលោហិតា ភោតោ រដ្ឋបាលស្ស ញាតិបារិជុញ្ញំ នត្ថិ។ កឹ ភវំ រដ្ឋបាលោ ញត្វា វា ទិស្វា វា សុត្វា វា អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជិតោ។ ឥមានិ ខោ [ឱ.ម. ខោ ភោ រដ្ឋបាល។] រដ្ឋបាល ចត្តារិ បារិជុញ្ញានិ យេហិ បារិជុញ្ញេហិ សមន្នាគតា ឥធេកច្ចេ កេសមស្សុំ ឱហារេត្វា កាសាយានិ វត្ថានិ អច្ឆាទេត្វា អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជន្តិ។ តានិ ភោតោ រដ្ឋបាលស្ស នត្ថិ។ កឹ ភវំ រដ្ឋបាលោ ញត្វា វា ទិស្វា វា សុត្វា វា អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជិតោតិ។

[២០៧] អត្ថិ ខោ មហារាជ តេន ភគវតា ជានតា បស្សតា អរហតា សម្មាសម្ពុទ្ធេន ចត្តារោ ធម្មុទ្ទេសា ឧទ្ទិដ្ឋា យមហំ [ឱ. យេ អហំ។] ញត្វា ច ទិស្វា ច សុត្វា ច អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជិតោ។ កតមេ ចត្តារោ។ ឧបនីយតិ លោកោ អទ្ធុវោតិ ខោ មហារាជ តេន ភគវតា ជានតា បស្សតា អរហតា សម្មាសម្ពុទ្ធេន បឋមោ ធម្មុទ្ទេសោ ឧទ្ទិដ្ឋោ យមហំ ញត្វា ច ទិស្វា ច សុត្វា ច អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជិតោ អតាណោ លោកោ អនភិស្សរោតិ ខោ មហារាជ តេន ភគវតា ជានតា បស្សតា អរហតា សម្មាសម្ពុទ្ធេន ទុតិយោ ធម្មុទ្ទេសោ ឧទ្ទិដ្ឋោ យមហំ ញត្វា ច ទិស្វា ច សុត្វា ច អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជិតោ អស្សកោ លោកោ សព្វំ បហាយ គមនីយន្តិ ខោ មហារាជ តេន ភគវតា ជានតា បស្សតា អរហតា សម្មាសម្ពុទ្ធេន តតិយោ ធម្មុទ្ទេសោ ឧទ្ទិដ្ឋោ យមហំ ញត្វា ច ទិស្វា ច សុត្វា ច អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជិតោ ឩនោ លោកោ អតិត្តោ តណ្ហាទាសោតិ ខោ មហារាជ តេន ភគវតា ជានតា បស្សតា អរហតា សម្មាសម្ពុទ្ធេន ចតុត្ថោ ធម្មុទ្ទេសោ ឧទ្ទិដ្ឋោ យមហំ ញត្វា ច ទិស្វា ច សុត្វា ច អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជិតោ។ ឥមេ ខោ មហារាជ តេន ភគវតា ជានតា បស្សតា អរហតា សម្មាសម្ពុទ្ធេន ចត្តារោ ធម្មុទ្ទេសា ឧទ្ទិដ្ឋា យមហំ [ឱ. យេ អហំ។] ញត្វា ច ទិស្វា ច សុត្វា ច អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជិតោតិ។

[២០៨] ឧបនីយតិ លោកោ អទ្ធុវោតិ ភវំ រដ្ឋបាលោ អាហ ឥមស្ស បន ភោ រដ្ឋបាល ភាសិតស្ស កថំ អត្ថោ ទដ្ឋព្វោតិ។ តំ កឹ មញ្ញសិ មហារាជ អហោសិ ត្វំ វីសតិវស្សុទ្ទេសិកោបិ បុណ្ណវីសតិវស្សុទ្ទេសិកោបិ ហត្ថិស្មឹបិ កតាវី អស្សស្មឹបិ កតាវី រថស្មឹបិ កតាវី ធនុស្មឹបិ កតាវី ថរុស្មឹបិ កតាវី ឩរុពលី ពាហុពលី អលមត្តោ សង្គាមាវចរោតិ។ អហោសិមហំ [ឱ. អហោសិ អហំ។] ភោ រដ្ឋបាល វីសតិវស្សុទ្ទេសិកោបិ បុណ្ណវីសតិវស្សុទ្ទេសិកោបិ ហត្ថិស្មឹបិ កតាវី អស្សស្មឹបិ កតាវី រថស្មឹបិ កតាវី ធនុស្មឹបិ កតាវី ថរុស្មឹបិ កតាវី ឩរុពលី ពាហុពលី អលមត្តោ សង្គាមាវចរោ អប្បេកទាហំ ភោ រដ្ឋបាល ឥទ្ធិមា [ឱ. ឥទ្ធិមាវ មញ្ញេតិ ទិស្សតិ។] មញ្ញេ ន អត្តនោ ពលេន សមសមំ សមនុបស្សាមីតិ។ តំ កឹ មញ្ញសិ មហារាជ ឯវមេវ ត្វំ ឯតរហិបិ [ឱ.ម. ឯតរហិ។] ឩរុពលី ពាហុពលី អលមត្តោ សង្គាមាវចរោតិ។ នោ ហិទំ ភោ រដ្ឋបាល ឯតរហិ ជិណ្ណោ វុឌ្ឍោ មហល្លកោ អទ្ធគតោ វយោអនុប្បត្តោ អសីតិកោ មេ [ឱ.ម. មេតិ បទំ ន ទិស្សតិ។] វយោ វត្តតិ អប្បេកទាហំ ភោ រដ្ឋបាល ឥធ បាទំ ករិស្សាមីតិ អញ្ញេនេវ បាទំ ករោមីតិ។ ឥទំ ខោ តំ មហារាជ តេន ភគវតា ជានតា បស្សតា អរហតា សម្មាសម្ពុទ្ធេន សន្ធាយ ភាសិតំ ឧបនីយតិ លោកោ អទ្ធុវោតិ យមហំ ញត្វា ច ទិស្វា ច សុត្វា ច អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជិតោតិ។ អច្ឆរិយំ ភោ រដ្ឋបាល អព្ភូតំ ភោ រដ្ឋបាល យាវ សុភាសិតញ្ចិទំ [ឱ.ម. សុភាសិតំ ចិទំ។] តេន ភគវតា ជានតា បស្សតា អរហតា សម្មាសម្ពុទ្ធេន ឧបនីយតិ លោកោ អទ្ធុវោតិ ឧបនីយតិ ហិ ភោ រដ្ឋបាល លោកោ អទ្ធុវោ សំវិជ្ជន្តេ ខោ ភោ រដ្ឋបាល ឥមស្មឹ រាជកុលេ ហត្ថិកាយាបិ អស្សកាយាបិ រថកាយាបិ បត្តិកាយាបិ យេ អម្ហាកំ អាបទាសុ បរិយោទាយ វត្តិស្សន្តិ។

[២០៩] អតាណោ លោកោ អនភិស្សរោតិ ភវំ រដ្ឋបាលោ អាហ ឥមស្ស បន ភោ រដ្ឋបាល ភាសិតស្ស កថំ អត្ថោ ទដ្ឋព្វោតិ។ តំ កឹ មញ្ញសិ មហារាជ អត្ថិ តេ កោចិ អនុសាយិកោ អាពាធោតិ។ អត្ថិ មេ ភោ រដ្ឋបាល អនុសាយិកោ អាពាធោ [ឱ. វាតាពាធោ។] អប្បេកទា មំ ភោ រដ្ឋបាល មិត្តាមច្ចា ញាតិសាលោហិតា បរិវារេត្វា ឋិតា ហោន្តិ ឥទានិ រាជា កោរព្យោ កាលំ ករិស្សតិ ឥទានិ រាជា កោរព្យោ កាលំ ករិស្សតីតិ។ តំ កឹ មញ្ញសិ មហារាជ លភសិ ត្វំ តេ មិត្តាមច្ចេ ញាតិសាលោហិតេ អាយន្តុ មេ ភោន្តោ មិត្តាមច្ចា ញាតិសាលោហិតា សព្វេវ សន្តា ឥមំ វេទនំ សំវិភជថ [ម. សំវិភជេថ។] យថាហំ លហុកតរិកំ [ម. លហុកំ តរិតំ។] វេទនំ វេទិយេយ្យន្តិ ឧទាហុ ត្វំយេវ វេទនំ វេទិយសីតិ។ នាហំ ភោ រដ្ឋបាល លភាមិ តេ មិត្តាមច្ចេ ញាតិសាលោហិតេ [ឱ.ម. ឥតោ បរំ អាយន្តុ មេ ភោន្តោ មិត្តាមច្ចា ញាតិសាលោហិតាតិ ទិស្សន្តិ។] សព្វេវ សន្តា ឥមំ វេទនំ សំវិភជថ យថាហំ លហុកតរិកំ វេទនំ វេទិយេយ្យន្តិ អថខោ អហមេវ តំ វេទនំ វេទិយាមីតិ។ ឥទំ ខោ តំ មហារាជ តេន ភគវតា ជានតា បស្សតា អរហតា សម្មាសម្ពុទ្ធេន សន្ធាយ ភាសិតំ អតាណោ លោកោ អនភិស្សរោតិ យមហំ ញត្វា ច ទិស្វា ច សុត្វា ច អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជិតោតិ។ អច្ឆរិយំ ភោ រដ្ឋបាល អព្ភូតំ ភោ រដ្ឋបាល យាវ សុភាសិតញ្ចិទំ តេន ភគវតា ជានតា បស្សតា អរហតា សម្មាសម្ពុទ្ធេន អតាណោ លោកោ អនភិស្សរោតិ អតាណោ ហិ ភោ រដ្ឋបាល លោកោ អនភិស្សរោ សំវិជ្ជតិ ខោ ភោ រដ្ឋបាល ឥមស្មឹ រាជកុលេ បហុតំ ហិរញ្ញសុវណ្ណំ ភូមិគតញ្ច វេហាសគតញ្ច [ឱ. វេហាសដ្ឋញ្ច។]។

[២១០] អស្សកោ លោកោ សព្វំ បហាយ គមនីយន្តិ ភវំ រដ្ឋបាលោ អាហ ឥមស្ស បន ភោ រដ្ឋបាល ភាសិតស្ស កថំ អត្ថោ ទដ្ឋព្វោតិ។ តំ កឹ មញ្ញសិ មហារាជ យថា ត្វំ ឯតរហិ បញ្ចហិ កាមគុណេហិ សមប្បិតោ សមង្គីភូតោ បរិចារេសិ លច្ឆសិ ត្វំ [ឱ. ត្វន្តិ ន ទិស្សតិ។] បរត្ថាបិ ឯវមេវាហំ ឥមេហេវ បញ្ចហិ កាមគុណេហិ សមប្បិតោ សមង្គីភូតោ បរិចារេមីតិ ឧទាហុ អញ្ញេ ឥមំ ភោគំ បដិបជ្ជិស្សន្តិ ត្វំ បន យថាកម្មំ គមិស្សសីតិ។ យថាហំ ភោ រដ្ឋបាល ឯតរហិ បញ្ចហិ កាមគុណេហិ សមប្បិតោ សមង្គីភូតោ បរិចារេមិ នាហំ លច្ឆាមិ បរត្ថាបិ ឯវមេវាហំ ឥមេហេវ បញ្ចហិ កាមគុណេហិ សមប្បិតោ សមង្គីភូតោ បរិចារេមីតិ អថខោ អញ្ញេ ឥមំ ភោគំ បដិបជ្ជិស្សន្តិ អហំ បន យថាកម្មំ គមិស្សាមីតិ។ ឥទំ ខោ តំ មហារាជ តេន ភគវតា ជានតា បស្សតា អរហតា សម្មាសម្ពុទ្ធេន សន្ធាយ ភាសិតំ អស្សកោ លោកោ សព្វំ បហាយ គមនីយន្តិ យមហំ ញត្វា ច ទិស្វា ច សុត្វា ច អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជិតោតិ។ អច្ឆរិយំ ភោ រដ្ឋបាល អព្ភូតំ ភោ រដ្ឋបាល យាវ សុភាសិតញ្ចិទំ តេន ភគវតា ជានតា បស្សតា អរហតា សម្មាសម្ពុទ្ធេន អស្សកោ លោកោ សព្វំ បហាយ គមនីយន្តិ អស្សកោ ហិ ភោ រដ្ឋបាល លោកោ សព្វំ បហាយ គមនីយំ។

[២១១] ឩនោ លោកោ អតិត្តោ តណ្ហាទាសោតិ ភវំ រដ្ឋបាលោ អាហ ឥមស្ស បន ភោ រដ្ឋបាល ភាសិតស្ស កថំ អត្ថោ ទដ្ឋព្វោតិ។ តំ កឹ មញ្ញសិ មហារាជ ផីតំ កុរុំ អជ្ឈាវសសីតិ។ ឯវំ ភោ រដ្ឋបាល ផីតំ កុរុំ អជ្ឈាវសាមីតិ។ តំ កឹ មញ្ញសិ មហារាជ ឥធ បុរិសោ អាគច្ឆេយ្យ បុរត្ថិមាយ ទិសាយ សទ្ធាយិកោ បច្ចយិកោ។ សោ តំ ឧបសង្កមិត្វា ឯវំ វទេយ្យ យគ្ឃេ មហារាជ ជានេយ្យាសិ អហំ អាគច្ឆាមិ បុរត្ថិមាយ ទិសាយ តត្ថទ្ទសំ មហន្តំ ជនបទំ ឥទ្ធញ្ចេវ ផីតញ្ច ពហុជនំ អាកិណ្ណមនុស្សំ ពហូ តត្ថ ហត្ថិកាយា អស្សកាយា រថកាយា បត្តិកាយា ពហុ តត្ថ ទន្តាជិនំ ពហុ តត្ថ ហិរញ្ញសុវណ្ណំ អកតញ្ចេវ កតញ្ច ពហុ តត្ថ ឥត្ថីបរិគ្គហោ សក្កាវ តាវត្តកេន ពលត្ថេន អភិវិជិនិតុំ អភិវិជិន [ម. អភិវិជិនាតិ ន ទិស្សតិ។] មហារាជាតិ កិន្តិ នំ ករេយ្យាសីតិ។ តម្បិ មយំ ភោ រដ្ឋបាល អភិវិជិ្ជយ អជ្ឈាវសេយ្យាមាតិ។ តំ កឹ មញ្ញសិ មហារាជ ឥធ តេ [ម. តេតិ ន ទិស្សតិ។] បុរិសោ អាគច្ឆេយ្យ បច្ឆិមាយ ទិសាយ… ឧត្តរាយ ទិសាយ… ទក្ខិណាយ ទិសាយ… បរសមុទ្ទតោ [ឱ.ម. បារសមុទ្ទតោ។] សទ្ធាយិកោ បច្ចយិកោ។ សោ តំ ឧបសង្កមិត្វា ឯវំ វទេយ្យ យគ្ឃេ មហារាជ ជានេយ្យាសិ អហំ អាគច្ឆាមិ បរសមុទ្ទតោ តត្ថទ្ទសំ មហន្តំ ជនបទំ ឥទ្ធញ្ចេវ ផីតញ្ច ពហុជនំ អាកិណ្ណមនុស្សំ ពហូ តត្ថ ហត្ថិកាយា អស្សកាយា រថកាយា បត្តិកាយា ពហុ តត្ថ ទន្តាជិនំ ពហុ តត្ថ ហិរញ្ញសុវណ្ណំ អកតញ្ចេវ កតញ្ច ពហុ តត្ថ ឥត្ថីបរិគ្គហោ សក្កាវ តាវត្តកេន ពលត្ថេន អភិវិជិនិតុំ អភិវិជិន មហារាជាតិ កិន្តិ នំ ករេយ្យាសីតិ។ តម្បិ មយំ ភោ រដ្ឋបាល អភិវិជិ្ជយ អជ្ឈាវសេយ្យាមាតិ។ ឥទំ ខោ តំ មហារាជ តេន ភគវតា ជានតា បស្សតា អរហតា សម្មាសម្ពុទ្ធេន សន្ធាយ ភាសិតំ ឩនោ លោកោ អតិត្តោ តណ្ហាទាសោតិ យមហំ ញត្វា ច ទិស្វា ច សុត្វា ច អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជិតោតិ។ អច្ឆរិយំ ភោ រដ្ឋបាល អព្ភូតំ ភោ រដ្ឋបាល យាវ សុភាសិតញ្ចិទំ តេន ភគវតា ជានតា បស្សតា អរហតា សម្មាសម្ពុទ្ធេន ឩនោ លោកោ អតិត្តោ តណ្ហាទាសោតិ ឩនោ ហិ ភោ រដ្ឋបាល លោកោ អតិត្តោ តណ្ហាទាសោតិ។

[២១២] ឥទមវោច អាយស្មា [ឱ. ឥទមវោចាយស្មា។] រដ្ឋបាលោ ឥទំ វត្វា អថាបរំ ឯតទវោច

បស្សាមិ លោកេ សធនេ មនុស្សេ លទ្ធាន វិត្តំ ន ទទន្តិ មោហា

លុទ្ធា [ម. លទ្ធា។] ធនំ សន្និចយំ ករោន្តិ ភិយ្យោ ច [ឱ.ម. វ។] កាមេ អភិបត្ថយន្តិ។

រាជា បសយ្ហ [ឱ. បសយ្ហា។] បឋវឹ វិជិត្វា សសាគរន្តំ មហិមាវសន្តោ

ឱរំ សមុទ្ទស្ស អតិត្តរូបោ បារំ សមុទ្ទស្សបិ បត្ថយេថ

រាជា ច អញ្ញេ ច ពហូ មនុស្សា អវីតតណ្ហា មរណំ ឧបេន្តិ

ឩនាវ ហុត្វា ន ជហន្តិ ទេហំ កាមេហិ លោកម្ហិ នហត្ថិ តិត្តិ

កន្ទន្តិ នំ ញាតិ បកីរិយំ [ឱ. ញាតី បកិរិយ។ ម. ញាតី បកិរាយ។] កេសេ អហោ វតានោ [ឱ. វតានេ។] អមរាតិ ចាហុ

វត្ថេន នំ បារុតំ នីហរិត្វា ចិតំ សមាទាយ តតោ ឌហន្តិ

សោ ឌយ្ហតិ [ម. ទយ្ហតិ។] សូលេហិ តុជ្ជមានោ ឯកេន វត្ថេន បហាយ ភោគេ

ន មិយ្យមានស្ស ភវន្តិ តាណា ញាតី ច មិត្តា អថវា សហាយា

ទាយាទកា តស្ស ធនំ ហរន្តិ សត្តោ បន គច្ឆតិ យេន កម្មំ

ន មិយ្យមានំ ធនមន្វេតិ កិញ្ចិ បុត្តា ច ទារា ច ធនញ្ច រដ្ឋំ

ន ទីឃមាយុំ លភតេ ធនេន ន ចាបិ វិត្តេន ជរំ វិហន្តិ

អប្បកញ្ចិទំ ជីវិតមាហុ [ឱ. អប្បំ ហិទំ ជីវិតំ អាហុ។ ម. អប្បញ្ហិតំ ជីវិតមាហុ។] ធីរា អស្សសតំ វិប្បរិណាមធម្មំ

អឌ្ឍា ទលិទ្ទា ច ផុសន្តិ ផស្សំ ពាលោ ច ធីរោ ច តថេវ ផុដ្ឋោ

ពាលោ ហិ ពាល្យា វធិតោ វ [អដ្ឋកថាយំ វិជិតោ វាតិ ទិស្សតិ។] សេតិ ធីរោ ច [ម. វ។] ន វេធតិ ផស្សផុដ្ឋោ

តស្មា ហិ បញ្ញា ច ធនេន សេយ្យោ យាយ វោសានំ ឥធាធិគច្ឆតិ [ឱ. វោសានំ ឥន្ទាធិគច្ឆតិ។ ម. វោសានមិធាធិគច្ឆតិ។]

អព្យាសិតត្តា [ឱ. អសោសិតត្តា។] ហិ ភវាភវេសុ បាបានិ កម្មានិ ករោន្តិ មោហា

ឧបេតិ គព្ភញ្ច បរញ្ច លោកំ សំសារមាបជ្ជ បរម្បរាយ

តស្សប្បបញ្ញោ អភិសទ្ទហន្តោ ឧបេតិ គព្ភញ្ច បរញ្ច លោកំ

ចោរោ យថា សន្ធិមុខេ គហីតោ សកម្មុនា ហញ្ញតិ បាបធម្មោ

ឯវំ បជា បេច្ច បរម្ហិ លោកេ សកម្មុនា ហញ្ញតិ បាបធម្មោ

កាមា ហិ ចិត្រា មធុរា មនោរមា វិរូបរូបេន មថេន្តិ ចិត្តំ

អាទីនវំ កាមគុណេសុ ទិស្វា តស្មាហំ បព្វជិតោម្ហិ រាជ

ទុមប្ផលានេវ បតន្តិ មាណវា ទហរា ច វុឌ្ឍា ច សរីរភេទា

ឯតំ វិទិត្វា បព្វជិតោម្ហិ រាជ អបណ្ណកំ សាមញ្ញមេវ សេយ្យោតិ។

រដ្ឋបាលសុត្តំ ទុតិយំ និដ្ឋិតំ។

តតិយំ មឃទេវសុត្តំ [ឱ. មខាទេវសុត្តំ ម. មគ្ឃទេវសុត្តំ។]

[២១៣] ឯវម្មេ សុតំ។ ឯកំ សមយំ ភគវា មិថិលាយំ វិហរតិ មឃទេវម្ពវនេ [ឱ. មខាទេវម្ពវនេ។ ម. មគ្ឃទេវអម្ពវនេ។]។ អថខោ ភគវា អញ្ញតរស្មឹ បទេសេ សិតំ បាត្វាកាសិ។ អថខោ អាយស្មតោ អានន្ទស្ស ឯតទហោសិ កោ នុ ខោ ហេតុ កោ បច្ចយោ ភគវតោ សិតស្ស បាតុកម្មាយ ន អការណេន តថាគតា សិតំ បាតុករោន្តីតិ។ អថខោ អាយស្មា អានន្ទោ ឯកំសំ ចីវរំ កត្វា យេន ភគវា តេនញ្ជលិម្បណាមេត្វា ភគវន្តំ ឯតទវោច កោ នុ ខោ ភន្តេ ហេតុ កោ បច្ចយោ ភគវតោ សិតស្ស បាតុកម្មាយ ន អការណេន តថាគតា សិតំ បាតុករោន្តីតិ។

[២១៤] ភូតបុព្វំ អានន្ទ ឥមិស្សាយេវ មិថិលាយំ រាជា អហោសិ មឃទេវោ [ឱ. មខាទេវោ។] នាម ធម្មិកោ ធម្មរាជា ធម្មេ ឋិតោ មហារាជា ធម្មំ ចរតិ ព្រាហ្មណគហបតិកេសុ នេគមេសុ ចេវ ជានបទេសុ ច ឧបោសថញ្ច ឧបវសតិ ចាតុទ្ទសឹ បញ្ចទសឹ អដ្ឋមឹ ច បក្ខស្ស។ អថខោ អានន្ទ រាជា មឃទេវោ ពហូនំ វស្សានំ ពហូនំ វស្សសតានំ ពហូនំ វស្សសហស្សានំ អច្ចយេន កប្បកំ អាមន្តេសិ យទា មេ សម្ម កប្បក បស្សេយ្យាសិ សិរស្មឹ បលិតានិ [ឱ. ផលិតានិ។] ជាតានិ អថ មេ អារោចេយ្យាសីតិ។ ឯវំ ទេវាតិ ខោ អានន្ទ កប្បកោ រញ្ញោ មឃទេវស្ស បច្ចស្សោសិ។ អទ្ទសា ខោ អានន្ទ កប្បកោ ពហូនំ វស្សានំ ពហូនំ វស្សសតានំ ពហូនំ វស្សសហស្សានំ អច្ចយេន រញ្ញោ មឃទេវស្ស សិរស្មឹ បលិតានិ ជាតានិ ទិស្វាន រាជានំ មឃទេវំ ឯតទវោច បាតុភូតា ខោ [ម. ខោសទ្ទោ ន ទិស្សតិ។] ទេវស្ស ទេវទូតា ទិស្សន្តិ សិរស្មឹ បលិតានិ ជាតានីតិ។ តេនហិ សម្ម កប្បក តានិ បលិតានិ សាធុកំ សណ្ឌាសេន ឧទ្ធរិត្វា មម [ឱ. មមំ។] អញ្ជលិស្មឹ បតិដ្ឋាបេហីតិ។ ឯវំ ទេវាតិ ខោ អានន្ទ កប្បកោ រញ្ញោ មឃទេវស្ស បដិស្សុត្វា តានិ បលិតានិ សាធុកំ សណ្ឌាសេន ឧទ្ធរិត្វា រញ្ញោ មឃទេវស្ស អញ្ជលិស្មឹ បតិដ្ឋាបេសិ។ អថខោ អានន្ទ រាជា មឃទេវោ កប្បកស្ស គាមវរំ ទត្វា ជេដ្ឋបុត្តំ កុមារំ អាមន្តាបេត្វា ឯតទវោច បាតុភូតា ខោ មេ តាត កុមារ ទេវទូតា ទិស្សន្តិ សិរស្មឹ បលិតានិ ជាតានិ ភុត្តា ខោ បន មេ មានុសកា កាមា សមយោ ទិព្វេ កាមេ បរិយេសិតុំ ឯហិ ត្វំ តាត កុមារ ឥមំ រជ្ជំ បដិបជ្ជ អហំ បន កេសមស្សុំ ឱហារេត្វា កាសាយានិ វត្ថានិ អច្ឆាទេត្វា អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជិស្សាមិ តេនហិ តាត កុមារ យទា ត្វំ [ឱ. ត្វម្បិ។ ម. ឱ. ត្វំ។] បស្សេយ្យាសិ សិរស្មឹ បលិតានិ ជាតានិ អថ កប្បកស្ស គាមវរំ ទត្វា ជេដ្ឋបុត្តំ កុមារំ សាធុកំ រជ្ជេ សមនុសាសិត្វា កេសមស្សុំ ឱហារេត្វា កាសាយានិ វត្ថានិ អច្ឆាទេត្វា អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជេ្ជយ្យាសិ យេន មេ ឥទំ កល្យាណំ វត្តំ [ឱ. វដ្តំ។] និហិតំ អនុប្បវត្តេយ្យាសិ មា ខោ មេ ត្វំ អន្តិមបុរិសោ អហោសិ យស្មឹ ខោ តាត កុមារ បុរិសយុគេ វត្តមានេ ឯវរូបស្ស កល្យាណស្ស វត្តស្ស សមុច្ឆេទោ ហោតិ សោ តេសំ អន្តិមបុរិសោ ហោតិ។ តន្តាហំ [ម. តស្មាហំ។] តាត កុមារ ឯវំ វទាមិ យេន មេ ឥទំ កល្យាណំ វត្តំ និហិតំ អនុប្បវត្តេយ្យាសិ មា ខោ មេ ត្វំ អន្តិមបុរិសោ អហោសីតិ។

[២១៥] អថខោ អានន្ទ រាជា មឃទេវោ កប្បកស្ស គាមវរំ ទត្វា ជេដ្ឋបុត្តំ កុមារំ សាធុកំ រជ្ជេ សមនុសាសិត្វា ឥមស្មឹយេវ មឃទេវម្ពវនេ កេសមស្សុំ ឱហារេត្វា កាសាយានិ វត្ថានិ អច្ឆាទេត្វា អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជិ។ សោ មេត្តាសហគតេន ចេតសា ឯកំ ទិសំ ផរិត្វា វិហាសិ តថា ទុតិយំ តថា តតិយំ តថា ចតុត្ថំ ឥតិ ឧទ្ធមធោ តិរិយំ សព្វធិ សព្វត្តតាយ សព្វាវន្តំ លោកំ មេត្តាសហគតេន ចេតសា វិបុលេន មហគ្គតេន អប្បមាណេន អវេរេន អព្យាបជ្ឈេន [ឱ. អវ្យាបជ្ឈេន។] ផរិត្វា វិហាសិ។ ករុណាសហគតេន ចេតសា។បេ។ មុទិតាសហគតេន ចេតសា។បេ។ ឧបេក្ខាសហគតេន ចេតសា ឯកំ ទិសំ ផរិត្វា វិហាសិ តថា ទុតិយំ តថា តតិយំ តថា ចតុត្ថំ ឥតិ ឧទ្ធមធោ តិរិយំ សព្វធិ សព្វត្តតាយ សព្វាវន្តំ លោកំ ឧបេក្ខាសហគតេន ចេតសា វិបុលេន មហគ្គតេន អប្បមាណេន អវេរេន អព្យាបជ្ឈេន ផរិត្វា វិហាសិ។ រាជា ខោ បនានន្ទ មឃទេវោ ចតុរាសីតិវស្សសហស្សានិ កុមារកីឡិកំ កីឡិ ចតុរាសីតិវស្សសហស្សានិ ឧបរជ្ជំ ការេសិ ចតុរាសីតិវស្សសហស្សានិ រជ្ជំ ការេសិ ចតុរាសីតិវស្សសហស្សានិ ឥមស្មឹយេវ មឃទេវម្ពវនេ អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជិតោ ព្រហ្មចរិយំ ចរិ។ សោ ចត្តារោ ព្រហ្មវិហារេ ភាវេត្វា កាយស្ស ភេទា បរម្មរណា ព្រហ្មលោកូបគោ អហោសិ។

[២១៦] អថខោ អានន្ទ រញ្ញោ [ម. រញ្ញោ អានន្ទ។] មឃទេវស្ស បុត្តោ ពហូនំ វស្សានំ ពហូនំ វស្សសតានំ ពហូនំ វស្សសហស្សានំ អច្ចយេន កប្បកំ អាមន្តេសិ យទា មេ សម្ម កប្បក បស្សេយ្យាសិ សិរស្មឹ បលិតានិ ជាតានិ អថ មេ [ម. ខោ។] អារោចេយ្យាសីតិ។ ឯវំ ទេវាតិ ខោ អានន្ទ កប្បកោ រញ្ញោ មឃទេវស្ស បុត្តស្ស បច្ចស្សោសិ។ អទ្ទសា ខោ អានន្ទ កប្បកោ ពហូនំ វស្សានំ ពហូនំ វស្សសតានំ ពហូនំ វស្សសហស្សានំ អច្ចយេន រញ្ញោ មឃទេវស្ស បុត្តស្ស សិរស្មឹ បលិតានិ ជាតានិ ទិស្វាន [ឱ. ទិស្វា។] រញ្ញោ មឃទេវស្ស បុត្តំ ឯតទវោច បាតុភូតា ខោ ទេវស្ស ទេវទូតា ទិស្សន្តិ សិរស្មឹ បលិតានិ ជាតានីតិ។ តេនហិ សម្ម កប្បក តានិ បលិតានិ សាធុកំ សណ្ឌាសេន ឧទ្ធរិត្វា មម អញ្ជលិស្មឹ បតិដ្ឋាបេហីតិ។ ឯវំ ទេវាតិ ខោ អានន្ទ កប្បកោ រញ្ញោ មឃទេវស្ស បុត្តស្ស បដិស្សុត្វា តានិ បលិតានិ សាធុកំ សណ្ឌាសេន ឧទ្ធរិត្វា រញ្ញោ មឃទេវស្ស បុត្តស្ស អញ្ជលិស្មឹ បតិដ្ឋាបេសិ។ អថខោ អានន្ទ រញ្ញោ មឃទេវស្ស បុត្តោ កប្បកស្ស គាមវរំ ទត្វា ជេដ្ឋបុត្តំ កុមារំ អាមន្តាបេត្វា ឯតទវោច បាតុភូតា ខោ មេ តាត កុមារ ទេវទូតា ទិស្សន្តិ សិរស្មឹ បលិតានិ ជាតានិ ភុត្តា ខោ បន មេ មានុសកា កាមា សមយោ ទិព្វេ កាមេ បរិយេសិតុំ ឯហិ ត្វំ តាត កុមារ ឥមំ រជ្ជំ បដិបជ្ជ អហំ បន កេសមស្សុំ ឱហារេត្វា កាសាយានិ វត្ថានិ អច្ឆាទេត្វា អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជិស្សាមិ តេនហិ តាត កុមារ យទា ត្វម្បិ បស្សេយ្យាសិ សិរស្មឹ បលិតានិ ជាតានិ អថ កប្បកស្ស គាមវរំ ទត្វា ជេដ្ឋបុត្តំ កុមារំ សាធុកំ រជ្ជេ សមនុសាសិត្វា កេសមស្សុំ ឱហារេត្វា កាសាយានិ វត្ថានិ អច្ឆាទេត្វា អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជេយ្យាសិ យេន មេ ឥទំ កល្យាណំ វត្តំ និហិតំ អនុប្បវត្តេយ្យាសិ មា ខោ មេ ត្វំ អន្តិមបុរិសោ អហោសិ យស្មឹ ខោ តាត កុមារ បុរិសយុគេ វត្តមានេ ឯវរូបស្ស កល្យាណស្ស វត្តស្ស សមុច្ឆេទោ ហោតិ សោ តេសំ អន្តិមបុរិសោ ហោតិ។ តន្តាហំ [ម. តស្មាហំ។] តាត កុមារ ឯវំ វទាមិ យេន មេ ឥទំ កល្យាណំ វត្តំ និហិតំ អនុប្បវត្តេយ្យាសិ មា ខោ មេ ត្វំ អន្តិមបុរិសោ អហោសីតិ។

[២១៧] អថខោ អានន្ទ រញ្ញោ មឃទេវស្ស បុត្តោ កប្បកស្ស គាមវរំ ទត្វា ជេដ្ឋបុត្តំ កុមារំ សាធុកំ រជ្ជេ សមនុសាសិត្វា ឥមស្មឹយេវ មឃទេវម្ពវនេ កេសមស្សុំ ឱហារេត្វា កាសាយានិ វត្ថានិ អច្ឆាទេត្វា អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជិ។ សោ មេត្តាសហគតេន ចេតសា ឯកំ ទិសំ ផរិត្វា វិហាសិ តថា ទុតិយំ តថា តតិយំ តថា ចតុត្ថំ ឥតិ ឧទ្ធមធោ តិរិយំ សព្វធិ សព្វត្តតាយ សព្វាវន្តំ លោកំ មេត្តាសហគតេន ចេតសា វិបុលេន មហគ្គតេន អប្បមាណេន អវេរេន អព្យាបជ្ឈេន ផរិត្វា វិហាសិ។ ករុណាសហគតេន ចេតសា។បេ។ មុទិតាសហគតេន ចេតសា។បេ។ ឧបេក្ខាសហគតេន ចេតសា ឯកំ ទិសំ ផរិត្វា វិហាសិ តថា ទុតិយំ តថា តតិយំ តថា ចតុត្ថំ ឥតិ ឧទ្ធមធោ តិរិយំ សព្វធិ សព្វត្តតាយ សព្វាវន្តំ លោកំ ឧបេក្ខាសហគតេន ចេតសា វិបុលេន មហគ្គតេន អប្បមាណេន អវេរេន អព្យាបជ្ឈេន ផរិត្វា វិហាសិ។ រញ្ញោ ខោ បនានន្ទ មឃទេវស្ស បុត្តោ ចតុរាសីតិវស្សសហស្សានិ កុមារកីឡិកំ កីឡិ ចតុរាសីតិវស្សសហស្សានិ ឧបរជ្ជំ ការេសិ ចតុរាសីតិវស្សសហស្សានិ រជ្ជំ ការេសិ ចតុរាសីតិវស្សសហស្សានិ ឥមស្មឹយេវ មឃទេវម្ពវនេ អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជិតោ ព្រហ្មចរិយំ ចរិ។ សោ ចត្តារោ ព្រហ្មវិហារេ ភាវេត្វា កាយស្ស ភេទា បរម្មរណា ព្រហ្មលោកូបគោ អហោសិ។

[២១៨] រញ្ញោ ខោ បនានន្ទ មឃទេវស្ស បុត្តបបុត្តកា [ម. បុត្តបបុត្តកាបិ។] តស្ស បរំបរា ចតុរាសីតិសហស្សានិ ឥមស្មឹយេវ មឃទេវម្ពវនេ កេសមស្សុំ ឱហារេត្វា កាសាយានិ វត្ថានិ អច្ឆាទេត្វា អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជឹសុ។ តេ មេត្តាសហគតេន ចេតសា ឯកំ ទិសំ ផរិត្វា វិហរឹសុ តថា ទុតិយំ តថា តតិយំ តថា ចតុត្ថំ ឥតិ ឧទ្ធមធោ តិរិយំ សព្វធិ សព្វត្តតាយ សព្វាវន្តំ លោកំ មេត្តាសហគតេន ចេតសា វិបុលេន មហគ្គតេន អប្បមាណេន អវេរេន អព្យាបជ្ឈេន ផរិត្វា វិហរឹសុ។ ករុណាសហគតេន ចេតសា… មុទិតាសហគតេន ចេតសា… ឧបេក្ខាសហគតេន ចេតសា ឯកំ ទិសំ ផរិត្វា វិហរឹសុ តថា ទុតិយំ តថា តតិយំ តថា ចតុត្ថំ ឥតិ ឧទ្ធមធោ តិរិយំ សព្វធិ សព្វត្តតាយ សព្វាវន្តំ លោកំ ឧបេក្ខាសហគតេន ចេតសា វិបុលេន មហគ្គតេន អប្បមាណេន អវេរេន អព្យាបជ្ឈេន ផរិត្វា វិហរឹសុ។ តេ [តេតិ បទំ ន កត្ថចិ ទិស្សតិ។] ចតុរាសីតិវស្សសហស្សានិ កុមារកីឡិកំ កីឡឹសុ ចតុរាសីតិវស្សសហស្សានិ ឧបរជ្ជំ ការេសុំ ចតុរាសីតិវស្សសហស្សានិ រជ្ជំ ការេសុំ ចតុរាសីតិវស្សសហស្សានិ ឥមស្មឹយេវ មឃទេវម្ពវនេ អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជិតា ព្រហ្មចរិយំ ចរឹសុ។ តេ ចត្តារោ ព្រហ្មវិហារេ ភាវេត្វា កាយស្ស ភេទា បរម្មរណា ព្រហ្មលោកូបគា អហេសុំ។ និមិ តេសំ រាជា [ឱ. រាជានំ។] បច្ឆិមកោ អហោសិ ធម្មិកោ ធម្មរាជា ធម្មេ ឋិតោ មហារាជា ធម្មំ ចរតិ ព្រាហ្មណគហបតិកេសុ នេគមេសុ ចេវ ជានបទេសុ ច ឧបោសថញ្ច ឧបវសតិ ចាតុទ្ទសឹ បញ្ចទសឹ អដ្ឋមឹ ច បក្ខស្ស។

[២១៩] ភូតបុព្វំ អានន្ទ ទេវានំ តាវតឹ្តសានំ សុធម្មាយំ សភាយំ សន្និសិន្នានំ សន្និបតិតានំ អយមន្តរាកថា ឧទបាទិ លាភា វត ភោ វិទេហានំ សុលទ្ធំ វត ភោ វិទេហានំ យេសំ និមិ រាជា ធម្មិកោ ធម្មរាជា ធម្មេ ឋិតោ មហារាជា ធម្មំ ចរតិ ព្រាហ្មណគហបតិកេសុ នេគមេសុ ចេវ ជានបទេសុ ច ឧបោសថញ្ច ឧបវសតិ ចាតុទ្ទសឹ បញ្ចទសឹ អដ្ឋមឹ ច បក្ខស្សាតិ។

[២២០] អថខោ អានន្ទ សក្កោ ទេវានមិន្ទោ ទេវេ តាវតឹ្តសេ អាមន្តេសិ ឥច្ឆេយ្យាថ នោ តុម្ហេ មារិសា និមិរាជានំ ទដ្ឋុន្តិ។ ឥច្ឆាម មយំ មារិស និមិរាជានំ ទដ្ឋុន្តិ។ តេន ខោ បនានន្ទ [ឱ. អានន្ទសទ្ទោ នត្ថិ។] សមយេន និមិ រាជា តទហុបោសថេ បណ្ណរសេ សីសនហាតោ [ឱ.ម. សីសំ នហាតោ។] ឧបោសថិកោ ឧបរិ បាសាទវរគតោ និសិន្នោ ហោតិ។ អថខោ អានន្ទ សក្កោ ទេវានមិន្ទោ សេយ្យថាបិ នាម ពលវា បុរិសោ សម្មិញ្ជិតំ វា ពាហំ បសារេយ្យ បសារិតំ វា ពាហំ សម្មិញ្ជេយ្យ ឯវមេវ ទេវេសុ តាវតឹ្តសេសុ អន្តរហិតោ និមិស្ស រញ្ញោ សម្មុខេ [ឱ. មុខេ។ ម. បមុខេ។] បាតុរហោសិ។ អថខោ អានន្ទ សក្កោ ទេវានមិន្ទោ និមឹ រាជានំ ឯតទវោច លាភា តេ មហារាជ សុលទ្ធំ តេ មហារាជ ទេវា មហារាជ តាវតឹ្តសា សុធម្មាយំ សភាយំ កិត្តយមានរូបា សន្និសិន្នា លាភា វត ភោ វិទេហានំ សុលទ្ធំ វត ភោ វិទេហានំ យេសំ និមិ រាជា ធម្មិកោ ធម្មរាជា ធម្មេ ឋិតោ មហារាជា ធម្មំ ចរតិ ព្រាហ្មណគហបតិកេសុ នេគមេសុ ចេវ ជានបទេសុ ច ឧបោសថញ្ច ឧបវសតិ ចាតុទ្ទសឹ បញ្ចទសឹ អដ្ឋមឹ ច បក្ខស្សាតិ ទេវា តេ មហារាជ តាវតឹ្តសា ទស្សនកាមា តស្ស តេ អហំ មហារាជ សហស្សយុត្តំ អាជញ្ញរថំ បហិណិស្សាមិ អភិរូហេយ្យាសិ មហារាជ ទិព្វំ យានំ អវិកម្បមានោតិ។ អធិវាសេសិ ខោ អានន្ទ និមិ រាជា តុណ្ហីភាវេន។ អថខោ អានន្ទ សក្កោ ទេវានមិន្ទោ និមិស្ស រញ្ញោ អធិវាសនំ វិទិត្វា សេយ្យថាបិ នាម ពលវា បុរិសោ សម្មិញ្ជិតំ វា ពាហំ បសារេយ្យ បសារិតំ វា ពាហំ សម្មិញ្ជេយ្យ ឯវមេវ និមិស្ស រញ្ញោ សម្មុខេ អន្តរហិតោ ទេវេសុ តាវតឹ្តសេសុ បាតុរហោសិ។

[២២១] អថខោ អានន្ទ សក្កោ ទេវានមិន្ទោ មាតលឹ សង្គាហកំ អាមន្តេសិ ឯហិ ត្វំ សម្ម មាតលិ សហស្សយុត្តំ អាជញ្ញរថំ យោជេត្វា និមឹ រាជានំ ឧបសង្កមិត្វា ឯវំ វទេហិ អយន្តេ មហារាជ សហស្សយុត្តោ អាជញ្ញរថោ សក្កេន ទេវានមិន្ទេន បេសិតោ អភិរូហេយ្យាសិ មហារាជ ទិព្វំ យានំ អវិកម្បមានោតិ។ ឯវំ ភទ្ទន្តវាតិ ខោ អានន្ទ មាតលិ សង្គាហកោ សក្កស្ស ទេវានមិន្ទស្ស បដិស្សុត្វា សហស្សយុត្តំ អាជញ្ញរថំ យោជេត្វា និមឹ រាជានំ ឧបសង្កមិត្វា ឯតទវោច អយំ តេ មហារាជ សហស្សយុត្តោ អាជញ្ញរថោ សក្កេន ទេវានមិន្ទេន បេសិតោ អភិរូហ មហារាជ ទិព្វំ យានំ អវិកម្បមានោ អបិច មហារាជ កតមេន តំ នេមិ យេន វា បាបកម្មា បាបកានំ កម្មានំ វិបាកំ បដិសំវេទេន្តិ យេន វា កល្យាណកម្មា កល្យាណកម្មានំ [ឱ. កល្យាណានំ កម្មានំ។] វិបាកំ បដិសំវេទេន្តីតិ។ ឧភយេនេវ មំ មាតលិ នេហីតិ។ សំបវេសិ [ឱ. សម្បាបេសិ។] ខោ អានន្ទ មាតលិ សង្គាហកោ និមឹ រាជានំ សុធម្មាយំ សភាយំ [ឱ.ម. សុធម្មំ សភំ។]។ អទ្ទសា ខោ អានន្ទ សក្កោ ទេវានមិន្ទោ និមឹ រាជានំ ទូរតោ វ អាគច្ឆន្តំ ទិស្វា [ឱ.ម. ទិស្វាន។] និមឹ រាជានំ ឯតទវោច ឯហិ ខោ មហារាជ ស្វាគតំ មហារាជ ទេវា តេ មហារាជ តាវតឹ្តសា សុធម្មាយំ សភាយំ កិត្តយមានរូបា សន្និសិន្នា លាភា វត ភោ វិទេហានំ សុលទ្ធំ វត ភោ វិទេហានំ យេសំ និមិ រាជា ធម្មិកោ ធម្មរាជា ធម្មេ ឋិតោ មហារាជា ធម្មំ ចរតិ ព្រាហ្មណគហបតិកេសុ នេគមេសុ ចេវ ជានបទេសុ ច ឧបោសថញ្ច ឧបវសតិ ចាតុទ្ទសឹ បញ្ចទសឹ អដ្ឋមឹ ច បក្ខស្សាតិ ទេវា តេ មហារាជ តាវតឹ្តសា ទស្សនកាមា អភិរម មហារាជ ទេវេសុ ទេវានុភាវេនាតិ។ អលំ មារិស តត្ថេវ មំ មិថិលំ បដិនេតុ តថាហំ ធម្មំ ចរិស្សាមិ ព្រាហ្មណគហបតិកេសុ នេគមេសុ ចេវ ជានបទេសុ ច ឧបោសថញ្ច ឧបវសិស្សាមិ ចាតុទ្ទសឹ បញ្ចទសឹ អដ្ឋមឹ ច បក្ខស្សាតិ។ អថខោ អានន្ទ សក្កោ ទេវានមិន្ទោ មាតលឹ សង្គាហកំ អាមន្តេសិ ឯហិ ត្វំ សម្ម មាតលិ សហស្សយុត្តំ អាជញ្ញរថំ យោជេត្វា និមឹ រាជានំ តត្ថេវ មិថិលំ បដិនេហីតិ។ ឯវំ ភទ្ទន្តវាតិ ខោ អានន្ទ មាតលិ សង្គាហកោ សក្កស្ស ទេវានមិន្ទស្ស បដិស្សុត្វា សហស្សយុត្តំ អាជញ្ញរថំ យោជេត្វា និមឹ រាជានំ តត្ថេវ មិថិលំ បដិនេសិ។

[២២២] តត្រ សុទំ អានន្ទ មហារាជា ធម្មំ ចរតិ ព្រាហ្មណគហបតិកេសុ នេគមេសុ ចេវ ជានបទេសុ ច ឧបោសថញ្ច ឧបវសតិ ចាតុទ្ទសឹ បញ្ចទសឹ អដ្ឋមឹ ច បក្ខស្សាតិ។ អថខោ អានន្ទ និមិ រាជា ពហូនំ វស្សានំ ពហូនំ វស្សសតានំ ពហូនំ វស្សសហស្សានំ អច្ចយេន កប្បកំ អាមន្តេសិ យទា មេ សម្ម កប្បក បស្សេយ្យាសិ សិរស្មឹ បលិតានិ ជាតានិ អថ មេ អារោចេយ្យាសីតិ។ ឯវំ ទេវាតិ ខោ អានន្ទ កប្បកោ និមិស្ស រញ្ញោ បច្ចស្សោសិ។ អទ្ទសា ខោ អានន្ទ កប្បកោ ពហូនំ វស្សានំ ពហូនំ វស្សសតានំ ពហូនំ វស្សសហស្សានំ អច្ចយេន និមិស្ស រញ្ញោ សិរស្មឹ បលិតានិ ជាតានិ ទិស្វាន និមឹ រាជានំ ឯតទវោច បាតុភូតា ខោ ទេវស្ស ទេវទូតា ទិស្សន្តិ សិរស្មឹ បលិតានិ ជាតានីតិ។ តេនហិ សម្ម កប្បក តានិ បលិតានិ សាធុកំ សណ្ឌាសេន ឧទ្ធរិត្វា មម អញ្ជលិស្មឹ បតិដ្ឋាបេហីតិ។ ឯវំ ទេវាតិ ខោ អានន្ទ កប្បកោ និមិស្ស រញ្ញោ បដិស្សុត្វា តានិ បលិតានិ សាធុកំ សណ្ឌាសេន ឧទ្ធរិត្វា និមិស្ស រញ្ញោ អញ្ជលិស្មឹ បតិដ្ឋាបេសិ។ អថខោ អានន្ទ និមិ រាជា កប្បកស្ស គាមវរំ ទត្វា ជេដ្ឋបុត្តំ កុមារំ អាមន្តាបេត្វា ឯតទវោច បាតុភូតា ខោ មេ តាត កុមារ ទេវទូតា ទិស្សន្តិ សិរស្មឹ បលិតានិ ជាតានិ ភុត្តា ខោ បន មេ មានុសកា កាមា សមយោ ទិព្វេ កាមេ បរិយេសិតុំ ឯហិ ត្វំ តាត កុមារ ឥមំ រជ្ជំ បដិបជ្ជ អហំ បន កេសមស្សុំ ឱហារេត្វា កាសាយានិ វត្ថានិ អច្ឆាទេត្វា អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជិស្សាមិ តេនហិ តាត កុមារ យទា ត្វម្បិ បស្សេយ្យាសិ សិរស្មឹ បលិតានិ ជាតានិ អថ កប្បកស្ស គាមវរំ ទត្វា ជេដ្ឋបុត្តំ កុមារំ សាធុកំ រជ្ជេ សមនុសាសិត្វា កេសមស្សុំ ឱហារេត្វា កាសាយានិ វត្ថានិ អច្ឆាទេត្វា អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជេយ្យាសិ យេន មេ ឥទំ កល្យាណំ វត្តំ និហិតំ អនុប្បវត្តេយ្យាសិ មា ខោ មេ ត្វំ អន្តិមបុរិសោ អហោសិ យស្មឹ ខោ តាត កុមារ បុរិសយុគេ វត្តមានេ ឯវរូបស្ស កល្យាណស្ស វត្តស្ស សមុច្ឆេទោ ហោតិ សោ តេសំ អន្តិមបុរិសោ ហោតិ។ តន្តាហំ តាត កុមារ ឯវំ វទាមិ យេន មេ ឥទំ កល្យាណំ វត្តំ និហិតំ អនុប្បវត្តេយ្យាសិ មា ខោ មេ ត្វំ អន្តិមបុរិសោ អហោសីតិ។

[២២៣] អថខោ អានន្ទ និមិ រាជា កប្បកស្ស គាមវរំ ទត្វា ជេដ្ឋបុត្តំ កុមារំ សាធុកំ រជ្ជេ សមនុសាសិត្វា ឥមស្មឹយេវ មឃទេវម្ពវនេ កេសមស្សុំ ឱហារេត្វា កាសាយានិ វត្ថានិ អច្ឆាទេត្វា អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជិ។ សោ មេត្តាសហគតេន ចេតសា ឯកំ ទិសំ ផរិត្វា វិហាសិ តថា ទុតិយំ តថា តតិយំ តថា ចតុត្ថំ ឥតិ ឧទ្ធមធោ តិរិយំ សព្វធិ សព្វត្តតាយ សព្វាវន្តំ លោកំ មេត្តាសហគតេន ចេតសា វិបុលេន មហគ្គតេន អប្បមាណេន អវេរេន អព្យាបជ្ឈេន ផរិត្វា វិហាសិ។ ករុណាសហគតេន ចេតសា… មុទិតាសហគតេន ចេតសា… ឧបេក្ខាសហគតេន ចេតសា ឯកំ ទិសំ ផរិត្វា វិហាសិ តថា ទុតិយំ តថា តតិយំ តថា ចតុត្ថំ ឥតិ ឧទ្ធមធោ តិរិយំ សព្វធិ សព្វត្តតាយ សព្វាវន្តំ លោកំ ឧបេក្ខាសហគតេន ចេតសា វិបុលេន មហគ្គតេន អប្បមាណេន អវេរេន អព្យាបជ្ឈេន ផរិត្វា វិហាសិ។ និមិ ខោ បនានន្ទ រាជា ចតុរាសីតិវស្សសហស្សានិ កុមារកីឡិតំ កីឡិ ចតុរាសីតិវស្សសហស្សានិ ឧបរជ្ជំ ការេសិ ចតុរាសីតិវស្សសហស្សានិ រជ្ជំ ការេសិ ចតុរាសីតិវស្សសហស្សានិ ឥមស្មឹយេវ មឃទេវម្ពវនេ អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជិតោ ព្រហ្មចរិយំ ចរិ។ សោ ចត្តារោ ព្រហ្មវិហារេ ភាវេត្វា កាយស្ស ភេទា បរម្មរណា ព្រហ្មលោកូបគោ អហោសិ។

[២២៤] និមិស្ស ខោ បនានន្ទ រញ្ញោ កឡារជនកោ នាម បុត្តោ អហោសិ។ សោ ន អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជិ។ សោ តំ កល្យាណំ វត្តំ សមុច្ឆិន្ទិ។ សោ តេសំ អន្តិមបុរិសោ អហោសិ។ សិយា ខោ បន តេ អានន្ទ ឯវមស្ស អញ្ញោ នូន តេន សមយេន រាជា មឃទេវោ អហោសិ យេន តំ កល្យាណំ វត្តំ និហិតន្តិ។ ន ខោ បនេតំ អានន្ទ ឯវំ ទដ្ឋព្វំ។ អហំ តេន សមយេន រាជា មឃទេវោ អហោសឹ។ អហំ តំ កល្យាណំ វត្តំ និហិនឹ មយា តំ កល្យាណំ វត្តំ និហិតំ បច្ឆិមា ជនតា អនុប្បវត្តេសិ។ តំ ខោ បនានន្ទ កល្យាណំ វត្តំ ន និព្វិទាយ ន វិរាគាយ ន និរោធាយ ន ឧបសមាយ ន អភិញ្ញាយ ន សម្ពោធាយ ន និព្វានាយ សំវត្តតិ យាវទេវ ព្រហ្មលោកូបបត្តិយា។ ឥទំ ខោ បនានន្ទ ឯតរហិ មយា កល្យាណំ វត្តំ និហិតំ ឯកន្តនិព្វិទាយ វិរាគាយ និរោធាយ ឧបសមាយ អភិញ្ញាយ សម្ពោធាយ និព្វានាយ សំវត្តតិ។ កតមញ្ចានន្ទ ឯតរហិ មយា កល្យាណំ វត្តំ និហិតំ ឯកន្តនិព្វិទាយ វិរាគាយ និរោធាយ ឧបសមាយ អភិញ្ញាយ សម្ពោធាយ និព្វានាយ សំវត្តតិ។ អយមេវ អរិយោ អដ្ឋង្គិកោ មគ្គោ សេយ្យថីទំ សម្មាទិដ្ឋិ សម្មាសង្កប្បោ សម្មាវាចា សម្មាកម្មន្តោ សម្មាអាជីវោ សម្មាវាយាមោ សម្មាសតិ សម្មាសមាធិ ឥទំ ខោ អានន្ទ ឯតរហិ មយា កល្យាណំ វត្តំ និហិតំ ឯកន្តនិព្វិទាយ វិរាគាយ និរោធាយ ឧបសមាយ អភិញ្ញាយ សម្ពោធាយ និព្វានាយ សំវត្តតិ។ តំ វោ អហំ អានន្ទ ឯវំ វទាមិ យេន មេ ឥទំ កល្យាណំ វត្តំ និហិតំ អនុប្បវត្តេយ្យាថ មា ខោ មេ តុម្ហេ អន្តិមបុរិសា អហុវត្ថ យស្មឹ ខោ អានន្ទ បុរិសយុគេ វត្តមានេ ឯវរូបស្ស កល្យាណស្ស វត្តស្ស សមុច្ឆេទោ ហោតិ សោ តេសំ អន្តិមបុរិសោ ហោតិ។ តំ វោ អហំ អានន្ទ ឯវំ វទាមិ យេន មេ ឥទំ កល្យាណំ វត្តំ និហិតំ អនុប្បវត្តេយ្យាថ មា ខោ មេ តុម្ហេ អន្តិមបុរិសា អហុវត្ថាតិ។ ឥទមវោច ភគវា អត្តមនោ អាយស្មា អានន្ទោ ភគវតោ ភាសិតំ អភិនន្ទីតិ។

មឃទេវសុត្តំ តតិយំ និដ្ឋិតំ។

ចតុត្ថំ មធុរសុត្តំ [ម. មធុរិយសុត្តំ]

[២២៥] ឯវម្មេ សុតំ។ ឯកំ សមយំ អាយស្មា មហាកច្ចានោ មធុរាយ [ឱ.ម. មធុរាយំ] វិហរតិ គុន្ធាវនេ [ឱ.ម. គុន្ទាវនេ។]។ អស្សោសិ ខោ រាជា មាធុរោ អវន្តិបុត្តោ សមណោ ខលុ ភោ កច្ចានោ មធុរាយ វិហរតិ គុន្ធាវនេ តំ ខោ បន ភវន្តំ កច្ចានំ ឯវំ កល្យាណោ កិត្តិសទ្ទោ អព្ភុគ្គតោ បណ្ឌិតោ វិយត្តោ [ឱ. វ្យត្តោ។] មេធាវី ពហុស្សុតោ ចិត្តកថី កល្យាណបដិភាណោ វុឌ្ឍោ ចេវ អរហា ច សាធុ ខោ បន តថារូបានំ អរហតំ ទស្សនំ ហោតីតិ។ អថខោ រាជា មធុរោ អវន្តិបុត្តោ ភទ្រានិ ភទ្រានិ យានានិ យោជាបេត្វា ភទ្រំ យានំ អភិរូហិត្វា ភទ្រេហិ ភទ្រេហិ យានេហិ មធុរាយ និយ្យាសិ មហច្ចរាជានុភាវេន អាយស្មន្តំ មហាកច្ចានំ ទស្សនាយ យាវតិកា យានស្ស ភូមិ យានេន គន្ត្វា យានា បច្ចោរោហិត្វា បត្តិកោ វ យេនាយស្មា មហាកច្ចានោ តេនុបសង្កមិ ឧបសង្កមិត្វា អាយស្មតា មហាកច្ចានេន សទ្ធឹ សម្មោទិ សម្មោទនីយំ កថំ សារាណីយំ វីតិសារេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ។ ឯកមន្តំ និសិន្នោ ខោ រាជា មធុរោ អវន្តិបុត្តោ អាយស្មន្តំ មហាកច្ចានំ ឯតទវោច ព្រាហ្មណា ភោ កច្ចាន ឯវមាហំសុ ព្រាហ្មណា វ សេដ្ឋោ វណ្ណោ ហីនោ អញ្ញោ វណ្ណោ ព្រាហ្មណ វ សុក្កោ វណ្ណោ កណ្ហោ អញ្ញោ វណ្ណោ ព្រាហ្មណា វ សុជ្ឈន្តិ នោ អព្រាហ្មណា ព្រាហ្មណា វ [ឱ. ព្រាហ្មណា។] ព្រហ្មុនោ បុត្តា ឱរសា មុខតោ ជាតា ព្រហ្មជា ព្រហ្មនិម្មិតា ព្រហ្មទាយាទាតិ ឥទំ [ឱ.ម. ឥធ។] ភវំ កច្ចានោ កិមក្ខាយីតិ [ឱ. កិមាហាតិ។]។

[២២៦] ឃោសោយេវ ខោ ឯសោ មហារាជ លោកស្មឹ ព្រាហ្មណា វ សេដ្ឋោ វណ្ណោ ហីនោ អញ្ញោ វណ្ណោ ព្រាហ្មណា វ សុក្កោ វណ្ណោ កណ្ហោ អញ្ញោ វណ្ណោ ព្រាហ្មណា វ សុជ្ឈន្តិ នោ អព្រាហ្មណា ព្រាហ្មណា វ ព្រហ្មុនោ បុត្តា ឱរសា មុខតោ ជាតា ព្រហ្មជា ព្រហ្មនិម្មិតា ព្រហ្មទាយាទាតិ ឥមិនាបិ ខោ ឯតំ [ឱ.ម. តទមិនាបេតំ។] មហារាជ បរិយាយេន វេទិតព្វំ យថា ឃោសោយេវេសោ លោកស្មឹ ព្រាហ្មណា វ សេដ្ឋោ វណ្ណោ ហីនោ អញ្ញោ វណ្ណោ។បេ។ ព្រហ្មទាយាទាតិ តំ កឹ មញ្ញសិ មហារាជ ខត្តិយស្ស ចេបិ ឥជ្ឈេយ្យ ធនេន វា ធញ្ញេន វា រជតេន វា ជាតរូបេន វា ខត្តិយោបិស្សាស្ស បុព្វុដ្ឋាយី បច្ឆានិបាតី កឹការប្បដិស្សាវី មនាបចារី បិយវាទី។ ព្រាហ្មណោបិស្សាស្ស… វេស្សោបិស្សាស្ស… សុទ្ទោបិស្សាស្ស បុព្វុដ្ឋាយី បច្ឆានិបាតី កឹការប្បដិស្សាវី មនាបចារី បិយវាទីតិ។ ខត្តិយស្ស ចេបិ ភោ កច្ចាន ឥជ្ឈេយ្យ ធនេន វា ធញ្ញេន វា រជតេន វា ជាតរូបេន វា ខត្តិយោបិស្សាស្ស បុព្វុដ្ឋាយី បច្ឆានិបាតី កឹការប្បដិស្សាវី មនាបចារី បិយវាទី។ ព្រាហ្មណោបិស្សាស្ស… វេស្សោបិស្សាស្ស… សុទ្ទោបិស្សាស្ស បុព្វុដ្ឋាយី បច្ឆានិបាតី កឹការប្បដិស្សាវី មនាបចារី បិយវាទីតិ។

[២២៧] តំ កឹ មញ្ញសិ មហារាជ ព្រាហ្មណស្ស ចេបិ ឥជ្ឈេយ្យ ធនេន វា ធញ្ញេន វា រជតេន វា ជាតរូបេន វា ព្រាហ្មណោបិស្សាស្ស បុព្វុដ្ឋាយី បច្ឆានិបាតី កឹការប្បដិស្សាវី មនាបចារី បិយវាទី។ វេស្សោបិស្សាស្ស… សុទ្ទោបិស្សាស្ស … ខត្តិយោបិស្សាស្ស បុព្វុដ្ឋាយី បច្ឆានិបាតី កឹការប្បដិស្សាវី មនាបចារី បិយវាទីតិ។ ព្រាហ្មណស្ស ចេបិ ភោ កច្ចាន ឥជ្ឈេយ្យ ធនេន វា ធញ្ញេន វា រជតេន វា ជាតរូបេន វា ព្រាហ្មណោបិស្សាស្ស បុព្វុដ្ឋាយី បច្ឆានិបាតី កឹការប្បដិស្សាវី មនាបចារី បិយវាទី។ វេស្សោបិស្សាស្ស… សុទ្ទោបិស្សាស្ស … ខត្តិយោបិស្សាស្ស បុព្វុដ្ឋាយី បច្ឆានិបាតី កឹការប្បដិស្សាវី មនាបចារី បិយវាទីតិ។

[២២៨] តំ កឹ មញ្ញសិ មហារាជ វេស្សស្ស ចេបិ ឥជ្ឈេយ្យ ធនេន វា ធញ្ញេន វា រជតេន វា ជាតរូបេន វា វេស្សោបិស្សាស្ស បុព្វុដ្ឋាយី បច្ឆានិបាតី កឹការប្បដិស្សាវី មនាបចារី បិយវាទី។ សុទ្ទោបិស្សាស្ស… ខត្តិយោបិស្សាស្ស… ព្រាហ្មណោបិស្សាស្ស បុព្វុដ្ឋាយី បច្ឆានិបាតី កឹការប្បដិស្សាវី មនាបចារី បិយវាទីតិ។ វេស្សស្ស ចេបិ ភោ កច្ចាន ឥជ្ឈេយ្យ ធនេន វា ធញ្ញេន វា រជតេន វា ជាតរូបេន វា វេស្សោបិស្សាស្ស បុព្វុដ្ឋាយី បច្ឆានិបាតី កឹការប្បដិស្សាវី មនាបចារី បិយវាទី។ សុទ្ទោបិស្សាស្ស… ខត្តិយោបិស្សាស្ស… ព្រាហ្មណោបិស្សាស្ស បុព្វុដ្ឋាយី បច្ឆានិបាតី កឹការប្បដិស្សាវី មនាបចារី បិយវាទីតិ។

[២២៩] តំ កឹ មញ្ញសិ មហារាជ សុទ្ទស្ស ចេបិ ឥជ្ឈេយ្យ ធនេន វា ធញ្ញេន វា រជតេន វា ជាតរូបេន វា សុទ្ទោបិស្សាស្ស បុព្វុដ្ឋាយី បច្ឆានិបាតី កឹការប្បដិស្សាវី មនាបចារី បិយវាទី។ ខត្តិយោបិស្សាស្ស… ព្រាហ្មណោបិស្សាស្ស… វេស្សោបិស្សាស្ស បុព្វុដ្ឋាយី បច្ឆានិបាតី កឹការប្បដិស្សាវី មនាបចារី បិយវាទីតិ។ សុទ្ទស្ស ចេបិ ភោ កច្ចាន ឥជ្ឈេយ្យ ធនេន វា ធញ្ញេន វា រជតេន វា ជាតរូបេន វា សុទ្ទោបិស្សាស្ស បុព្វុដ្ឋាយី បច្ឆានិបាតី កឹការប្បដិស្សាវី មនាបចារី បិយវាទីតិ។ ខត្តិយោបិស្សាស្ស… ព្រាហ្មណោបិស្សាស្ស… វេស្សោបិស្សាស្ស បុព្វុដ្ឋាយី បច្ឆានិបាតី កឹការប្បដិស្សាវី មនាបចារី បិយវាទីតិ។

[២៣០] តំ កឹ មញ្ញសិ មហារាជ យទិ ឯវំ សន្តេ ឥមេ ចត្តារោ វណ្ណា សមសមា ហោន្តិ នោ វា កថំ វា តេ ឯត្ថ ហោតីតិ។ អទ្ធា ខោ ភោ កច្ចាន ឯវំ សន្តេ ឥមេ ចត្តារោ វណ្ណា សមសមា ហោន្តិ នាហំ [ឱ. នសំ។ ម. នេសំ។] ឯត្ថ កិញ្ចិ នានាករណំ សមនុបស្សាមីតិ។

[២៣១] ឥមិនាបិ ខោ ឯតំ មហារាជ បរិយាយេន វេទិតព្វំ យថា ឃោសោយេវេសោ លោកស្មឹ ព្រាហ្មណា វ សេដ្ឋោ វណ្ណោ ហីនោ អញ្ញោ វណ្ណោ។បេ។ ព្រហ្មទាយាទាតិ តំ កឹ មញ្ញសិ មហារាជ ឥធាស្ស ខត្តិយោ បាណាតិបាតី អទិន្នាទាយី កាមេសុ មិច្ឆាចារី មុសាវាទី បិសុណវាចោ ផរុសវាចោ សម្ផប្បលាបី អភិជ្ឈាលុ ព្យាបន្នចិត្តោ មិច្ឆាទិដ្ឋី កាយស្ស ភេទា បរម្មរណា អបាយំ ទុគ្គតឹ វិនិបាតំ និរយំ ឧបបជ្ជេយ្យ នោ វា កថំ វា តេ ឯត្ថ ហោតីតិ។ ខត្តិយោបិ ហិ ភោ កច្ចាន បាណាតិបាតី អទិន្នាទាយី កាមេសុ មិច្ឆាចារី មុសាវាទី បិសុណវាចោ ផរុសវាចោ សម្ផប្បលាបី អភិជ្ឈាលុ ព្យាបន្នចិត្តោ មិច្ឆាទិដ្ឋី កាយស្ស ភេទា បរម្មរណា អបាយំ ទុគ្គតឹ វិនិបាតំ និរយំ ឧបបជ្ជេយ្យ ឯវំ មេ ឯត្ថ ហោតិ ឯវញ្ច បន មេ ឯតំ អរហតំ សុតន្តិ។

[២៣២] សាធុ សាធុ មហារាជ សាធុ ខោ តេ ឯតំ មហារាជ ឯវំ ហោតិ សាធុ ច បន តេ ឯតំ អរហតំ សុតំ តំ កឹ មញ្ញសិ មហារាជ ឥធាស្ស ព្រាហ្មណោ… ឥធាស្ស វេស្សោ… ឥធាស្ស សុទ្ទោ បាណាតិបាតី អទិន្នាទាយី។បេ។ មិច្ឆាទិដ្ឋី កាយស្ស ភេទា បរម្មរណា អបាយំ ទុគ្គតឹ វិនិបាតំ និរយំ ឧបបជ្ជេយ្យ នោ វា កថំ វា តេ ឯត្ថ ហោតីតិ។ សុទ្ទោបិ ហិ ភោ កច្ចាន បាណាតិបាតី អទិន្នាទាយី។បេ។ មិច្ឆាទិដ្ឋី កាយស្ស ភេទា បរម្មរណា អបាយំ ទុគ្គតឹ វិនិបាតំ និរយំ ឧបបជ្ជេយ្យ ឯវំ មេ ឯត្ថ ហោតិ ឯវញ្ច បន មេ ឯតំ អរហតំ សុតន្តិ។

[២៣៣] សាធុ សាធុ មហារាជ សាធុ ខោ តេ ឯតំ មហារាជ ឯវំ ហោតិ សាធុ ច បន តេ ឯតំ អរហតំ សុតំ តំ កឹ មញ្ញសិ មហារាជ យទិ ឯវំ សន្តេ ឥមេ ចត្តារោ វណ្ណា សមសមា ហោន្តិ នោ វា កថំ វា តេ ឯត្ថ ហោតីតិ។ អទ្ធា ខោ កច្ចាន [ឱ.ម. ភោ កច្ចាន។] ឯវំ សន្តេ ឥមេ ចត្តារោ វណ្ណា សមសមា ហោន្តិ នាហំ ឯត្ថ កិញ្ចិ នានាករណំ សមនុបស្សាមីតិ។

[២៣៤] ឥមិនាបិ ខោ ឯតំ មហារាជ បរិយាយេន វេទិតព្វំ យថា ឃោសោយេវេសោ លោកស្មឹ ព្រាហ្មណា វ សេដ្ឋោ វណ្ណោ ហីនោ អញ្ញោ វណ្ណោ។បេ។ ព្រហ្មទាយាទាតិ តំ កឹ មញ្ញសិ មហារាជ ឥធាស្ស ខត្តិយោ បាណាតិបាតា បដិវិរតោ អទិន្នាទានា បដិវិរតោ កាមេសុមិច្ឆាចារា បដិវិរតោ មុសាវាទា បដិវិរតោ បិសុណាយ វាចាយ [ឱ. បិសុណាវាចាយ។] បដិវិរតោ ផរុសាយ វាចាយ បដិវិរតោ សម្ផប្បលាបា បដិវិរតោ អនភិជ្ឈាលុ អព្យាបន្នចិត្តោ សម្មាទិដ្ឋី កាយស្ស ភេទា បរម្មរណា សុគតឹ សគ្គំ លោកំ ឧបបជ្ជេយ្យ នោ វា កថំ វា តេ ឯត្ថ ហោតីតិ។ ខត្តិយោបិ ហិ ភោ កច្ចាន បាណាតិបាតា បដិវិរតោ អទិន្នាទានា បដិវិរតោ កាមេសុមិច្ឆាចារា បដិវិរតោ មុសាវាទា បដិវិរតោ បិសុណាយ វាចាយ បដិវិរតោ ផរុសាយ វាចាយ បដិវិរតោ សម្ផប្បលាបា បដិវិរតោ អនភិជ្ឈាលុ អព្យាបន្នចិត្តោ សម្មាទិដ្ឋី កាយស្ស ភេទា បរម្មរណា សុគតឹ សគ្គំ លោកំ ឧបបជ្ជេយ្យ ឯវំ មេ ឯត្ថ ហោតិ ឯវញ្ច បន មេ ឯតំ អរហតំ សុតន្តិ។

[២៣៥] សាធុ សាធុ មហារាជ សាធុ ខោ តេ ឯតំ មហារាជ ឯវំ ហោតិ សាធុ ច បន តេ ឯតំ អរហតំ សុតំ តំ កឹ មញ្ញសិ មហារាជ ឥធាស្ស ព្រាហ្មណោ… ឥធាស្ស វេស្សោ… ឥធាស្ស សុទ្ទោ បាណាតិបាតា បដិវិរតោ។បេ។ សម្មាទិដ្ឋី កាយស្ស ភេទា បរម្មរណា សុគតឹ សគ្គំ លោកំ ឧបបជ្ជេយ្យ នោ វា កថំ វា តេ ឯត្ថ ហោតីតិ។ សុទ្ទោបិ ហិ ភោ កច្ចាន បាណាតិបាតា បដិវិរតោ អទិន្នាទានា បដិវិរតោ។បេ។ សម្មាទិដ្ឋី កាយស្ស ភេទា បរម្មរណា សុគតឹ សគ្គំ លោកំ ឧបបជ្ជេយ្យ ឯវំ មេ ឯត្ថ ហោតិ ឯវញ្ច បន មេ ឯតំ អរហតំ សុតន្តិ។

[២៣៦] សាធុ សាធុ មហារាជ សាធុ ខោ តេ ឯតំ មហារាជ ឯវំ ហោតិ សាធុ ច បន តេ ឯតំ អរហតំ សុតំ តំ កឹ មញ្ញសិ មហារាជ យទិ ឯវំ សន្តេ ឥមេ ចត្តារោ វណ្ណា សមសមា ហោន្តិ នោ វា កថំ វា តេ ឯត្ថ ហោតីតិ។ អទ្ធា ខោ ភោ កច្ចាន ឯវំ សន្តេ ឥមេ ចត្តារោ វណ្ណា សមសមា ហោន្តិ នាហំ ឯត្ថ កិញ្ចិ នានាករណំ សមនុបស្សាមីតិ។

[២៣៧] ឥមិនាបិ ខោ ឯតំ មហារាជ បរិយាយេន វេទិតព្វំ យថា ឃោសោយេវេសោ លោកស្មឹ ព្រាហ្មណា វ សេដ្ឋោ វណ្ណោ។បេ។ ព្រហ្មទាយាទាតិ តំ កឹ មញ្ញសិ មហារាជ ឥធ ខត្តិយោ សទ្ធឹ វា ឆិន្ទេយ្យ និល្លោបំ វា ហរេយ្យ ឯកាគារិកំ វា ករេយ្យ បរិបន្ថេ វា តិដ្ឋេយ្យ បរទារំ វា គច្ឆេយ្យ តញ្ចេ តេ បុរិសា គហេត្វា ទស្សេយ្យុំ អយំ តេ នេវ ចោរោ អាគុំ [ឱ.ម. អាគុ។] ចារី ឥមស្ស យំ ឥច្ឆសិ តំ ទណ្ឌំ បណេហីតិ កិន្តិ នំ ករេយ្យាសីតិ។ ឃាតេយ្យាម វា ភោ កច្ចាន ផាលេយ្យាម [ឱ.ម. ជាបេយ្យាម។] វា បព្វាជេយ្យាម វា យថាបច្ចយំ វា ករេយ្យាម តំ កិស្ស ហេតុ យា ហិស្ស ភោ កច្ចាន បុព្វេ ខត្តិយោតិ សមញ្ញា សាស្ស អន្តរហិតា ចោរោត្វេវ សង្ខំ [ម. សង្ខ្យំ។] គច្ឆតីតិ។

[២៣៨] តំ កឹ មញ្ញសិ មហារាជ ឥធ ព្រាហ្មណោ… ឥធ វេស្សោ ឥធ សុទ្ទោ សន្ធឹ វា ឆិន្ទេយ្យ និល្លោបំ វា ហរេយ្យ ឯកាគារិកំ វា ករេយ្យ បរិបន្ថេ វា តិដ្ឋេយ្យ បរទារំ វា គច្ឆេយ្យ តញ្ចេ តេ បុរិសា គហេត្វា ទស្សេយ្យុំ អយំ តេ ទេវ ចោរោ អាគុំ ចារី ឥមស្ស យំ ឥច្ឆសិ តំ ទណ្ឌំ បណេហីតិ កិន្តិ នំ ករេយ្យាសីតិ។ ឃាតេយ្យាម វា ភោ កច្ចាន ផាលេយ្យាម វា បព្វាជេយ្យាម វា យថាបច្ចយំ វា ករេយ្យាម តំ កិស្ស ហេតុ យា ហិស្ស ភោ កច្ចាន បុព្វេ សុទ្ទោតិ សមញ្ញា សាស្ស អន្តរហិតា ចោរោត្វេវ សង្ខំ គច្ឆតីតិ។

[២៣៩] តំ កឹ មញ្ញសិ មហារាជ យទិ ឯវំ សន្តេ ឥមេ ចត្តារោ វណ្ណា សមសមា ហោន្តិ នោ វា កថំ វា តេ ឯត្ថ ហោតីតិ។ អទ្ធា ខោ ភោ កច្ចាន ឯវំ សន្តេ ឥមេ ចត្តារោ វណ្ណា សមសមា ហោន្តិ នាហំ ឯត្ថ កិញ្ចិ នានាករណំ សមនុបស្សាមីតិ។

[២៤០] ឥមិនាបិ ខោ ឯតំ មហារាជ បរិយាយេន វេទិតព្វំ យថា ឃោសោយេវេសោ លោកស្មឹ ព្រាហ្មណា វ សេដ្ឋោ វណ្ណោ ហីនោ អញ្ញោ វណ្ណោ។បេ។ ព្រហ្មទាយាទាតិ តំ កឹ មញ្ញសិ មហារាជ ឥធ ខត្តិយោ កេសមស្សុំ ឱហារេត្វា កាសាយានិ វត្ថានិ អច្ឆាទេត្វា អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជិតោ អស្ស វិរតោ បាណាតិបាតា វិរតោ អទិន្នាទានា វិរតោ មុសាវាទា ឯកភត្តិកោ ព្រហ្មចារី សីលវា កល្យាណធម្មោ កិន្តិ នំ ករេយ្យាសីតិ។ អភិវាទេយ្យាម វា ភោ កច្ចាន បច្ចុដ្ឋេយ្យាម វា អាសនេន វា និមន្តេយ្យាម អភិនិមន្តេយ្យាម វា [ឱ.ម. បិ។] នំ ចីវរបិណ្ឌបាតសេនាសនគិលានប្បច្ចយភេសជ្ជបរិក្ខារេហិ ធម្មិកំ វា អស្ស រក្ខាវរណគុត្តឹ សំវិទហេយ្យាម តំ កិស្ស ហេតុ យា ហិស្ស ភោ កច្ចាន បុព្វេ ខត្តិយោតិ សមញ្ញា សាស្ស អន្តរហិតា សមណោត្វេវ សង្ខំ គច្ឆតីតិ។

[២៤១] តំ កឹ មញ្ញសិ មហារាជ ឥធ ព្រាហ្មណោ… ឥធ វេស្សោ… ឥធ សុទ្ទោ កេសមស្សុំ ឱហារេត្វា កាសាយានិ វត្ថានិ អច្ឆាទេត្វា អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជិតោ អស្ស វិរតោ បាណាតិបាតា វិរតោ អទិន្នាទានា វិរតោ មុសាវាទា ឯកភត្តិកោ ព្រហ្មចារី សីលវា កល្យាណធម្មោ កិន្តិ នំ ករេយ្យាសីតិ។ អភិវាទេយ្យាម វា ភោ កច្ចាន បច្ចុដ្ឋេយ្យាម វា អាសនេន វា និមន្តេយ្យាម អភិនិមន្តេយ្យាម វា នំ ចីវរបិណ្ឌបាតសេនាសនគិលានប្បច្ចយភេសជ្ជបរិក្ខារេហិ ធម្មិកំ វា អស្ស រក្ខាវរណគុត្តឹ សំវិទហេយ្យាម តំ កិស្ស ហេតុ យា ហិស្ស ភោ កច្ចាន បុព្វេ សុទ្ទោតិ សមញ្ញា សាស្ស អន្តរហិតា សមណោត្វេវ សង្ខំ គច្ឆតីតិ។

[២៤២] តំ កឹ មញ្ញសិ មហារាជ យទិ ឯវំ សន្តេ ឥមេ ចត្តារោ វណ្ណា សមសមា ហោន្តិ នោ វា កថំ វា តេ ឯត្ថ ហោតីតិ។ អទ្ធា ខោ ភោ កច្ចាន ឯវំ សន្តេ ឥមេ ចត្តារោ វណ្ណា សមសមា ហោន្តិ នាហំ ឯត្ថ កិញ្ចិ នានាករណំ សមនុបស្សាមីតិ។

[២៤៣] ឥមិនាបិ ខោ ឯតំ មហារាជ បរិយាយេន វេទិតព្វំ យថា ឃោសោយេវេសោ លោកស្មឹ ព្រាហ្មណា វ សេដ្ឋោ វណ្ណោ ហីនោ អញ្ញោ វណ្ណោ ព្រាហ្មណា វ សុក្កោ វណ្ណោ កណ្ហោ អញ្ញោ វណ្ណោ ព្រាហ្មណា វ សុជ្ឈន្តិ នោ អព្រាហ្មណា ព្រាហ្មណា វ ព្រហ្មុនោ បុត្តា ឱរសា មុខតោ ជាតា ព្រហ្មជា ព្រហ្មនិម្មិតា ព្រហ្មទាយាទាតិ។

[២៤៤] ឯវំ វុត្តេ រាជា មាធុរោ អវន្តិបុត្តោ អាយស្មន្តំ មហាកច្ចានំ ឯតទវោច អភិក្កន្តំ ភោ កច្ចាន អភិក្កន្តំ ភោ កច្ចាន សេយ្យថាបិ កច្ចាន [ឱ. ភោ កច្ចាន។] និក្កុជ្ជិតំ វា ឧក្កុជ្ជេយ្យ បដិច្ឆន្នំ វា វិវរេយ្យ មូឡ្ហស្ស វា មគ្គំ អាចិក្ខេយ្យ អន្ធការេ វា តេលប្បជ្ជោតំ ធារេយ្យ ចក្ខុមន្តោ រូបានិ ទក្ខន្តីតិ ឯវមេវ ភោតា កច្ចានេន អនេកបរិយាយេន ធម្មោ បកាសិតោ ឯសាហំ ភវន្តំ កច្ចានំ សរណំ គច្ឆាមិ ធម្មញ្ច ភិក្ខុសង្ឃញ្ច ឧបាសកំ មំ ភវំ កច្ចានោ ធារេតុ អជ្ជតគ្គេ បាណុបេតំ សរណង្គតន្តិ។

[២៤៥] មា ខោ មំ ត្វំ មហារាជ សរណំ អគមាសិ តមេតំ [ឱ. តមេវ។] ត្វំ ភគវន្តំ សរណំ គច្ឆ យមហំ សរណំ គតោតិ។ កហំ បន ភោ កច្ចាន ឯតរហិ សោ ភគវា វិហរតិ អរហំ សម្មាសម្ពុទ្ធោតិ។ បរិនិព្វុតោ ខោ មហារាជ ឯតរហិ សោ ភគវា អរហំ សម្មាសម្ពុទ្ធោតិ។

[២៤៦] សចេ ហិ [ម. បិ។] មយំ ភោ កច្ចាន សុណេយ្យាម តំ ភគវន្តំ ទសសុ យោជនេសុ ទសបិ មយំ យោជនានិ គច្ឆេយ្យាម តំ ភគវន្តំ ទស្សនាយ អរហន្តំ សម្មាសម្ពុទ្ធំ សចេ ហិ [ម. បិ។] មយំ ភោ កច្ចាន សុណេយ្យាម តំ ភគវន្តំ វីសតិយា យោជនេសុ… តឹសាយ [ឱ. តឹសតិយា។] យោជនេសុ… ចត្តាឡីសាយ យោជនេសុ… បញ្ញាសាយ យោជនេសុ បញ្ញាសម្បិ មយំ យោជនានិ គច្ឆេយ្យាម តំ ភគវន្តំ ទស្សនាយ អរហន្តំ សម្មាសម្ពុទ្ធំ យោជនសតេ ចេបិ មយំ ភោ កច្ចាន សុណេយ្យាម តំ ភគវន្តំ យោជនសតំបិ មយំ គច្ឆេយ្យាម តំ ភគវន្តំ ទស្សនាយ អរហន្តំ សម្មាសម្ពុទ្ធំ យតោ ច ខោ ភោ កច្ចាន បរិនិព្វុតោ សោ ភគវា បរិនិព្វុតំបិ មយំ ភគវន្តំ សរណំ គច្ឆាម ធម្មញ្ច ភិក្ខុសង្ឃញ្ច ឧបាសកំ មំ ភវំ កច្ចានោ ធារេតុ អជ្ជតគ្គេ បាណុបេតំ សរណង្គតន្តិ។

មធុរសុត្តំ ចតុត្ថំ និដ្ឋិតំ។

បញ្ចមំ ពោធិរាជកុមារសុត្តំ

[២៤៧] ឯវម្មេ សុតំ។ ឯកំ សមយំ ភគវា ភគ្គេសុ វិហរតិ សុំសុមារគិរេ ភេសកឡាវនេ មិគទាយេ។ តេន ខោ បន សមយេន ពោធិស្ស រាជកុមារស្ស កោកនុទោ [ឱ.ម. កោកនទោ។] នាម បាសាទោ អចិរការិតោ ហោតិ អនជ្ឈាវុដ្ឋោ សមណេន វា ព្រាហ្មណេន វា កេនចិ វា មនុស្សភូតេន។ អថខោ ពោធិ រាជកុមារោ សញ្ជិកាបុត្តំ មាណវំ អាមន្តេសិ ឯហិ ត្វំ សម្ម សញ្ជិកាបុត្ត យេន ភគវា តេនុបសង្កម ឧបសង្កមិត្វា មម វចនេន ភគវតោ បាទេ សិរសា វន្ទ អប្បាពាធំ អប្បាតង្កំ លហុដ្ឋានំ ពលំ ផាសុវិហារំ បុច្ឆ ពោធិ ភន្តេ រាជកុមារោ ភគវតោ បាទេ សិរសា វន្ទតិ អប្បាពាធំ អប្បាតង្កំ លហុដ្ឋានំ ពលំ ផាសុវិហារំ បុច្ឆតីតិ ឯវញ្ច វទេហិ អធិវាសេតុ កិរ ភន្តេ ភគវា ពោធិស្ស រាជកុមារស្ស ស្វាតនាយ ភត្តំ សទ្ធឹ ភិក្ខុសង្ឃេនាតិ។ ឯវំ ភោតិ ខោ សញ្ជិកាបុត្តោ មាណវោ ពោធិស្ស រាជកុមារស្ស បដិស្សុត្វា យេន ភគវា តេនុបសង្កមិ ឧបសង្កមិត្វា ភគវតា សទ្ធឹ សម្មោទិ សម្មោទនីយំ កថំ សារាណីយំ វីតិសារេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ។

[២៤៨] ឯកមន្តំ និសិន្នោ ខោ សញ្ជិកាបុត្តោ មាណវោ ភគវន្តំ ឯតទវោច ពោធិ ភោ គោតម រាជកុមារោ ភោតោ គោតមស្ស បាទេ សិរសា វន្ទតិ អប្បាពាធំ អប្បាតង្កំ លហុដ្ឋានំ ពលំ ផាសុវិហារំ បុច្ឆតិ ឯវញ្ច បន វទេសិ អធិវាសេតុ កិរ ភវំ គោតមោ ពោធិស្ស រាជកុមារស្ស ស្វាតនាយ ភត្តំ សទ្ធឹ ភិក្ខុសង្ឃេនាតិ។ អធិវាសេសិ ភគវា តុណ្ហីភាវេន។ អថខោ សញ្ជិកាបុត្តោ មាណវោ ភគវតោ អធិវាសនំ វិទិត្វា ឧដ្ឋាយាសនា យេន ពោធិ រាជកុមារោ តេនុបសង្កមិ ឧបសង្កមិត្វា ពោធឹ រាជកុមារំ ឯតទវោច អវោចុម្ហា ខោ មយំ ភោតោ វចនេន តំ ភវន្តំ គោតមំ ពោធិ ភោ គោតម រាជកុមារោ ភោតោ គោតមស្ស បាទេ សិរសា វន្ទតិ អប្បាពាធំ អប្បាតង្កំ លហុដ្ឋានំ ពលំ ផាសុវិហារំ បុច្ឆតិ ឯវញ្ច វទេតិ អធិវាសេតុ កិរ ភវំ គោតមោ ពោធិស្ស រាជកុមារស្ស ស្វាតនាយ ភត្តំ សទ្ធឹ ភិក្ខុសង្ឃេនាតិ អធិវុត្ថញ្ច បន សមណេន គោតមេនាតិ។ អថខោ ពោធិ រាជកុមារោ តស្សា រត្តិយា អច្ចយេន និវេសនេ [ឱ.ម. អច្ចយេន សកេ និវេសនេ។] បណីតំ ខាទនីយំ ភោជនីយំ បដិយាទាបេត្វា កោកនុទញ្ច បាសាទំ ឱទាតេហិ ទុស្សេហិ សន្ថរាបេត្វា [ម. សន្ថរាបេត្វាបិ។] យាវ បច្ឆិមសោបាណកឡេវរា សញ្ជិកាបុត្តំ មាណវំ អាមន្តេសិ ឯហិ ត្វំ សម្ម សញ្ជិកាបុត្ត យេន ភគវា តេនុបសង្កម ឧបសង្កមិត្វា ភគវតោ កាលំ អារោចេហិ កាលោ ភន្តេ និដ្ឋិតំ ភត្តន្តិ។ ឯវំ ភោតិ ខោ សញ្ជិកាបុត្តោ មាណវោ ពោធិស្ស រាជកុមារស្ស បដិស្សុត្វា យេន ភគវា តេនុបសង្កមិ ឧបសង្កមិត្វា ភគវតា កាលំ អារោចេសិ កាលោ ភោ គោតម និដ្ឋិតំ ភត្តន្តិ។

[២៤៩] អថខោ ភគវា បុព្វណ្ហសមយំ និវាសេត្វា បត្តចីវរមាទាយ យេន ពោធិស្ស រាជកុមារស្ស និវេសនំ តេនុបសង្កមិ។ តេន ខោ បន សមយេន ពោធិ រាជកុមារោ ពហិទ្វារកោដ្ឋកេ ឋិតោ ហោតិ ភគវន្តំ អាគមយមានោ។ អទ្ទសា ខោ ពោធិ រាជកុមារោ ភគវន្តំ ទូរតោ វ អាគច្ឆន្តំ ទិស្វាន បច្ចុគ្គន្ត្វា ភគវន្តំ អភិវាទេត្វា បុរក្ខិត្វា យេន កោកនុទោ បាសាទោ តេនុបសង្កមិ។ អថខោ ភគវា បច្ឆិមំ សោបាណកឡេវរំ [ម. សោបាណកវរំ។] និស្សាយ អដ្ឋាសិ។ អថខោ ពោធិ រាជកុមារោ ភគវន្តំ ឯតទវោច អភិរូហតុ ភន្តេ ភគវា ទុស្សានិ អភិរូហតុ សុគតោ ទុស្សានិ យំ មម អស្ស ទីឃរត្តំ ហិតាយ សុខាយាតិ។ ឯវំ វុត្តេ ភគវា តុណ្ហី អហោសិ។ ទុតិយម្បិ ខោ ពោធិ រាជកុមារោ ភគវន្តំ ឯតទវោច អភិរូហតុ ភន្តេ ភគវា ទុស្សានិ អភិរូហតុ សុគតោ ទុស្សានិ យំ មម អស្ស ទីឃរត្តំ ហិតាយ សុខាយាតិ។ ឯវំ វុត្តេ [ឱ. ទុតិយម្បិ ខោតិ ទិស្សតិ។] ភគវា តុណ្ហី អហោសិ។ តតិយម្បិ ខោ ពោធិ រាជកុមារោ ភគវន្តំ ឯតទវោច អភិរូហតុ ភន្តេ ភគវា ទុស្សានិ អភិរូហតុ សុគតោ ទុស្សានិ យំ មម អស្ស ទីឃរត្តំ ហិតាយ សុខាយាតិ។ អថខោ ភគវា អាយស្មន្តំ អានន្ទំ អបលោកេសិ។ អថខោ អាយស្មា អានន្ទោ ពោធឹ រាជកុមារំ ឯតទវោច សំហរតុ រាជកុមារ ទុស្សានិ ន ភគវា ចេលបដិកំ អក្កមិស្សតិ បច្ឆិមំ ជនតំ តថាគតោ អបលោកេតីតិ។ អថខោ ពោធិ រាជកុមារោ ទុស្សានិ សំហរាបេត្វា ឧបរិ កោកនុទេ បាសាទេ អាសនានិ [អាសនន្តិ យុត្តតរំ។] បញ្ញាបេសិ។ អថខោ ភគវា កោកនុទំ បាសាទំ អភិរូហិត្វា បញ្ញត្តេ អាសនេ និសីទិ សទ្ធឹ ភិក្ខុសង្ឃេន។ អថខោ ពោធិ រាជកុមារោ ពុទ្ធប្បមុខំ ភិក្ខុសង្ឃំ បណីតេន ខាទនីយេន ភោជនីយេន សហត្ថា សន្តប្បេសិ សម្បវារេសិ។ អថខោ ពោធិ រាជកុមារោ ភគវន្តំ ភុត្តាវឹ ឱនីតបត្តបាណឹ អញ្ញតរំ នីចំ អាសនំ គហេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ។ ឯកមន្តំ និសិន្នោ ខោ ពោធិ រាជកុមារោ ភគវន្តំ ឯតទវោច មយ្ហំ ខោ ភន្តេ ឯវំ ហោតិ ន ខោ សុខេន សុខំ អធិគន្តព្វំ ទុក្ខេន ខោ សុខំ អធិគន្តព្វន្តិ។

[២៥០] មយ្ហម្បិ ខោ រាជកុមារ បុព្វេវ សម្ពោធា អនភិសម្ពុទ្ធស្ស ពោធិសត្តស្សេវ សតោ ឯតទហោសិ ន ខោ សុខេន សុខំ អធិគន្តព្វំ ទុក្ខេន ខោ សុខំ អធិគន្តព្វន្តិ។ សោ ខោ អហំ រាជកុមារ អបរេន សមយេន ទហរោ វ សមានោ សុសុកាឡកេសោ ភទ្រេន យោព្វនេន សមន្នាគតោ បឋមេន វយសា អកាមកានំ មាតាបិតូនំ អស្សុមុខានំ រោទន្តានំ កេសមស្សុំ ឱហារេត្វា កាសាយានិ វត្ថានិ អច្ឆាទេត្វា អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជឹ។ សោ ឯវំ បព្វជិតោ សមានោ កឹកុសលគវេសី អនុត្តរំ សន្តិវរបទំ បរិយេសមានោ យេន អាឡារោ កាលាមោ តេនុបសង្កមឹ ឧបសង្កមិត្វា អាឡារំ កាលាមំ ឯតទវោចំ ឥច្ឆាមហំ អាវុសោ កាលាម ឥមស្មឹ ធម្មវិនយេ ព្រហ្មចរិយំ ចរិតុន្តិ។ ឯវំ វុត្តេ រាជកុមារ អាឡារោ កាលាមោ មំ ឯតទវោច វិហរតាយស្មា តាទិសោ អយំ ធម្មោ យត្ថ វិញ្ញូ បុរិសោ នចិរស្សេវ សកំ អាចរិយកំ សយំ អភិញ្ញា សច្ឆិកត្វា ឧបសម្បជ្ជ វិហរេយ្យាតិ។ សោ ខោ អហំ រាជកុមារ នចិរស្សេវ ខិប្បមេវ តំ ធម្មំ បរិយាបុណឹ។ សោ ខោ អហំ រាជកុមារ តាវត្តកេនេវ ឱដ្ឋប្បហតមត្តេន លបិតលាបនមត្តេន ញាណវាទញ្ច វទាមិ ថេរវាទញ្ច ជានាមិ បស្សាមីតិ ច បដិជានាមិ អហញ្ចេវ អញ្ញោ ច។ តស្ស មយ្ហំ រាជកុមារ ឯតទហោសិ ន ខោ អាឡារោ កាលាមោ ឥមំ ធម្មំ កេវលំ សទ្ធាមត្តកេន សយំ អភិញ្ញា សច្ឆិកត្វា ឧបសម្បជ្ជ វិហរាមីតិ បវេទេតិ អទ្ធា អាឡារោ កាលាមោ ឥមំ ធម្មំ ជានំ បស្សំ វិហរតីតិ។ អថខ្វាហំ រាជកុមារ យេន អាឡារោ កាលាមោ តេនុបសង្កមឹ ឧបសង្កមិត្វា អាឡារំ កាលាមំ ឯតទវោចំ កិត្តាវតា នោ អាវុសោ កាលាម ឥមំ ធម្មំ សយំ អភិញ្ញា សច្ឆិកត្វា ឧបសម្បជ្ជ បវេទេសីតិ [ម. ឧបសម្បជ្ជ វិហរាមីតិ បវេទេសីតីតិ ទិស្សតិ។]។ ឯវំ វុត្តេ រាជកុមារ អាឡារោ កាលាមោ អាកិញ្ចញ្ញាយតនំ បវេទេសិ។ តស្ស មយ្ហំ រាជកុមារ ឯតទហោសិ ន ខោ អាឡារស្សេវ កាលាមស្ស អត្ថិ សទ្ធា មយ្ហំបត្ថិ សទ្ធា ន ខោ អាឡារស្សេវ កាលាមស្ស អត្ថិ វីរិយំ មយ្ហំបត្ថិ វីរិយំ ន ខោ អាឡារស្សេវ កាលាមស្ស អត្ថិ សតិ… សមាធិ… បញ្ញា មយ្ហំបត្ថិ បញ្ញា យន្នូនាហំ យំ ធម្មំ អាឡារោ កាលាមោ សយំ អភិញ្ញា សច្ឆិកត្វា ឧបសម្បជ្ជ វិហរាមីតិ បវេទេតិ តស្ស ធម្មស្ស សច្ឆិកិរិយាយ បទហេយ្យន្តិ។ សោ ខោ អហំ រាជកុមារ នចិរស្សេវ ខិប្បមេវ តំ ធម្មំ សយំ អភិញ្ញា សច្ឆិកត្វា ឧបសម្បជ្ជ វិហាសឹ។ អថខ្វាហំ រាជកុមារ យេន អាឡារោ កាលាមោ តេនុបសង្កមឹ ឧបសង្កមិត្វា អាឡារំ កាលាមំ ឯតទវោចំ ឯត្តាវតា នោ អាវុសោ កាលាម ឥមំ ធម្មំ សយំ អភិញ្ញា សច្ឆិកត្វា ឧបសម្បជ្ជ បវេទេសីតិ។ ឯត្តាវតា ខោ អហំ អាវុសោ ឥមំ ធម្មំ សយំ អភិញ្ញា សច្ឆិកត្វា ឧបសម្បជ្ជ បវេទេមីតិ។ អហំបិ ខោ អាវុសោ ឯត្តាវតា ឥមំ ធម្មំ សយំ អភិញ្ញា សច្ឆិកត្វា ឧបសម្បជ្ជ វិហរាមីតិ។ លាភា នោ អាវុសោ សុលទ្ធំ នោ អាវុសោ យេ មយំ អាយស្មន្តំ តាទិសំ សព្រហ្មចារឹ បស្សាម ឥតិ យាហំ ធម្មំ សយំ អភិញ្ញា សច្ឆិកត្វា ឧបសម្បជ្ជ បវេទេមិ តំ ត្វំ ធម្មំ សយំ អភិញ្ញា សច្ឆិកត្វា ឧបសម្បជ្ជ វិហាសិ យំ ត្វំ ធម្មំ សយំ អភិញ្ញា សច្ឆិកត្វា ឧបសម្បជ្ជ វិហាសិ តមហំ ធម្មំ សយំ អភិញ្ញា សច្ឆិកត្វា ឧបសម្បជ្ជ បវេទេមិ ឥតិ យាហំ ធម្មំ ជានាមិ តំ ត្វំ ធម្មំ ជានាសិ យំ ត្វំ ធម្មំ ជានាសិ តមហំ ធម្មំ ជានាមិ ឥតិ យាទិសោ អហំ តាទិសោ តុវំ យាទិសោ តុវំ តាទិសោ អហំ។ ឯហិទានិ អាវុសោ ឧភោ វសន្តា ឥមំ គណំ បរិហរាមាតិ។ ឥតិ ខោ រាជកុមារ អាឡារោ កាលាមោ អាចរិយោ មេ សមានោ អន្តេវាសឹ មំ សមានំ អត្តនោ សមសមំ ឋបេសិ ឧឡារាយ ច មំ បូជាយ បូជេសិ។ តស្ស មយ្ហំ រាជកុមារ ឯតទហោសិ នាយំ ធម្មោ និព្វិទាយ ន វិរាគាយ ន និរោធាយ ន ឧបសមាយ ន អភិញ្ញាយ ន សម្ពោធាយ ន និព្វានាយ សំវត្តតិ យាវទេវ អាកិញ្ចញ្ញាយតនូបបត្តិយាតិ។ សោ ខោ អហំ រាជកុមារ តំ ធម្មំ អនលង្ករិត្វា តស្មា ធម្មា និព្វិជ្ជ អបក្កមឹ។

[២៥១] សោ ខោ អហំ រាជកុមារ កឹកុសលគវេសឹ អនុត្តរំ សន្តិវរបទំ បរិយេសមានោ យេន ឧទ្ទកោ រាមបុត្តោ តេនុបសង្កមឹ ឧបសង្កមិត្វា ឧទ្ទកំ រាមបុត្តំ ឯតទវោចំ ឥច្ឆាមហំ អាវុសោ រាម ឥមស្មឹ ធម្មវិនយេ ព្រហ្មចរិយំ ចរិតុន្តិ។ ឯវំ វុត្តេ រាជកុមារ ឧទ្ទកោ រាមបុត្តោ មំ ឯតទវោច វិហរតាយស្មា តាទិសោ អយំ ធម្មោ យត្ថ វិញ្ញូ បុរិសោ នចិរស្សេវ សកំ អាចរិយកំ សយំ អភិញ្ញា សច្ឆិកត្វា ឧបសម្បជ្ជ វិហរេយ្យាតិ។ សោ ខោ អហំ រាជកុមារ នចិរស្សេវ ខិប្បមេវ តំ ធម្មំ បរិយាបុណឹ។ សោ ខោ អហំ រាជកុមារ តាវត្តកេនេវ ឱដ្ឋប្បហតមត្តេន លបិតលាបនមត្តេន ញាណវាទញ្ច វទាមិ ថេរវាទញ្ច ជានាមិ បស្សាមីតិ ច បដិជានាមិ អហញ្ចេវ អញ្ញោ ច។ តស្ស មយ្ហំ រាជកុមារ ឯតទហោសិ ន ខោ រាមោ ឥមំ ធម្មំ កេវលំ សទ្ធាមត្តកេន សយំ អភិញ្ញា សច្ឆិកត្វា ឧបសម្បជ្ជ វិហរាមីតិ បវេទេតិ អទ្ធា រាមោ ឥមំ ធម្មំ ជានំ បស្សំ វិហរតីតិ។ អថខ្វាហំ រាជកុមារ យេន ឧទ្ទកោ រាមបុត្តោ តេនុបសង្កមឹ ឧបសង្កមិត្វា ឧទ្ទកំ រាមបុត្តំ ឯតទវោចំ កិត្តាវតា នោ អាវុសោ រាម ឥមំ ធម្មំ សយំ អភិញ្ញា សច្ឆិកត្វា ឧបសម្បជ្ជ បវេទេសីតិ។ ឯវំ វុត្តេ រាជកុមារ ឧទ្ទកោ រាមបុត្តោ នេវសញ្ញានាសញ្ញាយតនំ បវេទេសិ។ តស្ស មយ្ហំ រាជកុមារ ឯតទហោសិ ន ខោ រាមស្សេវ អហោសិ សទ្ធា មយ្ហំបត្ថិ សទ្ធា ន ខោ រាមស្សេវ អហោសិ វីរិយំ។បេ។ សតិ… សមាធិ… បញ្ញា មយ្ហំបត្ថិ បញ្ញា យន្នូនាហំ យំ ធម្មំ រាមោ សយំ អភិញ្ញា សច្ឆិកត្វា ឧបសម្បជ្ជ វិហរាមីតិ បវេទេតិ តស្ស ធម្មស្ស សច្ឆិកិរិយាយ បទហេយ្យន្តិ។ សោ ខោ អហំ រាជកុមារ នចិរស្សេវ ខិប្បមេវ តំ ធម្មំ សយំ អភិញ្ញា សច្ឆិកត្វា ឧបសម្បជ្ជ វិហាសឹ។ អថខ្វាហំ រាជកុមារ យេន ឧទ្ទកោ រាមបុត្តោ តេនុបសង្កមឹ ឧបសង្កមិត្វា ឧទ្ទកំ រាមបុត្តំ ឯតទវោចំ ឯត្តាវតា នោ អាវុសោ រាម ឥមំ ធម្មំ សយំ អភិញ្ញា សច្ឆិកត្វា ឧបសម្បជ្ជ បវេទេសីតិ។ ឯត្តាវតា ខោ អហំ អាវុសោ ឥមំ ធម្មំ សយំ អភិញ្ញា សច្ឆិកត្វា ឧបសម្បជ្ជ បវេទេសីតិ។ អហំបិ ខោ អាវុសោ ឯត្តាវតា ឥមំ ធម្មំ សយំ អភិញ្ញា សច្ឆិកត្វា ឧបសម្បជ្ជ វិហរាមីតិ។ លាភា នោ អាវុសោ សុលទ្ធំ នោ អាវុសោ យេ មយំ អាយស្មន្តំ តាទិសំ សព្រហ្មចារឹ បស្សាម ឥតិ យំ ធម្មំ រាមោ សយំ អភិញ្ញា សច្ឆិកត្វា ឧបសម្បជ្ជ បវេទេសិ តំ ត្វំ ធម្មំ សយំ អភិញ្ញា សច្ឆិកត្វា ឧបសម្បជ្ជ វិហាសិ យំ ត្វំ ធម្មំ សយំ អភិញ្ញា សច្ឆិកត្វា ឧបសម្បជ្ជ វិហាសិ តំ ធម្មំ រាមោ សយំ អភិញ្ញា សច្ឆិកត្វា ឧបសម្បជ្ជ បវេទេសិ ឥតិ យំ ធម្មំ រាមោ អភិញ្ញាសិ តំ ត្វំ ធម្មំ ជានាសិ យំ ត្វំ ធម្មំ ជានាសិ តំ ធម្មំ រាមោ អភិញ្ញាសិ ឥតិ យាទិសោ រាមោ អហោសិ តាទិសោ តុវំ យាទិសោ តុវំ តាទិសោ រាមោ អហោសិ ឯហិទានិ អាវុសោ តុវំ ឥមំ គណំ បរិហរាតិ។ ឥតិ ខោ រាជកុមារ ឧទ្ទកោ រាមបុត្តោ សព្រហ្មចារី មេ សមានោ អាចរិយដ្ឋានេវ មំ ឋបេសិ ឧឡារាយ ច មំ បូជាយ បូជេសិ។ តស្ស មយ្ហំ រាជកុមារ ឯតទហោសិ នាយំ ធម្មោ និព្វិទាយ ន វិរាគាយ ន និរោធាយ ន ឧបសមាយ ន អភិញ្ញាយ ន សម្ពោធាយ ន និព្វានាយ សំវត្តតិ យាវទេវ នេវសញ្ញានាសញ្ញាយតនូបបត្តិយាតិ។ សោ ខោ អហំ រាជកុមារ តំ ធម្មំ អនលង្ករិត្វា តស្មា ធម្មា និព្វិជ្ជ អបក្កមឹ។

[២៥២] សោ ខោ អហំ រាជកុមារ កឹកុសលគវេសឹ អនុត្តរំ សន្តិវរបទំ បរិយេសមានោ មគធេសុ អនុបុព្វេន ចារិកំ ចរមានោ យេន ឧរុវេលា សេនានិគមោ តទវសរឹ។ តត្ថទ្ទសំ រមណីយំ ភូមិភាគំ បាសាទិកញ្ច វនសណ្ឌំ នទិញ្ច សន្ទន្តឹ សីតោទកំ [ម. សន្ទតឹ សេទកំ។] សុបតិត្ថំ រមណីយំ សមន្តា ច គោចរគ្គាមំ។ តស្ស មយ្ហំ រាជកុមារ ឯតទហោសិ រមណីយោ វត ភូមិភាគោ បាសាទិកោ ច វនសណ្ឌោ នទី ច សន្ទតិ សីតោទកា សុបតិត្ថា រមណីយា សមន្តា ច គោចរគ្គាមោ អលំ វតិទំ កុលបុត្តស្ស បធានត្ថិកស្ស បធានាយាតិ។ សោ ខោ អហំ រាជកុមារ តត្ថេវ និសីទឹ អលមិទំ បធានាយាតិ។

[២៥៣] អបិស្សុ មំ រាជកុមារ តិស្សោ ឧបមា បដិភំសុ អនច្ឆរិយា បុព្វេ អស្សុតបុព្វា។ សេយ្យថាបិ រាជកុមារ អល្លំ កដ្ឋំ សស្នេហំ ឧទកេ និក្ខិត្តំ។ អថ បុរិសោ អាគច្ឆេយ្យ ឧត្តរារណឹ អាទាយ អគ្គឹ អភិនិព្វត្តេស្សាមិ តេជោ បាតុករិស្សាមីតិ។ តំ កឹ មញ្ញសិ រាជកុមារ អបិ នុ សោ បុរិសោ អមុំ អល្លំ កដ្ឋំ សស្នេហំ ឧទកេ និក្ខិត្តំ ឧត្តរារណឹ អាទាយ អភិមត្ថន្តោ អគ្គឹ អភិនិព្វត្តេយ្យ តេជោ បាតុករេយ្យាតិ។ នោ ហេតំ ភន្តេ តំ កិស្ស ហេតុ អទុញ្ហិ ភន្តេ អល្លំ កដ្ឋំ សស្នេហំ តញ្ច បន ឧទកេ និក្ខិត្តំ យាវទេវ ច បន សោ បុរិសោ កិលមថស្ស វិឃាតស្ស ភាគី អស្សាតិ។ ឯវមេវ ខោ រាជកុមារ យេ ហិ កេចិ សមណា វា ព្រាហ្មណា វា កាយេន ចេវ កាមេហិ អវូបកដ្ឋា វិហរន្តិ យោ ច នេសំ កាមេសុ កាមច្ឆន្ទោ កាមស្នេហោ កាមមុច្ឆា កាមបិបាសា កាមបរិឡាហោ សោ ច អជ្ឈត្តំ ន សុប្បហីនោ ហោតិ ន សុប្បដិប្បស្សទ្ធោ។ ឱបក្កមិកា ចេបិ តេ ភោន្តោ សមណព្រាហ្មណា ទុក្ខា តិប្បា កដុកា វេទនា វេទិយន្តិ អភព្វា វ តេ ញាណាយ ទស្សនាយ អនុត្តរាយ សម្ពោធាយ។ នោ ចេបិ តេ ភោន្តោ សមណព្រាហ្មណា ឱបក្កមិកា ទុក្ខា តិប្បា កដុកា វេទនា វេទិយន្តិ អភព្វា វ តេ ញាណាយ ទស្សនាយ អនុត្តរាយ សម្ពោធាយ។ អយំ ខោ មំ រាជកុមារ បឋមា ឧបមា បដិភាសិ អនច្ឆរិយា បុព្វេ អស្សុតបុព្វា។

[២៥៤] អបរាបិ ខោ មំ រាជកុមារ ទុតិយា ឧបមា បដិភាសិ អនច្ឆរិយា បុព្វេ អស្សុតបុព្វា។ សេយ្យថាបិ រាជកុមារ អល្លំ កដ្ឋំ សស្នេហំ អារកា ឧទកា ថលេ និក្ខិត្តំ។ អថ បុរិសោ អាគច្ឆេយ្យ ឧត្តរារណឹ អាទាយ អគ្គឹ អភិនិព្វត្តេស្សាមិ តេជោ បាតុករិស្សាមីតិ។ តំ កឹ មញ្ញសិ រាជកុមារ អបិ នុ សោ បុរិសោ អមុំ អល្លំ កដ្ឋំ សស្នេហំ អារកា ឧទកា ថលេ និក្ខិត្តំ ឧត្តរារណឹ អាទាយ អភិមត្ថន្តោ អគ្គឹ អភិនិព្វត្តេយ្យ តេជោ បាតុករេយ្យាតិ។ នោ ហេតំ ភន្តេ តំ កិស្ស ហេតុ អទុញ្ហិ ភន្តេ អល្លំ កដ្ឋំ សស្នេហំ កិញ្ចាបិ អារកា ឧទកា ថលេ និក្ខិត្តំ យាវទេវ ច បន សោ បុរិសោ កិលមថស្ស វិឃាតស្ស ភាគី អស្សាតិ។ ឯវមេវ ខោ រាជកុមារ យេ ហិ កេចិ សមណា វា ព្រាហ្មណា វា កាយេន ចេវ កាមេហិ វូបកដ្ឋា វិហរន្តិ យោ ច នេសំ កាមេសុ កាមច្ឆន្ទោ កាមស្នេហោ កាមមុច្ឆា កាមបិបាសា កាមបរិឡាហោ សោ ច អជ្ឈត្តំ ន សុប្បហីនោ ហោតិ ន សុបដិប្បស្សទ្ធោ។ ឱបក្កមិកា ចេបិ តេ ភោន្តោ សមណព្រាហ្មណា ទុក្ខា តិប្បា កដុកា វេទនា វេទិយន្តិ អភព្វា វ តេ ញាណាយ ទស្សនាយ អនុត្តរាយ សម្ពោធាយ។ នោ ចេបិ តេ ភោន្តោ សមណព្រាហ្មណា ឱបក្កមិកា ទុក្ខា តិប្បា កដុកា វេទនា វេទិយន្តិ អភព្វា វ តេ ញាណាយ ទស្សនាយ អនុត្តរាយ សម្ពោធាយ។ អយំ ខោ មំ រាជកុមារ ទុតិយា ឧបមា បដិភាសិ អនច្ឆរិយា បុព្វេ អស្សុតបុព្វា។

[២៥៥] អបរាបិ ខោ មំ រាជកុមារ តតិយា ឧបមា បដិភាសិ អនច្ឆរិយា បុព្វេ អស្សុតបុព្វា។ សេយ្យថាបិ រាជកុមារ សុក្ខំ កដ្ឋំ កោឡាបំ អារកា ឧទកា ថលេ និក្ខិត្តំ។ អថ បុរិសោ អាគច្ឆេយ្យ ឧត្តរារណឹ អាទាយ អគ្គឹ អភិនិព្វត្តេស្សាមិ តេជោ បាតុករិស្សាមីតិ។ តំ កឹ មញ្ញសិ រាជកុមារ អបិ នុ សោ បុរិសោ អមុំ សុក្ខំ កដ្ឋំ កោឡាបំ អារកា ឧទកា ថលេ និក្ខិត្តំ ឧត្តរារណឹ អាទាយ អភិមត្ថន្តោ អគ្គឹ អភិនិព្វត្តេយ្យ តេជោ បាតុករេយ្យាតិ។ ឯវំ ភន្តេ តំ កិស្ស ហេតុ អទុញ្ហិ ភន្តេ សុក្ខំ កដ្ឋំ កោឡាបំ តញ្ច បន អារកា ឧទកា ថលេ និក្ខិត្តន្តិ។ ឯវមេវ ខោ រាជកុមារ យេ ហិ កេចិ សមណា វា ព្រាហ្មណា វា កាយេន ចេវ កាមេហិ វូបកដ្ឋា វិហរន្តិ យោ ច នេសំ កាមេសុ កាមច្ឆន្ទោ កាមស្នេហោ កាមមុច្ឆា កាមបិបាសា កាមបរិឡាហោ សោ ច អជ្ឈត្តំ សុប្បហីនា ហោតិ សុបដិប្បស្សទ្ធោ។ ឱបក្កមិកា ចេបិ តេ ភោន្តោ សមណព្រាហ្មណា ទុក្ខា តិប្បា កដុកា វេទនា វេទិយន្តិ ភព្វា វ តេ ញាណាយ ទស្សនាយ អនុត្តរាយ សម្ពោធាយ។ នោ ចេបិ តេ ភោន្តោ សមណព្រាហ្មណា ឱបក្កមិកា ទុក្ខា តិប្បា កដុកា វេទនា វេទិយន្តិ ភព្វា វ តេ ញាណាយ ទស្សនាយ អនុត្តរាយ សម្ពោធាយ។ អយំ ខោ មំ រាជកុមារ តតិយា ឧបមា បដិភាសិ អនច្ឆរិយា បុព្វេ អស្សុតបុព្វា។ ឥមា ខោ រាជកុមារ តិស្សោ ឧបមា បដិភំសុ អនច្ឆរិយា បុព្វេ អស្សុតបុព្វា។

[២៥៦] តស្ស មយ្ហំ រាជកុមារ ឯតទហោសិ យន្នូនាហំ ទន្តេភិ ទន្តមាធាយ ជិវ្ហាយ តាលុំ អាហច្ច ចេតសា ចិត្តំ អភិនិគ្គណ្ហេយ្យំ អភិនិប្បីឡេយ្យំ អភិសន្តាបេយ្យន្តិ។ សោ ខោ អហំ រាជកុមារ ទន្តេភិ ទន្តមាធាយ ជិវ្ហាយ តាលុំ អាហច្ច ចេតសា ចិត្តំ អភិនិគ្គណ្ហាមិ អភិនិប្បីឡេមិ អភិសន្តាបេមិ។ តស្ស មយ្ហំ រាជកុមារ ទន្តេភិ ទន្តមាធាយ ជិវ្ហាយ តាលុំ អាហច្ច ចេតសា ចិត្តំ អភិនិគ្គណ្ហតោ អភិនិប្បីឡយតោ អភិសន្តាបយតោ កច្ឆេហិ សេទា មុច្ចន្តិ។ សេយ្យថាបិ រាជកុមារ ពលវា បុរិសោ ទុព្វលតរំ បុរិសំ សីសេ វា គហេត្វា ខន្ធេ វា គហេត្វា អភិនិគ្គណ្ហេយ្យ អភិនិប្បីឡេយ្យ អភិសន្តាបេយ្យ ឯវមេវ ខោ មេ រាជកុមារ ទន្តេភិ ទន្តមាធាយ ជិវ្ហាយ តាលុំ អាហច្ច ចេតសា ចិត្តំ អភិនិគ្គណ្ហតោ អភិនិប្បីឡយតោ អភិសន្តាបយតោ កច្ឆេហិ សេទា មុច្ចន្តិ។ អារទ្ធំ ខោ បន មេ រាជកុមារ វីរិយំ ហោតិ អសល្លីនំ ឧបដ្ឋិតា សតិ អប្បមុដ្ឋា [ម. អសំមុដ្ឋា] សារទ្ធោ ច បន មេ កាយោ ហោតិ អប្បដិប្បស្សទ្ធោ តេនេវ ទុក្ខប្បធានេន បធានាភិតុន្នស្ស សតោ។

[២៥៧] តស្ស មយ្ហំ រាជកុមារ ឯតទហោសិ យន្នូនាហំ អប្បានកំ ឈានំ ឈាយេយ្យន្តិ។ សោ ខោ អហំ រាជកុមារ មុខតោ ច នាសតោ ច អស្សាសប្បស្សាសេ ឧបរុន្ធឹ។ តស្ស មយ្ហំ រាជកុមារ មុខតោ ច នាសតោ ច អស្សាសប្បស្សាសេសុ ឧបរុទ្ធេសុ កណ្ណសោតេហិ វាតានំ និក្ខន្តានំ អធិមត្តោ សទ្ទោ ហោតិ សេយ្យថាបិ នាម កម្មារគគ្គរិយា ធមមានាយ អធិមត្តោ សទ្ទោ ហោតិ ឯវមេវ ខោ មេ រាជកុមារ មុខតោ ច នាសតោ ច អស្សាសប្បស្សាសេសុ ឧបរុទ្ធេសុ កណ្ណសោតេហិ វាតានំ និក្ខន្តានំ អធិមត្តោ សទ្ទោ ហោតិ។ អារទ្ធំ ខោ បន មេ រាជកុមារ វីរិយំ ហោតិ អសល្លីនំ ឧបដ្ឋិតា សតិ អប្បម្មុដ្ឋា សារទ្ធោ ច បន មេ កាយោ ហោតិ អប្បដិប្បស្សទ្ធោ តេនេវ ទុក្ខប្បធានេន បធានាភិតុន្នស្ស សតោ។

[២៥៨] តស្ស មយ្ហំ រាជកុមារ ឯតទហោសិ យន្នូនាហំ អប្បានកំយេវ ឈានំ ឈាយេយ្យន្តិ។ សោ ខោ អហំ រាជកុមារ មុខតោ ច នាសតោ ច កណ្ណសោតតោ ច [ម. កណ្ណតោ ចាតិ សព្វត្ថ ញាតព្វំ។] អស្សាសប្បស្សាសេ ឧបរុន្ធឹ។ តស្ស មយ្ហំ រាជកុមារ មុខតោ ច នាសតោ ច កណ្ណសោតតោ ច អស្សាសប្បស្សាសេសុ ឧបរុទ្ធេសុ អធិមត្តា វាតា មុទ្ធានំ ឱហនន្តិ [ម. មុទ្ធនិ ឧហនន្តិ។]។ សេយ្យថាបិ រាជកុមារ ពលវា បុរិសោ តិណ្ហេន សិខរេន មុទ្ធានំ អភិមត្ថេយ្យ ឯវមេវ ខោ មេ រាជកុមារ មុខតោ ច នាសតោ ច កណ្ណសោតតោ ច អស្សាសប្បស្សាសេសុ ឧបរុទ្ធេសុ អធិមត្តា វាតា មុទ្ធានំ ឱហនន្តិ។ អារទ្ធំ ខោ បន មេ រាជកុមារ វីរិយំ ហោតិ អសល្លីនំ ឧបដ្ឋិតា សតិ អប្បម្មុដ្ឋា សារទ្ធោ ច បន មេ កាយោ ហោតិ អប្បដិប្បស្សទ្ធោ តេនេវ ទុក្ខប្បធានេន បធានាភិតុន្នស្ស សតោ។

[២៥៩] តស្ស មយ្ហំ រាជកុមារ ឯតទហោសិ យន្នូនាហំ អប្បានកំយេវ ឈានំ ឈាយេយ្យន្តិ។ សោ ខោ អហំ រាជកុមារ មុខតោ ច នាសតោ ច កណ្ណសោតតោ ច អស្សាសប្បស្សាសេ ឧបរុន្ធឹ។ តស្ស មយ្ហំ រាជកុមារ មុខតោ ច នាសតោ ច កណ្ណសោតតោ ច អស្សាសប្បស្សាសេសុ ឧបរុទ្ធេសុ អធិមត្តា សីសេ សីសវេទនា ហោន្តិ។ សេយ្យថាបិ រាជកុមារ ពលវា បុរិសោ ទឡ្ហេន វរត្តក្ខន្ធេន សីសេ សីសវេដ្ឋនំ ទទេយ្យ ឯវមេវ ខោ មេ រាជកុមារ មុខតោ ច នាសតោ ច កណ្ណសោតតោ ច អស្សាសប្បស្សាសេសុ ឧបរុទ្ធេសុ អធិមត្តា សីសេ សីសវេទនា ហោន្តិ។ អារទ្ធំ ខោ បន មេ រាជកុមារ វីរិយំ ហោតិ អសល្លីនំ ឧបដ្ឋិតា សតិ អប្បម្មុដ្ឋា សារទ្ធោ ច បន មេ កាយោ ហោតិ អប្បដិប្បស្សទ្ធោ តេនេវ ទុក្ខប្បធានេន បធានាភិតុន្នស្ស សតោ។

[២៦០] តស្ស មយ្ហំ រាជកុមារ ឯតទហោសិ យន្នូនាហំ អប្បានកំយេវ ឈានំ ឈាយេយ្យន្តិ។ សោ ខោ អហំ រាជកុមារ មុខតោ ច នាសតោ ច កណ្ណសោតតោ ច អស្សាសប្បស្សាសេ ឧបរុន្ធឹ។ តស្ស មយ្ហំ រាជកុមារ មុខតោ ច នាសតោ ច កណ្ណសោតតោ ច អស្សាសប្បស្សាសេសុ ឧបរុទ្ធេសុ អធិមត្តា វាតា កុច្ឆឹ បរិកន្តន្តិ។ សេយ្យថាបិ រាជកុមារ ទក្ខោ គោឃាតកោ វា គោឃាតកន្តេវាសី វា តិណ្ហេន គោវិកន្តនេន កុច្ឆឹ បរិកន្តេយ្យ ឯវមេវ ខោ រាជកុមារ មុខតោ ច នាសតោ ច កណ្ណសោតតោ ច អស្សាសប្បស្សាសេសុ ឧបរុទ្ធេសុ អធិមត្តា វាតា កុច្ឆឹ បរិកន្តន្តិ។ អារទ្ធំ ខោ បន មេ រាជកុមារ វីរិយំ ហោតិ អសល្លីនំ ឧបដ្ឋិតា សតិ អប្បម្មុដ្ឋា សារទ្ធោ ច បន មេ កាយោ ហោតិ អប្បដិប្បស្សទ្ធោ តេនេវ ទុក្ខប្បធានេន បធានាភិតុន្នស្ស សតោ។

[២៦១] តស្ស មយ្ហំ រាជកុមារ ឯតទហោសិ យន្នូនាហំ អប្បានកំយេវ ឈានំ ឈាយេយ្យន្តិ។ សោ ខោ អហំ រាជកុមារ មុខតោ ច នាសតោ ច កណ្ណសោតតោ ច អស្សាសប្បស្សាសេ ឧបរុន្ធឹ។ តស្ស មយ្ហំ រាជកុមារ មុខតោ ច នាសតោ ច កណ្ណសោតតោ ច អស្សាសប្បស្សាសេសុ ឧបរុទ្ធេសុ អធិមត្តោ កាយស្មឹ ឌាហោ ហោតិ។ សេយ្យថាបិ រាជកុមារ ទ្វេ ពលវន្តោ បុរិសា ទុព្វលតរំ បុរិសំ នានាពាហាសុ គហេត្វា អង្គារកាសុយា សន្តាបេយ្យុំ សំបរិតាបេយ្យុំ ឯវមេវ ខោ មេ រាជកុមារ មុខតោ ច នាសតោ ច កណ្ណសោតតោ ច អស្សាសប្បស្សាសេសុ ឧបរុទ្ធេសុ អធិមត្តោ កាយស្មឹ ឌាហោ ហោតិ។ អារទ្ធំ ខោ បន មេ រាជកុមារ វីរិយំ ហោតិ អសល្លីនំ ឧបដ្ឋិតា សតិ អប្បម្មុដ្ឋា សារទ្ធោ ច បន មេ កាយោ ហោតិ អប្បដិប្បស្សទ្ធោ តេនេវ ទុក្ខប្បធានេន បធានាភិតុន្នស្ស សតោ។

[២៦២] អបិស្សុ មំ រាជកុមារ ទេវតា ទិស្វា ឯវមាហំសុ កាលកតោ សមណោ គោតមោតិ។ ឯកច្ចា ទេវតា ឯវមាហំសុ ន កាលកតោ សមណោ គោតមោ អបិច កាលំ ករោតីតិ។ ឯកច្ចា ទេវតា ឯវមាហំសុ ន កាលកតោ សមណោ គោតមោ នបិ កាលំ ករោតិ អរហំ សមណោ គោតមោ វិហារោ ត្វេវ សោ អរហតោ ឯវរូបោ ហោតីតិ។

[២៦៣] តស្ស មយ្ហំ រាជកុមារ ឯតទហោសិ យន្នូនាហំ សព្វសោ អាហារុបច្ឆេទាយ បដិបជ្ជេយ្យន្តិ។ អថខោ មំ រាជកុមារ តា ទេវតា ឧបសង្កមិត្វា ឯតទវោចុំ មា ខោ ត្វំ មារិស សព្វសោ អាហារុបច្ឆេទាយ បដិបជ្ជិ។ សចេ ខោ ត្វំ មារិស សព្វសោ អាហារុបច្ឆេទាយ បដិបជ្ជិស្សសិ តស្ស តេ មយំ ទិព្វំ ឱជំ លោមកូបេហិ អជ្ឈោហរិស្សាម តាយ ត្វំ យាបេស្សសីតិ។ តស្ស មយ្ហំ រាជកុមារ ឯតទហោសិ អហំ ចេវ ខោ បន សព្វសោ អជទ្ធុកំ បដិជានេយ្យំ ឥមា ច ខោ មេ ទេវតា ទិព្វំ ឱជំ លោមកូបេហិ អជ្ឈោហរេយ្យុំ តាយ ចាហំ យាបេយ្យំ តំ មម អស្ស មុសាតិ។ សោ ខោ អហំ រាជកុមារ តា ទេវតា បច្ចាចិក្ខាមិ អលន្តិ វទាមិ។ តស្ស មយ្ហំ រាជកុមារ ឯតទហោសិ យន្នូនាហំ ថោកំ ថោកំ អាហារំ អាហារេយ្យំ បសតំ បសតំ យទិ វា មុគ្គយូសំ យទិ វា កុលត្ថយូសំ យទិ វា កឡាយយូសំ យទិ វា ហរេណុកយូសន្តិ។ សោ ខោ អហំ រាជកុមារ ថោកំ ថោកំ អាហារំ អាហារេសឹ បសតំ បសតំ យទិ វា មុគ្គយូសំ យទិ វា កុលត្ថយូសំ យទិ វា កឡាយយូសំ យទិ វា ហរេណុកយូសន្តិ។ តស្ស មយ្ហំ រាជកុមារ ថោកំ ថោកំ អាហារំ អាហារយតោ បសតំ បសតំ យទិ វា មុគ្គយូសំ យទិ វា កុលត្ថយូសំ យទិ វា កឡាយយូសំ យទិ វា ហរេណុកយូសំ អធិមត្តកសិមានំ បត្តោ កាយោ ហោតិ។

[២៦៤] សេយ្យថាបិ នាម អសីតិកបព្វានិ វា កាឡបព្វានិ វា ឯវមេវស្សុ មេ អង្គប្បច្ចង្គានិ ភវន្តិ តាយេវប្បាហារតាយ។ សេយ្យថាបិ នាម ឱដ្ឋបទំ ឯវមេវស្សុ មេ អានិសទំ ហោតិ តាយេវប្បាហារតាយ។ សេយ្យថាបិ នាម វដ្ដនាវឡិ ឯវមេវស្សុ មេ បិដ្ឋិកណ្ដកោ ឧណ្ណតាវណតោ ហោតិ តាយេវប្បាហារតាយ។ សេយ្យថាបិ នាម ជជ្ជរសាលាយ គោបាណសិយោ ឱលុគ្គវិលុគ្គា ភវន្តិ ឯវមេវស្សុ មេ ផាសុឡិយោ ឱលុគ្គវិលុគ្គា ភវន្តិ តាយេវប្បាហារតាយ។ សេយ្យថាបិ នាម គម្ភីរេ ឧទបានេ ឧទកតារកា គម្ភីរគតា ឱក្ខាយិកា ទិស្សន្តិ ឯវមេវស្សុ មេ អក្ខិកូបេសុ អក្ខិតារកា គម្ភីរគតា ឱក្ខាយិកា ទិស្សន្តិ តាយេវប្បាហារតាយ។ សេយ្យថាបិ នាម តិត្តិកាលាវុ អាមកច្ឆិន្នោ វាតាតបេន សំផុសិតោ ហោតិ សម្មិលាតោ ឯវមេវស្សុ មេ សីសច្ឆវិ សំផុសិតា ហោតិ សម្មិលាតា តាយេវប្បាហារតាយ។ សោ ខោ អហំ រាជកុមារ ឧទរច្ឆវឹ បរិមសិស្សាមីតិ បិដ្ឋិកណ្ដកំយេវ បរិគ្គណ្ហាមិ បិដ្ឋិកណ្ដកំ បរិមសិស្សាមីតិ ឧទរច្ឆវឹយេវ បរិគ្គណ្ហាមិ។ យាវស្សុ មេ រាជកុមារ ឧទរច្ឆវិ បិដ្ឋិកណ្ដកំ អល្លីនា ហោតិ តាយេវប្បាហារតាយ។ សោ ខោ អហំ រាជកុមារ វច្ចំ វា មុត្តំ វា ករិស្សាមីតិ តត្ថេវ អវកុជ្ជោ បបតាមិ តាយេវប្បាហារតាយ។ សោ ខោ អហំ រាជកុមារ ឥមមេវ កាយំ អស្សាសេន្តោ បាណិនា គត្តានិ អនុមជ្ជាមិ។ តស្ស មយ្ហំ រាជកុមារ បាណិនា គត្តានិ អនុមជ្ជតោ បូតិមូលានិ លោមានិ យស្មា បបតន្តិ តាយេវប្បាហារតាយ។ អបិស្សុ មំ រាជកុមារ មនុស្សា ទិស្វា ឯវមាហំសុ កាឡោ សមណោ គោតមោតិ។ ឯកច្ចេ មនុស្សា ឯវមាហំសុ ន កាឡោ សមណោ គោតមោ សាមោ សមណោ គោតមោតិ។ ឯកច្ចេ មនុស្សា ឯវមាហំសុ ន កាឡោ សមណោ គោតមោ នាបិ សាមោ មង្គុរច្ឆវី សមណោ គោតមោតិ។ យាវស្សុ មេ រាជកុមារ តាយ បរិសុទ្ធោ ឆវិវណ្ណោ បរិយោទាតោ ឧបហតោ ហោតិ តាយេវប្បាហារតាយ។

[២៦៥] តស្ស មយ្ហំ រាជកុមារ ឯតទហោសិ យេ ខោ កេចិ អតីតមទ្ធានំ សមណា វា ព្រាហ្មណា វា ឱបក្កមិកា ទុក្ខា តិប្បា កដុកា វេទនា វេទយឹសុ ឯតាវបរមំ នយិតោ ភិយ្យោ។ យេបិ ហិ កេចិ អនាគតមទ្ធានំ សមណា វា ព្រាហ្មណា វា ឱបក្កមិកា ទុក្ខា តិប្បា កដុកា វេទនា វេទយិស្សន្តិ ឯតាវបរមំ នយិតោ ភិយ្យោ។ យេបិ ហិ កេចិ ឯតរហិ សមណា វា ព្រាហ្មណា វា ឱបក្កមិកា ទុក្ខា តិប្បា កដុកា វេទនា វេទយន្តិ ឯតាវបរមំ នយិតោ ភិយ្យោ។ ន ខោ បនាហំ ឥមាយ កដុកាយ ទុក្ករការិកាយ អធិគច្ឆាមិ ឧត្តរិ មនុស្សធម្មា អលមរិយញ្ញាណទស្សនវិសេសំ សិយា នុ ខោ អញ្ញោ មគ្គោ ពោធិយាតិ [ម. ពោធាយាតិ។]។

[២៦៦] តស្ស មយ្ហំ រាជកុមារ ឯតទហោសិ អភិជានាមិ ខោ បនាហំ បិតុ សក្កស្ស កម្មន្តេ សីតាយំ ជម្ពុឆាយាយំ [ជម្ពូឆាយន្តិបិ បាឋោ។] និសិន្នោ វិវិច្ចេវ កាមេហិ វិវិច្ច អកុសលេហិ ធម្មេហិ សវិតក្កំ សវិចារំ វិវេកជំ បីតិសុខំ បឋមំ ឈានំ ឧបសម្បជ្ជ វិហរិតា សិយា នុ ខោ ឯសោ មគ្គោ ពោធិយាតិ។ តស្ស មយ្ហំ រាជកុមារ សតានុសារីវិញ្ញាណំ អហោសិ ឯសេវ មគ្គោ ពោធិយាតិ។ តស្ស មយ្ហំ រាជកុមារ ឯតទហោសិ កិន្នុ ខោ អហំ តស្ស សុខស្ស ភាយាមិ យន្តំ សុខំ អញ្ញត្រេវ កាមេហិ អញ្ញត្រ អកុសលេហិ ធម្មេហីតិ។ តស្ស មយ្ហំ រាជកុមារ ឯតទហោសិ ន ខោ អហំ តស្ស សុខស្ស ភាយាមិ យន្តំ សុខំ អញ្ញត្រេវ កាមេហិ អញ្ញត្រ អកុសលេហិ ធម្មេហីតិ។ តស្ស មយ្ហំ រាជកុមារ ឯតទហោសិ ន ខោ តំ សុករំ សុខំ អធិគន្តុំ ឯវំ អធិមត្តកសិមានំ បត្តកាយេន យន្នូនាហំ ឱឡារិកំ អាហារំ អាហារេយ្យំ ឱទនំ កុម្មាសន្តិ។ សោ ខោ អហំ រាជកុមារ ឱឡារិកំ អាហារំ អាហារេសឹ ឱទនំ កុម្មាសំ។ តេន ខោ បន មំ [ម. មេ។] រាជកុមារ សមយេន បញ្ចវគ្គិយា ភិក្ខូ បច្ចុបដ្ឋិតា ហោន្តិ យន្នោ [ម. យំ ខោ។] សមណោ គោតមោ ធម្មំ អធិគមិស្សតិ តំ នោ [ម. តំ ខោ នោ។] អារោចេស្សតីតិ។ យតោ ខោ អហំ រាជកុមារ ឱឡារិកំ អាហារំ អាហារេសឹ ឱទនំ កុម្មាសំ អថ មេ តេ បញ្ចវគ្គិយា ភិក្ខូ និព្វិជ្ជ បក្កមឹសុ ពាហុល្លិកោ សមណោ គោតមោ បធានវិព្ភន្តោ អាវត្តោ ពាហុល្លាយាតិ។ សោ ខោ អហំ រាជកុមារ ឱឡារិកំ អាហារំ អាហារេត្វា ពលំ គហេត្វា វិវិច្ចេវ កាមេហិ។បេ។ បឋមំ ឈានំ ឧបសម្បជ្ជ វិហាសឹ។ វិតក្កវិចារានំ វូបសមា។បេ។ ទុតិយំ ឈានំ… តតិយំ ឈានំ… ចតុត្ថំ ឈានំ ឧបសម្បជ្ជ វិហាសឹ។

[២៦៧] សោ ឯវំ សមាហិតេ ចិត្តេ បរិសុទ្ធេ បរិយោទាតេ អនង្គណេ វិគតូបក្កិលេសេ មុទុភូតេ កម្មនីយេ ឋិតេ អានេញ្ជប្បត្តេ បុព្វេនិវាសានុស្សតិញ្ញាណាយ ចិត្តំ អភិនិន្នាមេសឹ។ សោ អនេកវិហិតំ បុព្វេនិវាសំ អនុស្សរាមិ សេយ្យថីទំ ឯកម្បិ ជាតឹ ទ្វេបិ ជាតិយោ។បេ។ ឥតិ សាការំ សឧទ្ទេសំ អនេកវិហិតំ បុព្វេនិវាសំ អនុស្សរាមិ។ អយំ ខោ មេ រាជកុមារ រត្តិយា បឋមេ យាមេ បឋមា វិជ្ជា អធិគតា អវិជ្ជា វិហតា វិជ្ជា ឧប្បន្នា តមោ វិហតោ អាលោកោ ឧប្បន្នោ យថាតំ អប្បមត្តស្ស អាតាបិនោ បហិតត្តស្ស វិហរតោ។

[២៦៨] សោ ឯវំ សមាហិតេ ចិត្តេ បរិសុទ្ធេ បរិយោទាតេ អនង្គណេ វិគតូបក្កិលេសេ មុទុភូតេ កម្មនីយេ ឋិតេ អានេញ្ជប្បត្តេ សត្តានំ ចុតូបបាតញ្ញាណាយ ចិត្តំ អភិនិន្នាមេសឹ។ សោ ទិព្វេន ចក្ខុនា វិសុទ្ធេន អតិក្កន្តមានុសកេន សត្តេ បស្សាមិ ចវមានេ ឧបបជ្ជមានេ ហីនេ បណីតេ សុវណ្ណេ ទុព្វណ្ណេ សុគតេ ទុគ្គតេ។បេ។ យថាកម្មូបគេ សត្តេ បជានាមិ។ អយំ ខោ មេ រាជកុមារ រត្តិយា មជ្ឈិមេ យាមេ ទុតិយា វិជ្ជា អធិគតា អវិជ្ជា វិហតា វិជ្ជា ឧប្បន្នា តមោ វិហតោ អាលោកោ ឧប្បន្នោ យថាតំ អប្បមត្តស្ស អាតាបិនោ បហិតត្តស្ស វិហរតោ។

[២៦៩] សោ ឯវំ សមាហិតេ ចិត្តេ បរិសុទ្ធេ បរិយោទាតេ អនង្គណេ វិគតូបក្កិលេសេ មុទុភូតេ កម្មនីយេ ឋិតេ អានេញ្ជប្បត្តេ អាសវានំ ខយញ្ញាណាយ ចិត្តំ អភិនិន្នាមេសឹ។ សោ ឥទំ ទុក្ខន្តិ យថាភូតំ អព្ភញ្ញាសឹ។បេ។ អយំ ទុក្ខនិរោធគាមិនី បដិបទាតិ យថាភូតំ អព្ភញ្ញាសឹ ឥមេ អាសវាតិ យថាភូតំ អព្ភញ្ញាសឹ។បេ។ អយំ អាសវនិរោធគាមិនី បដិបទាតិ យថាភូតំ អព្ភញ្ញាសឹ។ តស្ស មេ ឯវំ ជានតោ ឯវំ បស្សតោ កាមាសវាបិ ចិត្តំ វិមុច្ចិត្ថ ភវាសវាបិ ចិត្តំ វិមុច្ចិត្ថ អវិជ្ជាសវាបិ ចិត្តំ វិមុច្ចិត្ថ វិមុត្តស្មឹ វិមុត្តមិតិ [វិមុត្តម្ហីតិ។] ញាណំ អហោសិ ខីណា ជាតិ វុសិតំ ព្រហ្មចរិយំ កតំ ករណីយំ នាបរំ ឥត្ថត្តាយាតិ អព្ភញ្ញាសឹ។ អយំ ខោ មេ រាជកុមារ រត្តិយា បច្ឆិមេ យាមេ តតិយា វិជ្ជា អធិគតា អវិជ្ជា វិហតា វិជ្ជា ឧប្បន្នា តមោ វិហតោ អាលោកោ ឧប្បន្នោ យថាតំ អប្បមត្តស្ស អាតាបិនោ បហិតត្តស្ស វិហរតោ។

[២៧០] តស្ស មយ្ហំ រាជកុមារ ឯតទហោសិ អធិគតោ ខោ មេ អយំ ធម្មោ គម្ភីរោ ទុទ្ទសោ ទុរនុពោធោ សន្តោ បណីតោ អតក្កាវចរោ និបុណោ បណ្ឌិតវេទនីយោ។ អាលយរាមា ខោ បនាយំ បជា អាលយរតា អាលយសម្មុទិតា [ម. អាលយសំមុទិតា។]។ អាលយរាមាយ ខោ បន បជាយ អាលយរតាយ អាលយសម្មុទិតាយ ទុទ្ទសំ ឥទំ ឋានំ យទិទំ ឥទប្បច្ចយតាបដិច្ចសមុប្បាទោ។ ឥទំបិ [ម. ឥទម្បិ។] ខោ ឋានំ ទុទ្ទសំ យទិទំ សព្វសង្ខារសមថោ សព្វូបធិប្បដិនិស្សគ្គោ តណ្ហក្ខយោ វិរាគោ និរោធោ និព្វានំ។ អហញ្ចេវ ខោ បន ធម្មំ ទេសេយ្យំ បរេ ច មេ ន អាជានេយ្យុំ សោ មមស្ស កិលមថោ សា មមស្ស វិហេសាតិ។ អបិស្សុ មំ រាជកុមារ ឥមា អនច្ឆរិយា គាថា បដិភំសុ បុព្វេ អស្សុតបុព្វា

កិច្ឆេន មេ អធិគតំ ហលន្ទានិ បកាសិតុំ

រាគទោសបរេតេហិ នាយំ ធម្មោ សុសម្ពុធោ [ម. សុសម្ពុទ្ធោ។]

បដិសោតគាមឹ និបុណំ គម្ភីរំ ទុទ្ទសំ អណុំ

រាគរត្តា ន ទក្ខន្តិ តមោក្ខន្ធេន អាវុតាតិ។

ឥតិហ មេ រាជកុមារ បដិសញ្ចិក្ខតោ អប្បោស្សុក្កតាយ ចិត្តំ នមតិ នោ ធម្មទេសនាយ។

[២៧១] អថខោ រាជកុមារ ព្រហ្មុនោ សហម្បតិស្ស មម ចេតសា ចេតោបរិវិតក្កមញ្ញាយ ឯតទហោសិ នស្សតិ វត ភោ លោកោ វិនស្សតិ វត ភោ លោកោ យត្រ ហិ នាម តថាគតស្ស អរហតោ សម្មាសម្ពុទ្ធស្ស អប្បោស្សុក្កតាយ ចិត្តំ នមតិ នោ ធម្មទេសនាយាតិ។ អថខោ រាជកុមារ ព្រហ្មា សហម្បតិ [ម. សហំបតិ។] សេយ្យថាបិ នាម ពលវា បុរិសោ សម្មិញ្ជិតំ វា ពាហំ បសារេយ្យ បសារិតំ វា ពាហំ សម្មិញ្ជេយ្យ ឯវមេវ ព្រហ្មលោកេ អន្តរហិតោ មម បុរតោ បាតុរហោសិ។ អថខោ រាជកុមារ ព្រហ្មា សហម្បតិ ឯកំសំ ឧត្តរាសង្គំ ករិត្វា យេនាហំ តេនញ្ជលឹ បណាមេត្វា មំ ឯតទវោច ទេសេតុ មេ ភន្តេ ភគវា ធម្មំ ទេសេតុ សុគតោ ធម្មំ សន្តិ សត្តា អប្បរជក្ខជាតិកា អស្សវនតា ធម្មស្ស បរិហាយន្តិ ភវិស្សន្តិ ធម្មស្ស អញ្ញាតារោតិ។ ឥទមវោច រាជកុមារ ព្រហ្មា សហម្បតិ ឥទំ វត្វា អថាបរំ ឯតទវោច

បាតុរហោសិ មគធេសុ បុព្វេ

ធម្មោ អសុទ្ធោ សមលេហិ ចិន្តិតោ

អបាបុរេតំ អមតស្ស ទ្វារំ

សុណន្តុ ធម្មំ វិមលេនានុពុទ្ធំ

សេលេ យថា បព្វតមុទ្ធនិដ្ឋិតោ

យថាបិ បស្សេ ជនតំ សមន្តតោ

តថូបមំ ធម្មមយំ សុមេធ

បាសាទមារុយ្ហ សមន្តចក្ខុ

សោកាវកិណ្ណំ ជនតមបេតសោកោ

អវេក្ខស្សុ ជាតិជរាភិភូតំ

ឧដ្ឋេហិ វីរ វិជិតសង្គាម

សត្ថវាហ អនណ វិចរ លោកេ

ទេសេតុ [ឱ. ទេសស្សូតិ ទិស្សតិ។] ភគវា ធម្មំ អញ្ញាតារោ ភវិស្សន្តីតិ។

[២៧២] អថខ្វាហំ រាជកុមារ ព្រហ្មុនោ ច អជ្ឈេសនំ វិទិត្វា សត្តេសុ ច ការុញ្ញតំ បដិច្ច ពុទ្ធចក្ខុនា លោកំ វោលោកេសឹ។ អទ្ទសំ ខោ អហំ រាជកុមារ ពុទ្ធចក្ខុនា លោកំ វោលោកេន្តោ សត្តេ អប្បរជ្ជក្ខេ មហារជក្ខេ តិក្ខិន្ទ្រិយេ មុទិន្ទ្រិយេ ស្វាការេ ទ្វាការេ សុវិញ្ញាបយេ ទុវិញ្ញាបយេ អប្បេកច្ចេ បរលោកវជ្ជភយទស្សាវិនោ វិហរន្តេ។ សេយ្យថាបិ នាម ឧប្បលិនិយំ វា បទុមិនិយំ វា បុណ្ឌរីកិនិយំ វា អប្បេកច្ចានិ ឧប្បលានិ វា បទុមានិ វា បុណ្ឌរីកានិ វា ឧទកេ ជាតានិ ឧទកេ សំពទ្ធានិ ឧទកានុគ្គតានិ អន្តោ និម្មុគ្គបោសិតានិ អប្បេកច្ចានិ ឧប្បលានិ វា បទុមានិ វា បុណ្ឌរីកានិ វា ឧទកេ ជាតានិ ឧទកេ សំពទ្ធានិ សមោទកណ្ឌិកានិ អប្បេកច្ចានិ ឧប្បលានិ វា បទុមានិ វា បុណ្ឌរីកានិ វា ឧទកេ ជាតានិ ឧទកេ សំពទ្ធានិ ឧទកា អច្ចុគ្គម្ម តិដ្ឋន្តិ អនុបលិត្តានិ ឧទកេន ឯវមេវ ខោ អហំ រាជកុមារ ពុទ្ធចក្ខុនា លោកំ វោលោកេន្តោ អទ្ទសំ សត្តេ អប្បរជក្ខេ មហារជក្ខេ តិក្ខិន្ទ្រិយេ មុទិន្ទ្រិយេ ស្វាការេ ទ្វាការេ សុវិញ្ញាបយេ ទុវិញ្ញាបយេ អប្បេកច្ចេ បរលោកវជ្ជភយទស្សាវិនោ វិហរន្តេ។ អថខ្វាហំ រាជកុមារ ព្រហ្មានំ សហម្បតឹ គាថាយ បច្ចភាសឹ

អបារុតា តេ [តេសន្តិប្បត្ថិ។] អមតស្ស ទ្វារា

យេ សោតវន្តោ បមុញ្ចន្តុ សទ្ធំ

វិហឹសសញ្ញី បគុណំ ន ភាសឹ [ន ភាសិន្តិបិ ន អភាសិន្តិ ឆេទោ។]

ធម្មំ បណីតំ មនុជេសុ ព្រហ្មេតិ។

អថខោ រាជកុមារ ព្រហ្មា សហម្បតិ កតាវកាសោ ខោម្ហិ ភគវតា ធម្មទេសនាយាតិ មំ អភិវាទេត្វា បទក្ខិណំ កត្វា តត្ថេវន្តរធាយិ។

[២៧៣] តស្ស មយ្ហំ រាជកុមារ ឯតទហោសិ កស្ស នុ ខោ អហំ បឋមំ ធម្មំ ទេសេយ្យំ កោ ឥមំ ធម្មំ ខិប្បមេវ អាជានិស្សតីតិ។ តស្ស មយ្ហំ រាជកុមារ ឯតទហោសិ អយំ ខោ អាឡារោ កាលាមោ បណ្ឌិតោ វិយត្តោ មេធាវី ទីឃរត្តំ អប្បរជ្ជក្ខជាតិកោ យន្នូនាហំ អាឡារស្ស កាលាមស្ស បឋមំ ធម្មំ ទេសេយ្យំ សោ ឥមំ ធម្មំ ខិប្បមេវ អាជានិស្សតីតិ។ អថខោ មំ រាជកុមារ ទេវតា ឧបសង្កមិត្វា ឯតទវោចុំ សត្តាហំ កាលកតោ ភន្តេ អាឡារោ កាលាមោតិ។ ញាណញ្ច បន មេ ទស្សនំ ឧទបាទិ សត្តាហំ កាលកតោ អាឡារោ កាលាមោតិ។ តស្ស មយ្ហំ រាជកុមារ ឯតទហោសិ មហាជានិយោ ខោ អាឡារោ កាលាមោ សចេ ហិ សោ ឥមំ ធម្មំ សុណេយ្យ ខិប្បមេវ អាជានេយ្យាតិ។ តស្ស មយ្ហំ រាជកុមារ ឯតទហោសិ កស្ស នុ ខោ អហំ បឋមំ ធម្មំ ទេសេយ្យំ កោ ឥមំ ធម្មំ ខិប្បមេវ អាជានិស្សតីតិ។ តស្ស មយ្ហំ រាជកុមារ ឯតទហោសិ អយំ ខោ ឧទ្ទកោ រាមបុត្តោ បណ្ឌិតោ វិយត្តោ មេធាវី ទីឃរត្តំ អប្បរជក្ខជាតិកោ យន្នូនាហំ ឧទ្ទកស្ស រាមបុត្តស្ស បឋមំ ធម្មំ ទេសេយ្យំ សោ ឥមំ ធម្មំ ខិប្បមេវ អាជានិស្សតីតិ។ អថខោ មំ រាជកុមារ ទេវតា ឧបសង្កមិត្វា ឯតទវោចុំ អភិទោសកាលកតោ ភន្តេ ឧទ្ទកោ រាមបុត្តោតិ។ ញាណញ្ច បន មេ ទស្សនំ ឧទបាទិ អភិទោសកាលកតោ ឧទ្ទកោ រាមបុត្តោតិ។ តស្ស មយ្ហំ រាជកុមារ ឯតទហោសិ មហាជានិយោ ខោ ឧទ្ទកោ រាមបុត្តោ សចេ ហិ សោ ឥមំ ធម្មំ សុណេយ្យ ខិប្បមេវ អាជានេយ្យាសិ។ តស្ស មយ្ហំ រាជកុមារ ឯតទហោសិ កស្ស នុ ខោ អហំ បឋមំ ធម្មំ ទេសេយ្យំ កោ ឥមំ ធម្មំ ខិប្បមេវ អាជានិស្សតីតិ។ តស្ស មយ្ហំ រាជកុមារ ឯតទហោសិ ពហុការា ខោ មេ [ម. ឥមេ។] បញ្ចវគ្គិយា ភិក្ខូ យេ មំ បធានប្បហិតត្តំ ឧបដ្ឋហឹសុ យន្នូនាហំ បញ្ចវគ្គិយានំ ភិក្ខូនំ បឋមំ ធម្មំ ទេសេយ្យន្តិ។ តស្ស មយ្ហំ រាជកុមារ ឯតទហោសិ កហំ នុ ខោ ឯតរហិ បញ្ចវគ្គិយា ភិក្ខូ វិហរន្តីតិ។ អទ្ទសំ ខោ អហំ រាជកុមារ ទិព្វេន ចក្ខុនា វិសុទ្ធេន អតិក្កន្តមានុសកេន បញ្ចវគ្គិយេ ភិក្ខូ ពារាណសិយំ វិហរន្តេ ឥសិបតនេ មិគទាយេ។ អថខោ អហំ រាជកុមារ ឧរុវេលាយំ យថាភិរន្តំ វិហរិត្វា យេន ពារាណសី តេន ចារិកំ អបក្កមឹ [ម. បក្កមឹ។]។

[២៧៤] អទ្ទសា ខោ មំ រាជកុមារ ឧបកោ អាជីវកោ អន្តរា ច គយំ អន្តរា ច ពោធឹ អទ្ធានមគ្គំ បដិបន្នំ ទិស្វាន មំ ឯតទវោច វិប្បសន្នានិ ខោ តេ អាវុសោ ឥន្ទ្រិយានិ បរិសុទ្ធោ ឆវិវណ្ណោ បរិយោទាតោ កំសិ ត្វំ អាវុសោ ឧទ្ទិស្ស បព្វជិតោ កោ វា តេ សត្ថា កស្ស វា ធម្មំ រោចេសីតិ។ ឯវំ វុត្តេ អហំ រាជកុមារ ឧបកំ អាជីវកំ គាថាហិ អជ្ឈភាសឹ

សព្វាភិភូ សព្វវិទូហមស្មិ សព្វេសុ ធម្មេសុ អនូបលិត្តោ

សព្វញ្ជហោ តណ្ហក្ខយេ វិមុត្តោ សយំ អភិញ្ញាយ កមុទ្ទិសេយ្យំ

ន មេ អាចរិយោ អត្ថិ សទិសោ មេ ន វិជ្ជតិ

សទេវកស្មិ លោកស្មឹ នត្ថិ មេ បដិបុគ្គលោ

អហំ ហិ អរហា លោកេ អហំ សត្ថា អនុត្តរោ

ឯកោម្ហិ សម្មាសម្ពុទ្ធោ សីតីភូតោម្ហិ និព្វុតោ

ធម្មចក្កំ បវត្តេតុំ គច្ឆាមិ កាសិនំ បុរំ

អន្ធភូតស្មិ លោកស្មឹ អាហញ្ញឹ អមតទុន្ទុភិន្តិ។

យថា ខោ ត្វំ អាវុសោ បដិជានាសិ អរហាសិ អនន្តជិនោតិ។

មាទិសា វេ ជិនា ហោន្តិ យេ បត្តា អាសវក្ខយំ

ជិតា មេ បាបកា ធម្មា តស្មាហំ ឧបកា ជិនោតិ។

ឯវំ វុត្តេ រាជកុមារ ឧបកោ អាជីវកោ ហុវេយ្យាវុសោតិ [ម. ហុបេយ្យទាវុសោតិ។] វត្វា សីសំ ឧក្កំសេត្វា [ម. ឱកម្បិត្វា។] ជិវ្ហំ និល្លាឡេត្វា ឧម្មគ្គំ គហេត្វា បក្កាមិ។

[២៧៥] អថខ្វាហំ អនុបុព្វេន ចារិកំ ចរមានោ យេន ពារាណសី ឥសិបតនំ មិគទាយោ យេន បញ្ចវគ្គិយា ភិក្ខូ តេនុបសង្កមឹ។ អទ្ទសំសុ [ម. អទ្ទសាសុំ។] ខោ មំ រាជកុមារ បញ្ចវគ្គិយា ភិក្ខូ ទូរតោ វ អាគច្ឆន្តំ ទិស្វាន អញ្ញមញ្ញំ កតិកំ [ម. កតិកន្តិ ន ទិស្សតិ។] សណ្ឋបេសុំ អយំ [ម. អយំ ខោ។] អាវុសោ សមណោ គោតមោ អាគច្ឆតិ ពាហុល្លិកោ បធានវិព្ភន្តោ អាវត្តោ ពាហុល្លាយ សោ នេវ អភិវាទេតព្វោ ន បច្ចុដ្ឋាតព្វោ នាស្ស បត្តចីវរំ បដិគ្គហេតព្វំ អបិច ខោ អាសនំ ឋបេតព្វំ សចេ អាកង្ខតិ និសីទិស្សតីតិ។ យថា យថា ខោ អហំ រាជកុមារ បញ្ចវគ្គិយេ ភិក្ខូ ឧបសង្កមឹ តថា តថា បញ្ចវគ្គិយា ភិក្ខូ នាសក្ខឹសុ សកាយ កតិកាយ សណ្ឋាតុំ អប្បេកច្ចេ មំ បច្ចុគ្គន្ត្វា បត្តចីវរំ បដិគ្គហេសុំ អប្បេកច្ចេ អាសនំ បញ្ញាបេសុំ អប្បេកច្ចេ បាទោទកំ ឧបដ្ឋបេសុំ អបិច ខោ មំ នាមេន ច អាវុសោវាទេន ច សមុទាចរន្តិ។ ឯវំ វុត្តេ [ម. ឯវំ វុត្តេ អហំ។] រាជកុមារ បញ្ចវគ្គិយេ ភិក្ខូ ឯតទវោចំ មា ភិក្ខវេ តថាគតំ នាមេន ច អាវុសោវាទេន ច សមុទាចរិត្ថ អរហំ ភិក្ខវេ តថាគតោ សម្មាសម្ពុទ្ធោ ឱទហថ ភិក្ខវេ សោតំ អមតមធិគតំ អហមនុសាសាមិ អហំ ធម្មំ ទេសេមិ យថានុសិដ្ឋំ តថា បដិបជ្ជមានា នចិរស្សេវ យស្សត្ថាយ កុលបុត្តា សម្មទេវ អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជ្ជន្តិ តទនុត្តរំ ព្រហ្មចរិយបរិយោសានំ ទិដ្ឋេវ ធម្មេ សយំ អភិញ្ញា សច្ឆិកត្វា ឧបសម្បជ្ជ វិហរិស្សថាតិ។ ឯវំ វុត្តេ រាជកុមារ បញ្ចវគ្គិយា ភិក្ខូ មំ ឯតទវោចុំ តាយបិ ខោ ត្វំ អាវុសោ គោតម ឥរិយាយ តាយ បដិបទាយ តាយ ទុក្ករការិកាយ ន អជ្ឈគមា ឧត្តរឹ មនុស្សធម្មា អលមរិយញ្ញាណទស្សនវិសេសំ កឹ បន ត្វំ ឯតរហិ ពាហុល្លិកោ បធានវិព្ភន្តោ អាវត្តោ ពាហុល្លាយ អធិគមិស្សសិ ឧត្តរឹ មនុស្សធម្មា អលមរិយញ្ញាណទស្សនវិសេសន្តិ។ ឯវំ វុត្តេ អហំ រាជកុមារ បញ្ចវគ្គិយេ ភិក្ខូ ឯតទវោចំ ន ភិក្ខវេ តថាគតោ ពាហុល្លិកោ បធានវិព្ភន្តោ អាវត្តោ ពាហុល្លាយ អរហំ ភិក្ខវេ តថាគតោ សម្មាសម្ពុទ្ធោ ឱទហថ ភិក្ខវេ សោតំ អមតមធិគតំ អហមនុសាសាមិ អហំ ធម្មំ ទេសេមិ យថានុសិដ្ឋំ តថា បដិបជ្ជមានា នចិរស្សេវ យស្សត្ថាយ កុលបុត្តា សម្មទេវ អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជ្ជន្តិ តទនុត្តរំ ព្រហ្មចរិយបរិយោសានំ ទិដ្ឋេវ ធម្មេ សយំ អភិញ្ញា សច្ឆិកត្វា ឧបសម្បជ្ជ វិហរិស្សថាតិ។ ទុតិយម្បិ ខោ រាជកុមារ បញ្ចវគ្គិយា ភិក្ខូ មំ ឯតទវោចុំ តាយបិ ខោ ត្វំ អាវុសោ គោតម ឥរិយាយ តាយ បដិបទាយ តាយ ទុក្ករការិកាយ ន អជ្ឈគមា ឧត្តរឹ មនុស្សធម្មា អលមរិយញ្ញាណទស្សនវិសេសំ កឹ បន ត្វំ ឯតរហិ ពាហុល្លិកោ បធានវិព្ភន្តោ អាវត្តោ ពាហុល្លាយ អធិគមិស្សសិ ឧត្តរឹ មនុស្សធម្មា អលមរិយញ្ញាណទស្សនវិសេសន្តិ។ ទុតិយម្បិ ខោ អហំ រាជកុមារ បញ្ចវគ្គិយេ ភិក្ខូ ឯតទវោចំ ន ភិក្ខវេ តថាគតោ ពាហុល្លិកោ បធានវិព្ភន្តោ អាវត្តោ ពាហុល្លាយ អរហំ ភិក្ខវេ តថាគតោ សម្មាសម្ពុទ្ធោ ឱទហថ ភិក្ខវេ សោតំ អមតមធិគតំ អហមនុសាសាមិ អហំ ធម្មំ ទេសេមិ យថានុសិដ្ឋំ តថា បដិបជ្ជមានា នចិរស្សេវ យស្សត្ថាយ កុលបុត្តា សម្មទេវ អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជ្ជន្តិ តទនុត្តរំ ព្រហ្មចរិយបរិយោសានំ ទិដ្ឋេវ ធម្មេ សយំ អភិញ្ញា សច្ឆិកត្វា ឧបសម្បជ្ជ វិហរិស្សថាតិ។ តតិយម្បិ ខោ រាជកុមារ បញ្ចវគ្គិយា ភិក្ខូ មំ ឯតទវោចុំ តាយបិ ខោ ត្វំ អាវុសោ ឥរិយាយ តាយ បដិបទាយ តាយ ទុក្ករការិកាយ ន អជ្ឈគមា ឧត្តរឹ មនុស្សធម្មា អលមរិយញ្ញាណទស្សនវិសេសំ កឹ បន ត្វំ ឯតរហិ ពាហុល្លិកោ បធានវិព្ភន្តោ អាវត្តោ ពាហុល្លាយ អធិគមិស្សសិ ឧត្តរឹ មនុស្សធម្មា អលមរិយញ្ញាណទស្សនវិសេសន្តិ។ ឯវំ វុត្តេ អហំ រាជកុមារ បញ្ចវគ្គិយេ ភិក្ខូ ឯតទវោចំ អភិជានាថ មេ នោ តុម្ហេ ភិក្ខវេ ឥតោ បុព្វេ ឯវរូបំ ភាសិតមេតន្តិ។ នោ ហេតំ ភន្តេ។ អរហំ ភិក្ខវេ តថាគតោ សម្មាសម្ពុទ្ធោ ឱទហថ ភិក្ខវេ សោតំ អមតមធិគតំ អហមនុសាសាមិ អហំ ធម្មំ ទេសេមិ យថានុសិដ្ឋំ តថា បដិបជ្ជមានា នចិរស្សេវ យស្សត្ថាយ កុលបុត្តា សម្មទេវ អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជន្តិ តទនុត្តរំ ព្រហ្មចរិយបរិយោសានំ ទិដ្ឋេវ ធម្មេ សយំ អភិញ្ញា សច្ឆិកត្វា ឧបសម្បជ្ជ វិហរិស្សថាតិ។ អសក្ខឹ ខោ អហំ រាជកុមារ បញ្ចវគ្គិយេ ភិក្ខូ សញ្ញាបេតុំ។ ទ្វេបិ សុទំ រាជកុមារ ភិក្ខូ ឱវទាមិ តយោ ភិក្ខូ បិណ្ឌាយ ចរន្តិ។ យំ តយោ ភិក្ខូ បិណ្ឌាយ ចរិត្វា អាហរន្តិ តេន ឆព្វគ្គា យាបេម។ តយោបិ សុទំ រាជកុមារ ភិក្ខូ ឱវទាមិ។ ទ្វេ ភិក្ខូ បិណ្ឌាយ ចរិត្វា អាហរន្តិ [ម. ទ្វេ ភិក្ខូ បិណ្ឌាយ ចរន្តិ។ យំ ទ្វេ ភិក្ខូ បិណ្ឌាយ ចរិត្វា អាហរន្តីតិ ទិស្សន្តិ។] តេន ឆព្វគ្គា យាបេម។ អថខោ រាជកុមារ បញ្ចវគ្គិយា ភិក្ខូ មយា ឯវំ ឱវទិយមានា ឯវំ អនុសាសិយមានា នចិរស្សេវ យស្សត្ថាយ កុលបុត្តា សម្មទេវ អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជន្តិ តទនុត្តរំ ព្រហ្មចរិយបរិយោសានំ ទិដ្ឋេវ ធម្មេ សយំ អភិញ្ញា សច្ឆិកត្វា ឧបសម្បជ្ជ វិហរឹសូតិ។

[២៧៦] ឯវំ វុត្តេ ពោធិរាជកុមារោ ភគវន្តំ ឯតទវោច កីវចិរេន នុ ខោ ភន្តេ ភិក្ខុ តថាគតំ វិនាយកំ លភមានោ យស្សត្ថាយ កុលបុត្តា សម្មទេវ អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជន្តិ តទនុត្តរំ ព្រហ្មចរិយបរិយោសានំ ទិដ្ឋេវ ធម្មេ សយំ អភិញ្ញា សច្ឆិកត្វា ឧបសម្បជ្ជ វិហរេយ្យាតិ។ តេនហិ រាជកុមារ តំយេវេត្ថ បដិបុច្ឆិស្សាមិ។ យថា តេ ខមេយ្យ តថា នំ ព្យាករេយ្យាសិ តំ កឹ មញ្ញសិ រាជកុមារ កុសលោ ត្វំ ហត្ថារូឡ្ហេ អង្កុសគ្គណ្ហេ សិប្បេតិ។ ឯវំ ភន្តេ កុសលោ អហំ ហត្ថារូឡ្ហេ [ឱ.ម. ហត្ថារូយ្ហេ។] អង្កុសគ្គណ្ហេ សិប្បេតិ។

[២៧៧] តំ កឹ មញ្ញសិ រាជកុមារ ឥធ បុរិសោ អាគច្ឆេយ្យ ពោធិ រាជកុមារោ ហត្ថារូឡ្ហំ អង្កុសគ្គណ្ហំ សិប្បំ ជានាតិ តស្សាហំ សន្តិកេ ហត្ថារូឡ្ហំ អង្កុសគ្គណ្ហំ សិប្បំ សិក្ខិស្សាមីតិ។ សោ ចស្ស អស្សទ្ធោ យាវត្តកំ សទ្ធេន បត្តព្វំ តំ ន សម្បាបុណេយ្យ។ សោ ចស្ស ពហ្វាពាធោ យាវត្តកំ អប្បាពាធេន បត្តព្វំ តំ ន សម្បាបុណេយ្យ។ សោ ចស្ស សឋោ មាយាវី យាវត្តកំ អសឋេន អមាយាវិនា បត្តព្វំ តំ ន សម្បាបុណេយ្យ។ សោ ចស្ស កុសីតោ យាវត្តកំ អារទ្ធវីរិយេន បត្តព្វំ តំ ន សម្បាបុណេយ្យ។ សោ ចស្ស ទុប្បញ្ញោ យាវត្តកំ បញ្ញវតា បត្តព្វំ តំ ន សម្បាបុណេយ្យ។ តំ កឹ មញ្ញសិ រាជកុមារ អបិ នុ សោ បុរិសោ តវ សន្តិកេ ហត្ថារូឡ្ហំ អង្កុសគ្គណ្ហំ សិប្បំ សិក្ខេយ្យាតិ។ ឯកមេកេនាបិ ភន្តេ អង្គេន សមន្នាគតោ សោ បុរិសោ ន មម សន្តិកេ ហត្ថារូឡ្ហំ អង្កុសគ្គណ្ហំ សិប្បំ សិក្ខេយ្យ កោ បន វាទោ បញ្ចហង្គេហីតិ។

[២៧៨] តំ កឹ មញ្ញសិ រាជកុមារ ឥធ បុរិសោ អាគច្ឆេយ្យ ពោធិ រាជកុមារោ ហត្ថារូឡ្ហំ អង្កុសគ្គណ្ហំ សិប្បំ ជានាតិ តស្សាហំ សន្តិកេ ហត្ថារូឡ្ហំ អង្កុសគ្គណ្ហំ សិប្បំ សិក្ខិស្សាមីតិ។ សោ ចស្ស សទ្ធោ យាវត្តកំ សទ្ធេន បត្តព្វំ តំ សម្បាបុណេយ្យ។ សោ ចស្ស អប្បាពាធោ យាវត្តកំ អប្បាពាធេន បត្តព្វំ តំ សម្បាបុណេយ្យ។ សោ ចស្ស អសឋោ អមាយាវី យាវត្តកំ អសឋេន អមាយាវិនា បត្តព្វំ តំ សម្បាបុណេយ្យ។ សោ ចស្ស អារទ្ធវីរិយោ យាវត្តកំ អារទ្ធវីរិយេន បត្តព្វំ តំ សម្បាបុណេយ្យ។ សោ ចស្ស បញ្ញវា យាវត្តកំ បញ្ញវតា បត្តព្វំ តំ សម្បាបុណេយ្យ។ តំ កឹ មញ្ញសិ រាជកុមារ អបិ នុ សោ បុរិសោ តវ សន្តិកេ ហត្ថារូឡ្ហំ អង្កុសគ្គណ្ហំ សិប្បំ សិក្ខេយ្យាតិ។ ឯកមេកេនបិ ភន្តេ អង្គេន សមន្នាគតោ សោ បុរិសោ មម សន្តិកេ ហត្ថារូឡ្ហំ អង្កុសគ្គណ្ហំ សិប្បំ សិក្ខេយ្យ កោ បន វាទោ បញ្ចហង្គេហីតិ។

[២៧៩] ឯវមេវ ខោ រាជកុមារ បញ្ចិមានិ បធានិយង្គានិ។ កតមានិ បញ្ច។ ឥធ រាជកុមារ ភិក្ខុ សទ្ធោ ហោតិ សទ្ទហតិ តថាគតស្ស ពោធឹ ឥតិបិ សោ ភគវា អរហំ សម្មាសម្ពុទ្ធោ វិជ្ជាចរណសម្បន្នោ សុគតោ លោកវិទូ អនុត្តរោ បុរិសទម្មសារថិ សត្ថា ទេវមនុស្សានំ ពុទ្ធោ ភគវាតិ។ អប្បាពាធោ ហោតិ អប្បាតង្កោ សមវេបាកិនិយា គហណិយា សមន្នាគតោ នាតិសីតាយ នាច្ចុណ្ហាយ មជ្ឈិមាយ បធានក្ខមាយ។ អសឋោ ហោតិ អមាយាវី យថាភូតំ អត្តានំ អាវិកត្តា [ឱ. អាវិកត្វា។] សត្ថរិ វា វិញ្ញូសុ វា សព្រហ្មចារីសុ។ អារទ្ធវីរិយា ហោតិ អកុសលានំ ធម្មានំ បហានាយ កុសលានំ ធម្មានំ ឧបសម្បទាយ ថាមវា ទឡ្ហបរក្កមោ អនិក្ខិត្តធុរោ កុសលេសុ ធម្មេសុ។ បញ្ញវា ហោតិ ឧទយត្ថគាមិនិយា បញ្ញាយ សមន្នាគតោ អរិយាយ និព្វេធិកាយ សម្មាទុក្ខក្ខយគាមិនិយា។ ឥមានិ ខោ រាជកុមារ បញ្ច បធានិយង្គានិ។ ឥមេហិ [ឱ. ឥមេហិ ខោ។] រាជកុមារ បញ្ចហិ បធានិយង្គេហិ សមន្នាគតោ ភិក្ខុ តថាគតំ វិនាយកំ លភមានោ យស្សត្ថាយ កុលបុត្តា សម្មទេវ អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជន្តិ តទនុត្តរំ ព្រហ្មចរិយបរិយោសានំ ទិដ្ឋេវ ធម្មេ សយំ អភិញ្ញា សច្ឆិកត្វា ឧបសម្បជ្ជ វិហរេយ្យ សត្ត វស្សានិ។ តិដ្ឋន្តុ រាជកុមារ សត្ត វស្សានិ។ ឥមេហិ បញ្ចហិ បធានិយង្គេហិ សមន្នាគតោ ភិក្ខុ តថាគតំ វិនាយកំ លភមានោ យស្សត្ថាយ កុលបុត្តា សម្មទេវ អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជន្តិ តទនុត្តរំ ព្រហ្មចរិយបរិយោសានំ ទិដ្ឋេវ ធម្មេ សយំ អភិញ្ញា សច្ឆិកត្វា ឧបសម្បជ្ជ វិហរេយ្យ ឆ វស្សានិ… បញ្ច វស្សានិ… ចត្តារិ វស្សានិ… តីណិ វស្សានិ… ទ្វេ វស្សានិ… ឯកំ វស្សំ។ តិដ្ឋតុ រាជកុមារ ឯកំ វស្សំ។ ឥមេហិ បញ្ចហិ បធានិយង្គេហិ សមន្នាគតោ ភិក្ខុ តថាគតំ វិនាយកំ លភមានោ យស្សត្ថាយ កុលបុត្តា សម្មទេវ អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជន្តិ តទនុត្តរំ ព្រហ្មចរិយបរិយោសានំ ទិដ្ឋេវ ធម្មេ សយំ អភិញ្ញា សច្ឆិកត្វា ឧបសម្បជ្ជ វិហរេយ្យ សត្ត មាសានិ។ តិដ្ឋន្តុ រាជកុមារ សត្ត មាសានិ។ ឥមេហិ បញ្ចហិ បធានិយង្គេហិ សមន្នាគតោ ភិក្ខុ តថាគតំ វិនាយកំ លភមានោ យស្សត្ថាយ កុលបុត្តា សម្មទេវ អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជន្តិ តទនុត្តរំ ព្រហ្មចរិយបរិយោសានំ ទិដ្ឋេវ ធម្មេ សយំ អភិញ្ញា សច្ឆិកត្វា ឧបសម្បជ្ជ វិហរេយ្យ ឆ មាសានិ… បញ្ច មាសានិ… ចត្តារិ មាសានិ… តីណិ មាសានិ… ទ្វេ មាសានិ… មាសំ… អឌ្ឍមាសំ។ តិដ្ឋតុ រាជកុមារ អឌ្ឍមាសោ។ ឥមេហិ បញ្ចហិ បធានិយង្គេហិ សមន្នាគតោ ភិក្ខុ តថាគតំ វិនាយកំ លភមានោ យស្សត្ថាយ កុលបុត្តា សម្មទេវ អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជន្តិ តទនុត្តរំ ព្រហ្មចរិយបរិយោសានំ ទិដ្ឋេវ ធម្មេ សយំ អភិញ្ញា សច្ឆិកត្វា ឧបសម្បជ្ជ វិហរេយ្យ សត្ត រត្តិន្ទិវានិ។ តិដ្ឋន្តុ រាជកុមារ សត្ត រត្តិន្ទិវានិ។ ឥមេហិ បញ្ចហិ បធានិយង្គេហិ សមន្នាគតោ ភិក្ខុ តថាគតំ វិនាយកំ លភមានោ យស្សត្ថាយ កុលបុត្តា សម្មទេវ អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជន្តិ តទនុត្តរំ ព្រហ្មចរិយបរិយោសានំ ទិដ្ឋេវ ធម្មេ សយំ អភិញ្ញា សច្ឆិកត្វា ឧបសម្បជ្ជ វិហរេយ្យ ឆ រត្តិន្ទិវានិ… បញ្ច រត្តិន្ទិវានិ… ចត្តារិ រត្តិន្ទិវានិ… តីណិ រត្តិន្ទិវានិ… ទ្វេ រត្តិន្ទិវានិ… ឯកំ រត្តិន្ទិវំ។ តិដ្ឋតុ រាជកុមារ ឯកោ រត្តិន្ទិវោ។ ឥមេហិ បញ្ចហិ បធានិយង្គេហិ សមន្នាគតោ ភិក្ខុ តថាគតំ វិនាយកំ លភមានោ សាយមនុសិដ្ឋោ បាតោ វិសេសំ អធិគមិស្សតិ បាតមនុសិដ្ឋោ សាយំ វិសេសំ អធិគមិស្សតីតិ។ ឯវំ វុត្តេ ពោធិ រាជកុមារោ ភគវន្តំ ឯតទវោច អហោ ពុទ្ធោ អហោ ធម្មោ អហោ ធម្មស្ស ស្វាក្ខាតតា [ម. ស្វាខ្យាតតា។] យត្រ ហិ នាម សាយមនុសិដ្ឋោ បាតោ វិសេសំ អធិគមិស្សតិ បាតមនុសិដ្ឋោ សាយំ វិសេសំ អធិគមិស្សតីតិ។

[២៨០] ឯវំ វុត្តេ សញ្ជិកាបុត្តោ មាណវោ ពោធឹ រាជកុមារំ ឯតទវោច ឯវមេវ បនាយំ ភវំ ពោធិ អហោ ពុទ្ធោ អហោ ធម្មោ អហោ ធម្មស្ស ស្វាក្ខាតតាតិ បវេទេតិ [ឱ. វទេតិ។] អថ ច បន វភំ [ឱ.ម. ភវន្តិ ន ទិស្សតិ។] ន តំ ភគវន្តំ គោតមំ សរណំ គច្ឆតិ [ឱ. គច្ឆាមិ។] ធម្មញ្ច ភិក្ខុសង្ឃញ្ចាតិ។

[២៨១] មា ហេវំ សម្ម សញ្ជិកាបុត្ត អវច មា ហេវំ សម្ម សញ្ជិកាបុត្ត អវច សម្មុខា មេតំ សម្ម សញ្ជិកាបុត្ត អយ្យាយ សុតំ សម្មុខា បដិគ្គហិតំ ឯកមិទំ សម្ម សញ្ជិកាបុត្ត សមយំ ភគវា កោសម្ពិយំ វិហរតិ ឃោសិតារាមេ អថខោ មេ អយ្យា កុច្ឆិមតី [ឱ. កុច្ឆិវតី។] យេន ភគវា តេនុបសង្កមិ ឧបសង្កមិត្វា ភគវន្តំ អភិវាទេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ ឯកមន្តំ និសិន្នា ខោ មេ អយ្យា ភគវន្តំ ឯតទវោច យោ មេ អយំ ភន្តេ កុច្ឆិគតោ កុមារកោ វា កុមារិកា វា សោ ភគវន្តំ សរណំ គច្ឆតិ ធម្មញ្ច ភិក្ខុសង្ឃញ្ច ឧបាសកំ នំ [ឱ. ឧបាសកន្តំ។ ម. ឧបាសកំ តំ។] ភគវា ធារេតុ អជ្ជតគ្គេ បាណុបេតំ សរណង្គតន្តិ ឯកមិទំ សម្ម សញ្ជិកាបុត្ត សមយំ ភគវា ឥធេវ ភគ្គេសុ វិហរតិ សុំសុមារគិរេ ភេសកឡាវនេ មិគទាយេ អថខោ មំ ធាតី អង្កេន បាយិត្វា [ឱ. វាហិត្វា។ ម. ហរិត្វា។] យេន ភគវា តេនុបសង្កមិ ឧបសង្កមិត្វា ភគវន្តំ អភិវាទេត្វា ឯកមន្តំ អដ្ឋាសិ ឯកមន្តំ ឋិតា ខោ ធាតី [ឱ. ខោ មម ធាតឹ។ ម. ខោ មំ ធាតី។] ភគវន្តំ ឯតទវោច អយំ ភន្តេ ពោធិ រាជកុមារោ ភគវន្តំ សរណំ គច្ឆតិ ធម្មញ្ច ភិក្ខុសង្ឃញ្ច ឧបាសកំ នំ ភគវា ធារេតុ អជ្ជតគ្គេ បាណុបេតំ សរណង្គតន្តិ ឯសាហំ សម្ម សញ្ជិកាបុត្ត តតិយម្បិ ភគវន្តំ សរណំ គច្ឆាមិ ធម្មញ្ច ភិក្ខុសង្ឃញ្ច ឧបាសកំ មំ ភគវា ធារេតុ អជ្ជតគ្គេ បាណុបេតំ សរណង្គតន្តិ។

ពោធិរាជកុមារសុត្តំ បញ្ចមំ និដ្ឋិតំ។

ឆដ្ឋំ អង្គុលិមាលសុត្តំ

[២៨២] ឯវម្មេ សុតំ។ ឯកំ សមយំ ភគវា សាវត្ថិយំ វិហរតិ ជេតវនេ អនាថបិណ្ឌិកស្ស អារាមេ។ តេន ខោ បន សមយេន រញ្ញោ បសេនទិស្ស កោសលស្ស វិជិតេ ចោរោ អង្គុលិមាលោ នាម ហោតិ លុទ្ទោ លោហិតបាណី ហតបហតេ និវិដ្ឋោ អទយាបន្នោ បាណភូតេសុ។ តេន គាមាបិ អគាមា កតា និគមាបិ អនិគមា កតា ជនបទាបិ អជនបទា កតា។ សោ មនុស្សេ វធិត្វា វធិត្វា អង្គុលីនំ មាលំ ធារេតិ។ អថខោ ភគវា បុព្វណ្ហសមយំ និវាសេត្វា បត្តចីវរមាទាយ សាវត្ថឹ បិណ្ឌាយ បាវិសិ [ម. សាវត្ថឹ បិណ្ឌាយ បាវិសីតិ ន ទិស្សតិ។] សាវត្ថិយំ បិណ្ឌាយ ចរិត្វា បច្ឆាភត្តំ បិណ្ឌបាតប្បដិក្កន្តោ សេនាសនំ សំសាមេត្វា បត្តចីវរំ អាទាយ យេន ចោរោ អង្គុលិមាលោ តេនទ្ធានមគ្គំ បដិបជ្ជិ។ អទ្ទសំសុ [ឱ.ម. អទ្ទសាសុំ។] ខោ គោបាលកា បសុបាលកា កស្សកា បធាវិនោ ភគវន្តំ យេន ចោរោ អង្គុលិមាលោ តេនទ្ធានមគ្គប្បដិបន្នំ ទិស្វាន [ឱ. តេនទ្ធានមគ្គំ បដិបន្នំ ទិស្វាតិ ទិស្សតិ។] ភគវន្តំ ឯតទវោចុំ មា សមណ ឯតំ មគ្គំ បដិបជ្ជិ ឯតស្មឹ សមណ មគ្គេ ចោរោ អង្គុលិមាលោ នាម លុទ្ទោ លោហិតបាណី ហតបហតេ និវិដ្ឋោ អទយាបន្នោ បាណភូតេសុ តេន គាមាបិ អគាមា កតា និគមាបិ អនិគមា កតា ជនបទាបិ អជនបទា កតា សោ មនុស្សេ វធិត្វា វធិត្វា អង្គុលីនំ មាលំ ធារេតិ ឯតញ្ហិ សមណ មគ្គំ ទសបិ បុរិសា វីសម្បិ បុរិសា តឹសម្បិ បុរិសា ចត្តាឡីសម្បិ បុរិសា សង្គរិត្វា សង្គរិត្វា [ឱ. សំហរិត្វា សំហរិត្វា។ ម. សង្គរិត្វា…។] បដិបជ្ជន្តិ តេបិ ចោរស្ស អង្គុលិមាលស្ស ហត្ថត្ថំ គច្ឆន្តីតិ។ ឯវំ វុត្តេ ភគវា តុណ្ហីភូតោ អគមាសិ។

[២៨៣] ទុតិយម្បិ ខោ គោបាលកា បសុបាលកា កស្សកា បធាវិនោ ភគវន្តំ ឯតទវោចុំ មា សមណ ឯតំ មគ្គំ បដិបជ្ជិ ឯតស្មឹ សមណ មគ្គេ ចោរោ អង្គុលិមាលោ នាម លុទ្ទោ លោហិតបាណី ហតបហតេ និវិដ្ឋោ អទយាបន្នោ បាណភូតេសុ តេន គាមាបិ អគាមា កតា និគមាបិ អនិគមា កតា ជនបទាបិ អជនបទា កតា សោ មនុស្សេ វធិត្វា វធិត្វា អង្គុលីនំ មាលំ ធារេតិ ឯតញ្ហិ សមណ មគ្គំ ទសបិ បុរិសា វីសម្បិ បុរិសា តឹសម្បិ បុរិសា ចត្តាឡីសម្បិ បុរិសា សង្គរិត្វា សង្គរិត្វា បដិបជ្ជន្តិ តេបិ ចោរស្ស អង្គុលិមាលស្ស ហត្ថត្ថំ គច្ឆន្តីតិ។ អថខោ [ឱ. ទុតិយម្បីតិ ឥមស្សដ្ឋានេ ទិស្សតិ។] ភគវា តុណ្ហីភូតោ អគមាសិ។

[២៨៤] តតិយម្បិ ខោ គោបាលកា បសុបាលកា កស្សកា បធាវិនោ ភគវន្តំ ឯតទវោចុំ មា សមណ ឯតំ មគ្គំ បដិបជ្ជិ ឯតស្មឹ សមណ មគ្គេ ចោរោ អង្គុលិមាលោ នាម លុទ្ទោ លោហិតបាណី ហតបហតេ និវិដ្ឋោ អទយាបន្នោ បាណភូតេសុ តេន គាមាបិ អគាមា កតា និគមាបិ អនិគមា កតា ជនបទាបិ អជនបទា កតា សោ មនុស្សេ វធិត្វា វធិត្វា អង្គុលីនំ មាលំ ធារេតិ ឯតញ្ហិ សមណ មគ្គំ ទសបិ បុរិសា វីសម្បិ បុរិសា តឹសម្បិ បុរិសា ចត្តាឡីសម្បិ បុរិសា សង្គរិត្វា សង្គរិត្វា បដិបជ្ជន្តិ តេបិ ចោរស្ស អង្គុលិមាលស្ស ហត្ថត្ថំ គច្ឆន្តីតិ។ អថខោ ភគវា តុណ្ហីភូតោ អគមាសិ។

[២៨៥] អទ្ទសា ខោ ចោរោ អង្គុលិមាលោ ភគវន្តំ ទូរតោ វ អាគច្ឆន្តំ។ ទិស្វានស្ស ឯតទហោសិ អច្ឆរិយំ វត ភោ អព្ភូតំ វត ភោ ឥមញ្ហិ មគ្គំ ទសបិ បុរិសា វីសម្បិ បុរិសា តឹសម្បិ បុរិសា ចត្តាឡីសម្បិ បុរិសា សង្គរិត្វា សង្គរិត្វា បដិបជ្ជន្តិ តេបិ មម ហត្ថត្ថំ គច្ឆន្តិ អថ ច បនាយំ សមណោ ឯកោ អទុតិយោ បសយ្ហ មញ្ញេ អាគច្ឆតិ យន្នូនាហំ សមណំ ជីវិតា វោរោបេយ្យន្តិ។ អថខោ ចោរោ អង្គុលិមាលោ អសិចម្មំ គហេត្វា ធនុកលាបំ សន្នយ្ហិត្វា ភគវន្តំ បិដ្ឋិតោ បិដ្ឋិតោ អនុពន្ធិ។ អថខោ ភគវា តថារូបំ ឥទ្ធាភិសង្ខារំ អភិសង្ខារេសិ [ឱ. អភិសង្ខាសិ។] យថា ចោរោ អង្គុលិមាលោ ភគវន្តំ បកតិយា គច្ឆន្តំ សព្វថាមេន គច្ឆន្តោ ន សក្កោតិ សម្បាបុណិតុំ។ អថខោ ចោរស្ស អង្គុលិមាលស្ស ឯតទហោសិ អច្ឆរិយំ វត ភោ អព្ភូតំ វត ភោ អហញ្ហិ បុព្វេ ហត្ថឹបិ ធាវន្តំ អនុបតិត្វា គណ្ហាមិ អស្សំបិ ធាវន្តំ អនុបតិត្វា គណ្ហាមិ រថំបិ ធាវន្តំ អនុបតិត្វា គណ្ហាមិ មិគំបិ ធាវន្តំ អនុបតិត្វា គណ្ហាមិ អថ ច បនាហំ ឥមំ សមណំ បកតិយា គច្ឆន្តំ សព្វថាមេន គច្ឆន្តោ ន សក្កោមិ សម្បាបុណិតុន្តិ។ ឋិតោ វ ភគវន្តំ ឯតទវោច តិដ្ឋ សមណ តិដ្ឋ សមណាតិ។ ឋិតោ អហំ អង្គុលិមាល ត្វញ្ច តិដ្ឋាតិ។

[២៨៦] អថខោ ចោរស្ស អង្គុលិមាលស្ស ឯតទហោសិ ឥមេ ខោ សមណា សក្យបុត្តិយា សច្ចវាទិនោ សច្ចប្បដិញ្ញា អថ ច បនាយំ សមណោ គច្ឆំយេវាហ ឋិតោ អហំ អង្គុលិមាល ត្វញ្ច តិដ្ឋាតិ យន្នូនាហំ ឥមំ សមណំ បុច្ឆេយ្យន្តិ។ អថខោ ចោរោ អង្គុលិមាលោ ភគវន្តំ គាថាយ អជ្ឈភាសិ

គច្ឆំ វទេសិ សមណដ្ឋិតោម្ហិ

មមញ្ច ព្រូសិ ឋិតមដ្ឋិតោសិ

បុច្ឆាមិ តំ សមណ ឯតមត្ថំ

កថំ ឋិតោ ត្វំ អហមដ្ឋិតោម្ហិ។

ឋិតោ អហំ អង្គុលិមាល សព្វទា

សព្វេសុ ភូតេសុ និធាយ ទណ្ឌំ

តុវញ្ច [ម. ត្វំ ច។] បាណេសុ អសញ្ញតោសិ

តស្មា ឋិតោហំ តុវមដ្ឋិតោសិ។

ចិរស្សំ វត មេ មហិតោ មហេសី

មហាវនំ សមណ បច្ចុបាទិ [ឱ. សមណោយំ បច្ចវាទិ។ ម. បាបុណិ សច្ចវាទី។]

សោហំ ចរិស្សាមិ បជហិស្ស [ឱ. ចិរស្សា បហាស្សំ។ ម. ចរិស្សាមិ បហាយ។ ម. អកិរិ។ អវកិរីតិ។ អដ្ឋកថា។] បាបំ

សុត្វាន គាថំ តវ ធម្មយុត្តំ

ឥត្វេវ ចោរោ អសិមាវុធញ្ច

សោព្ភេ បបាតេ នរកេ អន្វការិ

អវន្ទិ ចោរោ សុគតស្ស បាទេ

តត្ថេវ នំ បព្វជ្ជំ អយាចិ។

ពុទ្ធោ ច ខោ ការុណិកោ មហេសី

យោ សត្ថា លោកស្ស សទេវកស្ស

តមេហិ ភិក្ខូតិ តទា អវោច

ឯសេវ តស្ស អហុ ភិក្ខុភាវោតិ។

អថខោ ភគវា អាយស្មតា អង្គុលិមាលេន បច្ឆាសមណេន យេន សាវត្ថី តេន ចារិកំ បក្កាមិ។ អនុបុព្វេន ចារិកំ ចរមានោ យេន សាវត្ថី តទវសរិ។

[២៨៧] តត្រ សុទំ ភគវា សាវត្ថិយំ វិហរតិ ជេតវនេ អនាថបិណ្ឌិកស្ស អារាមេ។ តេន ខោ បន សមយេន រញ្ញោ បសេនទិស្ស កោសលស្ស អន្តេបុរទ្វារេ មហាជនកាយោ សន្និបតិត្វា ឧច្ចាសទ្ទោ មហាសទ្ទោ ហោតិ ចោរោ តេ ទេវ វិជិតេ អង្គុលិមាលោ នាម លុទ្ទោ លោហិតបាណី ហតបហតេ និវិដ្ឋោ អទយាបន្នោ បាណភូតេសុ តេន គាមាបិ អគាមា កតា និគមាបិ អនិគមា កតា ជនបទាបិ អជនបទា កតា សោ មនុស្សេ វធិត្វា វធិត្វា អង្គុលីនំ មាលំ ធារេតិ តំ ទេវោ បដិសេធេតូតិ។ អថខោ រាជា បសេនទិ កោសលោ បញ្ចមត្តេហិ អស្សសតេហិ សាវត្ថិយា និក្ខមិត្វា [ឱ.ម. និក្ខមិ។] ទិវាទិវស្ស យេន អារាមោ តេន បាវិសិ យាវតិកា យានស្ស ភូមិ យានេន គន្ត្វា យានា បច្ចោរោហិត្វា បត្តិកោ វ យេន ភគវា តេនុបសង្កមិ ឧបសង្កមិត្វា ភគវន្តំ អភិវាទេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ។

[២៨៨] ឯកមន្តំ និសិន្នំ ខោ រាជានំ បសេនទិកោសលំ [ឱ.ម. បសេនទឹ កោសលំ។] ភគវា ឯតទវោច កិន្នុ តេ មហារាជ រាជា មាគធោ សេនិយោ ពិម្ពិសារោ កុបិតោ វេសាលិកា វា លិច្ឆវី អញ្ញេ វា បដិរាជានោតិ។ ន ខោ មេ ភន្តេ រាជា មាគធោ សេនិយោ ពិម្ពិសារោ កុបិតោ នបិ វេសាលិកា លិច្ឆវី នបិ អញ្ញេ បដិរាជានោ ចោរោ មេ ភន្តេ វិជិតេ អង្គុលិមាលោ នាម លុទ្ទោ លោហិតបាណី ហតបហតេ និវិដ្ឋោ អទយាបន្នោ បាណភូតេសុ តេន គាមាបិ អគាមា កតា និគមាបិ អនិគមា កតា ជនបទាបិ អជនបទា កតា សោ មនុស្សេ វធិត្វា វធិត្វា អង្គុលីនំ មាលំ ធារេតិ តាហំ ភន្តេ បដិសេធិស្សាមីតិ។ សចេ បន ត្វំ មហារាជ អង្គុលិមាលំ បស្សេយ្យាសិ កេសមស្សុំ ឱហារេត្វា កាសាយានិ វត្ថានិ អច្ឆាទេត្វា អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជិតំ វិរតំ បាណាតិបាតា វិរតំ អទិន្នាទានា វិរតំ មុសាវាទា ឯកភត្តិកំ ព្រហ្មចារឹ សីលវន្តំ កល្យាណធម្មំ កិន្តិ នំ ករេយ្យាសីតិ។ អភិវាទេយ្យាម វា ភន្តេ បច្ចុដ្ឋេយ្យាម វា អាសនេន វា និមន្តេយ្យាម អភិនិមន្តេយ្យាម វា នំ ចីវរបិណ្ឌបាតសេនាសនគិលានប្បច្ចយភេសជ្ជបរិក្ខារេហិ ធម្មិកំ វា អស្ស រក្ខាវរណគុត្តឹ សំវិទហេយ្យាម កុតោ បនស្ស ភន្តេ ទុស្សីលស្ស បាបធម្មស្ស ឯវរូបោ សីលសំយមោ ភវិស្សតីតិ។

[២៨៩] តេន ខោ បន សមយេន អាយស្មា អង្គុលិមាលោ ភគវតោ អវិទូរេ និសិន្នោ ហោតិ។ អថខោ ភគវា ទក្ខិណពាហំ [ម. ទក្ខិណំ ពាហុំ។] បគ្គហេត្វា រាជានំ បសេនទិកោសលំ ឯតទវោច ឯសោ មហារាជ អង្គុលិមាលោតិ។ អថខោ រញ្ញោ បសេនទិស្ស កោសលស្ស អហុទេវ ភយំ អហុ ឆម្ភិតត្តំ អហុ លោមហំសោ។ អថខោ ភគវា រាជានំ បសេនទិកោសលំ ភីតំ សំវិគ្គលោមហដ្ឋជាតំ វិទិត្វា រាជានំ បសេនទិកោសលំ ឯតទវោច មា ភាយិ មហារាជ មា ភាយិ មហារាជ នត្ថិ តេ ឥតោ [ឱ. អតោ។] ភយន្តិ។ អថខោ រញ្ញោ បសេនទិស្ស កោសលស្ស យំ អហោសិ ភយំ វា ឆម្ភិតត្តំ វា លោមហំសោ វា សោ បដិប្បស្សម្ភិ។ អថខោ រាជា បសេនទិ កោសលោ យេនាយស្មា អង្គុលិមាលោ តេនុបសង្កមិ ឧបសង្កមិត្វា អាយស្មន្តំ អង្គុលិមាលំ ឯតទវោច អយ្យោ នោ ភន្តេ អង្គុលិមាលោតិ។ ឯវំ មហារាជាតិ។ កថំគោត្តោ ភន្តេ អយ្យស្ស បិតា កថំគោត្តា អយ្យស្ស មាតាតិ។ គគ្គោ [ម. ភគ្គោ។] ខោ មហារាជ បិតា មន្តានី [ឱ.មន្តាណី។] មាតាតិ។ អភិរមតុ ភន្តេ អយ្យោ គគ្គោ មន្តានីបុត្តោ អហមយស្ស គគ្គស្ស មន្តានីបុត្តស្ស ឧស្សុក្កំ ករិស្សាមិ ចីវរបិណ្ឌបាតសេនាសនគិលានប្បច្ចយភេសជ្ជបរិក្ខារានន្តិ។ តេន ខោ បន សមយេន អាយស្មា អង្គុលិមាលោ អារញ្ញិកោ ហោតិ បិណ្ឌបាតិកោ បំសុកូលិកោ តេចីវរិកោ។ អថខោ អាយស្មា អង្គុលិមាលោ រាជានំ បសេនទិកោសលំ ឯតទវោច អលំ មហារាជ បរិបុណ្ណំ មេ តិចីវរន្តិ។

[២៩០] អថខោ រាជា បសេនទិ កោសលោ យេន ភគវា តេនុបសង្កមិ ឧបសង្កមិត្វា ភគវន្តំ អភិវាទេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ។ ឯកមន្តំ និសិន្នោ ខោ រាជា បសេនទិ កោសលោ ភគវន្តំ ឯតទវោច អច្ឆរិយំ ភន្តេ អព្ភូតំ ភន្តេ យាវញ្ចិទំ ភន្តេ ភគវា អទន្តានំ ទមេតា អសមេន្តានំ [ឱ.ម. អសន្តានំ។] សមេតា អបរិនិព្វុតានំ បរិនិព្វាបេតា យំ ហិ មយំ ភន្តេ នាសក្ខិម្ហា ទណ្ឌេនបិ សត្ថេនបិ ទមេតុំ សោ ភគវតា អទណ្ឌេន អសត្ថេន [ឱ.ម. អសត្ថេនេវ។] ទន្តោ ហន្ទទានិ [ម. ហន្ទ ច ទានិ។] មយំ ភន្តេ គច្ឆាម ពហុកិច្ចា មយំ ពហុករណីយាតិ។ យស្សទានិ [ឱ. ឯត្ថន្តរេ ត្វន្តិ ទិស្សតិ។] មហារាជ កាលំ មញ្ញសីតិ។ អថខោ រាជា បសេនទិ កោសលោ ឧដ្ឋាយាសនា ភគវន្តំ អភិវាទេត្វា បទក្ខិណំ កត្វា បក្កាមិ។

[២៩១] អថខោ អាយស្មា អង្គុលិមាលោ បុព្វណ្ហសមយំ និវាសេត្វា បត្តចីវរមាទាយ សាវត្ថឹ បិណ្ឌាយ បាវិសិ។ អទ្ទសា ខោ អាយស្មា អង្គុលិមាលោ សាវត្ថិយំ សបទានំ បិណ្ឌាយ ចរមានោ អញ្ញតរំ ឥត្ថឹ មូឡ្ហគព្ភំ វិសាតគព្ភំ។ ទិស្វានស្ស ឯតទហោសិ កិលិស្សន្តិ វត ភោ សត្តា កិលិស្សន្តិ វត ភោ សត្តាតិ។ អថខោ អាយស្មា អង្គុលិមាលោ សាវត្ថិយំ បិណ្ឌាយ ចរិត្វា បច្ឆាភត្តំ បិណ្ឌបាតប្បដិក្កន្តោ យេន ភគវា តេនុបសង្កមិ ឧបសង្កមិត្វា ភគវន្តំ អភិវាទេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ។ ឯកមន្តំ និសិន្នោ ខោ អាយស្មា អង្គុលិមាលោ ភគវន្តំ ឯតទវោច ឥធាហំ ភន្តេ បុព្វណ្ហសមយំ និវាសេត្វា បត្តចីវរំ អាទាយ សាវត្ថឹ បិណ្ឌាយ បាវិសឹ អទ្ទសំ ខោ អហំ ភន្តេ សាវត្ថិយំ សបទានំ បិណ្ឌាយ ចរមានោ អញ្ញតរំ ឥត្ថឹ មូឡ្ហគព្ភំ វិសាតគព្ភំ ទិស្វាន មេ ឯតទហោសិ កិលិស្សន្តិ វត ភោ សត្តា កិលិស្សន្តិ វត ភោ សត្តាតិ។

[២៩២] តេនហិ ត្វំ អង្គុលិមាល យេន សា ឥត្ថី តេនុបសង្កម ឧបសង្កមិត្វា តំ ឥត្ថឹ ឯវំ វទេហិ យតោហំ ភគិនិ ជាតោ នាភិជានាមិ សញ្ចិច្ច បាណំ ជីវិតា វោរោបេតា តេន សច្ចេន សោត្ថិ តេ ហោតុ សោត្ថិ គព្ភស្សាតិ។ សោ ហិ នូន មេ ភន្តេ សម្បជានមុសាវាទោ ភវិស្សតិ មយា ហិ ភន្តេ ពហូ សញ្ចិច្ច បាណា ជីវិតា វោរោបិតាតិ។ តេនហិ ត្វំ អង្គុលិមាល យេន សា ឥត្ថី តេនុបសង្កម ឧបសង្កមិត្វា តំ ឥត្ថឹ ឯវំ វទេហិ យតោហំ ភគិនិ អរិយាយ ជាតិយា ជាតោ នាភិជានាមិ សញ្ចិច្ច បាណំ ជីវិតា វោរោបេតា តេន សច្ចេន សោត្ថិ តេ ហោតុ សោត្ថិ គព្ភស្សាតិ។ ឯវំ ភន្តេតិ ខោ អាយស្មា អង្គុលិមាលោ ភគវតោ បដិស្សុត្វា យេន សា ឥត្ថី តេនុបសង្កមិ ឧបសង្កមិត្វា តំ ឥត្ថឹ ឯតទវោច យតោហំ ភគិនិ អរិយាយ ជាតិយា ជាតោ នាភិជានាមិ សញ្ចិច្ច បាណំ ជីវិតា វោរោបេតា តេន សច្ចេន សោត្ថិ តេ ហោតុ សោត្ថិ គព្ភស្សាតិ។ អថខោ សោត្ថិត្ថិយា អហោសិ សោត្ថិ គព្ភស្ស។

[២៩៣] អថខោ អាយស្មា អង្គុលិមាលោ ឯកោ វូបកដ្ឋោ អប្បមត្តោ អាតាបី បហិតត្តោ វិហរន្តោ នចិរស្សេវ យស្សត្ថាយ កុលបុត្តា សម្មទេវ អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជន្តិ តទនុត្តរំ ព្រហ្មចរិយបរិយោសានំ ទិដ្ឋេវ ធម្មេ សយំ អភិញ្ញា សច្ឆិកត្វា ឧបសម្បជ្ជ វិហាសិ ខីណា ជាតិ វុសិតំ ព្រហ្មចរិយំ កតំ ករណីយំ នាបរំ ឥត្ថត្តាយាតិ អព្ភញ្ញាសិ។ អញ្ញតរោ ខោ បនាយស្មា អង្គុលិមាលោ អរហតំ អហោសិ។

[២៩៤] អថខោ អាយស្មា អង្គុលិមាលោ បុព្វណ្ហសមយំ និវាសេត្វា បត្តចីវរមាទាយ សាវត្ថិយំ បិណ្ឌាយ បាវិសិ។ តេន ខោ បន សមយេន អញ្ញេនបិ លេឌ្ឌុ ខិត្តោ អាយស្មតោ អង្គុលិមាលស្ស កាយេ និបតតិ អញ្ញេនបិ ទណ្ឌោ ខិត្តោ អាយស្មតោ អង្គុលិមាលស្ស កាយេ និបតតិ អញ្ញេនបិ សក្ខរា ខិត្តា អាយស្មតោ អង្គុលិមាលស្ស កាយេ និបតតិ។ អថខោ អាយស្មា អង្គុលិមាលោ ភិន្នេន សីសេន លោហិតេន គឡន្តេន ភិន្នេន បត្តេន វិប្ផាលិតាយ សង្ឃាដិយា យេន ភគវា តេនុបសង្កមិ។ អទ្ទសា ខោ ភគវា អាយស្មន្តំ អង្គុលិមាលំ ទូរតោ វ អាគច្ឆន្តំ ទិស្វាន អាយស្មន្តំ អង្គុលិមាលំ ឯតទវោច អធិវាសេហិ ត្វំ ព្រាហ្មណ អធិវាសេហិ ត្វំ ព្រាហ្មណ យស្ស ខោ ត្វំ កម្មស្ស វិបាកេន ពហូនិ វស្សានិ ពហូនិ វស្សសតានិ ពហូនិ វស្សសហស្សានិ និរយេ បចេយ្យាសិ តស្ស ត្វំ ព្រាហ្មណ កម្មស្ស វិបាកំ ទិដ្ឋេវ ធម្មេ បដិសំវេទេសីតិ។

[២៩៥] អថខោ អាយស្មា អង្គុលិមាលោ រហោគតោ បដិសល្លីនោ វិមុត្តិសុខំ បដិសំវេទី តាយំ វេលាយំ ឥមំ ឧទានំ ឧទានេសិ

យោ ច បុព្វេ បមជ្ជិត្វា បច្ឆា សោ នប្បមជ្ជតិ

សោមំ លោកំ បភាសេតិ អព្ភាមុត្តោវ ចន្ទិមា

យស្ស បាបំ កតំ កម្មំ កុសលេន បិថីយតិ

សោមំ លោកំ បភាសេតិ អព្ភាមុត្តោវ ចន្ទិមា

យោ ហវេ ទហរោ ភិក្ខុ យុញ្ជតិ ពុទ្ធសាសនេ

សោមំ លោកំ បភាសេតិ អព្ភាមុត្តោវ ចន្ទិមា

ទិសា ហិ មេ ធម្មកថំ សុណន្តុ

ទិសា ហិ មេ យុញ្ជន្តុ ពុទ្ធសាសនេ

ទិសា ហិ មេ តេ មនុជា [ឱ. មនុស្សេ។] ភជន្តុ

យេ ធម្មមេវាទបយន្តិ សន្តោ

ទិសា ហិ មេ ខន្តិវោទានំ [ឱ. ខន្តិវាទានំ។ ម. ខន្តិបវាទានំ។]

អវិរោធប្បសំសនំ [ឱ. អវិរោធប្បសំសីនំ។ ម. អវិរោធំបសំសនំ។]

សុណន្តុ ធម្មំ កាលេន តញ្ច អនុវិធិយន្តុ

ន ហិ ជាតុ សោ មមំ ហឹសេ អញ្ញំ វា [ឱ. វ។] បន កិញ្ចិ នំ

បប្បុយ្យ បរមំ សន្តឹ រក្ខេយ្យ តសថាវរេ។

ឧទកញ្ហិ នយន្តិ នេត្តិកា ឧសុការា នមយន្តិ តេជនំ

ទារុំ នមយន្តិ តច្ឆកា អត្តានំ ទមយន្តិ បណ្ឌិតា។

ទណ្ឌេនេកេ ទមយន្តិ អង្កុសេហិ កសាហិ ច

អទណ្ឌេន អសត្ថេន អហំ ទណ្ឌោម្ហិ តាទិនា

អហឹសកោតិ មេ នាមំ ហឹសកស្ស បុរេ សតោ

អជ្ជាហំ សច្ចនាមោម្ហិ ន នំ ហឹសាមិ កញ្ចិ នំ

ចោរោ អហំ បុរេ អាសឹ អង្គុលិមាលោតិ វិស្សុតោ

វុយ្ហមានោ មហោឃេន ពុទ្ធំ សរណមាគមំ

លោហិតបាណី បុរេ អាសឹ អង្គុលិមាលោតិ វិស្សុតោ

សរណគមនំបស្ស ភវនេត្តិ សមូហតា

តាទិសំ កម្មំ កត្វាន ពហុំ [ឱ. ពហុ] ទុគ្គតិគាមិនំ

ផុដ្ឋោ កម្មវិបាកេន អនណោ ភុញ្ជាមិ ភោជនំ

បមាទមនុយុញ្ជន្តិ ពាលា ទុម្មេធិនោ ជនា

អប្បមាទញ្ច មេធាវី ធនំ សេដ្ឋំវ រក្ខតិ

មា បមាទមនុយុញ្ជេថ មា កាមរតិសន្ថវំ

អប្បមត្តោ ហិ ឈាយន្តោ បប្បោតិ វិបុលំ [ម. បរមំ។] សុខំ

ស្វាគតំ [ឱ. សាគតំ។] នាបគតំ [ម. នាមសុគតំ។] នយិទំ ទុម្មន្តិតំ មម

សុវិភត្តេសុ [ឱ. បដិភត្តេសុ។] ធម្មេសុ យំ សេដ្ឋំ តទុបាគមំ

ស្វាគតំ នាបគតំ នយិទំ ទុម្មន្តិតំ មម

តិស្សោ វិជ្ជា អនុប្បត្តា កតំ ពុទ្ធស្ស សាសនន្តិ។

អង្គុលិមាលសុត្តំ ឆដ្ឋំ និដ្ឋិតំ។

សត្តមំ បិយជាតិកសុត្តំ

[២៩៦] ឯវម្មេ សុតំ។ ឯកំ សមយំ ភគវា សាវត្ថិយំ វិហរតិ ជេតវនេ អនាថបិណ្ឌិកស្ស អារាមេ។ តេន ខោ បន សមយេន អញ្ញតរស្ស គហបតិស្ស ឯកបុត្តកោ បិយោ មនាបោ កាលកតោ ហោតិ។ តស្ស កាលកិរិយាយ នេវ កម្មន្តា បដិភន្តិ ន ភត្តំ បដិភាតិ។ សោ អាឡាហនំ គន្ត្វា គន្ត្វា កន្ទតិ កហំ ឯកបុត្តក កហំ ឯកបុត្តកាតិ។ អថខោ សោ គហបតិ យេន ភគវា តេនុបសង្កមិ ឧបសង្កមិត្វា ភគវន្តំ អភិវាទេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ។

[២៩៧] ឯកមន្តំ និសិន្នំ ខោ តំ គហបតឹ ភគវា ឯតទវោច ន ខោ តេ គហបតិ សកេ ចិត្តេ ឋិតស្ស ឥន្ទ្រិយានិ អត្ថិ តេ ឥន្ទ្រិយានំ អញ្ញថត្តន្តិ។ កឹ ហិ មេ ភន្តេ ឥន្ទ្រិយានំ នាញ្ញថត្តំ ភវិស្សតិ មយ្ហញ្ហិ ភន្តេ ឯកបុត្តោ បិយោ មនាបោ កាលកតោ តស្ស កាលកិរិយាយ នេវ កម្មន្តា បដិភន្តិ ន ភត្តំ បដិភាតិ សោហំ អាឡាហនំ គន្ត្វា គន្ត្វា កន្ទាមិ កហំ ឯកបុត្តក កហំ ឯកបុត្តកាតិ។ ឯវមេតំ គហបតិ ឯវមេតំ គហបតិ បិយជាតិកា ហិ គហបតិ សោកបរិទេវទុក្ខទោមនស្សុបាយាសា បិយប្បភូតិកាតិ [ឱ.ម. បិយប្បភវិកាតិ។]។ តស្ស [ឱ.ម. កស្ស។] ខោ នាមេតំ ភន្តេ ឯវំ ភវិស្សតិ បិយជាតិកា សោកបរិទេវទុក្ខទោមនស្សុបាយាសា បិយប្បភូតិកា បិយជាតិកា ហិ ខោ ភន្តេ អានន្ទសោមនស្សា បិយប្បភូតិកាតិ។ អថខោ សោ គហបតិ ភគវតោ ភាសិតំ អនភិនន្ទិត្វា អប្បដិក្កោសិត្វា ឧដ្ឋាយាសនា បក្កាមិ។

[២៩៨] តេន ខោ បន សមយេន សម្ពហុលា អក្ខធុត្តា ភគវតោ អវិទូរេ អក្ខេហិ ទិព្វន្តិ។ អថខោ សោ គហបតិ យេន តេ អក្ខធុត្តា តេនុបសង្កមិ ឧបសង្កមិត្វា តេ អក្ខធុត្តេ ឯតទវោច ឥធាហំ ភោន្តោ យេន សមណោ គោតមោ តេនុបសង្កមឹ ឧបសង្កមិត្វា សមណំ គោតមំ អភិវាទេត្វា ឯកមន្តំ និសីទឹ ឯកមន្តំ និសិន្នំ ខោ មំ ភោន្តោ សមណោ គោតមោ ឯតទវោច ន ខោ តេ គហបតិ សកេ ចិត្តេ ឋិតស្ស ឥន្ទ្រិយានិ អត្ថិ តេ ឥន្ទ្រិយានំ អញ្ញថត្តន្តិ ឯវំ វុត្តេ អហំ ភោន្តោ សមណំ គោតមំ ឯតទវោចំ កឹ ហិ មេ ភន្តេ ឥន្ទ្រិយានិ នាញ្ញថត្តំ ភវិស្សតិ មយ្ហំ ហិ ភន្តេ ឯកបុត្តកោ បិយោ មនាបោ កាលកតោ តស្ស កាលកិរិយាយ នេវ កម្មន្តា បដិភន្តិ ន ភត្តំ បដិភាតិ សោហំ អាឡាហនំ គន្ត្វា កន្ទាមិ កហំ ឯកបុត្តក កហំ ឯកបុត្តកាតិ ឯវមេតំ គហបតិ ឯវមេតំ គហបតិ បិយជាតិកា ហិ គហបតិ សោកបរិទេវទុក្ខទោមនស្សុបាយាសា បិយប្បភូតិកាតិ តស្ស ខោ នាមេតំ ភន្តេ ឯវំ ភវិស្សតិ បិយជាតិកា សោកបរិទេវទុក្ខទោមនស្សុបាយាសា បិយប្បភូតិកា បិយជាតិកា ហិ ខោ ភន្តេ អានន្ទសោមនស្សា បិយប្បភូតិកាតិ អថខោហំ ភោន្តោ សមណស្ស គោតមស្ស ភាសិតំ អនភិនន្ទិត្វា អប្បដិក្កោសិត្វា ឧដ្ឋាយាសនា បក្កាមិន្តិ។ ឯវមេតំ គហបតិ ឯវមេតំ គហបតិ បិយជាតិកា ហិ គហបតិ អានន្ទសោមនស្សា បិយប្បភូតិកាតិ អថខោ សោ គហបតិ សមេតិ មេ អក្ខធុត្តេហីតិ បក្កាមិ។

[២៩៩] អថខោ ឥទំ កថាវត្ថុំ អនុបុព្វេន រាជន្តេបុរំ បាវិសិ។ អថខោ រាជា បសេនទិ កោសលោ មល្លិកំ ទេវឹ អាមន្តេសិ ឥទន្តេ មល្លិកេ សមណេន គោតមេន ភាសិតំ បិយជាតិកា សោកបរិទេវទុក្ខទោមនស្សុបាយាសា បិយប្បភូតិកាតិ។ សចេ តំ មហារាជ ភគវតា ភាសិតំ ឯវមេតន្តិ។ ឯវមេវំ បនាយំ មល្លិកា យញ្ញទេវ សមណោ គោតមោ ភាសតិ តំ តទេវស្ស អព្ភនុមោទតិ សចេ តំ មហារាជ ភគវតា ភាសិតំ ឯវមេតន្តិ សេយ្យថាបិ នាម អាចរិយោ យញ្ញទេវ អន្តេវាសិស្ស ភាសតិ តំ តទេវស្ស អន្តេវាសី អព្ភនុមោទតិ ឯវមេតំ អាចរិយ ឯវមេតំ អាចរិយាតិ ឯវមេវ ខោ ត្វំ មល្លិកេ យញ្ញទេវ សមណោ គោតមោ ភាសតិ តំ តទេវស្ស អព្ភនុមោទសិ សចេ តំ មហារាជ ភគវតា ភាសិតំ ឯវមេតន្តិ ចរ បិរេ មល្លិកេ វិនស្សាតិ។

[៣០០] អថខោ មល្លិកា ទេវី នាឡិជង្ឃំ ព្រាហ្មណំ អាមន្តេសិ ឯហិ ត្វំ ព្រាហ្មណ យេន ភគវា តេនុបសង្កម ឧបសង្កមិត្វា មម វចនេន ភគវតោ បាទេ សិរសា វន្ទាហិ អប្បាពាធំ អប្បាតង្កំ លហុដ្ឋានំ ពលំ ផាសុវិហារំ បុច្ឆ មល្លិកា ភន្តេ ទេវី ភគវតោ បាទេ សិរសា វន្ទតិ អប្បាពាធំ អប្បាតង្កំ លហុដ្ឋានំ ពលំ ផាសុវិហារំ បុច្ឆតីតិ ឯវញ្ច វទេហិ ភាសិតា នុ ខោ ភន្តេ ភគវតោ ឯសា វាចា បិយជាតិកា សោកបរិទេវទុក្ខទោមនស្សុបាយាសា បិយប្បភូតិកាតិ យថា តេ [យថា ច តេ។] ភគវា ព្យាករោតិ តំ សាធុកំ ឧគ្គហេត្វា មមារោចេយ្យាសិ [ឱ. មមំ អារោចេយ្យាសិ។ ម. មម…។] ន ហិ តថាគតា វិតថំ ភណន្តីតិ។ ឯវំ ភោតីតិ ខោ នាឡិជង្ឃោ ព្រាហ្មណោ មល្លិកាយ ទេវិយា បដិស្សុត្វា យេន ភគវា តេនុបសង្កមិ ឧបសង្កមិត្វា ភគវតា សទ្ធឹ សម្មោទិ សម្មោទនីយំ កថំ សារាណីយំ វីតិសារេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ។ ឯកមន្តំ និសិន្នោ ខោ នាឡិជង្ឃោ ព្រាហ្មណោ ភគវន្តំ ឯតទវោច មល្លិកា ភោ គោតម ទេវី ភោតោ គោតមស្ស បាទេ សិរសា វន្ទតិ អប្បាពាធំ អប្បាតង្កំ លហុដ្ឋានំ ពលំ ផាសុវិហារំ បុច្ឆតិ ឯវញ្ច វទេតិ ភាសិតា នុ ខោ ភន្តេ ភគវតា ឯសា វាចា បិយជាតិកា សោកបរិទេវទុក្ខទោមនស្សុបាយាសា បិយប្បភូតិកាតិ។ ឯវមេតំ ព្រាហ្មណ ឯវមេតំ ព្រាហ្មណ បិយជាតិកា ហិ ព្រាហ្មណ សោកបរិទេវទុក្ខទោមនស្សុបាយាសា បិយប្បភូតិកាតិ។ តទិមិនាបេតំ ព្រាហ្មណ បរិយាយេន វេទិតព្វំ យថា បិយជាតិកា សោកបរិទេវទុក្ខទោមនស្សុបាយាសា បិយប្បភូតិកា។

[៣០១] ភូតបុព្វំ ព្រាហ្មណ ឥមិស្សាយេវ សាវត្ថិយា អញ្ញតរស្សា ឥត្ថិយា មាតា កាលមកាសិ។ សា តស្សា កាលកិរិយាយ ឧម្មត្តិកា ខិត្តចិត្តា រថិកាយ រថិយំ សិង្ឃាដកេន សិង្ឃាដកំ ឧបសង្កមិត្វា ឯវមាហ អបិ មេ មាតរំ អទស្សថ អបិ មេ មាតរំ អទស្សថាតិ។ ឥមិនាបិ ខោ ឯតំ ព្រាហ្មណ បរិយាយេន វេទិតព្វំ យថា បិយជាតិកា សោកបរិទេវទុក្ខទោមនស្សុបាយាសា បិយប្បភូតិកាតិ។ ភូតបុព្វំ ព្រាហ្មណ ឥមិស្សាយេវ សាវត្ថិយា អញ្ញតរស្សា ឥត្ថិយា បិតា កាលមកាសិ… ភាតា កាលមកាសិ… ភគិនី កាលមកាសិ… បុត្តោ កាលមកាសិ… ធីតា កាលមកាសិ… សាមិកោ កាលមកាសិ។ សា តស្ស កាលកិរិយាយ ឧម្មត្តិកា ខិត្តចិត្តា រថិកាយ រថិយំ សិង្ឃាដកេន សិង្ឃាដកំ ឧបសង្កមិត្វា ឯវមាហ អបិ មេ សាមិកំ អទស្សថ អបិ មេ សាមិកំ អទស្សថាតិ។ ឥមិនាបិ ខោ ឯតំ ព្រាហ្មណ បរិយាយេន វេទិតព្វំ យថា បិយជាតិកា សោកបរិទេវទុក្ខទោមនស្សុបាយាសា បិយប្បភូតិកាតិ។

[៣០២] ភូតបុព្វំ ព្រាហ្មណ ឥមិស្សាយេវ សាវត្ថិយា អញ្ញតរស្ស បុរិសស្ស មាតា កាលមកាសិ។ សោ តស្សា កាលកិរិយាយ ឧម្មត្តកោ ខិត្តចិត្តោ រថិយាយ រថិយំ សិង្ឃាដកេន សិង្ឃាដកំ ឧបសង្កមិត្វា ឯវមាហ អបិ មេ មាតរំ អទស្សថ អបិ មេ មាតរំ អទស្សថាតិ។ ឥមិនាបិ ខោ ឯតំ ព្រាហ្មណ បរិយាយេន វេទិតព្វំ យថា បិយជាតិកា សោកបរិទេវទុក្ខទោមនស្សុបាយាសា បិយប្បភូតិកាតិ។ ភូតបុព្វំ ព្រាហ្មណ ឥមិស្សាយេវ សាវត្ថិយា អញ្ញតរស្ស បុរិសស្ស បិតា កាលមកាសិ… ភាតា កាលមកាសិ… ភគិនី កាលមកាសិ… បុត្តោ កាលមកាសិ… ធីតា កាលមកាសិ… បជាបតិ កាលមកាសិ។ សោ តស្សា កាលកិរិយាយ ឧម្មត្តកោ ខិត្តចិត្តោ រថិយាយ រថិយំ សិង្ឃាដកេន សិង្ឃាដកំ ឧបសង្កមិត្វា ឯវមាហ អបិ មេ បជាបតឹ អទស្សថ អបិ មេ បជាបតឹ អទស្សថាតិ។ ឥមិនាបិ ខោ ឯតំ ព្រាហ្មណ បរិយាយេន វេទិតព្វំ យថា បិយជាតិកា សោកបរិទេវទុក្ខទោមនស្សុបាយាសា បិយប្បភូតិកាតិ។

[៣០៣] ភូតបុព្វំ ព្រាហ្មណ ឥមិស្សាយេវ សាវត្ថិយា អញ្ញតរា ឥត្ថី ញាតិកុលំ អគមាសិ។ តស្សា តេ ញាតកា សាមិកំ អច្ឆិន្ទិត្វា អញ្ញស្ស ទាតុកាមា សា ច តំ ន ឥច្ឆតិ។ អថខោ សា ឥត្ថី សាមិកំ ឯតទវោច ឥមេ មម អយ្យបុត្ត ញាតកា តំ [ឱ.ម. មំ។] អច្ឆិន្ទិត្វា អញ្ញស្ស ទាតុកាមា អហញ្ច តំ ន ឥច្ឆាមីតិ។ អថខោ សោ បុរិសោ តំ ឥត្ថឹ ទ្វិធា ឆេត្វា អត្តានំ ឧប្ផាលេសិ [ឱ. ឧប្បាដេសីតិ ទិស្សតិ។ ម. ឧប្ផារេសីតិ ទិស្សតិ។] ឧភោ បេច្ច ភវិស្សាមាតិ។ ឥមិនាបិ ខោ ឯតំ ព្រាហ្មណ បរិយាយេន វេទិតព្វំ យថា បិយជាតិកា សោកបរិទេវទុក្ខទោមនស្សុបាយាសា បិយប្បភូតិកាតិ។

[៣០៤] អថខោ នាឡិជង្ឃោ ព្រាហ្មណោ ភគវតោ ភាសិតំ អភិនន្ទិត្វា អនុមោទិត្វា ឧដ្ឋាយាសនា យេន មល្លិកា ទេវី តេនុបសង្កមិ ឧបសង្កមិត្វា យាវតកោ អហោសិ ភគវតា សទ្ធឹ កថាសល្លាបោ [ឱ.ម. ឯត្ថន្តរេ តន្តិ ទិស្សតិ។] សព្វំ មល្លិកាយ ទេវិយា អារោចេសិ។ អថខោ មល្លិកា ទេវី យេន រាជា បសេនទិ កោសលោ តេនុបសង្កមិ ឧបសង្កមិត្វា រាជានំ បសេនទិកោសលំ ឯតទវោច តំ កឹ មញ្ញសិ មហារាជ បិយា តេ វជិរី កុមារីតិ។ ឯវំ មល្លិកេ បិយា មេ វជិរី កុមារីតិ។ តំ កឹ មញ្ញសិ មហារាជ វជិរិយា តេ កុមារិយា វិបរិណាមញ្ញថាភាវា ឧប្បជ្ជេយ្យុំ សោកបរិទេវទុក្ខទោមនស្សុបាយាសាតិ។ វជិរិយា មេ មល្លិកេ កុមារិយា វិបរិណាមញ្ញថាភាវា ជីវិតស្សបិ សិយា អញ្ញថត្តំ កឹ បន មេ ន ឧប្បជ្ជិស្សន្តិ សោកបរិទេវទុក្ខទោមនស្សុបាយាសាតិ។ ឥទំ ខោ តំ មហារាជ តេន ភគវតា ជានតា បស្សតា អរហតា សម្មាសម្ពុទ្ធេន សន្ធាយ ភាសិតំ បិយជាតិកា សោកបរិទេវទុក្ខទោមនស្សុបាយាសា បិយប្បភូតិកាតិ។

[៣០៥] តំ កឹ មញ្ញសិ មហារាជ បិយា តេ វាសភខត្តិយាតិ។ ឯវំ មល្លិកេ បិយា មេ វាសភខត្តិយាតិ។ តំ កឹ មញ្ញសិ មហារាជ វាសភាយ តេ ខត្តិយាយ វិបរិណាមញ្ញថាភាវា ឧប្បជ្ជេយ្យុំ សោកបរិទេវទុក្ខទោមនស្សុបាយាសាតិ។ វាសភាយ មេ មល្លិកេ ខត្តិយាយ វិបរិណាមញ្ញថាភាវា ជីវិតស្សបិ សិយា អញ្ញថត្តំ កឹ បន មេ ន ឧប្បជ្ជិស្សន្តិ សោកបរិទេវទុក្ខទោមនស្សុបាយាសាតិ។ ឥទំ ខោ តំ មហារាជ តេន ភគវតា ជានតា បស្សតា អរហតា សម្មាសម្ពុទ្ធេន សន្ធាយ ភាសិតំ បិយជាតិកា សោកបរិទេវទុក្ខទោមនស្សុបាយាសា បិយប្បភូតិកាតិ។

[៣០៦] តំ កឹ មញ្ញសិ មហារាជ បិយោ តេ វិឌូឌភោ [វិដដុភោតិបិ បាយតោ ទិស្សតិ។] សេនាបតីតិ។ ឯវំ មល្លិកេ បិយោ មេ វិឌូឌភោ សេនាបតីតិ។ តំ កឹ មញ្ញសិ មហារាជ វិឌូឌភស្ស តេ សេនាបតិស្ស វិបរិណាមញ្ញថាភាវា ឧប្បជ្ជេយ្យុំ សោកបរិទេវទុក្ខទោមនស្សុបាយាសាតិ។ វិឌូឌភស្ស មេ មល្លិកេ សេនាបតិស្ស វិបរិណាមញ្ញថាភាវា ជីវិតស្សបិ សិយា អញ្ញថត្តំ កឹ បន មេ ន ឧប្បជ្ជិស្សន្តិ សោកបរិទេវទុក្ខទោមនស្សុបាយាសាតិ។ ឥទំ ខោ តំ មហារាជ តេន ភគវតា ជានតា បស្សតា អរហតា សម្មាសម្ពុទ្ធេន សន្ធាយ ភាសិតំ បិយជាតិកា សោកបរិទេវទុក្ខទោមនស្សុបាយាសា បិយប្បភូតិកាតិ។

[៣០៧] តំ កឹ មញ្ញសិ មហារាជ បិយា តេ អហន្តិ។ ឯវំ មល្លិកេ បិយា មេសិ ត្វន្តិ។ តំ កឹ មញ្ញសិ មហារាជ មយ្ហន្តេ វិបរិណាមញ្ញថាភាវា ឧប្បជ្ជេយ្យុំ សោកបរិទេវទុក្ខទោមនស្សុបាយាសាតិ។ តុយ្ហញ្ហិ មេ មល្លិកេ វិបរិណាមញ្ញថាភាវា ជីវិតស្សបិ សិយា អញ្ញថត្តំ កឹ បន មេ ន ឧប្បជ្ជិស្សន្តិ សោកបរិទេវទុក្ខទោមនស្សុបាយាសាតិ។ ឥទំ ខោ តំ មហារាជ តេន ភគវតា ជានតា បស្សតា អរហតា សម្មាសម្ពុទ្ធេន សន្ធាយ ភាសិតំ បិយជាតិកា សោកបរិទេវទុក្ខទោមនស្សុបាយាសា បិយប្បភូតិកាតិ។

[៣០៨] តំ កឹ មញ្ញសិ មហារាជ បិយា តេ កាសិកោសលាតិ។ ឯវំ មល្លិកេ បិយា មេ កាសិកោសលា កាសិកោសលានំ មល្លិកេ អានុភាវេន កាសិកចន្ទនំ បច្ចនុភោម មាលាគន្ធវិលេបនំ ធារេមាតិ។ តំ កឹ មញ្ញសិ មហារាជ កាសិកោសលានំ តេ វិបរិណាមញ្ញថាភាវា ឧប្បជ្ជេយ្យុំ សោកបរិទេវទុក្ខទោមនស្សុបាយាសាតិ។ កាសិកោសលានញ្ហិ មេ មល្លិកេ វិបរិណាមញ្ញថាភាវា ជីវិតស្សបិ សិយា អញ្ញថត្តំ កឹ បន មេ ន ឧប្បជ្ជិស្សន្តិ សោកបរិទេវទុក្ខទោមនស្សុបាយាសាតិ។ ឥទំ ខោ តំ មហារាជ តេន ភគវតា ជានតា បស្សតា អរហតា សម្មាសម្ពុទ្ធេន សន្ធាយ ភាសិតំ បិយជាតិកា សោកបរិទេវទុក្ខទោមនស្សុបាយាសា បិយប្បភូតិកាតិ។

[៣០៩] អច្ឆរិយំ មល្លិកេ អព្ភូតំ មល្លិកេ យាវញ្ច សោ ភគវា បញ្ញាយ អតិវិជ្ឈ មញ្ញេ បស្សតិ ឯហិ មល្លិកេ អាចមេហីតិ។ អថខោ រាជា បសេនទិ កោសលោ ឧដ្ឋាយាសនា ឯកំសំ ឧត្តរាសង្គំ ករិត្វា យេន ភគវា តេនញ្ជលិម្បណាមេត្វា តិក្ខត្តុំ ឧទានំ ឧទានេសិ

នមោ តស្ស ភគវតោ អរហតោ សម្មាសម្ពុទ្ធស្ស

នមោ តស្ស។បេ។ សម្មាសម្ពុទ្ធស្សាតិ។

បិយជាតិកសុត្តំ សត្តមំ និដ្ឋិតំ។

អដ្ឋមំ ពាហិតិយសុត្តំ [ឱ.ម. ពាហិតិកសុត្តំ]

[៣១០] ឯវម្មេ សុតំ។ ឯកំ សមយំ ភគវា សាវត្ថិយំ វិហរតិ ជេតវនេ អនាថបិណ្ឌិកស្ស អារាមេ។ អថខោ អាយស្មា អានន្ទោ បុព្វណ្ហសមយំ និវាសេត្វា បត្តចីវរមាទាយ សាវត្ថឹ បិណ្ឌាយ បាវិសិ សាវត្ថិយំ បិណ្ឌាយ ចរិត្វា បច្ឆាភត្តំ បិណ្ឌបាតប្បដិក្កន្តោ យេន បុព្វារាមោ មិគារមាតុយា [ឱ.ម. មិគារមាតុ។] បាសាទោ តេនុបសង្កមិ ទិវាវិហារាយ។

[៣១១] តេន ខោ បន សមយេន រាជា បសេនទិ កោសលោ ឯកបុណ្ឌរីកំ នាគំ អភិរូហិត្វា សាវត្ថិយា និយ្យាតិ ទិវាទិវស្ស។ អទ្ទសា ខោ រាជា បសេនទិ កោសលោ អាយស្មន្តំ អានន្ទំ ទូរតោ វ អាគច្ឆន្តំ ទិស្វា [ឱ. ទិស្វាន។] សិរិវឌ្ឍំ មហាមត្តំ អាមន្តេសិ អាយស្មា នោ ឯសោ សម្ម សិរិវឌ្ឍ អានន្ទោតិ។ ឯវំ មហារាជ អាយស្មា ឯសោ អានន្ទោតិ។ អថខោ រាជា បសេនទិ កោសលោ អញ្ញតរំ បុរិសំ អាមន្តេសិ ឯហិ ត្វំ អម្ភោ បុរិស យេនាយស្មា អានន្ទោ តេនុបសង្កម ឧបសង្កមិត្វា មម វចនេន អាយស្មតោ អានន្ទស្ស បាទេ សិរសា វន្ទាហិ រាជា ភន្តេ បសេនទិ កោសលោ អាយស្មតោ អានន្ទស្ស បាទេ សិរសា វន្ទតីតិ ឯវញ្ច វទេហិ សចេ កិរ ភន្តេ អាយស្មតោ អានន្ទស្ស ន កិញ្ចិ អច្ចាយិកំ ករណីយំ អាគមេតុ កិរ ភន្តេ [ឱ.ម. ឯត្ថន្តរេ អាយស្មាតិ ទិស្សតិ។] អានន្ទោ មុហុត្តំ អនុកម្បំ ឧបាទាយាតិ។ ឯវំ ទេវាតិ ខោ សោ បុរិសោ រញ្ញោ បសេនទិស្ស កោសលស្ស បដិស្សុត្វា យេនាយស្មា អានន្ទោ តេនុបសង្កមិ ឧបសង្កមិត្វា អាយស្មន្តំ អានន្ទំ អភិវាទេត្វា ឯកមន្តំ អដ្ឋាសិ។ ឯកមន្តំ ឋិតោ ខោ សោ បុរិសោ អាយស្មន្តំ អានន្ទំ ឯតទវោច រាជា ភន្តេ បសេនទិ កោសលោ អាយស្មតោ អានន្ទស្ស បាទេ សិរសា វន្ទតិ [ឱ.ម. ឯត្ថន្តរេ ឯវញ្ច វទេតីតិ ទិស្សតិ។] សចេ កិរ ភន្តេ អាយស្មតោ អានន្ទស្ស ន កិញ្ចិ អច្ចាយិកំ ករណីយំ អាគមេតុ កិរ ភន្តេ អាយស្មា អានន្ទោ មុហុត្តំ អនុកម្បំ ឧបាទាយាតិ។ អធិវាសេសិ ខោ អាយស្មា អានន្ទោ តុណ្ហីភាវេន។

[៣១២] អថខោ រាជា បសេនទិ កោសលោ យាវតិកា នាគស្ស ភូមិ នាគេន គន្ត្វា នាគា បច្ចោរោហិត្វា បត្តិកោ វ យេនាយស្មា អានន្ទោ តេនុបសង្កមិ ឧបសង្កមិត្វា អាយស្មន្តំ អានន្ទំ អភិវាទេត្វា ឯកមន្តំ អដ្ឋាសិ។ ឯកមន្តំ ឋិតោ ខោ រាជា បសេនទិ កោសលោ អាយស្មន្តំ អានន្ទំ ឯតទវោច សចេ ភន្តេ អាយស្មតោ អានន្ទស្ស ន កិញ្ចិ អច្ចាយិកំ ករណីយំ សាធុ ភន្តេ អាយស្មា អានន្ទោ យេន អចិរវតិយា នទិយា តីរំ តេនុបសង្កមតុ អនុកម្បំ ឧបាទាយាតិ។ អធិវាសេសិ ខោ អាយស្មា អានន្ទោ តុណ្ហីភាវេន។ អថខោ អាយស្មា អានន្ទោ យេន អចិរវតិយា នទិយា តីរំ តេនុបសង្កមិ ឧបសង្កមិត្វា អញ្ញតរស្មឹ រុក្ខមូលេ បញ្ញត្តេ អាសនេ និសីទិ។ អថខោ រាជា បសេនទិ កោសលោ យាវតិកា នាគស្ស ភូមិ នាគេន គន្ត្វា នាគា បច្ចោរោហិត្វា បត្តិកោ វ យេនាយស្មា អានន្ទោ តេនុបសង្កមិ ឧបសង្កមិត្វា អាយស្មន្តំ អានន្ទំ អភិវាទេត្វា ឯកមន្តំ អដ្ឋាសិ។ ឯកមន្តំ ឋិតោ ខោ រាជា បសេនទិ កោសលោ អាយស្មន្តំ អានន្ទំ ឯតទវោច ឥធ ភន្តេ អាយស្មា អានន្ទោ កដ្ឋត្ថរេ [ឱ.ម. ហត្ថត្ថរេ។] និសីទតូតិ។ អលំ មហារាជ និសីទ ត្វំ និសិន្នោ អហំ សកេ អាសនេតិ។ និសីទិ ខោ រាជា បសេនទិ កោសលោ បញ្ញត្តេ អាសនេ។

[៣១៣] និសជ្ជ ខោ រាជា បសេនទិ កោសលោ អាយស្មន្តំ អានន្ទំ ឯតទវោច កិន្នុ ខោ ភន្តេ អានន្ទ សោ ភគវា តថារូបំ កាយសមាចារំ សមាចរេយ្យ យ្វាយំ [ឱ.ម. យ្វាស្ស។] កាយសមាចារោ ឱបារម្ភោ សមណេហិ ព្រាហ្មណេហិ វិញ្ញូហីតិ។ ន ខោ មហារាជ សោ ភគវា តថារូបំ កាយសមាចារំ សមាចរេយ្យ យ្វាយំ [ឱ.ម. យ្វាស្ស។] កាយសមាចារោ ឱបារម្ភោ សមណេហិ ព្រាហ្មណេហិ វិញ្ញូហីតិ។ កឹ បន ភន្តេ អានន្ទ សោ ភគវា តថារូបំ វចីសមាចារំ។បេ។ មនោសមាចារំ សមាចរេយ្យ យ្វាយំ [ឱ.ម. យ្វាស្ស។] មនោសមាចារោ ឱបារម្ភោ សមណេហិ ព្រាហ្មណេហិ វិញ្ញូហីតិ។ ន ខោ មហារាជ សោ ភគវា តថារូបំ មនោសមាចារំ សមាចរេយ្យ យ្វាយំ មនោសមាចារោ ឱបារម្ភោ សមណេហិ ព្រាហ្មណេហិ វិញ្ញូហីតិ។

[៣១៤] អច្ឆរិយំ ភន្តេ អព្ភូតំ ភន្តេ យញ្ហិ មយំ ភន្តេ នាសក្ខិម្ហា [ឱ. នាសក្ខិម្ហា។] បញ្ហេន បរិបូរេតុំ តំ ភន្តេ អាយស្មតា អានន្ទេន បញ្ហស្ស វេយ្យាករណេន បរិបូរិតំ យេ តេ ភន្តេ ពាលា អព្យត្តា អននុវិច្ច អប្បរិយោគាហេត្វា បរេសំ វណ្ណំ វា អវណ្ណំ វា ភាសន្តិ ន មយន្តំ សារតោ បច្ចាគច្ឆាម យេ ច ខោ តេ ភន្តេ បណ្ឌិតា ព្យត្តា វិយត្តា មេធាវិនោ អនុវិច្ច បរិយោគាហេត្វា បរេសំ វណ្ណំ វា អវណ្ណំ វា ភាសន្តិ តំ មយំ សារតោ បច្ចាគច្ឆាម កតមោ បន ភន្តេ អានន្ទ កាយសមាចារោ ឱបារម្ភោ សមណេហិ ព្រាហ្មណេហិ វិញ្ញូហីតិ។ យោ ខោ មហារាជ កាយសមាចារោ អកុសលោ។ កតមោ បន ភន្តេ កាយសមាចារោ អកុសលោ។ យោ ខោ មហារាជ កាយសមាចារោ សាវជ្ជោ។ កតមោ បន ភន្តេ កាយសមាចារោ សាវជ្ជោ។ យោ ខោ មហារាជ កាយសមាចារោ សព្យាបជ្ឈោ។ កតមោ បន ភន្តេ កាយសមាចារោ សព្យាបជ្ឈោ។ យោ ខោ មហារាជ កាយសមាចារោ ទុក្ខវិបាកោ។ កតមោ បន ភន្តេ កាយសមាចារោ ទុក្ខវិបាកោ។ យោ ខោ មហារាជ កាយសមាចារោ អត្តព្យាពាធាយបិ សំវត្តតិ បរព្យាពាធាយបិ សំវត្តតិ ឧភយព្យាពាធាយបិ សំវត្តតិ តស្ស អកុសលា ធម្មា អភិវឌ្ឍន្តិ កុសលា ធម្មា បរិហាយន្តិ ឯវរូបោ ខោ បន [ឱ.ម. បនសទ្ទោ នត្ថិ។] មហារាជ កាយសមាចារោ ឱបារម្ភោ សមណេហិ ព្រាហ្មណេហិ វិញ្ញូហីតិ។ កតមោ បន ភន្តេ អានន្ទ វចីសមាចារោ។បេ។ មនោសមាចារោ ឱបារម្ភោ សមណេហិ ព្រាហ្មណេហិ វិញ្ញូហីតិ។ យោ ខោ មហារាជ មនោសមាចារោ អកុសលោ។ កតមោ បន ភន្តេ មនោសមាចារោ អកុសលោ។ យោ ខោ មហារាជ មនោសមាចារោ សាវជ្ជោ។ កតមោ បន ភន្តេ មនោសមាចារោ សាវជ្ជោ។ យោ ខោ មហារាជ មនោសមាចារោ សព្យាបជ្ឈោ។ កតមោ បន ភន្តេ មនោសមាចារោ សព្យាបជ្ឈោ។ យោ ខោ មហារាជ មនោសមាចារោ ទុក្ខវិបាកោ។ កតមោ បន ភន្តេ មនោសមាចារោ ទុក្ខវិបាកោ។ យោ ខោ មហារាជ មនោសមាចារោ អត្តព្យាពាធាយបិ សំវត្តតិ បរព្យាពាធាយបិ សំវត្តតិ ឧភយព្យាពាធាយបិ សំវត្តតិ តស្ស អកុសលា ធម្មា អភិវឌ្ឍន្តិ កុសលា ធម្មា បរិហាយន្តិ ឯវរូបោ ខោ មហារាជ មនោសមាចារោ ឱបារម្ភោ សមណេហិ ព្រាហ្មណេហិ វិញ្ញូហីតិ។

[៣១៥] កឹ នុ ខោ ភន្តេ អានន្ទ សោ ភគវា សព្វេសំយេវ អកុសលានំ ធម្មានំ បហានំ វណ្ណេតីតិ។ សព្វាកុសលធម្មបហីនោ ខោ មហារាជ តថាគតោ កុសលធម្មសមន្នាគតោ [ឱ.ម. តិសទ្ទោ ទិស្សតិ។]។ កតមោ បន ភន្តេ អានន្ទ កាយសមាចារោ អនោបារម្ភោ សមណេហិ ព្រាហ្មណេហិ វិញ្ញូហីតិ។ យោ ខោ មហារាជ កាយសមាចារោ កុសលោ។ កតមោ បន ភន្តេ កាយសមាចារោ កុសលោ។ យោ ខោ មហារាជ កាយសមាចារោ អនវជ្ជោ។ កតមោ បន កាយសមាចារោ អនវជ្ជោ។ យោ ខោ មហារាជ កាយសមាចារោ អព្យាបជ្ឈោ។ កតមោ បន ភន្តេ កាយសមាចារោ អព្យាបជ្ឈោ។ យោ ខោ មហារាជ កាយសមាចារោ សុខវិបាកោ។ កតមោ បន ភន្តេ កាយសមាចារោ សុខវិបាកោ។ យោ ខោ មហារាជ កាយសមាចារោ នេវត្តព្យាពាធាយបិ សំវត្តតិ ន បរព្យាពាធាយបិ សំវត្តតិ ន ឧភយព្យាពាធាយបិ សំវត្តតិ តស្ស អកុសលា ធម្មា បរិហាយន្តិ កុសលា ធម្មា អភិវឌ្ឍន្តិ ឯវរូបោ ខោ មហារាជ កាយសមាចារោ អនោបារម្ភោ សមណេហិ ព្រាហ្មណេហិ វិញ្ញូហីតិ។ កតមោ បន ភន្តេ អានន្ទ វចីសមាចារោ។បេ។ មនោសមាចារោ អនោបារម្ភោ សមណេហិ ព្រាហ្មណេហិ វិញ្ញូហីតិ។ យោ ខោ មហារាជ មនោសមាចារោ កុសលោ។ កតមោ បន ភន្តេ មនោសមាចារោ កុសលោ។ យោ ខោ មហារាជ មនោសមាចារោ អនវជ្ជោ។ កតមោ បន ភន្តេ មនោសមាចារោ អនវជ្ជោ។ យោ ខោ មហារាជ មនោសមាចារោ អព្យាបជ្ឈោ។ កតមោ បន ភន្តេ មនោសមាចារោ អព្យាបជ្ឈោ។ យោ ខោ មហារាជ មនោសមាចារោ សុខវិបាកោ។ កតមោ បន ភន្តេ មនោសមាចារោ សុខវិបាកោ។ យោ ខោ មហារាជ មនោសមាចារោ នេវត្តព្យាពាធាយបិ សំវត្តតិ ន បរព្យាពាធាយបិ សំវត្តតិ ន ឧភយព្យាពាធាយបិ សំវត្តតិ តស្ស អកុសលា ធម្មា បរិហាយន្តិ កុសលា ធម្មា អភិវឌ្ឍន្តិ ឯវរូបោ ខោ មហារាជ មនោសមាចារោ អនោបារម្ភោ សមណេហិ ព្រាហ្មណេហិ វិញ្ញូហីតិ។

[៣១៦] កិន្នុ ខោ បន [ឱ.ម. កឹ បនាតិ ទិស្សតិ។] ភន្តេ អានន្ទ សោ ភគវា សព្វេសំយេវ កុសលានំ ធម្មានំ ឧបសម្បទំ វណ្ណេតីតិ។ សព្វាកុសលធម្មប្បហីនោ ខោ មហារាជ តថាគតោ កុសលធម្មសមន្នាគតោតិ។

[៣១៧] អច្ឆរិយំ ភន្តេ អព្ភូតំ ភន្តេ យាវ សុភាសិតញ្ចិទំ ភន្តេ អាយស្មតា អានន្ទេន ឥមិនា ច មយំ ភន្តេ អាយស្មតោ អានន្ទស្ស សុភាសិតេន អត្តមនាភិរទ្ធា ឯវំ អត្តមនាភិរទ្ធា [ឱ.ម. ឯត្ថន្តរេ ចសទ្ទោ ទិស្សតិ។] មយំ ភន្តេ អាយស្មតោ អានន្ទស្ស សុភាសិតេន សចេ ភន្តេ អាយស្មតោ អានន្ទស្ស ហត្ថិរតនំ កប្បេយ្យ ហត្ថិរតនម្បិ មយំ អាយស្មតោ អានន្ទស្ស ទទេយ្យាម សចេ ភន្តេ អាយស្មតោ អានន្ទស្ស អស្សរតនំ កប្បេយ្យ អស្សរតនម្បិ មយំ អាយស្មតោ អានន្ទស្ស ទទេយ្យាម សចេ ភន្តេ អាយស្មតោ អានន្ទស្ស គាមវរំ កប្បេយ្យ គាមវរម្បិ មយំ អាយស្មតោ អានន្ទស្ស ទទេយ្យាម អបិច ភន្តេ មយម្បនេតំ [ឱ. មយម្បេតំ។ ម. មយ នេតំ។] ជានាម នេតំ អាយស្មតោ អានន្ទស្ស កប្បតីតិ អយំ មេ ភន្តេ ពាហិតិកា រញ្ញា មាគធេន អជាតសត្តុនា វេទេហិបុត្តេន ឆត្តនាឡិយា [ម. វត្តនាឡិយា] បក្ខិបិត្វា បហិតា សោឡសសមា អាយាមេន អដ្ឋសមា វិត្ថារេន តំ ភន្តេ អាយស្មា អានន្ទោ បដិគ្គណ្ហាតុ អនុកម្បំ ឧបាទាយាតិ។ អលំ មហារាជ បរិបុណ្ណំ មេ តិចីវរន្តិ។

[៣១៨] អយំ ភន្តេ អចិរវតី នទី ទិដ្ឋា អាយស្មតា ចេវ អានន្ទេន អម្ហេហិ ច យទា ឧបរិបព្វតេ មហាមេឃោ អភិប្បវុដ្ឋោ ហោតិ អថាយំ អចិរវតី នទី ឧភតោ កុល្លានិ [ឱ. កូលាទិ។] សំវិសន្ទន្តី គច្ឆតិ ឯវមេវ ខោ ភន្តេ អាយស្មា អានន្ទោ ឥមាយ ពាហិតិកាយ អត្តនោ តិចីវរំ ករិស្សតិ យំ បន [ម. ឥមស្សដ្ឋានេ អត្តនោតិ ទិស្សតិ។] អាយស្មតោ អានន្ទស្ស បុរាណំ តិចីវរំ តំ សព្រហ្មចារីហិ សំវិភជិស្សតិ ឯវាយំ អម្ហាកំ ទក្ខិណា សំវិសន្ទន្តី មញ្ញេ គមិស្សតិ បដិគ្គណ្ហាតុ ភន្តេ អាយស្មា អានន្ទោ ពាហិតិកន្តិ។ បដិគ្គហេសិ ខោ អាយស្មា អានន្ទោ ពាហិតិកំ។ អថខោ រាជា បសេនទិ កោសលោ អាយស្មន្តំ អានន្ទំ ឯតទវោច ហន្ទ ចទានិ [ឱ. វ។ ម. បន។] មយំ ភន្តេ អានន្ទ គច្ឆាម ពហុកិច្ចា មយំ ពហុករណីយាតិ។ យស្សទានិ ត្វំ មហារាជ កាលំ មញ្ញសីតិ។ អថខោ រាជា បសេនទិ កោសលោ អាយស្មតោ អានន្ទស្ស ភាសិតំ អភិនន្ទិត្វា [ឱ.ម. ឯត្ថន្តរេ អនុមោទិត្វាតិ ទិស្សតិ។] ឧដ្ឋាយាសនា អាយស្មន្តំ អានន្ទំ អភិវាទេត្វា បទក្ខិណំ កត្វា បក្កាមិ។

[៣១៩] អថខោ អាយស្មា អានន្ទោ អចិរប្បក្កន្តស្ស [ឱ.ម. ឯត្ថន្តរេ រញ្ញោតិ ទិស្សតិ។] បសេនទិស្ស កោសលស្ស យេន ភគវា តេនុបសង្កមិ ឧបសង្កមិត្វា ភគវន្តំ អភិវាទេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ។ ឯកមន្តំ និសិន្នោ ខោ អាយស្មា អានន្ទោ យាវតកោ អហោសិ រញ្ញា បសេនទិនា កោសលេន សទ្ធឹ កថាសល្លាបោ តំ សព្វំ ភគវតោ អារោចេសិ តញ្ច ពាហិតិកំ ភគវតោ បាទាសិ។ អថខោ ភគវា ភិក្ខូ អាមន្តេសិ លាភា ភិក្ខវេ រញ្ញោ បសេនទិស្ស កោសលស្ស សុលទ្ធំ ភិក្ខវេ រញ្ញោ បសេនទិស្ស កោសលស្ស យំ រាជា បសេនទិ កោសលោ លភតិ អានន្ទំ ទស្សនាយ លភតិ បយិរុបាសនាយាតិ។ ឥទមវោច ភគវា អត្តមនា តេ ភិក្ខូ ភគវតោ ភាសិតំ អភិនន្ទុន្តិ។

ពាហិតិយសុត្តំ អដ្ឋមំ និដ្ឋិតំ។

នវមំ ធម្មចេតិយសុត្តំ

[៣២០] ឯវម្មេ សុតំ។ ឯកំ សមយំ ភគវា សក្កេសុ វិហរតិ មេទឡុបំ [ឱ. មេទាឡុបំ។] នាម សក្យានំ និគមោ។ តេន ខោ បន សមយេន រាជា បសេនទិ កោសលោ នគរកំ [ឱ. នង្គរកំ។] អនុប្បត្តោ ហោតិ កេនចិទេវ ករណីយេន។ អថខោ រាជា បសេនទិ កោសលោ ទីឃំ ការាយនំ អាមន្តេសិ យោជេហិ សម្ម ការាយន ភទ្រានិ ភទ្រានិ យានានិ ឧយ្យានភូមិយំ [ឱ.ម. ឧយ្យានភូមឹ។] គច្ឆាម សុភូមឹ ទស្សនាយាតិ។ ឯវំ ទេវាតិ ខោ ទីឃោ ការាយនោ រញ្ញោ បសេនទិស្ស កោសលស្ស បដិស្សុត្វា ភទ្រានិ ភទ្រានិ យានានិ យោជាបេត្វា រញ្ញោ បសេនទិស្ស កោសលស្ស បដិវេទេសិ យុត្តានិ ខោ តេ ទេវ ភទ្រានិ ភទ្រានិ យានានិ យស្សទានិ កាលំ មញ្ញសីតិ។

[៣២១] អថខោ រាជា បសេនទិ កោសលោ ភទ្រំ យានំ អភិរូហិត្វា ភទ្រេហិ ភទ្រេហិ យានេហិ នគរកម្ហា [ឱ. នង្គរកម្ហា។] និយ្យាសិ មហច្ចរាជានុភាវេន យេន អារាមោ តេន បាយាសិ យាវតិកា យានស្ស ភូមិ យានេន គន្ត្វា យានា បច្ចោរោហិត្វា បត្តិកោ វ អារាមំ បាវិសិ។ អទ្ទសា ខោ រាជា បសេនទិ កោសលោ អារាមេ ជង្ឃាវិហារំ អនុចង្កមមានោ អនុវិចរមានោ រុក្ខមូលានិ បាសាទិកានិ បាសាទនីយានិ អប្បសទ្ទានិ អប្បនិគ្ឃោសានិ វិជនវាតានិ មនុស្សរាហស្សេយ្យកានិ បដិសល្លានសារុប្បានិ ទិស្វាន ភគវន្តំយេវ អារព្ភ បីតិ ឧទបាទិ ឥមានិ ខោ តានិ រុក្ខមូលានិ បាសាទិកានិ បាសាទនីយានិ អប្បសទ្ទានិ អប្បនិគ្ឃោសានិ វិជនវាតានិ មនុស្សរាហស្សេយ្យកានិ បដិសល្លានសារុប្បានិ យត្ថ សុទំ មយន្តំ ភគវន្តំ បយិរុបាសាម អរហន្តំ សម្មាសម្ពុទ្ធន្តិ។ អថខោ រាជា បសេនទិ កោសលោ ទីឃំ ការាយនំ អាមន្តេសិ ឥមានិ ខោ សម្ម ការាយន តានិ រុក្ខមូលានិ បាសាទិកានិ បាសាទនីយានិ អប្បសទ្ទានិ អប្បនិគ្ឃោសានិ វិជនវាតានិ មនុស្សរាហស្សេយ្យកានិ បដិសល្លានសារុប្បានិ យត្ថ សុទំ មយន្តំ ភគវន្តំ បយិរុបាសាម អរហន្តំ សម្មាសម្ពុទ្ធំ កហំ នុ ខោ សម្ម ការាយន ឯតរហិ សោ ភគវា វិហរតិ អរហំ សម្មាសម្ពុទ្ធោតិ។ អត្ថិ មហារាជ មេទឡុបំ នាម សក្យានំ និគមោ តត្ថ សោ ភគវា ឯតរហិ វិហរតិ អរហំ សម្មាសម្ពុទ្ធោតិ។ កីវទូរោ [ម. កឹវ ទូរេ។] បន សម្ម ការាយន នគរកម្ហា មេទឡុបំ នាម សក្យានំ និគមោ ហោតីតិ។ ន ទូរេ មហារាជ តីណិ យោជនានិ សក្កា ទិវសាវសេសេន គន្តុន្តិ។ តេនហិ សម្ម ការាយន យោជេហិ ភទ្រានិ ភទ្រានិ យានានិ គមិស្សាម មយន្តំ ភគវន្តំ ទស្សនាយ អរហន្តំ សម្មាសម្ពុទ្ធន្តិ។ ឯវំ ទេវាតិ ខោ ទីឃោ ការាយនោ រញ្ញោ បសេនទិស្ស កោសលស្ស បដិស្សុត្វា ភទ្រានិ ភទ្រានិ យានានិ យោជាបេត្វា រញ្ញោ បសេនទិស្ស កោសលស្ស បដិវេទេសិ យុត្តានិ ខោ តេ ទេវ ភទ្រានិ ភទ្រានិ យានានិ យស្សទានិ កាលំ មញ្ញសីតិ។

[៣២២] អថខោ រាជា បសេនទិ កោសលោ ភទ្រំ យានំ អភិរូហិត្វា ភទ្រេហិ ភទ្រេហិ យានេហិ នគរកម្ហា យេន មេទឡុបំ នាម សក្យានំ និគមោ តេន បាយាសិ តេនេវ ទិវសាវសេសេន មេទឡុបំ នាម សក្យានំ និគមំ សម្បាបុណិ យេន អារាមោ តេន បាយាសិ យាវតិកា យានស្ស ភូមិ យានេន គន្ត្វា យានា បច្ចោរោហិត្វា បត្តិកោ វ អារាមំ បាវិសិ។ តេន ខោ បន សមយេន សម្ពហុលា ភិក្ខូ អព្ភោកាសេ ចង្កមន្តិ។ អថ រាជា បសេនទិ កោសលោ យេន តេ ភិក្ខូ តេនុបសង្កមិ ឧបសង្កមិត្វា តេ ភិក្ខូ ឯតទវោច កហំ នុ ខោ ភន្តេ ឯតរហិ សោ ភគវា វិហរតិ អរហំ សម្មាសម្ពុទ្ធោ ទស្សនកាមា ហិ មយន្តំ ភគវន្តំ អរហន្តំ សម្មាសម្ពុទ្ធន្តិ។ ឯសោ មហារាជ វិហារោ សំវុតទ្វារោ តេន អប្បសទ្ទោ ឧបសង្កមិត្វា អតរមានោ អាឡិន្ទំ បវិសិត្វា ឧក្កាសិត្វា អគ្គឡំ អាកោដ្តេហិ វិវរិស្សតិ តេ ភគវា ទ្វារន្តិ។ អថខោ រាជា បសេនទិ កោសលោ តត្ថេវ ខគ្គញ្ច ឧណ្ហិសញ្ច ទីឃស្ស ការាយនស្ស បាទាសិ។ អថខោ ទីឃស្ស ការាយនស្ស ឯតទហោសិ រហាយតិ ខោទានិ មហារាជា ឥធេវទានិ មយា ឋាតព្វន្តិ។ អថខោ រាជា បសេនទិ កោសលោ យេន សោ វិហារោ សំវុតទ្វារោ តេន អប្បសទ្ទោ ឧបសង្កមិត្វា អតរមានោ អាឡិន្ទំ បវិសិត្វា ឧក្កាសិត្វា អគ្គឡំ អាកោដ្តេសិ។ វិវរិ ភគវា ទ្វារំ។ អថខោ រាជា បសេនទិ កោសលោ វិហារំ បវិសិត្វា ភគវតោ បាទេសុ សិរសា និបតិត្វា [ឱ. បតិត្វា។] ភគវតោ បាទានិ មុខេន ច បរិចុម្ពតិ បាណីហិ ច បរិសម្ពាហតិ នាមញ្ច សាវេតិ រាជាហំ ភន្តេ បសេនទិ កោសលោ រាជាហំ ភន្តេ បសេនទិ កោសលោតិ។ កឹ បន ត្វំ មហារាជ អត្ថវសំ សម្បស្សមានោ ឥមស្មឹ សរីរេ ឯវរូបំ បរមនិបច្ចការំ ករោសិ មិត្តូបហារំ ឧបទំសេសីតិ។

[៣២៣] អត្ថិ ខោ មេ ភន្តេ ភគវតិ ធម្មន្វយោ ហោតិ សម្មាសម្ពុទ្ធោ ភគវា ស្វាក្ខាតោ ភគវតា ធម្មោ សុប្បដិបន្នោ ភគវតោ សាវកសង្ឃោតិ។ ឥធាហំ ភន្តេ ភគវា បស្សាមិ ឯកេ សមណព្រាហ្មណេ បរិយន្តកតំ ព្រហ្មចរិយំ ចរន្តេ ទសបិ វស្សានិ វីសម្បិ វស្សានិ តឹសម្បិ វស្សានិ ចត្តាឡីសម្បិ វស្សានិ។ តេ អបរេន សមយេន សុនហាតា សុវិលិត្តា កប្បិតកេសមស្សូ បញ្ចហិ កាមគុណេហិ សមប្បិតា សមង្គីភូតា បរិចារេន្តិ [ឱ. បរិវារេន្តិ។]។ ឥធ បនាហំ ភន្តេ ភិក្ខូ បស្សាមិ យាវជីវំ អាបាណកោដិកំ បរិបុណ្ណំ [ម. បរិយន្តំ។] បរិសុទ្ធំ ព្រហ្មចរិយំ ចរន្តេ។ ន ខោ បនាហំ ភន្តេ ឥតោ ពហិទ្ធា អញ្ញំ ឯវំ បរិបុណ្ណំ បរិសុទ្ធំ ព្រហ្មចរិយំ សមនុបស្សាមិ។ អយម្បិ ខោ មេ ភន្តេ ភគវតិ ធម្មន្វយោ ហោតិ សម្មាសម្ពុទ្ធោ ភគវា ស្វាក្ខាតោ ភគវតា ធម្មោ សុប្បដិបន្នោ ភគវតោ សាវកសង្ឃោតិ។

[៣២៤] បុន ចបរំ ភន្តេ រាជានោបិ រាជូហិ វិវទន្តិ ខត្តិយាបិ ខត្តិយេហិ វិវទន្តិ ព្រាហ្មណាបិ ព្រាហ្មណេហិ វិវទន្តិ គហបតយោបិ [ឱ. គហបតី។] គហបតីហិ វិវទន្តិ មាតាបិ បុត្តេន វិវទតិ បុត្តោបិ មាតរា វិវទតិ បិតាបិ បុត្តេន វិវទតិ បុត្តោបិ បិតរា វិវទតិ ភាតាបិ ភគិនិយា វិវទតិ ភគិនីបិ ភាតរា វិវទតិ សហាយោបិ សហាយេន វិវទតិ។ ឥធ បនាហំ ភន្តេ ភិក្ខូ បស្សាមិ សមគ្គេ សម្មោទមានេ អវិវទមានេ ខីរោទកីភូតេ អញ្ញមញ្ញំ បិយចក្ខូហិ សម្បស្សន្តេ វិហរន្តេ។ ន ខោ បនាហំ ភន្តេ ឥតោ ពហិទ្ធា អញ្ញំ ឯវំ សមគ្គំ បរិសំ សមនុបស្សាមិ។ អយម្បិ ខោ មេ ភន្តេ ភគវតិ ធម្មន្វយោ ហោតិ សម្មាសម្ពុទ្ធោ ភគវា ស្វាក្ខាតោ ភគវតា ធម្មោ សុប្បដិបន្នោ ភគវតោ សាវកសង្ឃោតិ។

[៣២៥] បុន ចបរាហំ ភន្តេ អារាមេន អារាមំ ឧយ្យានេន ឧយ្យានំ អនុចង្កមាមិ អនុវិចរាមិ សោហំ តត្ថ បស្សាមិ ឯកេ សមណព្រាហ្មណេ កិសេ លូខេ ទុព្វណ្ណេ ឧបណ្ឌុបណ្ឌុកជាតេ ធមនិសន្ថតគត្តេ ន វិយ មញ្ញេ ចក្ខុំ ពន្ធន្តេ ជនស្ស ទស្សនាយ។ តស្ស មយ្ហំ ភន្តេ ឯតទហោសិ អទ្ធា ឥមេ អាយស្មន្តោ អនភិរតា វា ព្រហ្មចរិយំ ចរន្តិ អត្ថិ វា តេសំ កិញ្ចិ បាបំ [ឱ. បាបំ កម្មំ។] កតំ បដិច្ឆន្នំ [ម. កតា បដិច្ឆន្នា។] តថា ឥមេ អាយស្មន្តោ កិសា លូខា ទុព្វណ្ណា ឧបណ្ឌុបណ្ឌុកជាតា ធមនិសន្ថតគត្តា ន វិយ មញ្ញេ ចក្ខុំ ពន្ធន្តិ ជនស្ស ទស្សនាយាតិ។ ត្យាហំ ឧបសង្កមិត្វា ឯវំ វទាមិ កឹ នុ ខោ តុម្ហេ អាយស្មន្តោ [ឱ. អាយស្មន្តេ។] កិសា លូខា ទុព្វណ្ណា ឧបណ្ឌុបណ្ឌុកជាតា ធមនិសន្ថតគត្តា ន វិយ មញ្ញេ ចក្ខុំ ពន្ធថ ជនស្ស ទស្សនាយាតិ។ តេ ឯវមាហំសុ ពន្ធុករោគោ នោ មហារាជាតិ។ ឥធ បនាហំ ភន្តេ ភិក្ខូ បស្សាមិ ហដ្ឋប្បហដ្ឋេ ឧទគ្គុទគ្គេ អភិរត្តរូបេ បិណិន្ទ្រិយេ អប្បោស្សុក្កេ បន្នលោមេ បរទវុត្តេ មិគភូតេន ចេតសា វិហរន្តេ [ម. ហដ្ឋប្បហដ្ឋា ឧទគ្គុទគ្គា អភិរត្តរូបា បិណិតិន្ទ្រិយានិ អប្បោស្សុក្កា បន្នលោមា បរទវុត្តា មិគ្គភូតេន ចេតសា វិហរន្តីតិ ទិស្សន្តិ។]។ តស្ស មយ្ហំ ភន្តេ ឯតទហោសិ [ឱ. ឯវំ ហោតិ។] អទ្ធា ឥមេ អាយស្មន្តោ តស្ស ភគវតោ សាសនេ ឧឡារំ បុព្វេនាបរំ វិសេសំ ជានន្តិ [ឱ. សញ្ជានន្តិ។] តថា [ម. តថា ហិ។] ឥមេ អាយស្មន្តោ ហដ្ឋប្បហដ្ឋា ឧទគ្គុទគ្គា អភិរត្តរូបា បិណិន្ទ្រិយា [ម. បីណិតិន្ទ្រិយា។] អប្បោស្សុក្កា បន្នលោមា បរទវុត្តា មិគភូតេន ចេតសា វិហរន្តីតិ។ អយម្បិ ខោ មេ ភន្តេ ភគវតិ ធម្មន្វយោ ហោតិ សម្មាសម្ពុទ្ធោ ភគវា ស្វាក្ខាតោ ភគវតា ធម្មោ សុប្បដិបន្នោ ភគវតោ សាវកសង្ឃោតិ។

[៣២៦] បុន ចបរាហំ ភន្តេ រាជា ខត្តិយោ មុទ្ធាវសិត្តោ បហោមិ ឃាតេតាយំ វា ឃាតេតុំ ជាបេតាយំ វា ជាបេតុំ បព្វាជេតាយំ វា បព្វាជេតុំ។ តស្ស មយ្ហំ ភន្តេ អដ្តករណេ [ឱ. អត្ថករណេ។] និសិន្នស្ស អន្តរន្តរា កថំ ឱបាតេន្តិ សោហំ ន លភាមិ មា មេ ភោន្តោ អដ្តករណេ និសិន្នស្ស អន្តរន្តរា កថំ ឱបាតេថ កថា បរិយោសានំ មេ ភវន្តោ [ម. ភោន្តោ។] អាគមេន្តូតិ។ តស្ស មយ្ហំ ភន្តេ អន្តរន្តរា កថំ ឱបាតេន្តិ។ ឥធ បនាហំ ភន្តេ ភិក្ខូ បស្សាមិ យស្មឹ សមយេ ភគវា អនេកសតាយ បរិសាយ ធម្មំ ទេសេតិ នេវ តស្មឹ សមយេ ភគវតោ សាវកានំ ខិបិតសទ្ទោ វា ហោតិ ឧក្កាសិតសទ្ទោ វា។ ភូតបុព្វំ ភន្តេ ភគវា អនេកសតាយ បរិសាយ ធម្មំ ទេសេសិ តត្រ អញ្ញតរោ [ម. តត្រញ្ញតរោ។] ភគវតោ សាវកោ ឧក្កាសិ។ តមេនំ អញ្ញតរោ សព្រហ្មចារី ជន្នុកេន ឃដ្ដេសិ អប្បសទ្ទោ អាយស្មា ហោតុ មា អាយស្មា [ឱ.ម. មាយស្មា។] សទ្ទមកាសិ សត្ថា នោ ភគវា ធម្មំ ទេសេតីតិ។ តស្ស មយ្ហំ ភន្តេ ឯតទហោសិ អច្ឆរិយំ វត ភោ អព្ភូតំ វត ភោ អទណ្ឌេន វត កិរ ភោ អសត្ថេន ឯវំ សុវិនីតា បរិសា ភវិស្សតីតិ។ ន ខោ បនាហំ ភន្តេ ឥតោ ពហិទ្ធា អញ្ញំ ឯវំ សុវិនីតំ បរិសំ សមនុបស្សាមិ។ អយម្បិ ខោ មេ ភន្តេ ភគវតិ ធម្មន្វយោ ហោតិ សម្មាសម្ពុទ្ធោ ភគវា ស្វាក្ខាតោ ភគវតា ធម្មោ សុប្បដិបន្នោ ភគវតោ សាវកសង្ឃោតិ។

[៣២៧] បុន ចបរាហំ ភន្តេ បស្សាមិ ឥធេកច្ចេ ខត្តិយបណ្ឌិតេ និបុណេ កតបរប្បវាទេ វាឡវេធិរូបេ។ តេ ភិន្ទន្តា មញ្ញេ ចរន្តិ បញ្ញាគតេន ទិដ្ឋិគតានិ។ តេ សុណន្តិ សមណោ ខលុ ភោ គោតមោ អមុកំ នាម គាមំ វា និគមំ វា ឱសរិស្សតីតិ។ តេ បញ្ហំ អភិសង្ខរោន្តិ ឥមំ មយំ បញ្ហំ សមណំ គោតមំ ឧបសង្កមិត្វា បុច្ឆិស្សាម ឯវញ្ចេ នោ បុដ្ឋោ ឯវំ ព្យាករិស្សតិ ឯវមស្ស មយំ វាទំ អារោបេស្សាម ឯវញ្ចេបិ នោ បុដ្ឋោ ឯវំ ព្យាករិស្សតិ ឯវម្បិស្ស មយំ វាទំ អារោបេស្សាមាតិ។ តេ សុណន្តិ សមណោ ខលុ ភោ គោតមោ អមុកំ នាម គាមំ វា និគមំ វា ឱសដោតិ។ តេ យេន ភគវា តេនុបសង្កមន្តិ។ តេ ភគវា ធម្មិយា កថាយ សន្ទស្សេតិ សមាទបេតីតិ សមុត្តេជេតិ សម្បហំសេតិ។ តេ ភគវតា ធម្មិយា កថាយ សន្ទស្សិតា សមាទបិតា សមុត្តេជិតា សម្បហំសិតា ន ចេវ ភគវន្តំ បញ្ហំ បុច្ឆន្តិ កុតស្ស [ឱ.ម. កុតោ។] វាទំ អារោបេស្សន្តិ អញ្ញទត្ថុំ [ឱ.ម. អញ្ញទត្ថុ។] ភគវតោ សាវកា សម្បជ្ជន្តិ។ អយម្បិ ខោ មេ ភន្តេ ភគវតិ ធម្មន្វយោ ហោតិ សម្មាសម្ពុទ្ធោ ភគវា ស្វាក្ខាតោ ភគវតា ធម្មោ សុប្បដិបន្នោ ភគវតោ សាវកសង្ឃោតិ។

[៣២៨] បុន ចបរាហំ ភន្តេ បស្សាមិ ឥធេកច្ចេ ព្រាហ្មណបណ្ឌិតេ។បេ។ គហបតិបណ្ឌិតេ… សមណបណ្ឌិតេ និបុណេ កតបរប្បវាទេ វាឡវេធិរូបេ។ តេ ភិន្ទន្តា មញ្ញេ ចរន្តិ បញ្ញាគតេន ទិដ្ឋិគតានិ។ តេ សុណន្តិ សមណោ ខលុ ភោ គោតមោ អមុកំ នាម គាមំ វា និគមំ វា ឱសរិស្សតីតិ។ តេ បញ្ហំ អភិសង្ខរោន្តិ ឥមំ មយំ បញ្ហំ សមណំ គោតមំ ឧបសង្កមិត្វា បុច្ឆិស្សាម ឯវញ្ចេ នោ បុដ្ឋោ ឯវំ ព្យាករិស្សតិ ឯវមស្ស មយំ វាទំ អារោបេស្សាម ឯវញ្ចេបិ នោ បុដ្ឋោ ឯវំ ព្យាករិស្សតិ ឯវម្បិស្ស មយំ វាទំ អារោបេស្សាមាតិ តេ សុណន្តិ សមណោ ខលុ ភោ គោតមោ អមុកំ នាម គាមំ វា និគមំ វា ឱសដោតិ។ តេ យេន ភគវា តេនុបសង្កមន្តិ។ តេ ភគវា ធម្មិយា កថាយ សន្ទស្សេតិ សមាទបេតិ សមុត្តេជេតិ សម្បហំសេតិ។ តេ ភគវតា ធម្មិយា កថាយ សន្ទស្សិតា សមាទបិតា សមុត្តេជិតា សម្បហំសិតា ន ចេវ ភគវន្តំ បញ្ហំ បុច្ឆន្តិ កុតស្ស វាទំ អារោបេស្សន្តិ អញ្ញទត្ថុំ ភគវន្តំយេវ ឱកាសំ យាចន្តិ អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជ្ជាយ។ តេ ភគវា បព្វាជេតិ។ តេ តថា បព្វជិតា សមានា វូបកដ្ឋា អប្បមត្តា អាតាបិនោ បហិតត្តា វិហរន្តា នចិរស្សេវ យស្សត្ថាយ កុលបុត្តា សម្មទេវ អគារស្មា អនគារិយំ បព្វជន្តិ តទនុត្តរំ ព្រហ្មចរិយបរិយោសានំ ទិដ្ឋេវ ធម្មេ សយំ អភិញ្ញា សច្ឆិកត្វា ឧបសម្បជ្ជ វិហរន្តិ។ តេ ឯវមាហំសុ មយំ [ឱ.ម. មនំ។] វត ភន្តេ ភោ អនស្សាម [ឱ. ឯត្ថន្តរេ មនំ វត ភោ អនស្សាមាតិ ទិស្សតិ។ ម. មនំ វត ភោ ព្យបនស្សាមាតិ ទិស្សតិ។] មយំ ហិ បុព្វេ អស្សមណា វ សមានា សមណាម្ហាតិ បដិជានិម្ហា អព្រាហ្មណា វ សមានា ព្រាហ្មណាម្ហាតិ បដិជានិម្ហា អនរហន្តោ វ សមានា អរហន្តោម្ហាតិ បដិជានិម្ហា ឥទានិ ខោម្ហ [ឱ. ខោម្ហា។] សមណា ឥទានិ ខោម្ហ ព្រាហ្មណា ឥទានិ ខោម្ហ អរហន្តោតិ។ អយម្បិ ខោ មេ ភន្តេ ភគវតិ ធម្មន្វយោ ហោតិ សម្មាសម្ពុទ្ធោ ភគវា ស្វាក្ខាតោ ភគវតា ធម្មោ សុប្បដិបន្នោ ភគវតោ សាវកសង្ឃោតិ។

[៣២៩] បុន ចបរំ [ឱ.ម. ចបរាហំ។] ភន្តេ ឥមេ ឥសិទន្តបុរាណា [ឱ. ឥសីទត្តបុរាណា។] ថបតយោ មមភត្តា មមយានា អហំ នេសំ ជីវិតំ ទាតា យសស្ស អាហត្តា អថ ច បន នោ តថា មយិ និបច្ចការំ ករោន្តិ យថា ភគវតិ។ ភូតបុព្វាហំ ភន្តេ សេនំ អព្ភុយ្យាតោ សមានោ ឥមេ [ឱ. ឥមេវ។ ម. ឥមេ ច។] ឥសិទន្តបុរាណេ ថបតយោ វីមំសមានោ អញ្ញតរស្មឹ សម្ពាធេ អាវសថេ វាសំ ឧបគច្ឆឹ។ អថខោ ភន្តេ ឥមេ ឥសិទន្តបុរាណា ថបតយោ ពហុទេវ រត្តឹ ធម្មិយា កថាយ វីតិនាមេត្វា យតោ អស្សោសុំ ខោ ភគវន្តំ តតោ សីសំ កត្វា មំ បាទតោ ករិត្វា និបជ្ជឹសុ។ តស្ស មយ្ហំ ភន្តេ ឯតទហោសិ អច្ឆរិយំ វត ភោ អព្ភូតំ វត ភោ ឥមេ ឥសិទន្តបុរាណា ថបតយោ មមភត្តា មមយានា អហំ នេសំ ជីវិតំ ទាតា យសស្ស អាហត្តា អថ ច បន នោ តថា មយិ និបច្ចការំ ករោន្តិ យថា ភគវតិ អទ្ធា ឥមេ អាយស្មន្តោ តស្ស ភគវតោ សាសនេ ឱឡារំ បុព្វេនាបរំ វិសេសំ ជានន្តីតិ [ឱ. សញ្ជានន្តីតិ។]។ អយម្បិ ខោ [ឱ.ម. ខោ មេ។] ភន្តេ ភគវតិ ធម្មន្វយោ ហោតិ សម្មាសម្ពុទ្ធោ ភគវា ស្វាក្ខាតោ ភគវតា ធម្មោ សុប្បដិបន្នោ ភគវតោ សាវកសង្ឃោតិ។

[៣៣០] បុន ចបរំ ភន្តេ ភគវាបិ ខត្តិយោ អហម្បិ ខត្តិយោ ភគវាបិ កោសលោ អហម្បិ កោសលោ ភគវាបិ អាសីតិកោ អហម្បិ អាសីតិកោ យម្បិ ខោ [ឱ. ខោសទ្ទោ នត្ថិ។] ភន្តេ ភគវាបិ ខត្តិយោ អហម្បិ ខត្តិយោ ភគវាបិ កោសលោ អហម្បិ កោសលោ ភគវាបិ អាសីតិកោ អហម្បិ អាសីតិកោតិ។ ឥមិនា វារហាមេវាហំ [ម. ឥមិនាបាហំ។] ភន្តេ ភគវតិ បរមនិបច្ចការំ កត្តុំ មិត្តូបហារំ ឧបទំសេតុំ ហន្ទ ចទានិ មយំ ភន្តេ គច្ឆាម ពហុកិច្ចា មយំ ពហុករណីយាតិ។ យស្សទានិ ត្វំ មហារាជ កាលំ មញ្ញសីតិ។ អថខោ រាជា បសេនទិ កោសលោ ឧដ្ឋាយាសនា ភគវន្តំ អភិវាទេត្វា បទក្ខិណំ កត្វា បក្កាមិ។

[៣៣១] អថខោ ភគវា អចិរប្បក្កន្តស្ស រញ្ញោ បសេនទិស្ស កោសលស្ស ភិក្ខុ អាមន្តេសិ ឯសោ ភិក្ខវេ រាជា បសេនទិ កោសលោ ធម្មចេតិយានិ ភាសិត្វា ឧដ្ឋាយាសនា បក្កន្តោ ឧគ្គណ្ហថ ភិក្ខវេ ធម្មចេតិយានិ បរិយាបុណាថ ភិក្ខវេ ធម្មចេតិយានិ ធារេថ ភិក្ខវេ ធម្មចេតិយានិ អត្ថសញ្ហិតានិ ភិក្ខវេ ធម្មចេតិយានិ អាទិព្រហ្មចរិយកានីតិ។ ឯទមវោច ភគវា អត្តមនា តេ ភិក្ខូ ភគវតោ ភាសិតំ អភិនន្ទុន្តិ។

ធម្មចេតិយសុត្តំ នវមំ និដ្ឋិតំ។

ទសមំ កណ្ណកត្ថលសុត្តំ

[៣៣២] ឯវម្មេ សុតំ។ ឯកំ សមយំ ភគវា ឧទញ្ញាយំ [ឱ. ឧជុញ្ញាយំ។ ម. ឧរុញ្ញាយំ។] វិហរតិ កណ្ណកត្ថលេ មិគទាយេ។ តេន ខោ បន សមយេន រាជា បសេនទិ កោសលោ ឧទញ្ញំ អនុប្បត្តោ ហោតិ កេនចិទេវ ករណីយេន។ អថខោ រាជា បសេនទិ កោសលោ អញ្ញតរំ បុរិសំ អាមន្តេសិ ឯហិ ត្វំ អម្ភោ បុរិស យេន ភគវា តេនុបសង្កម ឧបសង្កមិត្វា មម វចនេន ភគវតោ បាទេ សិរសា វន្ទាហិ អប្បាពាធំ អប្បាតង្កំ លហុដ្ឋានំ ពលំ ផាសុវិហារំ បុច្ឆ រាជា ភន្តេ បសេនទិ កោសលោ ភគវតោ បាទេ សិរសា វន្ទតិ អប្បាពាធំ អប្បាតង្កំ លហុដ្ឋានំ ពលំ ផាសុវិហារំ បុច្ឆតីតិ ឯវញ្ច វទេហិ អជ្ជ កិរ ភន្តេ រាជា បសេនទិ កោសលោ បច្ឆាភត្តំ ភុត្តបាតរាសោ ភគវន្តំ ទស្សនាយ ឧបសង្កមិស្សតីតិ។ ឯវំ ទេវាតិ ខោ សោ បុរិសោ រញ្ញោ បសេនទិស្ស កោសលស្ស បដិស្សុត្វា យេន ភគវា តេនុបសង្កមិ ឧបសង្កមិត្វា ភគវន្តំ អភិវាទេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ។ ឯកមន្តំ និសិន្នោ ខោ សោ បុរិសោ ភគវន្តំ ឯតទវោច រាជា ភន្តេ បសេនទិ កោសលោ ភគវតោ បាទេ សិរសា វន្ទតិ អប្បាពាធំ អប្បាតង្កំ លហុដ្ឋានំ ពលំ ផាសុវិហារំ បុច្ឆតិ ឯវញ្ច វទេតិ អជ្ជ កិរ ភន្តេ រាជា បសេនទិ កោសលោ បច្ឆាភត្តំ ភុត្តបាតរាសោ ភគវន្តំ ទស្សនាយ ឧបសង្កមិស្សតីតិ។

[៣៣៣] អស្សោសុំ ខោ សោមា ច ភគិនី សកុលា ច ភគិនី អជ្ជ កិរ រាជា បសេនទិ កោសលោ បច្ឆាភត្តំ ភុត្តបាតរាសោ ភគវន្តំ ទស្សនាយ ឧបសង្កមិស្សតីតិ។ អថខោ សោមា ច ភគិនី សកុលា ច ភគិនី រាជានំ បសេនទឹ កោសលំ ភត្តាភិហារេ ឧបសង្កមិត្វា ឯតទវោចុំ តេនហិ មហារាជ អម្ហាកំបិ វចនេន ភគវតោ បាទេ សិរសា វន្ទាហិ អប្បាពាធំ អប្បាតង្កំ លហុដ្ឋានំ ពលំ ផាសុវិហារំ បុច្ឆ សោមា ច ភន្តេ ភគិនី សកុលា ច ភគិនី ភគវតោ បាទេ សិរសា វន្ទន្តិ អប្បាពាធំ អប្បាតង្កំ លហុដ្ឋានំ ពលំ ផាសុវិហារំ បុច្ឆន្តីតិ។

[៣៣៤] អថខោ រាជា បសេនទិ កោសលោ បច្ឆាភត្តំ ភុត្តបាតរាសោ យេន ភគវា តេនុបសង្កមិ ឧបសង្កមិត្វា ភគវន្តំ អភិវាទេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ។ ឯកមន្តំ និសិន្នោ ខោ រាជា បសេនទិ កោសលោ ភគវន្តំ ឯតទវោច សោមា ច ភន្តេ ភគិនី សកុលា ច ភគិនី ភគវតោ បាទេ សិរសា វន្ទន្តិ អប្បាពាធំ អប្បាតង្កំ លហុដ្ឋានំ ពលំ ផាសុវិហារំ បុច្ឆន្តីតិ។ កឹ បន មហារាជ សោមា ច ភគិនី សកុលា ច ភគិនី អញ្ញំ ទូតំ នាលត្ថុន្តិ។ អស្សោសុំ ខោ ភន្តេ សោមា ច ភគិនី សកុលា ច ភគិនី អជ្ជ កិរ រាជា បសេនទិ កោសលោ បច្ឆាភត្តំ ភុត្តបាតរាសោ ភគវន្តំ ទស្សនាយ ឧបសង្កមិស្សតីតិ អថខោ ភន្តេ សោមា ច ភគិនី សកុលា ច ភគិនី មំ ភត្តាភិហារេ ឧបសង្កមិត្វា ឯតទវោចុំ តេនហិ មហារាជ អម្ហាកំបិ វចនេន ភគវតោ បាទេ សិរសា វន្ទាហិ អប្បាពាធំ អប្បាតង្កំ លហុដ្ឋានំ ពលំ ផាសុវិហារំ បុច្ឆ សោមា ច [ឱ. ច ភន្តេតិ ទិស្សតិ។] ភគិនី សកុលា ច ភគិនី ភគវតោ បាទេ សិរសា វន្ទន្តិ អប្បាពាធំ អប្បាតង្កំ លហុដ្ឋានំ ពលំ ផាសុវិហារំ បុច្ឆន្តីតិ។ សុខិនិយោ ហោន្តុ [ម. ឯត្ថន្តរេ តាតិ ទិស្សតិ។] មហារាជ សោមា ច ភគិនី សកុលា ច ភគិនីតិ។

[៣៣៥] អថខោ រាជា បសេនទិ កោសលោ ភគវន្តំ ឯតទវោច សុតំ មេតំ ភន្តេ សមណោ គោតមោ ឯវមាហ នត្ថិ សោ សមណោ វា ព្រាហ្មណោ វា យោ សព្វញ្ញូ សព្វទស្សាវី អបរិសេសំ ញាណទស្សនំ បដិជានិស្សតិ នេតំ ឋានំ វិជ្ជតីតិ យេ តេ ភន្តេ ឯវមាហំសុ សមណោ គោតមោ ឯវមាហ នត្ថិ សោ សមណោ វា ព្រាហ្មណោ វា យោ សព្វញ្ញូ សព្វទស្សាវី អបរិសេសំ ញាណទស្សនំ បដិជានិស្សតិ នេតំ ឋានំ វិជ្ជតីតិ កច្ចិ តេ ភន្តេ ភគវតោ វុត្តវាទិនោ ន ច ភគវន្តំ អព្ភូតេន អព្ភាចិក្ខន្តិ ធម្មស្ស ចានុធម្មំ ព្យាករោន្តិ ន ច កោចិ សហធម្មិកោ វាទានុវាទោ គារយ្ហំ ឋានំ អាគច្ឆតីតិ។ យេ តេ មហារាជ ឯវមាហំសុ សមណោ គោតមោ ឯវមាហ នត្ថិ សោ សមណោ វា ព្រាហ្មណោ វា យោ សព្វញ្ញូ សព្វទស្សាវី អបរិសេសំ ញាណទស្សនំ បដិជានិស្សតិ នេតំ ឋានំ វិជ្ជតីតិ ន មេ តេ វុត្តវាទិនោ អព្ភាចិក្ខន្តិ ច បន មំ តេ អសតា អព្ភូតេនាតិ។

[៣៣៦] អថខោ រាជា បសេនទិ កោសលោ វិឌូឌភំ [វិដដូភន្តិ បាយតោ ទិស្សតិ។] សេនាបតឹ អាមន្តេសិ កោ នុ ខោ សេនាបតិ ឥមំ កថាវត្ថុំ រាជន្តេបុរេ អព្ភុទាហាសីតិ។ សញ្ជយោ មហារាជ ព្រាហ្មណោ អាកាសគោត្តោតិ។ អថខោ រាជា បសេនទិ កោសលោ អញ្ញតរំ បុរិសំ អាមន្តេសិ ឯហិ ត្វំ អម្ភោ បុរិស មម វចនេន សញ្ជយំ ព្រាហ្មណំ អាកាសគោត្តំ អាមន្តេហិ រាជា តំ ភន្តេ បសេនទិ កោសលោ អាមន្តេតីតិ។ ឯវំ ទេវាតិ ខោ សោ បុរិសោ រញ្ញោ បសេនទិស្ស កោសលស្ស បដិស្សុត្វា យេន សញ្ជយោ ព្រាហ្មណោ អាកាសគោត្តោ តេនុបសង្កមិ ឧបសង្កមិត្វា សញ្ជយំ ព្រាហ្មណំ អាកាសគោត្តំ ឯតទវោច រាជា តំ ភន្តេ បសេនទិ កោសលោ អាមន្តេតីតិ។ អថខោ រាជា បសេនទិ កោសលោ ភគវន្តំ ឯតទវោច សិយា នុ ខោ ភន្តេ ភគវតា អញ្ញទេវ កិញ្ចិ សន្ធាយ ភាសិតំ តញ្ច ជនោ អញ្ញថាបិ បច្ចាគច្ឆេយ្យ យថាកថំ បន ភន្តេ ភគវា អភិជានាតិ វាចំ ភាសិតាតិ។ ឯវំ ខោ អហំ មហារាជ អភិជានាមិ វាចំ ភាសិតា នត្ថិ សោ សមណោ វា ព្រាហ្មណោ វា យោ សកិទេវ សព្វំ ញស្សតិ សព្វំ ទក្ខិតិ នេតំ ឋានំ វិជ្ជតីតិ។ ហេតុរូបំ ភន្តេ ភគវា អាហ សហេតុរូបំ ភន្តេ ភគវា អាហ នត្ថិ សោ សមណោ វា ព្រាហ្មណោ វា យោ សកិទេវ សព្វំ ញស្សតិ សព្វំ ទក្ខិតិ នេតំ ឋានំ វិជ្ជតីតិ ចត្តារោមេ ភន្តេ វណ្ណា ខត្តិយា ព្រាហ្មណា វេស្សា សុទ្ទា ឥមេសំ នុ ខោ ភន្តេ ចតុន្នំ វណ្ណានំ សិយា វិសេសោ សិយា នានាករណន្តិ។

[៣៣៧] ចត្តារោមេ មហារាជ វណ្ណា ខត្តិយា ព្រាហ្មណា វេស្សា សុទ្ទា ឥមេសំ ខោ មហារាជ ចតុន្នំ វណ្ណានំ ទ្វេ វណ្ណា អគ្គមក្ខាយន្តិ ខត្តិយា ច ព្រាហ្មណា ច យទិទំ អភិវាទនំ បច្ចុដ្ឋានំ អញ្ជលិកម្មំ សាមីចិកម្មន្តិ។ នាហំ ភន្តេ ភគវន្តំ ទិដ្ឋធម្មិកំ បុច្ឆាមិ សម្បរាយិកាហំ ភន្តេ ភគវន្តំ បុច្ឆាមិ ចត្តារោមេ ភន្តេ វណ្ណា ខត្តិយា ព្រាហ្មណា វេស្សា សុទ្ទា ឥមេសំ នុ ខោ ភន្តេ ចតុន្នំ វណ្ណានំ សិយា វិសេសោ សិយា នានាករណន្តិ។

[៣៣៨] បញ្ចិមានិ មហារាជ បធានិយង្គានិ។ កតមានិ បញ្ច។ ឥធ មហារាជ ភិក្ខុ សទ្ធោ ហោតិ សទ្ទហតិ តថាគតស្ស ពោធឹ ឥតិបិ សោ ភគវា អរហំ សម្មាសម្ពុទ្ធោ វិជ្ជាចរណសម្បន្នោ សុគតោ លោកវិទូ អនុត្តរោ បុរិសទម្មសារថិ សត្ថា ទេវមនុស្សានំ ពុទ្ធោ ភគវាតិ។ អប្បាពាធោ ហោតិ អប្បាតង្កោ សមវេបាកិនិយា គហណិយា សមន្នាគតោ នាតិសីតាយ នាច្ចុណ្ហាយ មជ្ឈិមាយ បធានក្ខមាយ។ អសឋោ ហោតិ អមាយាវី យថាភូតំ អត្តានំ អាវិកត្តា សត្ថរិ វា វិញ្ញូសុ វា សព្រហ្មចារីសុ។ អារទ្ធវីរិយោ វិហរតិ អកុសលានំ ធម្មានំ បហានាយ កុសលានំ ធម្មានំ ឧបសម្បទាយ ថាមវា ទឡ្ហបរក្កមោ អនិក្ខិត្តធុរោ កុសលេសុ ធម្មេសុ។ បញ្ញវា ហោតិ ឧភយត្ថគាមិនិយា បញ្ញាយ សមន្នាគតោ អរិយាយ និព្វេធិកាយ សម្មា ទុក្ខក្ខយគាមិនិយា។ ឥមានិ ខោ មហារាជ បញ្ច បធានិយង្គានិ។ ចត្តារោមេ មហារាជ វណ្ណា ខត្តិយា ព្រាហ្មណា វេស្សា សុទ្ទា តេ ចស្សុ ឥមេហិ បញ្ចហិ បធានិយង្គេហិ សមន្នាគតា តំ នេសំ អស្ស ទីឃរត្តំ ហិតាយ សុខាយាតិ។

[៣៣៩] ចត្តារោមេ ភន្តេ វណ្ណា ខត្តិយា ព្រាហ្មណា វេស្សា សុទ្ទា តេ ចស្សុ ឥមេហិ បញ្ចហិ បធានិយង្គេហិ សមន្នាគតា ឯត្ថ បន នេសំ ភន្តេ សិយា វិសេសោ សិយា នានាករណន្តិ។ ឯត្ថ ខោ នេសាហំ មហារាជ បធានវេមត្តតំ [ឱ. សធានវេមត្តំ។] វទាមិ។ សេយ្យថាបស្សុ [កត្ថចិ បោត្ថកេ សេយ្យថា វា បនាតិ ទិស្សតិ។] មហារាជ ទ្វេ ហត្ថិទម្មា វា អស្សទម្មា វា គោទម្មា វា សុទន្តា សុវិនីតា ទ្វេ ហត្ថិទម្មា វា អស្សទម្មា វា គោទម្មា វា អទន្តា អវិនីតា តំ កឹ មញ្ញសិ មហារាជ យេ ទ្វេ តេ ហត្ថិទម្មា វា អស្សទម្មា វា គោទម្មា វា សុទន្តា សុវិនីតា អបិ នុ តេ ទន្តា វ ទន្តការណំ គច្ឆេយ្យុំ ទន្តា វ ទន្តភូមឹ សម្បាបុណេយ្យុន្តិ។ ឯវមេតំ [ឱ.ម. ឯវំ។] ភន្តេ។ យេ បន តេ ទ្វេ ហត្ថិទម្មា វា អស្សទម្មា វា គោទម្មា វា អទន្តា អវិនីតា អបិ នុ តេ អទន្តា វ ទន្តការណំ គច្ឆេយ្យុំ អទន្តា វ ទន្តភូមឹ សម្បាបុណេយ្យុំ សេយ្យថាបិ តេ ទ្វេ ហត្ថិទម្មា វា អស្សទម្មា វា គោទម្មា វា សុទន្តា សុវិនីតាតិ។ នោ ហេតំ ភន្តេ។ ឯវមេវ ខោ មហារាជ យន្តំ សទ្ធេន បត្តព្វំ អប្បាពាធេន អសឋេន អមាយាវិនា អារទ្ធវីរិយេន បញ្ញវតា តំ វត [ម. តថា សោ។] អសទ្ធោ ពហ្វាពាធោ សឋោ មាយាវី កុសីតោ ទុប្បញ្ញោ បាបុណិស្សតីតិ នេតំ ឋានំ វិជ្ជតីតិ។

[៣៤០] ហេតុរូបំ ភន្តេ ភគវា អាហ សហេតុរូបំ បន ភន្តេ ភគវា អាហ ចត្តារោមេ ភន្តេ វណ្ណា ខត្តិយា ព្រាហ្មណា វេស្សា សុទ្ទា តេ ចស្សុ ឥមេហិ បញ្ចហិ បធានិយង្គេហិ សមន្នាគតា តេ ចស្សុ សម្មប្បធានា ឯត្ថ បន តេសំ ភន្តេ សិយា វិសេសោ សិយា នានាករណន្តិ។ ឯត្ថ ខោ នេសាហំ មហារាជ ន កិញ្ចិ នានាករណំ វទាមិ យទិទំ វិមុត្តិយា វិមុត្តឹ។ សេយ្យថាបិ មហារាជ [ឱ. ឯត្ថន្តរេ បុរិសោ សុក្ខំ សាកកដ្ឋំ អាទាយ អគ្គឹ អភិនិព្វត្តេយ្យ តេជោ បាតុករេយ្យ។ អថ អបរោតិ។ អតិរេកបាឋោ ទិស្សតិ។] បុរិសោ សុក្ខំ សាលកដ្ឋំ អាទាយ អគ្គឹ អភិនិព្វត្តេយ្យ តេជោ បាតុករេយ្យ [ម. ធាតុំ។]។ អថ អបរោ [ម. អថាបរោ។] បុរិសោ សុក្ខំ អម្ពកដ្ឋំ អាទាយ អគ្គឹ អភិនិព្វត្តេយ្យ តេជោ បាតុករេយ្យ។ អថ ច [ឱ.ម. ចសទ្ទោ នត្ថិ។] អបរោ បុរិសោ សុក្ខំ ឧទុម្ពរកដ្ឋំ អាទាយ អគ្គឹ អភិនិព្វត្តេយ្យ តេជោ បាតុករេយ្យ។ តំ កឹ មញ្ញសិ មហារាជ សិយា នុ ខោ តេសំ អគ្គីនំ នានាទារុតោ អភិនិព្វត្តានំ កិញ្ចិ នានាករណំ អច្ចិយា វា អច្ចិ [ឱ.ម. អច្ចឹ។] វណ្ណេន វា វណ្ណំ អាភាយ វា អាភន្តិ។ នោហេតំ ភន្តេ។ ឯវមេវ ខោ មហារាជ យំ តំ តេជំ វីរិយានិម្មថិតំ បធានាភិនិព្វត្តំ [ម. វីរិយានិម្មិលិហិតំ បធានាភិនិព្វត្តន្តិ ទិស្សតិ។] នាហំ តត្ថ កិញ្ចិ នានាករណំ វទាមិ យទិទំ វិមុត្តិយា វិមុត្តិន្តិ។

[៣៤១] ហេតុរូបំ ភន្តេ ភគវា អាហ សហេតុរូបំ បន ភន្តេ ភគវា អាហ កឹ បន ភន្តេ អត្ថិ ទេវាតិ។ កឹ បន ត្វំ មហារាជ ឯវំ វទេសិ កឹ បន ភន្តេ អត្ថិ ទេវាតិ។ យទិ វា តេ ភន្តេ ទេវា អាគន្តារោ ឥត្ថត្តំ យទិ វា អនាគន្តារោ ឥត្ថត្តន្តិ។ យេ តេ មហារាជ ទេវា សព្យាបជ្ឈា តេ ទេវា អាគន្តារោ ឥត្ថត្តំ យេ តេ ទេវា អព្យាបជ្ឈា តេ ទេវា អនាគន្តារោ ឥត្ថត្តន្តិ។

[៣៤២] ឯវំ វុត្តេ វិឌូឌភោ សេនាបតិ ភគវន្តំ ឯតទវោច យេ តេ ភន្តេ ទេវា សព្យាបជ្ឈា អាគន្តារោ ឥត្ថត្តំ តេ ទេវា យេ តេ ទេវា អព្យាបជ្ឈា អនាគន្តារោ ឥត្ថត្តំ តេ ទេវេ តម្ហា ឋានា ចាវេស្សន្តិ វា បព្វាជេស្សន្តិ វាតិ។ អថខោ អាយស្មតោ អានន្ទស្ស ឯតទហោសិ អយំ ខោ វិឌូឌភោ សេនាបតិ រញ្ញោ បសេនទិស្ស កោសលស្ស បុត្តោ អហំ ភគវតោ បុត្តោ អយំ ខោ កាលោ យំ បុត្តោ បុត្តេន មន្តេយ្យាតិ។ អថខោ អាយស្មា អានន្ទោ វិឌូឌភំ សេនាបតឹ អាមន្តេសិ តេនហិ សេនាបតិ តញ្ញេវេត្ថ [ឱ.ម. តំយេវេត្ថ។] បដិបុច្ឆិស្សាមិ យថា តេ ខមេយ្យ តថា នំ ព្យាករេយ្យាសិ តំ កឹ មញ្ញសិ សេនាបតិ យាវតា រញ្ញោ បសេនទិស្ស កោសលស្ស វិជិតំ យត្ថ ច រាជា បសេនទិ កោសលោ ឥស្សរិយាធិបច្ចំ រជ្ជំ ការេតិ បហោតិ តត្ថ រាជា បសេនទិ កោសលោ សមណំ វា ព្រាហ្មណំ វា បុញ្ញវន្តំ វា អបុញ្ញវន្តំ វា ព្រហ្មចរិយវន្តំ វា អព្រហ្មចរិយវន្តំ វា តម្ហា ឋានា ចាវេតុំ វា បព្វាជេតុំ វាតិ។ យាវតា ភោ រញ្ញោ បសេនទិស្ស កោសលស្ស វិជិតំ យត្ថ ច រាជា បសេនទិ កោសលោ ឥស្សរិយាធិបច្ចំ រជ្ជំ ការេតិ បហោតិ តត្ថ រាជា បសេនទិ កោសលោ សមណំ វា ព្រាហ្មណំ វា បុញ្ញវន្តំ វា អបុញ្ញវន្តំ វា ព្រហ្មចរិយវន្តំ វា អព្រហ្មចរិយវន្តំ វា តម្ហា ឋានា ចាវេតុំ វា បព្វាជេតុំ វាតិ។ តំ កឹ មញ្ញសិ សេនាបតិ យាវតា រញ្ញោ បសេនទិស្ស កោសលស្ស អវិជិតំ យត្ថ ច រាជា បសេនទិ កោសលោ ន ឥស្សរិយាធិបច្ចំ រជ្ជំ ការេតិ តត្ថ បហោតិ រាជា បសេនទិ កោសលោ សមណំ វា ព្រាហ្មណំ វា បុញ្ញវន្តំ វា អបុញ្ញវន្តំ វា ព្រហ្មចរិយវន្តំ វា អព្រហ្មចរិយវន្តំ វា តម្ហា ឋានា ចាវេតុំ វា បព្វាជេតុំ វាតិ។ យាវតា ភោ រញ្ញោ បសេនទិស្ស កោសលស្ស អវិជិតំ យត្ថ ច រាជា បសេនទិ កោសលោ ន ឥស្សរិយាធិបច្ចំ រជ្ជំ ការេតិ ន តត្ថ បហោតិ រាជា បសេនទិ កោសលោ សមណំ វា ព្រាហ្មណំ វា បុញ្ញវន្តំ វា អបុញ្ញវន្តំ វា ព្រហ្មចរិយវន្តំ វា អព្រហ្មចរិយវន្តំ វា តម្ហា ឋានា ចាវេតុំ វា បព្វាជេតុំ វាតិ។ តំ កឹ មញ្ញសិ សេនាបតិ សុតា តេ ទេវា តាវត្តឹសាតិ។ ឯវំ ភោ សុតា មេ ទេវា តាវត្តឹសា ឥទានិបិ [ឱ.ម. ឥធាបិ។] ភោតា រញ្ញា បសេនទិនា កោសលេន សុតា ទេវា តាវត្តឹសាតិ។ តំ កឹ មញ្ញសិ សេនាបតិ បហោតិ រាជា បសេនទិ កោសលោ ទេវេ តាវត្តឹសេ តម្ហា ឋានា ចាវេតុំ វា បព្វាជេតុំ វាតិ។ ទស្សនាយបិ ភោ រាជា បសេនទិ កោសលោ ទេវេ តាវត្តឹសេ នប្បហោតិ កុតោ បន តម្ហា ឋានា ចាវេស្សតិ វា បព្វាជេស្សតិ វាតិ។ ឯវមេវ ខោ សេនាបតិ យេ តេ ទេវា សព្យាបជ្ឈា អាគន្តារោ ឥត្ថត្តំ តេ ទេវា យេ តេ ទេវា អព្យាបជ្ឈា អនាគន្តារោ ឥត្ថត្តំ តេ ទេវេ ទស្សនាយបិ នប្បហោន្តិ កុតោ បន តម្ហា ឋានា ចាវេស្សន្តិ វា បព្វាជេស្សន្តិ វាតិ អថខោ រាជា បសេនទិ កោសលោ ភគវន្តំ ឯតទវោច កោនាមាយំ [ឱ.ម. កោ នាមោ អយំ។] ភន្តេ ភិក្ខូតិ។ អានន្ទោ នាម មហារាជាតិ។

[៣៤៣] អានន្ទោ វត ភោ អានន្ទរូបោ វត ភោ ហេតុរូបំ ភន្តេ អាយស្មា អានន្ទោ អាហ សហេតុរូបំ បន ភន្តេ អាយស្មា អានន្ទោ អាហ កឹ បន ភន្តេ អត្ថិ ព្រហ្មាតិ។ កឹ បន ត្វំ មហារាជ ឯវំ វទេសិ កឹ បន ភន្តេ អត្ថិ ព្រហ្មាតិ។ យទិ វា សោ ភន្តេ ព្រហ្មា អាគន្តា ឥត្ថត្តំ យទិ វា អនាគន្តា ឥត្ថត្តន្តិ។ យោ សោ មហារាជ ព្រហ្មា សព្យាបជ្ឈោ សោ អនាគន្តា ឥត្ថត្តំ យោ សោ ព្រហ្មា អព្យាបជ្ឈោ សោ ព្រហ្មា អនាគន្តា ឥត្ថត្តន្តិ។ អថខោ អញ្ញតរោ បុរិសោ រាជានំ បសេនទឹ កោសលំ ឯតទវោច សញ្ជយោ មហារាជ ព្រាហ្មណោ អាកាសគោត្តោ អាគតោតិ។ អថខោ រាជា បសេនទិ កោសលោ សញ្ជយំ ព្រាហ្មណំ អាកាសគោត្តំ ឯតទវោច កោ នុ ខោ ព្រាហ្មណ ឥមំ កថាវត្ថុំ រាជន្តេបុរេ អព្ភុទាហាសីតិ។ វិឌូឌភោ មហារាជ សេនាបតីតិ។ វិឌូឌភោ សេនាបតិ ឯវមាហ សញ្ជយោ មហារាជ ព្រាហ្មណោ អាកាសគោត្តោតិ។ អថខោ អញ្ញតរោ បុរិសោ រាជានំ បសេនទឹ កោសលំ ឯតទវោច យានកាលោ មហារាជាតិ។

[៣៤៤] អថខោ រាជា បសេនទិ កោសលោ ភគវន្តំ ឯតទវោច សព្វញ្ញុតំ មយំ ភន្តេ ភគវន្តំ អបុច្ឆិម្ហា សព្វញ្ញុតំ ភគវា ព្យាកាសិ តញ្ច បនម្ហាកំ រុច្ចតិ ចេវ ខមតិ ច តេន ចម្ហា អត្តមនា ចាតុវណ្ណឹ សុទ្ធឹ មយំ ភន្តេ ភគវន្តំ អបុច្ឆិម្ហា ចាតុវណ្ណឹ សុទ្ធឹ ភគវា ព្យាកាសិ តញ្ច បនម្ហាកំ រុច្ចតិ ចេវ ខមតិ ច តេន ចម្ហា អត្តមនា អធិទេវេ មយំ ភន្តេ ភគវន្តំ អបុច្ឆិម្ហា អធិទេវេ ភគវា ព្យាកាសិ តញ្ច បនម្ហាកំ រុច្ចតិ ចេវ ខមតិ ច តេន ចម្ហា អត្តមនា អធិព្រហ្មានំ មយំ ភន្តេ ភគវន្តំ អបុច្ឆិម្ហា អធិព្រហ្មានំ ភគវា ព្យាកាសិ តញ្ច បនម្ហាកំ រុច្ចតិ ចេវ ខមតិ ច តេន ចម្ហា អត្តមនា យំ យទេវ ច បន មយំ ភគវន្តំ អបុច្ឆិម្ហា តំ តទេវ ភគវា ព្យាកាសិ តញ្ច បនម្ហាកំ រុច្ចតិ ចេវ ខមតិ ច តេន ចម្ហា អត្តមនា ហន្ទ ចទានិ មយំ ភន្តេ គច្ឆាម ពហុកិច្ចា មយំ ពហុករណីយាតិ។ យស្សទានិ ត្វំ មហារាជ កាលំ មញ្ញសីតិ។ អថខោ រាជា បសេនទិ កោសលោ ភគវតោ ភាសិតំ អភិនន្ទិត្វា អនុមោទិត្វា ឧដ្ឋាយាសនា ភគវន្តំ អភិវាទេត្វា បទក្ខិណំ កត្វា បក្កាមីតិ។

កណ្ណកត្ថលសុត្តំ ទសមំ និដ្ឋិតំ។

រាជវគ្គោ ចតុត្ថោ។

តស្ស វគ្គស្ស ឧទ្ទានំ

ជោតិសហាយករដ្ឋនាមោ ច

រាជា មឃទេវមធុរកថាពោធិ

អង្គុលិមាលោ ធម្មចេតិយសមោ

កណ្ណកត្ថលោ ទសមោ

[ឱ.ម. តស្ស វគ្គស្ស ឧទ្ទានំ ជោតិ… ទសមោតិ ន ទិស្សតិ។]។

ចប់ ភាគ២៤។

សូមអនុមោទនា !!!